De rede van Rijkskanselier Hitier
VRIJDAG 6 OCTOBER
1939
TWEEDE BLAD PAQvi
STADSNIEUWS
Van het Stadhuis
PETROLEUMDISTRIBUTIE
Da Burgemeester van Leiden deelt mede:
Naar aanleiding van in de dagbladen
verschenen berichten, zij opgemakt, dat
over enkele dagen aan alle woningen in
deze gemeente formulieren betreffende het
petroleumverbruik in de huishoudens af
gegeven zullen worden.
Op een nader vast te stellen datum zal
het publiek gelegenheid hebben kaarten
van petroleumbons te komen afhalen aan
de ver,.chi',eiiQ(> daartoe in te richten pos
ten, waarvan de adressen hier vermeld zul
len worden.
De eigenlijke distributie van petroleum^
d.w.z. de alleen tegen inlevering van bons
mogelijke verkoop van petroleum, zal wor
den ingevoerd zoodra de Rijksregeering dit
gelast. De bevolking zal op dien datum de
bonkaarten in haar bezit hebben.
Voor het gebruik van petroleum voor
ïndustrieele doeleinden (loodgieters b.v.)
zal een afzonderlijke regeling getroffen
worden, waarover de belanghebbenden zoo
spoedig mogelijk zullen worden ingelicht.
De Directeur van het Distributiekantoor
P. ROOSENBURG.
Leiden, 6 October 1939.
T.B.C.-fonds
„Draagt Elkanders Lasten"
Wij vestigen in het bijzonder de aandacht
op de op Zaterdag a.s. te houden blpempjes-
dag voor het T.B.C.-fonds: „Draagt elkan
ders lasten".
Dit fonds heeft in het afgeloopen jaar
ruim f 75.000 voor T.B.C. bestrijding uitge
geven, waarvan voor personen in Leiden
woonachtig tot een bedrag van f 1500.
Door het lidmaatschap van de Chr. ar
beiders en het houden van bloempjesdagen
is dit fonds daartoe in staat geweest, zoo
dat wij hopen dat velen bereid gevonden
zullen worden om hun gave ook thans voor
het doel af te zonderen en de collectanten
een drukken dag te bezorgen, door aankoop
.van de bloempjes, die worden aangeboden.
MILITAIRE ONTSPANNING
Het is het algemeen comité, dat is opge
richt om gelden in te zamelen voor de ont
wikkeling en ontspanning der in Leiden ge
legerde militairen opgevallen, dat er ook
nog door andere instanties met lijsten en
,derg. gewerkt wordt.
Waar het doel van het onder eere-voor-
zitterschap van den burgemeester van Lei
den gevormde algemeen comité is zooveel
mogelijk geldelijk te steunen alles wat be
trekking heeft op de ontwikkeling en ont
spanning, verzoekt het alleen gelden af te
dragen aan den penningmeester, den heer
Aelbersberg, directeur van het N.-H. Land-
bouwcrediet, girono. 2915, onder bijvoeging:
„militaire ontspanning".
Hieronder volgt de eerste verantwoording
yan het comité:
Vroeger binnengekomen giften: Ver. B.
f 10.—, Leidsche Groothandel f 10.L.
f 2.50, N.N. f 1.—, Ned. Middeenstandsbond
f 5.—. J. B. f 2.50, C de C'E. f 1.—, M. R.
f 1.—, bij den enningmeester binnengeh.:
L. P. C. (Groenen) f 94.75, Mr. S. f 10.—, V.
P. f 2.50, fa. v. d. S. t 10.— J. A. C. f 2,50,
Jac. de J. f 25.—, T. S. W. f 2.50, W. v. d.
L. f 2.50, fa. C. F. M. f 10.—, 3 Oct. Vereen,
f 120. Totaal f 312.75.
BURGERLIJKE STAND
BE VALiliEPJM J H LambooU—Akkerhuis
A M E DiebenBeekman zn A W Hen
driksVerhaar zn J. AlbertsReizevoort zn
UIT DEN OMTREK
ALLEN AAN DEN RIJN
DEFILé VOOR DEN BURGEMEESTER
Een gedeelte van het motorkorps dat
voorheen gelegerd was te Bodegraven,
heeft gistermiddag voor den heer P. A. Co-
lijn. burgemeester onzer gemeente gedefi
leerd. De burgemeester ha& met den kapi
tein die het bevel voerde plaats genomen
op het bordes van het Raadhuis. Ongeveer
150 auto's trokken voorbij die alle door de
jeugd met hoera'tjes ontvangen werden.
HET CHR. MILITAIR TEHUIS
Betreffende bet Chr. Militair Tehuis kun
nen we thans nader berichten, dat dit geves
tigd zal worden in het voormalig politie
bureau aan de Julianastraat. De opening zal
plaats hebben Zaterdag 14 October a.s.
VOETBAL
A.R.C. 1 speelt morgen een rwaren uitwed
strijd tegen Quick Boys I te Katwijk. Tot
nu toe was het steeds zóó dat A.R.C. of
Quick Boys kampioen werd. We betwijfelen
of onze plaatsgenooten thans de Katwijkers
baas kunijan. De adspiranten spelen tegen
Quick Boys adspiranten. A.R.C. 4 speelt
thuis tegen Noordwijk 5.
25-JARIG JUBILEUM
Dinsdag 17 October hoopt de heer K de
Rijk te herdenken, dat hij 25 jaar als twee
de monteur werkzaam is bij de Water- en
Lichtbedrijven.
hillegom
BEURSBEZOEK
De beurs werd heden door 138 personen
bezocht. Er was geen handel. Bloemen wa
ren niet ingezonden.
BEDWELMD DOOR KOLENDAMP
In de Vinkelaan zijn twee mannen, beide
S. genaamd, gistermorgen door kolendamp
bedwelmd in bed gevonden. Direct werd de
E.H.B.O. gewaarschuwd. Het mocht de leden
dezer instelling gelukken, de levensgeesten
weer op te wekken. Naar wij vernemen is
hun toestand thans goed.
KATWIJK a. d. RIJN
TUINBOUWOVERZICHT
Was het vorig overzicht ietwat optimis
tisch. thans moeten we het tegenovergestel
de geluid laten hooren. Neem b.v. het artikel
wasehpeen. Toen ons vorig overzicht onder
de ofigen der lezers kwam, was er ren bui
ten gov one daling van den prijs ingetreden.
Zoo zelfs, dat er Vrijdagsmiddags ruim 17.000
kg. waschneon doordraaide en dus den mi-
nimumnri's van f 0 30 per kist niet konden
opbrengr Begrijpelijk dat zelfs de beste
kwaliteit in zulke omstandigheden niet veel
hooger kwam. De aanvoerders hiervan moes
ten zich tevreden stellen met f 0.35 tot f 0.45
per kist. In den loop dezer week neeft de
prijs zich weer iets hersteld, doch hooger
dan f 0.30 tot f 0.70 kon men ook toen niet
houansocÏÉteit A" 1807
Heerengracht 475 Amsterdam C
Vraagt tarieven voor
LEVENSVERZEKERING
LIJFRENTEN PENSIOENEN
iKecl.i
komen. Vorig jaar was de uitkomst van dit
artikel heel wat beter. In deze verslagweek
was de noteering geregeld van f 0.50 tot
f 0.90 per kist. Dat maakt over een dagelijk-
schen omzet van pl.m. 25.000 kg. een groot
verschil in den omzet uit. Met bospeen ging
het niet veel anders. Ook hiervoor een aan
merkelijke daling in den prijs en sinds de
minimumprijs voor dit product van f 2.50
naar f 1 is gebracht, is het ook hiermede den
verkeerden kant uitgegaan, zoo zelfs, dat de
prijs in een paar dagen met ongeveer 50
pet. naar beneden ging. Aanvankelijk was
de prijs tot f 6, doch al gauw moest men zich
nuot f 1 a f 3.10 tevreden stellen. Gelukkig
kwam ook hierin in den loop dezer week
eeu kleine verbetering met een noteering
van f 2.30 a f 5.50 per 10«0 bos.
Seizoen 1938 was er aanmerkelijk meer
animo voor dit product De prijs varieerde
in deze verslagweek van f 4.80 tot f 7.10 per
100 bos. Voor de sluitkool was er een bevre
digende prijs te maken. Maar de gewassen,
vooral van de roode kool, zijn verre van
goed. De uitkomst tot heden dus ook maar
matig. De noteering was deze week voor
gele kool van f 1.90 tot f2.50 per 100 kg. in
de goede kwaliteit Roode kool was iets
hooger in prijs, n.l. van f 2.50 tot f 3.30 per
100 kg. Groene kool kon gemakkelijk ge
plaatst worden tegen f 3.10 tot f 4.40 per 100
kg. Voor sla werd betaald van 30 tot 65 c.
per 100 stuks. Ook voor kroten stond de
prijs steeds lager dan vorig jaar. Toen ge
regeld een noteering van 60 tot 75 c. per
kist, nu een noteering van 40 tot 55 c. per
kist. Andijvie moet zich met de helft der
opbrengst van vorig jaar tevreden stellen en
brengt thans van 60 tot 85 c. per 100 stuks
op. De massa aanvoer hiervan moet nog
komen.
Uien konden maar een matige prijs ver
krijgen. Vorige weken was er iets meer
vraag, doch, nadien verminderde de vraag
en daalde de prijs. Er was deze dagen niet
meer te maken dan £2.10 tot f3.10 per
100 K.g. Boonen waren goed gevraagd! en
sinds vorige week de nachtvorst de noodige
schade had aangericht vermeerderde de
belangstelling en liep de prijs op. Prin-
cesseboonen waren eerst f 10 tot f 13 om
later op te loopen tot f 12 a f 16 per 100 k.g.
Snijboon en f 9—f 10 per 100 k.g. Aardappe
len noteerden als vorige week, in de beste
kwaliteit met mooie sorteering zandeigen-
heimers van f 3.60 tot f 4.40 per 100 k.g., klei-
eigenheimers van f2.80 tot f3.30 iper 100
k.g. Tenslotte een der hoofdproaucten, de
bloemkool. De tuinders zullen zich nog de
ongelukkige periode van October 1938 her
inneren, toen, nadat de vrucht niet was
vooruitgekomen, er een overweldigende aan
voer kwam, die de handel niet kon verzet
ten zoodat tenslotte de zouters voor afname
moesten zorgen. De prijs viel in enkele da
gen zoodanig naar beneden dat het een
catastrophe werd. Een steunbedrag heeft
later nog iets vergoed. Momenteel is het
nog heel anders. De aanvoer is niet over
vloedig en de prijs ede al eenigen tijd vrij
goed was, handhaaft zioh nog en varieer
de in de eerste soort van f 11.90 tot '17.50,
terwijl tweede soort werd betaald met f3.30
tot f 11.10. De kwaliteit gaat thans iets
beter worden.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN
E IER VEILING
De Eierveiling „Koudekerk-Rijndijk" zal
a.s. Dinsdagavond inplaats van 8 uui om
half 8 aanvangen.
KOSTELOOZE INENTING
Volgende week Donderdag des nam. om 2
uur, zal aan de dokterswoning alhier, de
gelegenheid opengesteld worden tot koste-
looze inenting en herinenting. Men verzui-
me vooral niet om geboortebewijzen der kin
deren of trouwboekje der ouders mede te
brengen.
VOETBAL
Morgenmiddag te half 4 speelt Koudekerk
II een competitie-wedstrijd tegen Noordwijk
IV op eigen terrein alhier.
Koudekerk Hl speelt te Leiden tegen
P.V.V. (terrein Leidsche Boys).
LEIDERDORP
LEIDERDORPSCHE DAMCLUB
De uitslagen der gespeelde bordenwed
strijden zijn:
N. HoogervorstJ. B. v. d. Wijngaard 20
C. MeinemaW. Klein 20
R. MarbusC. de Koning 2—0
J. v. SandijkW. v. Heusjien afgebr.
J. v. Tongeren—M. de Koning 20
A. SpiesJ. Colijn 20
W. Wolf—W. v. d. Zwan 2—0
C. Zwanenburg— J. v. d. Zwan 20
J. GoedhartA. de Haas 20
R. v. d. ZwanS. Zwanenburg 11
G. v, d. ZwanK. Spek 20
LEIDSCHENDAM
VOOR EEN IEDER TER INZAGE
Tot en met 16 October as. ligt voor een
ieder ter gemeente-secretarie ter inzake 't be
sluit van B. en W., strekkende tot inwilliging
van het verzoek van de Ned. Herv. Stichtin
gen voor Geesteszieken alhier, om de z@n.
Freekenlaan aan het openbaar verkeer te
onttrekken. Tot en met genoemden datum
kunnen belanghebbenden logen het besluil
hun bezwaren kenbaar maken.
LISSE
ONTSPANNINGSAVONDEN VOOR DE
MILITAIREN
Er is alhier een comité opgericht onder
den naam: „Chr. Centrale Ontspanning Mi
litairen". Het comité bedoelt het in elkaar
zetten van een winterprogramma van ont-
spannings- en onlwikkelings-avonden voor
militairen en wil dit doel bereiken door de
bestaande vereenigingen en organisaties
met hun arbeid in te schakelen en door zelf
aanvullend te werken.
Reeds werden meerdere toezeggingen tot
medewerking verkregen en wordt voorts
contact gezocht met alle organisaties die op
positief Chr. grondslag aan het gestelde doel
willen medewerken. Het secretariaat wordt
u.-iargonomen door P. van Hartingsveldt,
Kanaalstraat 227. Ook anderen, die zich met
soortgelijk werk bezighouden doen goed
even overleg te plegen in verband met re
geling data. enz. Moge op deze wijze veel
goeds tot stand worden gebracht voor de
gemobiliseerdcn.
Gemeentelijk
Radiodistributiebedrijf
10.50 diversen,
11.00 Keulen, 12.20 Brussel Vi. (1.20 Ber.), 2.20
Keulen (Ber.), 2.50 Radio Danmark of diversin,
3.35 Keulen, 4.05 Ri
.iversen, 5.20 Brussel
I diversen, 6.35 G
Berc
r divi
/L, 6.10 Radio Dai
1 Fr.. 7.20 dlversei
9.20 Brussel VI. (10.20 Ber.),
•.,■10.50 Brussel VL, 11.2i
Programma 4: 8.00 Brussel VI., 8.20 Engeland
(Berichten). 8 30 Brureel VL (8.45 Ber), 9.20
Engeland. 12.20 Brussel Fr., 105 Pur^s Radio
(Berichten), 2.20 Radio Danmaik of div, 2.50
Motala of dlv., 3.45 Engeland. 7.50 Parijs Rad.
(Eerlchten). 8 29 Gram.cnuslek Gem. Kud. DPtr.
cf div.. 10.00 Brussel Fr.. 10.20 Keulen Ber.),
10.30 Brussel Fr-, 11.00 Radio Hanmark óf dlv.
land, 8.30 Ned. Brussel, 0.20 Engeland of div,
12.20 Bruvsel Fr.. 13.05 FarUs R» 13.30 Fr.
ussel, 14.20 Danmarks R.*, 15 40 Fr. Brus-
1, 16.20 Engeland of dlv., 18.20 Engeland,
18.35 Fr. Brussel. 19.20 Engeland of div., 19.50
Parijs R., 20.20 Koulen. 20.36 Engeland of dlv.
21.30 Engeland, 21.35 Breslau* 22.20 Keulen,
22.30 BeromUnster*. 23.20 Danmarks R
Programma 4: 8.Keulen. 10.50 pauze of dlv.,
11Keulen of dlv., 12.20 Ned. Brussel, 14.20
Keulen. 14.40 Ned. Brussel, 16.20 Fr. ld.,
19.GRD. 19.50 Ned. Brussel, 29.10 pauze of
div., 20.20 Fr. Brussel, 23.20 Boedapest*.
icht
al wordei
ulannde
Agenda
Van Maandag 2 Oct 8 u. nam. t/m Vrijdag
6 Oct. a.s. neemt waar: Apotheek Duyster
N. Rijn IS, telef. 20523.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek,
Wilhelminapark 8, telef. 26274.
NOORDWIJK
WERKLOOSHEID
Ook deze week ging het werkloosheids
cijfer in opwaartsche richting. Het kwam
van 385 op 406. Hieronder bevinden zich 56
(51) bouwvakarbeiders, 14S (136) landarbei
ders, 99 (103) visschers, chauffeurs 11 (9),
los-arbeiders 37 (34). Ook zijn er 3 vrouwen
ingeschreven. Er zijn 136 personen in werk
verschaffing geplaatst, vorige week 162.
NOORDWIJK AAN ZEE
Gisteravond werd een bijeenkomst gehou
den in de Herv. Kerk ter gelegenheid van
het 25-jarig bestaan van de Chr. Jongelings
Vereen. „Volg Mij".
Als feestredenaar trad op ds G. Bos van
den Haag, die in een ernstige rede de betee-
kenis der Chr. Jongel. Vereeniging heeft
geschetst.
Namens het N.J.V. sprak de heer Door-
sohodt, Algemeen Secretaris om de geluk-
wenschen van het Hoofdbestuur over te
brengen, en nog eens te wijzen op het
groote voorrecht voor de gemeente om een
Chr. Jongel. Vereen, te bezitten.
Tot slot sprak de Eere-Voorzitter ds N. J.
Cupédo zijn blijdschap uit dat voofal in
de laatste jaren de arbeid der Vereeniging
op steeds hooger peiKkwam.
In een der zalen spraken nog eenige af
gevaardigden beste wenschen en ook een
der Oud-Voorzitters getuigde van de vele
zegeningen die de C.J.V. aan vele jonge
menschen kan schenken.
Burgerlijke Standen
ALPHEN AAN DEN RIJN. Overleden: C M
Klein 9 j J C G van Altenburg" 76 j wed
van H L Metiers N Oostveen 69 J wedn var
M Kemp.
LOOP DER BEVOLKING
INGEKOMEN van: Amsterdam, PrinS Hen
driklaan 8hs, Janna J Schieman, Julianastraat
67 Zevenhoven No. 239, Jac. Kloek, Zuid
einde 18 Lelden, Boerhaavelaan 16, KI de
Blanken. Hoorn 38 Woerden, Leidschestraat-
weg- 1. M van Bemmel, Steekterweg 59.
VERTROKKEN naar: Mtldrecht, A 75. W. J.
Wierda, Raadhuisstraat 244 Lefderdorp
Hoofdstraat 116, Th. van Es. Kortsteekerwee
37a Leiderdorp, v. d. Doesstraat 47, Florls
Baars. Llndenhovenstraat 43 Wi
Nachtesraallaan 1, G. van Dam.
Haven:^Nleuwkt.,.
j. den heer K de oJng. KL C Rommem, Raad
huisstraat 44.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN. Ondertrouwd
O. Dissel 24 jr en A. Oppelaar 25 jr A var
der Metiden 22 jr en A- Schonewllle 21 jr.
Bevallen: G. LekxZwaan dr.
BEVALLEN: H C van Santenvan Dijk d
E M Bakkervan Ruiten d M H van Leeu
wenBaak d.
RECHTZAKEN
CLANDESTIENE RADIO-UITZENDINGEN
Verdachten staan terecht
ROTTERDAM, 6 Oct In het voorjaar va:
jaar werd op Zaterdagavond en na afloop
glhoo^d'C'd?oerec"amtmmaaaketen vfor de R-S^P.
Na vier maanden werd deze zender ontdekt
in een pand in de VlooswUkstraat te Rot
dam. Daar werden aangetroffen drie man
en een vrouw. De drie mannen stonden gi
voor de rechtbank terecht.
De 34-jarige vakvereenigingsbestuurder J. la
kend. Nu echtei
ring hield, tei
rechter-comn:-
1 h(j daarop
[ïaakt 1
1 de
geheime zenders moet een einde 0
den. meende hü. Er moet rust heerschen in den
aether. Elsoh drie maanden gevangenisstraf.
Tegen den tweeden verdachte, den 33-jarigei
meubelmaker P. S.. die toegegeven had den zen
der te hebben gemonteerd en na de uitzending
weer gedemonteerd, een verklaring, waaroj
overigens ook terug kwam. werd eveneena
maanden gevangenisstraf geëischt.
W. J M.. de bewoner van het huls, kwaï
het beste af. Tegen hem eischte het O.M.
maand gevangenisstraf. Tevens vroeg de offl-
eigendom lo.ochenden.
Verdachte en verdedigster tegenover elkaar
AMSTERDAM, 6 Oct. „Ik zag geen ultkoi
1 haar dochtertje
pogenblik de bedoeling
ïstelde lezlnger
vilde spr volstaan met het vorderen
•an één Jaar. met een proeftUd
aar. onder toezicht van een zenuwarts
JJit3_>raa«k Aft Petober.
LAATSTE NIEUWS
Vanmiddag om 12 uur Duitsche tijd (12.20 Amsterdamsche tijd) heeft de
Duitsche Rijkskanselier H i 11 e r in den Rijksdag te Berlijn zijn met spanning
verbeide redevoering gehouden. De rede, die een verklaring van de Rijksre
geering bevatte, werd door alle Duitsche zenders verspeid. Hider begon zijn
rede met een uitvoerig overzicht te geven van den veldtocht in Polen. De
verliezen van dezen veldtocht beliepen een twintigste deel van de verwachte
cijfers. Het aantal dooden per 30 Sept. jj. bedroeg 10.572, het aantal gewon
den 30.222, vermist worden 3400 personen, Het aantal Poolsche krijgsgevange
nen bedraagt 694.000.
In het vervolg zijner rede zeide de Rijkskanselier, dat men de Duitsche natie er
geen verwijt van kan maken, als zij teruggave van de gestolen kolonies
eischt. Ik heb, aldus Hitier, geweigerd, er om te smeeken.
Waarom zou deze oorlog voortduen? Het Polen van Versailles zal nooit meer
opstaan. Het uiteindelijke vraagstuk van den Poolschen staat zal door Rus-
schen staat zal door Rusland en Duilschland worden geregeld.
Hitier vervolgde: De doelstellingen van de Duitsche Regeering zijn de vol
gende:
1. Billijke regeling van de Duitsche grenzen, welke in overeen
stemming is met de ethnologische en sociale situatie.
2. Verscheidene rassen in het geheele onder Duitsche souvereini-
teit staande gebied en in geheel Zuid-Oost Europa moeten de hun
toekomende plaats krijgen.
3. Streven naar regeling van het Joodsche vraagstuk.
4. Het opnieuw opbouwen van d e handelsbetrekkingen met alle
landen.
5. Het opbouwen van een Poolschen staat, welks veiligheid door
Duitschland en Rusland zal worden gewaarborgd en welks regee
ring geen intrigues tegen een van deze landen zal toestaan.
Onder klokgelui viert, aldus Hitier, het
Duitsche volk een groote, naar zijn aard
slechts één keer in de geschiedenis voorge
komen overwinning. Een staat van toch nog
in ieder geval 36 millioen mensohen, een
van ongeveer vijftig infanterie- en ca-
valerie-divisies, stoo' tegenover ons aan
getreden. Hun bedoelingen waren vergaand,
het vaste vertrouwen op de vernietiging van
ons Duitsche Rijk gold als iets natuurlijks.
Acht dagen na het uitbreken van dezen
strijd evenwel waren de teerlingen van den
oorlog gevallen. Waar Poolsche troepen ook
met Duitsche eenheden in botsing kwamen
werden zij teruggeworpen of verslagen. Het
koene gebouw van het strategisch offen
sieve Polen tegen het Duitsche rijksgebied
stortte reeds in de eerste 48 uur van dezen
veldtocht ineen. Moedig tot in den dood bij
oen aanval en met onvergelijkelijke marsch-
prestaties hebben de Duitsahe divisies, het
lucht- en pantserwapen, zoomede de een
heden van de marine de wet van het han
delen naar zich toegetrokken. Deze kon hun
geen oogenblik meer ontwrongen worden.
Na veertien dagen waren de grootste ge
deelten van het Poolsche leger of uiteenge
slagen, of gevangen genomen of omsingeld.
De Duitsche legers evenwel handen in dezen
tijd afstanden afgelegd en gebieden bezet,
voor de voltooiing waarvan 25 jaar geleden
meer dan veertien maanden noodig zijn
geweest.
Dat de laatste overblijfselen van de Pool
sche legers in Warschau, Modlin en Hela
zich tot 1 October vermochten staande te
houden, was slechts het gevolg van onzo
koele kloekheid en aan ons verantwoorde-
lijkheidsbewustzijn toe te schrijven.
Ik heb verboden
Ik heb verboden, aldus vervolgde Hitier,
meer menschen op te offeren dan strikt
noodzakelijk was, d.w.z.: ik heb de Duitsche
oorlogsleiding vrijgemaakt van de nog in
den wereldoorlog heerschende meening, dat
uit overwegingen van prestige bepaalde ta
ken onder alle omstandigheden binnen een
bepaalden tijd moesten worden opgelost. Wat
onvoorwaardelijk noodzakelijk is te doen,
geschiedt zonder rekening te houden met
offers. Wat evenwel kan worden vermeden,
wordt achterwege gelaten. Het zou voor ons
geen probleem zijn geweest, den tegenstand
van Warschau, zooals wij deze van 25 tot 27
September 'hebben gebroken, vian 10 tot 12
September te breken. Spr. lichtte dit uitvoe
rig nader toe en verdedigde daarbij de Duit
sche houding om den aanval op Warschau
zoo lang mogelijk uit te stellen. Op 25 Sept.
was Hitlers geduld uitgeput en werd het
sein tot den aanval gegeven. Reeds op 2(
September capituleerde de stad.
Zij heeft het met 120.000 man niet ge
waagd een koenen uival te doen, doch er de
voorkeur aan gegeven, de wapens neer te
leggen. Daarom moet men hier geen verge
lijkingen maken met het Alcazar. Daar
hebben Spaansche helden wekenlang de
hevigste aanvallen met heldenmoed getrot
seerd en zich daarmede met recht ver
eeuwigd. Hier evenwel heeft men op gewe-
tenlooze wijze een groote stad aan vernieti
ging prijsgegeven en dan na 48 uur aanval
gecapituleerd. De Poolsche soldaat heeft
individueel op vele plaatsen dapper ge
vochten, zijn leiding kan van bovenaan
te beginnen slechts als onverantwoorde
lijk, gewetenloos en onbekwaam worden be
titeld.
Herdenking van de gesneuvelden
In het vervolg van zijn rede bracht Hitier
hulde aan de vele, onbekende naamloos dap
pere mannen, van het Duitsche leger, die
hun bloed in Polen hebben geofferd. Spr.
wees op het geringe aantal der totale Duit
sche verliezen, die ver beneden de verwachte
cijfers bleven. De verlieeencijfers, aldus spr.,
geven dan ook zeker geen beeld van de hard
nekkigheid der afzonderlijke gevechten. Er
waren regimenten en divisies, die zeer zwa
re bloedige offers moesten brengen. Daar
van gaf spr. enkele voorbeelden, om vervol
gens de Rijksdagleden te verzoeken op te
staan, daar hij liet aantal dooden en gewon
den bij den veldtocht in Polen zou mede
deelen.
Wanneer dit aantal, aldus Hitier,
nauwelijks het twintigste deel uit
maakt van dat, wat wij bij den aan
vang van den veldtocht meenden te
moeten vreezen, dan willen wij toch
niet vergeten, dat ieder individueel,
die hier zijn leven heeft gegeven, het
grootste offer heeft gebracht dat de
man aan zijn volk kan geven.
Volgens de opgaven van 30 Sep
tember 1939, waarin in feite niet veel
verandering zal komen, van leger,
oorlogsmarine en luchtwapen, zijn,
met inbegrip der officieren, geval
len 10.572, gewond 30.322,
vermist 3409 man.
Van deze "vermisten zal een deel, dat In
Poolsche handen is gevallen, wel als afge-
slaoht en gedood moeten worden beschouwd.
Met den val van de vestingen Warschau,
Modlin en de overgave van Hela is, aldus
vervolgde Hitier. de Poolsche veldtocht ge
ëindigd. De verzekering van iet land tegen
rondtrekkende stroopers, rooverbenden en
individueels terroristen, zal met vastbeslo
tenheid worden ten uitvoer gelegd. Het re
sultaat van den strijd is de vernietiging van
alle Poolsche legere. De ontbinding van de
zen staat was het gevolg.
694.000 man gevangenen zijn den marsch
aar Berlijn begonnen. De buit aan mate
riaal is nog niet te overzien.
Hitier gaf vervolgens een uitvoerig over
zicht van de wordingsgeschiedenis van den
Poolschen Staat, waarbij hij als uitgangs
punt koos het onrecht, Duitschland aange
daan door het verdrag van Versailles.
(Morgen hopen wij het vervolg van deze
rede op te nemen.)
Het Duitsclie legerbericht
BERLIJN, 6 Oct. Het opperbevel van 'de
weermacht maakt bekend, dat de Führer
gisteren de troepen van het achtste leger
voor Warschau heeft bezocht en gedeelten
van de bij de inneming der vesting betrok
ken. divisies aan zidh h«3ft laten voorbij-
marcheeren.
Bij Kook, ten oosten van Deblin, hebben
vanochtend om tien uur de laatste over
blijfselen van het Poolsche leger, ongeveer
achtduizend man, onder den Poolschen ge
neraal Kleber, de wapenen neergelegd. Ten
oosten van den Weichsel is gisteren de v<
waartsche beweging begonnen tot bezetting
van het gebied tot de grens der Duitsche
en Russische belangen.
In het Westen zwakke bedrijvigheid der
artillerie. Overigens is de dag rustig ver
lootten.
Ongeval met doodelijken afloop
Fietser reed op «autobus
DORDiRECHT, 6 October.
Gisteravond te 8.40 uur had op het Sta
tionsplein een ernstige aanrijding plaats.
Da chauffeur R. V. wonende te 's Graven
deel kwam met een autobus vanaf den Sta1
tionsweg en draaide daarmede linksaf door
den doorrit naar hej, Stationsgebouw.
Juist toen de autobus den doorrit was in
gereaen, kwam de 56-jarige wielrijder D. J.
Pols wonende Voorstraat 35 uit de richting
van de rijwielbewaarplaats aangereden. Hij
reed tegen het midden van de voorzijde van
de autobus aan, tengevolge waarvan hij viel
en bloedend bleef liggen.
De gewaarschuwde waarnemend Direc
teur van den Geneeskundigen Dienst con
stateerde een schedelbasisfracbuur, waarna
de man, na ter plaatse te zijn verbonden,
naaar het Gemeenteziekenlhuis is overge
bracht.
Het rijwiel werd niet beschadigd, van de
autobus werd het glas van de Ünikerkop-
lamip vernield.
Het slachtoffer is hedenmorgen tf
volge van de bekomen verwondingen over
leden.
De tunnel bij Velsen niet afgelast
's GRAVENHAGE, 6 Oct. De regeerings-
persdie-nst jneldt: Het in de dagbladen ver
schenen bericht, dat een eerste aanbeste
ding voor het maken van een tunnel onder
het Noordzeekanaal bij Velsen zou zijn af
gelast en dat zou zijn besloten ook andere
groote objecten te laten wachten tot betere
tijden aanbreken, is onjuist
Daar een regeling moest worden getroffen
om de aannemers van een deel van het ri
sico te ontheff3n, dat uit de gewijzigde om
standigheden voortvloeit zijn de aanbeste
dingen even uitgesteld. Nu deze regeling
haar beslag heeft gekregen, zullen de aan
bestedingen doorgaan
Tweede Kamer
Dinsoag 17 October komt de Tweede Ka
mer bijeen tot behandeling van een groot
aantal wetsontwerpen, w.o. wijziging van de
Tariefwet en de wet op het Statistiekrecht,
wijziging der Vestigingswet Kleinbedrijf en
wijziging van de wet op het algemeen ver
bindend en onverbindend verklaren van on-
dernemer jOv ereenkomstejt
Het jubileum van de K.L.M
Dagorder van den Directeur
's GRAVENHAGE, 6 Oct. Bij gelcgei
van het twintigjarig bestaan van de K.i
heeft de directeur, de heer A. Pies ml
heden een dagorder voor het parsoneel I
do luchtvaart-maatschappij uitgege*
Hierin wijst de heer Plesman allereerst
de huidige omstandigheden, welke hat u
zeer bemoeilijken. Alle aandacht moet 1
den besteed aan het behoud van de on
neming en aan do voorbereiding van de I
welke wacht, wanneer betere tijden aa
breken.
De directeur geeft vervolgens uitdruk!
aan zijn gevoelens van dankbaarheid jeg
het geheele personeel voor hetgeen dit ii
afgeloopen jaren voor het bedrijf heeft
daan. „Helaas hebben vele leden van
K.L.M.-pereonecl naar andere werkzai
heden moeten uitzien, maar ik hoop, da
een tijd zal komen, dat allen weer in
bedrijf vereenigd kunnen worden en dat
dan een ongestoords ontwikkeling zulleri
gemoet gaan."
Mot den wensch, dat de vrede spo!
moge terugkeersn, wordt deze dagorder
sloten.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
Het gebied van hoogen luchtdruk, wi
an de kern thans over Noord-Scandini
ligt, nam weer in beteekenis toe. Het is
Noordelke IJszee verbonden met eon
bied van hoogen luchtdruk, dat over Qi.
1 is gelegen. Tïn zuidwesten |p
IJsland ligt nog steeds een diepe depre^
welke aldaar op de kust veel regen brej,
Het luchtdruk-verval op de Noorschc
en den Ocaaan is weer belangrijk toegaf
men, zoodat hedenmorgen op de Fajh,
stormachtige wind uit het zuid-oo»
hecrscht. Een storing, welke zich gisti
over Finland ontwikkelde, trok naar
zuiden. Terwijl ov=r Scandinavië 6inds
teren de vorst weer verdwenen is, zijg"'
temperaturca in Oost-Europa nog vrij 1
De depressie over Noord-Italië, wrike
veel regen bracht, neemt in beteekenis1 r
Zij veroorzaakte in Hongarije plaatselijk'^
weders en zware regens.
Het minimum in onze omgeving
thans eveneens op. Zij brengt hier en <f'
nog kleine hoeveelheden neerslag. Het
bied van hoogen luchtdruk bij de Az(
breidde zich over Spanje en Portugal1 1
dooh neemt thans weer iets in beteekenii'
LEIDEN, 6 October. Vee. Aanvoert
en: 28 stieren 1 210—260 (56—60 -
gewicht), matig, 134 k&lf-
1 170275, vlugger
t 20—60.
1^1
:11c leg 1
rekoelen 1119jrl
190—270 (32—7L
hoon gewicht), matig, 146 graskalvT
natig, 38 vette kalveren f6585 f1'
kg schoon gewicht), stroef, 137 sla
f5—12. tamelijk vlcg, 300 vette Ag
pen f 1826 (3846 ot per kg schoon gewlf
matig, 719 weldeschapen f1020. tamelUk f'
--9 votte lammeren f12—17 (60—56 ct peAt
loon gewicht), cnattg; 38 aougen, f 5075ip-
lUk; 453 mestvakens f 2440, matig:
biggen f 1420. tamelijk vlug; 13 paarclenf1'
veulens, f 90170, Iets vlugger; 29 boklcofU
f59, matig; alles per stuk. |?i
EN, 6 October. Kaas. Aanvoerea
57 partijen Goudsche ka&s. Ie arV
—38, 2e srt f3134; 21 parttjen Leidsche li
1 srt f30—31. 2e srt f 27—29. Handel matl
LEEUWARDEN, 6 October. Kans. De F*-
iteerlng voor Frlescho kaassoorten la bedeT,
Leeuwarden als volgt vastgesteld: Goudr
20 plus 39—40 ct. tdem 40 plus 57—5)
volvet 6769 ct. Edammer 20 plus 3
ct. Idem 40 plus 6759 ct, broodkaas 40
57—69 ct. Leldsohe kaas 20 plus 39—41 ct,
per kg. Stemming bevredigend.
DELFT, 5 October. Eierveiling. Aanvoel^
kipeleren 5.4"
50. 4131 heneiert
Het blijft aanpassen
Dirgen waaraan we gehecht zijn, zu£'
we ons moeten ontzeggen; wenschen,:.
zichzelf zeer redelijk, zullen we mod',
prijsgeven; naar versobering in den puljs
ken dienst moet worden gestreefd. r
Aldus stond er in de Millioenennota. Wui
aan Ons Orgaan van de Chr. Belast!
ambtenaren toevoegt:
Wat is dit anders dan aanpassing? £•-
let wel. wij erkennen, dat ook de hui<>'
regeering niet anders kan. Hoe moée
daar echter tegenover 6taan zij, die st$'
in zeer krasse termen die aanpassing
oordeelden en kans zagen om meer
vaart te brengen, de koopkracht te
hoogen?
En toch zegt De Ambtenaar (var
roode organisatie) nog: „Dit kabinet f
principieel op anderen grondslag dan
vorige; van aanpassing zonder overleg
geen sprake". Wij zien alleen dit verse
dat go aaApassing nog krachtiger wl
doorgezet Wij erkennen de nood£-
daarvan. De Ambtenaar heeft ie
hooge verwachting van z'ci lezers,
neer men meent, dat zulke kost ei'-
gaat. Wat zou het ook in dat blad
spookt hebben, wanneer deze plan
niet mee afkomstig waren van socif*
tische ministens.
De waarheid is intusschen deze, daf
heer De Geer meent; ook de socialistic
ministers heeft hij in den teugel. Wat1';
verheugt, want we gevoelen ons op
kompas heel wat veiliger.
OPGEHELDERD
MAASTRICHT, 6 Oct. Dezer dagen tf
Nutlh aangehouden een zekere J. K.
Sohimmert, die bij zijn aanhouding in 'tr
zit was van een in Maasticht gestolen?
wiel. De man, die reeds lang onder ver#
king stond, heeft aan de politie van Mf
tricht al spoedig vier rijwieldiefsta^.
bekend.
Ingezonden Stukke
„BREICOMITé VOOR MILITAIREN'
IN LEIDEN EN OMGEVING"
Het Comité, onder voorzitterschip i'
Mevrouw S. A. W. van de San de Baktf
zen-Gericke, stelt zich ten doel het bre
voor het garnizoen Leiden en de troe^
deelen in de omliggende gemeenten. 1
De aanvragen voor halve wanten zijn-*
velen en daarnaast is de behoefte aan f
sen en bivakmutsen zoo groot, dat gevra1
wordt of iedereen mee wil helpen deze
dingstukken te vervaardigen.
Men kan dit bevorderen, hetzij door
te koopen bij het Comité en zelf te bi\
of dit door anderen te laten doen, hi
door bijdragen te storten op giro no. 13!
van penningmeesteresse J. Kl Moens—
deboer, dan wel op andere manier mei
werken. Wol, patronen en naalden zijn
verkrijgen bij de volgende comité-lei
waarvan de eerstgenoemde gaarne be/1
Is inlichtingen te verstrekken: M. J. i
Roosenburg-Methorst, vice-voorzitsler RP
burgenveg 153; M. Wilbrink-de Jonge, sep
taresse, P. J. Blokstraat 18; J. M. Moen#
deboer. penningmeesteresse, Rijnsburgei*'
SI; V. J. M. Guljó-Berger, van SlingelaP
laan 8; I. J. P. Boekcnkamp-Viss.'r, W
monderweg 51; A. II. v. d. Poppc-Heijmi
R-penburg 95,
