m n
De Vrije Universiteitsdagen te Arnhem
DONDERDAG 13 JULI 1939
EERSTE BLAD PAG. 3
De beteekenis van de V.U.
voor hei maatschappelijk
leven
Een machtig wapen in den
qeestelijken strijd
WETENSCHAPPELIJKE
BIJEENKOMST
Discussies
Nadat
„Proeve
concepties" had gehouden, meldden zich
voor debat aan Prof. Dr J. Wat er in
Prof. Dr V. H e p p, Prof. Dr A. S i z o
Prof. Dr D. Nauta en Prof. H. Dooy
.weerd.
Prof. Waterinks hoofdbezwaar tegen het
referaat was, dat de conclusies van den re
ferent niet door het betoog bewezen worden.
Prof. Hepp had tegen de terminologie
.vele bezwaren. Spr. vond, dat het referaat
een groot deel van zijn waarde verliest, om
dat bij de ordening der concepties uitgegaan
is van de wetsidee. Hij meent, dat de ver
deeling: realisme en nominalisme te wille
keurig is en is het hiermede niet ee
.Voorts vroeg spr. waarom in de laatste a
clusie bij de namen Augustinus, Bradw
dine, Calvijn, Kuiper en Woltjer d e n a
itbr
e kt
Prof. Sizoo had bezwaar om de oude filo
sofen in een schema in te deelen, waar zij
het zelf niet mee eens zouden zijn.
Prof. D. Nauta is het formeel met het uit
gangspunt niet eens. Daar er nogal verschil
is over de wijsbegeerte van de wetsidee,
had dit niet het uitgangspunt moeten vor
men voor het referaat, maar wel de Gere
formeerde beginselen, die ook de grondslag
van de Vrije Universiteit zijn.
Prof. Dooyeweerd heeft groote waardee
ring voor het werk, dat referent geleverd
heeft, daar de opgave, die referent gesteld
heeft, uiterst moeilijk was. Vervolgens
merkt spr. op, dat de basis van dit referaat
is de wijsbegeerte van de wetsidee. Achter
deze basis zit een religieus uitgangspunt.
Bij het standpunt van de wetsidee moet men
trachten door te dringen tot de diepste mo-
Discussie referaat Dr van Rooyen
Op h«. referaat van Dr J. P. v. Rooyen
óver „To val en Voorzienigheid" volgde een
levendige bespreking, waaraan deelnamen
Prof. Dr V. H. Rutgers, Prof Dr G. J.
Sizoo, Prof. Koksma en Dr Gros-
li e i d e.
In zijn beantwoording zei Dr. van
Rooyen, dat waarschijnlijkheidsrekening
volgens een eerste opvatting alleen betrek
king heeft op verschijnselen, die op onein
dig veel wijzen zijn te reproduceeren. In
tuïtief schatten van kansen behoort niet
tot de wiskunde. Op juridisch terrein is
de mathematische kansrekening niet over
te brengen.
Spr. achtte het spreken van een bijzon
dere voorzienigheid bij lot en kans niet
.voldoende gemotiveerd. De statistiek be
schouwt een object, dat herhaaldelijk is
Voorgekomen, op een bepaald kenmerk.
Daarna komt de expra polatie, die inzicht
yvenscht te geven omtrent hetgeen in de
toekomst zal geschieden. Spr. neigt inder
daad tot een deterministische opvatting
yan het begrip natuurwet. Hij acht, dat
overgang naar de statische interpretatie
jveinig voordeel zal brengen.
De door spr. gegeven definitie van waar
schijnlijkheidsrekening maakt gebruik van
het woord toeval in subjectieven zin. Daar
tegen is z.i. geen bezwaar. Men kan voor
spellingen doen met een bepaalde zeker
heid. Voorspellen met een kans treedt
echter in de kansrekening niet op.
De bidstond
In de Westerkerk is gisteravond de bid
stond voor de V.U.-dagen gehouden, waarin
Voorging Ds H. L. Both van Arnhem.
Nadat de dienst met het gezamenlijk zin
gen van Ps. 29 1—6 en gebed was geopend
las de voorganger Daniël 2 1428. Als uit
gangspunt voor zijn toespraak koos hij Da
niël 2 27 en 28, waarvan de hoofdgedachte
aldus werd vertolkt: „Het rustig belijden
Van biddende menschen tegenover de ont
steltenis van aardsche macht". Spr. stelde
daarbij in het licht de machtelooze wereld
in haar onrust en de rust van hen, die bid
dend het licht genieten van de Gods open
baring. Als inleid ng op het gebed, waarin
de V.U. en de komende jaarvergadering aan
Gods trouw werd opgedragen, zongen de
aanwezigen Psalm 91 1. Ten slotte werd
Gezang 23 1 en 6 gezongen.
Voor de ontmoetingssamenkomst had de
Krnhemsche regelingscommissie een, letter
lijk en figuurlijk, „keurig" programma op
gesteld. Het "muzikale gedeelte werd ver
zorgd door de heeren W. T. Amersfoort
(fluit), Dr Gerard Bakker (orgel) en M.
'Ge er ink Bakker (piano). Voorzitter
was Dr J. J. de Waal Male fijt (Arn
hem), die allen een welkom toeriep.
DE JAARVERGADERING
Heden werd in Musis Sacrum te Arnhem
'de 59e jaarvergadering gehouden van de
Vcreeniging voor Hooger Onderwijs op
Geref. grondslag waarvan de Vrije Univer
siteit uitgaat. Vrienden van deze Hooge-
school uit alle deelen des lands hadden zich
<J.VANlfEUWEN
17 Zonen
JVerkorgelbouweus
LEIDERDORP
TEL.LEIDE.M790
hED. FABRIKAAT
STEMMEN en RESTAUEEEaEH
opgemaakt naar Gelre's hoofdsad om deze
verjaardag der vereeniging meie te vieren.
De leiding van de jaarvergadering was
ditmaal opgedragen aan Ds T. F e r w e r-
i, Geref. predikant te Amsterdam
n het college
Openingsrede
door Ds T. Ferwerda
Vrije Unversiteit
en in de Gerefor
meerde volksgroep
als gehetl gere
zen zijn. Tie moei
lijkheden vloeien
vooral hier uit
voort, aldus spr..
dat wij het in
sommige en daar
onder niet onbe
langrijke punten,
niet met elkandi
eenb zijn. Dit
op zich zelf niet
zoo vreemd: de
Ds T. Ferwerda
omstandigheden staan voor zooveel moeilijke
problemen, niet teleur wil stellen.
Eenerzij ds is het leven de wetenschap voor.
Maar anderzijds kan niet ontkend worden,
dat de wetenschap, ook de niet-exacte, een
niet geringen invloed od het soc aal-econo
misch leven heeft uitgeoefend. Spr. gaf daar
verschillende voorbeelden uit de econo
mische geschiedenis.
Ook op het terrein der staathuishoudkun
de doet de tegenstelling der beg nselen haar
invloed gelden. Spr. zette dat nader uiteen.
Het is er nog verre vandaan, dat wij op
sociaal-economisch gebied reeds gereed zou
den zijn met den constructieven arbeid van
uit Calvinistisch gez chtspunt.
Wel zijn wij hier, dank zij mede den
arbeid van de Vrije Universiteit, allengs
gevorderd. De Christelijk-politieke en
sociale beweg ng heeft van dien arbeid
profijt genoten.
Maar het leven staat niet stil. Nieuwe toe
standen zijn bezig te groeien. In den wir-war
der verschijnselen kuncn wij, druk-bezette
practici, zoo he^ moeilijk den juisten weg
vinden. Spr. wees op de diep- nsnijdendc ge
volgen van de technische ontwikkeling, op
de verstoringen van het prijsmechanisme, op
het streven naar autarkie, op het los willen
lijk
menschel ijl
is daartegenover zoo fa
al aanleiding te over
inzicht.
Tegenover de jongen
sief, reformatorisch élfi
ren min of meer gere
zeggen bezorgd. Dat w
op ver-schillende pun te
hoeft op zichzelf niet tvro-^,ÜMnrui.
d'en wij elkander mtar willen begrijpen.
De moeilijkheden, waarmede wij te kampen
hebben, aldus spr., ziin ernstig.
Uiteraard bemoeilijkt deze uitecnloopen-
de geesteshouding het wederzijdsch begrij
pen, waarvan dan weer persdiscussies het
gevolg zijn die wel eens een scherpen en
minder aangenamen vorm aannemen, en
mze menschen doen vragen, of daar nu
toch niets aan te doen is?
Het spreekt wel vanzelf, dat, om ons
tot onze vereeniging te bepalen, aldus
spr., curatoren zich ook die vraag heb
ben gesteld. Reeds sinds langen tijd
hebben deze moeilijkheden voorzoover
zij in den universitairen kring voor
kwamen, hun volle aandacht gehad. Zij
te mogen verklaren, dat ten
althans voor één enkel princi
pieel punt, dank zij hun bemoeiingen,
onlangs een niet onbelangrijk resultaat
is bereikt. En ook voor het vervolg
nemen zij zich voor, ter zaae diligent
te blijven.
Zoolang het echter om meeningsverschil-
in gaat, die zich binnen de grens van con
fessie en gereformeerde beginselen bewegen,
is noch op het terrein der kerk, noch op
de school eén instantie tot ingrij
pen bevoegd. Alleen het zedelijk
degenen die leidin
hebben te geven, kan zich hier doen
gelden, opdat de vorm en de toon der dis-
issies zij zoover die onder Christenen past.
Wij durven het nu eenmaal, zegt- spr.
at dit betreft, met de vrijheid aan. Maar
die vrijheid legt dan ook voor degenen
gemeten, den eisch op van de grootst
mogelijke zelftucht. Die zelftucht brengt
mannen van wetenschap er
op bedacht zijn, dat de vrucht van hun
werk. die zij in het publiek uitdragen, in
zulk een stadium verkeert, dat men er zich
eenig oordeel over kan vormen, wrat eruit
zal groeien.
Zij brengt voorts ook mee, dat men,
bij wederzijdsch verschil van inzicht,
niet star aan eigen meening vasthoudt,
maar daar, waar het eerlijkheidshalve
geboden is, hoe moeilijk dat soms val
len mag, zichzelf gewonnen en den
ander gelijk geeft
Huishoudelijke zaken
Onder luiden bijval verzond de vergade
ring een telegram van hulde en trouw aan
H. M. de Koningin.
De notulen der vorige algemeene verga
dering, het jaarverslag over 1938 en het
•apport van de commissie van toezicht in
zake de rekening over 193S werden goed
gekeurd.
Tot bestuurslid werd gekozen in de vac.
ontstaan door de periodieke aftreding van
Mr G. H. A. Grosheide te Amsterdam,
die niet herkiesbaar was, oud-min. Mr H.
ij 1 e v e 1 d te Amsterdam.
Hierna was het woord aan het Tweede
Kamerlid, den heer C. Smeenk te Arn
hem, om te spreken over: „Universiteit en
maatschappij".
Rede C. Smeenk
De spreker achtte het niet noodig, om in
ezen kring het begrip „Universiteit" te defi-
ieeren. Niet over
bodig scheen even
een nadere
aanduiding van
hetgeen in casu
onder „Maat
schappij" is te
verstaan. Spr.
dacht hierbij aan
het b ree de terrein
menschelijk
denken en hande
len, dat wezenlijk
onderscheiden
ran huisgezin,
Kerk en Staat, al
ondergaat het na-
tuurlijk wel in
sterke mate den
>ed van deze instituten en al kan het
de hulp van den Staat ontberen. Nog
nader beperkt, dacht spr. thans vooral aan
het sociaal-economisch leven, aan de sociaal-
economische betrekkingen der menschen.
Twee vragen wilde spr. kort beantwoor
den. Ten eerste: welke beteekenis had de
wetenschap steeds en had in de latere jaren
ten onzent met name de Vrije Universiteit
voor dit belangrijk onderdeel van het maat
schappelijk leven. En ten tweede: wat mo
gen wij nog meer van onze Hoogeschool ver.
wachten, indien zij althans ons, haar vrien
den en geestverwanten* die in de huidige1
C. Smeenk
staatsdienst op den gang der volkshuishou
ding.
Over al deze vragen moet meer licht wor
den ontstoken. Dc economische studie, op
den grondslag van onze beginselen, is nog
niet zoover eevorderd als deze tijd eischt.
De Vrije Universiteit werke in de
thans aangeduide richting en make
mannen vrij, die zich geven kunnen aan
principieele en practische economische
studiën. Zij zal daarmede in dezen ver-
warrenden tijd niet alleen ons kleine
volk dienen, maar ook zelfs over de
grenzen invloed kunnen uitoefenenl
MIDDAGZITTING
Rede Prof. Dr F. W. Grosheide
Eerste spreker na de pauze was Prof. Dr.
F. W. Grosheide van Amsterdam, die als
onderwerp had: Voorheen en thans.
Nu de Vrije Universiteit den zestigjarigen
leeftijd nadert,
kan ook ten ha
ren opzichte ge
sproken worden
van een voorheen
en thans. Niet in
dien zin, dat ,er
verandering van
grondslag, van
uitgangspunt zou
zijn, Gode zij dank
i, dat zij thans
i andere plaats
in het leven heeft
dan vroeger. De
Universiteit is op
gericht om den
Heere ook op het Prof. F. W. Grosheide
terrein der weten
schap eere toe te brengen. Maar zij had toch
ook een zeer practisch doel en juist dat prac
tische doel is het meest naar voren gekomen.
De Universiteit moest zijn en was een mach-
tig wapen in den geestelijken strijd, die in
kerk en school, in staat en maatschappij
werd gestreden. Zoo heeft ons volk haar ge
zien en daarom heeft het haar gesteund.
Daar kwam bij, dat heel die strijd zich
voor een zeer belangrijk deel om den per
soon van Kuyper concentreerde. Zoo was de
Vrije Universiteit zijn werk en zijn werktuig
en werd zij als zoodanig geëerd.
De eerste generatie is weggevallen, de
tweede en de derde kan nooit zijn, wat zij is
geweest. Daardoor heeft de Vrije Universi
teit vanzelf een andere plaats gekregen. Zij
kan alleen blijven bestaan, ind en zij minder
gezien wordt in direct verband met de prac-
tijk, indien zij inderdaad als Universiteit
wordt gezien. Dat wil zeggen, als ernst
wordt gemaakt met den theoretischen geest
der sfehters, de Universiteit bedoelt de eere
Gods te zoeken op het gebied der weten
schap.
Hierna was het woord aan Dr J. Hoek,
Geref. pred. te Den Haag-West. om te
spreken over: „De populariteit van de Vrije
Universiteit".
Toespraak Dr J. Hoek
De Vrije Universiteit, aldus Dr Hoek, ver
tegenwoordigt een eerbiedwekkend stuk
volkskracht en behoeft zich >vaarlijk
bestaan niet te
schamen.
Deze populari
teit heeft de V.U.
zelve dan ook ten
hoogste te waar-
deeren en 't „odi
profanum vulgus"
moet haar vreemd
blijven. Zij heeft
deze populariteit
ook noodig,
mate-
riecle redenen als
haar invloed
de leiding, die
geven wil.
Daarom moet zij
steeds de liefde
het vertrouwen
ben. Zij heeft die ook altijd, soms
minder genoten. Ook in dezen tijd,
hetgeen o.a. blijkt uit veler offervaardig
heid en uit de met zooveel élan gevoerde
rouwenactie. Toch kan en moet haar po
pulariteit nog grooter zijn. Daartoe is aller-
noodig, dat de V.U. zichzelf blijft
Dr J. Hoek
het Geref. volle heb-
afko
st. ka
pulariteit, niet het minst ook bij het op-
I groeiend geslacht. Men overtuige steeds
meerderen van haar noodzakelijkheid en
Ook de hoogleeraren en studenten
hebben het te toonen, dat zij een rid
derlijke verantwoordelijkheid gevoelen
voor den goeden naam dezer universi
teit
In de zware tijden, die wij doorleven en
nog tegemoet gaan, hebben de V.U. en het
Geref. volk elkander meer noodig dan ooit
Laten we dan, zoo besloot spr., dankbaar
e een eigen universiteit hebben, die
.gelijkgeschakeld" maar vrij is, met
Gods hulp en in eenheid des geloofs dit
schoon bezit ongerept bewaren.
Vrouwen V.U.-Hulp
Hierna bood Mevr. S. V e r d a m
O k m a van Amsterdam aan Dr H.
Colijn als president-directeur van de
V.U. het resultaat van de busjesactie
Na een herinnering aan de geschiedenis
van het V.U.-Plan 1937, sprak Mevr. Ver
dam Dr. Colijn toe en zeide:
Steeds stelde Uwe Excellentie belang in
is werk; steeds vuurdet gij ons aan;
levr. Colijn was zoo welwillend het Eere
presidium van liet V.U.-Plan
den. En niet alleen dèt bezielde
gcijfering van alle eigenbelang,
zelfverloochening, waarmede gij getrouw
aan Dr. Kuyper gedane belofte,
reeds bijna 19 jaar de leidsman van ons
volk ziji, deze zelfovergave heeft vooral het
ouwenhart diep getroffen.
Uit de dankbaarheid van ons gemoed
de gehoorzaamheid des geloofs, en
erkt door uw bezieling en uw voorbeeld,
geven wij dan ook aan uw oproep
onze stichting te werken, gehoor.
De jaarvergadering van Assen in 1938
gaf het sein om te trachten het aantal
spaarders tot 40.000 op te voeren; dit plan
vond goeden ingang.
Het beoogde resultaat is dan ook niet,
althans nóg niet, bereikt; maar als
voorloopig resultaat, dat tevens hoop
bevat voor de toekomst, is het aantal
spaarsters thans opgevoerd tot 25.607,
een resultaat dat stemt tot dankbaar
heid, vooral omdat onze vrouwen niet
blijven stilzitten, maar zich zullen be
ijveren om in de toekomst het gestelde
doel te bereiken.
doel
rheugend, dat de V.U.
geen menschen naar de oogen heeft te zien,
doch alleen maar trouw heeft te blijven aan
eigen uitgangspunt en doel, om bij
het Geref. volksdeel populair te zijn. Voorts
bevordere elke vriend yan de V.U* haar po-
ik u hierbij
dezer actie aanbiedt, geschied
bede dat God Uwe Excelle
Colijn moge behoeden; hen sj
onze Vrije Universiteit, en da
Gereformeerde vrouwen ver
begeerte om voor haar welzijn
te werken.
Besloten werd de bepaling
waar de jaarvergadering in 1£
den worden over te la'.en aa
Na rondvraag sprak Ds J-
predikant te Arnhem, een opwekkend slot
woord.
Slotwoord Ds Douma
Ds. J. Douma, van Arnhem, sprak het
slotwoord Hij wees op de verzekering des
Heeren in het laatste gedeelte van Dan. 9
25: „De straten en de grachten zullen we
derom gebouwd worden, doch in benauwd
heid der tijden". Aan dit antwoord Gods op
het gebed van Daniël om Sions herstel ont
leende hij eenige motieven om te herinneren
aan de roeping en de kracht van het geloo-
vig volk, dat in dezen tijd den Naam des
Heeren belijdt. Daarna ging hij voor in
dankgebed.
NBD. HERV. KERK
Beroepen: Te Arnhem (vac. Drost)
(toez.), J. P. v. d. Waal te Hengelo (Ov.).
Te Almelo, C. J. Laarman te Velp.
Bedankt: Voor Well en Ammerzoden,
cand. J. Godthelp, hulppred. te Alphen a. d.
Rijn.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te Gouda, cand. D. Biesma Jr.
te Groningen en cand. C. J. Ph. Sobering te
Groningen.
GEREF. GEM.
Beroepen: Te Aagtekerke-Oostkapelle
en te Borsselen, oand. A. Visser te Rotterdam.
AFSCHEID, BEVESTIGING. INTREDE
Haarlem-Utrecht
Ds. G. J. Duyvendak is voornemens
Zondag 10 Sept. a.s. afscheid te nemen van
de Ev. Luth. Gemeente van Haarlem om
Zondag d.a.v. zijn intrede te doen te Utrecht
na tevoren te zijn bevestigd door Ds. J. A. F.
A. Steelweg van Utrecht.
Wamel-Groenlo
Ds D. J. Haspels hoopt van de Ned.
Ilerv. Gemeente te Wamel afscheid te ne
men 27 Aug. en intrede te Groenlo te doen
op 3 Sept., bevestiger is Ds. A. R. Rut-
p e r s van Rotterdam.
Zierikzee
Dr. J. v. Lonlchuyzen is voornemens
wegens bekomen emeritaat Zondag 30 Juli
a.s. afscheid te nemen van de Geref. Kerk
van Zierikzee om zich metterwoon te Zeist
te gaan vestigen.
HULPPREDIKER
De Classis Axel der Geref. Kerken exami
neerde met gunstig gevolg den heer F.
P ij 1 m a n Jr., theol. cand. en hulpprediker
te Vlissingen. ber. pred. te Hoek (Z.). Cand.
Pijlman is voornemens 17 Juli in de Geref.
kerk te Vlissingen afscheid te nemen. Daar
na is zijn adres tot nader aankondiging: le
Helniersstraat 94, Amsterdam.
GIFTEN EN LEGATEN
Voor de vergrooting der Geref. Kerk van
A d u a r d met 140 zitplaatsen hebben de
ieden der gemeente in één week tijds meer
dan tienduizend gulden ineens toegezegd.
Voor den Geref. Zendingsbond ontving de
heer W. de Jong te Rijssen (O.) onder leb
ters NU. een gift groot vijfhonderd gulden.
UIT INDIE TERUG
De aftredende vlootpredikant Ds. Vaan-
-ager ging naar Nederland scheep. Zijn
opvolger Ds. S. Oegema' werd Maandag
76 Juni in het Chr. Marinetéhuis te Soera-
ba ja tot zijn werk ingeleid.
Ds. C. M a k,' Geref. predikant te Medap.
ging met yerlof naar Europa scheep,
De komende
Algemeene Synode
Men schrijft ons van Hervormde zijde:
Woensdag 19 Juli begint de vergadering
der Alg. Synode. Daar is toch wei tets ver
anderd. Wie sloeg er voor een niet lange
reeks van jaren acht op d t feit? Toch maar
heel enkelen. En als ge nu de stemmen van
rechts en van links beluistert en de pers
uitlatingen nagaat, wordt er tegenwoordig
wel terdege aandacht aan gewijd. Zou het
niet mede een teeken zijn, dat men de kerk
niet meer als een quantité négligable be-
iwi, maar weer terdege rekening met
haar houdt?
Er worden heel wat kansberekeningen ge
maakt. De rechtzinnigen verheugen zich in
de samenstelling der Synode: 13 rechtzinni-
gen tegen 6 vrijzinnigen. En van die 13 recht-
zinnigen een belangrijk contingent behoo-
rend tot de confessioneele (Gereformeerde)
richting. Dat laatste is in 'n lange reeks van
jaren niet aldus geweest. Waren deze vroe
ger niet als een vreemde eend in de bijt? En
begrijpelijk dat men aan deze zijde goede
verwachtingen koestert. De vrijzinnigen vree
zen, probeeren door groote woorden reeds
van te voren invloed uit te oefenen op de
houding van de komende Synode. Eén or
gaan der liberale pers plakt elk van de le
den (niet één uitgezonderd) alvast het rich-
ting-étiket op, vermeldend zelfs de bij kom
st ge nuanceering der kerkelijke kleur. (We
meenden de laatste jaren uit den treure uit
vrijzinnigen mond te hebben gehoord, dat tie
grenzen tusschen de verschillende richting-
groepen aan het verdoezelen waren, en de
richtingen steeds naar elkaar toegroeiden.
Is dat nu weer voorbij?). Er wordt niet ge
vraagd, of elk der aldus aangewezenen zich
ook zelf thuis gevoelt in het hokje, waarin
hij geplaatst wordt. En aan goede raadgevin
gen of wilt ge, aan ernstige waarschuwin
gen ontbreekt het niet.
Zou het niet beter zijn, wanneer men de
berekeningen voorloopig achterwege liet?
De ervaring, ook der laatste jaren, heeft
wei geleerd, dat de uitkomst met de bere
keningen spotte. II er werken allerlei fac
toren aan mee, die dikwijls voorbijgezien
worden waaronder niet te vergeten: het
gebonden-zijn-van-de-Svnode-zelf aan üe
huidige organisatie. En gelukkig, dat staat
ondanks alles vast: het is de Heere, die het
lot bepaalt van de kerk, niet d/e mensch, ook
n et de Synode van dit jaar.
Naar we vernemen komt de reorganisatie
vraag weer ter tafel dit jaar. Dit maakt
deze zitting weer belangrijk evenals die der
vorige jaren. Maar wie kan voorspellen in
■h dit vraagstuk ontwikke-
Jldhcid der orthodoxe groe-
tkt de oplossing wel moea-
becniddeling (om proce-
irgerlijken rechter te ver
eindstemming natuurlijk,
'druk, dat de groote meer-
vergaderingen ongunstig
•hijnen wel heel verschil-
egesproken te hebben.
n voor de goed-bedoelde
;t resultaat negatief
dangrijk lijkt deze zaak
Zo-j valt er eigenlijk wein:g te berekenen.
Afwachten, maar niet in fatalisme, maar
in geloof, willen we, ook weer dit jaar.
De S'vnode heeft weer een verantwoorde
lijke taak. Ze is, hoe zwaar het oordeel der
kerk haar wegen mag, in laatste instantie
n et aan haar oordeel gebonden. Dat geldt
voor een gezonde kerk (voor zoover in deze
door de zonde gebroken bedeeling een kerk
ooit gezond kan zijn); dat geldt te m
voor een kerk die erkent ziek te zijn. W;
dn verschillende groepen zelf uitmaken, wat
dc inhoud der verkondiging zal zijn (mis-
sch en moet het nog individualistischer w
den gezegd); waar in deze boven-al-gewich-
tige materie de kerk zelf geen uitspraak
nog doet. In laatste instantie is de Synode
gebond"-n aan de boodschap van den Heere
der Kerk.
We hopen dat de Synode dit jaar den moed
hebbe, door goed gerucht en kwaad gerucht
heen, haar eigen weg, d.w.z. den w« g dien
de Heere der gemopnte door Zijn Woord
Geest haar wijst, te gaan.
Op 't examen
xorgt 'n „AKKERTJE" ervoor, dal Ge rustig
en kalm xijt, helder van hoofd en «onder
angst-gevoel, migraine of nare hoofdpijn!
l uuuna gsheel
Gen. Ev. Booth in ons land
In de overvolle groote zaal van het Gebouw
voor K. en W. te 's-Gravenhage is de Gene
rale van het Leger des Heils, Evangeline
Booth, gisteravond gehuldigd in verband met
haar aftreden als leidster van het Leger dei
Heils. Aanwezig waren tal van hooge autori
teiten (Min. P a t ij n, de Commissaris der
Koniingin Jhr. van Karnebeek, oud-Min.
Donner en de Geer, de oud-commandamft
van het veldleger Jhr. Röell, de Ameri-
kaansche gezant, enz.
De samenkomst werd geleid door den bur
gemeester Mr. S. J. R. de M o n c h y, die
waardeerende woorden sprak
Haar hart was vol dank over de hier onder
vonden vriendelijke 'belangstelling en
deering, waartegenover zij zich afvroeg:
heb ik gedaan? Zij herdacht haar vader
William Booth en zeide tenslotte:
„Wij hooren in deze tijden veel van
singelingsipolitiek. Die politiek streven wij
Wij willen een keten om de geheele wereld
heen vormen ter verdediging van de Godde
lijke liefde tegen de maoht van et kwade.
„Ik sprak vanmiddag uw geëerbiedig
de Koningin", zoo zeide spr., „zij was
zoo beminnelijk, ofschoon haar hart ver
vuld was van de smarten van dezen tijd.
Ik zeide tot haar, dat ik niet geloofde,
dat er weer oorlog zou komen. Teveel
menschen bidden er voor den vrede".
De liefde van God overbrugt alle verschil
len op aard. alle naties worden één naitie
onder één vlag. onze vlag.
„Misschien heb ik in mijn leven tekort
komingen gehad, maar in één opzicht ben ik
niet te kort geschoten, in mijn liefde voor u
Daarom beveel ik u, als mijn laatste
bevel: „Hebt elkander lief". Misschien
zal ik u hier nog eenmaal zien, ik hoop
het, doch ik betwijfel het ook. Zoo niet,
dan zien wij elkaar weer hier boven.
God bless you".
Na de rede van generaal Evangeline Booth
volgden nog samenzang en dankwoord, waar
na mevr. Vlas-W i llemsen met shr'tegs-
gebed voorging.
KERKBOUW TE NIEUWI.EUSEN
Zaterdagmorgen 15 Juli zal Ds. J. M
Kroes. Geref. predikant te Dalfsen den
eersten steen leggen van het nieuwe bede
huis van de Geref. Kerk van Nieuwleusen
dat aan den Ommerdijk aldaar zal
rijzen*
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
De g e
gisteren
thane a
oorheeH
in <te
zedekur p
Dr. B (P
gezind
geveste n
predika
Bud el-C
lector i
Semina:
ambt &.w.n/unmr-eit-B
i het lectoraat gewijd.
TROF. BERKELBACH
VAN DER SPRENKEL
Prof. Dr S. F. H. Berkelbach van
2 r Sprenkel, die door de synode der
Ned. Herv. Kerk is afgevaardigd naar de
algemeene synode der Protestantsche Kerk
Ned.-Indië, te houden te Batavia van 24
27 October 1939, hoopt 2 October op Java
met de „Poeloe Poebia" aan te komen en
tal omstreeks Nieuwjaar 1940 na^ir Holland
irugkeeren. Hij zal verschillende lezingen
op Java en Sumatra houden. Mevrouw
Uerkelbach zal den hoogleeraar vergezellen.
Prof. Dr. D. C. HESSELING
Zaterdag 15 Juli hoopt Prof. Dr. D. G
esse ling zijn tachtigstcn verjaardag
2 vieren. Prof. Hesseling zal dien dag even-
el niet te zijnen huize te Wassenaar aan-
ezig zijn.
PROF. DR. H. H. KUYPER
Zaterdag 22 Juli hoopt Prof. Dr. H. H.
Kuyper, oud-hoogleeraar der Vrije Univer
siteit en hoofdredacteur van de Heraut, 75
jaar te worden. Sedert 1 Juli 1937 is Prof.
Kuyper rustend hoogleeraar. Sinds eenigen
tijd woont hij in Den Haag.
AMERIKAANSCHE STUDENTEN
IN ONS LAND
In tegenwoordigheid van een groot aantal
belangstellenden is gistermiddag in de se
tskamer der Leidsche Universiteit de
zomer vaeantie-cursus, welke momenteel door
dertigtal Amerikaansche studenten aan
verschillende universiteiten en hoogeseholeit
ons land wordt gevolgd, officieel ge
opend.
Na afloop bood het gemeentebestuur van
Leiden een lunch aan, waarbij tal van autori
teiten, o.a. de Amerikaansche gezant, de heer
George A. Gordon en de Minister van
Onderwijs aanzaten.
Tijdens dezen lunch heeft Mr. A. van de
Sande Bakhuyzen namens het gemeen
tebestuur het woord gevoerd.
ONDER WIJSBENOEMINGEN
Groningen. Willem Lodewijk-Gymna-
sium. Tot leeraar scheikunde: Dr. T. J.
Poppema aldaar.
Bo ven-Ha rdinx veld. Chr. School.
Tot kw. m.a.: de heer G. C. van Hou we
ling e n te Hardinxveld.
Veis en-Noord. School C. V. O. „Uw
Koninkrijk kome". Tot hoofd: de heer J.
BOND VAN PROT. CHR. KWEEK
SCHOLEN
Het Bondsorgaan „De Christelijke Kweek
schooi" is in feestgewaad, omdat de Bond
25 jaren vol heeft. Er is een foto van het
huidig bestuur en den voorzitter, Ds. H. G
v. d. B r i n k, geeft een uitvoerig overzicht
van den afgelegden w#g. Daarna komt de
ln.tr W. J. Visser (secretaris), met een
soortgelijk artikel en dan volgen herinne
ringen! en gelukvvenschen van de heeren J.
Gras, H. J. van Wijlen, G Groen, H.
S c h i 1 p. Dr. G. K a Is b e e k, Ds. J. Bar
bas, Prof. Dr. W. J. Aalders en Prof.
Dr. F! W. G r o s h e i d e.
WERELDRAAD DER KERKEN
Het moderamen van den wordenden
Oecumenischen Wereldraad dor Kerken
komt 21 en 22 Juli a_s. in Nederland, name
lijk te Zeist, bijeen. Thans hebben 50 kerk
gemeenschappen in de wereld zich formeel
aangesloten en de vergadering te Zeist zal
dus in staat zijn de noodige stappen voor
de definitieve constitueering van den
Wereldraad op den eerstkomenden kerken-
dag te doen.
Examens
Eindexamens Gymnnaln, J.ycen en II.B.S.
Apeldoorn. St-ed. Gymn. Na verl. ex. ges!,
voor dlpl. A mej. G. Eykelhoom: voor dipl. B
de heer H. A. Daendels.
iswijk. Putt
H. C. *Leasche.
iboemi; L. P. v. We
Lyceum HBS. A.
le; mej. J. H.
Bolocraven: M. G
G. N. Bloem en F
W. Boe. F. M. van I
ha*e: H. Weetra, Voort
Snerk. Chr. Kvrec!
Geal. damas E. ^Ynt
»ool ..R
L. J. C
Zijlstra
ApothekersasaUtent. A m B t
lej. L M. van der Eyk, Amat
C: 1L C. van Dijk, Utrecht; K. D. Sandje:
