jUruiuc $>iït5rijr (ümirant Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken D Warschau zwaar gebombardeerd [(jonnementsprijë: 'er kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 2 jranco per post 2.35 portokosten er week ƒ0. oor het Buitenland bij wekelijksche zendingƒ4. ij dagelijksche zendingƒ5. V Alles bij vooruitbetaling osse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/a Bureau: Breestraat 123 Telefoon 22710 (na 6 uur: 23166) Postbox 20 Postgiro 58936 MAANDAG 25 SEPTEMBER 1939 20e Jaargang 9ïfoertentieprtj?cn: Van 1 tot 5 regels 1-17*/» Elke regel meer022'U Ingezonden Mededeelingen van 1—5 regels2.30 i Elke regel meer 0.45 Voor het bevragen aan '1 bureau wordt berekend0.10 No. 6813 1) u Duitschland den jolschen veldtocht voor geëindigd beschouwt r Jt lct Duitsche opperbevel deelde Zater- mede, dat naar zijn meening de strijd >olen tot een goeden uitslag had ge- 0^ Slechts hier en daar, als in War- IJ tu, hadden nog plaatselijke gevechten ts. De Duitsche en de Russische troe- jhebben elkaar op talrijke plaatsen ont- en zelfs trekken groote getallen <sch krijgsvolk terug naar wat is lid als voorloopige grenslijn tusschen feelen, welke de vrienden van dit pblik in onderling overleg voor zich Djchen. Het heet, dat deze lijn War- ii in tweeën zal splitsen, ree belangrijke dingen trekken bij [allerjongste deeling van het dikwijls aar beproefde Poolsche land de acht in het buitenland en waarschijn- och ook wel in Duitschland. Daar is 3 het onverwachte, hierin gelegen, dat Rusland een veel grooter brok wordt ►wezen, dan aan het rijk van Hitier. 3schland, hetwelk de laatste jaren >p, hoe het dringend behoefte had aan jnsruimte", gooit zelf de deur üosten op slot, zonder dat er een vrije [II ing naar de Zwarte-Zee-landen is ^^»gen. Zonder eenige werkelijke in- ^J^oing de Poolsche troepen behoef- slechts in den rug te worden aange- n kan Rusland aan zijn geweldige L^wlking toevoegen niet alleen de stam- "lante Wit-Russen en Oekraïners, doch hb avele millioenen Polen. njor de goedgeefschheid van den er van het Duitsche Rijk, waardoor in Polen zoo maar wordt legeven aan de bolsjewisten, welke lang als de voornaamste vijanden van ttionaal-socialisten werden voorge- i moet een verklaring te vinden zijn. fcH laatste bolwerk tegen id, zoo heette het dan. r n Parijs verklaart men het - meent hierin te zien de I; militaire en economische positie, r voor Hitler is ontstaan, nu Enge- en Frankrijk zich door niets van hun Ipunt laten dringen. Tot op het laat- 0 „.ogenblik had bij Hitier en zijn raad- Pi; a Js de meening overheerscht, dat ook 5? Sal het geluk den Führer zou dienen n> wenschen inzake Danzig en Polen, 5 geen droppel bloed behoefde te 2-n i. o p komen wij meteen tot het tweede, K alk de wereld verbaasd doet staan. 2. jj- a i het feit, dat zonder maandenlange g k ireiding der binnenlandsche mee- 3 b een streep is gehaald door wat ge- riide alle jaren vanaf 1920 is gepre- f-w iet communisme de doodsvijand van 2. itionaal-socialisme, en van geheel :n- en West-Europa. Nadat Hitier n? g 5 Januari 1933 door Hindenburg tot F 2. JJ lier was benoemd, gold op 2 Fe- c* m het eerste verbod de communisti- S. 3 partij. In zijn handboek „Mein 1 f" wordt het bolsjewistische Rus ts i o ils de groote vijand aangewezen, ipaganda bleef het voortdurend den vijand noemen van religie en cul- B. I- -imann Fehst, van de Duitsche Hoo- >ol voor Politiek, eindigt zijn in 1934 fenen boek over Bolschewismus und i met de volgende woorden: „De vrijheidsstrijd van het Russi- is tegelijk een strijd tegen den Vijand van alle volken, de commu- fhe internationale, waarbinnen het vernietigend marxisme en het inter- ale Jodendom een verbond tegen den .en de vrijheid der wereld hebben 5 kn". communisme grenst vanaf heden o 2 Nt nationaal-9ocialistisch Duitsch- g plechts een enkele rivierbreedte 3 3 t voortaan de landen, wier ideolo- c a ak vuur en water werden voorge- Inmiddels zijn de Russen in Oost- w o direct begonnen het leven op com- ische leest te schoeien. Welk ge- ier schuilt voor de volkshuishoudin- co o* Ln 9enabuurde staten en voor 2- 2.»en religie, is niet ineens te over- Rusland dringt door tot Midden- '3 5. verschillende kleine landen den :n politieken druk beginnen te ge nu Moskou sterk in macht is ge- blijkt alleen reeds uit het feit, dat ige zich haasten aldaar hun opwach- maken. ïn is voorloopig verdwenen. Rus- schoof vooruit naar het hart van M 3 jjCHR. GEH. ONTHOUDERSVEREEN. 2, dT u '1 vernemen heeft Ds. A. J. Mon- on E ®ni. predikant te Utrecht, zijn arbeid gfecteur vin do Ned. Chr. r.eh. Onth.- w fiir- hij na zijn aftreden weer tijde- 3 2 p z'ch genomen had, neergelegd. Het jfestuur hee't als adjunct secretaris ®d den heer J. J. Smit te Utrecht, IQ arbeid bereids heeft aanvaard^ Meer dan duizend burgers gedood, tal van gebouwen verweest Nog steeds strijd om Hela Gedurende het weekeinde heeft Warschau blootgestaan aan een hevig en langdurig bombardement. Vooral Zaterdagavond was het bombardement bui tengewoon hevig en van langen duur. Meer dan duizend menschen van dé burgerbevolking werden gedood. Talrijke gebouwen werden verwoest en op vele plaatsen ontstond brand. Gisteravond om acht uur deelde' radio Warschau mede, dat Zondag talrijke projectielen in het centrum van de stad waren gevallen. De Kerk van den Verlosser werd tijdens de Mis getroffen. Vele geloovi- gen werden gedood of gewond, doch de priester bleef voortgaan met het op dragen van de Mis. Verder zijn de zijvleugels van een ziekenhuis, dat met het Roode Kruis gekenmerkt was, verwoest, waarbij vele soldaten, vrouwen en kinderen gedood zijn. De Technische Hoogeschool, de Nationale Schouw burg en andere gebouwen staan in vlammen. De bevolking, aldus de om roeper, is vastbesloten tot het einde te strijden. De leiding van den verdedigingsraad van Warschau deelde Zaterdagavond draadloos mede, dat het vooral de zware artillerie is, die de hoofdstad bombardeert en tal van gebouwen vernietigt, waarbij brand ont staat. De grootste schade hebben opgeloopen hotel Bristol en eenige gebouwen die in brand staan. Zaterdag werden vier kerken en drie ziekenhuizen vol gewonden verwoest. In den sector van Warschau hebben Duit- schers zonder succes een aanval ondernomen op de rechteroever van den Weichsel. In de buurt' van Modlin duren hardnekkige ge vechten voort. De verdediging van Warschau en Modde duimt voort en zal worden voort gezet. De strijd in de aether Als gevolg van het feit, dat de Warschau- sche zender het grootste deel van den Zon dag zweeg en in zijn plaats de Duitsche radio op dezelfde golflengte uitzond, waren er wederom tal van gissingen. De Duitsche radio deelde mede, dat de stad volledig om singeld was en dat de situatie voor de Polen hopeloos was geworden. In den loop van den avond kwam echter het telegram van Havas, met het radio verslag van het bombardement en tevens met de mededeeling, dat Warschau II nu op de lange golf uitzond, omdat het andere station door het bombardement onklaar was geraakt. Reuter maakt nog melding van Duitsche radio-berichten, volgens welke een Duitsch infanterie-detachement, dat op verkenning was in een voorstad van Warsah.au, gedwon gen werd terug te trekken. Volgens een bericht uit Berlijn heeft r i n g Zaterdag een bezoek gebracht aan de afdeelingen van het Duitsche luchtwapen, die te Noorden van Warschau hun basis hebben. De strijd om Hela Hoewel het Duitsche legerbericht van Za terdag meldde, dat de veldtocht in Polen is geëindigd, blijkt dat er nog voortdurend wordt gevochten. Het Duitsche legerbericht van Zondag meldde nL, dat men in het gebied van Tho- maszow en Zamosc (tusschen Lemberg Lublin) op in los verband vechtende vijan delijke strijdkrachten is gestuit. Ten deele werd de vijand ten Zuidwesten van Zamosc ingesloten. Een ander deel trok naar het Oosten terug, waar het op de Russische troepen zal stuiten. In de laatste dagen is het aantal overloo- pers uit Praga en Modlin gestegen. Zeestrijdkrachten hebben opnieuw de Poolsche stellingen op het schiereiland Hela beschoten. Havas meldt uit Warschau, dat het troe penbevel aldaar de laatste dagen in radio- telefonisch contact is geweest met de Pool sche troepen op Hela. Sinds de eerste dagen van den oorlog stuiten de Duitsche aanval len hier op de moderne verdedigingswerken. De ter zee en te land aangevallen Poolsche troepen, welke in getalsterkte niet meer dan een bataljon vormen, konden tot dusver alle Duitsche aanvallen terugslaan. Zij beschik ken nog over levensmiddelen en munitie en het radio-elation is, zooals gezegd, in ver binding met Warschau. In aansluiting op de mededeelingen van het Duitsche opperbevel over de voortzetting rvan de Duitsche troepenbewegingen naar de demarcatielijn, schrijft de „Deutsche Dienst", dat in Brest-Litowsk aan de aflossing van de Duitsche door de Russische troepen een plechtig karakter is gegeven. De Duitsche troepenformaties en afdeelingen van het Roode Leger maakten een parade-marsch en trokken daarbij onder muziek langs de plaatselijke militaire bevelhebbers van beide 'legers. DANZIG 1807-mi BIJ FRANKRIJK mi-mi BIJ PRUISEN mi-1920 BIJ MTSCHLANDI ISeO-VRUSTAAr ONDER D. VOL tUNIE MET POLEN RUSSISCH-SOVJET QEBIED AAN POLEN (CONSRES V1815) POOR HET VERBRAS K TRIANON IS20 OOSTENRIJKSCH GEBIED AAN POLEN DOOR HET VERDRAG V RIGA (OCTOBER) 1S20A T) RUSSISCHSOVJETGEBIED AAN POLEN VAN LITAUEN AAN POLEN 1920 DOOR VOLKSSTEMMING VAN DUITSCHLAND AAN POLEN 1922 VAN SLOWAKIJE AAN POLEN 1938 (3974) De zwarte lijn geeft de demarcatielijn tusschen het Duitsche en Russische leger aan. De stippellijn geeft de grens van de Oekrainsche en Wit-Russische nationali teiten aan. Vluchtelingenstroom naar Hongarije Het aantal burgers, dat uit Polen naar Hongarije vlucht, neemt af. Daarentegen ■overschrijden er steeds meer Poolsche mili tairen de Hongaarsche grens. De mannen worden in de valleien der •Karpaten onmiddellijk ontwapend en in 'groote kampen geïnterneerd. Al het oorlogs materiaal wordt aan de Hongaarsche auto riteiten uitgeleverd. De cijfers over het aantal Poolsche vluch telingen, dat Hongarije is binnengekomen, varieeren tussohen 17.000 en 30.000. Tot Zondagochtend hadden de Russische troepen, dif aan de Hongaarsche grens ge staan hadden, nog geen officieel contact gehad met de Hongaarsche grenswacht. Generaal Sikorski, de vroegere Poolsche minister-president (hij is eveneens minister van Oorlog geweest), die zich aan 't Pool sche front bevond, is, meldt Havas uit Boe karest, aldaar aangekomen. Hij is van plan naar Parijs door te reizen. Sikorski had 'bevel gekregen Polen te verlaten, om te voor komen. dat hij in handen van den vijand zou vallen. Het Russische legerbericht In het Sovjet-Russische legerbericht van gisteren wordt gezegd: „De troepen van het roode leger hebben hun opmarsch naar de demarcatielijn voortgezet. Zij hebben de steden Seiny, Augoestof en Groebesjof en de hjn AugoestofKnjisjin Briansk RasnoPisjchatsLioebomlGroebesj of Lanoef bezet. Ten Zuidwesten van Lwow zijn Comamo, Dogobitsj en Borislaf bezet. Bij de voortgezette zuivering van Westelijk Oekraine van de overblijfselen van het Poolsche leger, hebben de roode troepen ten Zuidoosten van Brestlitowsk meer dan 10.000 Poolsche soldaten en officieren ontwapend gevangen genomen. Ten Zuiden en Zuid oosten van Groebesjof zijn een infanterie- regiment en een gemechaniseerde brigade gevangen genomen. Calinescu ter aarde besteld Ontroerende plechtigheid in zijn geboorteplaats Een boer eerste spreker aan het graf BOEKAREST, 25 Sept. Overeenkomstig de laatste wilsbeschikking van den door leden van de IJzeren Garde vermoorden Roe- meenschen minister-president Calinescu werd diens stoffelijk overschot gister ter aarde besteld in zijn geboorteplaats Curtea de Arges. In tegenwoordigheid van koning Carol en kroonprins Michaël, de koninklijke raad gevers, leden der regeering en het geheele diplomatieke korps werd het stoffelijk over schot van Calinescu van het Atheneum overgebracht naar het Noordstation van waar het naar Culea de Arges werd over gebracht. In de groote zaal van het Atheneum wel ke de Roemeensche kleuren rouw omfloerst vertoonde, heeft de patriarch van de ortho doxe kerk zelf de kerkelijke ceremoniën geleid. Er werden toespraken gehouden door den patriarch, namens de Roemeensche kerk. den president van de Senaat, den president van de Kamer, minister-president generaal Argeseanu, en den secretaris-generaal <-an de partij voor de nationale wedergeboorte. Nadat de koning aan de familie zijn deel neming had betuigd, trok de lange stoet naar het station door een haag van troepen die de militaire eer bewezen. Een eenvoudige plechtigheid 's Middags om 3 uur arriveerde de extra- trein in Curtea de Arges. Op een boeren wagen, bedekt met sparretakken en gedekt door de Roemeensche vlag, werd de kist vervoerd. Zes witte ossen trokken de kar. Vier oud-premiers begeleidden de baar. Kroonprins Michaël, gekleed in de uniform van de jagers, liep direct achter de familie leden van den overledene. Hij vertegen woordigde den Koning. Tal van hooge auto riteiten volgden de baar. Langs den gehce- len weg stonden boerenjongens en boeren meisjes met ontstoken kaarsen en honder den bloemen opgesteld. De stoet maakte een diepen indruk. Bij den grafkelder van de familie Cali nescu stond een eerewacht opgesteld. Een boer, een vriend uit de kinderjaren van Calinescu, sprak nadat de kerkelijke plech tigheid door patriarch Metropoliet Nicodemus was verricht, een korte rede uit. Vervolgens sprak een vertegen woordiger van de Hongaarsche minderheid en een vertegenwoordiger van de Duitsche minderheid, die na hun leedwezen te heb ben betuigd, de verzekering gaven van hun volkomen verknochtheid jegens den Roe- meenschen staat Nadat G a f e n c u namens de rïgeering een laatste hulde had gebracht aan zijn vriend en chef, condoleerde kroonprins Michael mevrouw Calinescu. Onder het spelen van het volkslied door een militaire muziekkapel werd de baar in de groeve neergelaten. VOERMAN DOOD LANGS DEN WEG GEVONDEN SITTARD, 24 Sept. Van den 35-jarigen handelaar in landbouwwerktuigen L Col Ie uit Sittard sloeg Zaterdagmiddag het paard plotseling op hol. De man sprong van den v'el met het hoofd tegen het weg dek Met een hersenschudding en een her senbloeding werd het slachtoffer later op den weg gevonden. De dood waa toen reeds ingetreden. Uw leverancic I <PorThërry I A V N B DE BQER.Aol/70 AM/TERDAM. Weinig strijd in het Westen Duitsche jachtvliegers treden in Polen op Engelsche torpedojager tot zinken gebracht Over het verloop der krijgsverrichtin gen in het- Westen zegt het jongste Fransche legerbericht, dat van heden ochtend: „Wij hebben onze posities plaatselijk verbeterd. In de streek ten zuiden van Zweibrücken was de vijandelijke artille rie actief". Het Duitsche legerbericht zegt over het Westfront, dat er aan weerszijden op eenige plaatsen verkenners en artillerie in actie kwamen. Bij luchtgevechten werden acht Fransche vliegtuigen omlaag ge schoten. Het Duitsche opperbevel zegt over de verrichtingen der weermacht in Polen: In het Oosten werden op 24 September de bewegingen der Duitsche troepen op de demarkatielijn overal zonder wrijving en in overeenstemming met de Russische strijdkrachten voltrokken. Herhaaldelijk hebben jachtvliegers militair belangrijke doelen te Warschau met succes aange vallen. Een Duitsche duikboot, aldus het be' richt van de Duitsche weermacht, heeft een Engelschen torpedojager tot zinken gebracht. Ook in den handelsoor log werden weer goede successen be haald. Wat voor de militairen gedaan wordt Hoe de eenige honderdduizenden militai ren, die nu onder de wapenen zijn zich kunnen ontwikkelen en ontspannen hebben de kapitein van den generalen staf J. D. S. Paters en "e heer K. J. J. L o t s y ver teld op een bijeenkomst in een zaal van het Algemeen Departement. Hiervoor is op initiatief van den opper bevelhebber een nieuwe sectie van het al gemeen hoofdkwartier opgericht, aan welke sectie het ontwikkelings- en ontspannings werk is opgedragen. Deze sectie is verdeeld in verschillende sub-bureaux, nl. voor sport, onderwijs, kunst, film, lectuur en admini stratie. Voor-J in kleine plaatsen was het moeilijk voor ontspanning te zorgen. Voor lectuur wordt via het bestuur van den natio- nalen bond. „Het Mobilisatiekruis" gezorgd. Wat het onderwijs aangaat is gebleken, dat klassikaal onderwijs uitgesloten is. Het wordt nu op die wijze gegeven, nl. aigemeene ont wikkeling, practisch. technisch en theore tisch. Ook voor ontspanning door kunst avonden en fülmvertooningen wordt zorg gedragen. Voor de financiering hoopt de commissie op steun van particulieren terwijl ook de minister va: defensie toezegging deed. Vooral de soldaten op eenzame plaatsen .,in de rimboe" (vaak komen e uit de steden) hebben ontspanning noodig De plaatselijke comité's zorgen vaak voor eigen plaatselijke ontspanning. Hierdoor ont staat wel eens ontevredenheid. Het is daar- ^veel beter dat alles landelijk geregeld Men doet het best de giften te storten op girorekening 359988 ten name van Ontwik keling en ontspanning. Algemeen Hoofd kwartier. De-heer Lotsy is belast met de alge- meene leiding van sport en lichamelijke ontwikkeling der militairen. Het Olympisch comité en vele sportbonden hebben hun medewerking toegezegd. OVERBOORD GESLAGEN EN VERDRONKEN Dp 18-jarige J. Hilbrink. uit Amsterdam is tijdens werkzaamheden aan boord van het motorschip Elisabeth, dat in het Noord- z?e-kanaal onder de gem. Westzaan voer overboord geslagen en verdronken De Rijkspolitie heeft zijn lijk opgehaald. 20 «n30ct paften» Pijp Tabak Taconis - Leeuwarden VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit TWEE bladen Te Utrecht is overleden Ds H. H. Bar- ger, emeritus-predikant der Ned. Herv. Kerk. Overleden is de grondlegger van de leer der psycho-analiyse Dr Sigmund Freud. Het aftreden van Mr Crena de Iongh als president der Nederl. Handel Mij. Warschau heeft Zaterdag en Zondag van zware bombardementen te lijden ge had. Meer dan honderd dooden zijn te be treuren. Duitsche onderzeebooten hebben drie neutrale schepen en één Britsch vracht schip getorpedeerd. Rede van Mussolini te Rome. Italië blijft neutraal. Calinescu, de vermoorde Roemeensche Minister-President is gister in zijn geboor teplaats begraven. Weinig verandering Weerverwachting. Plaatselijk och tendmist. Overigens gedeeltelijk bewolkt Geen regen van beteekenis. Weinig ver andering van temperatuur. Zwakke tot matige wind uit uiteenloopende richtin gen. BAROMETERSTAND Stand vanmorgen half twaalf 771.0. THERMOMETERSTAND Stand vanmorgen half twaalf 14.6 C. 26 Sept. Zon op 6.52 uur, onder 6.50 uur 26 Sept. Maan op nm, 5.49 u. ond. vm. 4.34 u FIETSERS LICHT OP: 26 Sept. Van 's av. 7,20 u. tot 's morg. 6,24 u WILBUR Prins Hendrikkade 34 AMSTERDAM -0. Brandblu schapparaten (Red.) Troonrede Wederwoord der Koningin H. M. de Koningin heeft aan de commis sie, die Vrijdagmiddag het adres van ant woord van de Eerste Kamer op de troonrede ten paleize Noordeinde heeft aangeboden, het volgende wederantwoord doen toeko men: Mijne heeren. Ik verzoek U aan de Eerste Kamer der Staten-Generaal mijnen dank over te bren gen voor haar adres van antwoord. Met voldoening vernam Ik dat zij van den inhoud van de rede, waarmede Ik deze nieu we zitting geopend heb, met belangstelling en aandacht heeft kennis genomen en dat zij met Mijn aan het slot uitgesproken wensch van harte instemt. Auto botst tegen trein Do vischhandelaar Kuyt, uit Stroe, op Wieringen, was met vier familieleden in een auto op weg van Wijringen naar Scha- gen. Vermoedelijk heeft hij den trein van Schagen naar Den Helder, welke om 2 u. 25 in Den Helder moest aankomen, te laat op gemerkt. Het gevolg was, dat de auto tegen den trein opreed, waarcoor het geheele voorste deel van het vo?rtuig volkomen ver nield werd. K was vrijwel op slag dood. De vier overige inzittenden, de moeder van het slachtoffer en een zwager met vrouw en kind. die achter In de auto zaten, kwa men met den schrik vrij. De trein kwam met een kwartier vertra ging in Den Helder aan. Neem vóói den herfst en den winter het goed koopst Christelijk Dagblad. Op ade kleintjes moet in dezen tijd worden gelet. Wie zich heden op ons blad abonneert, ontvangt de tol 1 Oc'ober a.s. verschijnende nummers gratis. Voor aanbrengers van nieuwe lezers een keuze uit fraaie premies. DE ADMINISTRATIE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1