ONZE KRANT TOT 10CT. GRATIS VOOR NIEUWE VASTE LEZERS
Gemengd Bloed
Nederland blijft neutraal!
JANTJE
KRUIZEMUNT
M VNDAG 4 SEPTEMBER 1939
Proclamatie in een buitengewone
Staatscourant
Tal van voorschriften.
's GRAVEVNHAGE, 4 Sept. De regeeringspersdienst meldt:
Een gistermiddag verschenen buitengewone Staatscourant bevat een
neutraliteitsproclamatie waarin de ministers van algemeene zaken
a.i., van buitenlandsche zaken, van justitie, van defensie en van
koloniën, daartoe door H. M. de Koningin gemachtigd, ter kennis
brengen van een ieder wien zulks aangaat, dat de Nederlandsche
regeering ter zake van den oorlogstoestand, die is ontstaan tusschen
eenige vreemde mogendheden, volstrekte onzijdigheid zal in acht
Ter handhaving van neutraliteit zijn
de volgende bepalingen vastgesteld:
Artikel 1. 1. In het rechtsgebied van he'
Koninkrijk der Nederlanden, omvattende
het grondgebied en watergebied van Neder
land, Ned. ndië, Suriname en Curasao, de
territoriale zee en de boven dit grondgebied
dit watergebied en deze territoriale zee
zich bevindende luchtruiinte, worden g3e-
nerlei vijandelijkheden toegelaten. Dit gfr
bied mag door geen dïr oorlogvoerenden
als basis voor operation itgen den vijó
worden gebruikt.
2. Onder territoriale zee wordt verstaan
de kustzee tot op een afstand van drie zee
mijlen van zestig in den breedtegraad, gz
rekend van de laagwateriijn. Met betrek
king tot baaien wordt die afstand van drie
zeemijlen gemeten van een rechte lijn af
dwars door de opening van de baai getrok
ken. Indien de opening van de baai meer
dan tien zeemijlen bedraagt, zal die lijn
worden getrokken zoo dicht mogelijk bij
den ingang op het eerste punt, waar de
breedte de tien zeemijlen niet overschrijdt
De reeden, waarvan de trenzen door de re-
«eering zijn vastgesteld, zijn begrepen tn
de territoriale zee, al mochten deze gren
zen zich verder dan drie zeemijlen van d-
laagwateriijn uitstrekken.
:nd*D
vwboder
Art. 2. Aan oorlogee
1 Het bezetten van eenlg deel van hei
■eehtsgebled door hunne «trljdkrachten.
2. het binnenkomen ln- of het doortrekker
ran dit gebied door troepen of onderdeeler
laarvan, benevens door convoolen. Onder con-
dit gebied
ln- of het doortrekken
troepentramsportschepen
b. koopvaardijschepen onder de vlag van een
der oorlogvoerenden, welker bouw. uitrusting
of bemanning reden geeft te vermoeden, dat
zii ln een onmiddellijk voorafgaande periode
nis oorlogsschip, ml)n«nlegger of troepen
transportschip zjjn gebruikt, dan wel ln een
onmiddellijk volgende periode daartoe zullen
worden gebruikt;
c. koopvaardijschepen onder de vlag; van een
dor oorlogvoerende partijen, die van geladen
boord hebben;
4. het binnenkomen In- of doortrekken
van dit gebied met militaire luchtvaartuigen,
luchtvaartuigen voor troepentransport of lucht
hen fn
aanval.
Art. 3. Koopvaardijschepen, voi
geschutbewapenlng voor defonsii
worden, na voldaan te hebben
de plaatselijke autoriteiten ln t
veiligheid te atellen elschen ln de hi
slechts toegeli
pla;
•lljke
iltgheld vast te stellen aantal en mits he'
ntal stukken geschut boven 8 cm. niet mee;
draagt dan twee en hun kaliber
le grootte hunner ben
ïing de normale sterkte voor handelsdoel
len niet aanmerkelijk overtreft.
Art 4 1. Troepen of onderdeelen daarvan,
behoorende tot de oorlogvoerenden, komende
ln het rechtsgebied, worden ontwapend en ge-
2. Oorlogsscheper of daarmede ln art. 2 onder
3 gelijkgestelde vaarutlgen van oorlogvoeren
den. welke handelen ln strijd met de bepalin
gen van art. 2 of 8 worden met hunne beman
ningen rn de militaire opvarenden geïnterneerd
3 Militaire of daarmeite lr art. 4. onder 4.
gelijkgestelde luchtvaartuigen van de oorlog
voerenden. kamende binnen het rechtsgebied,
worden met hunne bemanningen en de militaire
opvarenden geïnterneerd. Ztj zullen daartoe
worden gedwongen te landen of op het water
neer te strijken, zoo zij zulks niet reeds vrö-
Wanneer zulke luchtvaartuigen zich bU
ichtsgebled bevinden,
leltsproclamatle
if daarmede ln arU 2 onder 3, gelijkgestelde
vaartuigen zullen worden beschouwd als deel
uit te maken van zulke schepen op voorwaarde,
dat zij gedurende het verblijf in het rechts
gebied (art. 6 of 8), in den toestand van rust
blijven. Bij niet-nalevlng van deze voorwaarden
worden zij behandeld als militaire luchtvaar-
Art 5. In afwijking van art. 4 worden
niet ge'nterneerd:
1. Schipbreukelingen, die het land berei
ken of dour een handelsvaartuig dan w->l
niet-militair luchtvaartuig uit zee worcien
aangebracht, benevens zi-aen en gewonden
door zoodanig vaartuig op 7ee overgenomen
en aan land vcbracht, tenzij tegenover de
wederpartij eenige verbintenis ter zake van
interneering is aangegaan en tenzij ae
schipbreuk, resp. de ovem°ming der zieken
en gewonden, binnen het rechtsgebied ie
geschied en de binnenkomst aldaar van het
vaartuig krachtens de regelen dezer pro
clamatie niet geoorloofd was;
2. de militaire opvarenden van een koip-
vaardijschip, niet vallende onder de bepa
lingen van art. 2 hetwe k uisluitend voot
het aanloopen van een haven of reede bin
nen het x-echtsgebied komt
Pveneens worden niet geïnterneerd;
3. Ontvluchte krijsgevangenen;
4. deserteurs.
art 4. leden 2 en 3
1. Oorlogsscheper
3. gelijkgestelde
lijk maken, dat zl)
of daj
ach-
e°n' dfof w
ld der - -
havens of reeden van den etaat blnne:
lks niet geschiedt tijdens
tervolging door den vijand.
Deze schepen zullen hunne averijen onver-
hllllg door welke oorzaak Ontstaan in de
ingeloopen haven mogen herstellen, voor
iover zulks voor de zeewaardigheid onmis-
cp eenlgerlel wtlze
ierderen. ZU zullen
<?e omstandigheden,
welke het blnnenloopen noodzakeltJk maakten,
hebben opgehouden te bestRan. De regeering
kan een termijn stellen, bij overschrijding
waarvan de interneering var schip, beman
ning en militaire opvarenden zal volgen. Leden
der bemanning en militaire opvarenden, die bij
het vertrek van 't vaartuig achterblijven, wor
den geïnterneerd;
2. oorlogsschepen of daarmede In art 2. on
der 3, gelijkgestelde vaartuigen van oorlog
voerenden. welke kunnen bewijzen, dat hunne
komst binnen het rechtsgebied volstrekt onop
zettelijk ls geschied en ondanks de omstandig
heid dat de uiterste voorzorgsmaatregelen wa-
3. oorlogsschepen of daarmede I
4. gelijkgestelde vaartuigen van oorlog
enden. welke uitsluitend gebezigd worden
een godsdienstige, wetenschappelijke en
A/rt. 7. Van de geheel in Nederlandoch rechts
gebied gelegen zeestraten, is de doorvaart door
Straat Soenda aan de oorlogsvaartuigen of de
ln art. 2, onder 3. daarmede gelijkgestelde
vaartuigen van een oorlogvoerende toegestaan,
lts de bevelhebbers der «cnepen vooraf den
ensch hiertoe kenbaar maken aan de ter
aatse aanwezige bewaklngsvaartulgen en zich
stipt gedragen naar het voorschrift van art. 1
n naar de voorschriften Jer betrokken auto-
ltclten.
Art. 8. Een oorlogsschip of daarmede ln art
2, onder 3. gelijkgesteld vaartuig van een oor
logvoerende. dat zich bU het uitbreken van den
oorlog In het rechtsgebied iriocht bevinden.
den door de plaatselijke autoritei
ten voorgeschreven termijn vertrekken.
Art. 0. 1. Wanneer oorlogsschepen of daar
mede ln art. 2. onder 3. gelijkgestelde vaartul-
an tegen elkander oorlogvoerende par-
welke onder art. 6 of 8 vallen, zich ge
lijktijdig ln elkanders nabijheid binnen het
RadioreparntledienstConzy
100% service - vakkundig snel!
U Middellsodstr. 72. TeL 30340-31293
Rotterdam (Reel.)
rechtsgebied
uur verloopei
elkander vljai
vertrek wordt, behouder
dlgheden, bepaald door de ordt
2. Een oorlogsschip of seu daarmede ln
2. onder 3, gelijkgesteld vaartuig van een
oorlogvoerende partijen kan dezelfde of
nabijgelegen haven of reede niet verlaten t
nen 24 uur na vertrek van een handelsva
tuig, dat de vlag van zijn tegenpartij voer
Art 10. 1. Wanneer een oorlogsschip of
t. 2. onder 3. gelijkgesteld
tuig
vulei
maler
>eft
dheid noodlg om,
met inoegrip van den aan Doord nog aan
wezigen voorraad, de naaste eagen haven of die
van een bondgenoot te bereiken.
2. Schepen, die overeenkomstig art. 6. onder
1. wegens averij of wegens gesteldheid der zee
ln het rechtsgebied worden toegelaten, mogen
hunne levensmiddelen, water en brandstof aan
vullen, voor zoover benoodlgd voor het gebruik
gedurende het verblijf.
Oorlogsmaterieel alt zeo
Art. 11. Prijzen worden niet in het rechts
gebied toegelaten. Komt een prijs in het
rechtsgebied, dan wordt hij met de opvi
den vrijgemaakt. De prijebemanning wordt
geïnterneerd, tenzij de binnenkomst noed
zakelijk was ten gevolge van averij of ge
steldheid der zee.
Art 12. Oorlogsmateriaal, dat uit zee aan
'6 lands kusten is aangespoeld of in zes if
aangetroffen en binnengebracht, wordt ge
ïnterneerd of, indien de openbare veilig
heid dit noodzakelijk moikt, vernietigd.
Art 13. Het ls verboden In het reohtsgebled
ten behoeve der oorlogvoerenden strijders
korpsen te vormen of aanwervingsbureaux te
°PAr.e 14. Het 1s verboden ln het rechtsgebied
op oorlogsschepen of daarmede ln
3. gelijkgestelde vaartuigen var
htsgebled
Art 15. Het Is
ten behoeve van
tulgen,
zoodanige vaartuigen aan een oorlogvoerende
toe te voeren of te verscnaffen.
Art. 16. Het ls verboden lr. het rechtsgebied
aan oorlogsschepen of daarmede ln art. 2, on
der 3. gelijkgestelde vaartuigen van een oor
logvoerende wapenen of munitiën te verstrek
ken. als ook om hun op «enigerlei wijze be
hulpzaam te zijn ln 'de meerdering hunner be
manning of uitrusting.
Art. 17. Het is verboden in het rechtsgebied
zonder voorafgaande machtiging der bevoegde
autoriteiten ter plaatse, aan de oorlogsschepen
of daarmede in art. 2, onder 3. gelijkgestelde
of brandstof te verst
Art 18. 1. Het ls
tie. herstelllngsmat
ln voorraad te houden mot het kennelijk doe]
om de gelegenheid af te wachten deze in de
nabliheid van het rechtsgebied aan de zee-
strijdkrachten van een der oorlogsvoerenden
zeeetrijdkrachten dor oorlogvoe-
•t. 19. 1. Het verlaten van het rechtage-
i voor leder luchtvaartuig;
bied
1. Dat binnen het ree
stand is gebracht die I
vijandelijken aanval uit
estemd ls om gedurende «le
er oorlogvoerendei
2. Het bepaalde in het eerste
kei Is niet van toepassing op r
luchtvaartuigen, die na het ui
ïen het rechtsgebied zijl
doel is het gereed te r
«trtfd
enigen arbeid
de lucht uit t
■ideglngsmiddelen
den. met het doel
«rlogvoerende ln te
a ln het rechtsgebied
ïiddelen van bericht
te explolteeren ten
mogendheid.
erover den anderen oc
Art. 21. Het ls verbodei
dlostatlons of andere n
geving op te richten of
Art. 22. 1. Het ls verboden in 1
bied gebruik te maken van radlostatl
ior het uitzenden van inlichtingen over
bulten het rechtsgebied aanwezige mlliti
trljdkrachten.
2. Schepen of luchtvaartuigen ln het reel
gebied mogen geen gebruik maken van I
radiostation anders dan voor noodseinen, v
>lnen noodlg voor de navigatie en voor
-orologlsche doeleinden.
Art. 23 1. Verder wordt de aandacht gei
gd op art. 100, onder 1 en 205 van het Nee
landsch wetboek van strafrecht, art. 122.
r 1, en 238 van het Indische wetboek
afrecht. de art. 106, onder 1 en 211 van
Surinaamsche wetboek va
106, onder, 1, en 211 van h
boek van strafrecht op
.p het Nedei
No. 55, Indische Staatsblad van 1910. No. 206.
gouvernementsblad van 1910. No. 15, publica
tieblad van 1910, No. 14) 'aatatelljk gewijzigd
Dit uitknippen
LUCHTBESCHERMING
IN OORLOGSTIJD
Wat iedereen weten moet
Hoe verduister ik mijn
woning?
Indien in deze ernstige tijden do
lichtdooving zou worc'en gelast, of 't
verbod tot lichluitstraiing zou wor
den gegeven, beteekent dit dat elke
uitstraling van licht uit de bewoon
de huizen geheel zal moeten worden
voorkomen.
Iedereen zonder uitzonde
ring, zal dan moeten mede-
we r k e n I
Dit beteekent, dat in elk huis, win
kei of bedrijf moet worden nagegaan,
in welke vertrekken men noodzake
lijkerwijs des avonds moet verblijven.
In deze vertrekken worden alle ven
sters, ramen, dakramen, bovenlich
ten, glazen dakpannen, 6hed-daken
in fabrieken, luchtroosters, brieven
bussen, kortom alles waardoor licht
naar buiten kan treden, afge
schermd met n i e t-d o o r s c h ij-
nend materiaal. In alle overige
vertrekken, waar men dus bij avond
niet behoeft te zijn, schroeve men de
lampjes uit de fittings. Men moet dan
tevens zorgen, dat geen licht bij het
openen van deuren of ramen naar
buiten straalt, en dat indirect geen
licht wordt weerkaatst door op den
grond liggende voorwerpen, gebroken
glas, spiegels of waterplassen.
1 Neerlaten van alle beschikbare
rolgorc-ijnen, blinden en jaloezieën.
2 Dichttrekken of neerlaten van gor
dijnen (aan alle kanten over de
raamomlijsting heen vastmaken
met punaises of op andere ge
schikte wijze).
3 Afdekken van bovenlichten, dak
vensters, e.d. met ondoorschijnend
zwart papier, karton, triplex-pla
ten e.d. (ook indien de gewone
gordijnen licht blijken door ie
4 Aanbrengen van a'schermkapjes
(in den bancel algemeen ver
krijgbaar) om electrische peertjes,
of het aanbrengen van speciaal
vervaardigde peertjes, die zeer
weinig (blauw) lio'it verspreiden,
of slechts een enkel mint belich
ten (eveneens in den handel).
5 Nimmer deuren of ramen van een
verlicht vertrek openen (eerst
licht uitdoen of voor een zg. licht
sluis zorgen).
Men heeft dit alles reeds in huis. of
kan het gemakkelijk ansohaffen. Het
komt hier aan op de zorg, die men
besteden moet. Men heeft d'on ook,
indien overtreding wordt geconsta
teerd, geen enkele verontschuldiging.
Het dagelijksche leven iu
huis moet gewoon doorgaan.
Lichtdooving in deze tijden is niet
meer een oefening voor eenige uren.
die men ontgaan kan, doch zij kan
een maatregel zijn voor zeer vele
dagen chtereen. Gij zult in huis
steed's licht noodip hebben; denk
daarbij aan de verzorging van kinde
ren. zieken o* gebrekkigen en aan
ongevallen, die in het volkomen duis
ter mogelijk zijn. Een electrisohe
handlamp of zaklantaarn (met blauw
afgeschermd licht) kan van groot
nut zijn.
Men zie verder de brochures, vlug
schriften en Gids 1939 van de Nederl.
Vereen, voor Luchtbescherming.
Staatsblad va
nementsblad
tleblad van 1937, Noe. 64 en
2. Mede wordt de aandach
velhebbers. reeders, bestuurd-
tuigen, luchtvaartdirectlën e
schepen of luchtvaartuigen
ml:,.
istigd
den blootstellen door een werkelijke blokkade
der oorlogvoerenden niet te eerbiedigen dan
wel oorlogscontrabande of militaire depechas
(tenzij In den regelmatlgen postdienst) voor
de oorlogvoerenden te vervoeren of diensten
In strüd met de onzijdlghelJ voor hen te ver
richten
DE STAAT VAN OORLOG
Ingediend is een wetsontwerp, volgens
hetwelk de bij K. B. van 1 September j.L
verklaarde staat van oorlog voor het ge-
heele grondgebied des rijks zal voortduren.
Eindlijk is de bom gebarsten,
Eindlijk sloeg de vonk in 't kruit
En de grootste aller rampen
Brak over Europa uit
't Onrecht, dat met lompe laarzen
Recht en vrijheid trots vertrad
En waanzinnig zijn beloften
En zijn duurste eed vergat,
Heeft zijn weerpartij gevonden,
Is gestuit op tegenstand;
Om de Vrede en de Vrijheid
Is de bittre strijd ontbrand
Zal het Recht thans zegevieren
Over waan en woest geweld
God alleen weet waar de grenzen
Van Zijn dulden zijn gesteld.
God alleen kan uit d' ellende
Zégen scheppen: bloei uit bloed.
Ja, wij weten het heel zeker
Dat hier God den mensch ontmoet.
Bidden wij om Gods genade,
Om Gods hulp in deze tijd:
't Is de Heer van alle heer en
Die het volkrenleven leidt.
(Nadruk verboden) LEO LENS
LEIDSCHENDAM, 4 Sept. Zondagmiddag
was in de Vliet nabij het molentje een
aantal jongens onder wie de 18-jarige H. v.
Meggelen wonende in de Molen wijkstraat te
Den Haag aan het zwemmen. Toen van M.„
welke de zwemkunst niet geheel machtig
was een eind van den wal was, wilde hij
terugkeeren.
Dit maakte hem eenigszins zenuwachtig
met het gevolg dat hij zonk. Na nog een
maal te zijn bovengekomen, zonk hij weder
om niet meer boven te komen.
Na ruim een uur dreggen werd het
lichaam opgehaald.
Het stoffelijk overschot is door de politie
naar het lijkenhuis vervoerd.
LEEUWARDEN, 4 September. Tijdens een
onweersbui is hedenavond te zeven uur de
bliksem geslagen m een boerderij, staande
aan den Vierhuisterweg, bewoond door den
heer Hoogland In een oogwenk stond de
schuur, welke gevuld was met hooi, geheel
in vlammen. De brandweer bestreed het
vuur met vijf stralen, doch kon niet ver
kinderen, dat de boerderij en het woonhuis
zoo goed als geheel uitbrandden. Een deel
van den inboedel kon worden gered.
Verzekering dekt de schade.
om
DINSDAG S SEPTEMBER
HILVERSUM I, 1875 en 414.4 M. Arro-Ult»'
dlngr. 8Gramofoonmuzlek, (Ca. 8 15 1
richten), 10.Morgenwijding, 10.15 Gewt
muziek (gr.pl.), 10.30 Voor de vrouw, 10
AVRO-Amusemonts-orkest (opn.). 11.— Ci
serie „De vrouw en bet wereldbeeld". 11
Huishoudelijke wenken, 1.35 Het Sylvest
Trio. 12.15 Berichten. 12.17 Gramofoonmi
1.— De Romancers en soliste, 2.— Omroi
orkest. 2.45 Bert van Dintenens ensemble
.The Hodlars", i-30 Kinderkoor. 5.Kind
halfuur. 5.30 Bram Kwists Hawaiian-»
semble. 6.— Orgelspel. 6.15 AVRO-Amu
cnentsorkost en solist (Ca 6.25 Berichte
7.De Staalmeesters. 7.45 Causerie „De 4
Jaarbeurs te Utrecht". 8.— Berichten Al*
radiojournaal, mededeollngen. 8.15 Cause
„De bewegelijke wereld", 8.30 Omroeporki
en solist, 6.30 Radlotooneel. 10.20 let Rei
va-septet. 10.50 Hans Feiths daneorlti
(11.00—11.10 Berichten ANP), 11.20 Zie Dn
wlch. 11.50—12.— Orgelpel. <Jr;
Di
Bei
10Gramofoonmuzlek, 11.30 Godsdiensi |-j
halfuur, 12.— Berichten, 12.15 Gramofoo Fr
muziek, 2.Vrouwenuur. 3.Gramofoc
muziek. 4.Russisch koor en Balalatli
orkest In de pauze: Gramofoonmuzriek. 5
KRO-Melodlsten en solist (5.456.O5 FeH ro,
tatlebezoek en ca 6.20 Berichten), 6."
latje. 7— - - - - -
15 Causerie „H Vd
weljjksproceasen; Schandaal of laster»'. 7
Gramofoonmuzlek. 8.Berichten ANP, n
dedeellngen, 8.15 KRO-orkest. 9.— Grair TUI
foonmuzlek, 9.20 KRO-KameroTkest, 10 Dn
Gramofoonmuzlek. 10.30 Berichten ANP, 10
KRO-Boys en solist (11.00—1L10 Gramofo V/a
muziqfc). 11.30—12Gramofoonmuzlek. pU!
DROITWICH, 1500 M. 11.50 Orkest. 12.50 VI< En
en plano, 1.20 Sextet. 1.50 Orkest. 2.50 Za no.
gers en Orkest. 4— Orgel, 4.20 Acordeo
kwintet. 4 35 Strljkwartet. 5.20 .The tflav tis<
nlc Four". 6.40 Tango-orkest, 6.20 Bene tpt
ten. 6 50 Causerie. 7.05 Zang en plano. 7 1 el
Radlotooneel. 9.50 Causerie. 10.10 Orke ral'
Orkest. 10.50 Zie Hilversum. 11.20 Eneei
ble. 12.15 Berichten. e"
RADIO-PARIJS, 1648 M. 12.35 Zang. 3.50 Zar 9e'
KEULEN, 456 M. 8.50 Ensemble. 12.20 Orke.
2.39 Populair Concert 4.20 Orkest en ko °P
7.00 Plano. 8.50 Orkest, planoduo en kwl val
tet. 11.00 Orkest en planoduo.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.i 12.50 Orkex
9 20 Symphonleorkest en kwartet wij
8 4 M.i 5.20 Kwartet. 6.35 Zang. 8.20 u-wa
Koor. 9.05 Radlotc
BIJ HET ZWEMMEN VERDRONKEN
SCHOONHOVEN, 4 Sept Bij het zwet q
men in de Lek onder de gemeente Nieui,
port is-de 14-jarige C. Onswijn uit Nieui"et
poort verdronken. nen
Toen O. plotseling in de diepte verdweeten
hebben twee vrienden die met hem zwotsen
men tevergeefs getracht hulp te verleenewa.
Vanavond om negen uur had men hf,
lichaam van den jongen nog niet opgehaal1
flic
KRUC.T 'N ttFENIS OOOO
0000 door G.7H.Rotman
23. Boemraram! Opeens een daverende
slag! Het was de torenklok, die twaalf uur
begon te slaan, maar de koster die vlak bij
de klok was en juist aan spoken dacht,
schrok geweldig .„Help! help!" brulde hij;
van schrik verlamd, liet hij zijn handen glip
pen en vie. regelrecht naar omlaag
24. In zijn val kwam hij met z'n neus pu
cies op den vlaggestok terecht, die alvs
uitgestoken was, omdat elk oogenblik de |v,a'1
'boorte van een prinsje of eem prinsesje kfiog
worden verwacht. Hij greep den stok m|aat
één hand beet, draaide er 'n paar maal oui..
heen en liet toen weer los; het slot van
die rare capriolen was, dat hij met z'n b£c"£
iels aan den vlaggestok bleef hangen. van
een verhaal uit het midden der vorige eeuw
door DI.J.A.V155CHER.
(49
„Maar hoe wist ik, wie die vreemdeling was!" vroeg de
oude man jammerend. „Ik bemoei mij met niemand".
,,Gij zijt schuldig en veroordeeld", was het barsche ant
woord. En hoe het oude vrouwtje zich ook op de knieën wierp
voor de onverlaten en smeekte om het leven van haar man, het
baatte niets. Hij werd medegenomen en ze zag hem niet meer
terug.
Zoo trok het leger van Vasquez roovend en moordend op
naar de plantage van John Vancouver.
Het was een sterke macht.
Voorop gingen de halfbloeden en achteraan volgden de
Soshonen en de Pai Uten in hun krijgsgewaden.
De spionnen van de blanken hadden echter de krijgsmacht
reeds lang opgemerkt.
Op New Home waren de wallen zwaar versterkt en de
toegang tot het erf was met zware houten poorten en hekken
afgesloten.
alissaden met scherpe punten staken venijnig overal rondom
naar buiten en moesten de bestormers verhinderen over de
wallen te komen.
De luiken waren overal dicht en het huis was van schiet
gaten voorzien.
Al de bedienden wisten, dat zij bij het geringste alarm de
wapens moesten grijpen en zich ieder naar zijn post moest
begeven. Daar John Vancouver zelf op het oogenblik met zijn
troep van elders uit de Vasquez tegemoet reed, was de be
waking toevertrouwd aan zijn vader en den jongen prediker.
Het krijgsplan van de blanken was zoodanig dat men den
vijand uit zijn schuilplaats zou lokken en hem het land een
eind zou laten intrekken en dat men hem vervolgens van drie
verschillende kanten zou aanvallen.
Toen men vernomen had, dat het doel van Vasquez aller
eerst New Home was, kreeg John in opdracht om regelrecht
daarheen te trekken en den vijand van de plantage te ver
jagen.
Van rechts en links volgden de andere troepen onder
Mariano en Johnson.
De verspieders hadden, wat den vijand betreft, nog gerap
porteerd dat Don Vaspuez de voorhoede vormde, achter hem
kwam de troep onder commando van Chavez en daarachter
volgde luitenant Leiva. Iedere afdeeling had tweehonderd
Soshonen en Pai Uten bij zich.
Zoo trokken de twee machten tegen elkander op om over
de toekomst des lands te beslissen. Het kon hachelijk worden
omdat de twee partijen in moed en sterkte niets voor elkaar
onder deden.
Wat stond Californië te wachten?
Een heerschappij van halfbloeden onder de macht van een
paar bandieten-leiders? Dat zou de ondergang beteekenen
van het nieuwe land. Om daarvan overtuigd te worden, moest
men de havelooze dorpen maar bezoeken, waar de Mestiezen
woonden in hun hutten van stroo en leem, waarin orde en
reinheid ontbrak. Waar d« vrouw koopwaar was. Waar ge
spot werd met alle eischen der zedelijkheid en waar als hoofd
doel van het leven door de heeren der Schepping werd be
schouwd te mogen luieren den geheelen dag, het werk op de
verwilderde akkers te laten doen door de squaws en de kin
deren. en zelf te spelen en te drinken en te vechten.
Of zouden de blanken het winnen? De nijvere Britten en
Amerikanen. Om te weten wat onder hun leiding de toekomst
zou worden voor het land, moest men bijvoorbeeld Belmont
eens gaan bezoeken en gaan vragen aan William Ralston, een
der voornaamste inwoners, wat men kan bereiken met noeste
vlijt en eerlijkheid. Vroeger was hij timmermansknecht ge
weest, daarna kok op een stoomboot, toen mijnwerker, maar
nu was hij president van een voorname bank en als een vorst
in de stad.
Tien jaar geleden was Belmont slechts een, wild land
schap, begroeid en gevuld met ceders, eiken en struikgewas,
zóó verward en ondoordringbaar, dat de Mestiezen het daar
de Duivelsvallei noemden. Daar huisden de vossen en
coyoten, de inlandsche wolven. Daar mochten de Indiaansche
jagers 'op antilopen en elanden hun wachtvuren ontsteken,
maar ze vertrokken weer haastig uit die wildernis.
En thans was Belmont reeds aan het opkomen. Er was
een fraaie weg dwars door het dal. Een aantal prachtige
villa's was er reeds gebouwd, half in het groen verscholen,
boven op de heuveltoppen. Overal waren bloemen. Vuurroode
geraniums langs den weg, overal prachtige rozenstruiken. Op
de weiden graasde prachtig vee. Schoolkinderen stoeiden op
den weg en in de verte noodde het vriendelijk klokje van de
kerk der Kwakers de vromen des Zondags naar het bedehuis
en als men dan nog niet overtuigd was. dat de welvaart door
de blanken zou komen, dan moest men het kustgebied maar
doorreizen en San Francisco bezoeken, dat reeds een groote
stad begon te worden met banken, schouwburgen, parken eJen
moderne scholen. fC)0r
Al was men op New Home ervan verwittigd, dat er geva%et
dreigde, zoo was het er voorloopig nog rustig. Hoewel me^ete
op alles was voorbereid en wist dat John Vancouver in aa»an
tocht was met zijn troepen. jen(:
De schildwachts waren dag en nacht op hun post. Van htyacj
dak werd geregeld met een grooten scheepskijker de omtreBran
afgetuurd of er geen onraad naderde. (r£n
Benecia, de vrouw van John had op zekeren avond haa q.
kinderen ter ruste gelegd en vertoefde nog eenigen tijd in d^nq
slaapkamer om wat te schikken. Het was overal doodstil. n
Maar daar op een oogenblik vernam ze stemmen door hcjoor
open raam. In den tuin schenen mannen te zijn.. aten
Ze luisterde aandachtig en behoedzaam, glimlachend on
haar ongerustheid.
Die daar met elkander spraken waren niet gevaarlijk. s==
Duidelijk hoorde zij de stem van Viola, die nog altijd OL
New Home was en trouw haar meestetes diende. 1
En de andere stem was die van den trouwsten knecht, di(
er ooit zijn heer op de wereld ergens gediend had. Het wa)r
Pietro Sancha, de major domus, die eigenlijk overal vooi n
zorgde op de plantage. Hij was van alle markten thuis. Eh J
was geen beter schutter dan hij; niemand wist met zoo onfeil-
bare zekerheid de lasso te werpen als hij. Het wildste paar<£ f
moest hem gehoorzamen. Vrees had hij nooit gekend. Ia
meer dan een schermutseling met de bandieten had hij dal-
bewezen. En bij al dien heldenmoed voegde hij nog een be-|am'
wonderingswaardige handigheid in huiselijke zaken. Hij stond9
boven al de bedienden, zoowel de vrouwelijke als de manne/^
lijke en wist ze met Uct te regeeren. (Wordt vervolgd)
Ing
