Van morgen af gewone retours één maand geldig (tot uiterlijk 5 Sept. 1939)
REIST NU PER SPOOR MET EEN ZOMERRETOUR/ CIRCA 25 °/0 BESPARING
Een uurtje in Amerika
2 VRIJDAG 30 JUNI 1939
1
EERSTE BLAD PAG. 3
KERK EN ZENDING
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Kampen (vac. OUtevam-
ger), W. WiHemse te Muiderberg. Te
Schildwolide. F. J. Zuiderduin te ELim (Dr.).
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te Alphen a. d. Rijn. I. do
Bruyne te Sassenheiim.
HULPPREDIKER
De Raad van de Geref. Kerk te Kampen
besloot de functie van hulpprediker, n
komst van Ds. C. B. B a v i n c k, ndet la
te handhaven. Derhalve is aan den hulppre
diker, cand. J. Goris, tegen 1 Sepi
ontslag aangezegd.
Candi. Goris stelt zich thans opnieuw
die Geref. Kerken beschikbaar. Adres: 2e Eb-
blngestraiat 32, Kampen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
i. .veldNfcuwleusen
Ds. E. J. Waseink is voornemens, afscheid
te nemen van de Geref. Kerk te Bruchterveld
op 30 Juli 's middags 3 uur. Bevestiging
intrede te Nieuwleusen op 6 Aug. Bevestiger
is Ds. V. K. Kuü venhoven te Hengelo,
Deventer
'Dr. P. Prins, die naar Dordrecht vertrekt,
heeift Woensdag j.l. afscheid genomen v.an de
Geref. Kerk te Deventer, sprekende over
Handel. 20 2628 en 32. De scheidende
leeraar werd toegesproken door zijn plaatse-
lijken collega Ds. H. Mulder namens ker-
keraad en gemeente, door Ds. G. va
Riet uit Goor, nainens de classis Deventer.
Aanwezig waren o.m. de Burgemeester
,van Deventer, enkele collega's uit genabuur-
de kerken en Dr. P. Kunst van Amsterdam,
vroeger te Deventer.
Ilagestein
Na des morgens bevestigd te zijn door zijn
vader.'Ds. K. J. van den Berg, te Amers
foort, hoopt Cand. P. van den Berg 17
September des namiddags 2.30 n. t. zijn
intrede te doen bij de Ned. Hew. Gemeente
te Hagestein.
Niezljl
Cand. G. A. Hoekstra hoopt op Zondag
3 September zijn intredo te doen in de Ger.
Kerk van N i e z ij 1. Als bevestiger zal optre
den Prof. Dr K. Schilder van Kampen.
Tot genoemden datum blijft cana. Hoekstra
in de gelegenheid des Zondags de kerken te
dienen in de prediking. Adres Bergsin-
g e 1 7, Drachten; tel. no. 38,
De Classicale Vergaderingen
Drie matig belangrijke voorstellen
Voor de Woensdag j.l. gehouden vergade
ring der 44 classicale besturen van de Ned.
Herv. Kerk was, gelijk we reeds gemeld heb
ben, een sobere agenda gereed gemaakt. Zij
'bevatte drie voorstellen:
1. de instelling van een bemiddelinigsraad
voor geschillen waarbij 'kerkelijke Instanties
of ambtsdragers als zoodanig zijn betrokken;
2e, toekenning van.' de bevoegdheid! in open
bare godsdienstoefeningen bijbellezingen te
houden aan godsdienstonderwijzers en zende
lingen;
3e. het brengen van de periode gedurende
welke emeriti-predikanten contributie aan de
Aeomillingskas moeten betalen van 10 op 20
Jaar.
Verder was ter tafel een motie van
classis F r a n e k e r tot afdoende regeling
van de controle op den quaestor-generaal,
wensdbeldjik 'geacht mia de verwikkelingen
1937. Dan is in sommige vergaderingen de
nieuwe gezangbundiel ter sprake gekomen; is
andere de (on)vereenigbaarheid van het pre-
dillcaivtamtot met het lidmaatschap van
Gemeenteraad (door de verkiezing van
Ekerlmg te Amsterdam acuut geworden),
Op enkele na, zijn de beslissingen van
classic, vergaderingen thans bekend.
Voorstel I is door de meeste besturen ver
worpen, door weinige aangenomen. De laatste
waren de olaocie. vergaderingen van Zutphen,
Deventer, Franeker, Gouda, Heerenveen,
Wijk, Zwolle en Eindhoven.
Voorstel II vond een zeer ongelijke ont
vangst. Het is aangenomen door: Middelburg,
Zutphen, Sneek. Appingedam, Alkmaar,
Breda, Brielle, Deventer, Dokikum, Emmen,
Goes, Heerenveen. Leiden, Maastricht Nij
megen Rotterdam, Utrecht, Winsum, Wijk,
U^endfijike, Zwolle, Heusden en Eindhoven.
En verworpen door: W'ineohoten, Harderwijk,
Tiel, Den Bcsch, Edam, Assen, Bommel,
Dordrecht, Franeker, Goud®, Den Haag Gro
ningen Haarlem, Hoorn en Kampen. Alzoo
waren 23 classic, verg. pro en 16 contra dit
voorstel.
Voorstel UI is unaniem dx>or alle classic,
vergadering aangenomen.
In een enkele vergadering werd een stap
voorwaarts gedaan terzake van de instelling
vam classic. Zendingscommissies,
bijv. te Assen.
De cllassis Zutphen vraagt: 2 buitenge
wone classic, vergaderingen per jaar en
(rtreekvergiaderingen voor kerikeradert.
Het onderwerp, predikant-gemeenteraads
lid werd niet in alle vergaderingen behan
deld. doch waar het geschiedde (Haarlem,
Dordlrecht, Goes. Den Haag, Den Bosch, Mid
delburg, Nijmegen en Zutphen) werd met
allgem. of bijna aigem. stemmen de onver-
eeniglbaarheid uitgesproken.
Op de vergadering van de classis Haar
lem der Ned. Herv. Kerk, is de uitspraak
gevallen, dat het ambt van predikant onver-
eenigbaar moet geacht worden met het lid
maatschap van een gemeenteraad.
Met algemeene stemmen besloot de verga
dering dit ter kennis van de Algemeene
Synode te brengen
en deze te verzoeken dit verbod op te
wiflilen nemen in artikel 3 van het Sy
nodaal Reglement voor de Kerkeraden
waarin die bepaling reeds Is vastgesteld
voor het lidmaatschap van de Tweede
Kamer en van de Provinciale Staten.
Gelijk bekend1 is het in de Ned. Herv. Kerk
sinds jaren niet toelaatbaar dat een dienst
doend predikant tevens Kamerlid' is. Heeft
de Kerkeraad der Ned. Herv. Kelk van Am
sterdam in verband met de quaestie van ds.
Hkering slechts de wenschelijkheid uitgespro
ken van heit onvereenigbaar zijn van het
predikambt met het lidmaatschap van den
Raad. omdat hij in dezen niet verder gaan
Joon; de classis Haarlem gaat ru den weg
inslaan, die, aüs de Alg. Synode zich met
WlÖ-EEVOelen vereenigt, er toe leiden znl dht
■SUbeie^S verbod in de wetgeving der
CLASSIS ROTTERDAM
NED. HERV. KERK
Behalve de in het algemeen verslag der
classic, vergaderingen vermelde beslissingen,
heeft de olassis Rotterdam, waar 33 predi
kanten en 45 ouderlingen aanwezig waren, de
aftredende leden van het Prov. Kerkbestuur
herkozen. Ook de aftredende leden Class.
Bestuur zijn herkozen; inplaats van Ds. K.
de Bel, ds. G. Groot j anis; inplaa's van
wijlen Ds. D. M. B 1 a n k h a r t ds. F. C.
Bosboom. Ingesteld is een Classicale Com
missie voor het Zuiderzeefonds: de heeren
Ds. Groenen berg, Ds. Engel, Ds.
Mantz, de Kort, Knopper en Berg
hout.
Een motie Ds. Tonnon, behelzende protest
tegen de wijze van invoering Psalmen- en
Gezangenbundel d.d. 1 Nov. 1938, werd aan
genomen met op 15 na algemeene stemmen.
Met op 9 na algemeene stemmen Is aangeno
men een mo'tie-Ds. Z e y d we r, waarin, op r e-
organisatie wordt aangedrongen,
zóó, dat de Ned. Herv. Kerk haar
belijdenis primair stelt.
KERKORGEL
In een speciaal daartoe belegden dienst
heeft de Geref. Kerk van Stellendam het
nieuwe kerkorgel in gebruik genomen. Na
mens óe gemeente werd het aan den Kerke
raad overgedragen door den heer M. v. d.
Vlugt, die het. oudste lid der Orgcl-Com-
mfsfiie was. Deze commissie bestaat nu al
dertig jaar en ziet haar werk met dit mooie
resultaat bekroond. Ds H. de Valk sprak
naar aanleiding van Ps 150. Het nieuwe or
gel werd bespeeld door den heer Voogd
van Schicdam.Verder waren ook nog aan
wezig genoodigden uit de Geref. Kerk van
Melissant.
Binnenkort verschijnt:
Dr. JOH. VAN DER SPEK:
MOEILIJKHEDEN bij de opvoeding
onze kinderen. 2 e druk
Dit belangrijke populaire geschrift dient
in het bezit te komen van elk gezin. Voor
de verspreiding is daarom in overleg met
de Zuid-Holl. Ver. „Het Groene Kruis"
een getallenprijs bij 20 ex. tegelijk vast
gesteld van slechts 45 ct. per ing. ex.,
104 bldz. J 0.70 ing. 1.25 geb.
A. VOORHOEVE, v.h. J. M. Bredée s IHtg.
Mij N.V. R'dam. Alom L d. boekh. verkr.
(Reel.)
ONDERWIJS
PROF. A. J. ROOKS
Prof. A. J. Rooks, boogleeraar aan de
Theologische School der Chr. Geref. kerk te
Grand! Rapids, heeft na 45-jarigen dienst
als zoodanig, emeritaat verkregen. De cursus
was voorheen in, 7 leerjaren verdeeld, vier
litteraire en drie theologische. Het litteraire
departement telde twee docenten, prof. H.
Schoolland en prof. A. J. Rooks.
PROMOTIE DR H. B. VISSER
Aan de Vrije Universiteit te Amster
dam is heden gepromoveerd tot doctor
in de Godgeleerdheid, Ds H. B. Vis
ser, pred. der Geref. Kerk van Noord-
wijk-Binnen op een proefschrift geti
teld „Do geschiedenis van den Sab
batstrijd onder de Gereformeerden in
de 17e eeuw".
Ds. Visser, die
35 jaar oud is (11
Maart 1904 te Oost
kapel Ie geboren),
werd in 1930 ore-
dikant en dient
Noordwijk als z'n
eerste gemeente
sedert Mei 1930
Zijn promotor
was Prof. Dr. H.
H. K u y p e r, oud
hoogleeraar der
V.U.„ die hein
ook op het on
derwerp van zijn
dissertatie heert
gewezen. In den
hier besproken Sabbatsstrijd heeft Dr.
Visser niet betrokken do praktijk der Zon
dagsviering in de Geref. Kerk van dien tijd,
Voorts heeft hij zijn onderwerp beiierkt tot
Nederland. Hij hoopt mot dit prorfschrlft
iets bij te dragen tot bevordering van de
kennis van het Geref. 6tandpunt van den
Zondag, en is van meening, dat uit dien
strijd aanwijzingen zijn te verkrijgen over
de wijze, waarop door Schriftgeloovigen het
4e gebod moet worden beschouwd
Hoewel er nogal literatuur is over het on
derwerp van Dr Vissers dissertatie (hij
geeft er een opgave van), acht hij tooh een
nadere studie verantwoord. Nadat in korte
trekken zijn aangediend de verschillende
beschouwingen over de historie van den
Sabbath, behandelt schrijver eenst de vraag,
hoe de ontwikkeling der gedachte van den
Zondag is geweest, totdat de Sabbatsstrijd
der 17e eeuw uitbrak, waarbij te rekenen
is met tweëerlei beschouwing over den Sab
bat en den Zondag: Zahn eenerzijds, Kuy-
per en Geesink anderzijds. Overgaand tot do
behandeling van den Sabbatsstrijd zelve,
tcekent Dr Visser dien in vier perioden. In
hot 6e hoofdstuk vat hij het dispuut tusschen
Koelman en Vlak samen; overziet dan net
beroep op de historie gedaan, en besluit
met een overzicht van oe verdedigde opvat
tingen en gebruikte argumenten.
Dr Visser heeft ook eigen opvatting over
de in zijn 400 bladz. tellend proefschrift be
handelde materie kenbaar gemaakt. Hij
menkt op, dat over de vraagstukken inzake
den Sabbat groote onzekerheid heerscht; een
vaste, wel omschreven belijdenis inzake het
4e gebod i6 er niet. Zijn mecning is, dat,
het „Sabbatsgebod moet gehandhaafd wor
den als één van de tien geboden der mo-
reele wet; in hoofdzaak althans van het
zelfde karakter als de andere negen gebo
den; Coccejus gaf aan het vierde gebod een
uitzonderlijke plaats in de wet des Heeren,
maar dat werd door de woordvoerders c,er
Gereformeerde opvatting afgewezen.
De onderscheiding tusschen moreel en ce
remonieel in dit gebod werd door de meesten
aanvaard, nl. als jnen onder ceremonieel
verstaat veranderlijk.
Dat dit gebod geheel ceremonieel is en
met Christus' verschijning afgeschaft, en
dat de viering van den Zondag dus op heel
andere grondon berust, is een meening, die
in dezen strijd door do Gereformeerden vol
strekt is verworpen."
Voorts wijst Dr Visser er op, dat niet zon
der meer kan gezegd worden, dat het Calvi
nisme niet één dag voor den Godsdienst
vraagt, maar alle dagen.
„Evenmin, dat voor den Calvinist Sabbat-
houden is: navolgers Gods te worden in ons
hecle leven. De Calvinistische Sabbatsbe
schouwing mag niet uit Calvijn worden op
gesteld, en dan zeker niet uit den Calvijn
van de Institutie. Gerekend moet worden
rnct de ontwikkeling van Sabbatsbesdhou-
wing bij de Gereformeei u. n.
Indien we dat doen, zullen we, althans in
ons land, zulk een 6cherpc tegenstelling tus
schen de Puriteinsche en de Calvinistische
Sabbatbeschouwing niet maken*. We zullen
de Puriteinen de eere toekennen, dat zij
voor de handhaving van het vierde gebod
hebben gewaakt. Wel moet hun te wettische
opvatting van de Zondagsviering als niet-
G-ereformccrd worden afgewezen."
De slotconclusie van don schrijver is, dat
do Geref. Kerken in onze dagen goed zullen
doen, „in hun beschouwing over het vierde
gebod, aan de resultaten, die de Sabbats
strijd in de zeventiende eeuw heeft gebracht
al waren die alleen maar het stellen der
kwesties en het aanwijzen der consequen
ties van bepaalde opvattingen niet voor
bij te gaan."
Van zijn 21 stellingen heeft Dr Visser er
ecnige gewijd aan het onderwerp zijner dis
sertatie.. Wij drukken er enkele af.
De Zondagsopvatting van Calvijn en de
Reformatoren is sterk antithetisch georiën
teerd aan de Scholastiok-Roomsche beschou
wing over den Zondag en de feestdagen.
In onze belijdenisgeschriften wordt een
afdoende thetische uiteenzetting van hei
vierde geliod gemist.
De viering van den Zondag in plaats van
den Sabbat berust op Gods Woord. De Kerk
moet er togen waken, dat de viering van
den Zondag niet wordt benadeeld door dio
der feestdagen of door z.g. wijdingsdiensten.
Het is niet wenschelijk in onzen tijd de
afschaffing van de viering y&n de tweede
feestdagen te bepleiten.
Verder zijn er stellingen van meer alge-
meencn aard, als:
De onderscheiding tusschen strijdende en
triumpheerende kerk voor resp. de kerk op
aarde en in den hemel moet gehandhaafd
blijven.
Het gezag, waarmee de prediking moet
geschieden, eischt, dat, ajs binnen het raam
van eigen Schriftbeschouwing twee opvat
tingen van een bepaalden tekst mogelijk
zijn, de prediker niet voor een van die beide
kiezo met volstrekte verwerping van de
andere.
Onder de verschillende manieren, waarop
over den Catechismus kan worden gepreekt,
verdient de methode, waarbij de prediking
geschiedt aan de hand van een Schrift
woord of -gedeelte, een plaats.
Bij de bediening des Woords mag niet een
in do Schrift niet-vermeld feit der contem
poraine ongewijde geschiedenis een wezen
lijk bestanddeel der prediking uitmaken.
De term „aannemen" in verband met het
doen van openbare belijdenis is in de Gore
formeerde kerken ten onrechte te zeer in
discrediet geraakt.
Het is gewenscht, dat aan de Theologische
Hoogeschool te Kampen en in de theol. facul
teit aan de V.U.. door daartoe gequalifi-
ceerde privaat-docenten colleges in speciale
onderdeden der theologische wetenschap
worden gegeven.
Jubileum J. P. Verheul
Men schrijft ons:
6 Juli 1939 hoopt de heer J. P. V
den dag te herdenken, dat hij 25 jaar geleden
in functie trad als hoofd van de Chr. School
te Den Bommel.
Geboren 13 Mei
1879 te Papen-
arecht, opgeleid
aan de Geref. Nor
maalschool te
Utrecht, begon bij
1 Juni 1898 zijn
loopbaan als on
derwijzer te Koc-
kengen (U). Ach
tereenvolgens
diende hij de Chr
Scholen te Vrees
wijk, Slikkerveer,
Hellcvoetsluis en
ging van daar
als hoofd naar
den Bommel
(Z.H.)
Deze school mag zich onder zijn leiding
in voortdurende bloei verheugen. De ver
standhouding met het personeel was al die
jaren uitstekend. Ook in het vcrcenigings-
-leycn beklceodo de heer Verheul een belang
rijke plaats, zoodat hij vele functies ver
vulde. Thans is hij nog bestuurslid van de
afdecling Den Bommel van de Zuid-Hol-
landsche Vereen. „Het Groene Kruis'
penningmeester van de Vereen. „Stounvcr-
lcening bij Ziekenhuisvcrpleging", van welke
laatsto vereeniging hij tevens als de oprich
ter kan worden beschouwd.
Ook de Geref. Kerk mocht en mag hij in
het ambt van ouderling dienen.
Het zal den jubilaris dezen dag ongetwlj
feld niet aan blijken van belangstelling en
medeleven ontbreken.
NIEUWE CHR. INDUSTRIESCHOOL
TE LEEUWARDEN
De Verg. voor Chr. Industrie- en Huis-
houdonderwijs te Leeuwarden heeft het be
stuur gemachtigd 1770 M2. grond aan te
koopen aan de P. C. Hooftsrtraat te Leeuwar
den.
Reisherinneringen van den heer
J. N. Voorhoeve
Een reis naar
de Ver. Staten be
hoort niet meer
tot de wonderen
dozor eeuw. Het
is nog wel niet
zóó, dat gelijk
men in Amerika
als arm taxeert
wie nog geen
auto heeft het
fatsoen ermee ge
moeid is, maar
evenals Zwitser
land niet meer
telt onder de voor
rijkaards geresol
veerde landen,
wordt de uit Amorika teruggekeerde Neder
lander niet meer als 'n curiosum omsingeld.
Dat neemit niet weg, dat 't dan toch maar 'n
gebeurtenis in je leven is, als hot vrij
heidsbeeld aan de poort dor nieuw-o wereld
voor je oog opdoemt en de ovenveldagende
stapeling der wolkenkrabbers even het hart
beklemt. En al komt men niet met een on
verdeeld applaus voor al het geziene en ge
hoorde terug in het vaderland, reden tot
dankbaarheid is er te over voor wie het
land van 'dollar en reclame doorkruist heeft.
beeld van „De zaaier" domineert èn symbo
liseert, had ik na een (dubbel) uurtje wel
zóóveel begrepen, dat een drie maan dsohe
reis door Amerika aan dezen rustigen waar
nemer goed besteed is. Het naaste reisdoel
lag wel op een speciaal gebied: het ontmoe
ten en raadplegen van e» met geestverw.ui
ten, onder den verzamelnaam „The Ply
mouth Brethren" hun Engelschen oorsprong
verradend ,maar het spreekt wel vanzelf,
dat de heer Voorhoeve, eenmaal in het lamd
der onbegronsdo mogolijkihedon, oog en oor
den vollen kost hoeft gegeven. Het was, naar
hij ons vertelde, een voorspoedige reis ge-
weost, maar geen vacantie:
„Het was eiken avond spreken (in 't En-
gelsch, maar ook in 't Fransch of Duitsch of
Hollandf ch) en eiken Zondag preeken, het
was onophoudelijk confereeren, langdurige
reizen, meest per auto, en dat zoowol door
Oost als door West en door Canada.
Een paar keeren moest ik even remmen
door bedreiging van harts-overspanning,
maar het was weer spoedig in orde, zoodat
ik, hot hart vol dank voor Gods bewarende
genade, en altijd bezig in het werk des
Heeren, spreken mag vaq wat de Engelsche
bijbel zoo kernachtig noemt „journeying gra-
co". Ook in dezen zin, dat ik overal door
de broedens èn door velen uit andere kerk-
formaties met hartelijkheid en gastvrijheid
overladen ben".
„Die gastvrijheid wordt meen ik, ook door
de spoorwegen betracht?"
„rk reisde steeds voor halyen prijs, omdat
ik een „unordered preacher" was, en den
dokter had ik zelfs gratis. En dan trof mij
't uitstappen je bagage niet tc vergeten".
gojaagd; zijn levenstempo wordt gedicteerd
door zijn auto, waarmee bij buiten gemid
deld met 100 K.M. snelheid rijdt, of door zijn
trein; er zijn treamline-treinen met 170
K.M., zooals naar Colorado. (Vijftig jaren ge
leden noemde men 60 K.M. een duizeling
wekkende vaart!). Zelf heb ik gemiddeld 3—
6 uur per dag in de auto gezeten. Iedereen
heeft er een; bij een middelb. school zag ik
er 4 500 staanvan de leerlingen".
„TI was in het land van de democratie..."
„Ja, van standsverschil hebben zo daar
weinig begrip. In den trein er is maar
één klas zal de patroon-millionair
niet schromen te gaan zitten naast zijn jong
ste bediende. Heeren zullen voor elkaar
nooit den hoed afnemen, hoe verschillend
ook in positie. Men gevoelt zich bij den Ame-
rikaan spoedig thuis. Hij is nuchter de
volmaakte techniek maakt het hem wel,
maar gevoelig. Kleine critiek kent hij niet
Vrijheid i6 hem dierbaar maar de losban
digheid ligt aan de grens. Hij is flegmatiek,
maar toch ook weer impulsief, denkt u aan
de geweldige giften, als iets hem „heeft". Een
Amerikaan waardeort u naar uw werk: wat
presteer je? En verder houdt hij van
uitgaan. In Chicago geeft men per jaar
600 millioen guldon uit aan bioscoop en amu
sement. Drank en cigaretten teekenen het
spoor van den meestal lang niet huiselijken
Amerikaan".
..U hebt natuurlijk een zeer bepaalden in
druk van 't religieuze Jeven in Amerika ge
kregen?"
„Laat ik u zeggen, dat mijn hoofdindruk
is: alleszins godsdienstig. Oppervlakkig. En
onbegrijpelijk verward. In het gewelf van
den hoofdingang der Rookefellerkerk een
schitterend bouwwerk in New York zag
«•k de beeltenissen van Christus en de apos
telen en van een reeks denkers, onder wie...
Darwin en Einstein! U weet, op de worlds
fair is de religie nu, we zullen maar zeg
gen vertegenwoordigd door den imposan-
ten „temple of religions"; het motto boven
den ingang zegt al getnoeg: „for all who
worship God and praise religions freedom".
Denk u in: ik woonde er een uitvoering van
de Elias bij, en in de pauze sprak er een
rabbijn oversamenwerking, liefde en
schoonheid".
„Nog iets moor over de wereldtentoonstel
ling al6ublieft?"
„Vex-moeiend groot, ik meen zooiets van
10 x 5 K.M. in oppervlakte. Overweldigend
van aanleg en bouw. Ons Nederlandscbe Pa
viljoen maakt, ook bij de Amerikanen, een
uitnemenden indruk. Jammer, dat er zoo
schaarsche mondelinge voorlichting is, zelfs
geen gedrukte catalogus. Indrukwekkend
komt Palestina voor den dag. Staat geheel
in het teeken van „Jewish droam is reality".
Vandaar die sterke propaganda voor „het
Heilige Land" der toekomst. En wat ia er
ook reeds veel bereikt. Ik zag een diorama
van Tel Aviv, dat in 1909 306, en nu 175.000
inwoneov tolt, allen Joden. Palestina is een
rij k land; belastingen heeft het niet noodig.
En de staatsschulden der gansche wereld
zouden vereffend kunnen worden met do
opbrengst van het -natrium uit de Doodo
Zeo-strcek, wanneor deze geheel zou geëx
ploreerd zijn".
„Hebt u op de tentoonstelling ook posten
voor de Evangelie-verkondiging aangotrof-
fen?"
„Weinig of niets. Niet één Bijbelkiosk. In
zoover staat zij ver achter bij Londen, Parijs,
Brussel en Amsterdam. Zelfs geen Bijbelsche
spreuken, zooals men die langs de spoor- cn
autowegen telkens passeert. En die de Ame
rikanen bij voorkeur in het verlengde van
het gewone leven zetten. B.v. bij een gevaar
lijke overweg: „Stop, look, listen" u be
grijpt, de toepassing voor den mcnsch ligt
voor de hand. In de radio hoort men veel
Evangelieklankon en het is wel opmerkelijk,
dat groote zakenlui daar geestdriftig aan
meedoen. Zooals bijv. Fuller, die eiken Zon
dag 15 millioen luisteraars bereikt".
„De Zondag in Amerika?"
„Nogal. Maar op verre na niet zooals in
Engeland. Toch zijn er wol uitzonderingen*
in de badplaats Ocean Grove bijv. mag des
Zondags geen auto komen, ls zwemmen
verboden. In dit verband wil ik u nog een
typisah voorbeeld noemen van piëtistisch
leven. De Amish-Qhristenen will<>n geen
auto, geen olectrisch licht en geen gas ge
bruiken. Zij rijden nog in sjeezen. Daarnaast
een wonderlijk practicismo: voor het huis,
waar een of meer huwbare dochters present
zijn, is het tuinhekje blauw geverfdTe
genover de ver gedreven werelclmijdiüg de
zer Christenen steekt wel zeer af het vlakke
religieuze denken van den gemiddelden
Amerikaan, dje zijn moederdag (14 Mei) niet
gaarne vergeten zou. Dan wordt bijv. aan
moeders gevraagd - voor de krant - naar
net geheim van hun succesvolle opvqcrU-
Eai dan leest men een antwoord als dit*
,Door het regelmatig gebruik van den Rij!
bel, zeep en spinazie" (Lp ernst!)"
Hoe een jonge Amerikaansche boer zijn
vrijen tijd benut. (Ter navolging
(Ook in Egypte, vanwaar mijn dochter, die
daar Zendelinge is, juist met verlof is terug
gekeerd, zijn er: 150 gemeenten met plm.
lO.OOO leden). Evenals in 1926 in Engeland,
hoop ik ook nu enkele grvpen In Amerika
tot elkander te hebben gebracht".
„Met andere kerkgroepen
„Heb ik ook, en dan zeer aangename ont
moetingen gehad. Zooals u weet, heb ik ook
Dr Henry Beets bezocht en hij hoopt, strak<
in Nederland, ook mij weer te bozoeken. Ook
Evangelie-samenkomsten van negers heb ik
bijgewoond. Zij luisteren (ón zingen) niet
minder gretig oan de blanken, maar zij
zitten apart. Opmerking verdient, dat Evan
gelie-samcnkometen in Amerika de mede
werking van nagenoeg alle kerkgroepen heb
ben. Maar u begrijpt, in het wereldrijke
Amerika klinkt de stem van den Christus
der Schriften niet diep door. Merkwaardig
echter is de volharding, waarmee men noch
tans hot Evangelisatiewerk verricht. Denk
u in: men werpt verzegelde flcsechen in zee.
waarin oen briefje „Waarheen zeilt gij?" o.ó.
en een tractaatje, met adressen voor nader
contact (Zelf heb ik er zoo tien. over boord
geworpen). En niet zelden wordt daarvan
verrassende vrucht gezien. Hoe ongelooflijk
ongevoelig steekt daar bijv. weer bij af wat
u hier ziet: foto's van oen vuurwerk op de
wereldtentoonstelling, voorstellende in zes
stukken 4 scheppingsdagen, de slang in en
de verdrijving uit het paradij*.
„Uw eerste Indruk?"
„Nu, voor een stad als New York moet Je
sterke zenuwen hebben. De Amerikaan leeft
De hoofdingang der Rockefellerkerk te
New-York met de variabele beeldengalerij,
(zie krtikel)»
De h\ rza' wel begrepen hebben, .Lr een
in Amer'ka-on-een-afstand door-
VI—agt. En ds I-zere vs,i
1 i mot heus zullen dat dan ook wel in
veelvoud krijgen. Wij hadden er, toen mijn
gastheer een uit Amerika meegebrachte op
staal gegrifte tekst (voor den lessenaar)
„God first en een anoere (als wand tekst)
in gips, liot zien, al een en ander afgeroomd
Dnch wi!d«n nog int, veten in vei-lmnd met
de geestelijke strekking van dn reis. Dgze
bepaalde immers haar werkelijke waarda:
„in zooyerre mag ik dankbaar spreken van
menigvuldige gebedsverhooring. Het ging
toen niet alleen om ontmoeting, maar ook
om pogingen tot vereeniging, want Amerika
heeft meerdere, gescheiden van elkander
lovenae groepen van Plymouth-Brethren.
Indci 'aad, Amerika la meer dan een mis
waard. Maar ('e Nojrii v Ier <k>'; da beer
Vonrbo. va bo* «e'; e* d '*n a 'nik
van Qcrt superbit ef, d'a nu r maal lotcna-
voorwaarde oor den Ame; kaa i jSt
zijn eerste indrukken a! apoed g in legen
andere, peilt hier en daar harten cn zinnen
en zegt, in verschillende toonaarden* eigen
baard is goud waard. Of, wat meor geogra
fisch: Oost, West, thuis beter.
Onzen gastheer, die oen aangenaam cao
seur en een geduldig object van fournalis
tieke (immers hem niet vreemde) belang
stelling is. onzen vriendelijken c,ank voor dit
onderhoud.
Hij heeft van de. van 16 Maart tot 19 Juni
geduurd hebbende reis. een overvloed van
indrukken meegebracht, en al is Amorika
een afgemaaid copy-veld. de persoonlijke
visie blijft nieuw on die van den heer
Voorhoeve wilden we niet missen.
NED. HANDELSHOOGESCHOOL
Tot docent in de Spaansche en Portugee-
sche taal aan de Ned. Handels Hoogeschool
- H'.erdam Is benoemd drs. H. L. A. van
Wijk.
De benoemde werd op 24 October 1909 to
's-Gravenhage geboren, bezocht het gymna
sium te Schiedam en studeerde aan de univer
siteit te Amsterdam in de Romaansche talen,
met Spaanech als hoofdvak. Hij deed zoowel
het ear.dldaals- en het doctoraalexamen „cum
lande", terwijl hij nog eenige maanden stu
deerde aan de universiteit te Coimbra, waar
hij, eveneens „eurn la-ude", de bevoegdheid
tot het geven van onderwijs in het Portu-
geesch verwierf.
ONDER WLJ SBEN OEMINGEN
Gorinchem. Chr. School voor U.L.O.
Tot onderwijzer: de heer S. P. Veldhuyzen,
ond. aan een Chr- school te Haarlem.
'a-G ravenhage. Ned. Lyceum. Tot
leeraar: de heer J. G. H. Dommisse.
ZUTPHEN
INTERNAAT CHR. LYCEUM
KLEIN INTERNAAT IN GEZINSVERBAND
Toezicht op en hulp bij studie.
Vraagt prospectus en inlichtingen bij:
den Directeur,
A. VERKUYL, IJselkade 6,
(Red.)
Examens
Amsterdam. G»m. Universiteit. Bevorflerd
lot doctor in de Geneeskunde, op proefechrlft.
setiit-eld: Mt>e invloed der hypophysevoorkwab
op de Jcooihydraatatofwlssellns de heer J.
geb.
■rdan
Kampen. Theol. HoogeeJjool. Gesl.: Theo
logie: cand-ex.. de heer J. Pontama. Kwnnenj
propood. ex., de heer J. C. J arise. Blg-gekcrrKe.
Lelden. GesL: I'echfcen: doet. ex.. de heeren
A. A. Kimball en J. Houwink; de dames A_
Indisoh Recht: cand.ex., do heer A. de Jon&
r-i. Aa.-g.
Wis- en Katuurk. (K): c*nd.ex., mej. G. X.
Goojsen, Oegstgeeet.
Utrecht. Gesl.: Pharmacle: doet-, »x.,
Steenmeyer, K. V. V. d. Waart van Gultk.
Rechten: cand.ex., R. W. de Beaufort, mej.
A. H. Zylstra.
Theologie: cand.ex.. D. Hartevelt. F. S. Kloos
terman; doet. ex.. H. X. v. Hens bergen.
Rotterdam. Ge*l.: Economie: oand.ex.. B.
W. Oosthoek.
Wagenlngen. Gesl.: Kol. Landb.: cand.-
ex.. de heeren M. H. Brodhaag, J. J. Duyver
man en L A. L. M. Lobach
Delft. Gesl.: Civiel ingen.: card.ex., H.
Bos. M. BUI. P. H. J. Claasaen. L. T. de Haan,
J. B. F. v. Haaselb P. Hooftman. C. J. C. Hugen-
holtz, J. J. de Jon«, G. Joaselln da Jong, A. H.
A Koets. S. G. KruUtbosch, c. A Kuljsten, W.
P. v. d. Laan. J. S. R. Mullendor, F. Posthuma,
W. J. Prior, J. G. Reljens. A J. Rienks, T. J.
Riaselada, J. Rol. W. C. M. Rombouts. R. de
Roos, A F. Sandbarg«n, A. Schotman. J. Slln-
kers, J. H. G. Smits. J. Snijder. T. Visser. L. v.
Wagtendonk. J. E. Willemrten, C. Wlnkle'r.
Bouwk. Ingende heeren C. B. Roest. Am
sterdam; A v. d. Steld, Rotterdam: D. Tuln-
•tra, Aangwlrdum; W. H; Vrooim cn F. C. da
Weger, Rotterdam.
mej. Gi C.
voortg-eiet ex. Is gaol.
Arnhem. Chr. Lyceum. Geel. afd. Gymna
sium voor dipl. A: J. A Aohterberg, Voenen-
dajal; B, P. de Beaufort, E. A Cremer en R- E.
Groot. Arnhem; B. D. Poreboom. Eda: K.
Schalkwijk. Wagenlngen; J. v. d. Tas, Amster
dam; E. J. F. Waoterhuls. NL A. ZUletra en H.
d« Jong, Arnhem: voor dlpl. B: B. G. A Bult,
Oosterb^ek; J. R. v. d. Fllert, Ede; L. Reynvaan.
Afd. H.B.. Geel. voor dlpl. A: L. C. Aalbers,
Oosterbaok; F. den Braajan, Volp; H. Falksmo,
Arnhem; C. A Jongboer, Oosterbeek; B. Last
en G. M. Paap, Arnhem: J. J. v. d. Top. Stroe;
J. Versluya, Velp; W. Wier In ga, Wagenlngen.
lndexantens H.B.9.
Vlaardingen. Ohr. H.B.3. m. 6-J. e. GeeL:
Boer, Vlaardingen: mej. H. Bovenberg. Bcnie-
dam; W. Brouwer. Vlaardingen; C. J. v Buu-
ren. Maasland; mej. P. C. Jonker. Vlaardingen;
L. Koolobergen. Maassluis; nuj. G. W. Korni.it,
mej. M. T. Koster en mej. A H. Llnxel. VUar-
dlng>en;W. B. v. Own, Maajwluis: W. v. d.
Plicht, Schiedam: D. R, Stuitje, Vlaardlnger-
Ambacht: MaJ, A. H. de Vos. Vlnardlngen;
J. de Winter, Pernla; Mej. M. J. Wyrdeman,
ViurdlHen.
Dokkum. Chr. Kweekschool. Gesl. Ante
o.: mej. R. Paulusma, Noordbergum. da hee-
in S. Baanama, Dantumawoude; M. Dijkstra,
Dokkum, g. Hoekatre Buitenpost, J. Jallema!
Gorinchem. Chr. Kwe-luchool. 2de groep
G-esl. de d.-imes C. H. van BergeIJk en S. C. de
Haan, Qorkum; A. M. de Jong. Leeirdam; de
heer J. Aantfea, Bleskensgruaf.
Groningen. Kweekschool m. d. BUbel.
Gesl. N'Utt handw. d« dames A M. v. Borden,
ZuldlarenA A. F. Lamerla, Haron: G. Mor-
tinus. Visvliet; B. Menkveld. A»cn; T. J. v.
Meulon. Groningen.
R o tt-rdim. Kweekschool «n. d. BUbel
Aelbrechtopleln. Gaal. mej. A Hentra. R dam
de heeren R. D. Leenman, P.'dam; H. B. Sol
Hillegereberg; J. Wilschut. R. Vlssoher. Roi-
ek. Chr. Kwoeksch joL. Gesl. de d«m*a
L Koopmane, Heerenv
ntcadmlnUtratla Den Haag. Gesl.
d*n Bergih, Hoek van Holland: G. A
H. Boonder en H. Boender, Gorkum: J. Lustig.
J. Malssan. Hoofddorp; J. H. Mar
tens, IJmuldenA M. J. Maters, Beverwijk;
K. Meier en A J. M. de Pater, Amsterdam: W.
E. Mlttendorf. Rotterdam; H W. Morellssen,
(■PH Plas. Velaen, C. L. M. Taverne.
Den Hing: F H v. d. Veldï. Vlsardlngvn: W.
P. K. Versteeg. Breukelen; Th. P. J. Nagel - o
O J. M. ï.uyten, NUmegen; M. J. de Matris,
immd: J*. J. Nouta, A'sen; B. Nlewhi-l.
'oils; E No.-rdnuia. Tolbort: R. v. d. Hoort,
Kirape,., A J* l. v Nulck, Bussum; O. H. J.
'"1st, Kerkrede; D. Of man. IVormw; K, Oly.
nderdorp; W. M. Onstenk. Arnhem; J. J. P.
Oost vogel s. Rijs bergenM. v. Opstal. Loon od
Zand; H- v. d. Hof. Weetenench: I. Jacobs,
»m«n: C. J. A de Loos.HasrenJ. B Utker.
erlen; J. H. v. OtterdiJk. Eindhoven; C. J. VI.
Pampus. Laren; Th. A J. Pels. Eist: A Ple-
g Nieuw Weerdlnge; J. Poort. Apeldoorn, 1.
Poot. Kerkwijk, J. Topken, Assen; U Poet,
TielJ, W. Raadeveld. Heem*- G v Reenan
tik; C. W. Relsma. Vllsslng-n; H. Mone.
Haarlem; P. M. Paula. Arnhem; G. A v. d. Poel.
'heVprsn-.i tr.i. Amsterdam. Gael.
a. Corbel. Aalsmeer
,trr lerwij-. Den H g Geel. akte A
mes A C. Roos. w. J. Henneman x. Sal-
M 8. v. d. H 't»ert E E. v. d. ReU-len.
I. M. v. d Schrlck. A M v. Hylchama Vlieg en
g C, L» Haase, Den Haag.
ONTVANGEN DRUKWERKEN
Van tien Onder w ij eraad:
Het verslag van de wnrkzaarnli. den
gedurende het jaar 1938—1939.
n de Vereen, tot Chr. opvoeding en on
derwijl aan doofetomrae kinderen en jonge-
liaden „Effatha":
Het 50e Jaarverslag over het jaar 1938,
Van de Ver. Weesinriehtuig Neerhosch:
Het 75c jaarverslag, t Jan.—31 Dec. 1038
(geïllustreerd).
