TRIUMPH
VOOR SLECHTS
I CENT
100%
GENOT EN
'n TRIUMPH
VAN SMAAK
HEUMATIEK
WEK UW LEVER-GALOP
VRIJDAG 29 SEPTEMBER 1939
EERSTE BLAD 13
WARSCHAU'S LOT
BESLIST
Vandaag trekken de Duitsche
troepen de stad binnen
j Bovenmenschelijk lijden van
de bevolking
De verdediging van Warschau deelde
gisterochtend om tien minuten voor twaalf
mede, dat het vuur alle opslagplaatsen
voor levensmiddelen had vernield
het voedselgebrek zich wreed deed voelen.
Het aantal gewonden bedroeg ongeveer
16.000 soldaten en 20.000 burgers. Het is
niet mogelijk het juiste aantal dooden
gewonden op te geven aangezien verschei
dene hospitalen door het bombardement
zijn vernield. Men moest de gewonden her>
haaldelijk van de eene plaats naar de
dere brengen. In verband hiermee worden
de hygiënische omstandigheden met den
'dag slechter en epidemieën dreigen. Ge-
heele straten staan in brand.
Niettegenstaande zooveel ongeluk blijft
"Qiet moreel van de bevolking ongeschikt.
De soldaten, die de stad verdedigen willen
op hun post blijven en toonen zich overal
superieur aan den vijand, waar zij uiet
door het overwicht van de technische strijd
middelen werden vernietigd. Zij slaagden
er zelfs in vier tanks en drie stukken ge
schut buit te maken.
Het commando van de verdediging heeft
het bovenmenschelijk lijden van de bevol
king niet willen vergrooten, hierbij reke
ning houdend met het gebrek aan munitie
en besloten een wapenstilstand van 24 uur
te sluiten en de onderhandelingen te be
ginnen over het overgeven van Warschau
en Modlin. Deze onderhandelingen worden
thans gevoerd en moeten 29 September ge
ëindigd zijn.
Zware gevechten
Een telegram uit Berlijn omtrent den
strijd om Warschau meldt, dat in den
nacht van Woensdag nog op vele plaatsen
Duitsche artillerie gedwongen was in te
grijpen.
De Duitsche soldaten moesten meter na
meter in zware straatgevechten voorwaarts
dringen. Van alle kanten werd op hen ge
vuurd, ook van de daken en uit kelderlui
ken. De infanterie werd bijzonder gesteund
door de artillerie en het luchtwapen.
Woensdagmorgen werd den troepen be
kend gemaakt, dat de stedelijke comman
dant de onvoorwaardelijke overgave der
stad had onderteekend. Terstond werd het
vuren gestaakt. De Polen schoten in de
voorste linies tot den namiddag door.
Veiligheidsmaatregelen
In verband met het communiqué van het
opperbevel van de weermacht schrijft de
Deutsche Dienst:
De intocht der Duitsche troepen in de
•hoofdstad van den ineengestorten Poolschen
staat is voorbereid voor Vrijdag. Twee volle
dagen waren noodig om een overeenkomst
te treffen over de overgave. Van Poolsche
zijde moesten alle troepeneenheden, die in
jtotaal nog ongeveer 120.000 man omvatten,
'op de hoogte gebracht worden. Zij krijgen
bevél op welke punten zij do wapens moe
ten neerleggen. Overgavecommando's moe
ten worden aangesteld en in contact wor
den gebracht met de Duitsche delegaties.
Bovendien moeten de belangrijkste punten
der stad in het bijzonder beveiligd worden,
opdat sabotage van den aanvang af ver
hinderd worden zal. In een millioenenstad
als Warschau, die drie weken lang de bur
gers systematisch ter verdediging heeft op
geroepen, moet ook tijdig gezorgd worden
voor de ontwapening van de geheele bevol
king. Voorts moet de verzorging van de
civiele bevolking worden verzorgd, moet
vastgesteld worden hoe de gewonden wor
den overgegeven en hoe zij medisch ver
zorgd zullen wordeq.
Dl de vesting Modlin zijn de problemen
Van zuiver militairen aard. De bezetting is
sterk en heeft zich verdedigd tot Warschau
zich overgaf.
Met Warschau en Modlin zijn de laatste
GARANTIE-STANDGRO EN
GARANTIE. STANDBRU 1 N
GARANTIE.STAND ROOD
GARANTIE.STANDZWART
GARANTIE «STANDBLAUW
ARCHITECTEN - HUISEIGENAREN
Worden 6 jaar gegarandeerd
Wed. Boonstoppel Zn.
Lak- en Vernisfabrick
WADDINXVEEN - TELEF. 50
Het leven in de Oekraïne
Uit Rapoejintec aan de Roemeensche
grens wordt gemeld, dat in de door de Rus
sische troepen bezette Oekraïnsche streken
het normale leven hervat is, ondanks de
snelle verandering der inwendige organisa
tie. De kerken blijven open, doch de pries-
sters mochten niet in priestergewaad ver
schijnen. Er is op aangedrongen, dat de
kinderen weer naar school gaan.
Verscheidene Poolsche officieren zouden
terechtgesteld zijn. De strijd schijnt even
wel uitsluitend tegen de Poolsche grond
bezitters gericht te zijn. De Russen bewe
ren de bevolking vrede en welvaart te bren
gen.
De Bremen te Moermansk
De opvarenden van een stoomschip uit
Estland, dat gisteren in een Zweed6che
haven is aangekomen, hebben gerapporteerd
dat zij de Bremen ia de Russische haven
Moermansk hebben gezfen.
Havas verklaart, dat de Bremen zich in
Archangel of Moermansk moet bevinden. De
havens van deze plaatsen zouden niet op
schepen van zoo grooten omvang berekend
zijn. Het schip, dat op de reede zou moeten
blijven liggen, zou, wanneer het daar bleef
overwinteren, groote kans op averij loopen,
tengevolge van den ijsgang.
Tsjangsja in vlammen
Chineezen melden overwinning
Het Qhineesche telegr aafagentschap me^dt,
dat de Ohdneesohe troepen een belangrijke
overwinning hebben behaald in Kiangsi in
Midden-China. Zij zouden alle stellingen, die
dn den loop der laatste dagen onder den druk
der Japanners verlaten waren, heroverd heb
ben. De Japanners zouden zware verliezen
hebben geleden en in aftocht zijn.
Japansche vliegers hebben gemeld, dat
de hoofdstad van de provincie Hoenan,
Tsjangsja, sedert Donderdagmorgen in
brand staat. Het Japansche legerbericht
meldt, dat de brand is gesticht door
terugtrekkende Chineesche troepen. De
Japansdhe troepen zouden op 30 km van
de stad zijn aangekomen.
Er wonen, naar de correspondent van de
„Times" te Sjanghai meldt, vijftig vreem
delingen, waaronder tien Britten. Een kleine
Britsche kanonneerboot, de „SandpipeT",
ligt op de Slang in de buurt van de bran
dende stad gereed om de vreemdelingen op
te nemen.
De Japansdhe politie l.eeft een reeks in
vallen in de Britsche en Fransche conces
sies van Tientsin gedaan en arresteerde, in
samenwerking met de politie, in de concessie
meer dan dertig leden van anti-Japansdhe
bonden. De Amerikaanohe consul protes
teerde bjj de Japanohe autoriteiten tegen
een inval in twee Amerikaanohe kantoren,
die plaats had gehad zonder voorkennis van
de Britsche politie.
Japan en Rusland
De Japansche Minister Kato heeft Don
derdagochtend in een persconferentie ver
klaard, dat het schijnt dat Engeland zijn
houding tegenover Japan langzaam wijzigt.
De minister zag echter nog geen derge
lijke verandering in de houding van Rus
land, dat voortgaat met zijn steun aan
Tsjang Kaisjek. Kato vestigde echter de
aandacht op den terugkeer van den Russi-
schen consulairen staf te Shangai, die in
1937 naar de Fransche concessie is verhuisd,
naar hun consulaat, gelegen in het door de
Japanners bestuurde deel van de stad.
VICTORIA-
WATER
gezondheid'
ECHT
NATUURLIJK
BRONWATER
VóóR HET KRIJGSRUMOER
BEGON
Iets uit het Engelsche Blauwboek
GoedheidGenade, Reinheid,
maar geen Geduld!
Dezer dagen is het Engelsche Blauwboek
verschenen, waarin een reeks documenten
wordt gepubliceerd over de ontwikkeling
van de Duitooh-Poolsche relaties sedert de
Tsjechische crisis in Maart j'l. Dit boekwerk,
dat ongeveer 200 bladzijden telt. wordt in
Engeland druk verkocht. De publicaties ge
ven een eigenaardigen kijk op wat er ach
ter de schermen gebeurd is. Wij zullen in
enkele opvolgende nummers een paar van
de meest typeerende of belangwekkende stuk
ken overnemen.
Men vindt in het Blauwboek een brief
van den bekenden Engelschen gezant te
Berlijn, Sir Neville Henderson, van 23 Mei
1939, waarin hij het heeft over een onder
houd met Göring in diens huize „Karin-
hall". Sir Neville vertelt hierover aldus:
,Daar mijn tijd beperkt was, zei ik veld-
maarschallk Göring, dat ik mij wel bewust
was van de redenen zijner regeering ter
rechtvaardiging van haar actie, maar ik het
belangrijker achtte dat hijzelf ook het Brit
sche gezichtspunt alls gevolg daarvan zou be
grijpen....... Göring scheen niet aan onze
Kort Nieuws
Hitier heeft gister onverwacht een bezoek
gebracht aan Wilhelmshaven. Hij werd ver
gezeld van groot-admiraal Rader. Hitier be
zocht de terugkeerende duikbootbemannin
gen, wien hij dank zeide voor hun dapper
optreden en de bereikte successen.
Gistermiddag heeft zich in eon van de
springstoffenfabrieken in het Noorden van
Engeland een ontploffing voorgedaan, ten
gevolge waarvan, voorzoover tot dusverre
kon worden vastgesteld, vijftien personen
werden gedood. Er werden ook vier perso
nen gewond.
De materieele schade, zoo deelt het Brit
sche ministerie van voorlichting mede, zal
geen ernstige belemmering vormen voor de
productie.
Het Britsche ministerie van voorlich
ting maakt bekend, dat vliegtuigen der Ko
ninklijke luchtmacht gister en gisteravond
verdere verkenningsvluchten boven Duitsch
land en het Westelijke front hebben ge
maakt. Ondanks tegenstand werden kost
bare inlichtingen verkregen. Alle vliegtui
gen zijn behouden teruggekeerd.
bereidheid om te vechten te twijfelen en be
paalde zich in zijn antwoord tot een poging,
te bewijzen dat de onstandigheden anders
:n dan in 1914, dat geen macht Duitsch-
land in Europa bon overwinnen, dat een
blokkade ondoeltreffend zou zijn, dat Frank
rijk geen langen oorlog zou uithouden, dat
Duitschland grootere schade aan Engeland
kon toebrengen dan omgekeerd. „De over
haaste actie van Duitschland op 15 Maart,
welke ik opnieuw toeschreef aan de dolle
mannen van de partij, was dientengevolge,
afgezien van wat en wien ook, een groote
schok geweest voor mijzelf en had alles te
niet gedaan, wat ik had getracht te berei
ken in mijn twee-jarig verblijf te Berlijn.
Bovendien, kon ik, al zou dat hem misschien
onverschillig laten, de vernietiging van de
onafhankelijkheid van de Tsjechen niet
anders beschouwen dan als een giroven poli-
tieken misslag, zelfs voor Duitschlands eigen
belang.
„De veldmaarschalk leek een beetje ver
legen over dezen persoonlijken aanval op
zijn eigen goede tróuw en verzekerde mij,
dat hij zelif niets van het besluit geweten
had, voordat het was genomen. Ware dat het
geval geweest, zoo zeide hij, dan zou hij niet
naar San Remo zijn gegaan; bovendien had
ran zijn verblijf aldaar niet het ver
wachte profijt gehad, door de onverwachte
hoeveelheid werk, welke hem daar door de
gebeurtenissen was opgelegd
„Hoewel ik haast had, bleef hij erop staan
mij met grooten trots de belangrijke ver
bouwingen te toonen, welke hij aanbrengt
in het huis op KarinhaLl en waartoe een
nieuwe eetzaal behoort, welke een ongeloof
lijk aantal gasten kan bevatten en geheel
zal worden uitgevoerd met marmer en met
gobelins zal worden behangen. Hij merkte
terloops op, dat de verbouwing niet voltooid
zou zijn voor November. Hij liet mij tevens
met trots ontwerpen voor de gobelins zien,
voor het meerendeel bestaande uit naakte
vrouwen, voorzien van de namen van diver
se deugden, zooals Goedheid, Genade, Rein
heid enz. Ik zei hem, dat zij er tenminste
vreedzaam uitzagen, maar dat ik Geduld on
der haar miste".
DEENSCHE STAP TE LONDEN
Officieel wordt medegedeeld, dat de Deen-
sche regeering haar' gezant te Londen opge
dragen heeft namens de IJslandsche regee
ring bij de Britsche regeering te protestee
ren tegen het feit, dat een Britsch vliegtuig,
dat Dinsdag in de IJslandsche wateren een
noodlandijig had moeten maken en geïnter
neerd was, naar Engeland is teruggevlogen.
Het Britsche ministerie van voorlichting
deelt mede, dat een onderzoek is ingesteld
naar de gedragingen der bemanning van het
ontsnapte Engelsche watervliegtuig. Indien
blijkt, dat de officieren in strijd met alle
traditie hun eerewoord gebroken hebtoen,
zullen maatregelen genomen worden.
Een stofzuiger koopen
is een zaak van vertrouwen.
Wendt U dus tot de vakkundige:
N.V. Couz; - le Middellandstr. 72.
Pracht sorteering vanaf f. 29-50
Rotterdam. (Reel.)
FRANSCH SUCCES
AAN DE MOEZEL
Toenemend artillerie-duel
Een plaatselijke aanval van onzo troe
pen op den oostelijken oever van de Moe
zel is gunstig verloopen. Wij hebben ge
vangenen gemaakt
Uit Schengen wordt Gericht, dat de Fran
sche artillerie gisteren anderhalf uur lang
de Duitsche posities in de bosschen rondom
Berg, ongeveer zes mijl ten Noord-Oosten
van Perl, onder zwaar vuur heeft genomen.
Het bombardement was zóó hevig, dat de
nog nachtelijke hemel een zee van vlam
men leek. Het bombardement begon op
nieuw om 1 uur en duurde zonder onder
breking om vier uur nog voort.
Uit Parijs wordt gemeld, dat de macht
van het geallieerde luchtwapen zich scherp
begint te doen gevoelen aan het Westelijk
front. Gisteren heeft het Fransche commu
niqué voor de eerste maal melding gemaakt
van de nauwe samenwerking der Britsche
en Fransche luchtstrijdkrachten.
De Duitschers zijn nog gedwongen een
zeker aantal vliegtuigen in Polen te hou
den. Bovendien zullen andere Duitsche
toestellen, wanneer men geen rekening
houdt met de Duitsche vliegtuigen, die aan
het Poolsche front verloren gingen, een
langdurige inspectie moeten ondergaan, om
dat zij bijna voortdurend in de lucht ge
weest zijn in de aflgeloopen drie weken.
Troepenconcentraties In Baden?
De Zwitsersche „National Zeitung" maakt
melding van belangrijke Duitsche troepen
concentraties in het Zuiden van Baden, in
het bijzonder in het Wiesen thai. Reizigers
hebben gister uren noodig gehad om naar
Bazel te komen, tengevolge van de militaire
transporten op den strategischen spoorweg
van Saeckingen en Wies en thai naar den
Rijn.
Een geweldig Duitsch offonslef?
Buitenlandsche diplomatieke waarnemers
zien aanwijzingen, dat Duitschland een
krachtigen tegenaanval in het Westen voor
bereidt voor het geval het „vredesoffensief"
>u mislukken, aldus Un. Press.
Deze tegenaanval zou in de eerste plaats
bestaan uit een verscherping van den duik
bootoorlog, teneinde te trachten de Britsche
blokkade te breken. Daarbij zullen onophou
delijk luchtaanvallen worden ondernomen
op de Britsche vloot en haar bases, op koop
vaardijschepen en convooien, op belangrijke
militaire objecten in Engeland en Frankrijk.
Men betwijfelt echter, of Hitier bevel zal
geven tot een grooten aanval op de Maginot-
linie.
De aanvallen op de Britsche oorlogssche
pen, die gemeld zijn en waarover de Duit
sche en Engelsche lezingen zoo sterk uiteen
loopen, zouden een eerste poging zijn in de
richting, om den Britschen handel met
Scandinavië onmogelijk te maken.
Duitsche krijgsgevangenen
Het Britsche ministerie voor de voorlich
ting deelt mede, dat een aanzienlijk aantal
Duitsche krijgsgevangenen is aangekomen
in een interneeringskamp in het noordelijke
industriegebied. Treffende ontmoetingen
deden zich voor, toen nieuw aangekomenen
bekenden zagen onder andere gevangenen,
die reeds in het kamp aanwezig waren. De
gevangenen, onder wie zich een aanzienlijk
aantal duikbootmanschappen bevindt, za
gen er „fit" uit. zij het ook eenigszins ont
daan. Een sergeant van de bewaking ver
klaarde, dat eenigen der eerst aangekome
nen er mee begonnen waren den nationaal-
socialistischen groet te brengen, maar die
gewoonte verdween snoedlg.
DE RADIO TEN DIENSTE
VAN JUSTITIE
GRAVENIiAGE, 29 September. In een
circulaire aan de procureurs-generaal, fun-
geerende directeuren van politie cn aan
de inspecteurs der koninklijke marechaus-
;n der rijksveldwacat deelt de minister
van Justitie mede, dat hij om in spoed-
eischende aangelegenheden alle politie
autoriteiten en/of andere daarvoor in aan
merking komende instanties op korten ter-
mijn mededeelingen te kunnen doen gewor
den en eventueel instructies te geven, te re
kenen van 1 Oct a.s. af de zakelijke omroep-
zender, werkende op de golflengte 1205 M.
ter beschikking van het departement van
justitie zal worden gesteld op Maandag tot
en met Vrijdag van 17.0017.09 uur, op
Zaterdag van 15.00—15.09 uur cn op Zon
dag van 13.00—13.09 uur.
Pas op! Er is een R in de maand
de R van
Regen, vocht en onbehagen zijn voor U
voorboden van pijn en ongemak. De komen
de maanden zijn de maanden voor Uw
rheumatiek. Neem ditmaal bijtijds Uw maat
regelen! Lijdt niet ianger wéér willoos
pijnen, die ge voorkomen kunt. Neem
Kruschen Salts! Menschen, die regelmatig
een bloedzuiverende kuur met Kruschen
doormaken, weten niet wat rheumatiek is.
De aansporende werking van Kruschen Salts
op lever, nieren en ingewanden, zorgt dat
het bloed gezuiverd en vrijgehouden wordt
van overdaad aan schadelijke zuren, die
meer en meer inwendig Uw lichaam veront
reinigen, oorzaak zijn van de ondragelijke
pijnen en het leven maken tot een last.
Daarom: wéés geen willoos slachtoffer. Neem
Kruschen en doe het bijtijdsKruschen
Salts, verkrijgbaar bij apothekers en drogis
ten 0.40, 0.75 en 1.60 (extra groot
pak). Fabrikanten: E. Griffiths Hughes Ltd.,
Manchester (Engeland). Opgericht 1756.
(Reel.)
De Amerikaansche
neutraliteitswet
Senaatscommissie aanvaardt
wijzigings-ontwerp
De Amerikaansche Senaatscommissie voor
buitenlandsche zaken heeft goedkeuring ge
hecht aan het nieuwe wetsontwerp betref
fende de neutraliteit, dat opheffing van het
embargo op den uitvoer van wagens naar
oorlogvoerende landen inhoudt.
De goedkeuring werd aan het ontwerp
gehecht, nadat de commissie gedurende niet
meer dan drie uur bijeen was geweest De
debatten over het wetsontwerp in den Se
naat zullen Maandag as. begjnnen.
Borah heeft medegedeeld, dat de Senaats
commissie het neutraliteits-ontwerp heeft
goedgekeurd met 16 tegen 7 stemmen. Sena-
tor Barkley heeft verklaard, dat de commis
sie accoord is gegaan met een amendement
waardoor Amerikaansche vliegtuigen ver
gunning krijgen om te landen en brandstof
in te nemen op hun bases op het Westelijke
halfrond, zelfs wanneer de bases op gebied
'an ten oorlogvoerend land liggen.
Men ziet in de aanvaarding van het neu
tral itcitsont werp door de senaatscommissie
met een meerderheid van negen stemmen
aanwijzing, dat de behandeling in den
senaat onder gunstige omstandigheden zal
plaats hebben.
Pittmann zeide de wet „in zijn zak te
hebben" en te verwachten, dat het ontwerp
binnen vier of vijf weken zou zijn afgehan
deld.
Geen Britsch schip getroffen
Onjuiste Duitsche berichtgeving
De Britsche admiraliteit deelt het volgende
mede:
„Met het oog op de voortdurend herbaalde
onjuipte voorstellingen in Duitsche radiobe
richten. volgens welke eenheden van de
Britsche vloot op de Noordzee door de Duit
sche luchtmacht zouden zijn beschadigd,
verklaart de admiraliteit opnieuw, dat bij
de bedoelde actie geen Britsch sohip door de
Duitsche luchtmacht beschadigd is en geen
opvarenden gedood of gewond zijn. Het
Duitsche bericht, dat ter hoogte van het
eiland Man een zware Britsche kruiser door
een hom getroffen is, doelt waarschijnlijk op
het feit, dat op 27 September een Duitsch
vliegtuig heeft getracht in dat gebied een
torpedojager te bombardeeren, doch er niet
in slaagde eenige schade toe te brengen. Op
de genoemde plaats is geen kruiser aange
vallen".
Waar is de Royal Ark?
Op de vraag van den Duitschen omroep:
„Waar is de Royal Ark" heeft Reuter verno
men, dat het antwoord luidt: „Het vliegtuig-
kampschip Royal Ark ligt veilig in het aan
gewezen slation".
en u zult 's morgens uit bed springen,
gereed om bergen te verzetten,
lederen dag moet uw lever een liter lever-gal In uw
ingewanden doen vloeien. Wanneer deze stroom van
lever-gal onvoldoende ia. verteert uw voedsel niet,
het bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt.
Uw lichaam is vergiftigd, u voelt u beroerd en
ellendig, u ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen z(Jn slechts lapmidde
len. U moet CARTER'S LEVER-PILLETJES nemen
om deze liter lever-gal vrij te doen vloeien en u
zult u een geheel ander mensch voelen. Onschade
lijk, plantaardig, zacht, onovertroffen om delever-
gal te doen vloeien.
Eischt Carter's Lever-Pilletjes bU apothekers en
drogisten. L 0.75.
(Reel.)
De oorlog ter ze**
Zweedsch schip gotor.
Gister is, naar uit Oslo wordt
Zweedsche schip „Nijland' q
meet, nabij Stavanger - oor dt
getorpedeerd. V'
Volgens een mededeling van de vi
admiraliteit heeft men gezien, da st
land" stopgezet werd. Een hall
volgde een ontploffing. De
bestaande bemanning is naar an
bracht door een Noorsche torped< m
Een bericht zegt, dat Duitse ev,
langs de reddingbooten die vol jLji
pen zaten, voeren zonder eer-cerc
hen te slaan. Leden der bema ve,
ren volgens een telegram uit O Iflr
schip door een Duitsche du: ;en
ken is gebracht. r
Sovjetscbip aangevallen?
De gezagvoerder van het Sovj
schip „Pioner" heeft gemeld, lat f
gister tegen twee uur aan den
de Narvabaai is aangevallen dooi
kenden onderzeeër. Hij was gc.
zijn schip op de rotsen bij V; .ou.T
UIT OOST- EN WEST-lil
Het Bat. Nieuwsblad meldt: 7
met spoed gewerkt aan het opz. u U
stalen schuilplaatsen in deze actV
tang staat er reeds een, op Mole I
genover Lindeteves, is men drul F'
overdekte „loopgraaf" op te stellen I
pig zijn in de geheele stad op i .p
ten vijf-en-twintig plaatsen ui:
dergelijke schuilplaatsen in de a. ite
komst zullen verrijzen, en het vol
bestaat dit aantal nog te verhoogd ne
Over het algemeen worden ?i-C
grondsche schuilplaatsen, doch waJer
lijk zullen zij worden ingegraver.tër
vernamen wij, dat vanwege <le P1
voor de luchtbescherming nop, ïór
„loopgraaf" is besteld, eveneens
voar Batavia, Bandoeng en Soon>ïrn
wijl enkele stukken bij wijze va: w
tie op andere plaatsen worden 1
steld. 1
Ook de 'departementen zijn
schaal overgegaan tot aanschaf if:
deze stalen schuilplaatsen, terwijl
i.p
I *an
kt
dere particulieren zijn! die orfideT
der tijden eveneens bestellinge
daan» *7
ZWARE BRAND
J
MAKASSAR. 29 Sept. (Anete I -Gijpt'
dag brak brand uit in kaimporj IJ 2
giroe. Door den feililen wind w« -r;
zeer snel verspreid. Ongeveer hond
zen zijn afgebrand, tengevolge w
1000 personen dakloos zijn. ®>3
HET DRAMA TE SEMARANG Ï3Ï
SEMARANG, 29 Sept. (Anete ïn<
raad veroordeelde Ko Soen Kiel-
een aanslag pleegde ten kant S
vroegeren werkgever, waarfoij hii o4 1
employe's door revolverschoten
tot zes jaar gevangenisstraf.
De Hertog van Gloucester h
functie van generaal-majoor
Engelsche expeditleleger In
Toen hij als boerenknechtje 't huis uitging en later als
vaste arbeider zelfs 's nachts uitbleef waren er veel malen
klachten gekomen. Stroopen en uitgaan hadden aan Vader
en Moeder Streef meer verdriet bezorgd dan ze lieten blijken.
En nu hij breed uit achter de kachel zat, zijn pet naar
achter geschoven, zoodat z'n lange zwarte kuif over zijn
beenig voorhoofd hing, trakteerde hij zijn broer op 'n sigaar.
Hij had bij 't binnen komen een rijtje van vijf stuks netjes
zichtbaar in den borstzak van zijn duffel gedragen.
Sijke keek van haar verstelwerk af en toe met wantrouwi-
gen blik naar hun logee. Die snuiter lachte haar te schel en
luidruchtig. Ze herinnerde zich maar al te goed, hoe Lindert
indertijd al niet veel goeds van hem verwachtte.
Hij vertelde, hoe hij bij z'n baas, een zachtzinnig man, dien
hij nog geen drie maanden gediend had, was weggegaan.
Spottend herhaalde hij de waarschuwingen en vermaningen,
<die Barend Dekkers hem nog had meegegeven, toen hij hem
't restant van zijn loon uitkeerde.
„Entoen dacht ik, nou gaoi ik is bij Tinuzze en Sijkes
lezjere".
De rook dreef onder de lamp. Niemand zei hier wat op.
„En ge zijt me mee, den hast nog nie kwijt ook".
Sijke snoof hoorbaar van verontwaardiging over zooveel
brutaliteit, doch Tinus gebaarde van „niks zegge".
Hij kende zijn broer zoo weinig want sinds hun school
jaren hadden ze elkaar slechts enkele schaarsche Zondagen op
den Elzenberm ontmoet.
Om zijn ouders zou hij Aart enkele dagen dulden, maar
iemand als Aart, die zijn kost kon verdienen, moest niet als
klaplooper op het beetje welstand van zijn broer teren.
Den heelen avond vertelde hij van streken en belevenissen
Verscheidene malen had Sijke haar man aangekeken, want
niet steeds was het verhaalde in overeenstemming met de
gangbare uitgesproken moraal der polders. Zulke dingen ge
beurden wel, dat wist ieder, maar men zweeg er over.
„En cente heb ik nie".
Dat was het slot, toen hij dien avond tegen half tien op
stond om zijn geïmproviseerde slaapplaats op te zoeken.
„Ge kant dus gin kostgeld verwachte".
„Kérel, dinkt toch om Vaoders en Moeders" was het eenige
wat Tinus als vermaan durfde zeggen.
Lang lag hij dien avond wakker. Maar het denken bracht
hém geen verlichting. Hij voelde wel, dat hij bij zijn eigen on
aangenaamheden van vreemden kant nu ook die van zijn broer
nog op den koop toe kreeg.
De volgende dagen reed Aart schaatsen en dien Vrijdag
middag trok hij weg naar de wedstrijdbanen.
Tinus, die hem had bezig gezien, verdacht hem er van, dat
hij zich zou laten inschrijven voor de lange baan.
Later op den middag bond hij zelf de schaatsen onder en
liet Sijke alleen thuis.
Hij wilde ook wel eens wat van de menschen zien.
De wetering en de bermen er langs waren het terrein van
een kermisachtige drukte. Alleen de draaimolen ontbrak, doch
het hoofd-van-jut knalde zijn schoten door de ijle vrieslucht
boven het rumoer van het drukke menschenbewegen.
Van alle dorpen en gehuchten waren er menschen gekomen,
rijken en armen; in dikke jassen en anderen kleumend van den
feilen Noordooster in hun schamele plunje. In de luwte der
kramen zochten velen, die nog wat te verteren hadden, be
schutting. 't Rook er naar anijs en tabakswalm. De lucht van
sinaasappelen en de weeë geur van chocolademelk dreven tus-
schen de menschen. Arme kinderen drongen naar voren met
hunkerende gezichten om 't vele heerlijke te zien, dat toch
aan hen voorbij zou gaan.
't Kroost van welgestelden en gegoeden pronkte met lek
kers en drensde om snoepcenten.
Er waren arbeidersvrouwen, die haar man stiekum wat in
de hand stopten. Niet, dat ze 't zoo graag gaven, maar de
daêd alleen van dat door ieder begrepen gebaar was voldoen
de om haar trotsch te doen zijn. Ze hèdden nog, ondanks de
slechte verdiensten in deze dagen. En de man verwijj
zich, stuurde de kinderen, die hem wilden volgen met
dend gebaar terug. Een kwasie-voorzichtig omkijken ©Lj
ken tusschen de vele menschen en dan schoten ze in <an
of andere clandestiene tapperij. Ieder wist. dat er ge: ad
werd ondanks het versterkt politie-toezicht. 1 c
Opgeschoten jongens slierden in lange rijen ov p'
Meisjes gilden hysterisch of kirden meer bescheiden. U
ren bewogen zich stuntelig op antieke schaatsen. Er wa
wonderlijkste combinaties van kleeding te ziei ;n
aanzwellende luidruchtigheid begon het geheel te liikenL
schilderij van Jan Steen, 't Vechten zou nog komen i ró
kruiken en flesschen leeg waren, die in de tenten acht
zeil stonden of als Amor, aangehitst door drank en
zijn speelsche pijlen her en der schoot. Op het ijs is h( ze
wijls raak, al genezen de wonden ook spoediger
oogen blonk het verlangen naar avontuur. Wijze ouee.sL.
den dien Vrijdagmiddag met bezorgdheid hun kro gt
gaan en menige vermaning was door de jeugd lach dc f
gehoord en even spoedig vergeten. Ijs, dat was pret. I w
oude lui bleven thuis. Wie nog één sprankeitje jeugd i'
voelde, ging naar het feest der uitgelatenheid, a's he: v<
ol 't gezin het eenigszins veroorloofden. H
U
(Wordt vent al