„DE HOOGE RIET"
De Vrije Universiteitsdagen
te Arnhem
VRIJDAG 14 JULI 1939
DERDE BLAD PAG. 9
EEN NIEUW SANA
TORIUM VOOR GEESTES
EN ZENUWZIEKEN
WORDT 20 JULI TE
ERMELO GEOPEND
Met t.e spreken van „het oudo Veldwijk"
zou men stellig eere geven aan het baanbre
kende werk, door de Chr. verzorging van
krankzinnigen hier sinds meer dan een hal
ve eeuw verricht. Maar men zou óók gevaar
Joopen, het doelbewuste streven naar moder
niseering van dezen arbeid uit het oog te
verliezen. De spoorlijn AmersfoortZwolle
moge oppervlakkig een scherpe scheiding
maken tusschen oud en nieuw, in wezen is
het prachtige sanatorium, dat binnen wei
nige dagen z'n deuren zal openen, ten nauw.
ste verbonden met en een natuurlijke uit
bouw van het werk, dat z'n centrum heeft
in het oude 'Hoofdgebouw, waarvoor de
buste van Prof. Lindeboom een stille taal
spreekt over de barmhartigheid, om Chris
tus' wil aan zwaargetroffenen betoond.
I-Iet oude Veldwijk maar i s het nog wel
oud? We loopen langs vernieuwde gebou
wen; we zien de hooge houten traliehekken
vervangen door gazen omheiningen; we pas-
seeren allerlei vormen van arbeidstherapie,
die de nuttelooze bedrust heeft vervangen;
.we, zien een moderne centraallceuken, die de
gansche bevolking van pl.m. 1000 personen
voorziet; we zetten ons neer in een keurige
tlieesckenkerij (waar bezoekers met patiën
ten rustig kunnen zitten)we zien meer bloe
men vóór en in de (2S) paviljoens kort
om, Veldwijk is niet oudl
Maai* nog veel méér wordt ons dit duide-
Jijk aan de overzijde van de spoorlijn, waar
,.Ue Hooge Riet" thans voltooid is. Dit wordt
ecu Sanatorium voor geestes- en zenuwzie
ken, die. v r ij w i 11 i g komen, m.a.w. op het
verblijf bier rust niet het pijnlijk stempel
der rechterlijke machtiging, maar bovendien
wordt door het tijdig zoeken van dezen vorm
Van verpleging de kans op genezing ver
groot. Men weet, hoe de Verg. tot Chr. .ver
zorging van geestes- en zenuwzieken dit
systeem ook reeds in haar andere stichtin
gen toepast; hier echter worden voor 't eerst
le, 2e en 3e klasse-patienten opgenomen.
Het achter een wijd, hellend gazon met
Vijver en bordes gelegen Sanatorium strekt
dn letterlijken zin z'n vleugels naar alle kan
ten uit. Licht en lucht hebben aan alle zij
den ruime toegang en alle kamers (er is
iplaats voor 100 patiënten) zijn beneden. Bo
ven is alleen de huisvesting der zusters. Men
'denke zich voorts dit in lidit-gele 6teen op
getrokken gebouw in de natuurschoone om
lijsting van het Veluwsche hoogland, of, om
het wat concreter te zeggen: het grenst aan
Ben lommerrijk wandelterrein van 60 H.A.,
waarin o.m een tennisbaan is aangelegd.
Is er zoo gezorgd voor een opwekkende en
krachtwekkende omgeving, niet minder vol
doening wekt het inderdaad boven lof verhe
ven complex van zorgen besteed aan het ge-
rief en het welzijn der patiënten. Er is letter
lijk om alles gedacht; heel de aankleeding in
lichte tinten, kamers in verschillende kleu
ren, piano en radio in de stemmige salon der
de klasse, ruim gelegenheid voor arbeids
therapie, buitenzitjes met aansluitende per
gola's voor wandelende patiënten, toepassing
der nieuwste vindingen op hygiënisch en
medisch gebied, nacht- en noodverlichting,
ja zelfstwee schuilkelders .voor 60 per
sonen elk.
In het centrum van de vier vleugels be-
fvindt zich alles, wat met kleeding, voeding
en verpleging te maken heeft, ook weer ge
heel beneden. De vleugels voor le en 2e
klasse omsluiten een binnentuin met fontein,
terwijl de 3e klasse evenzeer beschikt over
een binnentuin. Alle kamers zien uit op de
prachtige omgeving; de le en 2e klasse-pa
tiënten hebben een kamer voor ieder, de 3e
klasse heeft zaaltjes van 4—6 bedden en na
tuurlijk eveneens ruime lokaliteiten voor
rustig zitten en maaltijden. Dat alle dag- en
ziekenzalen op de zonzijde uitkomen;
dat alle ledikanten der ziekenzalen zoo op
het terras kunnen gereden worden; dat de
verpleegsters beschikken over 21 keurige ka
mers, toilet- en badkamers; dat de centrale
Verwarming alle gewenschte temperaturen
geeft en zoowel gewone al3 permanente ba
den aanwezig zijn het zijn altemaai bewij
zen van het \vel zeer gelukkig geslaagde po
gen, hier een geheel te scheppen, waarvan
a 11 o onderdeden samenwerken tot geeste
lijk en lichamelijk welwezen van hen, die
hier rust en genezing komen zoeken.
Om dit tot stand te brengen, was zeer
nauwe samenwerking tusschen den architect
(de heer E. J. R o th u i zen te Arnhem) en
den gen .-dir., dr B. Chr Hamer, noodig.
ITet is voor een leek reeds duidelijk, dat die
ei. „rweest is. Er was ook noodig een uitvoe-
rintr-in-de-puntjes. waar het zoozeer aan
komt. on do sfeer, waarin de patiënten leven.
Wij zouden niet durven zeggen zulk 'n mooi
en tóch niet luxueus aangekleed Tehuis
nog te hebben gezien. En wat de. schaduw
kanten betreft: voor de zieken staat een com
plcx van de modernste apparnien gereed: er
is gelegenheid .voor psycho-therapeutische
Het nieuwe Sanatorium
behandeling; er is hydrotherapie, electrothe-
rapie, hoogtezon, er is een keurige behandel
en operatiekamer, er zijn isoleerkamers,
en als dan geen menschelijke hulp meer
baat,, is er de afzonderlijke sterfkamer en
buiten de rouwkapel, een sober gebouwtje
met opbaarkamers, waar de familie in stilte
nog toeven kan bij de(n) doode.
Dit alles is gebouwd en gemeubeld tus
schen 1 April 1938 en Juli 1939. En op 20 Juli
zal in de stichtingskerk op Veldwijk de of-
ficieele opening plaats hebben.
Een grootere tegenstelling als tusschen de
krankzinnigenverpleging van zeg een halve
eeuw geleden en die van nu is wel niet
denkbaar. En niet gering is de geestelijke en
physieke zegen, in die tegenstelling, nu
openbaar wordende. De vordering der nsy-
chiatrische wetenschap heeft zulk een wijd
eld van mogelijkheden geopend, dat geslo-
en scheen; die mogelijkheden tot werke
lijkheden te maken, mogen we zien als de
achtergrond van de sanatoriumverpleging,
waarvan „De Hooge Riet" nu de jongste de
monstratie is. Is het niet bemoedigend te we
ten, dat bij vroegtijdige medische behande
ling (liefderijke verzorging inbegrepen)
reeds nu aanwijsbare resultaten geboekt wor
den, zoodat zij, wien anders de pijnlijke
krankzirinigverklaring wachten zou, nu nog
met een deskundig geleide rustkuur te ge
nezen zijn? Dit klemt temeer, nu de tijdgeest,
het levenstempo en de maatschappelijke de
pressie, meer zenuw- en geesteszieken ople
veren dan voorheen. Zij vinden een samen
stel van nieuwere methoden gereed, waarbij
vooral de arbeidstherapie een rol speelt. (Op
de Hooge Riet is voor eiken vleugel een the
rapiezaal ingericht).
Maar bovenal mogen we niet vergeten, dat
dit Sanatorium nog een andere fundeering
heeft dan die, waarop het 120 X 80 m opper
vlakte beslaande gebouw rust. Is het niet
dc Christus Consolator, die aan dit tehuis z'n
hoogste beteekenis geeft? In het bronzen
hekwerk voor de breede voordeur en in hel
glasmozaïek in de hooge vestibule zijn de
emblemen van menschelijk leed en Godde
lijke barmhartigheid verwerkt; zij symboli-
seeren den geest, waarin hier gezorgd en
verpleegd, gewerkt.en gebeden zal worden.
Ook de geestelijk gedeprimeerde of defecte
is een zieke, en de grootc Geneesmeester
is tevens de Almachtige, in Wiens hand leed
dragenden èn verplegenden veilig zijn. door
Wiens hand zij geleid worden en uit Wiens
hand zij ontvangpn, wat bij Hem alleen mo
gelijk is: een vrede, die óók het verstoorde
verstand te boven gaat. Dit te weten, ver
diept de blijdschap over de openine van dit
Sanatorium. En doet ons op goeden grond
hnpen. dat het ten zegen zal zijn voor velen,
die gewond werden in den soms zoo hangen
strijd om'hef geestelijk evenwicht.
GARANTIE-STANDGROEN
GARANTIE. STAND B RUIN
GARANTIE.STAND ROOD
GARANTIE.STANDZWART
GARANTIE-STANDBLAUW
ARCHITECTEN - HUISEIGENAREN
Vraagt Uw schilder bij alle buitenverf,
werken bovenstaande merken
Worden 5 Jaar gegarandeerd
Wed. Boonstoppel Zn.
Lak- en Vernislabriek
WADD1NXVEEN - TELEF. 50
(Reel.)
Pensioenfonds voor de
Grafische vakken
Op 12 dezer werd te Amsterdam onder
leiding van den heer H. Diemer, de Alge-
meene Vergadering gehouden van de Ver-
eeniging „Pensioenfonds voor de Grafische
Vakken", ter behandeling van de jaarstuk
ken over 1938.
In zijn openingswoord vestigde de voor
zitter de aandacht op de per 31 April
in het boekdrukkersbedrijf ingevoerde
vroegde pensionneering, waardoor een daad
werkelijke bestrijding van de werkloosheid
is bereikt.
Uit het door den directeur Ir J. N. Smit
uitgebrachte jaarverslag blijkt, dat de be-
drijfsgewijze pensioenverzekering van alle
georganiseerde drukkerijen in het land,
waarin het fonds voorziet, aan het einde van
het boekjaar 1332 ondernemingen bestreek
met 11.550 verzekerde werknemers. Ten
behoeve van deze werknemers zijn pensioe
nen verzekerd tot een gezamenlijk bedrag
6.315.132.89 per jaar, overeenkomende
met 'n verzekerd kapitaal van 63.151.328,90
(v.j. 61.431.755,50). Op den balansdatum
waren 575 werknemers in het genot van
pensioen met een gezamenlijk jaarlijksch
pensioen van 284.668,38.
Dr. COLIJN ter jaar
vergadering
De busjes-actie in de volle
aandacht
Wetenschappelijke bijeenkomst
Aan het gisteren gegeven verslag van de
V.U.-dagen ontbrak nog het (te laat ontvan
gen) antwoord, door Prof. Dr. D. H. Th.
Vollen hoven gegeven op de critiek,
door eenige sprekers op zijn rede gegeven.
Antwoord Prof. Vollenhoven
Op de opmerkingen van Prof. Waterink
antwoordt Spr. dat het subjectivisme daar
om nominalisme wordt genoemd, wijl het in
de universalia der realistische theorieën
slechts nomina, d-us bloot namen zag. Nomi
nalisme stamt dus uit de polemiek, subjecti
visme niet, dat is positiever. Trouwens ook
het subjectivisme heeft een universalialeer in
welke het lang niet altijd individualistisch
is: men denke aan stroomingen als de na-
tionaal-socialistische. Wat Prof. WoLtjer be
treft, deze nam wel de traditioneele om
schrijving over, maar zag het verschil
tusschen realisme en subjectivisme zelf zeer
helder. Daarom kon Spr. hem met instemming
ci toeren. De conclusies werden indirect
bewezen: referent wilde nu eens niet weer
de grondgedachten van de wijsbegeerte der
wetsidee bespreken, maar laten zien. wat
men, van haar uitgaande, bij de ordening
van de vele themata bereiken kon:
Aan Prof. Hepp antwoordt Spr. dat de
indeeling van de nietsohriftuurlijke wijsbe
geerte in realisme en nominalisme ook door
Prof. Woltrjer als hoofdindeeling werd gezien.
Een nadere uitwerking van overeenstem
ming en verschil met de genoemde groote
realisten heeft spreker ten deele reeds vroe
ger gegeven.
Mettertijd komt ook dit. al ligt het niet in
de bedoeling aan al deze denkers afzonder
lijke werken te wijden. Dat zou een geheel
leven kosten. En onze tijd vraagt uitwerking
niet van detailverschillen maar van de groote
lijnen tegenover de steeds sterker wordende
antichristelijke stroomingen in de wijs-
de wijsbegeerte in de richting van de wijs
begeerte der wetsidee te zoeken is.
Met de opmerking van Prof. Dooye-
w e e r d kan Spr. instemmen. De tegenstel
ling rationalisme-empirisme is inderdaad
schromelijk overschat. De hoofdindeeling is
immens Schriftuurlijk tegenover niet Schrif
tuurlijk: dan volgt, voor de niet-gchriftuurlijke
themata die in realistische en subjectivisti
sche. De subjectivistische gaan dan weer uit
een in irrationalistische en niet irrationalis-
tische; de laatste in practische en theoreti
sche; de theoretische dan weer in die der
jaardag zonder uiterlijk huldebetoon heeft
willen vieren. Want als men 70 jaar wordt
dan is dat eigenlijk geen verdienste, maar
genade, en dan is er reden tot groote dank
baarheid. En die dankbaarheid kan men
het best tot uiting brengen in den huise-
lijken kring.
Een uitzondering heeft spr. evenwel
gemaakt voor het werk van de vrouwen
en meisjes voor de V.U. Zij sloven zich
in het geheele land af voor de Geref.
Hoogeschool, en haar wilde spr. niet
teleurstellen. Daarom is hij vanmiddag
naar Arnhem gekomen.
Het Vrouwen V.U.-plan 1937 dat aanvan
kelijk alleen was opgezet om gelden te ver
zamelen voor de nieuwe faculteit der medi
cijnen is in genoemd jaar omgezet in de
busjesactie. Want men vond het jammer
deze zoo geslaagde actie stop te zetten. Dat
socratici Plato en Aristoteles onderzoekt en
dan de bestrijding van hen door de Stoa
opmerkt, deze strijd wel degelijk aan
oudheid zelf bekend en bewust was.
Ten aanzien van Prof. N a u t a merkt spre
ker op dat de Geref. Beginselen nadere for
muleering vragen en zijns inziens deze voor
De „IJzeren long" van Philips
Voortaan fabricage in eigen land
Plaats voor twee personen
en een geneesheer
Bestaande vindingen verbeterd
Men is er thans ook bij do Philips-
fabrieken te Eindhoven in geslaagd
een zgn. „ijzeren long'"'te vervaardigen.
Naar men weet is dit een apparaat,
waarmee (patiënten worden behandeld,
die lijden aan een stoornis in de func
tie van de ademhalingsorganen.
In een soortgelijk toestel heeft onge
veer een maand geleden de bekende
Amerikaansche raillionairszoon Fred.
Snite. een reis over den Oceaan naar
Frankrijk gemaakt.
In één der Philips-laboratoria hebben wij
gisteren een belangwekkende demonstratie
meegemaakt met het toestel, dat in do Phi-
lips-fabrieken is vervaardigd.
Dit toestel biedt groote voordeelen boven
de bestaande buitenlandsche apparaten.
Doch naast betere uitvoering is van groot
belang, dat voortaan deze toestellen ook in
Nederland zelf door onze eigen industrie
kunnen worden vervaardigd.
De demonstratie was vooral hierom zoo
interessant, omdat kon worden nagegaan
hoe een gezonde „patiënt", die zich in hot
toestel begeeft men zie de foto op do
werking reageert.
Men komt dan voor wonderlijke ervarin
gen te staan. Als de patiënt is „ingepakt'
probeert hij aanvankelijk zelf adem te
halen, d.w.z. hij verzet zich tegen do wer-
Philips respirator voor twee kin-
deren of één volwassene. De
medicus behandelt de patiënte
voor de duidelijkheid is de deur
geopend afgebeeld).
king van het toestel, dat juist bedoelt de
functie van de ademhalingsorganen over te
nemen.
Wil hij dus praten, dan kómt er met de
regelmaat van een klok een ,;inzinking", hij
slikt woorden in, om daarna weer verder
te ipraten, totdat hem andermaal het spre
ken wordt belet.
Dan begrijpt de patiënt, dat hij zich „over
moet geven" endan gaat ook alles van
zelf. Het is alsof hij „vacantie" neemt. I-Iij
behoeft niet meer zelf adem te halen, want
de „ijzeren long" heeft deze functie van
hem overgenomen. Hij ligt rustig en stil.
Hij voelt alleen door de neusgaten of den
mond de lucht in -en uitstroomen. Is hij
daaraan gewend, dan kan hij net zooveel
praten als hij wil.
Komt de patiënt natuurlijk weer de ge
zonde! uit het toestel, dan bemerkt hij,
dat ademhalen toch heusch nog een vrij
zwaar karwei is!
Doch alles went, cn daarom merken wij
er ook niets meer vian.
Be vinding van Philips
Thans eerst iets over de wordingsgeschie
denis van de „ijzeren long" van Philips.
Enkele maanden geleden heeft de hoofd
inspectie voor de Volksgezondheid aanee
drongen op aanschaffing van een „ijzeren
long" door een zoo groot mogelijk aantal
ziekenhuizen in ons land. Dit deed de Phi-
lipsfabrieken besluiten de vervaardiging er
van zelf tor hand te nemen en dan natuur
lijk in een betere kwaliteit dan de be
staande byitenlandsohe apparaten.
Half Mei werd met het experimenteeren
begonnen en thans heeft men het doel be
reikt, zoodat het vervaardigde apparaat
inderdaad zeer aanzienlijke voordeelen heeft
boven de in Amerika, Engeland en Zweden
ontwikkelde uitvoeringen.
Bij de keuze van het te volgen respiratie-
systeem diende Prof. Noyons van Utrecht,
van voorlichting. Besloten werd het z.g.n.
„principe van Drinker" te volgen, d.w.z.
den patiënt, behalve het hoofd, geheel in
te sluiten in een ruimte, waarin periodiek
een onder- §n een overdruk wordt teweeg
gebracht. In verband met de moeilijke ver
zorging van den ipatiënt in de respirator
van Drinker heeft men bij Philips gemeend
de practische toepassing van dit principe
geheel te moeten wijzigen.
Plaats voor twee personen
De essentieele wijziging bestaat hierin
dat de ruimte met fluctueerenden druk zóó
groot gemaakt is, dat hierin niet alleen dén
of twee kinderen of één volwassene kunnen
worden opgenomen, doch tevens de medicus
of de verpleegster door een deur in de ge
heel metalen cabine kunnen binnentreden,
zoodat de patiënt kan worden behandeld,
resp. verzorgd, zonder onderbreking van de
kunstmatige ademhalingsfunctie.
In een afgesloten ruimte onder de matras
is het pomp-aggrogaat voer electrisohe- en
in noodgevallen voor handaandrijving
ondergebraciht. Door een bijzondere con
structie van dit toestel was het mogelijk,
ondanks den betrekkelijk grooten inhoud
van de cabine, de aandrijving zeer licht te
maken. Waarneer de spanning van het elec-
trische net mocht afvallen, kan nu door
een zuster, zelfs gedurende meerdere uren,
het werk van de motor worden overge
nomen. In de cabine kan zoowel onder-als
overdruk, of desgewensoht alleen onderdruk
worden geproduceerd. De bedden zijn 7.00
uitgebalanceerd, dat de patiënt gemakkelijk
in een achteroverhellenden stand kan wor
den gebracht, met het hoofd naar beneden
gericht (ligging van Trendelenburg). Doze
ligging is van veel beteekenis als voorbe
hoedmiddel tegen het önlstaan van long
ontstekingen tijdens de verpleging.
Tevens zuurstolkamer
Het meest bekende toepassingsgebied voor
de respirator geldt de behandeling van
patiënten, die tengevolge van kinderver
lamming een stoornis in de functie van de
ademhalingsspieren hebben gekregen. Ech
ter is dit lang niet de eenige indicatie; in
auc gevallen, waarin de ademhalingsfunc
tie zoodanig is gestoord, dat kunstmatige
ademhaling geïndiceerd is (bv. vergiftiging
door lichtgas of narcotica, electriciteits-
ongcvallen, verdrinking), verdient de respi
jt?'* %;er,'e de voorkeur boven de gewone
methoden van kunstmatige ademhaling.
Door Prof. Noyons werd bovendien nog
i overweging gegeven de respirator dus
danig te bouwen, dat deze tevens als zuur
stofkamer kan worden gebruikt (o.a.
voor hart- en longpatiënten). Aan dit
advies werd gevolg gegeven, zoodat de door
1 nilips gebouwde respirator een toestel ge
worden is met een ruim toepassingsgebied,
dat te beschouwen is als een zeergewcnsch-
i°onUi ie ,van h.ct therapeutisch arse
naal der ziekenhuizen. De prijs van het
apparaat is nog niet vastgesteld, doch zal
liggen6 tusschen de 2000 en f 3000
i7inHL«e ^st®r gehouden demonstratie te
Eindhoven, hebben dr G E. C. Burg«r
directeur van den Gezondheidsdienst van
Ani'^^rf H' y°"dr«n»h en ir J. B.
tLV f de noodige toelichting venstrekt.1
Behalve deze respirator vervaardigde
Philips een kuras, waarbij alleen de romp
van den patient wordt ingesloten. Daar
1 rof Noyons voor zwaar-zieken de geheelo
omsluiting van het lichaam raadzamer acht
is deze kuras meer voor de nazorg van de
patiënten bestemd.
overschatting van het practische en van het
wetenschappelijke denken; de sciëntialisten
zijn dan voorts deels, pseudo-aristotelisch,
deels mannen van het mathematische weten-
sdhapsideaal. En eerst laatstgenoemde groep
gaat dan weer uiteen in „rationalisten" (in
engeren zin) en „empiristen".
Saamvattend concludeert spreker dat juist
het zien van de groote lijnen voorkomt dat
men verkeerde probleemstellingen aanvaardt
daardoor straks bij verkeerde systemen
uitkomt.
Verwelkoming van Dr H. Colijn
De middagvergadering, waarvan wil ver
slag hebben gegeven, had nog een bijzondere
bekoring door de binnenkomst van Dr Colijn,
die juist gistermorgen de hernieuwde op
dracht tot Kabinetsformatie had onbvangen.
Met daverende hoera's begroet, nam de Mi
nister-President, die vergezeld was van zijn
echtgenoole, zijn plaats aan de bestuurstafel
in, waarna Ds. T. Ferwerda als voorzitter de
samenkomst opende met te doen zingen Ps.
138 1. Daarna sprak hij een hartelijk welkom
tot den President-Directeur, Dr. H. Colijn.
Wij zöjn, aldus Ds. Ferwerda, bijzonder
verheugd, dat Dr. Colijn, ondanks de vele
beslommeringen, welke bij deze dagen heeft,
en die zooveel van zijn krachten vergen,
toch dezen middag voor ons beschikbaar
heeft willen stellen. Want wij kunnen hem
niet missen. (Daverend applaus).
Inbusschen behoeft ons medelijden met
hem, aldus spreker, die nu vanmorgen
derom met de formatie van een Kabinet is
belast, niet al te groot te zijn.
Dr. Colijn heeft mij n.l. verteld, dat hij
dezen zomer in verband met de bijzondere
omstandigheden geen vacantie kan nemen,
maar dat hij dezen dag beschouwt als een
vacantiedag. Het doet ons goed, dat Dr Colijn
dezen middag te midden van het Gerefor
meerde volk doorgebracht, beschouwt als een
vacantiedag.
Wij hopen, aldus besloot spreker, dat God
hem sterkte zal geven bij den moeilijken
arbeid, welke op zijn schouders is gelegd en
blijven hem met onze gebeden omringen
(applaus).
Behalve door Dr H. C 0 lij n is de verga
dering bijgewoond door minister Dr J. J. C.
va n Dij k, oud-minister J. A. de Wilde
en den commissaris der Koningin in Gel
derland, mr S. baron van Heemstra.
Op de toespraak van mevr. S. Verda m-
O k m a uit Amsterdam tot Dr Colijn als
president-directeur der V.U. over het resul
taat der busjesactie heeft Dr Colijn geant
woord:
Dr Colijns antwoord op de
busjes-actie
Het was op het randje, aldus spr., dat hij
hier vanmiddag aanwezig kan zijn. Hij had
's morgens eerst afscheid moeten nemen
van een zijner kinderen die weer naar In-
dië vertrekt cn daarna werd hij in aanra
king gebracht met een der belangrijkste
dingen van staat, hetgeen ook zijn werk
medebracht
Spr. heeft tot den voorzitter dezer verga
dering reeds gezegd, dat hij dit jaar wel
geen vacantie zal kunnen nemen. Daarom
heeft hij vanmiddag maar vacantie geno
men om die door te brengen in zijn uitge
breide familie (applaus).
Zich tot mevr. Verdam richtend, herin
nerde spr. eraan, dat hij zijn 70sten .ver
Hen snapshot tijdens de gisteren ge
houden vergadering. Op de voorste
rij mevr. Colijn, de echtgenoote van
den minister-president.
was noodig, omdat de V.U. 'de hulp detf
vrouwen niet kan missen.
Spr. is bijzonder erkentelijk, dat een aan
tal van 25.608 spaarsters is bereikt. Dit is
een aantal, waarvoor groote erkentelijkheid
past.
In de persoon van mevr. Verdam
bracht spreker dank aan alle meisjes en
vrouwen, niet namens zichzelf maar na*
mens de Vrije Universiteit. De V.U. moet,
leven van de liefde van het Geref. volksdeel*
In Engeland en Amerika schenken million*
nairs soms millioencn aan een universiteit-
De V.U. moet het hebben van de kwartjes
en de dubbeltjes, de centen en de halve cen
ten van ons volk.
Indien iemand de V.U. een millioen
gulden zou schenken en de kwartjes en
dubbeltjes zouden verdwijnen, dan zou
dat geen onverdeelde zegen zijn voor
de V.U.
Want in die kwartjes en dubbeltjes
spreekt zich uit de liefde voor het beginsel,
waardoor de V.U. gedragen wordt.
Spr. wekte de aanwezigen op den arbeid
voor de V.U. onversaagd voort te zetten.
Laat ons ons inspannen om het erfgoed der
vaderen niet alleen te bewaren, maar zoo
mogelijk ook op hooger plan te brengen,
aldus besloot Dr Colijn zijn met applaus
onderstreepte rede.
Georganiseerde werknemers
Blijkens opgave van het Centraal Bureau
voor de Statistiek, bedroeg het aantal ge
organiseerde werknemers in ons land, naar
een voorloopige berekening, begin 1939
769.-100 tegen 743.000 beg-n 1938.
De ledentallen der verschillende vak-
centralen waren als volgt:
Ned. Verbond v. Vakvereer.igingen 306.200
(293.600); R.K. Werklieden Verbond 177 200
(170.000); Chr. Nat. Vakverbond 113.900
(110.40Ö); Nederlandsche Vakcentrale 46.300
(45.500); Nationaal Arbeids-Secr. 10.650
(11.200); Ned. Syndical. Vakverbond 1.600
(2000); Oud-Katholiek Vakverbond 700
650niet bij een vakcentrale aangesloten
112.850 (109.650). (Tusschen haakjes zijn de
cijfers van 193S).
De adspirant-leden (9,400 in 1939, 7.400 in
1938) zijn in deze cijfers niet mc-degeteid.
WONING AFGEBRAND
OSS, 14 Juli. In den afgeloopen nacht is
door nog niet bekende oorzaak brand uit
gebroken in de arbeiderswoning van J.
Sieben te Oss. De bewoners werden door
de buren gewekt en moesten zich in nacht
gewaad in veiligheid stellen. Het huis en de
geheele inboedel is verbrand. Eenige kip
pen zijn in de vlammen omgekomen.
Het m.s. „Algarve"dat door de
N.V. Boele's Scheepswerven te
Bolnes werd gebouwd voor reke
ning van de N.V. Hammer steins
Reederijmaakte gisteren zijn
proefvaart op den Nieuwen Water
weg. Een overzicht aan boord.