KERK EN ZENDING
ZATERDAG 22 JULI 1939
DERDE BLAD PAG. 1
Z.
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Ooltgensplaat, cand. H. A.
C. v. d. Linden te Amsterdam en cand W.
.Vreuffdenhil te Rotterdam.
NEO. HSEttV. KEJRK
Aangenomen: Naar Wamel en Dreu-
mel, cand. P. J. Pennings, hulppred. te Roer
mond. Naar Idaard, J. C. A. Nijenhuis
Ockhuysen te Sappemeer, die bedankt heelt
voor Boertange.
Ds R. Bartlema
Woensdag 2 Augustus zal het 25 jaren ge
leden zijn. dat Ds. R. Bartlema, predikant
der Ned. Herv.
Gem. te Zeist,
tot 't dienstwerk
in de Ned. Herv.
Kerk te Ernst
(Geld.) werd in
geleid.
In Oct. 1916 ver
wisselde de a.s.
jubilaris deze ge
meente voor
Beesd, om .in Jan.
192'1 de roeping
paar Hoogeveen
te aanvaarden.
"~*c" Van hier vertrok
Ds "Bartlema naar~*5ftf' tegenwoordige ge
meente. waar hij in October 1925 zijn intrede
deed.
Ds. Bartlema, die thans 50 jaar oud is (24.
April 1889 geboren), viert tevens zijn 25-
jarige echtvereeniging. Er heeft zich een
jubileum-comité gevormd, dat 26 Juli des
avonds te 8 uur, in „Irene" een herdenkings
avond belegd heeft. Bovendien recipieeren.
Ds. en Mevr. Bartlema op 2 Aug. van 35
uur in het wijkgefoouw „Calvijm". Op den
zelfden dag. des avonds 7.30, hoopt de jubi
laris een gedachtenisrede uit te spreken in
de Nieuwe Herv. Kerk.
Ook van buiten de gemeente is belangstel-
Jing te verwachten. Ds. Bartlema toch neemt
een werkzaam aandeel in de leiding van ve
lerlei Christelijke actie in ons land. Zoo i".
hij voorzitter van den Bond van Herv. Jon-
gelingsvereenigingen op Geref. grondslag: be
stuurslid van de Vereen, voor Geref. Zieken
verzorging en eveneens van de Ver. voor
Chr. verzorging van Geestes- en Zenuiwzie-
De geestelijke belangen onzer weermacht
zijn mede aan zijn zorg als „Legerpredikant
toevertrouwd.
Ds Joh. Rauws treedt af
Een niet geheel onverwacht, maar niette
min stellig met leedwezen in breeden kring
ontvangen bericht bereikt ons uit Oegstgeest
n.l. diat Ds Joh. Rauws wegens voortduren-
de ongesteldheid op medisch advies, en we
gens het bereiken van den 65-jarigen leef
tijd emeritaat gevraagd heeft aan de Bestu
ren der samenwerkende Zendingscorporaties
als Zendings-director, met ingang van 1 Jan.
1940.
De ernstige krankheid, waarvan hij ten
deele genas; het verlies van zijn, in.zijn ar
beid hem zoo trouw gesteund hebbende echt-
genoote, en het ongeval, hem onlangs te Am
sterdam overkomen, hebben dezen stillen,
maar harden werker genoopt den arbeid, die
hem zóó lief is, in te perken en straks ge
heel neer te leggen. Of beter: niet geheel,
want Ds Rauws zal zich na bekomen emeri
taat een literaire arbeid op Zendingsgebied
zien toegewezen. Zoo blijft zijn Zendings
liefde geactiveerd', al za'l hij van veel arbeid
met weemoed moeten loslaten.
Ds Rauws zal zich te 's-Gravenhage gaan
Vestigen.
Ds Rauiws, in 1874
te 's-Gravenhage ge
boren, ontving zijn
opleiding aan het
gymnasium te Delft,
daarna aan de Rijks
universiteit te Lei
den. In 1901 werd
hij predikant te
Aduard (Gr.), in
1905 te Beilen
CDrente)in beide
gemeenten bevestigd
door zijn leermees
ter Dr F. van Gheel
Gildemeester te 's-Gravenhage.
In 1908 werd hij door het Ned. Zend. Ge
nootschap en de Utr. Zend. Vereeniging tot
zendingsdirector benoemd. In 1917 werden
Zendingsbureau en Ned. Zendingsschool naar
Oegstgeest verplaatst. Hij is dus bijna 32 ja
ren als zendingsdirector werkzaam geweest.
Algemeene Synode
Ned. Herv. Kerk
Vrijdaq 21 Juli
Derde Zitting. Na opening gaat de
President voor in gebed. De notulen worden
vastgesteld. Aanvulling der agenda heeft
plaats.
Besloten wordt Prof. Berkelbach van
den Sprenkel te verzoeken, de Alg. Sy
node tc willen vertegenwoordigen bij de
opening der-Wereld-conferentie van
- li r i s t e n-J eugd op Maandag 24
Juli e.k.
hoeren -J. B o o n s t r a, Dr W. H.
W e c d a en J J. C. Karres worden uitge-
noodigd voor te bereiden de behandeling
.an liet verzoek van het Class. Bestuur van
Dokkuni om herziening van een besluit in
hoogr beroep der Synodus contracta. welke
behandeling in de Synodus plena zal plaats
hebben.
vice-president brengt verslag uit over
het nazien der registers van den secretaris.
Ingekomen waren 1983 stukken, uitgegaan
2419 stukken. Na gehouden steekproeven
bleek alles in de beste orde te zijn. Hij stelt
voor aan den secretaris dank te brengen voor
in omvangrijken arbeid.
De groslijst voor een pred.-lid en een
ouderl.-lid dor Syn. Commissie wordt opge
maakt
De Synodale fondsen
Vervolgens komt de quaestor-generaal ter
vergadering. Hij wordt door den President
welkom gelieeten. die hem meedeelt, dat de
Alg. Synode zich heeft vcreenigd met het
roorstel der Syn. Commissie om do. door;
hem overgelegde rekeningen goed te keuren
en hem te ontheffen van alle verantwoorde
lijkheid voor zijn beheer. Tevens noodigt hij
hem "uit zich te willen blijven belasten met
de administratie, welke uitnoodiging door
den quaestor-generaal aanvaard wordt. Aan
de behandeling der Synodale fondsen laat
de quaestor-generaal enkele algemeene op
merkingen voorafgaan. Hierbij komt ter
sprake de motie van de classis Franeker en
andere classes over verdere controle-maat
regelen op het beheer van dezen funCtiona-
•is. Na ernstige bespreking wordt besloten
deze in handen van de commissie voor de
stukken te geven, opdat in een latere zit
ting de behandeling kan voortgezet en tot
een einde worden gebracht.
LUTHERSCHE ZENDING
In den loop van Aug. worden met ver
lof in Nederland verwacht de heer en mev~
Steinhardt-Teudt, die dezer dagen te
Marseille zijn aangekomen. Hun adres in
ons land zal dan zijn Dantelaan 33, Utrecht.
AVONDSTILTEN
Gedurende zes Donderdagavonden heeft
de Geref. Kerk in 'H.V. te Haarlem dn haar
nieuwe gebouw, de Bagijnhofkapel, avond
stilten gehouden. Zij zijn zeer geslaagd: er
bleek groote belangstelling. Behalve korte
toespraken waren zang, orgelspel en solisten
te beluisteren. Niet alleen de pastor loei. Ds.
v. Deth, ook Herv. en Luth. predikanten -
de pastoor der Oud-Kathol. Kerk gingen
Noodlijdende kerken en personen
Aan de beurt is de behandeling der aan
gelegenheden van het Fonds voor noodlij
dende kerken en personen. Uit het verslag
blijkt, dat de opbrengst der collecten in 1938
daalde van 17000 tot 16311.57. Van H.M.
"e Koningin kwam weder een
iftinvan 2000.—. De giften bleven
ruim 860, achter bij het vorige jaar. De
uitgaven verminderden met 100.— omdat
voor doodehandsbclasting in pl van 780.
676 behoefde te worden betaald. De voor
drachten voor kleine toelagen bedragen
ll(ö5.—; voor groote toelagen blijft
'schikbaar 16515.—. De voordrachten worden
na breede discussie goedgekeurd. Een be
sluit wordt genomen, dat indien de adviseur
der synode zelf als architect optreedt bij den
bouw of de verbouwing van een kerk of
pastorie, waarvoor een toelage uit de Syi
fondsen wordt genoten, een andere deskun
dige zal aangezocht worden om toezicht te
houden.
Daarna wordt overgegaan tot de behande
ling van het Fonds ter voorziening in de
geestelijke behoeften. Met dank wordt jnel-
ding gemaakt van een gift van 750.—
ontvangen van H.M. de Koningin
Beschikbaar is het bedrag van 4785; het
totaal der voordrachten bedraagt 9400;
uit de Generale kas zal een toelage van
4615 worden gegeven. Ook deze voordrach
ten worden goedgekeurd.
Predikantstractementen.
Van de behandeling van de aangelegen
heden van het Fonds tot verbetering der
schraalste predikantstraclementen worde
vermeld, dat de vrijwillige bijdragen in '3S
daalden met 109.22, terwijl hét Fonds „Aan
pakken" door renteverlaging zich genood
zaakt zag zijn jaarlijksche gift van 24000.
terug te brengen op 20.000.Uit de baten
van den Vervolgbundel werd 500 op dit
Fonds overgeschrevent. Het minimum der
laagste tractementen wordt ook dit jaar
uit dit fonds gebracht op 1700.het maxi
mum op 1900.—. Waar de voordrachten
53.677 beloopen en te beschikken is over
31.484, zal uit de Gen. kas f 22193 worden
bijgepast.
Weduwen- en Weezenkas
Vervolgens komen de aangelegenheden
van de Algemeene Weduwen- en Weezen-
beurs aan de orde. Het aantal deel gerechtig
den steeg van 401 tot 407. De ontvangsten
daalden in '38 met f 1245.90. De contributie
der lot het lidmaatschap bevoegden steeg
met f295.
en door den Quaestor Gen. ingesteld
onderzoek bleek, dat in de jaren 1914 tot
1921 de toelage uit de beurs tueschen '205
en f250 bedroeg; in 1922—'27 tussdhen. f 250
en f 290; in 1927—37 boven de f300 steeg Nu
de rente daalde en het aantal vacatures ver
minderde, daarentegen de gemiddelde leef-
Conferentie voor
Inwendige Zending
De zorg voor het spijbelende kind
HEMMEN, 21 Juli. In de avondzitting op
den derden dag heeft mej. A. E y k
inspectrice van de Kinderpolitie te Kotter
in, gesproken over het onderwerp: „De zor«
tor het spijbelende kind".
Spijbelaars zijn te verdeelen aldus spr.
3 categorieën: lo. de gelegenheids spijbe
laars, 2o. de gewoonte spijbelaars,
spijbelaars uit lust tot vagebondeeren.
De ervaring van de Kinderpolitie
groote stad als Rotterdam wijst uit, dat voor
het spijbelende kind. dat gedurende de school
uren ergens blijven moet, de gevaren van de
straat niet te onderschatten zijn.
Om dit spijbelen tegen te gaan, moet de
aanleiding daartoe worden weggenomen,
en moeten ouders en onderwijzers samen
werken om 't kind geregeld te controlee
ren of zoo noodig naar school te brengen.
Ook zal men aan zijn lust tot avonturen,
die bij deze jongens aanwezig is, tegemoet
moeten komen, door zelf met hen erop uit te
trekken of hen in één of andere club b.v. pad-
indersclub te plaatsen.
De kinderen van de derde categorie zul
len geheel anders behandeld moeten worden.
Als de kinderpolitie te Rotterdam met
deze kindeten in aanraking komt, wor
den de ouders zonder uitzondering met
hen verwezen naar dé August Hermann
Franckeschool, de school voor kinderen
met psychopatischen aanleg,
aar de onderwijsmethode geheel op den
aanleg van dit kind is ingesteld. De bedoe
ling is zoover hierin tegemoet te komen, dat
het kind zelf de school boven de straat ver
kiest.
Het is niet de taak van de Kinderpolitic
n 'het spijbelen tegen te gaan, hiervoor zijn
andere instanties aangewezen, maar juist
omdat de gevaren die het spijbelende kind
bedreigen in de groote stad, niet onderschat
orden, wordt er bij het surveilleeren door
de rechercheurs der Kinderpolitie niet aan
de spijbelende kinderen voorbijgegaan.
In de lepra-kolonie in Ned.-Indië
Het onderwero in de gistermorgen gehou
den zitting der Conferentie stond, de traditie
getrouw, in verband met den arbeid der Uit
wendige Zending.
kolonel J. P. Rawie van het Leger
des Heils in Nederland sprak over het onder
werp: „Leven, licht en liefde in de leprako
lonie in Ned. Oost-Indië".
Spr., die zelf in de kolonie vertoefd heeft,
vertelde een en ander daarvan. Er zijn 6 ko
lonies: Poelau Si Tjanang aan Sumatra's
Oostkust. Laut si Mono op de Karo Hoog
vlakte, Koendoer in Zuid-Sumatra, Watoe
Sempoe in Celebes, Donoredjo in Midden
Java en Pelantoengan.
Spr. verhaalde van de ellende der patiën
ten, die daar vei-pleegd worden en van der
zegen om him het Evangelie te mogen pre
diken. Voorts verhaalde hij over de uitvin
ding van geneesmiddelen ter genezing var
de lepra en de teleurstellingen daarmede on
dervonden.
En in ziin geheele voordracht deed hij iets.
verstaan van den grooten nood, die daar
heerscht. doch ook van het licht, dat de;
boodschap van het Evangelie ook in deze
duisternis kan brengen.
Daar de voorzitter. Ds Koningsber
ger door ambtsbezigheden 's morgens Hem
men had moeten verlaten, heeft de heer H.
W. Duyvendak de conferentie op
bruikelijke wijze gesloten.
den Bijbel in den arbeid der Kerk gezien
heeft en welke practische conclusies daaruit
voortvloeien voor het werk der Bijbelge
nootschappen.
Gedurende de volgende dagen worden dan
door de afgevaardigden der verschillende
landen ingeleid besprekingen over den ar
beid van bijbelvertaling en bijbelversprei
ding, en wel vooral niet alleen wat er door
de Bijbelgenootschappen reeds bereikt is,
maar inzonderheid ook wat er nog gedaan
moet worden. In verband hiermede komt dan
aan de orde nauwere samenwerking tusschen
de verschillende Bijbelgenootschappen, zoo
als deze in Ned.-Indië in de laatste jaren
reeds met zoo gunstig gevolg tot stand ge
komen is.
Men hoopt, dat deze conferentie we
der een krachtige stap voorwaarts zal
beteekenen voor de gemeenschappelijke
bijbelverspreiding over de geheele we
reld, die thans reeds voor da vertegen
woordigde genootschappen aan. bijbels
en bijbelgedeelten meer dan twintig
millioen exemplaren per jaar omvat.
De ochtend- en avondgodsdienstoefeningen
der conferentie zullen geleid worden door
Rev. R. F. Chisholm, den algemeenen
secretaris van het Schotsche Bijbelgenoot-
GODSDIENSTONDERWIJZERES
Tot godsdienstonderwijzer te Doesburg is
benoemd de heer G. M. Westenberg, al-
KINDERHUIS ALDEGONDE
Benoemd tot Directeur van het Kinderhuis
„Aldegonde" der Vereeniging „Kinderzorg"
in het Prov. ressort Utrecht der Ned. Herv.
Kerk de heer Mallénkote, sinds eenige
jaren werkzaam aan de stichting „Hoender-
Vermoeide, Branderige Voeten, Transpiratie er
stukloopen. Purolpoeder houdt huid en voete n koel en droog, gezond en gaaf. Strooibus 60c
KERKORGEL
Inzake de ingebruikneming van het orgel
in de Ned. Herv. Kerk te Brmel o, meldt
ins 'nog dat dit orgel gebouwd is onder
architectuur van K. M. Lu ij ten, te Rotter
dam, technisch orgelbouwkundig adviseur
der Afd. Gelderland en Drenthe van de Ver.
Kerkvoogdijen.
KERKORGEL
Gisteren is in de Geref. Kerk te Liss
het nieuwe kerkorgel in gebruik genomen.
Het werd gebouwd door de firma Valckx
en van Kouteren en Co. te Rotterdam, onder
deskundig toezicht van de heeren D. W
Milo en J. S. Luiting. Orgelisten
Haarlem.
Het orgel werd bij deze gelegenheid be
speeld door den heer J. S. Luiting, Orga
nist der Kloppersingelkerk te Haarlem, die
achtereenvolgens werken ten gehoore bracht
van J. S. Bach, G. F. Handel, C. Franck
Psalmmelodieën van D. W. L. Milo.
Het orgel beeft 14 sprekende stemmen
waaronder drie transmissies, Verdeeld! over
twee klavieren en vrij pedaal.
Uw dochter
Zojuist verscheen een origineel boek voor
bakvissen: „De eerste halte" door Betty v. d.
Plaats. Geef haar dat! Het vonige boek van
Betty v. d. Plaats zal ze ook wel gelezen
hebben en dit boek geeft de verdere lotge
vallen van Lerip, Rita en Els. 1.35 gebon
den. Vraagt Uw boekhandelaar of de N.V.
Meinoma, Delft.
tijdsgrens steeg, moest de toelage worden
verminderd en evenals in het vorige jaar
worden bepaald op f 300.
Na afhandeling der zaken van deze Beurs,
sluit de President de zitting, en verdaagt
de vergadering tot Zaterdag 10 uur.
DE BIJBELGENOOTSCHAPPEN
Van 2427 Juli wordt er te Woudschoten
bij Zeist gehouden een internationale confe
rentie van Bijbelgenootschappen, waaraan
de secretarissen en een aantal hoofdbestuurs
leden van de Bijbelgenootschappen
Amerika, Engeland, Frankrijk, Nederland,
Noorwegen en Schotland deelnemen. Het Ne-
derlandsch Bijbelgenootschap heeft naar
deze conferentie afgevaardigd Prof. Dr F. W
Grosheide, Prof. Dr J. H. Bavi
Ds D. E. Boeke, D. C rommel in, P. L.
de Gaay Fortman, Prof. Dr. H. Kr a e-
mer en Dr H. C. Rutgers.
De open-ingssamenkomst is op Maandag
avond en H.M. de Koningin toont Hare be
langstelling in het werk der Bijbelgenoot
schappen door Zich bij deze samenkomst of
ficieel te laten vertegenwoordigen door den
Hofprediker Prof. Dr H. Th. Obbinl
De voorzitter van het Ned. Bijbelgenoot
schap Prof. Dr F. W. Grosheide is als
voorzitter van deze samenkomst aarigew<
en na een openingswoord van hem en n?
verwelkoming der aanwezigen krijgt Prof.
H, Kraemer het woord over de vraag/hoe
de conferentie te Tamibaram de plaats
Tegenover het paleis op den Dam
te Amsterdam wordt weder een mo
numentale versiering aangebracht in
verband met de aanstaande blijde
gebeurtenis in het Prinselijk Gezin
waarbij de Dam weer het middelpunt
van de feestelijkheden zal zijn.
IN EN VERKOOP
OUDE en NIEUWE
STUDIE BOEKEN
FIPMA B. DE KLER
Oude en Nieuwe Schoolboekhandel
NIEUWE RIJN 45 LEIDEN
Telefoon 885
t. GieeiL.: Tandheelkunde: ie ged.
mej. R. Bos, F. J. M. E. Koppenol,
mn, A. Bosch-ma.; ld. 2e ged., mej. '3.
icj. H. A. Roode, mej. W. J. Stürcke,
TV. J. Heukelman,
rf ex." vooT'dipl. *A
Ph. E. Meerburg -
3sum. Gooische H.B.S., Lit. Econ. afd.
G-esl. de dames: J. S. Berg, E. A. do Bruin; A.
H. Dudok van Heel, B. C. G. Glelstein,
der Nolle, J. Oos-
dijk, M. C. P. Schol te,
van den Toorn
L. A. Utermark en de heeren R. Al bach,
Bakker, J. M. Bod-dé,-j, F. Dudok
E. H. G.
■rik zee. RHBS 5-j.<
i K. Gast, Brouwersha
werk er k. C. Boogerd, Ni
d. Hu
M. A. v. d. Ha'
J. Ta.
afd. A: Gesl. de
n; A. v. d. Zandt-
rd-welle: T. Kooö
de heeren K. L. Dalebout,
o. Nieuwerkerk;
•k; A. L. Patmos,
Nien
ONDERWIJS
Lager onderwijs aan
schipperskinderen
Van 11.050 leerplichtige kinderen, bezochten
er 3420 regelmatig een school
In het weekblad „De Binnenvaart" orgaan
m het Onderwijsfonds voor de Scheepvaart
is opgenomen het rapport betredende het
lager onderwijs aan schipperskinderen
het jaar 1938, zooals dat jaarlijks door den
heer S. J. van E f f e r e n wordt samenge
steld.
Uit dit rapport blijkt, dat er in 1038 1-1.050
schipperskinderen van den leerplichtigen
leeftijd waren. Hiervan hebben 3420 (30'9%)
kinderen het geheele jaar een school bezocht.
Van de overige kinderen zijn er
(24,3%) gedurende het geheele jaar niet op
een school geweest.
Volgens het rapport is verbetering te con-
stateeren. Het percentage van 0 schooltijden
deelde in 1938 van 26,2 tot 24,3 en dat va
het geheele jaar één school steeg van 29,
(1937) tot 30.9 in 1938.
Zeven schipperskinderen bezochten in 1938
niet minder dan 13 of meer scholen.
Van het onderwijs hebben ook nog gepro
fiteerd 457 kinderen geboren in 1932, die du:
in 1938 nog niet den leerplichtigen leeftijd
hadden bereikt.
Doof stommen-Onder wij s
In de bioscoopzaal van de Inrichting voor
Doofstommen-Onderwijs te Rotterdam heeft
gisteren het jaarlijksch afscheid van de
leerlingen plaats gehad.
De voorzitter van het bestuur, Mr G. H.
a m b e r t, heeft in zijn toespraak tot de
aanwezigen, waaronder het voltallig onder
wijzend personeel, de ouders der vertrek
kende leerlingen en hun pleegouders, er op
gewezen, hoe de kinderen van volslagen
hulpelooze wpzens thans tot flinke menschen
waren geworden met algemeene ontwikke
ling, hoe zij zidh door middel van de spraak
met anderen kunnen onderhouden, en tevens
zijn opgeleid tot een beroep, zoodat zij in
hun levensonderhoud kunnen voorzien. De
heer Lambert bracht dank aan het onder
wijzend personeel voor de groote toewijding
waarmede zij, niettegenstaande de groote
moeilijkheden van de verbouwing, in het
afgeloopen jaar hun taak hebben verricht.
Spreker wekte alle aanwezigen op in hun
omgeving steun te vragen o.a. door anderen
op te wekken lid van de vereeniging te
worden, aangezien de toestand der finan
ciën verre van rooskleurig is.
Een der vertrekkende leerlingen. Benja
min Cok, vertolkte, ook namens zijn mede
leerlingen, de gevoelens van dank aan het
bestuur en het onderwijzend personeel. Zicht
baar onder den indruk hoorden de aanwe
zigen deze rede aan, welke op volkomen
duidelijken en verstaanbaren toon werd uit
gesproken.
Vervolgens sprak de directeur, de heer P.
Linthorst, tot de ontslagen leerlingen.
Hij wekte hen op steeds flinke en goede
menschen .te blijven. Mochten zij ooit ge
brek hebben aan goeden raad dan zouden
zij nooit tevergeefs aankloppen bij hun
vroegere leeraren of bij hem zelf.
Eindelijk overhandigde de heer Lambert
in de leerlingen hun getuigschrift, alsmede
het gebruikelijke geschenk.
Tenslotte werden de ouders in de gelegen
heid gesteld afscheid te nemen van de leer
krachten, waarmede deze plechtigheid was
afgeloopen.
Het getuigschrift van loffelijk ontslag
verwierven de leerlingen: Jacob Evers uit
Zevenhuizen: Benjamin Cok uit Kruinin-
gen; Cornells Seits uit Dordrecht; Maria
Helena Schillernan uit Biervliet; Mari(
Bruin uit Waddinxveen; Catharina v.
Steen, Jannek Landman. Gerrit Willem
Jansen. Roeland Hey, Teunis v. d. Stoep,
allen uit Rotterdam.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Zwolle. Chr. Lyceum. Tot leeraar Ned.
Taal: de heer D. P. Oos ter ba an- te Am
sterdam. Tot leeraar aardrijkskunde: de heer
M. A. de Venk, te Utrecht.
Amsterdam. Gesl. dc beer W. de Vries
isteiidöm.1
i. r n h o m. Gesl. A. Bos, Cvlem-borg; R. Vis-
Nunspeet; J. Blanken, Doetinchean. Afle
zen 5.
Hanenberg; tt
Schijndel, R. Schellekiens. Boxtel:' M*Termeer
Michielsgestel; M. Vervoort. Tilburg.
Den Haag. Gesl. Mej. C. J. van Rijn, Zoe-
térwoude, de heeren H. A. Sleyffers, Den Haag.
F. D. Telji
n in ge
Leiden.
H.' Roï
De Spoorwegtentoonstelling te Am
sterdam in aanbouw 168 jonge
werkloozen zijn hierbij te werk ge-
steld. Het emplacement in wording
d. Molen, Gronini
Ro
n; P. H. Surlngar, Assed
i heer L. J. Bakker. Alk-
m. Comm. I. Gesl. A. Hoekstra
Dordrecht; G. J. Ernst, TV. Kwaadgras,. R'da-J
Comm. II: C. L. Nieuwstad, Gorkum; C. Ba..
Jeu. Souburg: J. A. Mangnus, Vogelwaarde.
Utrecht. Gesl. de heeren H. M. Hey. Q
v. <3. Neut, J. Krullenaars en A. T. J. van
Zwolle. Gesl.: E. de Vries, Almelo;
L. v. d. Vl-ugt, Enschede: H. v. Ross-u-m,
neper veen; M. L. Verbaek, Oldemarkt; IC.
ninik, IJhonst.
Handelsonderwijs. Den Haag. Hai
kennis L.O. Gesl.: de dames: P. P. Eras. U
E. Th. M. van Onzen, Amsterdam; J. C
Santen, Olsterwijk; E. M. G. Sehoonls, Tilbut
de heeren: P. A van der Linden. Nijmegen;
Lokeroe, R'dairf: C. Schijf, Haarlem: P. J. f
velkoul, Grevenbicht, A. J. Sleders. MeppeL
Notariaat. Den Haag. GcsL voor deel T
G. F. Potgieter, Amsterdam.
Gesl. Leeraarsdlpl. reclame- en etalageschrill
der Ned. Ver. tot Bev. der Sciiraftkue
heeren: TV. R. van Mourik, Laren (N.H.);'Jolj
G. Smits, Koudekerke.
ICranmvcrplcglng. Den Haag. Gesl.
het Staatsex. der ,,'s-Gravenhaagsc-he Ceni
Vereen, van ICraamverzorging", dc zusters: 1|
D. Bllckwedel. R'dam: C. Geelhoed, Schevenin,
de Hoog, Delft: H. Jongbloed, Drie
bergen: L. Kok. M. van Lier en B. Perk, Def
Haag: G. Roclfsema, Apeldoorn: L Rosiej
Genderingen; C. v. d. Sijs. Leiderdorp.
Snaayer. Dordrecht; L Teseling, Driebergen
p. van Vassen en J. Völlmüller, Den Haag; t
T. 1 e'. de Wit. Nieuwkoop.
DE CHR.-HIST. ZOMER-
CONFERENTIE TE LUNTEREN
De landbouw en de trust en
kartelvorming
LUNTEREN, 22 Juli. Op den tweeden dag
van de 16de Chr.-Hist. Zomerconferentlc
werd in de morgenlbijeenkomst het woord
gevoerd door Mr. Dr. P. H. W. G. van den
I-I e 1 m, burgem. van Pijnacker, die 'n inlei
ding hield over „De verhouding tussdhen
de publiekrechtelijke lichamen onderling,
gezien van Chr.-I-Iist standpunt.
In den middag had verder een excursie
plaats, waarna in de avondbijeenkomst Dr.
J. J. W a 11 i e n. te Haarlem, geneesheer
bij de arbeids-inspectie, een inleiding hield
„Gemeentebesturen en volksgezond
heid". De inleider besprak oju. de maatre
gelen, welke z. i. op het terrein der gemeen-
tebcmoeiing behooren te worden genomen
Een goede maatregel achtte hij o.a. het be-
"orderen van een goed vcrzekcrings-systeem
eigen de kosten van ziekenhuisverpleging.
Sterk bepleitte hij de noodzakelijkheid vau
uitbreiding van de söhoolartscndiensten
er alle gemeenten. Eveneens werd gewe
zen op de toenemende noodzakelijkheid in
het belang van de volksgezondheid keu
ringsdiensten voor waren te organ iseeren.
Vanmorgen werd het woord gevoerd door
den heer G. van der Ley, uit De Steeg,
die sprak over „Dc Landbouw en dc trust- en
kartelvorming'.
Na enkele inleidende woorden besprak de
heer Van der Ley o.m. de oorzaken en om
vang van trust- en kartelvorming, de taak
der aveifrieid, waarbij hij het rapport, dooi
de Landbouw-commissie der Glir.-Hist. Unie
in het voorjaar 1939 uitgebracht, in hoofd
lijnen volgde.
Deze commissie is tot de volgende conclu-
1.^De groei van het trust- en kartelwezen
vloeit voort uit dc ontwikkeling van
economisch leven, zooals die zich na den
grooten wereldoorlog 'voltrokken heeft.
2. Dc omvang van dit verschijnsel ls
dien aard, dat dc positie van tallooze kleine
zelfstandige ondernemers hierdoor in
vaar komt.
.3. Het is in de eerste plaats dc taak dezer
groepen- zelve, om door krachtige organisa
tie en door coöperatie hun positie tc versteij
i. Hoewel van een anti-trustwelgeving,
gelet op de ervaringen in het buitenland,
weinig te verwachten valt, is dit geen re
den voor de overheid om een lijdelijke hou
ding aan te nemen.
5. De overheid dient excessen te beteuge
len en dient er zorg voor te dragen dat de
winsten dor concerns geen on-socialen om
vang verkrijgen.
fi. Dc overheid trede, op tegen onjuiste
reclame-methoden, als herhaaldelijk gesig
naleerd zijn in den strijd die de margarine
industrie voert tegen de nationale product!
onzer zuivelindustrie.
7. De overiieid noodzake dc margarine-;
dustie, om moor haar producten gebruik
maken van dierlijke vetten, die o.a. on; j
'arkenshouderij voortbrengt.
8. De overheid wake er tegen, dat grootj
kapitaalkrachtige ondernemingen een mach
den staat gaan vormen, die de onafhan
kelijke positie van de zelfstandige landjboul
wers en middenstanders beiuvigt.~
9. De overheid verleene kraehtigen steun
aan de organisaties dezer groepen in haa'
streven naar de handhaving en versterking
harer economische positie.
Over politieke zakelijkheid
Volgens het Handelsblad (lib.) koers)
Dr Colijn tihans in de richting van politiek!
zakelijkheid. Hierop vat de Maasb.odi
(r.k.) vuur en schrijft, tamelijk bitter ei
agressief:
En wat de „politieke zakelijkheid" b:-
treft moet duidelijk dit worden gezeg
dat het uitlokken van een kabinels
crisis, zooals de heer Colijn zich he-:
veroorloofd, met politieke zakelijkh^.
weinig te maken heeft;
dat de poging een kabinet te.formeert-
tegen den wil van de overgroote rneei
derheid van volk en parlement in, m(
politieke zakelijkheid niets te make]
heeft
dat reeds de bloote veronderstellinj
dat de meerderheid zioh er bij zou neef
leggen, zulk een kabinet te zien regeerer.
met politieke zakelijkheid niets te make:
heeft;
dat die meerderheid niet zal duldec
dat Nederland en Indië opnieuw een uit)
zichtlooze en daarom wreede deflatie
politiek zullen ondergaan;
dat die meerderheid er ook niet aai
denkt, een politiek te acoepteeren. die di
basis van onze staatsinstellingen ze:
aanrandt en ons geheele constitutioneel
stelsel aan het wankelen dreigt t
brengen.
Dat zal de politieke zakelijkheid zijt
Men moet zich nu een-maal niet vergisse.
in het zeer ernstig Staatsrechtelijk ka
rakter van deze crisis.
Er is een tijd geweest, dat een Neder
landsch staatsman zioh in de verlioudin
gen vergiste, toen hij uitriep, dat „Hol
land" altijd de leiding had gehad en ds;
capituleeren voor hem, die stemmen wool
en niet telde, plicht was.
Er schijr.f wederom zulk een tragisch
vergissing te dreigen. Onder het mor
van een „onpolitiek zakenkabinet" schijs
een kleine minderheid het te willen be
staan, zijn wil aan den zeer duidelijk uil
gesproken wil van d^overgroote meer
derheid te willen opleggen. Dit is ee
ondernemen, waartegen wij nog eer.
met ernst waarschuwen, want het einf
ervan kén niet anders zijn dan de con1
stitutioneele nederlaag van deze minflja
heid en daardoor ook noodelooze ver
scherping van tegenstellingen.