kerkelijke huwelijks
bevestiging in bespreking
4G.
M
f £4;
ZAT AG 12 AUGUSTUS 1939
DERDE BLAD PAG. 9
Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk
„De Ker c hecht haar eigen
beteekenis aan het huwelijk",
aldus een drietal
hoogleeraren
langrijke kwestie was er
1.. 1ste zitting van de Algemeene
iod ed. Herv. Kerk. Het betrof
ewiohtige vraag, of het hu-
scii.ik door den dood) is ontbonden,
in worden bevestigd: Een drietal
eeraren adviseerde het Regle-
r r e kerkeraden aldus te wijzigen,
ee; ïuwelijk inderdaad niet ker-
c. kon worden. De meerderheid
1 de comr. sie voor nieuwe wetsvoorstel-
net de voorgestelde wijziging
■nw n.c ereenigen. Na breede en be-
w Se oespreking werd het afwij zen-
voorst-" a de meerderheid der commis-
met a.:-m ene stemmen aanvaard).
1 Ki; l leest voor een afschrift van
x ui in herziening genomen door de
1 x. van een besluit in hooger
>cp m -<r Syn. Contracta.
U r>l Kor f f om aan artikel 14
Reglement voor de kerkenaden
„Met dien verstande, dat het
personen, van wie een vorig
u ïoor den dood ontbonden is,
mei an worden bevestigd.'
A0.1 stel tot wetswijziging
liedenis verbonden. iDoor den
ke-kvioad 1 Oegstgeest werd een lange
reeks vrog 1 uorgeilegdi, dit gebied! rakend,
aan hel C nr. Bestuur van Leiden, welke di1
Bes-tuur ider de aandacht der Synode
iieeil r met verzoek om advies. Ter
vorige Syn ex - ergadérïng heeft Prof. Se-
venster een u.ivoerig rapport uitgebracht
over deze materie (ook in deze courant is
een o. :-oc en- ag daarvan opgenomen) er
0.. de Synode zich met zijn condu
it om een mder op te dragen ter nadere
bei.;.-Kiekn* de kerkelijke hoogleeraren,
cie zedvxr.11.3 Dceeren. Van hun rapport zij
h;-t v >lgende meld: Op de gestelde vraag,
kerkelijke huwelijksinzegening moet
w '.1. beschouwd als een sanct ioneeren
den gesloten huwelijksband of maar als
vragen G ;cj zegen, beginnen ze te ant-
-tat al zou het laatste waar zijn, dit
plaatsen voor de vraag of
lvet boriuit m - iuwenden een daad'
op de Kerk God- zegen zou kunnen vragen.
Als 1 t n haar Boodschap hecht de
Kerk haar eigen beteekenis aan het huwelijk.
Zij o k heteekenis aan haar Bood
schap. Dn book uit de zorg der Kerk
er ..om het huwelijk voor de
'hristus te bevestigen". Het
vrager. -. n de trouwbelofte aan beide hu-
rer.c aan dat de bevestiging meer
inhield can een vragen om Gods zegen. Ver-
der pBarrtr
dings: raag, c
as ie: „Het Nieu we Testa
ment acht het huwelijk onontbindbaar. Wie
een gesehei detx- trouwt, breekt het, ondanks
alles, nog bestaande huwelijk, en pleegt over
spel. Slechts in het geval, van ontucht en,
overspel is t huwelijk ontbonden en kan in
zcue, er, rin van geoorloofde echtscheiding
gesp, o. .en worden, al is het zeker in den
geest der Ni. - Testamentische prediking,
ook dan nog deb weg van dulden en verzoe
ning te betreden."
De Kerk t niettemin de scheiding van-
':?id cies heulen"' (Mare. 10
5). Maar hierin is juist haar beteekenis als
hierin is juist het wezen
lap begrepen, dat haar Heer
Jezus Christus coor Zijn Geest niet wijkt
voor de i
tiger., daar - ve laatste mogelijkheid der
verzoening uit.1 :it, en aldus de „hardigheid1
de? haiieiv" onoverwinnelijk verklaart.
iet bevestigen, dat haar le-
den door haar in situaties worden gebracht,
v-":"blj de een den ander, al zou die het
ook mei volkomen berouw ibegeerem, zijn ver
geving niet meer zou kunnen toonen-. Wie na
echts che 1 r. tweede huwelijk binnen-
>p varen ten aanzien van de
en van hem, die het eerste
- d- ien heeft. De kerk kan dan
niet de zegenen; e handen opleggen. Boven-
zij piactisch onuitvoerbaar de ge-
geschei-
oenen gesteld, dat zij die casuïstlsch zou
wilier, i órdeelen, zelf een kerkelijk onder-
willen instellen naar de (reeds lang
geleden door dei rechter behandelde) mo
tieven tot echtscheiding.
De drie hoogleenaars achten het onge-
fwensclrt lat te volgen regels geheel aan het
inzie o kenaden worden overgelaten,
sood, in de eene -gemeente een heel andere
praktijk wordt gevolgd dan in de andere, ja-
zelfs. :vat voo komt, in één gemeente d!e eene
predikant geheel anders handelt dan de
andc-r. Daarom meenen ze, dat hier niet de
weg van een vermanend schrijven aan predi
kanten of kc .eraden, moet worden gegaan,
maar stollen ze de bovengemelde wetswijzi
ging voor.
Het oordeel van de commissie voor
hieuwe wetsvoorstellen
(Alle leden der commissie voor nieuwe
wetsvoorstellen vol lof voor den inhoud
,'vaa dit -apport. 4 Beden kunnen zich echter
niet met de - -,»rgestelde wijziging vereeni
gen. Z- achten het een -bezwaar, dat het
(verbod over alle ontbonden huwelijken gaat.
Een grens ha< noeten getrokken worden bij
he. Woord van Christus (in Matth.). dat een
uitzondering maakt voor echtscheiding voor
- ien dot billijkheid er. barm
hartigheid in het gedrang komen. Aan
eiken kerke aad. moet worden overgelaten
afzonderlijk maatregelen te treffen. Maar
kerli
.ding op.
trede met alle kracht tegen
~"d der echtschei-
Twee leden der commissie verklaren zich
x>r het voorstel. Zij wijzen op de argumen
ten in het rapport der hoogleeraren vermeld.
van deze -beiden gevoelt wel groote
moeilijkheid-' of men een zoodanige dan wel
tot de sacramenten van Doop en Avondmaal
toelaten mag en wil in ieder geval, dat van
het verbod tot huwelijksbevestiging dispen
satie kan worden verleend. De meerderheid
ïr commissie stelt dus voor deze wijziging
iet te aanvaarden.
Een ernstige bespreking wordt gevoerd. De
rees voor casuïstiek (wanneer elk geval af
zonderlijk wordt behandeld) mag er niet toe
leiden, allen over één kam te scheren. Daar-
doet men onrecht aan een g-roep men
sehen, wier huwelijk ontbonden is door over
spel van de andere partij.
Christus" Woord naa-r Mattheus heeft ook
zijn volle kracht. In dit geval was het hu
welijk ontbonden, voor de echtscheiding uit
gesproken is. Men kan zich niet vereenigen
met de gedachte, dat, om gelegenheid om
ergeving te toonen, open te laten, een nieuw
huwelijk verboden moet worden geacht. Ook
al komt een tot een nieuw huwelijk, dian
blijft toch de mogelijkheid open, om zijn ver
geving tegenover de(n) ontrouwe te toonen.
In stemming gebracht, wordt het voor
stel der meerderheid (tot afwijzing der
voorgestelde wetswijziging) met alge
meene stemmen aangenomen.
Besloten wordt den kerkeraad van Oegst
geest te verwijzen naar het rapport, dat hij
in de Handelingen van 38 en 39 over deze
zaak zal kunnen vinden.
Ds. Kar res rapporteert over een schrij
ven van den scriba van het Class. Bestuur
van Sneek, over de pastoralia van
zekere gemeente, meldend dat de aaak c
helderd en in orde bevonden is. Over
komstig de conclusie wordt besloten, het
schrijven met dank voor kennisgeving ai
nemen en de opdracht aan de Syn. Commis
sie in te trekken.
Predikant geen lid van gemeenteraad
Ds. Boer brengt rapport uit over eer
motie, door verschillende Class. Vergaderin
gen aangenomen, om een wijziging aan t«
brengen in a-1. 2 van art. 3 van het Regl. voou
de kerkeraden, en samenhangend hiermede
in art. 1 van het Regl. op de vacaturen. De
bedoeling is het ambt van predikant oi
eenigbaar te verklaren met het lidmaatschap
van d-en gemeenteraad.
Vijf leden der commissie adviseeren de
voorgestelde wijzigingen aan te nemen (er
tevens al. 3 v. art. 3 v. h. Regl. voor de ker
keraden te schrappen), één lid verzet zich
van een der kamers der Staten-Generaal
der Prov. Staten onvereenigbaar is verklaard
met het ambt van predikant, het lidmaat
schap van den gemeenteraad niet genoemd
is, omdat in den tijd van de opstelling de
Staatswet dit lidmaatschap verbood: Nu dit
verbod in '31 weggevallen is, ligt het in d'en
a-ard der aaak deze onvereenigbaarheid
vast te stellen. Met 17 tegen 2 stemimen wordt
de meerd'erheidsconclusde aanvaard.
wijziging van art. «5 Alg. Regl.
Dr. Oorthuys rapporteert over
schrijven van den Bond ran Ned. Predikan
ten en van verschillende class, vergaderin
gen, alle wijzend op den critieken toestand
van predikanten in kleine gemeenten,
er op aandringend dat het minimum weer op
f 2500 worde gebracht.
(De commissie begint haar leedwezen uit te
drukken over den toon, die in sommige dezer
missives wordt aangeslagen en noemt de
daarin uitgesproken beschuldiging ongemo
tiveerd, daar in "33 de Syn. zelf den onhoudi-
baren toestand uitgesproken heeft
Raad- van Beheer opgedragen, zich op
verbetering-brengende maatregelen te be
raden. Zij stelt daarom voor te antwoorden,
dat deze zaak de volle aandacht dei- Synode
heeft, en de Raad van Beheer diligent is
het zoeken naar een weg, die leidt naar het
gewenschte doel.
Prof. De Vrij er rapporteert over
Regl. van orde van de Commissie van Toe-
cht op de uitgave en den druk van den
ieuwen BundeL Waar de Synode alle zaken
betreffende contracten, den Nieuwen Bundel
rakend, aan de Syn. Commissie heeft overge
dragen, stelt de commissie voor daarheen het
Regl, te zenden. Aldus besloten.
Ds. van den Kieboom brengt rapport
uit over de moties van de Class. Vei'gaderin-
gen van Amsterdam en Sneek, uitsprekend
den wens oh dat de Synode pogingen aan
wende. om in samenwerking met andtere ker
ken te geraken tot een nieuwe Psalmberij
ming. De commissie spreekt uit dat ze een
nieuwe Psalmberijming gewenscht acht; de
meerderheid wil echter, lettend op de pas
plaats gehad hebbende aanbieding van den
nieuwen gezangbundel, voorloopig wachten.
Aldus aangenomen.
De Pres. sluit daarna de zitting. Aan den
aanvang van de vergadering heeft -Ds. B1 o m-
aert gerapporteerd- over de verslagen
n de pers. kerkvisitatie in Drenthe over
I'9i37 en "08, welk rapport met dank werd
aanvaard.
NED. HiERV. KERK
Beroepen Te VroomsHoop, J. H. Tam-
ïens te Parrega (toez.).
HULPPREDIKERS
Cand. W. W ij m a, van Leeuwarden. heef{
zijn benoeminjr tot hulpprediker bij de
Geref. Ke.rk te Enschedé vobr den Evangeli
satie-arbeid aangenomen.
AFSCHEIDSPREDIKATIE
Ds. F. M. MULLER
Ds. F. M. Muller van Eindhoven, die
emeritaat bekwam, houdt Zondag 3 Septem
ber zijn a-fscheidspredika-tie. Maandagavond
avond*61*1**61' Ge°' speciale a^heids-
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Noordwijkerhout—Brielle
Ds. J. van Noort hoopt 1 October a.s.
afscheid te nemen wan de Ned. Herv. Gem.
te Noordwijkerhout en 8 October in
trede te doen in de Ned. Herv. Gem. te
Brielle, na bevestigd te zijn door Ds. P. F.
van Noort, van Oud-Loosdrecht.
Schildwolde
Ds. F. J. Zuiderduyn hoopt 17 Sept
s. intrede te doen in de Ned. Herv. Gem.
te Scluldwolde. na bevestigd te zijn
HUIZE „WESTEIND E"
TE B-GRAVENHAGE
biedt aan Dames en Meisjes een aangenaam
Tehuis voor korten ol langeren tijd. Zeer
matige prijzen (J 1.50 J 3.p. d.) voor
logies met voll. pension; desgew. alleen kam.
m. ontb. Certx. verwarming, stroomend w.
WESTEINDE 31 - TELEFOON 113932
(Reel.)
ARBEID ONDER INDIFFERENTE JEUGD
Ds. Ghr. W. J. T e e u w e n, Geref. predi
kant te Heerde, deelt in de Geld. Kerkbode
mede. dat naar hem ter oore kwam de ge
zamenlijke besturen van de Geref. Jeugdor
ganisaties zich met een schrijven tot de Gen.
Synode'van Sneek wenden zullen in verband
den noodzakelijken arbeid onder de in
differente jeugd.
CLASSICALE ZENDINGSDAG
De jaarl-ijksche zendingsdag van de classis
's-Gravenhage der Geref. Kerken aal, als
gemeld, Woensdag 23 Aug. a.s. op het land
goed „Ockenburg" te Loos duinen wor
den gehouden. Als sprekers zullen optreden
de heeren Ds. T. J. Hagen, Geref. predi
kant te Delft, die een openingswoord- spreken
zal: Ds. G. D. Kuiper, miss. predikant te
Solo, onderwerp: „Christus en de Oostersche
jeugd"; N. Baas, straatprediker van de
Geref. Kerk van Amsterdam, onderwerp: „De
Evangelisatie en de huidige maatschappelijke-
nood1"; Dr. D. Verhagen, directeur van
het zendingsziekenhuis te Solo, onderwerp:
,J>e medische zending"; Ds. C. Kapteijn
Dzn., miss. predikant voor de Jodenzending
te Amsterdam, onderwerp: „De angst der
tijden en de Zending onder de Joden"; T. v.
D ij k, oud-inspecteur van het Onderwijs op
Soemba, onderwerp: „Leerende hen onder
houden" en Ds. W. S. Pontier van Maas
dijk, die een slotwoord spreken zal.
Het muziekkorps Crescendo van de stich
ting Bloemend aal verleent welwillende mede
werking. Bij ongunstig weer wordt de zen
dingsdag in de Geref. Kerk vran Loosduinen
gehouden.
HET SPREKEN VAN
„INCOMPLETE LEDEN"
De Part. Synode van de Geref. Kerken
van Zuid-Holland ten Zuiden acht
het bezwaarlijk, dat in het inmiddels met het
oog op de komende Synode te Sneek
schenen rapport van de tucht over doopleden
niet scherper onderscheid wordt gemaakt
tiusschen de tucht over doopleden en
belijdende leden, bijv. bij het aantal open
bare vermaningen en het meegeven v,
doopattest. Bovendien wordt de naar
complete leden" niet duidelijk genoeg
door vroegere synodes gebruikte naar
mondige" leden juister geoordeeld.
De kerkeraad der Geref. Kerk van E
stede heeft besloten, aan de Gen. Synode
te verzoeken om in de afkondiging van d-
tucht niet te spreken van „incomplete leden'
maar gewoon van doopleden. De kerkeraad
oordeelt deze term erg ongel-ukkig gekozen.
Ook heeft de kerkeraad voorgesteld
niet te spreken van „toestemming der clas
sical vergadering" als het gaat c
afsnijden van doopleden maar te gewagen
van „adivies der classicale vergadering".
Wordt het rapport van deputaten aangeno
men dan zal dit voortaan verplicht zijn
het spreekt van „toestemming der classicale
vergadering". De kerkeraad wil er
waken dat de kerken geen gevaar zullen
loopen dat de gedachte binnensijpelt alsof de
meerdere vergadering een hoogere macht
zouden hébben, boven de kerkeraden.
SUBSIDIE-KWESTIE
OP DE SYNODE
De Part. Synode van de Geref. Kerken
Z u id-Holland ten Zuiden heeft be
sloten aan de Gen. Synode te vragen, zulks
naar aanleiding van het verschenen rapport
over den geestelijken arbeid in de LlseOmeer-
gebieden, of door deputaten de regeerings-
subsidie voor den kerkbouw te Wieringer-
werf en te Slootdorp terecht is aanvaard;
om, nu de urgentie van een beslissing blijkt,
richtlijnen'inzake-het aanvaarden van regee-
ringssubisidie te willen geven.
Datzelfde verzoek zal de Part. Synode ook
doen ten aanzien van de regeeringssubsidie
voor de geestelijke verzorging der militairen,
waarbij zij als haar gevoelen uitspreekt dat
de Gen. Synode bij het vroeger beslotene
blijven zal en dus geen regeeringssubsidie zal
aanvaarden.
NIEUWE GENERAAL
LEGER DES HEILS
Binnenkort komt de Hooge Raad
Leger des Heils te Londen bijeen, ter.e'nde
een nieuwen generaal te kiezen als opvolger
(opvolgster) van Evangeline Booth.
Verschillende officieren zijn reeds te Londen
aangekomen.
Twee invloedrijke officieren worden als
eventueele opvolgers genoemd: conn
Alexander Damon e, de leider van de
oostelijke divisies in de Vereenigde Staten
van Amerika, een man van groote bekwaam
heid en karaktervastheid, en oommissionei
Samuel Hurren, de leider van de Inter
nationale Opleidingskweekschool,
grootste financieele experts van het Leger,
die zes jaar het financieele departement
het hoofdkwartier heeft beheerd. Maar de
mogelijkheid- is niet uitgesloten, dat officie
ren van hoogen rang of stand gepasseerd
worden en de keuze valt op een tot dusver
„onbekenden soldaat", die gisterennog dien
zang leidde van een kleine brigade op een
der hoeken van de straat. Want volgens de
statuten kan elke heilsoldaat tot den hoog-
sten rang worden geroepen. Zelfs zou iemand
die tot dusver geen deel van het officiers
corps uitmaakte, toch tot generaal kunnen
worden voorgedragen. Echter behoort de sa
menstelling van een candid-atenlijst uitslui
tend tot de bevoegdheden van den Hoogen
Raad. waarvan de leden het recht hebben
ook zichzelf tot oandadaat te stellen.
Generaal Evangeline Booth heeft bepaald,
dat overal ter wereld, in alle corpsen en af-
deelingen van het Leger op 15 Augustus a.s.
bijzondere bidstonden gehouden zullen wor
den met het oog op de naderende generaais-
verkiezing.
(De volgende week zal zöj den -Hoogen Raad
een receptie bereiden op Sunbury Court, het
Jeugdcentrum van het Leger in Engeland.
Meer dan 200 officieren zijn voor deze ge
legenheid uitgenood igd,
Ds. W. POTHOVEN JUBILEERT
Ds. W. Pothoven, Ned. Herv. predikant
te Leeuwarden, herdenkt 8 September a.s.,
dat hij voor 40 jaar in het ambt werd be
vestigd. Hij was achtereenvolgens predi
kant te Oude en Njeiuwe Wetering, Oostcr-
L Laren en sedert 1910 te Leeuwarden
CHR. EVANGEL. BROEDERSCHAP
De Ohr. Evangelische Brooderschap voor
predikanten en voorgangers van Ghr.
Evang. Gem., Evang. gem., Evangelisaties
nz. zal op 2 en 3 September a.s. te Ivrom-
aen i e en Wormerveer de algemeene
ergadering houden.
Zaterdag 2 September 3 uur nam. heeft
te Krommenie, Provinciale weg 1, de huis
houdelijke vergadering -plaale.
Zondag 3 September worden met óe ge
meente verschillende samenkomsten go-
houden te Wormerveer en te Alkmaar.
Voorzitter is Ds J. van Ben turn van
Winschoten, secretaris Ds. J. J. Ruys van
Alkmaar, die ook gaarne nadere iniichtiu-
in geeft.
Maandag 4 September hopen alle afgc-
tardigden een excursie te maken naar
Beigen en Schoörl.
ONDERWIJS
JUBILEUM A. TOOBNSTA
De heer A. Toornstra, hoofd van de
Ghr. Schipjiersschool te Groningen is Maan
dag a.s. 25 jaar bij het onderwijs werk
BENOEMINGEN CHR. ONDERWIJS
Aan de School met den Bijbel voor U.L.O.
te Enschadéis benoemd tot leeraar (vak
r Handelskennis) de heer D. Schuit-
ker, thans kw. m. acte aan de Chr.
U.L.O.-schooI te Goes.
Examens
Goetoeni. Nijmej
rijk; M. Pot, E>en
Zülstra, Deinum; C. Jan-
si. C. Jlekoot, Dordrecht;
ir. Hoogezand; P. A. Diok, 'Den Haag
v. d. Evert, Utrecht: H P. Janssen
astricht; M. J. K. Jansen. Eerloo (L.)
ïth; de dames L. PlaisiVlr, Kerkrade
en Haag; B. Siebener. Haaksbergen
ms zijn hiermede afgeloopen.
h D.O. Utrecht. Geel. de dames
Op-penhul®en. Sne«
rtrecht Geel. de daimes
:uwer-Amstel; M. A. I
it; M. C. W. Nivderer, 1
v. Oers, Tilburg; de hi
.ndijkP. C. v. Dfk,
voorts geslaagd: K. H. Ziilman. Groningen ei
J. Roelfsema, Sohildewolde. ATgew. 7 candi
Bossehaart. en W. Souburg: J. Eggermont
Ovezand; A. P. G. M. Eerstens. Bokhoven bi
L.licklama a Xijéhoit, Nleuwreroórd (Dr.);' P
H. v. d. M«as. Denekamp: J. C. de Riddel
Axel; O. L. de Wilde, Kra.bbendijk. Afgew. 3
Engelsen M.O—A. Utrecht. Gesl. de hee
ren J. H. Rubbers, Den Haag; W. Vink, R'dam
Handenarbeid. Eindhoven. Geel. de hee-
ren^P.^Ewalds. ^Tegelien; ^Cordia, Apeldoorn
tricht; J. Penders. Maastricht; H. Weaker, Njj
megen; J. P. M. Crijns, Leveroy (L.)E. M. v
d. Donlc, Eindhoven. Afgew. 6.
Akte N 1 (Natuurk. en me-ihanica) J. Bos:
Akte N 4 A. Hansum, Sliedrecht (zonderj
huizen. "i^idTn (zonder)™ Akt^lTV x' A°°M.
Ale, Amsterdam (zonder) ei. D. W. Bols en-
breek_Steen.wijk; Akte X h W. j. "Bosman. Arn
iJ w J. Bo'lwijn. 'Groningei
tphèr* (zonder); J. J.' W
:r); Ak
■t): G.
IV. H. Sijstenmans. Valkenburg (D.)
BINNENLAND
Het bezoek van den heer Van
Hoeven aan het K.D.F.-congres
te Hamburg
Minister Damme beantwoordt vragen
Op schriftelijke vragen van den heer
m e l i n k betreffende het gesprokene door
m Nederlandschen ambtenaar op het con-
Dres „Kraft durch Freude" te I-Iamhurg heeft
de (inmiddels afgetreden) minister van So
ciale Zaken, dr ir Damme, als volgt ge
antwoord:
Het gestelde in de betreffende vraag 1 is
i zoover niet juist, dat van een Neder-
landsche delegatie niet kan worden gespro
ken. De heeren, die het congres hebben bij
gewoond, hebben dit gedaan op persoon
lijke uitnoodiging en louter als persoon
lijk belangstellende. De heer van Hoeven
heeft dan ook niet gesproken namens een
Nederlandsche delegatie, doch en deze
bewoordingen heeft hij ook gebruikt na
mens de Nederlandsche (en, op hun ver
zoek, mede namens de Belgische) gasten.
De wensch, dien de heer van Hoeven
heeft uitgesproken, behelsde, dat het gege
ven mocht zijn den arbeider vreugde en
geliuc te brengen.
De minister erkent, dat men over deze
.raag verschillend kan denken. Het is hem
bekend, dat zijn ambtsvoorganger, desge
vraagd, geen bezwaar heeft gemaakt tegen
het voornemen van den heer van Hoeven,
<le c»n dezen toaioirr nde verlofdagen te
bf si eden aan de bijwuiing van dit congres.
Daarbij heeft voor dien ambtsvj "ganger
nu V gewogen de wiKschelijkhe-J ora van
de organisatorische practijk van verschil
ler de systemen kennis te nemen.
Uiteraard moet het onbevangen oordeel
an een bezoeker daartegen bestand wor
den geacht;
De sociaal-democraten hebben
den voet tusschen de deur
De (s.d. Ar be iderspers schrijft over
den s.d. partijraad, welke in het aanvaarden
van ministerzetels heeft toegestemd. Vooral
het slot is leerzaam:
Met op één na algemeene sternen, zoo
konden wij reeds berichten, heeft de Par
tijraad van de S.D.A..P. zijn instemming
betuigd met de toetreding van ir Albar-
da en dr Van den Tempel tot het nieuwe
ministerie. Men weet, dat in zulke ge
vallen een „dubbele Partijraad" bijeen
komt, die zoo is samengesteld, dat dit
lichaam met recht geacht kan worden,
de geheele partij te vertegenwoordigen.
Met op één na algemeene stemmen
de beteekenis van deze cijfers zal nie
mand ontgaan. In ernstig beraad hebben
de vertegenwoordigers van de sociaal
democratie Dinsdagavond mogelijkheden
en moeilijkheden van den toestand onder
het oog gezien. I$et in onooordacht
enthousiasme, maar met weloverwogen
politiek inzicht besloot deze vergadering1
dat de S.D.A.P. haar deel in de vei
woordelijkheid voor het lot van ons volk
op zich neemt, nu zij daartoe wordt ge
roepen.
Geen ijdele verwachtingen hielden de
vergadering bevangen. De betrekkelijk
korte tijd, die ons van den voorzomer van
1941 scheidt, en de politieke verhoudin
gen, zooals in ons volk en in zijn parle
ment nu eenmaal zijn, geven de grenzen
aan, waarbinnen alle ministers, ook de
sociaal-democratische, zich zullen moeten
bewegen. Maar in de personen vai
ministers, in bun daadkracht en hun
moed, stelde de Partijraad zoo groot
trouwen, dat er in f<?ite geen aarzeling
was. Aan dezen eensgezinde^ wil van de
partij ontleenen onze ministers nieuwe
Een besloten vergadering, waaruit wij
t6ch iets zuilen verklappen: een moment,
dat geen der aanwezigen ooit zal verge
ten. Het was, toen de veteraan Vliegen
opstond; met de hem eigen heldere nuch
terheid de situatie teekenend herinnerde
hij aan de „kabinetskwestie" van 1913
hij herhaalde zijn woord, ditmaal ond
algemeene instemming: „Aanpakken!"
Albarda en Van den Tempel zullen
„aanpakken", in de eerste piaats zich
richtend op de vermindering van dt
werkloosheid. En wij allen suilen „aan
pakken", hun arbeid steunend, óók door
het onverzwakt voortzetten san de actie
voor onze beginselen.
PREDIKANT EN
GEMEENTERAAD
De Algemeene Synode van de
Ned. Herv. Kerk heeft gisteren een
wijziging gebracht in het Reglement
voor de kerkeraden en in dat op
de vacatures, ten doel hebben
de^ het ambt van predikant on
vereenigbaar te verklaren met het
lidmaatschap van een gemeenteraad.
Zooals men zich zal herinneren, wer
den laatstelijk twee dienstdoende
predikanten tot lid van een gemeen
teraad gekozen, namelijk Ds Mr L.
W. C. E k e r i n g van Amsterdam
en Ds F C W i 11 e k e s Jr van Ame-
rongen.
Voor nadere bij'zonderheden om
trent de besprekingen ter Synode zie
men de rubriek Kerknieuws.
Wijziging invoerregeling spijsvet
's-GRAVEXHAGE, 11 Augustus. Van be
voegde zijde wordt ons het volgende mede
gedeeld: In September 193S werd een rege
ling ingevoerd strekkende tot beperking
den invoer van spijsvet voor directe
sumptie, welke regeling een aanvulling
vormt op de quoteering van den binnen-
landschen afzet van spijsvet. Deze invoer-
contingenteering heeft in de practijk ver
schillende moeilijkheden opgeleverd, zoowel
voor den verbruiker als voor den handel,
zoodiat besloten is ze te doen vervallen.
In de plaats daarvan zal met ingang van
12 Augustus a.s. de invoerheffing op spij vet
voor directe consumptie (verhoogd worden
met 1 ct. per kg., voorzoover het betreft spijs
vet in groote verpakking en met 6 cent per
kg. voorzoover het l>etreft spijsvet, hetwelk
blijkens de verpakking in eenheden van
minder dan 10 kg. bestemd is voor den han
del in het klein. De invoerheffing op spijsvet
bestemd coor de binnenlandsche vetsmelle-
rijen blijft daarentegen ongewijzigd op 36
cent per kg. gehandhaafd.
Bij deze nieuwe regeling komt het begrip
„importeur van spijsvet" tevens te verval
len, daar thans, behoudens dan tegen be
taling der heflfing, de invoer van spijsvet
aan ieder toegestaan is.
Nadere inlichtingen worden desgewenscht
verstrekt door de Nederlandsche Zuivelcen-
trale, afd. margarine, vetten en oliën. Nas-
saulaan 6 te 's-Gravenhage, tel. 115640.
Fruittentoonstelling en -congres
Op Donderdag 5 tot en met Zaterdag 7
October zal. indien de plannen uitgevoerd
worden, en daar is alle kans voor, te Tiel een
groote fruittentoonstelling worden gehouden.
Ter gelegenheid daarvan zal men tevens een
landeliik fruitteeltcongres organiseeren.
Reeds het vorig jaar werden plannen ge
maakt doch door het mislukken van den
fruitoogst konden deze niet doorgaan. Met
t toen gevormd comité
den arbeid getogen en
opnieuw werd de medewerking verkregen
van de verschillende land- en tuinbouworga-
gemeentebesturen. Natuurlij
gróotsche demonstratie worden
de Nederlandsche fruittelers hebben weten
te bereiken.
POLITIEWEZEN
Jubileum H. A. Kooistra
als Maatschappelijk werker
Men schrijft ons;
Maandag a.s. zal het 40 jaar geleden zijri)
dat de heer H. A. Kooistra zijn eerst»
schreden zette op het pad van den Maat-'
schappelijkcn werker.
Weinig zal hij vermoed hebben, hoe groot
jn invloed ten goede zou worden, toen hij:
als leerling-verpleger de inrichting „Den
nenoord" te Zuidlaren binnenkwam op 14
Augustus 1S99. Toen hij in April 1902 zijn.'
diploma B behaalde, verhuisde hij al spoe*
lig naar de zusterinrichting te Ermelo,
raar hij een viertal jaren bleef. Niet te-
reden met het diploma B alleen ging hij'
n 1906 over naar het Wilhelmina-Gasthuis
te Amsterdam, waar hij enkele jaren laten
het diploma voor de ziekenverpleging be-
haalde. Dr. Kuiper, de toenmalige genees
heer-directeur van het Wilhelmina-Gastj
huis bewerkle al heel spoedig dat de heer,
Kooistra een leidende figuur was, waarom
hij al spoedig tot eersten verpleger wercl
bevorderd om eenigen tijd daarna als hoofd-
erpleger een „eigen afdeeling" in het WiN
helmina-Gasthuis te zien toegewezen.
Na de benoeming van Dr Van der Vallv
tot hoogleeraar te Groningen, werd de af
deeling waar de heer Kooistra aan het
hoofd stond, opgeheven, en zag hij zich tij
delijk een administratieven werkkring toe*
gewezen.
In 1927 volgde zijn benoeming tot direcj
teur van de Johannes-Stichting te Nieuw*
veen, waar de jubilaris thans nog als zoo*
danig werkzaam is. Veel verbeteringen zijri
er onder zijn directeurschap tot stand ge
komen, veel reorganisaties hebben er plaats
gegrepen. De groote verbouwing van de in
richting te Nieuwveen had plaats onder
zijn bewind, waardoor de inrichting volko
men gemoderniseerd uit den chaos, die do
verbouwing noodwendig met zich mee*
bracht, te voorschijn kwam.
Gaf de heer Kooistra reeds een cursus aari
mannelijke verplegenden in het Wilhelmina!
Gasthuis over „ethiek en geschiedenis van-
de verpleging", na zijn vertrek uit het Wil*
helmina-Gasthuis ging hij niet „rusten".
Behalve zijn werk als direcieur, welk werk
reeds den geheelen mensch vraagt, zijn er,
van zijn hand in den loop der jaren heel
wat artikelen verschenen. Wij noemen o.m<
de artikelen in Woortf en Daad. in Del
vriend des huizes, in Refaja, in de Rotter*
dammer, in de Lichtstralen, enz. Voortdu*
rende studie op velerlei terrein maakt, dat
personen en gebeurtenissen voor hem le*
ven, waar veel maatschappelijke werkers
nooit of nauwelijks van hoorden. Ook thans
we mogen dit wel verklappen is hij
bezig met een uitvoerige verhandeling over.
een der voortrekkers op het gebied van de
inwendige zending.
De heer Kooistra, die ons ontvine in zijn;
aan alle wanden gevulde bibliotheek,
wenscht dezen dag niet als een feestdag te
zien herdacht, hoewel veel dank in hem1
leeft, voor dat wat zijn leven vult en ver*
rij kt heeft
Wij wenschen den hcor Kooistra en de zij
nen nog toe, dat no. menige lichtstraal
middellijk door hem mag schijnen op het
pad van hen. die aan zijn zorgen zijn toe*
vertrouwd en in ■wier leven zoo weinig
glans gevonden wordt
Monopolieheffing
tomatenpuree enz.
's-GRAVENHAGE. 11 Augustus. Naar wij
van bevoegde zijde vernemen, wordt met
ingang van 12 Augustus 1939 het invoermo--
nopolierecht voor bereidingen van tomaten'
met uitzondering van tomatensoep voor alle
bereidingen van tomaten, verpakt in glas
met een inhoud van 1,2 kg. of minder, 20
cents per kg. netto, en voor alle bereidingen
van tomaten, anders verpakt, 35 ets. per kg,
netto.
UIT OOST- EN WEST-
Tijgerplaag in het gebied van
Brebes
Een fantastisch bijgeloof
Een correspondent van dé „Looomotief" te
Brebes schrijft:
In het district Bandjarmardjo heeft men
in den laatsten tijd veel last van roofdieren
ondervonden. Onlangs werd in de buurt van
de dessa Paroredja een panter, die eenige
kalveren gestolen had, door de politie
's nachts doodgeschoten. Kort daarop werd
men in de omgeving van de dessa Blandon-
gan opgeschrikt door een vrij grooten zwar
ten tijger, die op klaarlichten dag een geit
roofde. De bevolking heeft dezen roofzuchti-
gen tijger zelf kunnen afmaken.
Nauwelijks was de bevolking van genoem
de dessa's van deze plaag bevrijd, of een,
nieuwe tijgerplaag doet zich thans bij een
andere dessa, t.w. bij de dessa Djaikar,
gelden.
Een „tijger-mensch"
Uit den aard der zaak is deze plaag de be
volking van genoemde dessa een doorn in
het oog. Het treurigste van het geval is
echter, dat de bevolking in de meening ver
keert met een tijger-mensch, de zg. matjan-
siloeman te doen te hebben.
Niemand wilde van het door den roofzuch-
tigen weerwolf berokkend verlies aangifte
doen bij de betrokken autoriteiten, uit vrees
door den matjan-siloeman opgemerkt of be
spied te worden, waardoor men hetzelfde lot
als dat van de verdwenen geiten zal moeten
ondergaan.
Deze weerwolf heeft volgens de bevolking
ergens in de omgeving van Djaikar op den
voet van Goenoeng Koembang een hol, dat
door de bevolking heilig wordt verklaard.
De bevolking van meergenoemde dessa
Djaikar is zonder twijfel door haar bijgeloof
bet bestaan van zoo'n raadselachtig
:n volkomen gedupeerd.
