Socialisten deden intrede in Nederlandsck Kabinet Ontwikkeling ging in richting van revisionisme MAANDAG 14 AUGUSTUS 1939 Het ministerialismeoverwon, ook bij ons. De bekende Fransche socialist Jaurès. pleitbezorger van het „ministerialisme" IN de afgeloapen jaren nu hebben "'meermalen socialistische partijen te liohtvaardig de regeering aanvaard. Zij werden dan door een niet-socialistische meerderheid belemmerd in het ontwik kelen van socialistische activiteit of wel zij werden door machten buiten het staatsbestuur gedwongen een bepaalde politiek te voeren of na te laten". Zoo kan men lezen in een boekje, dat de socialistische schrijfster Hilda Verfl J o n k er voor weinige jaren in het licht gaf, en de klacht, welke in deze woorden vervat is en oorspronkelijk betrekking heeft op de gevallen, waarin de socialisten u i t- stuitend of nagenoeg uitsluitend aan het bewind waren, kan met temeer klem naar voren gebracht worden, als het betreft ka binetten, waarin de socialisten de regeer macht met anderen moeten deelen. „Te lichtvaardig de regeering aanvaard". Maar die lichtvaardigheid kon toch het feit niet verdoezelen, dat er aan het zittingne- men van socialisten in de regeering ook in den boezem van hun eigen partij een en ander was voorafgegaan of dat zich niet steeds aanlokkelijke verschijnselen in het partijapparaat gingen openbaren. Den laatsten tijd wordt het bezetten van Ministerzetels in socialistischen kring voor al gezien als een kwestie van opportuniteit en niet zoozeer van beginsel. dj>ch eer het zoover komen kon, moest er heel wat water naar de roode zee stroomen. Want het op treden van socialistische ministers in een overigens niet-socialistisch ministerie kan worden gezien als een van de overwinnin gen, welke de revisionistische richting be haald heeft op de orthodox-Marxistische. Harde woorden vielen er al dadelijk, toen in het jaar 1899 de socialist Millerand als eerste zitting nam in he't Fransche Ka- binet-W a 1 d e c kR o u s s e a u. Hij kreeg de vrij neutrale portefeuille van handel, in dustrie, post en telegraaf stelde ten on zent de socialist Albarda zich niet tevre den met de eveneens vrij neutrale porte feuille van waterstaat? maar al dadelijk openden zich perspectieven. Treffend kwam dit tot uiting in de woorden, bij het optre den van Millerand neergeschreven: „D( Russische terrorist in zijn cel in Siberië zal bij het vernemen van deze tijding zeggen: er is iets veranderd in de wereld". Maar niet ieder socialist was even hoogge stemd. Een manifest uit bet zelfde jaar 1899 sprak het onomwonden uit: ,.De cialistische partij, een klassepartij, zou geen ministerieel^ partij kunnen worden of zijn. tenzij onder boete van zelfmoord". En Liebknecht zeide met zijn gezag van vooraanstaand Duitsch Marxist: „Een so cialist, die doordringt tot in de regeering van de heersthende klasse, zondert zich van ons af". Een enquete bracht geen eenheid Duidelijk kwam de verdeeldheid op dit punt tot uiting in de antwoorden op de en quete, door een Parijsch blad naar aanlei ding van de zaak-Millerand onder de kop stukken der internationale sociaal-democra tie ingesteld. De eerste groep bestond uit verstokte tegenstanders van het zitting ne men in een burgerlijk Kabinet. In zulk een Kabinet, zei een van hen, hoort een socialist evenmin thuis als een atheïst in een cleri- caal ministerieDe tweede groep hing de revisionistische denkbeelden aan. Het ging erom, zoo zei men, steeds meer invloed te verkrijgen en de socialistische gedachten zooveel mogelijk in werkelijkheid om te zetten. De derde groep was koud noch warm en werkte met het begrip „omstandighe den". En deze laatste groep behaalde de meerderheid, toen de aanhangige vraag ten congresse besproken werd. Met 1140 tegen 240 stemmen werd een conclusie van ver zoenenden aard aangenomen, die een ach terdeurtje operfliet, nadat de principieele vraag of het beginsel van den klassenstrijd deelnaming van de socialistische partij aan een burgerlijke regeering toeliet, ontken nend beantwoord was met 818 tegen 634 stemmen. Ook na het congres bleef het twistpunt bestaan. Degenen, die zuiver op de graat wilden zijn. zagen het „ministerialisme" als de kernziekte van het socialistisch opportu nisme, doch anderen beaamden het woord van Jaurès, den grooten socialistischen voorman, die aan den vooravond van den wereldoorlog vermoord werd: „dat alle groote revoluties zijn tot stand gekomen doordat de nieuwe orde eerst%overal haar wortels in den bodem van de oude maat schappij had gestoken", en dezelfde Jaurès riep den Duitschen B e b e 1, die onthouding gepredikt bad, toe: „Waaraan de werqld lijdt, wat alle volken van Europa met vrees vervult, dat is de politieke onmacht van de Duitsche sociaal-democratie. Gij zijt een groote, bewonderenswaardige partij, maar' op de politiek van uw land hebt gij geen directen invloed" Doch een andere Duit- scher. Kautsky, zeide weer naar aanlei ding van het exneriment-Millerand: „De politieke invloed van het Fransche socialis me op en door don socialistischen minis ter is gelijk nul". En aan het getwist kwam, wat de practische verwezenlijking van het Vraagstuk betreft, eerst een einde, doordat het ministerie-WaldeckRousseau bij de eerstkomende verkiezingen moest aftreden en dus ook Millerand zijn kabinetszetel ver loor. Zoo verliep dus de beginstrijd in het klas sieke land van de revolutie, in Frankrijk. Het resultaat was, juist omdat geen een stemmigheid verworven kon worden, voor de socialisten weinig bevredigend. Doch hieruit volgt tevens, dat het zitting-nemen van socialisten in burgerlijke ministeries la ter een kwestie van opportuniteit moge zijn geworden. in den aanvang was zulks zeker niet het geval, en zoo openbaart zich ook op dit punt dan de wijziging in de al gemene denkbeelden, een wijziging, waar aan zelfs de kernproblemen niet ontkwa men. De gang van zaken ten onzent Doch meer nog dan dit verloop interes seert ons de gane van zaken in eigen land, toen in het jaar 1Ö13, nadat het ministerie Heemskerk in den verkiezingsstrijd de nederlaag had geleden, ook bij ons de so cialisten kwamen te staan voor de porte feuillekwestie. Socialisten en vrijzinnigen naderden elkaar steeds dichter, candidaten werden wederzijd§ gesteund, en toen na de stembus het formeeren van een kabinet aan de orde kwam, was volgens de Nieuwe Rot- terdamsche Courant de gedragslijn, die ge volgd moest worden, deze: Eerst moest men de sociaal-democraten portefeuilles aanbie den, en zoo deze geweigerd worden, moest de vrijzinnige concentratie zich vergewis- scen van hun loyalen steun. Maar niet werd verwacht, dat de socialisten begeerig zou den zijn. Er werd zelfs gespot, dat Troel stra een model-hoofd zou zijn voor het departement van „klassejustitie". De so cialisten wenschten zelf een vrijzinnig con centratie-ministerie, dat zij wel wilden steu nen. Troelstra zelf had kort tevoren nog ge zegd, dat zij de volle verantwoordelijkheid van hun theorie en beginsel niet konden aanvaarden alvorens zij 5 zetels hadden be haald. Doch overigens diende in die dagen te worden vastgesteld, dat bij den leider der socialisten geen sprake was van een prin cipieele verwerping van de gedachte, dat men aan een burgerlijke regeering zou deel nemen. Dr. Bos, vrijzinnig-democraat, belast met de formatie van een kabinet, wendde zich ook tot Mr. Troeïstra. waarbij hij zich be reid verklaarde, drie socialisten als minister voor te dragen, hierbij voegend een ontwerp van een regeeringspi^gram, omdat hij wel begreep, dat partijen, die anders in beginsel tegenover elkaar stonden, slechts een wa penstilstand konden sluiten voor een be paalden tijd. Doch Troelstra zelf gaf voor alsnog do voorkeur aan een vrijzinnig ka binet, en alleen als de vrijzinnigen het toe treden van socialisten als uitdrukkelijke voorwaarde stelden, zou de zaak anders worden. Intusschen bleek onder de socialisten zei ven weinig eenstemmigheid te bestaan, zij het ook, dat principieele bezwaren nauwe lijks naar voren werden gebracht en alle opvattingen een sterk opportunistischen in slag hadden. Het ging er om, of de inwili- ging van den eisch van algemeen kiesrecht kon worden bereikt. Tweeërlei strooming openbaarde zich met name. De eerste wilde bij aanvaarding van het aanbod de voorwaarde stellen, dat de socialistische ministers zich de noodige vrijheid moesten kunnen voorbehouden, de andere wilde het aanbod van de hand wij zen. Maar ©ok bij de tweede groep was van vasthouden aan de Marxistische doctrine weinig te bemerken. Met 13 tegen 8 stem men behaalde zij op de partij-conferentie de meerderheid. In „kapitalistische koers Vooral Van derGoes ontpopte zich als een tegenstander: „Zullen de socialistische ministers den honger kunnen verbannen uit de woningen van het proletariaat en de geestelooze omgeving, de verleiding tot dronkenschap, misdaad en prostitutie, de wanhoop, als de kostwinner sterft, de pijni gende vrees voor de werkloosheid en voor den ouden dag zullen de socialistische bewindvoerders de uitbuiting en haar on afscheidelijke metgezel, de armoede, kun nen opheffen of zelfs maar noemenswaard verzachten?" „De socialistische ministers", zoo vervolgde hij, „zoolang zij niet als de lasthebbers van een revolutionaire macht het roer van Staat grijpen om het maat schappelijk vaartuig aanstonds naar de wa- Hier ziet men onze beide socialistic sche ministers met enkele niet-socia- listische collega's. Van links naar rechts de heeren G. Bolkestein, Ir J. W. Albarda. Dr J. v d Tempel en J. 1. M.Weiter Ongetwijfeld een plaatje waard'', dacht de fotograaf De bekende teekening van Raemakers, destijds voor ..De Telegraaf' gemaakt. Men ziet Troelstra ten Hove schrijden, terwijl Heemskerk op de mat bleef staan. teren van het Kommunisme te sturen, kun nen niet anders dan den kapitalistischen koers voortzetten". Doch Vliegen oordeelde na de verwer ping van het aanbod anders: „De Neder- iandsche soc'aal-demokratie, de fiere S. D. A. P., staat thans, in plaats van de hervor- mingstaak voor zich op te eischen, in angst en \reeze te hopen op devrijzinnigen". Het gevolg van de weigering was, dat Dr. Bos de opdracht moest neerleggen. Mr. Cort van derLinden kreeg tot taak de vorming van een extra-parlementair kabi net. hetgeen onder de socialisten onrust bracht. Een vrijzinnig ministerie zou men hebben geduld, doch wat stond nu te wach ten? Het was in deze omstandigheden, dat de socialist Schaper het initiatief nam van een beweging, die ten doel zou hebben op de weigering van de portefeuilles terug te komen. Er zou een congres worden saamge roepen, dat ovei het deelnemen zou hebben egn negatieve houding tegenover den te beslissen. Er bestond kans, dat Mr. Cort I bfestaanden staat deed aannemen, lieten zij van der Linden steun zou zoeken bij de in voortdurend sterker mate varen. Geen ontkenning van den staat, doch veeleer „staatsvernieuwing" werd het doel. De Nederlandsche socialisten bleven hierin bij hun medestanders uit andere landen geenszins achter. Integendeel, het eerste po sitieve gemeente-program van de S.D.A.P. ten onzent dateert reeds van 1899 en vanaf 1913 hadden sommige S.D.A.P.-ers als wet houder invloed op het dagelijksch «bestuur van bepaalde plaatsen. Ook werden burge meesters uit het roode kamp benoemd. En zien wij naar enkele landen in onze omgeving, dan is er eenige reden tot ver bazing, dat het nog meer dan een kwart eeuw heeft geduurd na het Zwolsche con gres, voordat een tweetal socialisten dan nu een ministerzetel bezetten kon. Van invloed op deze vertraging is onge twijfeld geweest het bezit van kabinetten met Christelijken inslag gedurende zoo vele jaren. Het doel van dit historische artikel mag niet zijn het doen van voorspellingen, maar in deze merkwaardige dagen mocht een kort geschiedkundig overzicht niet ont breken. E. D. Er is iets veranderd Op den dag af zes-en-twintig jaren na het Zwolsche congres van 1913, dat zich, voor dat moment, uitsprak tegen het toetreden van socialisten tot een burgerlijk kabinet, komt een kabinet tot stand, waarin twee socialisten hebben zitting genomen. Toen in 1899 in Frankrijk als eerste van alle socialisten Mil lerand in een burgerlijk ka binet. werd opgenomen, kon men uit rooden hoek het woord vernemen: „Fr is iets veranderd in dp wereld". Dit woord zon den we thans, in 1939, 26 jaar na 1913, willen herhalen. Actualiteit verkreeg opnieuw het vraagstuk van de socialis tische ministers in een niet- socialistisch ministerie. Dit feit is een korte historische beschou wing waard. Niet verbazen zal het, dat wij ter onderrichting van onszelf nog eens eenige literatuur hierover hebben op geslagen, en daaronder vooral de belangwekkende en zeer instructieve studie, welke in 1914 van de.hand van Mr G. A. Diepenhorst over dit onderwerp bij drukkerij ,jLi- bertas" verscheen. rechterzijde, en zulks moest worden verhin derd. Desnoods moesten de socialisten dan maar zitting nemen in een vrijzinnig-so cialistisch ministerie Twee resoluties werden opgesteld, één vóór en één tegen het toetreden tot het kabinet. Het congres, dat op 9 en 10 Augus tus 1913 te Zwolle gehouden zou worden, diende te beslissen. Beide richtingen had den haar woordvoerders. Als voorstander trad Vliegen naar voren, als tegenstan der Wibaut Doch ook deze stelde voorop, dat het hier niet ging om een dogma en dat er niemand in de partij was. die nooit en onder geen omstandigheden socialisten zit ting wilde doen nemen in een burgerlijke regeering. Inderdaad, we waren al ver ver wijderd van het conflict-Millerand, nog geen ijftien jaar tevoren in Frankrijk aan de orde gekomen Lang en fel waren de debatten. Zelfs werd nog een derde motie ingediend, e eens van afwijzende strekking, en het resultaat van dat alles was, dat de resolu tie van de voorstanders met 317 tegen 376 stemmen werd verworpen, waardoor de derde resolutie, die door de tweede groep 'as overgenomen, werd geaert te zijn aan vaard. .Staatsvernieuwing" na staatsontkenning Zoo werd een merkwaardige periode af gesloten, doch niet voor altijd. Want de be slissing van 1913 was niet voor immer be doeld, doch veeleer toegespitst op het concre te geval. Niet behoefde te worden verwacht, dat socialisten steeds voor een kabinetszetel bedanken zouden. Het oude standpunt, dat BINNENLAND Hoe oud zijn onze ministers? Hoe oud zijn de nieuwe ministers zal al licht iemand vragen. Om aan deze weetgie righeid te voldoen geven we het volgende lijstje: Jhr. Mr. D. J. de Geer. 68 jaar; H. van Boeyen. 50 jaar. Mr. P. S. Gerbrandy, 54 jaar; Chr. J. I. M. Weiter 59 jaar; Mr M. P. L. Steenberghe 40 jaar; A. Q. H. Dijxhoorn, 50 jaar; Mr E. N. van Kleffens 44 jaar; G. Bolkestein 67 jaar; Ir J. W. Albarda 62 jaar; Dr J. van den Tempel 62 jaar. Adres van gelukwensch aan de Koningin De Eerste Kamer der Staten-Generaal heeft aan H. M. de Koningin het volgen de adres gericht: Mevrouwl De Eerste Kamer van de Staten-Generaal heeft iret lovendige belangstelling kennis genomen van de mededeeling, haar, op Uwer Majesteits last. door den Minister van Staat, Minister van Algemeene Zaken, Voorzitter van den Raad van Ministers, bij missive van 5 Augustus 1.1., aldeeling no. 506. gedaan, dat uit het huwelijk van Hare Koniaklijke Hoogheid Prinses Juliana en Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernhard een dochter is geboren De Kamer veroorlooft zich Uwer Majes teit hare meest eerbiedige gelukwenschen aan te bieden bij gelegenheid van deze voor het Koninklijk Huis en het Vaderland zoo gewichtige gebeurtenis. Zij bidt Gods rijkste zegeningen af over Prinses Irene Emma Elisabeth. EEUWFEEST TENTOONSTELLING Kunst ARTI Fraaie collectie schilderijen uit de laatste honderd jaar De feesten ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Maatschappij „Arti et Amicitiae" te Amsterdam zijn Zaterdagmiddag ingezet met de opening van een eeuwfeest-tentoonstelling „100 jaar Nederlandsche Kunst". In de bovenzalen van het Arti-gebouw aan het Rokin waren te half drie tal vai noodigden bijeen. Wij noemen van hen Mr Dr baron R e 11, commissaris der Konin gin; burgemeester Dr W. de Vlugt en wethouder Dr E. Boekman. Voorts waren tal van kunstenaars aanwezig. Prof. H u i b Luns, de voorzitter va welhaast jubileerende kunstenaars-vereeni- ging, verwelkomde allen in een opgewekte toespraak, waarin hij zeide, dat Arti de kinderziekten nu wel te boven was en voor geen verval van krachten vreesde. Van geestelijke rheumatiek, een vorm van over- organisatie, heeft Arti geen hinder e voelt zich nauw verbonden aan de Holland- sche kunst. De tentoonstelling beoogt een blik ln het verleden van de Maatschappij te slaan en heengegane leden te eeren. Moge zij. besloot spr., verlevendigen het besef van de artis tieke roeping van Nederland. Bij een, rondwandeling konden wij ons overtuigen van de artistieke degelijkheid der expositie, welke door middel van 81 inzen dingen hulde brengt aan de nagedachtenis van 45 overleden meesters, tijdens hun leven lid van Arti. Hun namen zijn vermeld op een eikenhouten eeresdhild in het gebouw der Maatschappij en hun werken spreken tot het nageslacht. Het geheel biedt een zeer geslaagd beeld van het artistieke vermogen van Arti-leden in de afgeloopen 100 jaar, al is de eeuw niet precies afgerond, hetgeen in dit geval niet mogelijk en ook niet noodig is. H.M. de Koningin, beschermvrouwe „Arti et Amicitiae". zond een doek „De pottenbakker" van Alma Tadema in. Verder kwamen de inzendingen hoofdzakelijk van particulieren. Slechts een enkel museum stuk zagen wij. Een afzonderlijk noemen van groote meesters zou wellicht onrecht doen aan de prestaties van „onbekende sol daten", zooals Prof. Huib Luns op origi- neele wijze minder algemeen bekende schil ders aanduidde. Volstaan wij daarom met een gulle aan- bevèling om deze fraaie collectie Holland- sohe kunst te gaan zien, hetgeen vanzelf tot bewondering leidt. Werkloosheid in de laatste week van Juli Het percentage bedroeg slechts 17.7 De directeur van den Rijksdienst der Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbemid deling deelt de volgende resultaten mede van de verzameling door het Centraal Bu reau voor de Statistiek van de voorloopige gegevens over de week 24 t/n> 29 Juli 1939. Op 29 Juli 1939 waren bij de organen der openbare arbeidsbemiddeling ingeschreven 265.299 werkzoekenden (251.091 mannen en ■".208 vrouwen). Hiervan waren 192.275 (182.853 mannen en 9.422 vrouwen) werkloos en waren 56.233 personen door overheidshulp tewerkgesteld bij cultuur-technische en administratief daarmede gelijkgestelde werken. Blijkbaar waren er dus 16.791 personen als werkzoe kende ingeschreven, die in het vrije bedrijf werkten, doch ander werk zochten. In de week 24 t/m 29 Juli 1939 waren bij gesubsidieerde vereenigingen met werkloo- zenkas aangesloten 588.155 personen, waar onder 76.518 landarbeiders. Van 511.637 verzekerden buiten de land arbeiders was het werkloosheidspercentage (in de vorige verslagdeek 3 t/m 8 Juli 1939, was dit percentage 17.8). In de overeenkomstige verslagweek van Juni was het werkloosheidspercentage in de laatste jaren als volgt (in het tijdvak Mei met November worden bij de bereke ning van de percentages de landarbeiders buiten beschouwing gelaten): 1932 27.1; 1933 24.3; 1934 26.4; 1935 29.6; 1936 31.4; 1937 23 3: 1938 22.4; 1939 17.7. BEGRAFENIS JAC VAN KEMPEN Onder groote belangstelling is Zaterdag middag te Bloemend-aal het stoffelijk over schot van den concertzanger' Jac. Kempen, ten grave gedragen. Tevoren hadden zich in de woning vai neef van den overleden kunstenaar, Bloemendaalschen architect H. W. Kempen, verwanten en intieme vrienden ver- eenigd. Hier ging Ds. Van D ij k voor met een eenvoudig woord. In overeenstemming met den wensch van den overledene ontbraken bloemen en kransen. In de aula, waar de kist werd opgebaard, trof men onder de bekenden uit de concertzaal: de zangeres Jo Vincent, met haar echtgenoot Dr. Bos, de zangeressen Di Moorlag, Annie Woud, Hans GTuys, Corrie Bijster, Ans Stroink, Suze Luger en Annie Veenenbos. de zangers Louis van Tulder, Henk Noort, Johan Lammen en Willem Ravelli. Ook de leerlingen van. den overleden kunstenaar waren in grooten getale gekomen. Op verzoek van den gestorven kunstenaar, voerden slechts twee van de intiemste vrien den het woord aan de baar. e n d r i k L i n d t sprak namens de jon geren, die aan den paedagoog en aan den mensch Van Kempen zoo oneindig veel te danken hebben voor hun kunst. Hulpeloos als zij hier thans staan aldus spr. kan hun woord maar één ding zijn: een belijdenis van diepe dankbaarheid. Hij spoorde de jon geren aan, te heiligen wat Jac. van Kempen heilig is geweest en even zuiver te zijn in hun kunst als hij. Daardoor zal de kunstenaar blijven leven, ook nu hij is heengegaan. Daardoor ook zal althans een klein deel te delgen zijn van de dankbaarheidssohuld, die xen -aan hem heeft. Ds. Brussaard schetste den overledene als mensch, als kunstenaar en als christen. Eerlijk en eenvoudig was Jac. van Kempen in den familiekring, in zijn kunst en in zijn geloof, al moge de uiterlijke schijn ook velen buitenstaanders den indruk hebben gegeven van het tegendeel. Aan het graf las Ds. Van D ij k een korte tekst. De broeder van den overledene, het Tweede Kamerlid C. J. van Kempen, dankte met enkele woorden voor de belangstelling. GEMENGD NIEUWS HAARLEM, 14 Augustus. Van een der hel lingen van de Haarlemsohe scheepsbouw- Maatschappij is Zaterdag met goed gevolg een motorhopper te water gelaten, bestmd voor Adriaan Volkers Maatschappij tot liet uitvoeren van Openbare Werken N.V". te Rot terdam. De afmetingen van het vaartuig, dat ge bouwd werd onder speciaal toezicht en vol gens de eischen van Bureau „Veritas", zijn 41.80 bij 7.90 bij 3.85 meter. Het vaartuig wordt voorzien van een 300 A.P.K. Werkspoor Diesel voortstuwingsin stallatie. Het sahip is verder voorzien van een Diesel hulpaggregaat van 30 pk., dat den stroom opwekt voor een electrisch gedreven kleppenlier, ankerspil en electrisoh licht De inhoud van het vaartuig is 300 M3. Op de vrijgekomen helling zal de kiel ge legd worden van een RijnHernekanaal schip van 80 bij 9.50 bij 2.50 meter. MEISJE VERDRONKEN ALPHEN AAN DF.N RIJN, 14 Augustus. In dezelfde sloot in Wijk Hoorn, waar vorig jaar een auto in reed met een 6-tal personen terugkeerende van een N.S.B.-landdag, welke alle verdronken, is in het laatst van de een 3-jarig dochterje van den land bouwer Vergeer verdronken. De sloot ligt langs den drukken verkeersweg en het is een raadsel dat niemand het ongeval heeft gemerkt. Men miste het kind, dat na lang zoeken in de 6loot gevonden werd. De le vensgeesten van het kind, dat een was van een tweeling, konden niet weer worden op gewekt. De beste van 13000 examinandi onderscheiden 's-GRAVENIIAGE, 14 Aug. Op het de, van Econ. Zaken is Zaterdagmorgen t zilveren medaille, welke minister Steei berghe had uitgeloofd vooi het beste e.v men algemeene handelskennis voor hi middenstandsdiploma krachtens de Vesi gingewet Kleinbedrijf uitgereikt Een vod waarde was daarbij, dat het examen ondj de moeilijkste omstandigheden moest zij| afgelegd. De gelukkige, wicn deze eer te beu] viel, de heer Egbert van Dijk uit Schot werzijl <Gr.), werd met zijn verloofde doe den leider van de afdeeling middenstar; van het departement, dr W. L. Groeni veld Meijer- ontvangen. Hierbij warö tegenwoordig de heeren J. Hardenbol, Ij L. Janeen en L. G. Eggink resp. namen den Chr. en den Katholieiken middei standsbond en het instituut voor middeij standsontwikkeling (K.N.M.B.) Namens den minister- die buitensland' vertoeft, reikte de heer Groeneveld Mejji met enkele woorden de medaille over. H wees daarbij op de noodzakelijkheid va vak- en handelsonderwijs en op het fei dat de middenstandsbonden hun taak d reet begrepen haddien. Een groote organ satie is in het leven geroepen om goed e goedkoop middens tandsonderwijs te geve Dit jaar hbben 13.000 caadidaten het ex men afgelegd. Hierover worden door bonden en de examinatoren, uitvoer» rapporten uitgebracht, üie doen zien, h( allerwegen goed gestudeerd en serieus g werkt wordt. In het voorjaar heeft de 1 nister van Economische Zaken een zilv ren medaille uitgeloofd voor dengene, d onder de moeilijkste omstandigheden h beste examen aflegde. Het was geen e makkelijke taak uit de 13.000 candidate een keuze te doen en het speet spr., di niet meer medailles konden worden ui gere:kt, want er waren verscheidenien, di onder dezelfde moeilijke omstandighede zeer goede cijfers hadden behaald, keuze is tenslotte gevallen op den hei Van Dijk, voor wiens doorzettingsverm gen spr. zeide groot respect te hebben. H was er zeker van, dat hij in het bakker vak, waarvoor hij het examen heeft a gelegd, evengoed zal slagen. Met de gelukwenschen van den mïnisti reikte spr. tenslote de fraaie medaille den gelukkige uit. Auto geslipt en tegen boom gereden De bestuurder op slag gddood STAPHORST, 14 Aug. Gisteren omstreed kwart over negen is alhier een auto-ongs luk gebeurd, dat iemand het leven heel gekost, terwijl twee personen licht werdei gewond. Een auto, bestuurd door den veekoopmai Van der Sloot uit Hilversum, die mt zijn vrouw en een tienjarig meisje uit De Haag, dat bij hem logeerde, op weg ware! naar Friesland, is tengevolge van de glai heid van den weg, toen de heer v. d. 1 vaart wilde verminderen en remde, tegel een aan den linkerkant van den weg staan) den boom gereden, vervolgens met twee ad dere in aanraking gekomen, om daarna tel gen een vierden boom rechts van den wej tot stilstand te komen. Hierbij werd de be stuurder op^slag gedood. Mevr. v. d. S. en het meisje, die licht werden gewond, zijn in het gemeentehuis verbonden, daarin konden zij op eigen gelegenheid haar vervolgen. Rijtuig op onbewaakten overweg gegrepen Twee ernstig gewonden HELMOND, 14 Aug. Gisteren is t( M i e r 1 o-h out op den den onbewaakteij overweg bij wachtpost 37 een rijtuig dooi een personentrein uit Helmond gegrepen! De vijf inzittenden, de landbouwersknecM B. en vier bejaarde' boerenvrouwen werd j uit het rijtuig geslingerd. B. en twee d vrouwen kwamen er met eenige schramm af, de twee andere vrouwen waren er erg aan toe. Vrouw W. S. had een gebroken arrd diepe hoofdwond, terwijl vrouw Cj ernstige inwendige verwondingen had opgej loopen. Men vreest voor haar leven. Beiden zijn per ziekenauto naar het St. Anthoniusl gasthuis te Helmond vervoerd. Het paard werd gedood, het rijtuig totaa'j versplinterd. Het uitzicht bij den overweg kan goed ge-j noemd worden. Het ongeluk moet worden toegeschreven aan het feit, dat B. zijn aan-j dacht besteedde aan een uit de richting Eindhovejj naderenden goederentrein, waar-, door hij den uit de richting Helmond ko menden extratrein niet heeft gezien. Kist met kunstvoorwerpen gevischt VEERE, 14 Augustus. De visscher L. Schiu- rers, uit Arnemuiden, was Zaterdag in het z.g. Westgat. ter hoogte van Burgh, aan' het vissohen, toen hij tot de ontdekking kwam, dat er iets bijzonders in zijn net te rechtgekomen moest zijn. Het liet zich moeilijk ophalen. Nadat het tenslotte gelukt was, bleek een zware houten kist in het net te liggen. Aanvankelijk daoht de vis scher erover de kist weer overboord te gooien, maar zijn knecht raadde hem aan eens te zien wat erin zat. De kist werd stuk geslagen en men vond er 32 gave aarden voorwerpen in, n.l. schotels, kruikjes en kan- n Marokkaansc-hen of Spaanschen oorsprong. Nauwelijks was de Arnemuiden sche visscher in de haven van Veere terup gekeerd, of als een loopend vuurtje vei spreidde het nieuws van zijn vangst zie: door het stadje. Toeristen bekeken de vonds en weldra boden zij tegen elkaar op. Schro "ers koos echter de wijste partij, deed nie' i an de hand en besloot eerst door een vak kundige te laten taxeeren. Volgens sommi gen kunnen de voorwerpen, afkomstig zijn van een van de twee schepen, die tijdens de Fransche revolutie in het Westgat zijn gezonken. Trein had averij SCHIEDAM. 14 Augustus. Nauwelijks had de electrische trein, die te 7.02 vanmor- Den Haag vertrok, zich op het sta tion te Schiedam in beweging gezet, of me schok stond hii weer stil. Onder de vel. passagiers verwekte zulks een kleinen sc' --ik, omdat men niet wist. wat er aan de nd was. Dadelijk bleek, dat de oorzaak van -et plotseling remmen slechts gezocht n st worden in een geringe averij aan een va le trekstangeii. Na korten tijd was de sc le hersteld. Met ongeveer 10 minuten ve i« ging kwam de trein in Rotterdam aan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 8