ditschf (iLonrwit jks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken Voor het Gemeenebest Owk cn^o&crne^tjjilieryenJO.PaatKts ti5tl;enuvt£i? lct:tto pollet to Noodlottige brana te Groningen «ËAGERC GIN abonnementsprijs: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 2.35 Franco per post 2.35 portokosten Pct week0f|g Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j cL R'jreau: Brr. rat 123 Telefoon 22710 (na 6 uur: 23166) - Postbox 20 Postgiro 58936 ZATERDAG 8 JULI 1939 20e Jaargang abbertentieprijjrn: Van 1 tot 3 regels1.17'/» Elke regel meer022'li Ingezonden Mededeelingen van 1—5 regels2.30 Elke regel meer0.45 Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend0.10 No. 6746 De eerste zomersamenkomst van anti revolutionaire gemeentebestuurders op he heerlijke conferentie-oord „Woudschoten' js goed geslaagd. Niet. dat er honderden deelnemers aan wezig waren; het bleef ditmaal bij eenige tientallen; doch juist daardoor kon men in een sfeer van intimiteit samenzijn en er is geen twijfel aan of er zullen vruchten rijpen ten bate van het gemeenebest. Dat de opkomst niet grooter was, be hoeft toch waarlijk niet te verbazen. Van de anti-revolutionaire magistraten geldt ook het woord: niet vele rijken al zijn er wel enkele rijkaards bij en niet vele edelen, althans niet wat geboorte, geluk kig wel wat ridderlijkheid van karakter betreft. Maar daarom behoeft het ook niet te verbazen, dat niet zoo heel velen in 't drukste der seizoenen erf en werk plaats twee volle dagen kunnen verlaten om zich te beraden over vraagstukken van algemeen belang, waarvan de behartiging in de praktijk de meesten geen noemens waardig voordeel geeft. Zoo gezien, valt het te meer te 'deeren. dat ter conferentie niet alleen burgemeesters waren'— al hadden ze de overhand die, bij wijze van spreken, niets verzuimden; maar ook slechtbetaalde wethouders en onbezoldigde raadsleden. Zij allen zullen er geen spijt van gehad hebben: vooral ook, omdat de leiding van het verband gelukkig was in de keuze van de stof voor de conferentie. Alleen betreurde meer dan een, dat aan het congres geen wijdingsstonde vooraf ging. Er waren, behalve de openingsrede van den voorzitter, die hoewel lid van Ge deputeerde Staten zich wonder wel kon inleven in de positie der gemeentebestuur ders, twee onderwerpen aan de orde. De eerste dag werd gehandeld over Gemeente en Middenstand; gisteren over geestelijke en zedelijke vraagstukken op het terrein der gemeentepolitiek. Het tweede onderwerp stond, gelijk van zelf spreekt, meer in het middelpunt der belangstelling dan het eerste. Dit kan niet verwonderen. Hier ligt om zoo te zeg gen, de basis van onze gemeentepolitiek. Hier bouwen wij op.Het is ook historisch het eerste waarmee wij beginnen. Wij zijn er daardoor beter in thuis; we komen er mee op bekend terrein en dan beweegt toen zich gemakkelijker en sekuurder. Toch mogen we niet bij de eerste be ginselen blijven staan en het geschiedde ook bij dit onderwerp niet. Integendeel, praktische vraagstukken kwamen in dis cussie. Echter, de stof, welke Donderdag behandeld werd, was geheel nieuw en zeer apart. Zij vormt een zeer gewichtig vraag stuk op zich zelf en men komt er mee op nog vrijwel onontgonnen terrein. Zeker, men was in de praktijk menigmaal genood zaakt hier en daar een spade in den grond te steken; maar systematisch en instructief ónderwijs had daarbij tot heden vrijwel ontbroken. Eigenlijk gezegd mag dit verbazen. ,Want als de anti-rev. partij die der kleine luyden" genoemd kon worden, dan was zulks vooral het gevolg van de omstandigheid, dat de kleine, nijvere burgerij, boerenstand, kleine bazen en ne ringdoende middenstanders de kern vorm den. En nu hebben met name de boeren zich nimmer onttrokken aan de praktische gemeente-politiek al was menigeen wat al te praktisch doch andere midden standers bleven lang ter zijde staan. Hiervoor waren allerlei oorzaken aan te geven. Men had geen vrije avond en men meende vaak geen vrije positie te hebben. Een zakenman moet immers van iedereen leven en dient dus iedereen zoo'n beetje naar de oogen te zien. Gelukkig, de stem ming is geheim; maar de stem verheffen was meestal niet ongevaarlijk. Naar veler meening was een midden- Stander, die daadwerkelijk aan de ge meentepolitiek deelnam, iemand, die er ger dan een ongeloovige zijn huis niet goed verzorgde. En dit geschiedde soms ook. Doch wanneer men er oog voor krijgt, dat ook hier een roeping van Gods wege te vervullen is, dan gaat men niet geheel in eigen zorgen en moeiten, of misschien in eigen winstmakerij op, doch dan geeft men ook een deel van zijn tijd en arbeidskracht voor het welzijn van het kleine gemeenebest, dat burgerlijke gemeente heet, omdat uit die gemeen schappen het Koninkrijk der Nederlanden is opgebouwd. Middenstanders hebben geestelijk scha de geleden, omdat zij dezen plicht ver zuimden. Zij hebben echter ook als stand in de maatschappij aan beteekenis inge boet door afzijdigheid. Zij lieten zich gaarne noemen de ruggegraat van de maatschappij, maar zij verleenden geen steun aan het maatschapelijk leven, ook niet in de gemeentepolitiek. En daardoor zijn zij achterop geraakt. Gemeentebesturen hadden als vanzelf bemoeienis met onderwijs en arbeiders vragen; doch alleen de herbergier en ver gunninghouder had rechtstreeks van doen met het gemeentebestuur; bakker, slager en winkelier behoefde niet te weten. neer het spreekuur op het gemeentehuis was: als ze soms een bouwcrijtje hadden, dan zorgde de aannemer wel voor de richtige nakoming der formaliteiten. De „principaal" verbaasde Jch alleen over het fe:t dat men zoo weinig vrijheid van handden had. Van lieverlede wordt dat nu anders. Eensdeels door de moeilijkheden, waarin vele middenstanders verkeeren. anderzijds door het streven naar ordening, dat met name m v. ettelijke voorschriften tot uiting komt. Ook de middenstander wordt in de gemeentepolitiek betrokken, al moet me nigeen er nog met de haren bijgesleept worden. En nu getuigt dit van het goede door zicht van de leiding, dat op deze eerste conferentie d i t vraagstuk voorop ge schoven werd. Ongetwijfeld is daaraan de groeiende organisatie van middenstanders niet vreemd en waar de keuze van een referent zoo voor de hand lag, was de combinatie spoedig gevonden. Wij gaan er thans niet diep-r op in. Uit het zeer verkorte verslag van referaat en discussie is o:. duidelijk gebleken, dat „ordening'' er: afbakening hier nog drin gend noodig is. Een scherp omlijnd be grip is nog niet gevonden. De ontginning van het terrein is nog slechts begonnen. Er is nog veel misverstand en nog veel onzekers. Doch de Christelijke middenstand met name zal het op pri;s stellen, dat zijn ver- trouwenstr an de eerste referent was op de eerste conferentie van anti-rev. gemeente bestuurders Dit moge cr toe leiden, dat de Christe lijke middenst 'ers nauwer contact zoe ken met de kie?1 ereenigingen; meer hun plicht verstaa enover 1 c gemeene- bes ch mee .-ten gelde-i in de ge- mèencepolitiek. Het zal alle groepen tot geestelijken cn maatschappelijken zegen zijn en strekken tot opbloei van Christe lijk gemeenschapsleven. De Kabinetscrisis Gisteravond heeft ten paleize Noord einde een zeer langdurige bespreking plaats gehad. H. M. de Koningin, had tters der Twee Kamers der Staten-Generaal, mrJ L. W. B a r o ;i 3e Vos van Steen- w ij k en mr. J. R. H. van Scha.ik;) den vice-president van den Raad van State. Jhr. mr. F. Beelaerts van o k land: den Lnister van Staat, oun-gouverneur-generaal van Oost-Indië, D. Foch; den chef van den generalen staf. luitenant-generaal I. H. R e ij n- d e r s: en den chef van den marine-staf, vice-admiraal Th. Fiirstner. Mid dernacht was reeds gepasseerd toen het eind sloeg. Hierna keerde H.M. de Koningin terug naar den Ruygenhoek. - Bij de voortdurende moe'i ïeden, we e deze crisis, ople t res pect. he■■■•veik men moet hebben voor het uithoudingsvermogen, doch niet minder voor den grooten ernst Koningin. v, onze Overigens is er heden geen nieuws. Dat de besprekingen zich thans gaan be- egen op het breedste terrein van,.4* lancspolitiek. en geen stand gaan h. iden bij het werkloosheidsvraagstuk alleen, kan wel worden aangenomen. Aan -.k. zijde wordt eenige aandacht gevestigd op den pe. on van Jhr. mr. e Geer. als mogelijken kabine or- mateur. Dat deze uiterst bekwame s its- man natuurlijk genoemd wordt, wanneer het land zich in moeilijkheden bevindt, spreekt vanzelf. Overigens vinden wij Vrouw sterft tragischen dood KATWIJK a d. RIJN. 8 Juli. De 68- i; mej. Fr. Maager-Buijs, wonende Nieuwe Duinweg alhier is op tragische wijze om het leven gekonv Op een stuk duin tot eln in de onmiddel lijke nabijheid van h:.ai woning wordt door de -opgroeiende jeugd veel gevoetbald. Zoo ook deze week. De bal kwam in den tuin van den heer M. terecht. Deze hield den bal in bewaring, wat natuur':ijk niet naar genoegen was van de voetballers. die daarbij onbehoorlijk gedroegen. Den genden avond gingen twee jongens den bal terugvragen. Bu de ontstane woordenwisse ling meenden zij. dat de heer M- hen te lijf wilde gaan. Eén van "in ging per fiets er van door, terwijl de I-jarige W. de Br. de fiets op den giond liet vaUen. Mej. M., die ook naar buiten gekomen was, is ge vallen. In haar woning gekomen werd zij onwel. Dr W. H. en Dr H. H., die inmid- dèls gewaarschuwd waren, konden slechts den dood ccuistateeren Wegens vermoeden van dood door adrald is het lijk door de politie cl - Hulst van UMkn sectie verricht worden. De politie heeft verschillende verhoeren afgenomen. De eerste voorbereidende maatrege len in verBand mei de tc verwachten blijde cebc-.rtenh :n het Prinselijk Gezin worden thans getroffen. Aan de weqrerbetering voor Palcis Soest- dijk wordt met spoed gewerkt. In de vlammen omgekomen Tragische dood van een landbouwerskind •3TEVENS WEERT, 8 Juli. Gistermiddag omstreeks vier uur h .rand ontstaan in de schuur van de boerde' van den landbouwer J Beckers in het gehucht Bilt, onder de gemeente Steven3weert. Toen het vuur uitbrak, was het gezin Juist klaar"fct den maaltijd. Het vierjarig zoontje was reeds van tafel en daar vermoed werd, dat hg «ch in de brandende schuur bevond, snelde men daar heen om he-n te redden. De toegang tot de schuur was echter reeds versperd door de vlammen, ir in den grooten h snel 'ei *>b heen grepen, zoodat trn teloos stond. Nadat het vuur was ui en zoowel schuur als woonhuis in .ch waren gelegd, bleek het vermoeden. !- iet kind zich in do schuur moes* te zijn. In een hoek, waarh e blijkbaar gevlucht was, vor: ?u v kooide lijkje. Baron de Vos van Steenwijk Reeds tachtig en nog krachtig De pikante voorzitter van de Eerste Ka mer, Mr. W. L. baron de Vos van S t e e n w ij k, hoopt Maandag a.s. t a c n tig jaar oud te worden. Deze krasse grijsaard, landedelman van het zuiverste water, oefent nog op hoogen leeftijd veel invloed in de politiek uit- Eer gisteren vertoefde hij niet minder dan drie uur en gisteren opnieuw anderhae'f uur bij de Koningin ter bespreking van de Kabinetscrisis. Dit kan niet zonder beteekenis zijn en daarbij mag men bedenken, dat deze baron niet van het soort is, die alleen in eigen kring knappe mannen zoekt; voor Dr Colijn heeft hij de grootste waardeering en hoogachting. Sedert 1929 is baron de Vos van Steen- wijk voorzitter ALG. FRIESCHE LEVENSVERZ.MY LEEUWARDEN BURMAN1AHU1S GROOT NOORDHCLLANDSCHE VAN 1845 AMSTERDAM VAN BRtENENHUIS BEIDER GARANTIE VOOR ALLE VERZEKERDEN van de Eerste Kamer; in de Tweede zou hij mislukt zijn, in de Eerste past hij in den voorzit tersstoel als een diamant in een ring. En de schit tering ontbreekt ook niet Me: groote zorgvul digheid heeft hij als Senator steeds zijn rake redevoeringen op gesteld; zijn pre sidiale toespraken zijn van 'tzclfde gehalte. Taal en spelling zijn ouder>vetsch en van zeldzame afgemetenheid; de inhoud is frisch en briljant, pikant en zelfs agres sief; hij kan op aristocratische wijze aan zijn medeleden, maar ook aan ministers, standjes uitdeelen, als hij zulks noodis acht Som* is hij daarbij wel wat al te sub jectief; volgens velen; maar hij is één van die menschen, die wat meer mag zeggen dan anderen Behalve dan natuurlijk bij de N.S B.-sche Kamerleden, met wie hij bijna voortdurend op gespannen voet leeft Dat komt ook zeker daarvan, dat hij zelf nationaal voelt en denkt als een Ne derlander van ,Jiet zuiverste ras" en dat nii J het nationalisme der N.S B. absoluut wai- het noemen van dezen naam thans nog uiterst voorbarig. 's-GRAVENHAGE, 8 Juli. De Regeeringspersdienst meldt; H.M. de Koningin heeft hedenvoormiddag ontvangen den Minister van Staat, Mr. D. F o c k. 's-GRAVENHAGE. 8 Juli. Dr. H. Cólijn heeft hedenmorgen op het depar tement van Algemeene Zaken besprekin gen gevoerd met den voorzitter van de Eerste Kamer, Mr. W. L. Baron de Vos van Steenwijk en met het Eerste Kamer lid, Prof. Jhr. Mr. B. C. de Savornin Lohman. trouwt Met onverbiddelijke strengheid handhaaft hij de orde in de Eerste Kantor en met kracht komt hij voor de waardig heid van dit college op; onverschillig va: welke zijde de aanval plaats hpeft Geloovig Giristen, staat hij als man vooi zijn overtuiging* als voorzichtig staatsman stuurt hij bij voorkeur in de behoudende richting. Maar zijn rechtsgevoel komt in actie wanneer de vrijheid, van wie ook, be laagd wordt Daarom behoort hij tot de Nederlanders op wie ons volk trotsch mag zijn en die in moeilijke dagen steun bieden aan het gezag en de draagster der Kroon Daar om kan hij op warme sympathie rekenen uit alle kringen der bevolking. Want als het er op aan komt, dan kent het Chris tendom geen adeldom en geen democratisch milieu Dan zijn we één voor God, één In belijdenis, één in liefde voor vaderland cn Vorstin. God zij met den Overijselschen edel man on zegene hem. Baron de Vos van Steenwijk is IC Ju!i 1859 te Wijhe geboren; hij studeerde in I.eiden. was referendaris bij den Raad van State van Overijsel en van den gemeen te- laad van Wijhe en bekleedde nog enkele andere openbare functies. Sedert 1913 is hij lid der Eerste Kamer voor de Chr. Hist Unie en sedert 1929 voorzitter van dit hoo- ge col'ege VOORNAAMSTE NIEUWS Oit Nummer bestaat uit VIER bladen en het ZONDAGSBLAD Twee branden een in Groningen en een in Stevensweert vragen menschenlevens. Te Amsterdam is een tentoonstelling voor Bijbelsche kunst geopend. Ministerieel? nota over het koloniale vraagstuk van Europeanen in Ned. Indië. De zomerconferentie van a.r. gemeen-* teraadsleden. Te Alkmaar overleed mevr. A. Tjaden* v. d. Vlies (Enka). In Japan openbaart zich een toenemen* de anti-Britsche propaganda. Rond Danzig blijft de toestand nog on- opgeklaard. Twee bejaarde menschen komen in de vlammen om Meerdere perceelett door het vuur verwoest Van den inboedel kon een gedeeite in ighcid worden gebracht. De brandweer, i spoedig met een motorapuii kon op deze afgelegen plek, te vinden is, weinig uitrich van den brand kou nog niet vast steld. De landbouwer was v 'rerd De burgemeester van Stevensweert, heer P. J. H. Milnkent» terrein van den brand aan >lg. 1 GRONINGEN, 8 Juli. In den afge- loopen nacht, tegen kwart voor drie uur. erd de Groningsche brandweer gealar- eerd door werklieden, die aan de Steen- brug reparatiën verrichtten en toen mtdekten, dat in het perceel no. 46 aan le Steentilstraat waarin een magazijn an auto-onderdeelen en lampen van den eer H. Wli e g m a n is gevestigd, and woedde. Even nadat zij het vuur ontdekten j vrong reeds de groote etalageruit met j en geweldigen knal uiteen, vermoedelijk J troorzaakt door het ontploffen van j :>tten vet. Door dit geraas werden de leste omwonenden uit hun slaap ge- ekt en spoedden zich naar buiten. In korten tijd stond het perceel van den heer Wie iiaaie. De bewoners, de 40-ja .eer Wiegman, dien<= een li-jan* zoontje cn een r - trachtten zich te redden. L.i gelukte aan allen, behalve den heer W. zelf, die in de haast kwam te vallen cn daarbij een hiel- breuk opliep. Hij zap evenwel nog kans het vuur ie on tl-«open. daarbij zeer ernstige brandwonden bekwam, zoodat hij Ier verpleging naar het Academisch Zieken huis moest worden vervoerd Twae personen verbrand Voor de bewoners van de bovenverdieping van hetzelfde perceel, den 60-jarigen kleer maker B. J. Walree h t. diens eveneens fiO jarige echtgenoote en hun 25-jarigen zoon. heeft deze brand vreoselijke gevolgen g^had. De zoon kon door de geweldige vuurzee en de rookontwikkeling getn enkele poging ondernemen ooi zijn ouders te redden en ternauwernood gelukte het hemzelf het ge vaar te ontkomen, zoodat hij het moest aan zien dat zijn ouders jammerlijk in de vlam men omkwamen. In dezen toestand mocht het hem nog gelukken via het dak en een dakraam aan de achterzijde het perceel van de firma Koopman te bereiken. Onmiddellijk na het alarm is de Groning sche brandweer met groot materiaal uitge rukt. Toen zij ter plaatse kwam was het ge- heele pand reeds een vuurzee en was ook het aangrenzende perceel en het groote pakhuis aan de achterzijde reeds door het vuur aangetast Hierin lagen groote voor raden manufacturen en aanverwante arti kelen opgestapeld. Direct werden de slangen uitgelegd en wel acht aan de voorzijde, twee in gangen aan weerszijde van het perceel en zes aan de achterzijde, zoodat met zestien 6tralen tege lijk water kon worden gegeven. De garage aan de. achterzijde bevatte een aanta- auto's en stalling voor twee paarden. Het mocht gelukken de wagens en de dieren nog hij- tijds in veiligheid te brengen. Tegen ier I uur. stond ook de aangrenzende woning' van den heer Koopman in lichterlaaie en was 1 de woning van den heer Wiegman in een ruïne herschapen. Het pakhuis brandde me de goheefl uit Niemand weet op het oogenblik wat de oorzaak van den feilen brand Is. De brand weer staat onder leiding van den comman dant den heer C. P. Ploegh. terwijl ook de waarnemend burgemeester van Groningen, wethouder E. R u gge. en de wethouder van Onderwijs, de heer H. M oleridijk, het blusachingswerk gadeslaan Dank zij het spoedig en krachtig ingrij pen van de brandweer kon worden aangeno men dat tegen vier uur het gevaar voor verdere uitbreiding was geweken. Het na- hlusschon zal evenwel nog verscheidene uren 'ergon. Het zoeken naar rlo lijken van het ehtpaar Walrecht, dat hij dezen brand het leven liet, gaat met groote moeilijkheden gepaard Het is voor de brandweerlieden uiterst gevaarlijk zich binnen dit perceel te l-egeven. daar de heide zolders elk oogenhlik kunnen instorten. Om!rept den toestand van den. heer Wieg man wordt nog vernomen, dat deze niet on- WEINIG VERANDERING Weerverwachting: Meest ma tige zuidwestelijke tot zuidelijke wind. Betrokken tot zwaar bewolkt met nu en dan lichten regen. Weinrn verandering in temperatuur. BAROMETERSTAND Stand vanmorgen half twaalf 761.7 THERMOMETERSTAND Stand vanmorgen half twaalf 18.2 C. 9 Juli. Zon op 4.50 uur, onder 9.19 uur. 10 Juli Zon op 4.51 uur onder 9.19 uur. 9 Juli Maan od n.m. 12.14 ond. v.m. 1.11 uur 10 Juli Maan op n.m. 12.40 ond. v.m. 2 17 uur FIETSERS LICHT OP 9 Juli. Van 's-av. 9.49 u. tot 's-morg. 4.21 u. lb Juli Van 's av. 9.48 tot 's mor. 4.22 uur. VRAAGT ONS PROSPECTUS ALGEMENE ONTWIKKELING Boekhouden, Frans, Duits en Engels. Steno- grafie; Handelscorrespondentie, Makelaar^ Taxateur; Politle-diploma; Hulpkommies; Manufacturcnbrevet. - Belastingconsulent. Viaag speciaal naar onze opleiding voor het MIDDENSTANDS-DIPLOMA RESA ARNHEM (BEKENDE SCHRIFTELIJKE CURSUS) (RecL) L« SPECIAL DRY Ce. A ORE KERSTENS.Tilbura "HiH LOC-KOT - fllJKS-T«V«OON SmoOMCND VA BH tiAK SN KOUD WATSR OO AllC KAMERS K*rWRSHnOHTWT-f 3-HtT BADKAMER - f- 4- gunstig is. Nadat hij zijn vrouw en kinderen in veiligheid had gebracht, kon hij zichzelf slechte redden door van een twee meter hoogen muur te springen en hierbij kwam hij te vallen en bekwam ook brandwonden. Doze zijn evenwel niet van ernstigen aard gebleken en zijn toestand baart dan ook geen zorg. De schade door dezen brand aan de aange taste perceelen veroorzaakt wordt gedeelte lijk door verzekering gedekt Ondanks het nachtelijk uur was er vrij veel publiek op de been, doch de politie droeg zorg dat de brandweer ongehinderd haar taak kon ver richten. De lijken van de slachtoffers gevonden Nadat er geen gevaar voor instorting van zolders of muren meer bestonc, is de brand weer onmiddellijk begonnen met het zoeken naar de lijken van den heer en mejuffouw Walrecht Het is haar tenslotte gehikt, hedenmorgen om 9 uur het verkoolde lijk van de 60-jarige mejuffrouw W. te vin den; het was verschrikkelijk verminkt De brandweer zette haar tragisch werk voort en om tien uur had zij ook het lijk van den heer Walrecht gevonden. Vast is komen te staan, dat beide men schen na de instorting van den zoloer mee naar beneden zijn gevallen en onder het puin bedolven. Per ambulance is het stof felijk overschot van het echtpaar naar het Academisch Ziekenhuis overgebracht De toestand van den heer Wiegman, die bij zijn overhaaste vlucht een hielbreuk opliep, is naar omstandigheden goed. Lichter omgeslagen Twee personen verdronkeq 8 Juli. (Aneta). Donderdagnacht i« bu ruw weer en hooge zee een Iioht.-r van de Atjeh Transport Mij. nabij Snbang omgeslagen De lichter was gelaoen met olie en is gezpnken in diep water Twee der opvarenden zijn verdronken. Het vaar- tuig werd door de ..Simson" gesleept en waa van Pangkalan Soesoe op weg naar Sahang. Een onderzoek naar de oorzaak van het beurde wordt ingesteld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1