KERK EN ZENDING ZATERDAG 22 JULI 1939 DERDE BLAD PAG. 1 Z. GEREF. KERKEN Tweetal: Te Ooltgensplaat, cand. H. A. C. v. d. Linden te Amsterdam en cand W. .Vreuffdenhil te Rotterdam. NEO. HSEttV. KEJRK Aangenomen: Naar Wamel en Dreu- mel, cand. P. J. Pennings, hulppred. te Roer mond. Naar Idaard, J. C. A. Nijenhuis Ockhuysen te Sappemeer, die bedankt heelt voor Boertange. Ds R. Bartlema Woensdag 2 Augustus zal het 25 jaren ge leden zijn. dat Ds. R. Bartlema, predikant der Ned. Herv. Gem. te Zeist, tot 't dienstwerk in de Ned. Herv. Kerk te Ernst (Geld.) werd in geleid. In Oct. 1916 ver wisselde de a.s. jubilaris deze ge meente voor Beesd, om .in Jan. 192'1 de roeping paar Hoogeveen te aanvaarden. "~*c" Van hier vertrok Ds "Bartlema naar~*5ftf' tegenwoordige ge meente. waar hij in October 1925 zijn intrede deed. Ds. Bartlema, die thans 50 jaar oud is (24. April 1889 geboren), viert tevens zijn 25- jarige echtvereeniging. Er heeft zich een jubileum-comité gevormd, dat 26 Juli des avonds te 8 uur, in „Irene" een herdenkings avond belegd heeft. Bovendien recipieeren. Ds. en Mevr. Bartlema op 2 Aug. van 35 uur in het wijkgefoouw „Calvijm". Op den zelfden dag. des avonds 7.30, hoopt de jubi laris een gedachtenisrede uit te spreken in de Nieuwe Herv. Kerk. Ook van buiten de gemeente is belangstel- Jing te verwachten. Ds. Bartlema toch neemt een werkzaam aandeel in de leiding van ve lerlei Christelijke actie in ons land. Zoo i". hij voorzitter van den Bond van Herv. Jon- gelingsvereenigingen op Geref. grondslag: be stuurslid van de Vereen, voor Geref. Zieken verzorging en eveneens van de Ver. voor Chr. verzorging van Geestes- en Zenuiwzie- De geestelijke belangen onzer weermacht zijn mede aan zijn zorg als „Legerpredikant toevertrouwd. Ds Joh. Rauws treedt af Een niet geheel onverwacht, maar niette min stellig met leedwezen in breeden kring ontvangen bericht bereikt ons uit Oegstgeest n.l. diat Ds Joh. Rauws wegens voortduren- de ongesteldheid op medisch advies, en we gens het bereiken van den 65-jarigen leef tijd emeritaat gevraagd heeft aan de Bestu ren der samenwerkende Zendingscorporaties als Zendings-director, met ingang van 1 Jan. 1940. De ernstige krankheid, waarvan hij ten deele genas; het verlies van zijn, in.zijn ar beid hem zoo trouw gesteund hebbende echt- genoote, en het ongeval, hem onlangs te Am sterdam overkomen, hebben dezen stillen, maar harden werker genoopt den arbeid, die hem zóó lief is, in te perken en straks ge heel neer te leggen. Of beter: niet geheel, want Ds Rauws zal zich na bekomen emeri taat een literaire arbeid op Zendingsgebied zien toegewezen. Zoo blijft zijn Zendings liefde geactiveerd', al za'l hij van veel arbeid met weemoed moeten loslaten. Ds Rauws zal zich te 's-Gravenhage gaan Vestigen. Ds Rauiws, in 1874 te 's-Gravenhage ge boren, ontving zijn opleiding aan het gymnasium te Delft, daarna aan de Rijks universiteit te Lei den. In 1901 werd hij predikant te Aduard (Gr.), in 1905 te Beilen CDrente)in beide gemeenten bevestigd door zijn leermees ter Dr F. van Gheel Gildemeester te 's-Gravenhage. In 1908 werd hij door het Ned. Zend. Ge nootschap en de Utr. Zend. Vereeniging tot zendingsdirector benoemd. In 1917 werden Zendingsbureau en Ned. Zendingsschool naar Oegstgeest verplaatst. Hij is dus bijna 32 ja ren als zendingsdirector werkzaam geweest. Algemeene Synode Ned. Herv. Kerk Vrijdaq 21 Juli Derde Zitting. Na opening gaat de President voor in gebed. De notulen worden vastgesteld. Aanvulling der agenda heeft plaats. Besloten wordt Prof. Berkelbach van den Sprenkel te verzoeken, de Alg. Sy node tc willen vertegenwoordigen bij de opening der-Wereld-conferentie van - li r i s t e n-J eugd op Maandag 24 Juli e.k. hoeren -J. B o o n s t r a, Dr W. H. W e c d a en J J. C. Karres worden uitge- noodigd voor te bereiden de behandeling .an liet verzoek van het Class. Bestuur van Dokkuni om herziening van een besluit in hoogr beroep der Synodus contracta. welke behandeling in de Synodus plena zal plaats hebben. vice-president brengt verslag uit over het nazien der registers van den secretaris. Ingekomen waren 1983 stukken, uitgegaan 2419 stukken. Na gehouden steekproeven bleek alles in de beste orde te zijn. Hij stelt voor aan den secretaris dank te brengen voor in omvangrijken arbeid. De groslijst voor een pred.-lid en een ouderl.-lid dor Syn. Commissie wordt opge maakt De Synodale fondsen Vervolgens komt de quaestor-generaal ter vergadering. Hij wordt door den President welkom gelieeten. die hem meedeelt, dat de Alg. Synode zich heeft vcreenigd met het roorstel der Syn. Commissie om do. door; hem overgelegde rekeningen goed te keuren en hem te ontheffen van alle verantwoorde lijkheid voor zijn beheer. Tevens noodigt hij hem "uit zich te willen blijven belasten met de administratie, welke uitnoodiging door den quaestor-generaal aanvaard wordt. Aan de behandeling der Synodale fondsen laat de quaestor-generaal enkele algemeene op merkingen voorafgaan. Hierbij komt ter sprake de motie van de classis Franeker en andere classes over verdere controle-maat regelen op het beheer van dezen funCtiona- •is. Na ernstige bespreking wordt besloten deze in handen van de commissie voor de stukken te geven, opdat in een latere zit ting de behandeling kan voortgezet en tot een einde worden gebracht. LUTHERSCHE ZENDING In den loop van Aug. worden met ver lof in Nederland verwacht de heer en mev~ Steinhardt-Teudt, die dezer dagen te Marseille zijn aangekomen. Hun adres in ons land zal dan zijn Dantelaan 33, Utrecht. AVONDSTILTEN Gedurende zes Donderdagavonden heeft de Geref. Kerk in 'H.V. te Haarlem dn haar nieuwe gebouw, de Bagijnhofkapel, avond stilten gehouden. Zij zijn zeer geslaagd: er bleek groote belangstelling. Behalve korte toespraken waren zang, orgelspel en solisten te beluisteren. Niet alleen de pastor loei. Ds. v. Deth, ook Herv. en Luth. predikanten - de pastoor der Oud-Kathol. Kerk gingen Noodlijdende kerken en personen Aan de beurt is de behandeling der aan gelegenheden van het Fonds voor noodlij dende kerken en personen. Uit het verslag blijkt, dat de opbrengst der collecten in 1938 daalde van 17000 tot 16311.57. Van H.M. "e Koningin kwam weder een iftinvan 2000.—. De giften bleven ruim 860, achter bij het vorige jaar. De uitgaven verminderden met 100.— omdat voor doodehandsbclasting in pl van 780. 676 behoefde te worden betaald. De voor drachten voor kleine toelagen bedragen ll(ö5.—; voor groote toelagen blijft 'schikbaar 16515.—. De voordrachten worden na breede discussie goedgekeurd. Een be sluit wordt genomen, dat indien de adviseur der synode zelf als architect optreedt bij den bouw of de verbouwing van een kerk of pastorie, waarvoor een toelage uit de Syi fondsen wordt genoten, een andere deskun dige zal aangezocht worden om toezicht te houden. Daarna wordt overgegaan tot de behande ling van het Fonds ter voorziening in de geestelijke behoeften. Met dank wordt jnel- ding gemaakt van een gift van 750.— ontvangen van H.M. de Koningin Beschikbaar is het bedrag van 4785; het totaal der voordrachten bedraagt 9400; uit de Generale kas zal een toelage van 4615 worden gegeven. Ook deze voordrach ten worden goedgekeurd. Predikantstractementen. Van de behandeling van de aangelegen heden van het Fonds tot verbetering der schraalste predikantstraclementen worde vermeld, dat de vrijwillige bijdragen in '3S daalden met 109.22, terwijl hét Fonds „Aan pakken" door renteverlaging zich genood zaakt zag zijn jaarlijksche gift van 24000. terug te brengen op 20.000.Uit de baten van den Vervolgbundel werd 500 op dit Fonds overgeschrevent. Het minimum der laagste tractementen wordt ook dit jaar uit dit fonds gebracht op 1700.het maxi mum op 1900.—. Waar de voordrachten 53.677 beloopen en te beschikken is over 31.484, zal uit de Gen. kas f 22193 worden bijgepast. Weduwen- en Weezenkas Vervolgens komen de aangelegenheden van de Algemeene Weduwen- en Weezen- beurs aan de orde. Het aantal deel gerechtig den steeg van 401 tot 407. De ontvangsten daalden in '38 met f 1245.90. De contributie der lot het lidmaatschap bevoegden steeg met f295. en door den Quaestor Gen. ingesteld onderzoek bleek, dat in de jaren 1914 tot 1921 de toelage uit de beurs tueschen '205 en f250 bedroeg; in 1922—'27 tussdhen. f 250 en f 290; in 1927—37 boven de f300 steeg Nu de rente daalde en het aantal vacatures ver minderde, daarentegen de gemiddelde leef- Conferentie voor Inwendige Zending De zorg voor het spijbelende kind HEMMEN, 21 Juli. In de avondzitting op den derden dag heeft mej. A. E y k inspectrice van de Kinderpolitie te Kotter in, gesproken over het onderwerp: „De zor« tor het spijbelende kind". Spijbelaars zijn te verdeelen aldus spr. 3 categorieën: lo. de gelegenheids spijbe laars, 2o. de gewoonte spijbelaars, spijbelaars uit lust tot vagebondeeren. De ervaring van de Kinderpolitie groote stad als Rotterdam wijst uit, dat voor het spijbelende kind. dat gedurende de school uren ergens blijven moet, de gevaren van de straat niet te onderschatten zijn. Om dit spijbelen tegen te gaan, moet de aanleiding daartoe worden weggenomen, en moeten ouders en onderwijzers samen werken om 't kind geregeld te controlee ren of zoo noodig naar school te brengen. Ook zal men aan zijn lust tot avonturen, die bij deze jongens aanwezig is, tegemoet moeten komen, door zelf met hen erop uit te trekken of hen in één of andere club b.v. pad- indersclub te plaatsen. De kinderen van de derde categorie zul len geheel anders behandeld moeten worden. Als de kinderpolitie te Rotterdam met deze kindeten in aanraking komt, wor den de ouders zonder uitzondering met hen verwezen naar dé August Hermann Franckeschool, de school voor kinderen met psychopatischen aanleg, aar de onderwijsmethode geheel op den aanleg van dit kind is ingesteld. De bedoe ling is zoover hierin tegemoet te komen, dat het kind zelf de school boven de straat ver kiest. Het is niet de taak van de Kinderpolitic n 'het spijbelen tegen te gaan, hiervoor zijn andere instanties aangewezen, maar juist omdat de gevaren die het spijbelende kind bedreigen in de groote stad, niet onderschat orden, wordt er bij het surveilleeren door de rechercheurs der Kinderpolitie niet aan de spijbelende kinderen voorbijgegaan. In de lepra-kolonie in Ned.-Indië Het onderwero in de gistermorgen gehou den zitting der Conferentie stond, de traditie getrouw, in verband met den arbeid der Uit wendige Zending. kolonel J. P. Rawie van het Leger des Heils in Nederland sprak over het onder werp: „Leven, licht en liefde in de leprako lonie in Ned. Oost-Indië". Spr., die zelf in de kolonie vertoefd heeft, vertelde een en ander daarvan. Er zijn 6 ko lonies: Poelau Si Tjanang aan Sumatra's Oostkust. Laut si Mono op de Karo Hoog vlakte, Koendoer in Zuid-Sumatra, Watoe Sempoe in Celebes, Donoredjo in Midden Java en Pelantoengan. Spr. verhaalde van de ellende der patiën ten, die daar vei-pleegd worden en van der zegen om him het Evangelie te mogen pre diken. Voorts verhaalde hij over de uitvin ding van geneesmiddelen ter genezing var de lepra en de teleurstellingen daarmede on dervonden. En in ziin geheele voordracht deed hij iets. verstaan van den grooten nood, die daar heerscht. doch ook van het licht, dat de; boodschap van het Evangelie ook in deze duisternis kan brengen. Daar de voorzitter. Ds Koningsber ger door ambtsbezigheden 's morgens Hem men had moeten verlaten, heeft de heer H. W. Duyvendak de conferentie op bruikelijke wijze gesloten. den Bijbel in den arbeid der Kerk gezien heeft en welke practische conclusies daaruit voortvloeien voor het werk der Bijbelge nootschappen. Gedurende de volgende dagen worden dan door de afgevaardigden der verschillende landen ingeleid besprekingen over den ar beid van bijbelvertaling en bijbelversprei ding, en wel vooral niet alleen wat er door de Bijbelgenootschappen reeds bereikt is, maar inzonderheid ook wat er nog gedaan moet worden. In verband hiermede komt dan aan de orde nauwere samenwerking tusschen de verschillende Bijbelgenootschappen, zoo als deze in Ned.-Indië in de laatste jaren reeds met zoo gunstig gevolg tot stand ge komen is. Men hoopt, dat deze conferentie we der een krachtige stap voorwaarts zal beteekenen voor de gemeenschappelijke bijbelverspreiding over de geheele we reld, die thans reeds voor da vertegen woordigde genootschappen aan. bijbels en bijbelgedeelten meer dan twintig millioen exemplaren per jaar omvat. De ochtend- en avondgodsdienstoefeningen der conferentie zullen geleid worden door Rev. R. F. Chisholm, den algemeenen secretaris van het Schotsche Bijbelgenoot- GODSDIENSTONDERWIJZERES Tot godsdienstonderwijzer te Doesburg is benoemd de heer G. M. Westenberg, al- KINDERHUIS ALDEGONDE Benoemd tot Directeur van het Kinderhuis „Aldegonde" der Vereeniging „Kinderzorg" in het Prov. ressort Utrecht der Ned. Herv. Kerk de heer Mallénkote, sinds eenige jaren werkzaam aan de stichting „Hoender- Vermoeide, Branderige Voeten, Transpiratie er stukloopen. Purolpoeder houdt huid en voete n koel en droog, gezond en gaaf. Strooibus 60c KERKORGEL Inzake de ingebruikneming van het orgel in de Ned. Herv. Kerk te Brmel o, meldt ins 'nog dat dit orgel gebouwd is onder architectuur van K. M. Lu ij ten, te Rotter dam, technisch orgelbouwkundig adviseur der Afd. Gelderland en Drenthe van de Ver. Kerkvoogdijen. KERKORGEL Gisteren is in de Geref. Kerk te Liss het nieuwe kerkorgel in gebruik genomen. Het werd gebouwd door de firma Valckx en van Kouteren en Co. te Rotterdam, onder deskundig toezicht van de heeren D. W Milo en J. S. Luiting. Orgelisten Haarlem. Het orgel werd bij deze gelegenheid be speeld door den heer J. S. Luiting, Orga nist der Kloppersingelkerk te Haarlem, die achtereenvolgens werken ten gehoore bracht van J. S. Bach, G. F. Handel, C. Franck Psalmmelodieën van D. W. L. Milo. Het orgel beeft 14 sprekende stemmen waaronder drie transmissies, Verdeeld! over twee klavieren en vrij pedaal. Uw dochter Zojuist verscheen een origineel boek voor bakvissen: „De eerste halte" door Betty v. d. Plaats. Geef haar dat! Het vonige boek van Betty v. d. Plaats zal ze ook wel gelezen hebben en dit boek geeft de verdere lotge vallen van Lerip, Rita en Els. 1.35 gebon den. Vraagt Uw boekhandelaar of de N.V. Meinoma, Delft. tijdsgrens steeg, moest de toelage worden verminderd en evenals in het vorige jaar worden bepaald op f 300. Na afhandeling der zaken van deze Beurs, sluit de President de zitting, en verdaagt de vergadering tot Zaterdag 10 uur. DE BIJBELGENOOTSCHAPPEN Van 2427 Juli wordt er te Woudschoten bij Zeist gehouden een internationale confe rentie van Bijbelgenootschappen, waaraan de secretarissen en een aantal hoofdbestuurs leden van de Bijbelgenootschappen Amerika, Engeland, Frankrijk, Nederland, Noorwegen en Schotland deelnemen. Het Ne- derlandsch Bijbelgenootschap heeft naar deze conferentie afgevaardigd Prof. Dr F. W Grosheide, Prof. Dr J. H. Bavi Ds D. E. Boeke, D. C rommel in, P. L. de Gaay Fortman, Prof. Dr. H. Kr a e- mer en Dr H. C. Rutgers. De open-ingssamenkomst is op Maandag avond en H.M. de Koningin toont Hare be langstelling in het werk der Bijbelgenoot schappen door Zich bij deze samenkomst of ficieel te laten vertegenwoordigen door den Hofprediker Prof. Dr H. Th. Obbinl De voorzitter van het Ned. Bijbelgenoot schap Prof. Dr F. W. Grosheide is als voorzitter van deze samenkomst aarigew< en na een openingswoord van hem en n? verwelkoming der aanwezigen krijgt Prof. H, Kraemer het woord over de vraag/hoe de conferentie te Tamibaram de plaats Tegenover het paleis op den Dam te Amsterdam wordt weder een mo numentale versiering aangebracht in verband met de aanstaande blijde gebeurtenis in het Prinselijk Gezin waarbij de Dam weer het middelpunt van de feestelijkheden zal zijn. IN EN VERKOOP OUDE en NIEUWE STUDIE BOEKEN FIPMA B. DE KLER Oude en Nieuwe Schoolboekhandel NIEUWE RIJN 45 LEIDEN Telefoon 885 t. GieeiL.: Tandheelkunde: ie ged. mej. R. Bos, F. J. M. E. Koppenol, mn, A. Bosch-ma.; ld. 2e ged., mej. '3. icj. H. A. Roode, mej. W. J. Stürcke, TV. J. Heukelman, rf ex." vooT'dipl. *A Ph. E. Meerburg - 3sum. Gooische H.B.S., Lit. Econ. afd. G-esl. de dames: J. S. Berg, E. A. do Bruin; A. H. Dudok van Heel, B. C. G. Glelstein, der Nolle, J. Oos- dijk, M. C. P. Schol te, van den Toorn L. A. Utermark en de heeren R. Al bach, Bakker, J. M. Bod-dé,-j, F. Dudok E. H. G. ■rik zee. RHBS 5-j.< i K. Gast, Brouwersha werk er k. C. Boogerd, Ni d. Hu M. A. v. d. Ha' J. Ta. afd. A: Gesl. de n; A. v. d. Zandt- rd-welle: T. Kooö de heeren K. L. Dalebout, o. Nieuwerkerk; •k; A. L. Patmos, Nien ONDERWIJS Lager onderwijs aan schipperskinderen Van 11.050 leerplichtige kinderen, bezochten er 3420 regelmatig een school In het weekblad „De Binnenvaart" orgaan m het Onderwijsfonds voor de Scheepvaart is opgenomen het rapport betredende het lager onderwijs aan schipperskinderen het jaar 1938, zooals dat jaarlijks door den heer S. J. van E f f e r e n wordt samenge steld. Uit dit rapport blijkt, dat er in 1038 1-1.050 schipperskinderen van den leerplichtigen leeftijd waren. Hiervan hebben 3420 (30'9%) kinderen het geheele jaar een school bezocht. Van de overige kinderen zijn er (24,3%) gedurende het geheele jaar niet op een school geweest. Volgens het rapport is verbetering te con- stateeren. Het percentage van 0 schooltijden deelde in 1938 van 26,2 tot 24,3 en dat va het geheele jaar één school steeg van 29, (1937) tot 30.9 in 1938. Zeven schipperskinderen bezochten in 1938 niet minder dan 13 of meer scholen. Van het onderwijs hebben ook nog gepro fiteerd 457 kinderen geboren in 1932, die du: in 1938 nog niet den leerplichtigen leeftijd hadden bereikt. Doof stommen-Onder wij s In de bioscoopzaal van de Inrichting voor Doofstommen-Onderwijs te Rotterdam heeft gisteren het jaarlijksch afscheid van de leerlingen plaats gehad. De voorzitter van het bestuur, Mr G. H. a m b e r t, heeft in zijn toespraak tot de aanwezigen, waaronder het voltallig onder wijzend personeel, de ouders der vertrek kende leerlingen en hun pleegouders, er op gewezen, hoe de kinderen van volslagen hulpelooze wpzens thans tot flinke menschen waren geworden met algemeene ontwikke ling, hoe zij zidh door middel van de spraak met anderen kunnen onderhouden, en tevens zijn opgeleid tot een beroep, zoodat zij in hun levensonderhoud kunnen voorzien. De heer Lambert bracht dank aan het onder wijzend personeel voor de groote toewijding waarmede zij, niettegenstaande de groote moeilijkheden van de verbouwing, in het afgeloopen jaar hun taak hebben verricht. Spreker wekte alle aanwezigen op in hun omgeving steun te vragen o.a. door anderen op te wekken lid van de vereeniging te worden, aangezien de toestand der finan ciën verre van rooskleurig is. Een der vertrekkende leerlingen. Benja min Cok, vertolkte, ook namens zijn mede leerlingen, de gevoelens van dank aan het bestuur en het onderwijzend personeel. Zicht baar onder den indruk hoorden de aanwe zigen deze rede aan, welke op volkomen duidelijken en verstaanbaren toon werd uit gesproken. Vervolgens sprak de directeur, de heer P. Linthorst, tot de ontslagen leerlingen. Hij wekte hen op steeds flinke en goede menschen .te blijven. Mochten zij ooit ge brek hebben aan goeden raad dan zouden zij nooit tevergeefs aankloppen bij hun vroegere leeraren of bij hem zelf. Eindelijk overhandigde de heer Lambert in de leerlingen hun getuigschrift, alsmede het gebruikelijke geschenk. Tenslotte werden de ouders in de gelegen heid gesteld afscheid te nemen van de leer krachten, waarmede deze plechtigheid was afgeloopen. Het getuigschrift van loffelijk ontslag verwierven de leerlingen: Jacob Evers uit Zevenhuizen: Benjamin Cok uit Kruinin- gen; Cornells Seits uit Dordrecht; Maria Helena Schillernan uit Biervliet; Mari( Bruin uit Waddinxveen; Catharina v. Steen, Jannek Landman. Gerrit Willem Jansen. Roeland Hey, Teunis v. d. Stoep, allen uit Rotterdam. ONDERWIJSBENOEMINGEN Zwolle. Chr. Lyceum. Tot leeraar Ned. Taal: de heer D. P. Oos ter ba an- te Am sterdam. Tot leeraar aardrijkskunde: de heer M. A. de Venk, te Utrecht. Amsterdam. Gesl. dc beer W. de Vries isteiidöm.1 i. r n h o m. Gesl. A. Bos, Cvlem-borg; R. Vis- Nunspeet; J. Blanken, Doetinchean. Afle zen 5. Hanenberg; tt Schijndel, R. Schellekiens. Boxtel:' M*Termeer Michielsgestel; M. Vervoort. Tilburg. Den Haag. Gesl. Mej. C. J. van Rijn, Zoe- térwoude, de heeren H. A. Sleyffers, Den Haag. F. D. Telji n in ge Leiden. H.' Roï De Spoorwegtentoonstelling te Am sterdam in aanbouw 168 jonge werkloozen zijn hierbij te werk ge- steld. Het emplacement in wording d. Molen, Gronini Ro n; P. H. Surlngar, Assed i heer L. J. Bakker. Alk- m. Comm. I. Gesl. A. Hoekstra Dordrecht; G. J. Ernst, TV. Kwaadgras,. R'da-J Comm. II: C. L. Nieuwstad, Gorkum; C. Ba.. Jeu. Souburg: J. A. Mangnus, Vogelwaarde. Utrecht. Gesl. de heeren H. M. Hey. Q v. <3. Neut, J. Krullenaars en A. T. J. van Zwolle. Gesl.: E. de Vries, Almelo; L. v. d. Vl-ugt, Enschede: H. v. Ross-u-m, neper veen; M. L. Verbaek, Oldemarkt; IC. ninik, IJhonst. Handelsonderwijs. Den Haag. Hai kennis L.O. Gesl.: de dames: P. P. Eras. U E. Th. M. van Onzen, Amsterdam; J. C Santen, Olsterwijk; E. M. G. Sehoonls, Tilbut de heeren: P. A van der Linden. Nijmegen; Lokeroe, R'dairf: C. Schijf, Haarlem: P. J. f velkoul, Grevenbicht, A. J. Sleders. MeppeL Notariaat. Den Haag. GcsL voor deel T G. F. Potgieter, Amsterdam. Gesl. Leeraarsdlpl. reclame- en etalageschrill der Ned. Ver. tot Bev. der Sciiraftkue heeren: TV. R. van Mourik, Laren (N.H.);'Jolj G. Smits, Koudekerke. ICranmvcrplcglng. Den Haag. Gesl. het Staatsex. der ,,'s-Gravenhaagsc-he Ceni Vereen, van ICraamverzorging", dc zusters: 1| D. Bllckwedel. R'dam: C. Geelhoed, Schevenin, de Hoog, Delft: H. Jongbloed, Drie bergen: L. Kok. M. van Lier en B. Perk, Def Haag: G. Roclfsema, Apeldoorn: L Rosiej Genderingen; C. v. d. Sijs. Leiderdorp. Snaayer. Dordrecht; L Teseling, Driebergen p. van Vassen en J. Völlmüller, Den Haag; t T. 1 e'. de Wit. Nieuwkoop. DE CHR.-HIST. ZOMER- CONFERENTIE TE LUNTEREN De landbouw en de trust en kartelvorming LUNTEREN, 22 Juli. Op den tweeden dag van de 16de Chr.-Hist. Zomerconferentlc werd in de morgenlbijeenkomst het woord gevoerd door Mr. Dr. P. H. W. G. van den I-I e 1 m, burgem. van Pijnacker, die 'n inlei ding hield over „De verhouding tussdhen de publiekrechtelijke lichamen onderling, gezien van Chr.-I-Iist standpunt. In den middag had verder een excursie plaats, waarna in de avondbijeenkomst Dr. J. J. W a 11 i e n. te Haarlem, geneesheer bij de arbeids-inspectie, een inleiding hield „Gemeentebesturen en volksgezond heid". De inleider besprak oju. de maatre gelen, welke z. i. op het terrein der gemeen- tebcmoeiing behooren te worden genomen Een goede maatregel achtte hij o.a. het be- "orderen van een goed vcrzekcrings-systeem eigen de kosten van ziekenhuisverpleging. Sterk bepleitte hij de noodzakelijkheid vau uitbreiding van de söhoolartscndiensten er alle gemeenten. Eveneens werd gewe zen op de toenemende noodzakelijkheid in het belang van de volksgezondheid keu ringsdiensten voor waren te organ iseeren. Vanmorgen werd het woord gevoerd door den heer G. van der Ley, uit De Steeg, die sprak over „Dc Landbouw en dc trust- en kartelvorming'. Na enkele inleidende woorden besprak de heer Van der Ley o.m. de oorzaken en om vang van trust- en kartelvorming, de taak der aveifrieid, waarbij hij het rapport, dooi de Landbouw-commissie der Glir.-Hist. Unie in het voorjaar 1939 uitgebracht, in hoofd lijnen volgde. Deze commissie is tot de volgende conclu- 1.^De groei van het trust- en kartelwezen vloeit voort uit dc ontwikkeling van economisch leven, zooals die zich na den grooten wereldoorlog 'voltrokken heeft. 2. Dc omvang van dit verschijnsel ls dien aard, dat dc positie van tallooze kleine zelfstandige ondernemers hierdoor in vaar komt. .3. Het is in de eerste plaats dc taak dezer groepen- zelve, om door krachtige organisa tie en door coöperatie hun positie tc versteij i. Hoewel van een anti-trustwelgeving, gelet op de ervaringen in het buitenland, weinig te verwachten valt, is dit geen re den voor de overheid om een lijdelijke hou ding aan te nemen. 5. De overheid dient excessen te beteuge len en dient er zorg voor te dragen dat de winsten dor concerns geen on-socialen om vang verkrijgen. fi. Dc overheid trede, op tegen onjuiste reclame-methoden, als herhaaldelijk gesig naleerd zijn in den strijd die de margarine industrie voert tegen de nationale product! onzer zuivelindustrie. 7. De overiieid noodzake dc margarine-; dustie, om moor haar producten gebruik maken van dierlijke vetten, die o.a. on; j 'arkenshouderij voortbrengt. 8. De overheid wake er tegen, dat grootj kapitaalkrachtige ondernemingen een mach den staat gaan vormen, die de onafhan kelijke positie van de zelfstandige landjboul wers en middenstanders beiuvigt.~ 9. De overheid verleene kraehtigen steun aan de organisaties dezer groepen in haa' streven naar de handhaving en versterking harer economische positie. Over politieke zakelijkheid Volgens het Handelsblad (lib.) koers) Dr Colijn tihans in de richting van politiek! zakelijkheid. Hierop vat de Maasb.odi (r.k.) vuur en schrijft, tamelijk bitter ei agressief: En wat de „politieke zakelijkheid" b:- treft moet duidelijk dit worden gezeg dat het uitlokken van een kabinels crisis, zooals de heer Colijn zich he-: veroorloofd, met politieke zakelijkh^. weinig te maken heeft; dat de poging een kabinet te.formeert- tegen den wil van de overgroote rneei derheid van volk en parlement in, m( politieke zakelijkheid niets te make] heeft dat reeds de bloote veronderstellinj dat de meerderheid zioh er bij zou neef leggen, zulk een kabinet te zien regeerer. met politieke zakelijkheid niets te make: heeft; dat die meerderheid niet zal duldec dat Nederland en Indië opnieuw een uit) zichtlooze en daarom wreede deflatie politiek zullen ondergaan; dat die meerderheid er ook niet aai denkt, een politiek te acoepteeren. die di basis van onze staatsinstellingen ze: aanrandt en ons geheele constitutioneel stelsel aan het wankelen dreigt t brengen. Dat zal de politieke zakelijkheid zijt Men moet zich nu een-maal niet vergisse. in het zeer ernstig Staatsrechtelijk ka rakter van deze crisis. Er is een tijd geweest, dat een Neder landsch staatsman zioh in de verlioudin gen vergiste, toen hij uitriep, dat „Hol land" altijd de leiding had gehad en ds; capituleeren voor hem, die stemmen wool en niet telde, plicht was. Er schijr.f wederom zulk een tragisch vergissing te dreigen. Onder het mor van een „onpolitiek zakenkabinet" schijs een kleine minderheid het te willen be staan, zijn wil aan den zeer duidelijk uil gesproken wil van d^overgroote meer derheid te willen opleggen. Dit is ee ondernemen, waartegen wij nog eer. met ernst waarschuwen, want het einf ervan kén niet anders zijn dan de con1 stitutioneele nederlaag van deze minflja heid en daardoor ook noodelooze ver scherping van tegenstellingen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 6