Vandaag liepen er weer veel treinen
MAANDAG 4 SEPTEMBER 1939
3. 2
EERSTE BLAD PAG. 3
0584
IM
Reel.)
et
isariSj
0 zijn'
e des-
t van
1 ken-
iaam-
'Oning
iavlag
Gesta-
laarop
stapte
isische
n.USko.
Sedich
xandei
an d(
3 me'
tpelho:
De laatste
beslissende uren
Zondag van n tot 5 uur
Londen en Parijs verklaren
Duitschland den oorlog
Ambassadeurs vragen
hun paspoort
De Britsche regeering heeft officieel
medegedeeld, dat Henderson Zondag
ochtend om 9 uur een bezoek aan V o n
Rlbbentrop heeft gebracht en hem
tot elf uur gelegenheid heeft gegeven
op den Britschen eisch te antwoorden.
Het antwoord van Von Rlbbentrop was
afwijzend.
Om half één, zoo meldt Havas, heeft
de Fransche ambassadeur te Berlijn
Coulondre een bezoek aan Von Rib-
bentrop gebracht. Hij vroeg hem of hij
in staat was een bevredigend antwoord
te geven op de mededeeling van 1 Sep
tember. Von Ribbentrop heeft daarop
eveneens ontkennend geantwoord.
Na daarop een laatste maal gewezen te
hebben op de zware verantwoordelijkheid,
die het Rijk op zich genomen heeft door
zonder oorlogsverklaring vijandelijkheden
tegen Polen te beginnen, en door niet in te
gaan op de voorstellen der Fransche en
Britsche regeeringen, heeft Coulondre aan
Von Ribbentrop medegedeeld, dat de Fran
sche regeering zich van af Zondag 3 Sep
tember om vijf uur des middags voor de
noodzaak gesteld ziet haar jegens Polen
aangegane en aan de Duitsche regeering
bekende, verplichtingen na te komen.
Ingevolge het Duitsche antwoord hebben
beide ambassadeurs door de secretarissen
der ambassades in de Wilhelmstrasse hun
paspoorten laten aanvragen. Daarop hebben
:de Duitsche diplomatieke vertegenwoordi
gers te Londen en Parijs eveneens hun pas
poorten
Siiezie door Polen
prijsgegeven
Derde communiqué van
Poolsch hoofdkwartier
„Groote overmacht van
den vijand"
Blijkens het derde Poolschc oorlogscom
muniqué heeft de Poolsche luchtmacht Vrij
dag en Zaterdag in totaal 67 Duitsche vlieg
tuigen neergeschoten. De Polen zouden 11
toestellen verloren hebben.
Met het oog op de groote overmacht van
den vijand, die wordt gesteund door talrijke
gepantserde afdeelingen, door zware artil
lerie en geschut, zijn de Poolsche troepen
gedwongen uit Silezië terug te trekken.
Verder geven de Polen toe, dat do Duit-
schers Crestotsjowa hebben bezet De Duit
sche luchtaanvallen maken, volgens War
schau, veel slachtoffers onder de burgerbe
volking. Gister zijn Warschau, Deblin, Ra-
domsko, Torun, Posnan, Krakau, Plock en
een aantal andere steden gebombar
deerd. Warschau zelfs zes maal, waarbij 10
dooden en 21 gewonden zijn veroorzaakt. Er
zijn ook bommen geworpen op dorpen en
zelfs op herders, die vee lieten grazen.
Langs de rivier de Osa ten Noordoosten van
Groedziadz valt de Duitsche infanterie, ge
steund door vechtwagens, heftig aan. In den
sector Oost-Pruisen duren de gevechten in
de grensstreek voort. In de streek van
Gdynia en Danzig hebben wij, aldus War
schau, na tegenaanvallen Orlowo en Kack
heroverd. Het garnizoen op de Westerplatte
biedt nog steeds tegenstand.
Trein gebombardeerd
WARSCHAU, 4 Sept. (Havas. Een trein,
waarmede vrouwen en kinderen werden
weggevoerd, is door Duitsche militaire vlieg
tuigen gebombardeerd nabij Kutno, honderd
kilometer ten westen van Warsohau, Talrijke
vrouwen en kinderen werden gedood en vele
anderen gewond.
aselari
ie hou Een Dultsch memorandum
aenigh
mde d< De Duitsche Regeering heeft aan den ürit-
Hitler fcchen ambassadeur te Berlijn het volgende
memorandum overhandigd in antwoord op
het gestelde ultimatum:
Ook Britsche staatslieden hebben ver
klaard, dat de vroeger aan Duitschland op
gedrongen oplossing in het Oosten de kiem
bèvatte voor latere oorlogen.
Dat gevaar uit den weg te ruimen was de
wensch van alle regeeringen van het Duit
sche rijk en in het bijzonder de bedoeling
van de nieuwe nationaal-socialistische
volksregeering. Deze vreedzame herziening
te hebben verhinderd, is de schuld der poli
tiek van het Britsche kabinet. De Britsche
regeering heeft een gebeurtenis welke
zich slechts éénmaal in de geschiedenis
heeft voorgedaan den Poolschen staat
een algemeene volmacht verstrekt voor alle
handelingen tegenover Duitschland, welke
die staat zou willen bdgaan.
De Britsche regeering heeft de Poolsche
regeering de verzekering gegeven onder alle
omstandigheden, voor 't geval Duitschland
zich tegen eenige Poolsche uitdaging of aan
val te weer zou stellen, Polen militair te
zullen steunen. Daarop heeft de Poolsche
terreur tegen de in de eens van Duitschland
afgescheurde gebieden wonende Duitschers
terstond onduldbare vormen aangenomun.
De vrije stad Danzig werd ondanks alle
wettelijke bepalingen in strijd met het recht
behandeld. Eerst werd Danzig op econo
misch gebied en door douane-maatregelen
met vernietiging bedreigd, vervolgens mi
litair omsingeld en van het vrije verkeer
afgesnoerd. Al deze aan de Britsche regee
ring bekende overtredingen van het Statuut
,van Danzig werden goedgekeurd en door de
aan Polen gegeven blanco-volmacht gedekt.
De Duitsche regeering heeft, geroerd door
het leed van de door Polen gekwelde en op
onmenschelijke wijze mishandelde Duitsche
bevolking, toch nog vijf maanden lang ge
duldig toegezien, zonder ook maar éénmaal
tegen Polen een dergelijke agressieve hou
ding aan te nemen. Zij heeft Polen slechts
gewaarschuwd, dat deze gebeurtenissen op
den duur ondraaglijk zouden worden en dat
zij vastbesloten was, voor het geval deze
bevolking anders niet geholpen zou worden,
hulp te verleenen.
De Duitsche regeering zet dan verder uit
een, dat de Britsche regeering de verant
woordelijkheid draagt voor al het ongeluk
en het leed, dat thans over alle volken is ge
komen en nog komen zal.
De regeering van het Duitsche rijk is niet
bereid, uit hoofde van Britsche bedoelingen
of verplichtingen, in het Oosten van het rijk
toestanden te dulden, welke gelijken op die
in het onder protectoraat van Groot-Brit-
tannië staande Palestina. In het bijzonder
echter is het Duitsche volk niet bereid zich
te laten mishandelen door Polen.
i Nitsj
peesch»
t blac
n neu
'gelegd
„Hotsi
uitschi
"ïieraai
bestem
ree de
n, daa
m ziji
len toe
lue vej
Reute.'
lilt me
tegen
met
issisch
e Rood
'uitsoh
e ringei
stater
ïvordei
e Duil
geerini
ïgelani
i op di
word
>or he
LD
[Jzerer
enovei
ities.
Daarom wijst de regeering van het
Duitsche rijk de poging van de hand,
Duitschland door een ultimatieven eisch
te dwingen zijn ter bescherming van het
Rijk aangetreden weermacht weer te
rug te roepen en daarmede de oude on
rust en het oude onrecht opnieuw te
dulden.
De Britsche blokkade begonnen
Reeds mijnenvelden in de Noordzee
Naar aanleiding van een door United
Press gestelde vrag omtrent den aanvang
van de Britsche blokkade van Duitschland,
heeft een woordvoerder van de Britsche ad
miraliteit telefonisch verklaard: „De blok
kade is uiteraard onmiddellijk bij het uit
breken van den oorlog begonnen".
Do Fransche kuststations voor de scheep
vaart hebben den kopvaardijschepen op de
Noordzee medegedeeld, dat zij ter wille van
hun veiligheid rekening dienen te houden
met het passeeren van onderzeebooten b o-
.ven Terschelling.
De juiste plaats en tlijdstippen, waarop
deze verplaatsingen in den vroegen morgen
zouden geschieden, werden daarbij opge
geven.
Dergelijke „avis de guerre" volgden elkaar
snel op. Ook voor onderzeeërs en mijnen bij
de Canarische eilanden werd gewaarschuwd
De Engelsche regeering heeft aan de
Belgische Koning aanvaardt
opperbevel
Koning Leopold van België heeft de vol
gende dagorder tot het leger gericht:
„Ik neem vandaag het opperbevel over het
leger over. Ik heb de zekerheid, dat het on
der alle omstandigheden door zijn dapper
heid en zijn zelfverloochening zich waardig
zal weten te betoonen het vertrouwen, dat
de geheele natie in hem stelt.
Nieuwe Belgische regeering
Ook deelnetolng van de socialisten
Met het oog op de ontwikkeling van den
Internationalen toestand heeft de Belgische
premier Pierlot gisteren de Belgische
socialisten namens den koning uitgenoo-
digd, deel te nemen aan de regeering. In
een spoedvergadering heeft het bestuur eer
Belgische Werkliedenpartij besloten, dit
aanbod te aanvaarden.
In de nieuwe regeering hebben de volgen
de ministers zitting:
Minister-president zonder portefeuille:
Pierlot.
Verkeer: Marck; Landbouw: d'Aspre-
m o n t Lij n d e n; Economische Zaken:
Sap; Ravitailleering: Delfisse; Kolo
niën: De Vleeschauwer; allen R.-Ka-
tholiek.
Minister zonder portefeuille: De Man;
Buiten]. Zaken: Spaak; Justitie: Sou
dan; Arbeid en Sociale Zaken: Baltha
zar; Propaganda: Wauterö, allen socia
list
Minister zonder portefeuille: Janson:
Binnenl. Zaken: Devèze; Openbare Wer
ken en Werkloosheidsbestrijding: Vander-
poorten; Volksgezondheid: Jasper, allen
Liberaal.
Technische ministers: Nationale Verde
diging: luit.-generaal Denis; Financiën:
G u11- Onderwijs Due6berg.
GEZANTEN REIZEN VIA BELGIë
De Fransche diplomalen in Duitschland
zullen evenals de Duitsche in Frankrijk
over België naar hun vaderland terugkes
ren. De behartiging der Fransche belangen
in Duitschland wordt toevertrouwd arv
ambassade der Vereenigcïe Staten.
Nederland en het
sombere nieuws
God helpe ons.
Wij doen onzen plicht
Toen begin Augustus 1914 de oorlog tus-
schen Duitschland en de geallieerden uit
brak en we al dadelijk wisten, dat onze
buurman België mede in de slachting be
trokken was geworden, heeft zich van velen
onzer de angst meester gemaakt. Het ge
voel, dat ook wij er, tegen onzen wil in,
rechtstreeks bij betrokken zouden worden,
we konden het langen tijd niet van ons af
zetten. De optimisten kregen eerst gelijk
toen het voor iedereen helder en klaar
bleek, dat de Duitschers bij hun bezetting
België met de grootste angstvalligheid
grenzen ontzagen, waaruit de conclu
sie moest worden getrokken, dat zij zulks
hun belang achtten een opvatting,
die tot het einde toe de juiste is gebleken
Sindsdien hebben we de Volkenbonds
tragedie doorgemaakt. Wij hebben, in den
tijd toen het schéén, dat de idee „vrede door
recht" eenige kans van verwezenlijking had,
ons gewend aan het denkbeeld: wanneer er
In de toekomst een aanvaller zal zijn dan
zal elk lid van den Volkenbond in eeniger-
lei vorm zijn bijdrage moeten leveren aan
de „internationale politie", die het ge
schonden recht zal hebben te doen eerbie
digen. Dit hield dus in: een volgenden
keer blijven wij er niet buiten.
Velen onder ons heeft de beklemming,
welke in die laatste opvatting van onzen
plicht zat, zwaar gedrukt en in gelijke mate
zal menigeen zich wel eenigszins opgelucht
hebben gevoeld, toen de loop der gebeurte
nissen ons weer terugvoerde naar onze be
proefde „zelfstandigheidspolitiek".
De ervaring in de periode 19141918 op-
;daan, gevoegd bij de overtuiging, dat wij
ook thans bereid zijn onze onzijdigheid met
kracht te handhaven, beïnvloedt ongetwij
feld onze stemming bij het ontvangen van
het nieuws, dat sinds gisteren weer, helaas,
"uropeesch oorlogsnieuws is ge
worden.
Het Christenvolk is gisteren in drommen
opgegaan naar de kerken om zich te ster
ken in zijn vertrouwen, dat het niet een of
ander staatshoofd is, die het wereldlot be
paalt, maar God en dus Hem te smeeken
ons voor het ergste te sparen.
Na den ochtendkerkdienst werd al spoe
dig- bekend, dat de teerling nu ook door
Engeland was gewdfrpen. Men had het trou
wens niet anders kunnen verwachten.
Merkwaardig is, dat nu het gevaar, dat
wij met dezen oorlog meer te maken zul
len krijgen dan met den vorigen, tienmaal
grooter is, de stemming van de Nederland-
sche menschen over het algemeen niet
zenuwachtig, maar kalm en vastberaden is.
Ieder begrijpt, dat al mogen we voorloo-
pig geen schaarschte van levensmiddelen
hebben, de kans op schending van onze on
zijdigheid thans niet gering is.
Wij ervaren den bitteren ernst van dit
feit en zijn bereid het plichtsgetrouw
moedig onder de oogen te zien.
Wij zijn op onzen post om het onvermijde
lijke het hoofd te bieden, in vertrouwen op
God, Die den arbeidzame zegenen wil, ook
in de verdediging van zijn goed recht en
van zijn vaderland.
Onze weermacht en onze luchtbescher
mers waken.
In verschillende plaatsen zijn hedennacht
reeds degenen, die zich voor de luchtbe
schermingsdoeleinden hebben beschikbaar
gesteld, gealarmeerd op het bericht, dat er
vreemde vliegtuigen boven ons grondge
bied waren gesignaleerd.
De maatregelen zijn prompt uitgevoerd.
De eerste nacht van den „staat van oorlog"
van onze beide groote naburen heeft al
toond, dat Nederland op zijn qui vive is.
God helpe ons door dit noodgetij.
Laten wij onzen plicht doen.
scheepvaart doen mededeelen, dat een ge
deelte van de Noordzee wegens mijnen ge
vaarlijk is.
Het gevaar-gedeelte wordt begrensd in het
Westen door 5 gr. O.L., in het Noorden
door 56 gr. N.B., in het Oosten en Zuiden
door de Nederlandsche en Deensche terri
toriale wateren en de Duitsche kust. De
Straat van Dover is voor de scheepvaart af
gesloten.
Lectuurverzending aan militairen
's-GRAVENHAGE, 4 September. Het Na
tionaal Jongeren Verbond maakt zich In
deze dagen verdienstelijk door de \erzen-
ding van boeken en tijdschriften aan mili
tairen, vooral aan hen, die de kust- en
grenswacht hebben betrokken. Zaterdag heb
ben we eens een kijkje genomen in de ver
trekken, waar de Haagsche afdeeling de lec
tuur, welke zij ontvangen heeft, ordent en
in kisten verpakt. Op dat tijdstip had men
reeds ongeveer 100.000 tijdschriften en onge
veer 8000 boeken ontvangen en nog steeds
werden nieuwe zendingen binnengebracht.
DE DOOP VAN PRINSES IRENE
Voorloopig uitgesteld
's-GRAVENHAGE, 4 September.
Men meldt ons van officieele zijde, dat
de voorgenomen doopplechtigheid van
Prinses Irene op 14 September a.s. in de
Nieuwe Kerk te Amsterdam voorloopig
is uitgesteld.
Regeering vraagt f 60 millioen
Ter voorziening in belangrijke uitgaven
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
suppletoire begrooting van economische
zaken, waarbij een buitengewoon crediet
wordt aangevraagd van 60 millioen
gulden.
De politieke toestand in Europa en de in
middels afgekondigde Mobilisatie in ons
land maken het noodzakelijk onverwijld
wettelijke maatregelen te treffen ter voor
ziening in de vele en velerlei uitgaven, die
van deze buitengewone omstandigheden het
ïvolg zijn.
Bij dit wetsontwerp w®rdt het daartoe be-
noodigde bedrag aangevraagd. Het aange
vraagde crediet is bedoeld als mogelijkheid
om naar behoefte te kunnen beschikken over
de eerste middelen ter bestrijding van de
zeer belangrijke uitgaven, voortvloeiende
uit de maatregelen, die door de omstandig
heden worden geboden, o.m. voor het aan-
koopen van granen en andere artikelen voor
de consumptie van mensch en dier, de
eventueele regeling van de distributie en
de voorzieningen ten aanzien van de indus
trie. Een zeer belangrijk gedeelte der uit
te geven gelden zal bij den verkoop van
bedoelde producten weder terugvloeien
K.N.S.M. roept haar schepen terug
De Kon. Ned. Stoomb. Mij te Amsterdam
heeft haar schepen, die naaF—*•-•»««»-
onderweg waren, tei
De Regeering heeft bij de
een wetsontwerp ingediend te\
het onder de wapenen blijven
tigen. De Koninklijke Besluiter
gegaan werd tot voormobilisa'
mobilisatie van leger en vloot'
artikel 137 van de grondwet,
worden vastgelegd. Om hiera;
nu een wetsontwerp ingedienu.
Prins Bernhard te IJmuiden
Z. K. H. Prins Bernhard heeft Zondagmid-
lag namens H. M. de Koningin een onver-
vacht bezoek aan IJmuiden gebracht Om
streeks kwart voor drie arriveerde de
Door de vele IJmuidenaren, die in ver
band met de aankomst van een legertrein
naar het station getrokken waren, werd
Z.K.H. geestdriftig begroet.
De hooge gast begaf zich over het spoor
wegemplacement naar de daar opgestelde
troep en volgde met belangstelling het ont
laden der paarden.
Na een oponthoud van een half uur ver
liet de Prins weder per auto IJmuiden.
Koningin, Prinses en Prins
ter Kerke
H.M. de Koningin, H.K.H. Prinses Juliana
en Z.K.H. Prins Bernhard hebben gisteren
den dienst bijgewoond in de Bethlehemkerk
te 's-Gravenhage, welke geleid werd door
Dr W. J. de Wilde,
SCHEVENINGEN, 4 September. Volgens
hedenochtend ontvangen berichten uit zee
zijn verschillende haringschepen thuis-
stoomende. De thuisvarende loggers moe
ten nog circa 3070 mijl stoomen. Te.
Scheveningen is tot op heden een der
tigtal haringvisschers binnengeloopen
waarvan verschillende zonder vangst.
VRAAGBAAK r\ voor
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
Vertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen
De uitgebreider dienstrege
ling der spoorwegen
Betere treinenloop dan in
den wereldoorlog
UTRECHT, 4 Sept De buitengewone
toestanden hebben van de directie der
Spoorwegen wel bijzonder veel geëischt
Vandaag is echter tot veler vreugde een
einde gekomen aan de zeer beperkte dienst
regeling en Nederland kon heden weer op
reis gaan. Er liepen weer treinen genoegen
in alle deelen des lands razen de diesels, de
electrische treinen en de stoomtreinen weer
In een persconferentie heeft de direct e
der Nederl. Spoorwegen Zaterdagmiddag
een en ander verteld over de nieuwe dienst
regeling en aangetoond, dat alles in hel
werk is gesteld, om het reizend publiek be
hulpzaam te zijn.
Er is dag en nacht gewerkt en in samen
werking met de Generale Staf kon deze uii-
gebreiden dienstregeling reeds nu worden
ingevoerd. De dienstregeling, welke van
daag in werking is getreden, overtreft die
van 1914, zoo vertelde ons prof. Goudriaan.
Het publiek zal cr niet over te klagen heb
ben en reeds vandaag is bewezen hoezeer
de reizigers de uitbreiding waardeeren.
Het kan natuurlijk voorkomen, dat de
treinen plotseling weer buiten gebruik wor
den gesteld voor het publiek. Dat is dan
natuurlijk weer op hoog militair bevel. Nie
mand moet daar een catastrophale gebeur
tenis in zien. Het is louter een logisch ge
volg van de toestanden.
Bussen vullen aan
Wanneer er op kleine tusschenstations
geen aansluiting is, wordt daarin voorzien
door autobussen. Op de hoofdlijnen loopt
alles normaal, zooals voor 15 Mei j.L Fr
zijn zelfs enkele verbindingen op vooruit
gegaan, zoo bv. die van 't Zuiden des lan.a'3
met Zeeland.
Oip de lijnen van Groningen en Leeuwar
den naar het Zuiden des lands is een twee
uur dienst ingesteld, zoodat men toch op
een dag prachtig lange afstanden kan af
leggen heen en terug.
Wat de snelheid betreft kan worden op
gemerkt, dat zal worden gereden met stoom-
snelheid. De dieseltreinen en electrische
treinen rijden dus circa 100 km. Men kan
zeggen, dat de diensten op de groote baan
vakken volledig hervat zijn.
Voor do forensen in het Gooi is van be
lang te weten, dat de aankondiging van den
trein van Amsterdam—Hilversum—Amers
foortUtrecht en terug, alleen voor heden
gold. Do directie der Soormvegen heeft n.i.
het plan, om het forensenverkeer aanzien
lijk uit te breiden en dus kan men er In
het Gooi op rekenen, dat dezer dagen meer
treinen op dit net loopen zullen dan aan
vankelijk op de tabellen staat aangegeven.
Het is wel aardig, om te vermelden, dat
deze dienstregeling, zooals wij die heden
hebben gekregen, in groote trekken overeen
komt met die van voor 15 Mei 1939.
Het streven van de Spoorwegen blijft ech
ter. om de oude dienstregeling zoo direct
mogelijk te benaderen. Het hangt echter van
den toestand af in hoeverre aan dit voor
nemen gëvolg gegeven zal kunnen worden.
Het is toch al mooi, dat wij in ons land
onder do huidige omstandigheden nog zulk
een treinverkeer hebben. Wij zijn andere
landen daarmee voor. In België en Frank
rijk in het treinverkeer ook heden nog zeer
beperkt
Het is dan ook een pak van ons hart, dat
wij deze dienstregeling hebben gekregen na
overleg met öe militaire autoriteiten, aldus
zeide prof. Goudriaan.
Daarbij bracht hij dank aan de militaire
autoriteiten voor den prachtigen steun en
medewerking. Op zijn beurt heeft kapitein
J. J. Jurriens van de Generale Staf en
hoofd van de sectie spoorwegdienst, dank
gebracht aan de spoorwegdirectie voor de
buitengewone medewerking tijdens het troe
pen transport Het spoorwegpersoneel heeft
een topprestatie geleveid. Er liepen n.l.
meer dan 222 extratreinen in die dagen. Dat
zegt dus al voldoende.
Het goederenvervoer
Dit kon vandaag vrijwel nunnaui ver-
loopen en zal in de komende weken dus
weer gewoon voortgang vinden. Alleen zal
het publiek niet te veel kunnen eisohen,
vooral niet wat betreft de wagenladiingen.
Het stukgoederenvervoer hoopt men even
snel te volvoeren als voorheen, maar de
wagenladingen kunnen wel eens vertraging
ondervinden, wanneer een bepaalde wagen
niet aanwezig is.
Overigens geldt ook hierbij de bepaling,
welke geldt voor het personenvervoer:
militairen hebben alt ij d voor-
Enkele treinen
In Zuid-Holland is van belang liet feit,
dat er weer treinen loopen van Alphen aan
den Rijn naar Gouda en naar Leiden. De
eerste trein uit Leiden vertrekt om 7.55 uur,
de eerste uit Gouda om 6.45 en dan telkens
zoo om de twee uur. Op alle lijnen waarbij
geen diesel-electrische of diesel-tractie ge
bruikt wordt, is een twee uur dienst, "te
overige diensten gaan dus om het uur.
Voorbeeld: Amsterdam—Utrecht om het
uur. Groningen—Maastricht om d-e twee
uur. Men ziet, het komt veel overeen met
den treinenloop van het oude spoorboekje
van October 1938.
Mocht het zoo zijn. dat de toestand voor
loopig blijven kan zooals nu, dan over
wegen de Spoorwegen zelfs de uitgave van
een klein spoorboekje. Thans zijn de dienst
regelingen te verkrijgen aan de stations
tegen een geringen prijs.
Op het middennet is dus een normale toe
stand gekomen en het publiek kan tevreden
zijn met zulk een voortreffelijke organisn
tie. Terecht heeft prof. Goudriaan dank ge
bracht aan het spoorwegpersoneel voor de
uitstekende medewerking in de afgeloopc-n
dagen. K
Thans wordt nu ook een beroep gedaan
op het publiek. Komt het voor. dat er stag
natie is of een lacune in het treinverkeer
dan is dat tengevolge van militair vervoer.
Zooveel mogelijk zal dan met bussen het
euvel verholpen worden.
Dag en nacht is in Utrecht gewerkt op de
bureaux van de Spoorwegen in samenwer
king met de Generale Staf. Vandaag heeft
het reizend publiek kunnen zien, wat do
vrucht is geweest van al dien arbeid en 't
npeft mogen constateeren, dat de grootate
moeilijkheden thans alweer te boven ziin
gekomen. Een woord van hulde aan de No
derlandsehe Spoorwegen voor deze snelle
wijze van handelen is hier zeker on zijn
plaats. Nederland kan vanaf heden weer
reizen en trekken. Laten wij hopen, dat 't
voorloopig zoo weer kan voortgaan. Maar
niets is op het oogenblik zeker, zelfs geen
treinverkeer in ons land. En dat zegt wat».,
C. LIND ZOON
zak<*r». Administratie
ions. Verzekeringen
YE&Wapmin<L?
ADIATODEN
ETELS
Hörchner Götzen
Afdeeling Assurantiën
Alle Assurantie-adviezen zoowel voor
U persoonlijk, als voor Uw bedrijf
AMSTERDAM-C
HEERENGRACHT No. 237
TELEF.i 49555 - 47755 - 47756 - 47757
Techn. Installatie Bureau
„ROTTERDAM"
Centrale Verwarming
Sanitair
ROTTERDAM Tel. 37302 MAASSLUIS Tel. 159
Vertegenwoordiger »e Venlo Tel. 2886
Vertegenwoordiger 'e Vlaardingen Tel. 526
Vertegenwoordiger ie H. v. HOLLAND Tel. 25
Electrische Aardappelschil-
en Groentensnijmachines
Luxe uitvoering. Laagste prijzen
Tevem Gietwerk volgens model en
tekening ook bewerkt
Fa MUNCKHOF JOOSTEN
Machinefabriek Ijzergieterij
TELEFOON 204 BAARLO (L)
Hek - en Rasterwerken
Vogelenzang (N.-H.)
Fa.C.A. Ruigrok en Zn.
4/rnriiiii volautomatische
•VEUEHA ^L^?^ASSERS
Alle voordeelen v. volnutom.itisrh stoker-
SS} ZUINIGER dan
Minnen één dag aan te brengen bij alle
bestaande en In bedrijf zijnde Installaties
'.aag In prijs. Vraagt geheel vrijblijvend
inlichtingen bij:
uureau voor warmtetechnieb
„V E D E H A"
Jac. de Graefflaan 27, den HAAG
Telefoon 333777.
KERK EN ZENDING
GEREF. KERKEN
roepen: Te Harkstede, Joh. den
Ouden, te Campen (Oost-Friesland).
Aangenomen: Naar Velsen, F. E.
Hoekstra te Zwartebroek.
DOOPSGEZ. KERK
genomen: Naar Makkum c.a., A.
in Drooge, prop. te Deventer.
NED. HERV. KERK
roepen: Te Woubrugge, toez., D,
End Braat te Over-Langbroek.
reetal: Te Hoogezand, D. Bender,
te St. Jacob Parochie, en K. Wybenga te
Dronrijp.
Beroepen: te Hoogezand. D. Bender te
St. Anna Parochie.
HULPPREDIKER
Benoemd tot hulpprediker bij de Gerefor
meerde Kerk van Apeldoorn candidaat E. J.
O o m k e s, te Groningen.
Dr G. A WUMKES
Vandaag is dr G. A. Wumkes,, em.-
predikant der Ned. .iervormde Kerk en be
kend propagandist voor de Friesche taal, 70
jaar geworden. Sedert 1924 heeft Dr Wum
kes, die de gemeenten van Hoorn op Ter
schelling, Roden, Zeerijp en Sneek gediend
heeft, als bibliothecaris der Prov. Biblio
theek te Leeuwarden de functie, waarin hij
zijn groote kennis van en liefde voor de
Friesche taal kon uitleven. Hij was de eer
ste, die destijds (te Sneek) in het Friesch
preekte.
PROV. KERKBESTUUR
VAN OVERIJSSEL
Met ingang van 1 September j.l. is opge
treden als secretaris van het Provinciaal
Kerkbestuur van Overijssel Ds J. P. van
L e u s d e n, Ned. Herv. predikant te Steen-
wijk.
UITGESTELD BEZOEK
Tengevolge van den toestand in Europa,
heeft Dr. S. F. H. J. Berkelbach v. d.
Sprenkel, die dezer dagen naar Java zou
vertrekken om als afgevaardigde van de
Synode der Prot. Kerk in Ned.-Indië bij te
wonen, daarvan afgezien.
VAN DE LUTH. NAAR DE HERV. KERK
Naar wij vernemen zal Ds. J. Heidin
ga, predikant bij de Ev. Luth. Gem. van
Harlingen, binnenkort zijn ambt neerleggen
wegens overgang tot de Ned. Herv. Kerk.
Ds. Heidinga werd in 1910 geboren en in
1935 proponent bij de Ev. Lutti. Kerk, om 1
Dec. van dat jaar te Harlingen, zijn eerste en
eenige gemeente, zijn ambt te aanvaarden.
Over zijn voorgenomen overgang uit de
Evang. Luth. naar de Ned. Herv. Kerk deelt
Ds. Heidinga mede, dat hij te Harlingen van
zijn kerkeraad om de voormelde reden defi
nitief ontslag aanvroeg tegen 1 December
De oorzaken van zijn overgang of eigen
lijk terugkeer tot de Hervormde Kerk liggen
niet in de Harlingsche Gemeente. Er is ech
ter Ir» den loop van dit jaar van vrijzinnig
Hervormde zijde sterken drang op hem uit
geoefend, om te komen arbeiden op de groo
te, voor een beitnoerijk deel braakliggende
akker van de Ned. n«v. Kerk. Er is daar
groot gebrek aan predikanten. Nu ms
er in hem de laatste jaren steeds sterker ge
groeid het verlangen, nog eens te kunnen
terugkeeren naar het dorp en naar de kerk
zijner vaderen.
DE OXFORD-BEWEGING
Onlangs maakten wij melding van de po
gingen, aangewend om rechtspersoonlijkheid
te verkrijgen voor de Groepbeweging. Het
toen geopperde beswaar van het misver
stand, dat kon ontstaan door de gelijknamig
heid met de Universiteit te Oxford, blijkt
thans niet meer overwegend te zijn zoodat de
rechtspersoonlijkheid is verleend. De doel
stelling der beweging is zoo geformuleerd,
dat zij beoogt: „Bevordering van het Chris
telijk geloof, in het bijzonder door versprei
ding van de beginselen der Oxford-Groep op
wijzen, welke met die beginselen overeen
stemmen".
LUTH. ZENDINGSFEEST AFGESTELD
Wegens het onder de wapenen zijn van
vele dienstplichtigen zal de Luth. Zendings
dag op „De Viersprong", Donderdag 7 Sept.
a.s. niet doorgaan.
Waarschijnlijk zal op den avond van de
najaarsvergadering een samenkomst voor
bereid worden, waardoor de gelegenheid
bestaat, dat de Zendingsgemeente zendeling
Steinhart kan begroeten.
ONDERWIJS
ONDERWIJ S-BENOEMINGEN
Berlikum. C. N. School. Tot onderwu-
zer: de heer M. Holwerda, tijdel. onderw.
Geref. School te Nes.
Fijn a art. Herv. Chr. School. Tot tijdel.
onderwijzer: de heer J. Soncke. kw. m. a.
aan deze school.
Dinxperlo (De Herema) C. N. School.
Tot tijdel. onderwijzer: de heer L. Knol,
kw. m. a. Chr. School te Elburg.
Mep pel. Geref. School. Tot tijdel. on
derwijzer: de heeren H. Baakman te As
sen. J. v. Dalen te Assen en H. Wach
ter te Noordwolde (Fr.).
Mon^tfoort. School met den Bijbel. Tot
onderwijzer: de heer J. Breunesse, tij
delijk hoofd Chr. School te Papekop. Z i e -
rikzee. Chr. U-L.O.-school. Tot tij
delijk onderwijzer: de heer J. Bunscho
ten. kw. m. a. aan die school.
CHR. LANDBOUWWINTERSCHOOL
TE HAARLEMMERMEER
Jongens van 16 jaar en ouder, die late.'
graag zelf een boerderij willen beheeren,
kunnen zich voor die toekomstige taak niet
beter voorbereiden dan door het onderwijs
aan een Landbou-wwinterschool te volgen.
Men zie de advertentie in dit nummer.
Voor het Zuidelijk deel van Noord-Holland
en het Noorden van Zuid-Holland is de
school te Hoofddorp het meest aangewezen.
Deze school wordt echter ook bezocht door
jongens uit Zeeuwsch Vlaanderen. Flakke®
en Groningen. Het onderlinge contact van
leerlingen uit de beste landbouwrt. eken van
ons land heeft op zichzelf ook al waarde.
Het doel van bet onderwijs is om als aan
vulling van de practiseh" opleiding, de leer
lingen zoo goed mo?elilk op de hoogte te
brengen van datgene wat zij bij <k uitoefe
ning van hun toekomstig beroep noodig heb
ben: kennis van den rr-» sn landbouw-
planten en -dieren .van "«'Ten. veevoe
ding .boekhouding, van de maatschappelijke
verhoudingen Het leerplan komt overeen
met dat van de Rijkslandbouwwlnterscho-
len. verde- ♦-•r-ht zoowel het onder
wijs als de geest op de sc>x>ol metterdaad
Christelijk te doen zijn.
Ouders die bezwaar hebben dat hun Jon
gens de lessen in godsdienstonderwijs vol
gen. kunnen op schriftelijk verzoek daarvan
vrijstelling krijgen.
