JHeutuc £riïtsdje GTmtrattt
IRENE EMMA ELISABETH
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor
Leiden en Omstreken
Zoo noemden Prinses Juliana en
Prins Bernhard hun tweede kind
De Kabinetscrisis
WILBUR
ient.
ling
Abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j Cf.
Bureau: Breestraat 123
NO. 6771
Telefoon 22710 (na 6 uur: 23166)
MAANDAG 7 AUGUSTUS 1939
Postbox 20 - Postgiro 58936
20e Jaargang
Vanmorgen heeft Prins Bernhard
de geboorte-aangifte verricht
'epeL,
te Poli
bro BAARN, 7 Augustus. Vanmorgen om elf uur heeft Prins Bernhard
t®n Pa'eize Soestdijk officieel aangifte gedaan van de geboorte yan
Zijn tweede dochter.
De namen van het Prinsesje zijn
IRENE EMMA ELISABETH
te ivo; aangjfje werd verricht ten overstaan van den burgemeester van
'Vues* Baarn, Jhr G. C. J. van Reenen. Getuigen waren bij deze plechtig-
heid Zijne Exc. Dr H, Colijn en Jhr. Beelaerts van Blokland.
De geboorte-acte
Heden, den zevenden Augustus
negentien honderd negen en dertig,
heeft Zijne Koninklijke Hoogheid
Prins Bernhard Leopold Frederik
Everhard Julius Coert Karei God-
,nal, fried Pieter der Nederlanden, Prins
van Lippe-Biesterfeld, oud acht en
twintig jaren, wonende te Baarn,
aan mij. ambtenaar van den burger
lijken stand der gemeente Baarn, Jhr
Gerlach Cornelis Joannes van Ree
nen, burgemeester van Baarn, ver-
klaard, dat op Zaterdag den Vijfden
Augustus negentien honderd negen
en dertig, des voormiddags te een
kuaj*
,ra
uur, negen minuten, Hem en Zijner
Gemalin, Harer Koninklijke Hoog
heid, Prinses Juliana Louise Emma
Marie Wilhelmina der Nederlanden,
Prinses van Oranje Nassau, Herto
gin van Mecklenburg, Prinses van
Lippe-Biesterfeld, enzoovoorts enzoo-
voorts, mede wonende te Baarn, in
het Koninklijk Paleis, gelegen aan
den Amsterdamschen Straatweg,
nummer een, binnen deze gemeente,
eene dochter is geboren, genaamd:
IRENE EMMA ELISABETH
Prinses van Oranje Nassau, Prinses
van Lippe-Biesterfeld.
Zijne Koninklijke Hoogheid heeft
Zijne Dochter aan mij vertoond.
Een en ander is geschied in tegen
woordigheid van Hendrikus Colijn,
oud zeventig jaren, minister van staat,
minister van algemeene zaken, wo
nende te 's Gravenhage en jonkheer
Frans Beelaerts van Blokland, oud
zevenden zestig jaren, kamerheer in
buitengewonen dienst van Hare Ma
jesteit de Koningin, minister van
staat, vice-president van den Raad
van State.tfc/onende te 's Gravenhage.
Hiervan is deze acte opgemaakt,
welke overenkomstig de wet is voor
gelezen.
j
Besprekingen
en veronderstellingen
In alle stilte en niet zonder geheimzin
nigheid zet Mr de Geer zijn streven tot
Kabinetsformatie voort. En, gelijk dat
gebruikelijk is, worden deze pogingen be
geleid door allerlei gissingen en veron
derstellingen, waarvan de helft later wel
uit zal komen en de andere helft onjuist
zal blijken óf door iets anders zal worden
vervangen.
Naar buiten leek het, alsof Mr de Geer
geen Roomsch-Katholieken had geraad
pleegd. Echter berichtte „De Maasbode",
dat dit wel het geval was, en de forma
teur stelde er blijkbaar prijs op om dit te
bevestigen. Hij deelde nl. mee, dat hij o.a.
met Mr Steen be r ghe, oud-minister
van Economische Zaken, Vrijdag een on
derhoud heeft gehad. De formateur deelde
verder aan een journalist van de roode
pers mee, nog meer bezoeken te hebben
afgelegd of ontvangen dan die, welke
reeds in de pers zijn vermeld. Welke per
sonen deze bezoeken betroffen, wenschte
hij echter niet nader aan te duiden.
Ook is bekend geworden, dat hij be
zoek heeft ontvangen van Mr E. N. v a n
K1 e f f e n s, oud-chef van de afdeeling
diplomatieke zaken aan het departement
van Buitenlandsche Zaken en onlangs
benoemd tot gezant te Bern, welke post
hij op 16 Augustus zal aanvaarden. Mr
van Kleffens antwoordde op een tot hem
gestelde vraag, dat hij om Jhr De Geer
niet in ongelegenheid te brengen, noch
kon bevestigen noch ontkennen, of zijn
onderhoud, dat meer dan een uur in be
slag nam, met de kabinetscrisis in verband
stond.
Natuurlijk kan de bespreking over al
gemeene internationale vraagstukken ge-
loopen hebben, maar het is ook goed mo
gelijk, dat Mr van Kleffens gepolst is over
de portefeuille van Buitenlandsche Zaken
die Mr Patijn, naar men zegt, wel wil
missen.
Een tweede opvallend bezoek is dat van
1 commandant van het veldleger, luite-
at-generaal G. baron van Voorst
toe Voorst (r.k.). Ook deze bespreking
kan over algemeene militaire vraagstukken
hebben geloopen, maar er is evenzeer kans
dat Mr de Geer een plaatsvervanger voor
Dr van Dijk moet zoeken, hoe gaarne hij
hem zou behouden als minister van De
fensie
Er is ook sprake van persoonlijk contact
met den heer Ch. Weiter (r.k.), oud-mi
nister van Koloniën, van wien bekend is,
dat hij ongaarne is heengegaan. Die zal
dus wel te vinden zijn voor hernieuwing
van het mandaat.
Ten slotte werd gisteren bekend, dat
eenige vooraanstaande liberalen, o"der
wie jhr ir O. C. A. van Lidth de Jeude, in
het secretariaat van de Liberale Staats
partij vergaderd hebben om zich over den
politieken toestand te beraden; d.w.z. over
de vraag of deze demissionaire minister
zijn medewerking aan jhr de Geer zal
kunnen verleenen.
De sociaal democraten hebben nog niets
laten verluiden of zij al dan niet tot mede
werking bereid zijn. Dat de Roomsch-Ka-
tholieke fractie de allereerste verantwoor
delijkheid zoo gaarne van zich afschuift,
wekt wrevel in hun pers. Deze heeft er
bezwaar tegen, dat de formateur niet uit
de meerderheid is voortgekomen, en noemt
het „een misselijk teeken", dat de roomsch
katholieken dit niet zoo voelen. Voorts
critiseert het socialistische orgaan scherp
de verklaring van jhr De Geer, die het „in
hooge mate misplaatst" noemt.
Nogmaals overleg met
Minister van Boeyen
s GRAVENHAGE, 7 Augustus.
De Kabinetsformateur, jhr nrr D. J. de
Geer, heeft hedenochtend om half elf een
bezoek gebracht aan Minister van Boeyen
op het departement van Binnenlandsche
De verlichting vari de regeeringsge*
bouwen te Den Haag biedt 's avonds
een sprookjesachtigen aanblik.
DE FORMATEUR EN DE PERS
De zonderlinge verklaring wordt
algekenrd
Toen de heer de Geer Vrijdag terugge
keerd was van Soestdijk heeft hij de vol
gende verklaring afgelegd:
„Het Kamervotum van Donderdag 27
Juli zie ik als een ernstige misgreep.
Maar ik heb mijn land te lief om hen,
die deze misgreep begingen, op te jaren
naar een consekwentie, die ik op dit
oogenblik, èn uit nationaal, èn uit inter
nationaal oogpunt, in hooge mate beden
kelijk acht. Uit partij-oogpunt of als po
litieke sport, moge dit zijn charme heb
ben, het landsbelang eischt thans iets
anders. Daarom heb ik mij bereid ver
klaard een kabinet te vormen van de
breedst mogelijke samenstelling, al
thans een poging daartoe te doen".
De formateur heeft daarmee zijn kans
van slagen niet verhoogd. Behalve in d e
Nederlander (c.h.) vindt deze verkla
ring algemeene afkeuring.
Vooral in de r.k. pers. Zoo kan „De
Maasbode" niet zeggen, dat jhr De
Geer zijn pogingen tot kabinetsformatie op
bijzonder fijngevoelde of tactische wijze is
begonnen met zijn verklaring aan het ANP
Dat mr De Geer de motie-Dcckers een
misgreep achtte is bekend. Dit alsnog te
verklaren mag dus overbodig worden ge
acht. Heel veel kwaad kan dit echter niet
stichten.
Misschien heeft jhr. De Geer bij zijn
REDEN TOT VOLLE
TEVREDENHEID
Toestand van Prinses Juliana
en de jonggeborene
Dr. de Groot heeft Zaterdag
avond het volgende communiqué
uitgegeven
SOESTDIJK, 5 Augustus. De
toestand van Prinses Juliana
zoowel als die van de jonggebo
ren Prinses blijft alle reden tot
volle tevredenheid geven.
(w. g.) Dr. J. DE GROOT.
betreurenswaardige en ontactische uitla
ting meer aan een tweetal andere par
tijen gedacht.
Misschien ook niet, maar ook in dat
geval lijkt ons zijn insinuatie al even
ongemotiveerd en heneden het formaat
van dezen formateur.
Nog scherper veroordeelt Het Huii_„_
zin (rad. r.k.) de verklaring; het blad acht
deze zoo inconsekwent mogelijk:
Want terwijl hij zegt, om redenen
van landsbelang nog wel, die voor de
motie-Deckers hebben gestemd, en daar
mee naar zijn meening „een ernstige
misgreep" begingen, niet te willen opja
gen naar een consekwentie, die hij be-
denkelijk acht, schept hij een feit, dat
meer dan iets anders tot gevolg hebben
moet, de noodzaak lot die „bedenkelijke"
consekwentie die uiteraard in de
oogen van de betrokkenen niet zoo be
denkelijk is, als ze den heer De Geer
toeschijnt te besluiten.
Na zijn verklaring kan de heer De
Geer aan het door hem te vormen kabi
net geen ander karakter meer geven, dan
van een poging tot herstel van de ge
wraakte misgreep van Donderdag 27 Juli
Waarheid schuilt er zeker in de vraag
van de Volkskrant (rad. r.k.)
Leidt wie werkelijk bemiddelen wil
zijn werk zoo in?
De katholieken zien in de gegeven
omstandigheden inderdaad liever een
kabinet van breeöe samenstelling dan
een op smalle basis.
Zij zijn, rekening houdend met de ge
voeligheden, die men kent, bereid af
stand te doen van hun aanspraken op
het kabinetsformateurschap.
Maar zij behoeven zich daarvoor niet
alles te laten toevoegen.
Ook van den heer De Geer hebben zij
zich een dergelijke afstraffing niet te
laten welgevallen.
De instantie die hiermee te maken
heeft, heeft ernstig te overwegen of zij
onder het Caudijnsche juk van des hee-
ren De Geers uitval door moet.
Zóó neergezet te worden juist door
man met het verleden van den heer De
Geer en in gedweeheid zijn verwijt
zijn sarcasme te aanvaarden, is meer
dan menigeen zou wenschen te verdra
gen.
Helderheid vereischt
Natuurlijk is de Standaard het met
jhr De Geer eens wat de „ernstige mis
greep betreft:
„Maar wij zijn van oordeel, dat de con-
stitutioneele en staatkundige verhoudin
gen vorderen, met name na het Kamer
votum, dat duidelijk blijke hoe degenen,
die dat votum hebben uitgelokt, over
de consekwentie niet alleen over „een
consekwentie" daarvan denken".
„Voorshands moet worden aangeno
men, dat zij daarover anders denken dan
de heer De Geer en wij. Er is tot heden
uit niets gebleken, dat er gegronde rede
nen zijn om aan te nemen, dat de meer
derheid der Kamer, welke de verant
woordelijkheid voor het votum draagt,
of althans een deel van haar, de sa
menwerking tusschen roomsch-katholie-
ken eh sociaal-democraten verderfelijk,
bedenkelijk, of schadelijk acht, zoodat
deze ter wille van het landsbelang moet
Remmen waren niet
in orde
Dame gedood bij ongeluk
onder Naarden
BUSSUM, 7 Augustus. Gistermiddag kort
na twaalf uur is op den Rijksstraatweg
nabij de Meersteeg onder Naarden een on
geluk gebeurd, dat een jonge vrouw het
leven heeft gekost.
Uit de richting Amsterdam naderde een
personenauto uit Rotterdam. De bestuurder
was nog slechts kort in het bezit van een
bewijs van rijvaardigheid. Toen hij nabij
de Verlengde Fortlaan. tegenover de Meer
steeg wilde passeeren. zag hij' plotseling een
auto uit de Verlengde Fortlaan komen. De
bestuurder van de auto uit Rotterdam wil
de remmen, doch toen bleek: dat de remmen
an zijn wagen niet goed in orde waren.
Hij wierp het stuur om en de wagen
kwam toen op ae linkerhelft van den weg
in botsing met een motorfiets, gereden door
den heer Horrée, uit Rotterdam, die uit de
richting Amersfoort kwam. Het motorrijwiel
werd geheel vernield. De duopassagiere,
een Engelsche dame, die bij den heer Hor
rée logeerde, sloeg door de voorruit van de
auto. Met een schedelbasisfractuur bleef zij
op straat liggen. Toen een geneesheer ter
plaatse kwam, moest hij constateeren, dat
de dame reeds was overleden.
De motorfietsrijder had een hersenschud
ding en inwendige kneuzingen opgeloopen
terwijl hij den linkerpols had gebroken. Hij'
is in de Majellastiohting te Bussum ter ver
pleging opgenomen.
De inzittenden van de personenauto uit
Rotterdam bekwamen geen letsel De poli
tie te Naarden heeft de auto in beslag ge
nomen. K
CONTROLE-BEAMBTE UIT DIESELTREIN
GEVALLEN EN GEDOOD
NIJKERK, 7 Aug. Vanmorgen omstreeks
zeven uur is een paar honderd meter voor
het station Nijkerk de heer J. v. d. B e r g,
controle-beambte te Utrecht bij de Neder-
landsche Spoorwegen, door tot nu toe onbe
kende oorzaak uit den Dieseltrein Amers
foort—Zwolle gevallen. De ongelukkige, die
een veertigtal meters werd Meegesleurd,
moet op slag gedood zijn.
Het stoffelijk overschot is naar het lijken-
op de al#emeene begraafplaats te
Nijkerk overgebracht.
In den trein had men niets van het onge
val zien gebeuren. De stationschef uit Nij
kerk is echter van het gebeurde getuige ge
weest.
Doodelijk verkeers
ongeluk bij Dordrecht
Motorrijder rijdt in volle vaart
tegen vrachtauto
DORDRECHT, 7 Aug. Hedenmorgen 7.15
uur is op den nieuwen Rijksweg van Wil
lem sdorp naar Dordrecht de motorijder J
van Hasp .ren, uit Breda, in volle vaart
op een hem tegemoetrijdende vrachtauto ge
reden, waardoor zijn hoofd gedeeltelijk
werd verbrijzeld en gedeeltelijk van de romp
gerukt. Hij was op slag dood.
De vijf inzittenden van de vrachtauto
kwamen er zonder noemenswaardig letsel
af. Een van hen kreeg blessures aan het
gelaat.
De vrachtauto kwam op zijn kop in een
sloot te staan.
De oorzaak van dit vreeselijk ongeval is
ermoedelijk, dat de motorrijder eenigen tijd
links van den weg heeft gereden en daar
door den chauffeur van de vrachtauto aan
het twijfelen heeft gebracht.
worden voorkomen.
Op dit punt is helderheid vereischt.
Wanneer men vraagt, dat daarover
het noodige licht wordt ontstoken, is
men dan bezig op te jagen naar een
consekwentie, als waarvan de persmede-
deeling van den heer De Geer spreekt?
Doet men dan aan partijpolitiek in de
slechte zin van het woord? Beoefent men
dan een politieke sport?"
Prins Hendrikkade 34
AMSTERDAM -C.
Olie stookinrichtingen
sabbtrtentieprijjtn:
Van 1 tot 5 regels 1.17'/»
Elke regel meer032'/j
Ingezonden Mededeelingeo
van 1—5 regels2.30
Elke regel meer0.45
Voor het bevragen aan '1 bureau
wordl berekend0.10
rtl afe
Pijp Tabak
Taconis - Leeuwarden
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit TWEE bladen
De aangitfte van de geboorte van de
jonge Prinses.
De feestelijkheden in ons land en elders.
Jhr de Geer confereert met verschillen
de personen.
Het verkeer veroorzaakt weer verschild
lende ongelukken.
Twee ernstige spoorwegongelukken in
Engeland.
Danzig doet concessie in de douane-
kwestie.
Op de Jangtse zijn twee Britsche sche*
pen door Japansch bombardement ver
nield.
Maarschalk Smigly Rydz over het Dan-
zigsche vraagstuk.
AAN ONZE POST-ABONNE'S
Door het vervallen van de avond-
oestellingen op den dag van heden
zullen meerdere abonné's hun
blad niet op tijd ontvangen.
DE ADMINISTRATIE
BETROKKEN
TOT ZWAAR BEWOLKT
W eerverwachting: Betrokken
tot zwaarbewolkt. Morgen eenige regen
of motregen. Meest matige zuidelijke tot
zuidwestelijke wind. Weinig verandering
in temperatuur.
AARDAPPELZIEKTE
In het etmaal van 's avonds 3 tot 's avonds
4 Augustus is in Groningen de weersgesteld
heid kritiek geweest voor het optreden van
aardappelziekte.
THERMOMETERSTAND
Stand: vanmorgen Ihalftwaaüf: 11.4.
tNu behoeft hij zijn „oufo"
«og niel Ie loten verzekeren.
fcAoor laterols hij een echte
(beeft dón wel En hij weet
reed» woor.HT, hoorde al
zoo dikwijls zeggen:
KWAUTEUS [rr\ MASSA
gietwerk gietwerk
VLAGGEN
In alle maten (NederL Fabrikaat)
STANDAARDVLAG
compleet met stok en bevostigingsplant
v. prima kwaliteit scheeps fr
wollen vlaggendoek
Franco hals geleverd
ORANJE ROOD-WIT-BLAUW
N.V. HANDELSCOMPAGNIE, R'dam
BOOMPJES 65 Tel.24200 (5 lijnen)
N V CHEMISCHE FABRIEK
„VELADA"
DELFT. Fabriek en Kantoor: DeLftweg 33
Telefoon 366.
TECHNISCHE- EN SCHEEPSVERVEN
Vloeibaar Alnminiuni
..PARAPYR" Brandwerende materialen
S.th. en CelL Lakken Glanslakken
(Red t
OP DENZELFDEN DAG ALS HET
PRINSESJE GEBOREN
Het schijnt, dat te Baarn Zaterdag be
halve de jonge prinses slechts één kind ge
boren is. Althans, toen de gemeente-secre
tarie om 1 uur sloot, was er slechts ••■•n
geboorte-aangifte gerlnnn en van andt-rp
geboorten werd niets vernomen.
I)cze tweede jonggeborene, G e r a rd do
■Tong, zag kwart voor zeven het levens
licht. Het is de zoon van een machinist bij
de groote vaart, die op het oogenblik op
