ERDUISTERINGSSTOF
©mi
BALTEX LICHTAFSLUITENDE
GORDIJNEN
g IA ANDAG 9 OCTOBER 1934
TWEEDE BLAD PAG. 5
ONZE
TEXTIELINDUSTRIE
TRICOTFABRIEK
GEBRS. DE WIJS n.V
eit in bet bekende TILBURG
TRICOT-cndergoeJ
EH5CHEDI
BIDJTRAAT4?«
iwrrsriAi.
OFFICIEELE BERICHTEN
Rechterlijke M«cht. Benoemd tot kanton-
rechter-plaatsvervanger ln het kanton Hoorn
Mr A. D. v. Aasendelft de Conlngh te Hoorn
rzltiter
Roer-
Hr Ms kruiser „Sumatra'* is bij de Amsterdamsche Droogdok Mij in het
'dol opgenomen tot het ondergaan van eenige reparatiesalvorens deze oor*
log 'bodem voor een lange reis vertrekken zal
Zaterdagmiddag werd te Utrecht een historische optocht gehouden
Links: Een overzicht van den stoet. Rechts: Militaire
ter gelegenheid van het eeuwfeest der Nederlandsche Spoorwegen.
voor de reizigers van 100 jaar geleden.
WERKMANS. EN
BEDRIJFSKLEDING
DE ALLERBESTE AFWERKING
EN TOCH
HET LAAGST IN PRIJS
DE IDEALE
VLOER»
BEDEKKING
N.V. VIREENIGDEIOUWFABRIEKÉN
=teOTTEJ DAM AMSTERDAM
tor luchtbeschermingsdoeleinden.
ÏOSMAN EN DEN AREND
fED LOTERSLOOT 61 - ROTTERDAM
LEVERING AAN DEN HANDEL +-
ÜAAD OM IN TE ENTEN
)e Ncderl. Maatschappij tot bevordering
Me geneeskunst geeft den raad alle
Meren beneden twee iaar in te laten
pn tegen pokken.
r. tiiden van oorlog is het gevaar van
pun komen van besmettelijke ziekten
pds groot. Inenten beneden den leeftijd
I twee jaar sluit praktisch ongewensch-
per-.'. ikkelineen uit. Inenten van oudere
kleren en volwassenen geschiede alleen
joverleg met den huisdokter.
Dagelijksche dingen
Zorg voor de gezinnen der
militairen
Een leger kan nu eenmaal niet alleen
uit officieren en onderofficieren bestaan,
wier financieele positie reden tot tevreden
heid geeft. Er moeten ook gewone solda
ten zijn. Zoolang deze als milicien voor
eerste oefening in dienst zijn, moge hun
soldij sober zijn, aan een salarisactie zou
den wij niet mee doen.
Heel anders komt de positie echter te lig
gen, wanneer de man en vader of ook de
zoon. die kostwinner is, uit zijn werk
haald en bij den troep geplaatst wordt.
Steeds is ingezien, dat dan ook de gewone
soldaat een vergoeding behoort te ontvan
gen, welke de loonderving compenseert.
Nu doet zich daarbij een groote moeilijk
heid voor. De vergoeding is voor slechtbe-
taalde arbeiders voldoende, maar wie een
behoorlijk loon verdiende, ziet zijn gezin
in zorgvolle omstandigheden achterblijven.
Want 17.50 per week blijft dan vaak be
neden het normale weekloon.
Wij juichen het daarom zoo van harte
toe, dat de regeering de maximum-kost
winners-vergoeding gebracht heeft op 3
per dag; terwijl in bijzondere gevallen nog
een hooger bedrag toegewezen kan wor
den. Ook is het verheugend, dat deze maat
regel met terugwerkende kracht zal toege-
>ast worden, nl. van 1 September af.
Wij gelooven, dat op de militaire uitga-
en wel een en ander bezuinigd kan wor
den, al moeten we ons tot algemeene aan-
wijzigingen bepalen; maar schrielheid bij de
kostwinnersvergoeding is niet te verdedi
gen. Wie niet rechtstreeks de lasten der
mobilisatie behoeft te dragen, moet het
dan maar op indirecte wijze- doen. Niets
knelt een gezinshoofd meer, dan dat hij,
opgeroepen om huis en hof en haard te
beschermen zijn gezin slecht verzorgd
moet achterlaten bij een schraal gevulde
broodspinde en een smeulend haardvuur.
USTIGE BELEGGING IN HUIZEN
TI KOOP: een Blok van 19 prima nieuw gebouwde BURGERWONINGEN,
te ARNHEM, op eigen grond en geheel verhuurd. Huurontvangst 5309.— per
jaar, koopsom 63.500.— vrij op naam, hypotheek beschikbaar.
Gaarne worden geheel vrijblijvend nade e inlichtingen verstrekt door de
N.V. Grondexpl. en Belegg. Mij. „ARNHEM-ZUID", Hnlssenschestr. 1, te Arnhem
„Politieke tinnegieter"
De heer C. K. Elout schrijft in het
Maandblad van het Genootschap „Onze
Taal":
„Onlangs vroeg mij een kennis of ik wist.
waar de benaming „politieke tinnegieter"
vandaan komt. Waarom heet iemand die
zijn verbeelding in politieke kwesties den
vrijen loop laat en er maar op los politi
seert. nu juist een politieke tinnegie
ter? Ja, dat wist ik waarlijk niet hoewel
ik mij veel met politiek heb moeten bezig
houden (wat denken wij toch vaak weinig
na over uitdrukkingen die wij telkens weer
gebruiken) maar ik ben ernaar gaan zoe
ken. Eerst in 't Groote Woordenboek. Maar
dat bleek nog net niet aan de Ti toe te
wezen! Toen in het Etymologische Woor
denboek van Franck-Van Wijk. En daar
vond ik: „Afkomstig van het Deensche
blijspel ..Den politiske Kandestöber" van
L. Holberg (1722), in 1766 onder den titel
„De Staatkundige Tingieter" in het Neder-
landsch vertaald.En ik heb voorts in een
Deensch-Duitsch woordenboek gevonden dat
„Kandestöber" inderdaad tin- of kannegieter
beteekent en dat het woord ook in het
Deensch (vermoedelijk na Holberg) een
overdrachtelijke beteekenis heeft.
Goed, wij hebben onze politieke tinnegie
ters dus uit het land van'Holberg gekregen;
maar waarom noemde die schrijver ze juist
tinnegieters? Wat is er aan dat be
drijf dat hem ertoe bracht? Dat heb ik eens
gevraagd aan het lid van onzen Raad dat
het Woordenboek er in vertegenwoordigt,
Mej. Dr. Van Lessen. E-n die antwoordde
mij dat men h.i. aan bloot toeval moet den-
Holberg heeft eenvoudig gegrepen
naar een zeer ongeleerd beroep en greep
toevallig een tingieter. Even goed had hem
een bakker of een metselaar in den geest
kunnen zijn gesprongen.
En daar moeten we ons nu maar aan hou
den".
LANDHUISHOIJDKUNDIG CONGRES
Het 91ste Nederlandsch Landhuishoud
kundig Congres zal op 21 October 1939 te
's-Gravenhage worden gehouden. De na
volgende vraagpunten zullen op dit con
gres worden ingeleid:
1. „Dient de luchtbescherming ten platte
lande te worden georganiseerd en zoo ja
op welke wijze?" Inleider: de heer A. van
Batenburg, hoofd van het bureau „Rijks
voorlichtingsdienst inzake Luchtbescher
ming" aan het Departement van Binnen-
landsch? Zaken te 's-Gravenhage.
2. „De voedselvoorziening van Nederland
in oorlogstijd". Inleider de heer dr. W. K.
H. Feuilletau de Bruvn te 's-Gravenhage.
J. F. GRAADT VAN ROGGEN f
Tn den ouderdom van 1>.i jaar is in Den
Haag overleden de heer J. F. Graad t
n Roggen, oud-administrateur aan het
departement van defensie, ridder in de Orde
van den Nederlandschen Le?uw en in de
Orde van Oranje-Nassau.
NIEUW INLICHTINGENKANTOOR
In de groote hal van het Centraal Station
te Amsterdam is een nieuw kantoor ge-
opent van het maatschappelijk advi?s- en
inlichtingenbureau dat uitgaat van
Nederlandsche vereeniging ter behartiging
van de belangen der jonge meisjes, onder
deel van de „Union des amies de la jeun-
fille" en van de Amsterdamsohe Maatschap
pij voor Jonge Mannen.
In dc eerste klasse wachtkamer werd een
kort? openingsbij eenkomst gehouden, waar
in in de eerste plaats mevr. A. C. Diep
horstde Gaay Fortman, presidente
van het bureau, het woord voerde. Voorts
spraken de heer W. van Vliet, bestuurs
lid van h'?t bureau en mej. G. de Rooa,
leidster van het nieuwe kantoor.
HET STAAT-VAN-DIENSTBOEKJE VOOR
JEUGDIGE MANNELIJKE PERSONEN
De Minister van Sociale Zaken heeft aan
de Tweede Kamer medegedeeld, dat worden
ingetrokken de wetsontwerpen, strekkende
respectievelijk tot wijziging en verhooging
van het elfde hoofdstuk der rijksbegrooting
voor het oienstjaar 1939 en tot uitvoering
van een staat-van-dienstboekje voor jeug
dige mannelijke personen.
Hr. Ms. VAN KINSBERGEN 0-15 en O-20
De regeeringspersdienst meldt:
Hr. Ms. van Kinsbergen, 0-15 en O-20 heb
ben op hun reis benoorden Schotland zeer
slecht weer ondervonden. Dientengevolge
moest het verband gedurende eenigen tijd
worden verbroken. Thans zijn de schepen
bewesten Ierland weder vereenigd en zitten
gezamenlijk hij fraai weer de reis voort.
Overigens valt geen bijzonders te vermelden.
Finsche motorschoener gestrand
Het vaartuig in veiligheid gebracht
OOSTMAHORN, 9 October. De motorred
dingboot „Insulinde", van de Noord- en Zuid-
hollandsche Reddingmaatschappij is Zater
dag tegen den avond van Oostmahorn ver
trokken, teneinde assistentie te verleenen
aan de in het Friesche zeegat ten noordwes-
van Schiermonnikoog in nood verkee-
rende Finsche motorscihoener „„Wellamo"',
geladen met hout bestemd voor Amsterdam.
Het schip, dat over de gronden van het
Friesche zeegat is geslagen is lek gestooten
venvolgens aan den binnenkant der
gronden voor anker gegaan.
Aan boord bevinden zich tien personen,
waaronder één vrouw. De bemanning had
den geheglen nacht moeten pompen om het
schip boven water te houden.
Gister is de „Insulinde" opnieuw uitgeva-
in en in den loop van oen middag slaagde
men er in de boot naar een veilige ligplaats
in de nabijheid van Oostmahorn te brengen.
Ofschoon het schip lek gestooten is. bestaat
geen gevaar voor schip en lading. Do
vWellamo" was op weg van Finland naar
Amsterdam. Thans wordt de komst van
assuradeuren afgewacht, waarna zal worden
beslist wat er verder met het schip zal ge
beuren. (De „Wellamo" is een schip van
1996 bruto ton en is in 1927 gebouwd Het
behoort in Helsinki thuis).
RADIO
BRAND IN EEN KAZERNE
Kortsluiting was de oorzaak
BERGEN OP ZOOM, 9 Oct. Zaterdagmid-
ig om ongeveer één uur, is brand uitge
broken in de kazerne de Korenmarkt In
oogenblik stond de bovenverdieping
den linkervleuge' in lichterlaaie. De
brand was ontstaan in de slaapzaal, boven
de cantine.
Bij het uitbreken van den brand was
niemana in de kazerne aanwezig. Twee
korvejers hadd?n in de morgenuren in de
kazerne gewerkt en deze waren om twaalf
uur naar huis gegaan De brand liet zich
aanvankelijk zoo ernstig aanzien, dat niet
alleen de twee motorspuiten van de brand
weer werden gerequir?erd. dooh ook het
materiaal van de luchtbescherming, zijnde
vier babv-motorspuiten. Met behulp van de
militairen waren in korten tijd vele slan
gen uitgelegd en kon tegen kwart voor
twee m?t 16 stralen water worden gegeven.
Dank zij deze activiteit slaagde men er in
den brand te localiseeren. Tegen twee uur
stortte het dak van den linkervleugel in
en andermaal dreigd? er gevaar voor uit
breiding. Tegen drie uur was men den
brand meester. De wnd. opperbrandmeester
de Vos liet eenig materiaal opruimen en om
half vier w>rd met de nablussching be
gonnen.
De geheele bovenverdieping van den
ouden linkervleugel ging verloren. Daarop
•aren de ziekenzaal, de slaapvertrekken
voor de onder-nffiripren en tv? rustkamer.
De cantines, die gelijkvloers waren, bekwa
men veel waterschade. Deze kazerne biedt
aan 600 manschappen onderdak. Door dezen
brand zulcn 100 manschappen eld?rs moe
ten worden ondergebracht.
Naar het schijnt is de brand ontstaan als
gevolg van kortsluiting. Het gebouw is
N.V. INGENIEURSBUREAU
voor
BOUWNIJVERHEID
BOUW-EN GEWAPEND
BETONWERKEN
Volgen* nauwkeurig werkplan In zeer korten tijd.
OEGSTGEEST
TELEF. LEIDEN 20341 (2 lyneil)
VERWARMING'
VENTILATIE
KLIMATISEERING
N.V. STAAL-LASCH, VOORBURG (Z.H.)
Western de 8084
Telefoon: kantoor 778352, na 6 u.: 779291
Specialiteit: Electrlsche laschwerken door
het geheele land voor reparatie aan los-
en laadinrichtingen, kranen, bagge'r-,
graaf- en wegenbouw-machines, zuig-,
pers-, breek-, maal-, en heimachines,
rails, wissels en kruisingen.
Voor Laboratoria - Röntgenkamers
Filmlokalen en Luchtbescherming.
Monsters en brochure's zenden wij U
franco op aanvraag.
BALTEX POSTBUS 52 - ZAANDAM
KISTHOUT?
SPEOIA LI IE I I
N.V. H0UTH. v.h. P. ROT Cz.
WE«TZAAN
AMSTERDAM 8 GRAVENHAGE
eigendom van de gemeente. De kazerne was
niej in gebruik. Zij werd gereed gehouden
voor huisvesting van het militaire depót
uit Delft, dat half October in Bergen op
Zoom komt.
GRAAN I?" BESLAG GENOMEN
BARNEVELD, 9 Oct. Ambtenaren van de
veevoed ?rvoorzienin*r hebben bij een land
bouwer 4575 kilo graan in beslag genomen.
De voorraar. bestond uit tarwe, rogge, gerst
en mais. Nadat proces-verbaal is opge
maakt, he?ft men den in beslag genomen
voorraad overgebracht naar de schuren van
de Coöp. Aamkoopvereeniging Barneveld en
omstreken, w?lke schuren dienst doen als
centrale voor in beslag genomen goederen.
Nederland paraat. Tijdens de oefeningen wordt een aanval van pantser
wagens tegen een vooruitgeschoven post verwacht. De bediening van een
pantser-afweerkanon heeft daartegen snel een gemaskeerde opstelling
opgeworpen
Na den strijd in Polen. Duitsche soldaten ruimen de puinhoopen op in de
straten van Gdynia, de Poolsche havenstad, welke tijdens de hevige
bombardementen grootendeels verwoest werd
