E STATEN-i
ge
s
Het Vaderland vraagt
mm;
(INSDAG 19 SEPTEMBER 1939
TWEEDE BLAD PAG. 5
*8.!
^wtiicuèil eistenen iuu pet en
dreigen met wilde staking
Gevaar voor uitbreiding
van het conflict
ROTTERDAM, 19 Sept. De Nieuw-
onsterdam van de Holland-Amerika-
jn, die gisteravond zou vertrekken
iet ongeveer 1200 passagiers, heeft de
eis niet kunnen aanvaarden tengevol-
e van moeilijkheden met het personeel
Dit personeel wenscht al in de eerste
laats geen genoegen meer te nemen met
t 15 a 40 pCt. hoogere gage, waaromtrent
»zcr dagen tusschen de transportarbeiders
inden en de werkgeversorganisaties in
rincipe overeenstemming is bereikt. Het
il tenminste in meerderheid die ver
ooging tot 100 pCt. opgevoerd
Bovendien is er, inzonderheid van de
jde dergenen die een gezin hebben, vrees
lt wanneer de Nieuw-Amsterdam in New-
Drk zal aangekomen zijn, de oorlogssitu-
;ie aldus zal zijn gewijzigd, dat ze niet
leer terug kunnen en hun gezinnen
an onverzorgd zu 11 e n z ij n.
En eindelijk is er de kwestie van het z.g.
i p g e 1 d", die inzonderheid het bedie-
ingspersoneel verontrust Het vrij lage loon
in deze menschen is n.l. berekend op het
oienstelsel, waardoor het zeer belangrijk
ijgt, zelfs zóó dat het werkelijk inkomen
ims boven dat van de officieren aan boord
Itkomt. Een gedwongen verblijf in Ame-
ka, dus zonder „tips", lokt deze menschen
bs niet bijzonder aan.
Weliswaar is er een minderheid on
ïr het ipersoneel, die, de bezwaren wel dee-
nde, toch van oordeel is dat het stellen van
i 100 pct.-eisch misbruik maken is van de
Igenblikkelijke omstandigheden en d'ie daar
j bedenken, dat de H.A.L., die goede za-
;n doet met het dubbele passagier-vervoer
|a a r Amerika, voor de terugreis uitteraard
ïe) onvoordeeliger vaart en dat zulks ook
3or het personeel moet bedacht wonden.
Ook de transportarbeidersbon-
e n, waarin de zeelieden georganiseerd zijn,
unnen zich niet achter de eischen van de
leerderheid van de ontevreden bemanning
tellen.
Doch de zeelieden vinden van hun kant,
at de onderhandelingen tusschen hun bon-
én en de werkgeve'rsorg. tc langzaam
prloopen en de onzekerheid maakt hen
muwachtig, met het gevolg, dat zij, on-
anks de aanmaningen van de zijde van
un besturen tegen ondoordachte actie,
isteravond hebben besloten hun eiscli te
frndhaven.
Gisteravond zag het er naar uit, dat dit
inflict op een wilde staking zou uitloo
en, waarbij niet sleahts de menschen van
H.A.L., maar ook van andere scljeep-
lartondernemingen betrokken zouden
'orden, terwijl er zelfs verluidde, dat deze
lilde staking zich zou kunnen uitbreiden
tt de havenarbeiders, zulks in verband
iet het feit. dat een groot deel van de
}n, tengevolge van de ongunstige omstan-
igheden van vast in los verband geko-
OaCENBÜRGHkLlbnÈKTi^iasiSir
SANATORIUM „DE HOOGE RIET
KLINIEK ..NEDER-VEL UWE* wotifaai
NOORDER-SANATORIUM Zu.diare:
ferzorging van geestes- en
zenuwzieken
Stichtingen:
„VELDWIJK" trrrelo 1* «e S« klatt*
„BLOEMENDAAL" t. Uo.dutn.a s. u».»
JDENNENOORD" U Zuttflarm. Uau»
„WOLFHEZE" t. Woliheie. Se Ua..e
„VOGELENZANG" Bonnebroet 3. Uan»
Reel.)
KERK EN ZENHING
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Bergen op Zoom, W. E.
Heyboer te Oudeloerk (Z.)
Aangenomen: Naar Hoogeaand, D.
Bender te St. Jacobi-Parochi. Naar Aal
ten, (toez.), G. P. Klijn te West-Tersdhel-
ling.
Bedankt: Voor Lienden, W. Bieshaar
Jr. te Benthuizen.
GERIEF. KERKEN
Tweetal: Te Slootdorp, cand. H. J
Banga. te Haren en cand. C. Verspuy te
Schevenirugen.
Beroepen: Te Loppersum, E. A. v. Es
te Warns (Fr.).
BAPT. GEM.
Beroepen: Te Nieuiw-Weerdinge, H.
Bakker te Harlingen.
HULPPREDIKER
Tot hulpprediker bij de Geref. Kerk van
Arnhem is benoemd cand. A. I. Kr -
ten burg te Sneek.
De houding van de directie van d
nd Amerika Lijn tegenover de
ovan het personeel van de, „Nieuw
insterdam" is volkomen afwijzend en vast-
%raden.
V®c n Aan de passagiers is aangezegd, dat zij
porlóopig niet met de H. A. L. naar Aine-
ika zbjllen kunnen verrtekken.
Aan het personeel is aangezegd, dat
jjn persoonlijk bezit van boord moet ha-
in, waarbij moet worden gedacht aan het
t sit, dat de „Statendam" laatst vertrokken
1 1 1 met verschillende eigendommen van de
jedroste manschappen aan boord.
d'rectie zou, volgens geruchten, zelfs
(an plan zijn om, indien er niet heel spoe-
'ig een oplossing komt, haar kostbaarste
thip de „Nieüw Amsterdam" op te leggen.
Hedenmorgen zou het ontevreden per-
r^ip'j'jtneel, dat gisterenavond afzonderlijk ver
hoerd heeft, opnieuw bijeenkomen, ver-
1 doedelijk met afgevaardigden van de vak
jonden er bij.
oo gelj
gon Ned. Spoor- en Tramwegen
3ond van gepensionneerden
a vergadering bijeen
AMSTERDAM, 19 Sept. Alhier kwam de
'tond van Gepensionneerden bij de Nederl.
ftpoor- en Tramwegen in vergadering bijeen.
De secretaris deed mededeelmg van een
feeks adressen, welke in de afgeloopen
ont*paanden was gezondeu aan de Overhïid
ike de korting op gepensionneerden van
procent. Voorts deelde de secretaris
p-ide, dat bij de 'directie varl de Nederlanö-
fche Spoorwegen plannen in overweging
jijn tot feestelijke viering van het honderd-
j®rig bestaan door de gepensioneerden.
Deze feestelijkheden zullen echter waar
schijnlijk niet vóór November plaats vinden.
De Bond heeft aan de directie der Ned
;cvienRPoorwegen ter gelegenheid van dit jubi-
enteum een tegeltableau aangeboden, dat op 21
September te Haarlem zal worden onthuld.
Na afloop van de vergadering brachten de
deelnemers een bezoek aan de Spoorweg
tentoonstelling.
AFSCHEID, BEVESTIGING EN INTREDE
Hagestein
Na des mongens bevestigd te zijn door zijn
vader, Ds. K. J. v. d. Berg van Amersfoort
met een predikatie over 2 Tim. 2:1, heeft
Ds. P. van de Berg j. 1. Zondagmiddag zijn
intrede gedaan als predikant derr Ned. Herv.
Gemeente te Hagestein, sprekende over Luc.
11 2c.
Aan de handoplegging namen deel de be
vestiger en Ds. H. N. F r u ij t van Everdin-
gien. De jonge leeraar sprak na zijn intree-
preek toe den kerkeraad, kerkvoogden en
notabelen, den consulent Ds. Poot van
Ameide en Ds Sonnenberg van Mole-
Ds. Wisgerhof van Sche'.óui-
r k el van Leerbroek, zijn
ouders, den burgemeester en de gemeente
Hagestein. Hij werd toegesproken door
Ds. Fruijt namens kerkeraad en gemeente en
als consulent door den burgemeester van
Hagestein en door Ds. Poot namens de vrien
den. Toegezongen werd Psalim 134 3.
Nootdorp
Na des morgens bevestigd te zyn door Dr.
M. M. den Hertog van 's-Gravenhage
met een predikatie over Amos 7 8a, deed
Ds. W. J. Schouten, gekomen als cand.
err hulppred. van 's-Gravenïiage, ztjn intrede
bij de Ned. Herv. Gem. te Nootdorp, sprekende
Tiaar aanleiding van Psalm 25 15a. Toespra
ken werden gehoudeh door Ds. de Vries
van Schipluiden namens de ring; door den
consulent Dr. W oldendorp van Zoeter-
meer; door ouderling van Leeuwen
namens den Kerkeraad, den Burgemeester der
gemeente en vertegenwoordigers der Studenten
gezelschappen „Jahwe Nissi'' en „Forum".
Toegezongen werd, op voorstel van den con
sulent, Psalm 20 1. Aanwezig waren (be
halve consulent, bevestiger en Ds. de Vries
uit Schipluiden) Ds. Bastiaanse van
't Woud, Ds. v. Dingstee van Fijnacker,
en Dr. Hoek, em.-pred. te 's-Gravenhage.
Vlisslngen
Ds. A. M e ij n h o u t, gekomen van Nieu-
wendam, heeft Zondag jj. zich verbonden
aan de Chr. Geref. Gemeente van Vlissin-
gen, sprekende over Ezedh. 34 15 en 16.
Des morgens was hij bevestigd door Ds. J.
Prins van Amsterdam-Noord, die tot tekst
hiad gekozen Jes. 52 7. Toegezongen werd
Psalm 134 3.
EÉN VEELZIJDIG PREDIKANT
Morgen herdenkt Dr. R. Kuipers, pre
dikant bij de Doopsgez. gemeente te Beem-
31 er, den dag, waarop hij voor 25 jaar zidh
aan deze gemeente verbond.
Tijdens zijn verblijf te Oudebildbzijl heeft
de jubilaris zich met name verdienstelijk ge
maakt voor de lidhfevoanziening. 19 Febr.
1012 werd hij voorzitter vian een op te rich
ten coöperatie voor electrisah licht. In die
kwaliteit gaf hij leiding aan een moderr
stroomdistributiebedrijf en was hij mede-op-
riohter van de kabelmaatschappij in het ge
bied Leeuwarden tusschen een tiental greo-
te gemeenten,- wat den grondslag heeft ge
legd van het tegenwoordige Prov. Electrici-
teitdbedrijf in Friesland, in welks raad va*
beheer hij met oud-minister Mr. J. A. N.
Patijn zitting had.
In zijn tegenwoordige gemeente ging het
desgelijks. In 1920 werd hij oprichter en
voorzitter van de Vereeniging van Electrici-
teitefoedrijven in Noord-Holland, welke ver
eeniging in 1921 overging in de sectie Eilec-
triciteitszaken van de Vereeniging van Ned.
Gemeenten afdeeling Noord-Holland, waar
van hij secretaris was. In 1925 richtte Dr.
Kuipers de Vereeniging van Stroomdistribu-
tiëbedrijven in Nederland op, waarvan hij
sindsdien voorzitter is. Sinds 1927 maakt Dr
Kuipers ook deel uit van het bestuur van
het bestuur van het Verbond van Electro-
tedhnisdhe Handel en Industrie. Van 1932—
1934 was hij secretaris en thans is hij vice
voorzitter.
Naar wij vernemen zal de gedenkdag van
Dr Kuipens, die ook adviseur is van het
Centraal-bureau van bewijsstukken voor het
rijvaardigheidsbesluit en al6 zoodanig belast
is met 't afnemen van rij-examens in den
kring Purmerenri, niet onopgemerkt voorbij-
MANNENVEREENIGINGEN
EN MOBILISATIE
Na-ar wij vernemen heeft het hoofdbe
stuur van den Bond van Geref. Manneniver-
eenigingien in Nederland in zrijn jongste ver
gadering zich bezig gehouden met de vraag,
wat gedaan kan worden voor de leden der
vereenigingen, die zich thans in militairen
dierst bevinden. In het orgaan van October
zal een artikel verschijnen van de hand van
den bondsvoorzitter, Ds. M. B. van 't Veer,
van Groningen, waarin de vereenigingen
zullen worden aangespoord het contact met
de gemobiliseerde leden te bewaren. Ook zal
het bonds-bureau contact zoeken met de Ge
reformeerde veldpredikers, teneinde hen
te sporen tot oprichting van militaire Geref.
m-annenivereenigingen over te gaan, waarbij
dan op de hulp van het bonddbestuur kan
worden gerekend.
GEREF. VEREEN. VOO
DRANKBESTRIJDING
De jaarvergadering van den Prof. Zuid-
Hollandt?chen Bond van de Geref. Vereen,
voor Drankbestrijding, welke op 23 Septem
ber te Delft zou worden gehouden, gaat
voorloopig niet door, daar verschillende be
stuurleden van Bond en aftleelin-gen in mi
litairen dienst zijn.
KORTE BERICHTEN
De Kerkeraad der Gereformeerde Kerk te
Nijmegen deelt mede, dat het adres
deze Kerk voor alle stukken thans is bij
den eersten scriba C. de Winter, Hert
straat 19.
Het adres van den heer E. J. O om k e s
theol. candidaat, hulpprediker bij de Geref,
Kerk te Apeldoorn is thans: Boschweg 52,
Apeldoorn. Hij blijft in de gelegenheid de
keiken een beperkt aantal Zondagen te die
nen. E,en eventueel beroep zal terstond door
hem in overweging worden genomen.
ONDERWIJS
1NAUGUREELE REDE
TROF. J. C. M. WARNSINCK
Gep. kapitein ter zee J. C. M. W
s i n c k zal zijn ambt als bijzonder hoogleeraar
in de Maritieme Geschiedenis aan de Rijks
universiteit te Utrecht aanvaarden door het
uitspreken van een rede in het Groot-Audito
rium op Maandag 25 Sept. nam. 2 uur.
AFSCHEID Dr. W. J. KOLKERT Jr.
Zaterdagmiddag 30 September zal
kwart over twee in de Lutherkapel aai_
Euterpe-straat te Amsterdam het oflficieele
afscheid van Dr. W. J. Kolk er t Jr. als di
recteur van de Chr. H.B.S. aan de Moreelse-
straat, aldaar, plaats vinden.
Als gemeenschappelijk cadeau zal Dr.
Kolkert diens olieverfportret, gesdhi'derd
door Piet van Wijngaerdt, worden a-angebo-
-lt iten en drinken is tige goed"
Dat is de leuze van deze Friesche
meisjes, die zich belast hebben met de
zorg voor de leden der Generale
Synode der Geref. Kerken te Sneek.
ONDERWIJS-BENOEMINGEN
Apeldoorn. Qhr. H.B-S. Tot tUdel.
leeraar wiskunde: Dn,. A. Ub-bens te
Zwolle en de heer H. H e u k e ls te Schie
dam. Fransch: de heer H. B. Wier inga te
Utrecht. Staatsinrichting: Dr. L. G. W.
Schouten te Utrecht. Handelswetenschap
pen: de heer D. Ti mine te Nijmegen.
L o c h e m. Prins Hendrikschool. Tot tij
delijk onderwijzer: de heer Potjewijd te
Doetinchem.
Itotterdam-Oharlois. Julianaedhool v.
Chr. UL.O. Tot tijdel. vakleeraar gymna-
shek: de heer L. v. Dorp te Delft en mej.
H. W. Korsman te Rotterdam.
Slikkerveer. Ohr. School. Tot onder
wijzeres: mej. J. Swaneveldt, kw. m. a.
aan een Ohr. School te Gouda.
Treebeek. Ohr. School. Tot tijdelijk
onderwijzer: de heer H. Rappmund te
Brunssum. Ghr. ULO-sdhool. Tot tijdelijk
onderwijzer: de heer Hoekstra te Den
OVERLEDEN GELEERDEN
Dezer dagen zijn overleden te Friedrichs-
hagen de bekende natuurvorscher Wil
helm Bölsche, te Welxdorf bij Dresden
prof. dr. Hermann Tögel. te Berlijn de
vermaarde hoogleeraar in de Oost-Europee-
sche geschiedenis Prof. Dr. Karl Stah-
(tEIND-EXAMENS EN MOBILISATIE
Irtdien de mobilisatie langer mocht duren
dan iedereen hoopt, aa<l een aantal leerlingen
van gymnasium, H.B.S. en m-iddeOlbaartech-
nosdhe en a-ndero scholen die in 1940 hun
eind-examen moeten doen, daarbij in ern
stige moeilijkheid geraken. Hoe groot het
aantal is, valt moeilijk te schatten. Het Hbld
verneemt, dat de rectoren en directeu en de
VOTige week een verzoek namens den Minis
ter van Onderwijs gekregen hebben om het
aantal van deze leerlingen op te geven.
Daaruit blijkt, dat deze moeilijkheid de
aandacht der Regeering heeft. Welke oplos
sing gegeven zal worden moet worden afge
wacht.
EXAMENS
de heeren L. M. Winkelman te \msterdam G
a J- Schlo«.er. Enschede. K Tetera. Enschede-
de dames: J. h. Stasiog-h, Amsterdam: D. A.
K. de Rlemer Rotterdam Et waren 40 can-
ffmvren, 30 behaalden de akte.
en onze moedige jeugd bouwt zich een toekomst in Indië
Op den 10-den April van het
Jaar 1867 meldde zich de
vrijwilliger Van Heutsz bij
het instructie-bataljon te
Kampen dezelfde Van
Heutsz. die in de negentiger jaren in
Atjeh het Nederlandsche gezag vestigde
en die van 1904 tot 1909 als gouverneur-
generaal de volledige onderwerping tot
stand bracht van den Indischen
Archipel.
Een geweldige taak heeft van Heutsz
volbracht. Van Heutsz en zijn
mannen! Want ook een Van Heutsz
had het groote werk niet tot stand
gebracht zonder den moed en de door
zettingskracht van het Koninklijk
Nederlandsch-Indisch leger!
De tijd van veldtochten en oorlogen
echter behoort in Indië tot het ver
leden. Indië is rustig geworden. Maar
wel op een zéér roemrijke traditie
mogen onze Indische soldaten bogen,
die U zoo dikwijls heeft gezien ln hun
mooie, groene uniform, met de vlotte
cape over den schouder of den arm.
als zij op het punt staan naar
Een klasse rukt uit.,..
nen, die van lagere scholen, van Ulo
scholen. van ambachtsscholen komen
en die zich voor de dienstneming aan
melden. eerst gekeurd door doktoren.
Daarna gaan Indische officieren en
sergeants, die Indië door-en-door ken
nen. na of de verstandelijke ontwik
keling, de mentaliteit en de aanleg
voor het militaire beroep van hen. die
zich hebben aangemeld, inderdaad
waarborgen, dat de Jongemannen het
in Indië goed zullen maken. De onge-
schikten val
len uit. De
soldaat van
het Koninklijk
Nederlandsch-
Indisch Leger
behoort dan
ook tot een
keurcorps,
waartoe alleen
werkelijk in
alle opzichten
flinke jonge-
gang hebben.
leven. Tijdens den proeftijd in Nijme
gen blijkt, of hij definitief voor uit
zending naar Indië in aanmerking
In Indië wacht hem een eervolle loop
baan. Ook in Indië bestaat voor Euro
peanen de algemeene dienstplicht. Dit
heeft uiteraard veel bijgedragen tot de
algemeene achting, waarin de Indische
soldaat zich thans verheugt. De Indi
sche militair, die uit het Moederland
werd uitgezonden, leeft ongeveer onder
kwHUj'-pstis»
W r r /-
iiii ui
Indië te vertrekken.
Ons volk ls altijd rijk
geweest aan mannen
met energie en onder
nemingslust, die in
verre landen de wilder
nis introkken en een
wereldrijk voor het Moe
derland veroverden. De
tijden van deze pioniers
zijn nu voorbij. Indië is
geen wildernis meer,
maar een rijk land met
een groote beschaving,
met belangrijke indu
strieën, met tallooze
lagere en hoogere scho
len, met honderden ker
ken, overal verspreid,
met hospitalen en specialisten, wier
namen tot zelfs in de wetenschappe
lijke kringen hier te lande een wel
bekenden klank hebben. Het is een
rijkgezegend land, ons sprookjesachtlg-
mooie Insulinde!
Een Hollandsche Jongen, met het hart
op de rechte plaats, is er trotsch op
iets voor zijn land, iets voor Grooter
Nederland, iets voor ons Indië te
mogen doen. Het zijn steeds louter
flinke mannen, die aan de roepstem
van het Vaderland gehoor geven. Dat
is altijd zoo geweest. Dat is nóg zoo,
óók in onze dagen. Wij hebben het
deugdelijk bemerkt bij een bezoek, dat
wij brachten aan de Koloniale Reserve
te Nijmegen.
Wèt anderen ervan zeggen het
idealisme is niet dood in ons volk.
Maar wanneer wij in Nijmegen zoo
veel fiksche jongemannen bijeen zien.
ook zooveel practische redenen
pleiten voor de dienstneming in het
Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger.
Het is, intusschen, in het geheel niet
zóó, dat iedere jongeman, die dit wil,
als soldaat naar Indië kan gaan. Op
de gegadigden voor het Koninklijk
Nederlandsch-Indisch Leger wordt te
genwoordig een strenge selectie toe
gepast: in het belang van onze krijgs
macht in de tropen èn in het belang
van de Nederlandsche jongemannen
zélf, Indië is niet meer zoo ver als
vroeger, maar toch nog tè ver dan
dat de verantwoordelijke autoriteiten
er niet alles aan zouden doen, om
teleurstellingen wanneer men een
maal in Indië is volkomen uit te
sluiten. Daarom worden de Jongeman
loosheid is in
land nog altijd
groot. Wie ziet hier
verbetering? Maar
vele Jongemannen
krijgen brieven van
kameraden ln Indië,
waarin deze schrij
ven, dat het hun
in het Koninklijk
Nederlandsch-
Indisch Leger best
bevalt. Goed voor
beeld doet dan goed
volgen: bij tal van
Jongemannen, die
ln het Vaderland
toch niet gespeend zijn van een
gezonden ondernemingszin, komt óók
de lust op tot dienstneming. De voor
uitzichten zijn hier weinig bemoe
digend. En in de verte wenkt een
nieuwe toekomst!
En dan de waarschijnlijkheid is
groot, dat men ook hier te lande bin
nenkort twee jaar zal moeten dienen.
Waarom zou men dan niet voor drie
jaar dienst nemen la Indië. En al wie
In het leslokaal
het er daar bevalt en dat doet het
er bijna iedereen kan, zooals men
dat noemt, bij teekenen.
De jongeman, die als soldaat naar
Indië gaat, heeft eerst in Nijmegen
een prettigen tijd. Hij wordt er mili
tair gevormd, doet veel aan sport en
wordt er voorbereid op het Indische
De adspiranten komen..
dezelfde omstandigheden als de Euro
peaan in Indië, die zijn militairen
dienstplicht vervult. De tijd, dat men
den Indischen soldaat „niet aankeek"
overmatig zwaar. De bevolking is in
Indië vriendelijk en rustig. Het land
ls verrukkelijk mooi. Daarbij heeft de
Indische soldaat, die volhardend zijn
plicht doet, uitstekende promotiekan
sen. Na afloop van den afgesproken
diensttijd kan hij, op rijkskosten,
terug naar het Vaderland. Geeft hij
er de voorkeur aan, nog langer ln Indië
te blijven, maar wil hij toch. liever
op den duur het militaire leven vaar
wel zeggen, dan bestaat de mogelijk
heid ook, dat hij in Indië een behoor
lijke betrekking krijgt.
Er komen <Jen laatsten tijd steeds
méér aanvragen tot dienstneming in
het Koninklijk Nederiandsch-Inaisch
Leger. Daar steekt niets verwonder
lijks in. IntegendeelAan iederen
Jongeman, die over ijver gevoel voor
tucht en volharding beschikt, die iets
meer van de wereld wil zien en die
vooruit wil komen, geven wij den raad
vraagt eens inlichtingen aan den Com
mandant der Koloniale Reserve te
Nijmegen! Zij worden U gratis en
franco toegezonden en men verplicht
zich door deze aanvrage tot niets.
Vroeger hebben er wel eens bezwaren
bestaan bij de ouders tegen dienst
neming van htm Jongens bij het
Koninklijk Nederlandsch-Indisch Le
ger. Deze bezwaren zijn ln onzen tijd
wel zeer grootendeels vervallen. Er is
zoovéél veranderd! Een brief naar en
van Indië is in vijf of ln zes dagen
over; voor dringende gevallen is er de
telefoon. En ln Indië self heeft het
leven niets, maar dan ook niets van
het verblijf in een wildernis. Medische
en geestelijke hulp is vrijwel overal
onmiddellijk aanwezig, precies als ln
Holland. Zending en Missie stichtten
overal kerken en mili
taire vereenigingen. Er
wordt alles aan gedaan,
om den diensttijd zoo
prettig èn zoo profijtelijk
mogelijk te doen verloo-
pen. Er heerscht een
geest van hechte kame
raadschap in het Konink
lijk Nederlandsch-Indisch
Leger. Het veelvuldig ver
blijf ln de vrije natuur en
de intensieve beoefening
van velerlei sport, stalen
den soldaat. Leeszalen en
bibliotheken, in heel Indië
verspreid, bieden uitste
kende mogelijkheden voor
cultureele vorming. Er
zijn dan ook in Indië,
voor den Nederlandsch-
Indischen soldaat even
veel gelegenheden als ln
Holland om lichaam en
geest te ontwikkelen, om zijn kerke
lijke plichten te vervullen, om zich
prettig te verpoozen en veel, véél meer
gelegenheden, om vooruit te komen
Er is nog plaats genoeg in InSië voor
flinke Jongemannen, die vooruit willen ln
de wereld en die van aanpakken weten!
BRANDEN OP
VERSCHEIDENE PLAATSEN
Poetsmiddelenfabriek te Haarlem
verwoest
Houtloodsen te Den Bosch
in vlammen opgegaan
HAARLEM, 19 Sept. Gistermiddag heeft i
de „Lincor'-poetsmiddelenfabriïk aan het
Domkere Spaarne alhier een hevige brand
gewoed.
Deze fabriek is gevestigd in de beneden
verdieping van een oud gebouw. De eigenaar,
de heer Stam. bewoonde de bovenverdieping.
Zijn echtgenoote was omstreeks één uur Ln
de fabri?k bezig met het smelten van was op
een petroleumvergasser. Plotseling sloeg de
vlam in de was en in een oogwenk stond de
benedenverdieping, waar een groote voor
raad was en terpentijn lag opgeslagen, in
lichter laaie. Mevrouw Stam, die bron d won-
aan armen en handen had opgeloopen,
wist nog juist bijtijds naar buiten te komen.
Toen de brandweer arriveerde, was d? fa-
brieksruimte reeds een groote vuurzee en
het was niet meer mogelijk de bovenverdie
ping te behouden, daar de zolderingen reeds
waren doorgebrand. Men was zelfs een
oogenblik bevreesd, dat een aangrenzende
machinefabriek ook door hst vuur zou wor
den aangetast. Uit voorzorg werden dan ook
de kantoren en de lakspuiterij, waar met
zeer brandbare celluloselak gewerkt wordt
ontruimd. Gelukkig bleek deze maatregel
overbodig, daar de brandweer er inmiddels
in geslaagd was den brand tot de Lincol-
fabri?k te localiseeren, door met zeven stra
len groote massa's water uit het Spaarne en
de waterleiding in de vlammenzee te wer
pen. Na ruim anderhalf uur was men het
vuur meester. De fabrieksruimte, het woon
huis: en de zolderverdi^pi-i* waren toen
echter geheel uitgebrand.
Brand in houtloodsen te Den Bosch
'S-HERTOGENBOSCH, 19 Sept. Een felle
brand heeft gistermiddag gewoed in de on
slagplaatsen van de N.V. Damens Houthan
del, gelegen langs de Diezc alhier.
Drie groote loodsen, geh?el met hout ge
vuld, brandden tot den grond toe af. Dooi
den ingespannen arbeid van de brandweer,
die met drie groote motorspuiten was uitge
rukt, slaagde men er ki de naastgelegen fa
briek te behouden. De brand ontstond door
onvoorzichtigheid van een man, die zijn in
een van de loodsen opgeslagen motorboot
wilde repareeren en hiertoe met een primus-
nrander t?er aan het smelten was. Op een
of andere wijze viel het apparaat om, met 't
gevolg, dat de boot vlam vatte. De eigenaar
van de boot trachtte de vlammen tc dooven,
doch zijn kleeren vatten vlam. Hij rende
naar de rivier en sprong te water.
Inmiddels had het vuur zich modegedeeld
aan de loods. Deze stond in een oogwenk in
lichter laaie. De brandweer werd gewaar
schuwd en was weldra met groot materiaal
ter plaatse. Hoewel met tien stralen water
werd gegeven, slaagde men er niet in
beide andere opslagplaatsen voor het
te vrijwaren. Alle dri? loodsen met den be
langrijken voorraad hout, werden door het
vuur verwoest. Deze vernieling voltrok zich
binnen een half uur.
De schade, welke op vele duizenden gul
dens wordt geschat, wordt gedeeltelijk door
verzekering gedekt.
Boerderij afgebrand
KAMPEN', 19 Sept. Op de Mandjeswaard is
gistermiddag omstreeks één uur brand ont
staan in een van de boerderijen der ge
meente Kampen, bewoond door den pachter
K. de Groot. Het dienstmeisje, dat zich al
leen thuis bevond, kon slechts op het laat
ste oogenblik het brandende pand verlaten.
Dc gealarmeerde brandweer verscheen met
twee motorspuiten, doch kon niet verhinde
ren, dat de boerderij geheel afbrandde. Een
aantal hooischelven, he\attend; in totaal
1 (0.000 pond hooi, werd door het vuur ver
teerd.
De schade, welke op 20 000 wordt geschat,
wordt door verzekering gedekt. De oorzaak
van den brand waren vonken uit 'n naast de
boerderij staande stookhut, welke op het dak
van de boerderij terecht kwamen.
Kind speelde met lucifers
GRONINGEN, 19 Sept. Tengevolge van het
spelen mot huilors dnor een vi.T-jarig jon
getje, is gistermiddag omstreeks vier uur
ÏIaQ,oaUK,geJ,r0ljen inLeon l,ovonvN oning aan
de Stadhouderslaan, bewoond door de fami
lie L. Breid;r,
De heer B. lag ziek te bed en had juist be
zoek gehad van den dokter. Even na het
vertrek van den geneesheer is de brand ont
staan in een aangrenzende kamer. Het vuur
verspreidde zich snel en in een minimum
van tijd stond de woning in lichter laaie.
De brandweer was spoedig aanwezig en
bestreed het vuur met drie stralen. De bo
venwoning werd zoo goed als geheel ver
woest. Het aangrenzend perceel cn de bene
denwoning kregen wat;rschade. De eigenaar
was wel, de bewoner was niet verzekerd.
ÜIT RAAM GEVALLEN
BRUMMEN, 19 Sept. Op het buitengoed
„De Dennen" is in den afgeloopen nacht ze
kere H. uit Nijmegen uit het raam gevallen
en ernstig gewond. In zorgwekkenden toe
stand werd de man naar het ziekenhuis t«
Zutfen vervoerd, waar hij is overleden.
MOTORRIJDER VERONGELUKT
DEN HELDER, 19 SepL De 27-jarige motor
rijder Bouma, afkomstig uit 't Zandt, alhier
gedetacheerd, is, toen hij op zijn motor van
uit den Duinweg te Huisduinen de Badhuis
straat wilde inrijden, in de flank aangereden
door een niet snelle vaart rijdende personen
auto. bestuurd door een chauffeur van een
garage uit Den Helder. Zooals later bleek
heeft deze laatste het verkeer van rechts
ge.-n voorrang verleend. De motorrijd;r
kwam eerst op den kap van de auto terecht
en vervolgens op straat. Dc ongelukkige
moet op slag gedood zijn.
TWEEDE KAMERLID STAAT TERECHT
Het Gerechtshof te Den Bosch heeft in
hooger beroep behandeld de strafzaak tegen
het Tweede Kamerlid M. M. Rost van Ton-
ningen, die zich te verantwoorden had voor
het feit, dat hij op 10 December van het
vorige jaar te Nuth in een openbare verga
dering van de N.S.B. opzettelijk in beleedi-
genden vorm zich heeft uitgelaten over den
Centra Ion Raad van Beroep, voor welk in
stituut toenmaals aanhangig was de zaak
van de marechaussee uit Os*.
De politierechter t- Maastricht had den
heer Host van Tonn t \eroordeeld tot f75
boete, subsidiair drie 11. iden hechtenis.
De aovocaat-generaal heeft thans zeven
dagen gevangenisstraf geëischt.
Het Hof zal over veertien dagen arrest
wijzen.
