CHIEF WHIP Zuiverheid bovenal Dan moet U werkelijk overgaan op ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1939 EERSTE BITAD PA(pAG Van het oostelijk front Nog drie haarden van verzet I11 Polen bestaan nog drie haarden Yan tegenstand' van het Pooïsche leger, niet tegenstaande liet feit, dat de Duitsche en Russische legers elkaar zijn genaderd. De aanval van de Russen heeft evenwel een herceniging van de Poolsclie legers on mogelijk gemaakt. Twee Poolsche legers staan onder com mando van de generaals Sosnokowski en Sikorski. Het eerste strijdt bij Grodno en het tweede in het Zuiden. Het gebied van het laatstgenoemde leger is vrij vaag, het is een vierhoek, welke steunt tegen de Karpathen en zich uitstrekt tot Lwow en Lublin. Toch bevinden zich binnen dit ge bied Duitsche en Russische gemotoriseerde afdeelingen, zoodat in dit gebied een men gelmoes van troepen bestaat. De Poolsche tegenstand in het Noorden, "onder leiding van generaa' Sosnokowski, wordt geboden door de troepen, die oor spronkelijk den rechtervleugel van het Poolsche leger vormden, versterkt door de troepen, die na den aanval van de Duit- schers bij do Narew werden teruggeslagen. Hierbij bevindt zich veel cavalerie. Het gebied, waar generaal Sosnokowski, 'die geldt voor één dor beste leerlingen van Pilsoedski, strijdt, is gunstig voor de Polen Het is een bosch en waterrijk land. Het derde centrum van tegenstand is iWarschau en Modlin. In welingelichte kringen wordt verklaard, 'dat het bericht van de „Popoio di Roma". volgens hetwelk do Hongaarsche troepen de Poolsche grens waren overgetrokken en Sianki hadden bezet, onju*st is. Integen deel hebben de Hongaarsche troepen strenge opdracht, zich van iedere interventie teont houden en in geen geval de Poolsche grens te overschrijden. Warschau's taaie verweer De burgemeester van Warschau, Star 7. ynski, heeft in een radiorede hulde ge bracht aan den heldenmoed van de bewo ners van Warschau in hun strijd tegen, den aanvaller. Gisteravond zijn 70 bommen ïp de stad gevallen; 700 personen werden ge dood De strijd om Warschau duurt nog voort De verdedigers bevinden zich nog op dertig kilometer van het centrum der stad. Van het westelijk front HET WAS OVERAL KALM Het Fransche legercommuniqué van gister meHt: De dag was kalm op het geheele front, De maritieme strijdkrachten gaan voort, met goed resultaat de convooien te be schermen en de vijandelijke onderzeeërs te achtervolgen. De eerste officieele vermelding van acti viteit der Britsohe Koninklijke luchtstrijd krachten in Frankrijk geschiedt in een kort communiqué van het ministerie van voor lichting, waarin wordt verklaard1: Onze luchtmacht in Frankrijk heeft bij haar ope raties op 20 September 'n Duitsah gevechts vliegtuig omlaag geschoten. Havas maldt voorts, dat de hertog van Gloucester zich naar zijn post bij het Britsche expeditieleger in Frankrijk heeft begeven. DE OORLOG TER ZEE Duikbooten onder de Amerikaansche kast Onderzeeër geramd door treiler? President Roosevelt heeft tegen over vertegenwoordigers van de pers verklaard, dat twee buitenlandsche duik booten gezien zijn op zee. een buiten de zuidelijke grens van Alaska en een op 50 tot 70 mijl buiten de zuid-punt van Nieuw Schotland. De nationaliteit dezer duik- booten is niet geïdentificeerd. Roosevelt weigerde de bron te noemen van deze inlichtingen der regeering. Wel verklaarde hij. dat de bron volkomen betrouwbaar was. De diplomatieke medewerker van Reu ter schrijft: Er bestaat goede technische reden voor het officieele vertrouwen i bekwaamheid om doeltreffend op te treden tegen de duikbootbedreiging. Ingevolge de nieuwe methoden is het geen overdrijving te zeggen, dat terwijl in den vorigen oorlog veertien torpedobootjagers gebruikt konden worden voor dc jacht op duikbooten, thans twee dezer schepen het werk doeltreffender kunnen verrichten. Avontanr van een visscher De schipper van een Britschen treiler, db te Grimsby is teruggekeerd, heeft verklaard dat hij meende een duikboot te hebben ge ramd en tot zinken gebracht. Hij had van twee Britsche oorlogsbodems vernc dat een duikboot in do buurt was en stoom de op volle kracht naar huis. Plotseling werden drie schokken gevoeld, voor, midscheeps en achter, waardoor de treiler tot stilstaan werd gebracht. Uit zee stegen luchtbellen op, gevolgd door olie. De treiler kwam in de haven met een lek en een beschadigde schroef. Reddende vliegtuigen De treiler Kensington Court is gisteren in de Noordzee door een duikboot tot zinken gebracht, waarbij de bemanning op wonder baarlijke wijze gered is door twee Engelsche watervliegtuigen, die op de golven neerstre ken, juist toen een van do beide kleine red dingbooten omsloeg. Kapitein Scholield vertelde na zijn landing te South Shields, dat zijn schip zonder waar schuwing getorpedeerd was, maar dat de duikboot wel een oogenblik in de buurt was gebleven lot de booten gestreken waren. Toen verschenen de beide watervliegtui- ;n aan den horizon en de duikboot ver dween met allen denkbaren spoed in de diepte. De mannen uit de omgeslagen boot hadden zich zoolang aan de kiel weten vast te houden tot een der vliegtuigen vlak in de buurt was, waarna zij loslieten en naar de machine zijn gezwommen. De nieuwe deeling van Polen Demarcatielijn stond in Augustus reeds vast Van semi-officieele zijde wordt te Berlijn gemeld: Van welingelichte Duitsche zijde wordt bekend, dat de kwestie der thans gepubliceerde Duitsch-Sovjet-Russische grensafbakeningslijn principieel reeds het begin van de Duitsche militaire tegenmaatregelen tegen Polen, voor het geval dat deze noodzakelijk mochten worden, was geregeld. Daarbij is men van Duitsche zijde itgegaan van de stelling, dat het niet de taak van het Duitsche leger was zoo veel mogelijk Poolsch gebied te bezetten, maar veeleer het Poolsche leger zoo spoedig mogelijk te vernietigen. Dat doel is bereikt. De Duitsch-Russische demarcatielijn aan Rusland ongeveer de helft van het Polen van Versailles, maar laat het gebied ten W. van de Weichsel. dat vóór den ereldoorlog Russisch was, in Duitsche handen. Als compensatie hiervoor krijgt Rusland evenwel het grootste deel Galicië, dat tot 1018 Oostenrijksch was. De lijn is slechte een grens tusschen de .-ee legers en zal waarschijnlijk niet de definitieve Duitsch-Russische grens vormen waarover thans nog te Moskou door een Duitsche en een Russische delegatie wordt onderhandeld. Men gelooft echter dat het onwaarschijn lijk is dat met het terugtrekken van de Duitschers in de richting van de Weichsel de nieuwe politieke grens van Rusland ver oostelijk van deze lijn zal worden getrok ken. In welingelichte Duitsche kringen gelooft men aan de mogelijkheid dat Duitschland en Rusland in het thans bezette gebied een of meer kleine buffer-protectoraten zullen estigen. Weer luchtverkeer in Duitschland De westelijke zone blijft verboden De Duitsche benzinevoorziening veroor looft de hervatting van het passagiersver- keer met Duitsche vliegtuigen, voor zoover dat mogelijk is op grond van den Europee- schen oorlogstoestand, aldus bericht het D.N.B. Nadat als eerste Duitsch-binnenlandsche lijn de dienst op de luchtlijn BerlijnDan zig— Koningsbergen is hervat, kan wacht worden, dat het vliegverkeer ook op artdere trajecten binnenkort zal worden hervat. Ook lijnen naar het buitenland zullen weer in bedrijf worden genomen, aangezien een aantal landen van Duitschland uit on gehinderd kan worden bereikt. Naar wij vernemen, zal de K.L.M. echter haar diensten op Duitschland niet kunnen hervatten, aangezien West-Duitschland boden vliegzöne blijft. DE EERSTE KRIJGSGEVANGENEN IN ENGELAND De eerste Duitsche krijgsgevangenen zijn gisteren in een niet nader genoemde haven aan de Engelsche zeekust aan land ge bracht. Toen de mannen in rij en gelid wer den geplaatst liep een deel der havenbevol king samen en een vrouw riep „Hard luck, mate", waarop een der soldaten in goed En- gelsoh antwoordde „Niet zoo erg hard". De soldaten zijn zonder de geringste de monstratie der bevolking naar een vooraf gereed gemaald kamp vervoerd. WOROSJILOF NAAR BERLIJN? „Un. Press" weet te melden, dat Wo- r o s j i 1 o f, de opperbevelhebber van roode leger, in het begin van October een bezoek zal brengen aan Berlijn, als tegen bezoek voor de missie van Duitsche officie ren naar Moskou. Worosjilof zou alsdan in de gelegenheid worden gesteld eenige mili taire inrichtingen in Duitschland te bezich tigen. De Duitsche missie naar Moskou staat onder leiding van verschillende generaals, hetgeen de belangrijkheid van de reis schijnt te onderstrepen. De strijd om de neutraliteitswet Zal Roosevelt winnen? Nadat Roosevelt geconfereerd had met de senaatscommissies van de democratische en repuólikeinsche partij inzake de neutra liteitswet blijkt, dat de president, als hij zijn aanhangers wat betreft de herziening van genoemde wet opsomt, tot de conclusie komt, dat de beide partijen daaronder ver tegenwoordigd zijn, zoodat dus geheel ge broken is met de partijtraditie. Gistermiddag heeft het kabinet verga derd. De munsters hebben geconlereeerd over de middelen om de behandeling van de neutraliteitswet te bespoedigen met het oog op de taktiek der isolationisten. die ze ker zullen trachten de debatten te ver lengen. in verband hiermede zou men kun nen opmerken, dat het drama van 20 jaar geleden weer opleeft. Naat de 24 senatoren, die bij Hiram Johnson in diens bureau geconfereerd had den, waren vertrokken, zeide Johnson dat men besloten was, om te vechten voor het behoud van het embargo. Hi] en Borah zijn de eenige van de groep van 19, die in 1919 in Johnsons bureau tezamen kwamen en met een handdruk hun beloften bevestigden om nooit den volkenbond te accepteeren. Zij werden de kleine groep, die achter Wood row Wilson vastberaden het toetreden der Ver. Staten tot den volkenbond geblokkeerd hebben. Tot de 35 senatoren, die Roosevelt onder steunen bij de poging om de neutraliteits wet te herzien, behoort o.a de jongste Lafo- lette. wiens vader destijds gekant was èn tegen den oorlog èn tegen den volkenbond. Hiram Johnson zeide nog, dat enen geen obstructie zou voeren noch over onderwer pen spreken, die aan de zaak vreemd zijn, doch dat men den senaat zal benutten om elk argument te ontleden. Ondertusschen blijft een prooi aantal brie ven en telegrammen naar het Witte Huis stroomen. Men meldt daar. dat bijna alle eenstemmip Roosevelt steunen, terwijl de isolationisten beweren, dat de meeste schrij vers van de brieven voor het embargo zijn Na met de senatoren geconfereerd te heb ben, is het kabinet weer bijeen gekomen. In onpartijdige kringen voorspelt men tot nu toe, dat de president zal De Duitsche distributie gewijzigd Maandag nieuwe regeling Maandag begint in Duitschland een nieuwe regeling voor de distributie van levensmiddelen. In de plaats van de tof dusverre bestaan hebbende algemeene kaart voor alle levensmiddelen, zal voor ieder levensmiddelensoort een afzonderlijke kaart worden uitgegeven. In verband hiermede schrijft de „Deutsche Dienst" o.m.: Met een juist inzicht in de ons van den kant van de internationale oorlogsophitsers dreigende gevaren, heeft de Duitsche staatsleiding niet alleen de weer kracht van het volk op een imposant en wellicht door geen anderen staat bereikt niveau gebracht, maar zij heeft zich, ook wat de defensiestaatshuishouding betreft, voorbereid op het oogenblik, waarop Engeland zou gelukken een oorlog tegen ons te ontketenen. Om tegenover alle gebeurlijkheden betref fende den duur van den oorlog gewapend te zijn, heeft de rijksregeering van den aan vang af de voorwaarden in het leven ge roepen voor een rechtvaardige verdeeling der levensmiddelen. Daarbij moet er steeds weer de nadruk op worden gelegd, dat de in de levensmiddelenkaarten tot uitdruk king komende regeling der verzorging geen acute noodmaatregel is. maa, de voorzorgs maatregel van een van haar verantwoorde lijkheid bewuste staatsleiding, die de les getrokken heeft uit de fouten van wereldoorlog. HET ENGELSCHE WITBOEK Martinus Nijhoff. den Haag, heeft onverkorte vertaling in het licht gegeven van het Engelsohe Witboek, hetwelk de in Augustus j-1 gewisselde brieven bevat tus schen de Engelsche en de Duitsche regee ring. Het is belangwekkend en tot goed be grip van de jongste gebeurtenissen nok on ontbeerlijk deze staatsslukken in hun vol etantfigen vorm te herlezen, zonder dat zij worden voorafgegaan en omgeven door al 'rrlei verwarrend gerucht en comment*;' Een catastrofaal keerpunt der recente Euro peesche geschiedenis ziet men op deze wij ze in nuchtere belichting en in zijn juiste verhouding. Over de verder liggende achtergronden tot dit albs zal slechts de critische histori cus die na ons komt kunnen hp^lissen NIEUWE KAART VAN EUROPA Bij de firma Scheltens en Giltay te Am sterdam is een nieuwe, in kleurendruk be- erkte kaart van Europa verschenen, met afzonderlijke kaartjes van Danzig en den Corridor en van de Maginot- en de Sieg- friedlinie. Bij deze publicatie behoort een zeer practisch overzicht van de strijdkrach ten, economische huLpmiddclen en reserves de Europee6che staten, Amerika en Ja pan, samengesteld' door Drs F. Koning en Dr C. M. J. Mees-Huët. Een uitgave als de ze kan een goede hulp zijn bij het volgen /an de nieuwsberichten omdat zij in 9taat stelt, zich een overduidelijk beeld van den topstand en de verhoudingen te vormen. Een kleine fout is, dat men de Italiaan se eilanden voor d*e kust van Klein-Azië in dezelfde kleur, hee't gedrukt als Turkije, zoodat men ze bij eersten oogopslag voor Tnrksrh bezit zou houden. Gelijk men zal begrijpen is de lotsveran dering van Polen op déze kaart nog niet HEDEN NOG UIT VOORRAAD LEVERBAAR OPEL TRUCKS en BESTELWAGENS OPEL LUXE WAGENS v.a. ƒ1150.- Eenig Official General Motors Dealer voor UTRECHT en OMSTREKEN VAN MEEUWEN's AUTOMOBIELBEDRIJF N.V. WEERDSINGEL O.Z. 42-43, Telefoon 16561 - UTRECHT GROOTE REPARATIE-WERKPLAATSEN ORIGIN. ONDERDEELEN De troebelen in Tsjechenland Duitschland heeft gijzelaars Reuter zegt, dat de Tsjechische kringen te Londen gesterkt zijn door de berichten er een zeer verbreide opstandige beweging in Bohemen, Moravië en Slowakije. Twee punten, aldus deze redacteur, zijn zeer teekenend: ten eerste, dat alle steden, waar zich onlusten hebben voorgedaan in dustriecentra zijn. waar de arbeiders worden gedwongen te werken in een onmogelijk tempo en tegen onmogelijke voorwaarden; ten tweede, dat, zooals gemeld wordt, de vrouwen een groote rol spelen bij de wan ordelijkheden. De beriohten zijn fragmentair. doch er moet, aldus de redacteur van Reuter, meer achter de beweging steken dan óp het eerste gezicht lijkt. Het zou verrassend zijn, als deze beweging zich niet zou uitbreiden tot het mijngebied ten Noorden van Praag. De „Courrier de Genève'* schrijft, dat de Duitsche autoriteiten de mogelijkheid van troebelen in het Tsjechische protectoraat hadden voorzien. Zij heibben in de eerste dagen van September een aantal personen als gijzelaars gearresteerd, o.a. de vroegere politieke leiders, de burgemeesters van de DUBIEUSE VORDERINGEN P FIDUCIA-INCASSO'S - UTRECH1 STAAT TOT UW DIENST zowel op als zonder contract VRAAGT BEZOEK - PROSPECTUS (Reel.) voornaamste steden en de hooge ambtena ren van de autonome regeering, alsmede de leiders van de cultureele en sportorganisa ties en religieuzen. De aartsbisschop van Olmutz was één der eersten die gearresteerd werden. Hij was nog nieit geheel hersteld van een ziekte en werd gedwongen burgerkleeren aan te trek ken Hij werd met een aantal andere voor aanstaande geestelijken overgebracht naar een concentratiekamp te Stepanof ten Noor den van Olmutz. Duitsch démenti Het Duitsche nieuwsbureau meldt, dat in verband met Engelsche berichten over mui terij in West Slowaaksche garnizoenen van officieele Slowaaksche zijde wordt gecon stateerd, dat in Slowakije volkomen rust heerscht en dat het niemand invalt om op grond \an dt instructies der Benesj-emigran- ten en hun Joodsche bondgenooten te gaan muiten. Fransche vliegtuigen boven Zwitserland? Het D.N.B. meldt uit B'ern: Woensdagmiddag hebben, naar eerst th-ans bekend wordt, twee Fransche vlieg tuigen, die uit verschillende richtingen kwa men, gevlogen boven den Pruntruter-top. op 20 Km. ten Zuidoosten van Belfort. De eene machine, naar men aanneemt een bombar- dementstoestel, verscheen boven Pruntmt, komende uit het Noordoosten en verwilderde zioh in de richtingen van Besanqon. De tweede vloog van Belle naar den Pnmtruter top. Dit toestel werd bij den Zwitserschen douanepost Boncourt besohoten, waarop het terugvloog. UIT OOST- EN WEST-INDIE PEST EISCHT ELF DOODEN SOERA BA.TA. 23 Sept. (Aneta). Tot heden zijn elf verdachte sterfgevallen voorgeko men in Tengger. Het bacteriologisoh onder zoek wees in drie gevallen uit dat pest de ooivaak was; twee gevallen zijn nog in on derzoek. De streek waarin de pest voor komt, omvattende eenige desa's in hft district Soember, district Soekapoera, ligt zeer geïsoleerd. De dienst der pestbestrijding heeft een isolatie-barak gebouwd, terwijl het erkeer met de betrokken desa's niet is toe gestaan. hJ' MIJNENGEVAAR BIJ SINGAPORE BATAVIA. 23 Sept. (Aneta). Bat Nieuwsblad" deelt mede, dat gezagvoerders van koopvaardijschepen, die te Tandjong Priok aankwamen .meldden, dat reeds ver schillende ongelukken zijn voorgekomen met 'Jhineesche jonken in de omgeving van Sin gapore Reeds zeven van deze jonkeD zou den op een mijn zijn geloopen en met man en muis zijn vergaan. De Britsche autori teiten laten niet na de scheepvaart zooveel mogeüik te waarschuwen \eems én ^anisa ÏRTII ZONDAG, 24 SÏ3PTEMBER 1939 HILVERSUM I. 1S75 10.00 VPRO. 12.00 Amusementsorkest en soliste! (Ca. l!Pfu VO( Eventueel Eer. ANP). l.Oo ReportaS?aLlinc Mailboot" 1.50 Grar >reking. 2.30 Omroepork£k :e: Gram.muzlek. 4.1 1.00 Boekbes solist. In de vrram.muzieK. «.i n;:,nr muziek. 4.20 AVRO-Dansorkest. 4.50e ByZ Sportnieuws ANI- en eventueel: Grai Thenar ilek. 5.05 Meisjeskoor „De krekels", Voor de kinderen. G.'JO Gram.muziek) ZUldei ^Sportnieuws ANP. VARA-Kalender. 7.Ö5 toch van moening datdebat 7.30 SjSADSOhf Amusementsorkest en soliste 8.00 Ber mededeelingen, eventueel Vraag enr daan woord. 8.25 Gevarieerd herfstconcert tcn in 9.45 Hersengymnastiek. 10.15 Orgf T 10.30 AVRO-Amusementsorkest. 11 OOte Java ANP. Hierna tot 12.00 Darswuzlek (gkaQ vi ILVRRSUM II. :I01 5 M. 9.30 KRO. 9.30'. f, 12.15 KRO. ROÓ NCRV. 7.4511.30 'an S 30 Gewijde Hiei briëtas Boekbeap Godadlen: Orgelcoi 'erk". 12.35 Grar eking. 1.2 3 XVRU-JVlelOuLSt i muziek. 8.46 KkO-O1 f?", irtje. 4.o5.00 Gra:t Soed j Muziek gr. pi.) sDr F. fed. Herv. Kerkdienst li. rn*: G«n,ro i1 ■nuzlek (r.pl.) 7.45 Ber, ».6Ü Gram.rrA" i.OO Ber. ANP. Mededeelin.-'er. g.ig v?1 J>,e,pd irogramraa. 9.15 Matrozer k ,<>r „HoM de f Coorknapen". 9.30 KRO-Orkest lO.linpoi nuzlelt. 10.30 Ber ANP. lC.4'j Eplloos.ilpt II an Rsncranlnlezlnv iiemer 484 M. kest 6.20 Zang. 8.20 ma voor soldaten l Orkest. 10.30 Pop; 4 84 M. 10.20 Conu Viool. 12.3. irlllon nemei -* il M. 10.20 :„e ion. 12.50 en Up01^ OnUpannlngspropOde Kfl Radio toon eete, Wi deelamatle.I® Carabinlers 5.20 en Igl'OOt - 8.20 Uitzending voorde st' Ie te 8.50 Orlteat. 10.80 Oi SEPTEMBER 1080 ?.e®r a uitga VARA. 1(|8 uit c I. 414.4 n. Algem GEMENGD NIEUWS DE KONINGIN KOOPT EEN SPELDJE Evenals in tal van andere plaatsen van is land. werden Woensdag te Beverwijk speldjes verkocht ten bate van de bestrijding der tuberculose onder het spoorwegpersoneel Nabij den spoorovergang op den Velsenveg stopte omstreeks een uur of vijf een aantal auto's dat terugkwam van de vlootplechtig heden in Den Helder. Een der collectrices maakte van de gunstige gelegenheid gebruik om haar speldjes te koop aan te bieden en naderde zonder den Koninklijken Standaard te zien een auto. waarin twee dames gezeten waren. „Mevrouw, wilt U een sp-aldje koopen?" Een van de beide dames informeerde be langstellend waar het voor was. ,Voor de tuberculosebestrijding onder het spoorwegpersoneel, mevrouw". „Meid, 't is de Koningin!" fluisterde een collega-collectrice haar in het oor. Maar reeds was een gift in het collectebusje gede poneerd en nam H. M. een speldje in ont vangst. ,.'k Wist me geen raad" vertelde het for tuinlijke meisjo later. H. M. informeerde of de verkoop nog al vlotte en tsrwijl de auto's zich in beweging zetten groette H M. met een „Dag meisjes, verder veel succes!" DOOR PISTOOLSCHOT GEWOND AMSTERDAM, 23 September. In een wo ning aan de Korsjespoortsteeg toonde een ongeveer 20-jarig militair met verlof zijn neef het automatisch pistool dat hij udt den dienst had meegebracht. Plotseling ging het pistool af. De neef werd getroffen. Met een zware verwonding in de rechterborst werd hij naar het ziekenhuis vervoerd. Zijn toe stand is ernstig. DOODELIJKE VAL DE LIER, 23 Sept Op het veilingterrein aan Westerlee is gistermorgen een ernstig ongeluk gebeurd. De 42-jarige timmerman K. v. d. Burg, van Maassluis, was bezig met het leggen van asbestplaten op de in aan bouw zijnde veilingloods. Plotseling gleed hij uit en viel van 7 Meter hoogte met het hoofG op een betonnen vloer. Dr Schepman. welke spoedig aanwezig was, constateerde zware hersenschudding, schedelbreuk en in wendige kneuzingen. Per auto werd de man in zorgwekkenden toestand naar het zieken huis te Delft gebracht waar hij overladen Is. VERDRONKEN OUDEWATER, 23 September. Alhier is, waarschijnlijk door de duister nis misleid, de 64-jarige J. C. Verdouw in de Kerkwetering gevallen en verdronken. De politie heeft het lijk opgevischt en naar-de St. Jacobstichting overgebracht. ïtf uit c Berfle te 10.00 Morgenwl. ,Tij] 0 Viool en plano» Jc Dro-filunfil. 12.00 7 lc - tol 10.20 ANP. Gr 10.20 Dec. -de kiri i.05 Gram.platen. 6.0Q Orgelspel. 6.30 enzr Plano. 7 00 V ARA-KaJendeimm -iPlltsing f Joodsoh koor □der. 7.05 I;, Ir.cr 8.00 15 Vra br' n orgie: ten. 10? t Ber.i b ,^4 c sollet, i'l.00 Ber. 'l brill 11.20 Het Am eolUton. 11.85 ilea f 8.00 Schriftlezing meditatie. 8.15 Gra ten (9.309.45 Gelukwenschen). 10.30erzoe geiullenat, 11.00 Chr. Lectuur. 11.80 muziek. (12.00—12.15 Bar 12.30 DaiF1011 semtle van Eden en i'ram.platen. 2.M; Voor de scholen. 2.35 Gram.muzlek. I Voor tulnllefhebbers. 8.40 Gram.plaberie te BUbe lezing. 4.46 Gram muziek. 5.15—L Kinderuur. 6.20 Gram.platen. 6.30 Vt uur (7.00—7.15 Ber.) 7.46 Gram.platenlvttö« Bor. ANP.. Herhaling S.O.S.-Ber. 8.11 gOZl gelconcert. 9.00 Declamatie. 9.30 Conan 1 zia. 10.00 Ber. ANP actueel halfuur.x u:: Con Grazla. 11.15 Gram.platen ca. U 12.00 Schriftlezing. cl B Itl SSEL 322 en 4S4 M. *2 2 M. 12.50 eieP C Orkest 8.20 Ontspannln^sprogrammaj als Soldaten. 8.50 Orkest. 8 20 Symptaonleflanl 10.30 Idem. 10.60 Orkest. te g, 4 34 M. 6.35 Viool. 7.05 Zang. 8.20 0r ding voor soldaten. 8.50 Opera. 9.20 1 duetten. 9.35 Orkest. igsri Waar gaat U zicj£ vestigen? IN AMSTERDAM P Dan naai het kantoor van L. BOOMSÜ Makelaar Bouwkundige Exptvai Nassau kade 119 Telefoon 82521ffor, le Kostverlorenkade 13-hs 32.— Jac. v. Lonncpkade 16-1 f 28.— I»g Hasebroekstraat 2-11 28.r Reestraat 21-111 f 30.— I Ag. Dekenstr. 4, wlnkelh, i 12.50 WonlngltJst en Inlichtingen GRA1; BILTHOVEN Woningbureau v.h. NIENAB: MAKELAARS Vraagt gratis gids met kaartje. Kooj> en huurders betalen geen provisie. 11 Gemeubileerde VILLA'S voor kort» lange termijnen. Alle inl. kosti Soestd.weg 270 Z. Telefoon^ ■lel: Gedurende den zomer had hij ook de slooten en sluisjes te verzorgen, in de onmiddelijke omgeving, maar dit alles gaf hem dien eersten zomer niet te veel werk, zoodat er veel tijd overbleef voor hemzelf. Maar toen de herfst kwam en de Bamusstormen over den polder bulderden, de najaarsregen ruischend neersloeg op leegen akker en bruinende wei en toen de boomen kaal en naargeestig stonden langs wegen en dreven en het uitzicht nog meer open was dan in den zomer, toen begon de eenzaamheid voor Sijke. Voor haar meer nog dan voor haar man, want Tinus moest „malen". Lange dagen maakte hij om het immer aanstrooraende polderwater vóór te blijven. Maar z'n machientje deed het best. Het was voor hem een lust het bonkende geluid van de krukken te hooren en te luisteren naar het bruisend watergeweld in de wijde buizen buiten aan den boezem. Als de zwarte rook uit den geelsteenen schoorsteen neer sloeg in rafels onder de grijze regenlucht, dan; was hij trotsch pp zijn bedrijf. Sijke was aan het kinderuitzetje begonnen. In April werd de eersteling verwacht. Had ze in den zomer nu en dan nog een gelegenheid kunnen vinden om in de bewoonde wereld te geraken en de familie te bezoeken, dit was nu uit. Maar weer of geen weer, goede harde wegen of klinkklare modder, eens in de maand kwam Gijs Streef de twee uren van den Elzenberm gestapt, om de Achtervelders te bezoeken. De trouwe, tevreden boerenarbeider, die na zooveel jaren van vernedering en armoe eindelijk in beteren doen was ge komen, wist dat zijn kinderen behoefte hadden aan zijn be zoeken. En hij ging. Ook om door zijn belangstelling den af en toe opduikenden tegenzin van Tinus in het achteraf wonen tegen te gaan. Want al vond hij zelf, dat hij 't betrekkelijk goed had, toch was de sluis nog steeds zijn ideaal. Dien winter, omstreeks Kerstmis gebeurde er iets, dat bei der verlangen naar verandering nog meer deed toenemen. En al had Gijs om Sinterklaas bij zijn laatste bezoek nog al zijn overredingskracht, die niet erg groot was, aangewend om de kinderen te doen begrijpen, dat ze het zoo best hadden, Tinus bleef er bij. „Es ik op de sluis kan komme gaoi ik, al was 't merrege aon den dag". Toen was Gijs even uitgevallen. „Gulliegullie wit nog nie wet dankberhed is". Na zijn afscheid, dien Zondagnamiddag, toen hij de don kerte inging naar den Elzenberm terug, liep hij den heelen weg over te denken aan zijn kinderen enaan Lindert Drie wegen, dien hij diende, zooals men een vriend dienen zou. trouw en met overgave. Hij bracht aan Stijn behalve zijn doorweekte en bemodder- de Zondagsche pak ook nog de teleurstellende mededeeling dat „zullie daor in 't Achterveld ontevreje wiere''. Dagen lang regende het. Het polderbestuur had Tinus laten aanzeggen, dat hij moest zorgen op 'n behoorlijk peil te blijven, desnoods moest er dag en nacht gedraaid worden. Hij kreeg daarvoor hulp van een scharrelaar uit Grondel, die daar een fietsenzaakje dreef, maar dacht dat een leeren jekker en beenkappen van een luien boerenarbeider een vakman maakten. Nee maar, hij zou het wel klaren, dat had hij zoo wel ge zienhet karretje was een eenvoudig dingen stoken, dat was geen kunst. Hij had in de buurt waar de oude Streef vroeger werkte aan het kanaal, Tinus zou dat ook nog wel weten, eens drie dagen een locomotiefje Hij bracht het er werkelijk twee nachten goed af. De derde werd 'n verschrikkelijke tegenvaller: voor hem zelf en voor Tinus. Om elf uur dien Vrijdagavond was Tinus nog eens gaan kijken in het machinekaraertje. Alles liep best. Het karretje haalde zijn vol toerental. De manometer bleef star bij de roode streep. De baas kon gerust gaan slapen. Morgenochtend om 'n uur of zes zou hij alles in de beste orde aantreffen. Kees van Pelt zou er voor zorgen. Hij liep gewichtig in zijn gekrompen blauwe pak en veegde naarstig zijn handen aan het poetskatoen. Tinus mocht hem niet. Hij was niet gewend aan de f-1 verij en alleen al 't fatterig zwarte snoretje boven den^ lachenden mond maakte hem kriebelig. L In z'n bed hoorde hij het regelmatig geluid va f1 1 machine boven het ruischen van den regen en 't kla?le geluid van den hollen wind in de kale populieren. 'ttoe toch een fijn werk zoo. En hij was bijna geneigd om Vader gelijk te geven, r1 tertijd zou hij t' hier best krijgen, als de boeren maar g:ai inzien, dat ze hem niet missen konden, als ze in hun flte' monnaie voelden, dat de uitgave van het stoomg&a dubbel en dwars terug verdiend werd door de betere x*"1' lossing. In het Aalspoldertje stond nou de molen van van Woerkom traag zijn donkere wieken door den te slaan en wat bereikte hij er mee? Niets anders daad er morgen misschien twintig duim water méér in de pcP€ slooten stond dan in het Achterveld. Als alles nu hief A goed bleef gaan vroeg hij volgend jaar 'n gulden perc "opslagof om de heele Kortekaai. Dan ging hij een'S schapen houden, en misschien wel een koe. En dan)r' laterZe kwamen vooruit, 't Was misschien toch "5 beter om naar Vaders raad te luisteren en te blijven'^" hij zatEen motorfietseen hoekje eiqen land.' sliep hij in. Gijs Streef van den Elzenberm zou hem hebben gev% als hij deze gedachten van zijn zoon wist: „En wet B i dan, alles bij alles nóg. jonge. Dinkte wel is aon de hoo^ dinge", (Wordt verve

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 2