kcdOJ
Gemengd Bloed
/ASPIRIN
Ik <W nu. d j-cuxh,
dTUHMif
Nederlandsche Meubelfabriek
Wageningen N.V.
Eischt
Ned. Fabrikaat
ASBEST RUBBER
N.V. KEMPENSGHE ZINK MIJ.
KNUTSELAARS ci
DONDERDAG 20 JULI 1939
EERSTE BLAD PAG. z
IN HET LAND VAN
ZUID-TIROL
De „volkomen vrijwillige"
emigratie
„Verzet helpt niet, maar uit
ons huis gaan we niet"
Een speciale United Prees-correspondenl
schrijft ever zijn bevindingen aan den Bren
ner: Het eerste, wat den reiziger opvalt, als
hij den Brenner oversteekt naar Italië, is
een reusachtig, op een huis geschilderd op
schrift: „Onze grenzen: wij willen er niet
over onderhandelen, wij willen ze verdedi
gen Deze houding is typeerend voor Italië
in de kwestie van Tirol.
Doch als men dan verder reist, langst cle
honderden kilometers prachtige wegen, die
de Italianen hebben geconstrueerd en als
men „aanlegt" bij een Tiroolsche herberg
om iets te eten, of bij een arm boerderijtje
tegen den bergwand, dan verneemt men iets
van de warme liefde van de Duitsche be
volking voor het eigen land. Ze zouden er
liever voor sterven, dan het te moeten ach
terlaten.
Overwegingen van stoffelijken aard spelen
daarbij nauwelijks een rol. Behalve dc
groene vallei van F.isae.h en Etsch is de
bodem er onvruchtbaar. Houthakkers en
kleine boeren, met een enkele koe of een
paar geiten, leven er, wier bestaan een on
afgebroken strijd is om het hoogstnoodige.
Het patriottisme van deze eenvoudigen
komt slechts voort uit de adembeklemmen
de schoonheid van het land. Het ls een
patriottisme, dat aan religie grenst.
Wanneer men rijdt door dit landschap,
lang6 de bergwanden, die als torens steil
duizenden meters oprijzen tot in de wolken,
dan eerst begrijpt men den oorsprong en
den zin van dit patriottisme.
Het karakter van Zuid-Tirol is onmisken
baar Duitsch. Duitsch is de taal, gesproken
in den breeden tongval der hooglanden. De
namen op huizen en winkels zijn Duitsch.
Br is geen verschil tusschen de herbergen
ten Noorden en ten Zuiden van den Brenner.
Met een herbergier heb ik gesproken, een
uur lang, onder bet genot van lichten roo-
den Tiroolschen wijn. Wij zaten voor do
herberg, aan een ruwhouten tafel en boven
ons knarste een kunstig bewerkt smeedij—
ren uithangbord.
„Voor ons is de zaak heel eenvoudig zei
de man. dikke wolken zuigend uit zijn lange
houten pijp met porceleinen kop. „Wij wil
len blijven. Ik wil mijn huis niet verlaten,
dat honderden jaren familiebezit was. We
hebben niets verkeerds gedaan. We zijn
trouwe burgers geweest. Onze zonen en
klein7onen hebben in Abessynië en Spanje
gevochten. Als belooning zei men, zouden zij
een boerderij krijgen in Afrika, als ze een
Italiaansche vrouw trouwden".
Nu en dan kwam een klein dienstertje in
een vroolijk gekleurde jurk naar onze
tafel. „Italianen komen daar aan" fluisterde
ze den ouden man in het oor, terwijl haar
blonde krullen zijn hoofd raakten.
Drie of vier minuten lie>p het gesprek dan
over het weer, precies zoolang als de Ita
liaansche gasten noodig hadden, om uit
hun auto te komen en naar binnen te gaan
Toen ging de oude voort:
„Twintig jaar lang hebben de Italianen
geprobeerd, Italianen van ons en van onze
kinderen te maken. Het is, ze niet gelukt".
En hij trekt heftig aan zijn snorren. „Ze heb
ben de Duitsche scholen verboden. Kijk,
alle opschriften zijn in het Italiaansch. Mijn
herberg heet een „Albergo". Ik mag geen
bier verkoopen, alleen „birra". En terwijl hij
mij op mijn schouder likt met de steel van
zijn pijp, zegt hij plotseling: „Jullie in Ber
lijn hebt geen Idee, wat het beteekent, te
moeten vechten voor het behoud van een
traditie.
Wij zullen maar afwachten, wat er van
komt. Verzet helpt niet, maar uit ons huis
gaan we niet".
Overal waar ik geweest ben, heb ik het
zelfde gehoord. Alleen in de steden is wat
meer bereidwilligheid, heen te gaan. En
zelfs daar is het alleen uit vrees, dat de
laatste maatregelen nog maar een voorspel
zijn voor veel strenger optreden. Van den
kant der Italianen wordt intusschen be
weerd, dat daarvan geen sprake is. Zij zeg
gen, dat de emigratie volkomen vrijwillig
za] zijn en dat de regeeringen van beide
landen volledig samenwerken, om alle ver1
liezen te vergoeden.
Mislukt hoogverraad
te Danzig?
Er zijn talrijke arrestaties verricht
Uit Danzig wordt gemeld, dat aldaar
omstreeks 20 personen zijn gearresteerd,
die lid zijn geweest van linksche organi
saties. Zij worden van hoogverraad be
schuldigd, daar zij een dynamietaanslag
zouden hebben voorbereid.
Een nader bericht uit Warschau meldt,
dat de senaat van Danzig de arrestatie
van 20 personen wegens marxistische ac
tiviteit heeft bevestigd. In Poolsche krin
gen verklaart men intusschen dat het aan
tal arrestaties minstens honderd bedraagt.
Omtrent dc arrestatie wordt nader ge
meld, dat plannen bestonden, om de gas
fabriek van Danzig te vernielen en andere
daden van sabotage te plegen. De politie is
hen op het spoor gekomen door een ontplof
fing, welke zich heeft voorgedaan in het
huis van een werkman, waardoor deze man
en zijn vrouw gedood werden.
Naar verluidt, zijn wapens en springstof
fen in het bezit van de thans gearresteerde
personen gevonden. De politie verklaart
verder, dat zij in contact stonden met bui-
tenlandsche mogendheden.
De defenslemaatregelen
Reizigers, uit de vrije stad gekomen, dee-
len mee, dat opvallend veel meer S. S.- en
S. A.-uniformen op straat worden gezien en
ook veel meer politie dan vroeger. De laat
ste drie dagen is 5000 ton benzine en olie
in de vrije stad aangekomen en opgeslagen.
Met het nog steeds opgevoerde tempo der
militaire activiteit zal het derde rijk, vol
gens politieke waarnemers, 2.000.000 man
tegen eind Augustus op de been hebben.
Ten aanzien van de versterking der Dan-
zigsche politie verklaren bevoegde kringen
in de vrije stad, dat men alleen tot burgers
der vrije stad zijn toevlucht heeft genomen.
De in de laatste weken aangeworven aan
vullende poli tietroepen worden door de
„Danziger Vorposten" geschat op 3000 a
4000 man. Ze werden ondergebracht in be
staande kazernes en verschillende verbouw
de scholen.
Het Poolsche commissariaat te Danzig
heeft in een brief aan den senaat geprotes
teerd tegen het veelvuldige en ongerecht
vaardigde ontslag van Poolsche arbeiders
op de scheepswerven en tegen aanslagen op
het Poolsche recht tot douane-controlo aan
de grens van Oost-Pruisen door belemme
ring van den arbeid der inspecteurs.
VACANTIE!
maar... DENKT AAN
Vijf Britsche eskaders
boven Frankrijk
De tweede oefenvlucht
Een honderdtal Britsche bombardements
vliegtuigen, waaronder Wellington-, Whit
ley- en Blenheim-bommenwerpers, heeft
een tweede oefenvlucht over langen afstand
boven Frankrijk gemaakt
Kapitein Balfour, de onderstaatssecretaris
van luchtvaart, maakte deel uit van de be
manning van een der Wellingtonbommen
werpers, die aan den tocht deelnamen.
De toestellen, die Parijs passeerden, vlo
gen met geweldige snelheid op groote
hoogte,
Deze bommenwerpers hebben op hun
tocht zonder tusschenlanding ook boven
Marseille gevlogen.
De vijf eskaders hebben hun vlucht van lp
ROOSEVELTS NIEUWE ECHEC
De neutraliteitswet voorloopig
niet in behandeling
Roosevelt heeft op het Witte Huis
een bespreking gehad met de democratische
en republikeinsche congresleiders over de
wenschelijkheid, de herziening der neutrali
teitswet zeer spoedig te doen plaats hebben.
Bij den aanvang van de conferentie met
de leiders der partijen verklaarde de presi
dent dat hij een Europeeschen oorlog moge
lijk achtte. Hij voegde eraan toe, dat het
herroepen van het embargo op den uitvoer
van wapenen een factor zou kunnen zijn tot
handhaving van den vrede.
Borah en McNary van hun kant beweer
den, dat een oorlog niet waarschijnlijk is.
Een van de personen, die aan die confe
rentie heeft deelgenomen, meldt nog, dat
Roosevelt Borah boos had toegevoegd:
„gij kunt uw meening hebben, maar ik heb
feiten" waarop Borah antwoordde, dat ook
hij in het bezit .van feiten was en dat hij
overtuigd was. dat de oorlog nog ver is en
dat de senaat bereid is om de verantwoor
delijkheid voor het uitstel van het regee-
ringsprogramma op zich te nemen.
Roosevelt en Cordell Huil hebben ten
slotte voor den wil der meerderheid moeten
zwichten; de wetsherziening zal voorloopig
niet aan do orde komen.
(k. MKliKWOJiH *k ktAV
TUÜAHAAdu xee^) chwv
EN HOOIT ZEEP VAN OMBEKENDE HERKOMST
(Reel.)
Leipziper Messamt kreeg in
Nederland eigen kantoor
Directeur gisteren geïnstalleerd
1500 mijlen in 8y2 uur volbracht.
Bij hun terugkeer beschreven de piloten
het weer als niet zeer gunstig.
AMSTERDAM. 20 Juli. In tegenwoordig
heid van vele Nederland6che en Duitsche
autoriteiten heeft gisteren de installatie
plaats gehad van den heer Curt Frauen-
d o r f, nieuwbenoemd directeur van het
kantoor van het Leipziger Messamt voor
Nederland.
Tegen het middaguur vereenigden zich de
genoodigden in de lokalen van dit bureau,
Singel 98, waarbij ïïich o.a. bevonden: van
Nederlandsche
zijde de heeren
Dr H M H i r sc h-
f e 1 d, directeur-
generaal van het
Departement van
Handel, Nijver
heid en Scheep
vaart, Mr A. J.
van Berkel,
van den Econo-
mischen Voor
lichtingsdienst
van het Departe
ment van Econo
mische Zaken,
Mr G. M. G r e u p
secretaris van de
Curt Frauendorf R y> R en Fftbr.
Mr. W. F. Lichtenauer, seer, van de
K. v. K. en Fabr. te Rotterdam, Jos d e n
B e r g, voorzitter van de afd. Kleinbedrijf
van de K. v. K. en Fabrieken te Utrecht,
Feenstra namens het Handelsmu-
Economische Zaken Funik onlangs bij zijn
aanwezigheid in Nederland kon verklaren,
is Duitschland bij den Nederlandsohen uit
voer voor 15 pet betrokken en daardoor de
beste afnemer, terwijl Nederland van zijn
kant in absoluten zin Ge beste cliënt
Duitschland is. De uitlatingen van Minister
Funk tijdens zijp bezoek kunnen doen
wachten, dat binnen niet te langen tijd een
vergemakkelijking van het betalingsverkeer
tusschen Nederland en Duitschland zal
plaats hebben en eveneens een vermeerde
ring van den wederzijdschen goederenruil.
Het nieuwe kantoor van het Leipziger
Messamt, dat onder leiding zal staan van
een heer Frauendorf, die over rijke erva
ringen op het gebied van het jaarbeurs
wezen en ook over veel in het buitenland
erkregen ondervinding beschikt, zal het
bezoek aan de Leipziger Messe vergemak
kelijken en op deze wijze ongetwijfeld kun
nen bijdragen tot bevordering van den han
del tusschen Nederland en Duitschland.
Nadat het officieele gedeelte was geëin
digd, bezichtigde het gezelschap de inrich
ting van de localiteiten en begaf zich dan
natar het Hotel de 1' Europe, om aan te zit
ten aan een door het Leipziger Messamt
aangeboden noenmaal.
Engelsche begrootings-
debatten bekort
Wettelijke maatregelen tegen
Iersche Republikeinsche leger
Chamberlain heeft in het lagerhuis
bij het indienen van een motie, waardoor
het aantal dagen voor de debatten over de
begrooting bekort wordt van 20 tot 16 da
gen, o.m. gezegd: „Wij beleven een abnor
male periode, waarin de regeering het van
tijd tot tijd noodig moet achten, maatrege
len van groote urgentie in te dienen, welke
bij den aanvang van de zitting niet ver
wacht werden."
Het lagerhuis heeft deze motie aangeno
men met 208147 stemmen.
Daarop is een wetsontwerp tot verhinde
ring van het plegen van gewelddaden, het
welk speciaal tegen de terreur van het Ier
sche republikeinsche leger is gericht, in
eerste lezing behandeld.
De tijdsduur van de wet bedraagt twee
jaar. De minister van binnenlandsche zaken
krijgt de bevoegdheid, order te geven tot
uitzetting van personen, die twintig jaar of
korter in Groot-Brittannië gevestigd zijn en
die betrokken zijn geweest bij de voorberei
ding van, of het aanzetten tot daden van
geweld, welke de bedoeling hebben, invloed
uit te oefenen op de publieke opinie, of de
regeeringspolitiek ten aanzien van de Ier
sche aangelegenheden.
Het binnenkomen van dergelijke personen
kun verhinderd worden. Personen, die
trachten, de uitzetting te ontduiken, kun
nen worden veroordeeld tot vijf jaar dwang
arbeid of tot drie maanden bij summier be
wijs. Ook kan een register van verdachten
worden ingesteld.
De wet geldt voor personen, afkomstig
uit welk deel van Ierland ook
Roosevelt en het
vluchtelingenvraagstuk
Een conferentie op het Witte Huis?
De directeur van de Evian-conferentie,
Sir Herbert Emerson, heeft bekend gemaakt
dat Myron Taylor een invitatie van presi
dent Roosevelt heeft overgebracht aan den
voorzitter, den vice-voorzitter en hemzelf,
om in de eerste week van September met
hem op het Witte Huis te confereeren.
Deze invitatie is dus gericht aan den
voorzitter, Lord Winterton, den vice-voor-
zitter Taylor, aan Berenger, Lebreton, Lobo
en graaf van Limburg-Stirum.
Wohltat heeft in een interview met de
„United Press" verklaard, dat Duitschland
bereid is, een vierde van de Joodsche rijk
dommen te laten storten in een centraal
trustfonds ten bate van de emigratie.
Officieel is Wohltat in Londen in ver
band met de internationale conferentie be
treffende de walvischvaart, maar tevens
houdt hij nauw contact met den hoogen
bondscommissaris voor het vluchtelingen
vraagstuk en met de Evian-commissie.
seum van het Koloniaal Instituut, Dr P. Th
Posthumus Meyjes van de Nederl.
Spoorwegen, Jhr den T e x van de Ko
ninklijke Nederlandsche Jaarbeurs, alsmede
bekende persoonlijkheden uit handelskrin
gen; van Duitschen kant ae heeren F.
Bensier, consul-generaal te Amsterdam,
Dr O. Butting en Dr G. Kemp ff van
het Gezantschap te Den Haag, A. F1 e s c h e
president van de Duitsche Kamer van Koop
handel voor Nederland, Dr Lessenich,
leider van deze instelling, enz., benevens
vele vertegenwoordigers van de Nederland
sche en Duitsche pers.
De aanwezigen werden ontvangen door
president Ludwig Fi ch te die aan do
installatie een rede deed voorafgaan, waarin
hij een overzicht gaf van de geschiedenis
der vertegenwoor
diging van het
Leipziger Mes
samt in Neder
land. Spr. bracht
dank aan Mej.
Uljée, aan den
heer L. H. Braun
te Rotterdam, die
reeds gedurende
meer dan 20 ja
ren vooral de re
latie met de Ne
derlandsche pers
heeft onderhou
den, en vervol
gens aan den
!Str !teJ' Aerden- Ludwlg F,chte
hout, sedert 1926 als technisch vertrouwens
man voor het Leipziger Messamt in Ne
derland werkzaam.
Steunend op onde traditie
De vervanging van den honorairen ver
tegenwoordiger door een eigen kantoor ii
niet slechts uiting en consequentie van de
goede wederzijdsche handelsbetrekkingen,
maar steunt ook op een tot de 16e eeuw
teruggaande traditie, volgens welke de
Leipziger Messe en de Nederlandsche han
del met elkaar een nauwe samenwerking
onoerhouden. Ter gelegenheid van zijn be
zoek aan de Leipziger Voorjaars-Messe in
Maart 1939 heeft de Minister van Economi
sche Zaken, Steenberghe, uitvoerig en met
waardeering aan deze traditie herinnerd.
Zijne Excellentie heeft toen uiteengezet, dat
Nederlandsche zakenlieden, die de Leipziger
Messe bezoeken, tot een zeer hooge klasse
behooren, dat de Messe zelf een niet te
overtreffen internationaal handelscentrum
vormt en dat Ge nawerking van langen
Het was voor President Fichte een vol
doening te mogen constateeren, dat het ge
tal der bezoekers uit Nederland sedert 1933
gestadig omhoog is gegaan en dat Neder
land ook geregeld als inzender aan de Leip
ziger Messe oeelneemt. Anderzijds doet
Duitschland hetzelfde op de Utrechtsche
Jaarbeurs.
BETIMMERINGEN - MEUBELEN
WAGENINGEN TELEFOON 2413
VRIJDAG, 21 JULI 1830.
VB3RSUM I 1875 en 414,4 M.
UI
PI id
der
bijzc
°I
10.00 vpro. 10.20 vara. 12.00 avro. 4.00 UitV<
7.30 vpro. o.oo vara. io.40 vpuo van
2.00 vara. 8.00 Graan.muziek. ,ca, rfnrt
wijding. 10.20 Cr- uuf.1
J 1.10 Graan.muziek ut
11.15 VARA-Orkest. 12.00 Gram.muzlek tea, spoe
12.15 Ber.) 12.30 AVRO-AmiMementaorkMt, fcevc
1.15 Gram.muzlek. 1.30 Orgelspel. 1.50 Dls*| _prs
co-causerie. 2.35 Ensemble Jonny Kroon.
3.00 Voor de vrouw. 3.20 Vervolg concert,
4.00 Gram.muzlek. 6.00 Voor de klnderer
5.30 Esmeralda en gnummuzlek. 6.28 Bei
6.30 Letterkundig
„Reizen
-zlcnt 6.50
VARA- Kalender. 7.(
in trekken". 7.23 Bar. ANP. 7.80
5 ..Het Evangelie en de dichlei
jauserie. 8.00 PlaaiovoordrachL 8.30 Lezing
„Een en ander over de sociale, economische
en cultureele opbouw van Zwitserland",
9.00 Reportage. 9.20 Dansmuziek (gr.pl.).
wor<
ting
tatei
Be
Afdc
ÏLVER9TJM II. 301,5 M. Algemeen Program-*
ma. versorgd door dc KRO. 8.009.15 Gr, In
muziek, (ca. 8.15 Bor.) 10.00 Gram.muzlek, jjgs
11.30 Bijbelsche causerie. 12.00 Ber. 12.15 u,
Gram.muzlek. 12.60 Paul Wönappel's strijk* Pcr!s
ensemble (1.00—1.20 Gram.muziek). 1.50 Gr, den,
muziek. 2.00 Orgelconcert 3.00 Gram.muzlek,! gtel
4.30 KRO-Melodisten -n solist (4.56—6.05 j,pff
Gram.muzlek). 5.30 KRO-OrkesU 6.00 Land-
en tulnbouwcauserle. 6.20 KRO-Orkest (ca, BtdC
6.30 Ber.) 7.00 Ber. 7.15 uur Causerie „Hoe OOrc
etaat het met de werkloosheid"? 7.35 Gr, veer
muziek. 7.45 Causerie „Oude rUwlelplaatj33
bij vrachten schenken veien nieuwe levens. kual
krachten". 8.00 Ber. ANP. 8.15 KRO-Melo. «er
disten en solisten. 9.00 Radlotooneel. 9.35 drec
izlek. 9.45KRA)-Orkeet^l0.30 Ber. to(J3
Zooals de Duitsche Rijksminister van gelegen.
MISLUKKEN DE BRITSCH
JAPANSCHE BESPREKINGEN?
Ongerustheid te Tientsin
De Britsche ambassadeur Craigie en
de Japansche minister van buitenlandsche
zaken Arita hebben gisteren opnieuw
over de Chineesche aangelegenheden gecon
fereerd, doch naar verluidt is er in de at
mosfeer geen verandering gekomen. Vol
gens Domei kan niet worden verklaard, dat
eenigerlei vorderingen zijn gemaakt.
Te Peiping is men voorstander van het
nemen van krachtige maatregelen tot rege
ling van de kwestie-Tientsin, indien Groot-
Brittannië in gebreke blijft, zijn politiek
van steunverleening aan het regime van
Tsjang Kai Sjek te herzien tijdens de onder
handelingen met de Japansche regeering te
Tokio.
Op de eerste plaats bepleit men blokkade
van de Peiping-rivier. Nu het verkeer op
deze rivier nog vrij is voor Britsche sche
pen helpen de Britsche autoriteiten anti-
Japansche en communistische elementen de
gesloten gebieden der Britsche en Fransche
concessie binnen te gaan en te verlaten.
Vervolgens wordt de opheffing van de
concessie te Tientsin gevraagd, daar er geen
twijfel is van de vijandelijke natuur der
Britsche concessies als basis van de anti-
Japansche operaties.
De stemming te Tientsin
Wegens het groote verschil van meening
tusschen de regeeringen van Engeland en
Japan, zooals dat tot uitdrukking is geko
men bij de besprekingen te Tokio, worden
de Engelschen te Tientsin volgens Domei
pessimistisch en ongerust
Britsche firma's overwegen in het geheim
te verhuizen naar Shanghai of Honkong.
Eenige Engelschen verlaten de stad reeds,
daarbij vooruitloopende op een mislukking
van de besprekingen te Tokio, die een ver
scherping der blokkade en der controle tot
gevolg zou hebben: Bij reis- en scheepvaart-
bureaux worden inlichtingen ingewonnen.
ZWARE BRAND IN LONDEN
Bijna het geheele hoofdgebouw van de
groentenmarkt van Londen bij de Theems
staat in brand.
De vlammen zijn tot op twee mijlen af
stand te zien.
Pogingen worden gedaan, om te voorko
men, dat het vuur overslaat naar de South-
wark-kathedraal, welke in de nabijheid is
ml Uw plaats In da
wereld van geluid. Reeds
deden dit met
w
droitwich 1300 m. 11.50 „The Four Singers''
12.10 Orgel. 12.35 Orkest. 1.20 Causerieën,
1.35nCello en Piano. 2.36 Orkest. 8.20 Vocaal
concert. 3.50 Causerie. 4.05 Orkest. 5.20 n,
Trio. S.50 Weekend-praatje. 7.00 Parle
talr overzicht. 7.15 Orkest. 8.05 Radl
neel. 9.50 Orkest. 10.35 Biaaekwlntet.
radio—paris 1648 M. 11.20 Orkest. 12.30 V,
Zang. 1.10 en 1.45 Orkest 3.35 Plano. 4.50
Plano. 5.25 Trio. 8.50 Lltt, Uitzending. 1LI
Nachtconcert.
Orkest. 11.00 Orkest. 12.20 Orkesten.
Gij bevoordeelt daarmede
Uw landgenootenen Uzelve 8
VAN OER LINDEKEKYELDHUIS
AMSTERDAM' ROTTERDAM Groningen
VOOR ALLE DOELEINDEN I TECHNISCHE ARTIKELEN
■UFUtFOSFAAT.
lenigt fabrikant# in Nederland van
MAAODSLUK BLOKZINK
TELEFOON 59 WEERT
FORTO-KOUDLIJM IS HET IDEAAL
Steeds gereed, geen wachten, geen geknoei met; Dl
stoffig poeder, geen reBten, uiterst zuinig, enorme kj
FRENCKEN'S FABRIEKEN WEERT
PROEFSTATION VOOR BOUWMATERIALEN
en BUREAU VOOR CHEMISCH ONDERZOEK
Koning Bienfait
AMSTERDAM. DACOSTA KADE 104,
TELEFOON 83047
een verhaal uit het midden der vorige eeuw
door DI.J.A.V15SCHER.
v
(10
„New Home" heette de plantage van den ouden Vancou
ver, een Engelschman die met zijn vrouw en hun zoon John
naar Californië was getrokken om daar een nieuwe levens
kans te zoeken.
Zooals het met zoovelen het geval was, die de nieuwe
wereld introkken, had ook Vancouver de grillen van de for
tuin ondervonden.
Hij had in zijn vaderland een groote industriëele onderne
ming geleid, doch deze was sterk achteruit gegaan. Alleen
een tijdige liquidatie van het bedrijf, waarbij alle schulden
konden worden afgedaan, had kunnen voorkomen dat hij ge
heel en al verarmde. Hij had nog genoeg overgehouden om
nadat hij zich eerst een tijdlang in Monterey had gevestigd
om uit te zien, van Don Carlos, het opperhoofd der Roodhui
den, op billijke wijze grond te koopen van goede hoedanigheid.
De Roodhuiden hadden zich zeer verbaasd over dezen
handel. De eerlijkheid van den Engelschman had hen diep
getroffen. Zoo iets waren ze van de blanken niet gewend. Ze
hadden een bod hooren noemen waarop ze hoegenaamd niet
hadden gerekend. Veel hooger dan er ooit eerder land was
verkocht.
Toen de andere squatters, toen ze het hoorden, er ontevre
den over waren en het aan Vancouver verweten dat hij den
grondprijs op deze wijze bedierf en de Roodhuiden vrijmoe
diger maakte in het noemen van een koopprijs, beantwoordde
hij dit alleen met te zeggen dat het dan daarvoor tijd was
geworden, en dat iedereen in het land, bruin of blank, recht
had op welvaart, en dat hij geen zegen van Boven verwach
ten kon als hij begon met afzetterij.
Bij de Mosquorito Indianen had echter de eerlijkheid van
dezen blanke zulk een indruk gemaakt, dat ze hem als hun
beschermer waren gaan beschouwen, en eerder naar hèm
heengingen wanneer de blanken hen onbillijk bejegenden,
dan naar den sheriff.
Vancouver was een rechtvaardig man. Zijn open karakter
dwong hem altijd de waarheid te zeggen. Hij kon onmogelijk
doof blijven voor de vaak zoo gerechtvaardigde klachten over
knevelarijen waaraan de hulpelooze wilden waren blootge
steld. Maar door partij te trekken en menigmaal als advo-
kaat op te treden in Monterey, had hij zich den haat van
menigen machtigen Mesties en van de vele bandieten in het
land, en ook van enkele andere, minder eerlijke, Amerikanen
op den hals gehaald, zoodat zijn leven op de plantage vrij
eenzaam was. Daardoor moest hij zich steeds in acht nemen.
Reeds waren er eenige malen dammen des nachts doorge
stoken, was er vee de bosschen ingejaagd of zelfs gestolen,
maar tot bij de nederzetting zelf had zich nog geen tegen
stander durven wagen.
Dit was waarschijnlijk mede aan John te danken, die een
onversaagde kerel was en aan iedereen ontzag wist in te
boezemen. Hij was niet groot, maar zijn spieren waren van
staal, en in de bokskunst was hij volledig bedreven. Hij kon
met de Mestiezen wedijveren in het paardrijden en in het
schieten, en bij menigen wedstrijd had hij den hoogsten prijs
behaald.
Dit was geenszins naar den zin der bruine Mestiezen.
Vooral wanneer bij zoo'n wedstrijd ten aanschouwen van
honderden, de donkeroogige schoonheden des lands met hare
bontgekleurde mantilla's aan, en de gouden en zilveren sie
raden in het haar en op den boezem, hem luide toejuichten,
en toewuifden met haar waaiers en geparfumeerde kanten
doeken dan waren de anderen hevig jaloersch, al moesten
zij zijn meerderheid erkennen.
Hij was het ook, die, eens op reis zijnde, twist had gekregen
met don de Vasquez. Hij had deze ruzie hoegenaamd niet ge
zocht, maar op een oogenblik kwam het er werkelijk op aan
om zich te verdedigen en den ruwen dronken vloeker, den
bandiet, een gevoelige les te geven. Het was een eerlijke
bokspartij gebleven. Voor de zekerheid had men don de
Vasquez de pistolen en het mes afgenomen, daar men hem
niet vertrouwde.
Onder geweldige belangstelling had de strijd plaats gehad.
Sommigen hadden gehoopt dat die Vancouver nu voorgoed
eens een les zou krijgen, maar het was anders afgeloopen. Op
een oogenblik kreeg don de Vasquez zoo'n geweldigen stoot,
dat hij actheruit tuimelde, als 'n bal dwars tusschen tafeltjes
en stoelen heen rolde en pas zijn einddoel bereikt had toen hij
naar adem snakkend binnen in zijn eigen herberg achter de
tapkast lag in den chaos van allerlei rommel.
Razend was hij opgevlogen en had een mes gegrepen, maar
van alle kanten werd hij vastgehouden en gekalmeerd in zijn
huiskamer, waar hij zoo veel vloeken uitstootte als er in de
Mestiezen- en Indianentaal slechts bestonden, en waar men
hem ten slotte naar bed wist te brengen omdat zijn ledematen
hem pijn gingen doen -n zijn gezicht min of meer blauw werd
met alle kleuren van den regenboog er doorheen.
Van af dat oogenblik had de ruwe kerel besloten om met
dien Engelschman af te rekenen.
Deze had zich hoegenaamd niet in zijn triomf willen ver
lustigen. Men had hem toegejuicht en hem zooveel whiskey
aangeboden als hij maar gewild had, doch hij sloeg alles van
de hand, was te paard gesprongen en weggereden.
De oude Vancouver en zijn vrouw waren thuis met de be
dienden. Hun plantage lag het dichtst bij de wouden waarin
de Mosquorito-Indianen woonden en deze beschouwden zich
steeds als de onderhoorigen van de plantage. Dat vond ook:
wel zijn oorzaak daarin dat de oude mevrouw Vancouver voor
de Indianen steeds zoo vriendelijk was.
Zij wist hoe arm ze waren, en daarom had ze vergunning
gegeven om van haar overvloed ruim uit te deelen. Telkens
kwamen er bruine vrouwen rijk beladen terug in het dorp.
Een gang naar het huis van Mevrouw Vancouver was nooit
tevergeefsch.
Bij den oogst of bij het slachten kregen de Indianen over
vloedig hun deel.
Ze wisten deze weldaden te vergelden. Als er een dam
door vijandige personen was doorgestoken hadden ze meer
malen uit eigen beweging dat weer hersteld. Gestolen vee
zochten ze op in de bosschen, en brachten het met kinderlijke
vreugde terug.
Daar was nog een andere oorzaak van de toegenegenheid
van het bruine volkje. Mevrouw Vancouver was een vrome
Christin, die wist dat ze haar geloof moest uitdragen, en dat
de Heiland ook voor arme Indianen was gekomen.
(Wordt vervolgdJV
