KERK EN ZENDING
Op bezoek bij Dr W. J. Kolkert
C. LI ND ZOON
WASSERIJ ..VECHTEN DIJK"
WOENSDAG 28 JUNI 1939
IERSTE BLAD PAG. 3
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te iRotberdam-Ch-aiilois (vac.-
Hogerubiric), Dr. H. N. Riidd'ertocs te Eefde
Goresel en G. Smeenk te "VMssfingen.
cand. J. A. Muddier be Lisse.
Aangenomen: Naar Liase, J. Th. van
Veenen te Vroomshoop. Naar Oudkaispel-
Noordscharwoude. W. A. Nell te Jorwerd.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
.Wapenveld
Ds. H. A. L a b r i e overgekomen van
Goedereede naar de Ned. Herv. Gemeente 15
Wapenveld werd Zondagmorgen ji. aldaar
tot zijn dienstwerk ingeleid door Ds. J. Ch.
W. Kruishoop van Brm-eio met een pre
dikatie uit Hand. 10 33b. Des middags deed
Ds. Labrde intrede (het Woord bedienende uit
Jesaja 40 6. 7 en 8. Na beëindiging van den
dieinbt werden toespraken gehouden door Ds.
Israël van Ha».t-um, namens den Ring,
door Dr. Jongebreur, ouderling der Ned.
Herv. Gem. van Goedereede namens den
Kerkeraad aldaar, dloor ouderling van Does
burg te Wapenveld en ten slotte door den
consuilenit Ds. W. Hop van Ernst. Mede aan
wezig waren Ds. de Vries van Heende en
bet voltallig college van Burgemeester en
Wethouders.
Protestantsche Kerken in België
Honderd-jarig bestaan van den Bond
Te Brussel is Zondag ji. het 100-jarig
bestaan1 herdiacht van den Bond van Pro
testantsche Evangelische Ker
'ken in België. Deze Evangelische Bond om
vat thans 40.000 leden met 260 kerken en
wijkgebouwen. De plechtige herdenking van
heft eeuwfeest vond plaats in de groote zaal
van het Paleis voor Scboone Kunsten, waar
in vorig jaar Mamix van St. Aldegonde werd
herdacht.
Van Regeeringezij de werd voor het eeuw
feest der Prat. Kerk groote belangstelling
betoond. Generaal Dubois vertegenwoor
digde Koning Leopolds terwijl verder
aanwezig waren de minister van Justitie,
Paul Emile Janson, de oud-minister
Paul Heymans, burgemeester Max van
Brussel tevens Minister van Slaat, oud-
mondster G r a r d en de Nederlandsche Ge
zant Baron B. Rh. van Harinxma Thoe
Slooten en de Ned. Consul Generaal Mr.
H. van iRornbergh.
Voorts waren aanwezig de gezanten van
Zwitserland, Denemarken, Frankrijk, Libe
ria. de Gezantscbapsraad van Duitschland
terwijl verder vertegenwoordigd waren de
Protestantsche kerken van Frankrijk, Enge
land, de Scandinavische landen. Nederland
en Zwitserland'.
Namens de Synode der Ned. Hervormde
Kerk waren aanwezig (Ds. Boeke, (Ds. Bar
bas, Prof. (Dr. Bakhuyzen van den
'Brink en Ds. ter Haar Homeny.
Ruim tweeduizend personen waren in
plechtige zitting bijeen.
iDe opening van de samenkomst was tref
fend!. Vijftig predikanten kwamen in statige
stoet» de .groote zaal binnen, allen gekleed in
toiga met witte bef. Alle aanwezigen verhie
ven zich van hun zitplaatsen, waarop de
.vergadering geopend werd met Psalmgezang
en gebed'.
Het koor „Excelsior*' uit Antwerpen luister
de de plechtigheid' op. Na 'het liturgisch ge
deelte (Ds. S oh ij ns uit Brussel hield eerst
een Bijbellezing) gaven Ds. (B u s en Ds. A.
G. 'B. ten Ka tie van Brussel een historisch
overzicht] van het Protestantisme in België,
respectievelijk in het Fransch en in het
Vlaamsch Op 2»1 April 1839 kwam de Bond
vam Protestantsche Evangelische Kerken tot
stand. De Pro'estanteche kerk werd van toen
af in rechten gelijk gesteld' met de Roomsch-
Katholieke Kerk. Spr. wees erop dat het
Protestantisme door zijn belangrijke elite een
krachtige factor is voor het Godsdienstig
leven in België. In het Belgische leger heeft
het zijn eigen aalmoezenier, het heeft toe
gang tot de gevangenissen om daar het Evan
gelie te brengen en het heeft iedere week
een radio-uitzending.
(Dank bracht spr. aan de Belgische Regee-
ring voor de belangstelling welke betoond
wordt voor dit eeuwfeest.
Minister Jainsoni, minister van Ju
stitie en Godsdienst, dankte uit naam van de
Regieering voor de vriendelijke woorden
welke dB. .ten Kate aan het adres der Belgi
sche regeering had gesproken. Treffend' was
de opmerking van den minister dat hij den
80-jarigen dominee Roohe Dieu de har
telijke .groeten overbracht en hierbij zijn er
kentelijkheid' uitsprak voor de radiopreeken
van dezen grijzen dienaar der Prot. Kerk,
preeken waaruit Zijne Excellentie zelf vaak
kracht en troost putte. Prof. dr Bakhuy
zen van den Brink heeft in deze ver
gadering geliukwensdhen overgebracht na
mens de Synode der Ned. Hervormde Kerken
namens de geheele Nederlandsche deputatie.
•Het was een plechtige samenkomst die
groeten indruk maakte op de duizenden dde
aanwezig waren.
Onderscheidingen
De oud-voorzitter valni ce Synode, ds. R e y,
werd' ter gedegenheid van het eeuwfeest van
den Bond van Prot. Evang. Kerken in België
benoemd tot Commandeur in de Orde van
Leopold H. (Ds B u s de tegenwoordige voor
zitter van de Synode die ook de plechtige
herdenkingsbijeenkomst presideerde, werd
benoemd tot Officier en dB. S c h ij> iï s te
Brussel tot Ridder in1 de Orde van Leopold II.
GEREF. KERKEN BELGIE
Ook dit jaar zullen veel Gereformeerden
I ongetwijfeld België bezoeken en daar eeni-
gen tijd verblijven. Wanneer zij in een der
j grootere steden zijn zullen zij aldaar een
I kerk vinden. Het is echter niet algemeen be-
kend, dat ook voor degenen, die aan de kust
j vertoeven, diensten kunnen belegd worden,
'l Wanneer nu predikanten, die in België met
I vacantie verblijven dit willen opgeven en
I ook de leden der kerken hetzelfde willen
doen, zal het in de meeste gevallen mogelijk
zijn een localiteit aan te wijzen, waar men
1 dies Zondags kan samenkomen. De bezoekers
van de kust wenden zich tot Ds. B. W. G a n-
zevoort, Kortstraat 14, Gent; bezoekers
van Bouillon en van Luxemburg schrijven
naar Ds. J. Maaskant, Boulevard du Sou-
verain 406, Brussel; de bezoekers van Han
en Ave et Auffe kunnen rechtstreeks schrij
ven naar den heer Bouvé aldaar of raar
Ds. Mlaaskant; tenslotte wie zich in de Kem
pen ophoudt, schrijve naai- Ds. H. J. Win
ter, Jan Veibeestlaan 52 Edeghem, Antwer
pen. Ook kan men aanvragen bij de Admini-
strartie 88 Strijdlboflaan, Berchem-Antwerpen
het komende Julimimrner van het „Maand
blad," waarin alle gegevens uitvoer'? zullen
-■wsc&en.
Vijftig jaren arbeid van
Pa van der Steur
Zijn 74e verjaardag
Pa van der Steur schrijft naar aanlei
ding van zijn naderenden 74sten verjaar
dag o a.:
,.0p 10 Juli 1889 vierde ik mijn 24sten
verjaardag in Amsterdam, het jaar, waarin
ik mij had mogen losmaken door de hulp
van Dr. H. Pierson van de zorg voor mijn
aardsche behoeften en ik mij geheel had
mogen gaan -wijden aam het werk der die
nende liefde, mijn Evangeiiearbeid.
„Ik heb gepoogd naar mijn beste weten
gedurende de<ze 50 jaar de lijdende menseh-
heid te dienen. En nu verzocht ik op de laat
ste bladzijde van mijn jongste jaarverslag,
mij op 10 Juli mede als herinnering aan d>n
dag, waarop ik vóór 50 jaren in het Evan
gelie ging werken, dus om te dienen mij
50 cent voor mijn werk te geven.
„Zoudt gij hierin kunnen en willen mee
helpen? Mijn gestichtskas lijdt de laatste
jaren aan bloedarmoede. Maar de verjaar
dag herstelt altijd weer veel. Ik heb een
nieuwe slaapzaal noodig, want de bedden
staan overal veel te dicht bij elkaar.
Ik heb uit Nederland nu reeds voor
mijn verjaardaggiften vooruit, f 3491,25
ontvangen. Ik ben dan ook dadelijk be
gonnen met bouwen en twijfel er niet
aan of ik zal] door wat er nog komt kun
nen voleindigen. Ik heb ook nog een
nieuwe autobus noodig voor 30 personen,
om de jongens naar de vakscholen te
Djogjakarta te brengen.
„Nu verzoek ik het publiek in Indië en
Nederland mij met mijn 74sten verjaardag,
die tevens mijn gouden jubileumdag is, als
arbeider in Gods Koninkrijk, niet voor mij
zei ven te geven. Vooral geen mooie b'oemen,
mooie kaarten enz., maar mij zooveel als gij
kunt. f 1.24 te zenden voor mijn werk.
Voor God en de menschheid vraag ik ver-
ccuoning voor al de fouten en gvjbreken,
welke mij gedurende dien 50-jarigen arbeid
hebben aangekleefd, doch elk die iets goeds
in mijn werk gezien heeft en nog ziet, ver
zoek ik, indien zij het zelf niet kunnen
doen, het is een zeer moeilijke tijd, waar
in we leven er dan anderen toe op te
wekken.
„Vele kleintjes maken een groote en ik heb
nu hulp noodig voor mijn kleine en grooie
kinderen, tezamen een 1000-tal".
UNIE VAN BAPTISTE GEMEENTEN
Het jaarverslag
Aan het jaarverslag vam de Unde van Bap
tist® Gemeenten uit te brengen op de 5 Juli
a.s. te Nieuwe Pekela te houden algemeens
vergadering van de Unie ontleenen we dait
het ledental over 1938 steeg met 175 en 1
Jam. 1039 totaal 'bedroeg 5201. Behalve de
commissie der Umie met den dagelijksdhen
gamg vatn het werk 'belast heeft de Umie in
haar midden een commissie tot opleiding,
idem voor Inwendige zending en een Unie
radio-commissie. Voorts gaan van de Unie de
volgende periodieken uit: De Christen, het
officieel weeklblad der Umie, onder redactie
van de pmedikamiben Ds. F. E. Huizing a,
•Ds. L. dl e Haanl, (Ds. J. Louw en Ds. J. W.
Weenink, van welk blad om. een Kerst
nummer verscheen in een oplage van 22500
ex.; het evamgeldsartiiebladi ,J>e Zaaier"; het
weekblad De Kindervriend, het jeugdblad
Jong Leven en het vrouwenblad De Kande
laar. Verschillende landdagen werden gehou
den met na-me in het Noorden. Ook telt de
Unie in haar midden een broederschap van
predikanten, de Ned. Baptiste Jeugdbeweging
en de Ned. Bapó. Vrouwenbeweging en houd'!
zij ook eigen Zondagsschoolconferenties. In
het buitenland drijft zij een eigen zending en
in haar dienst is zus'.er G. Retting werkzaam
als zendelinge in Congoland.
De verschillende commissies der Unie heb
ben haar jaarverslagen als bijlagen van het
officieel verslag het licht doen zien.
GOED BEDOELD, MAAR
Volgens The Christian Labor Herald
(Amerika) staat te Initerprise in Oregon in
het restaurant The Oa6is een „vloek-bus",
waarin ieder die een vloek in dit restaurant
uitspreekt vijf cents moet betalen. Het blad
deelt mede, dat deze betaling steeds stipt
gebeurt en dat de opbrengst van de buc voor
liefdadige doeleinden bestemd wordt.
GIFTEN EN LEGATEN
De stichting Hoeniderloo te Hoender-
loo ontving een gift groot f 500 van mevr.
A. L. gravin B. v. L.
Wijlen de heer J. Warmenhoven te
Leiden heeft aam de Diaconie van de Geref.
Kerk aldaar en aan de Zending f 500.ge
legateerd.
ONDERWIJS
H. GOUVVENTAK t
Te Apeldoorn is, 67 jaiar ouid, overlieden de
heer H. Gouwentak, in leven oud-leeraar
in de plamt- en dierkunde en wiskunde aan
bet Barlaeus-gymmasium te Amsterdam.
WIJLEN A. KUIZINGA
In dezelfde kolom, waarin wij gisteren van
het overlijden van den heer A. Kudzinga,
hoofd der Calvijnsohool te Gouda, melding
maakten, was ook een bericht opgenomen
over een nieuwe Chr. school aldaar. De tot
standkoming hiervan zou een groote voldoe
ning zijn geweest voor het betreurde school
hoofd, want het was mee door zijn toedoen,
dat het Chr. Ondierwijs in Gouda veld won.
Zijn heengaan beteekent dan ook een groot
verlies, ook voor het Geref. kerkelijk leven.
De heer Kuiziniga was o.m. ouderling der
Geref. Kerk, voorzitter van de Geref. Man-
nenvereenigimg. van de Oudercommissie, be
stuurslid van de afd. Goud'a vam de Ver. van
Chr. Onderwijzers. Ook was hij eenige jaren
bes'uurslid van de afd-. Rotterdam van Geref.
School vei- band, lid' van de examen-oammissie
voor M.U.L.O., enz.
De teraardebestelling van het stoffelijk
overschat is bemaald op Vrijdag. Vertrek van
het sterfhuis 'smiddaurs te 2 uur.
ONDERWIJS BENOEMINGEN
Alphen a. d. Rijn. MULO-School m.
d. Bijbel. Afd. Opleidingsschool. Tot onder
wijzer: de heer G. van Dijk, onderw. te
's-Gravenhage.
Oldeboorn. Ohr. School. Tot tijdel. on
derwijzeres: mej. G. v. d. Meulen. kw.
m. a. aan die school.
Wie CRITAS Kroonpen koopt doet wijs;
Ontvangt iets goeds; spaart op den prijs.
Reel.
STAATSEXAMENS H.B.S. A EN B
De minister van onderwijs brengt ter ken
nis, dait het mondeling gedeelte v-am d<
Staatsexamens hoogere burgerschool A ei
Staatsexamens hoogere burgerschool B dit
jaar zal worden afgenomen te 's-Gravenhage,
in het gebouw to het Vrijz. Chr. lyceum,
Parkweg 44, op de navolgende dagen en uren:
I. Staatsex. hoogere burgerschool B: 27 en
8 Juli van 9 tot 12.30 en van 14 tot 17 uur:
29 Juli. van 9 tot 12.30 uur en 31 Juli van 9
tot 12.30 en van 14 tot 17 uur; 4 Augustus
van 9 tot 12.30 en van 14 tot 17 uur. en 5
Auguö'us van 9 tot 12.30 uur.
II. Staatsexamen hoogere burgerschool A
en examen, -bedoeld in artikel 3 van het Kon.
besiluilt van 27 December 1934 7 en 8 Augus
tus van 9 tot 1-2.30 en van 14 tot 17 uur.
EXAMENS GYMNASTIEK
De minister van onderwijs brengt ter
kennis dat het examen akte vrije en orde-
oefeningen der gymnastiek, hetwelk te
Utrecht aal worden afgenomen, zaïl aanvan
gen op 12 September.
Zij. die zich aan dit examen wenschen te
onderwerpen, gelieven zich vóór 15 Augustus
aan te melden bij den voorzitter der examen
commissie R. van Gaasbeek, inspecteur
het lager onderwijs in de inspectie Breu-
kelen, te Utrecht, met overlegging van hun
geboorte-akte. waaruit blijkt, dat zij den
achttien jarigen leeftijd hebben volbracht op
1 Augustus.
„recht! Gepromoveerd tot doctor ln
Geneeskunde, op proefschrift, getiteld: „1
ikkellng van dien oxy-corabudtiometeo-,
heer W. S. F red ex Ik. geb. te Utrecht;
op proefschrift, getiteld: „Het vraagstuk d.
nsterdam. VTije Un-ivens-itett. Gesl.:
..ten: doet. ex., de heeren G. J. Boelens.
GironuxigenM. H. K. v. d. Graaf. Hflveirsum;
J. C. Hunimelen. Groningen; J. P. Prins, Nleu-
Leiien. Geel.: Geneeskunde: doet. ex., de
lieer B. M. v. Rij. Oeigstgee^'
Theologie: cand.ex., de h
B mej. A. L. Bos.
HIP d. Brink, C. J.
Colljn, C. J. Orucq, L. v. d. Drift, J. Kroon.
Indexnmens H.B.S.
Amsterdam. Chr. H.B.S. m. 5-J. c., Adema
Scheltemapleln 1. Gesl. de dames N. Broek-
B. Beklus,
L. Smelik,
Hilversum" (met lof).
Utrecht. GesL: Theologie: cand.ex., J. C. E.
Pik en J. L. Mager.
Rechten: cond ex., mej. H. A. de Jongli.
Veear tse n.(j k uxi dedoot. ex. Ie ged., J. W,
Katten winkel; artisex., A. Bottelier, A. J. Braek
en F. Hiemetra.
Amsterdam. Gem. Universiteit. Ges-1.: Ge
neeskunde: doet. ex.* mej. E. J. C. Ml v. Nie-
kerlc, de heeren J. Wijnmalen, J. M. Reeder
en J. A_ Da llon.eiyefr.
Delft. Techn. Hoogeeohool. Geel.: Werk-
tuigk. Ingen.ingen.ex., de heer J. H. Hemmea.
Hanen (Gr,).
Natuurk. ing.: cand.ex.. de heeren G. v. Gijn,
Bussum; J. M. L. Janssen, Arnhem; H. Kramers,
ConstantinopelA. L. M. van Looveren, Prin-
eenhnge; N. j. MeUsIng. 's-Hertogenbosch; E.
J. G. Toxopeus. T-eblng Tin-ggi: Ingen.
ex.. de heeren J. A. F. van Dijk.
Rotterdam; J. van den Etik. Alblasserdam; F. J.
Fontein. Adjoeng (DJember); E. W. van Heu-
ven. Hoorn; S. Meiboom. Antwerpen; L A. J-
Monté, Bergen op Zoom; E. van "WtJk, Tjimahl.
Electrotec.hnlsch tngeniiear: ca.nd.ex., de
heeren: T. J. Anema, Tzummarum; J. G. Aronds
Doekoehwringin; J. W. ter Bals. Arnhem; R.
Pr,era (met lof). Madioen; D. C. Broks. Lelden;
W H. de Bruine. -s-Gravenhage; F. A. W. van
den Burg. 's-Gravenhage; J. Dekker (met lof)
•s-Gravenhage: C. P. L. van Doveren. -s-Her-
tcgenhosch; F. Elenbaas (met lof). Bandoeng;
Ir. J. H. J. Gad lot (w.i.). Maastricht; H. Hoek
stra. Schoten; J. Holst. 's-Gravenhage; S.
Hossng. Rotterdam: H. C. J. de Jong. Rotter
dam; E. A. Kauffmann. Hamburg: M. Klderlen.
Soerabaja; A. C. van der Lee. 's-Gravenhage;
I ie Pik Tjloo, Magelang; A. E. Llndo. Soera-
hnle; L. A. van Mechelen. Rotterdam; W. Mul
ler. Rotterdam: H. J. E. Poeraer. Wllröck
(België): A. P. Riem Vis. 's-Gravenhage; A. H.
Pirks. Batavia; D. Stlgter. Muntok; G. A. baron
van TUI. Gorinchem: W. C. Vis. Malang; C.
Vreedenburgh, Batavia: R. L. Weitzenbock,
Mödiling; J. D. Zijp. SliediP&cht; ingen.
ex.. de heeren H. G. Austbetrmühle (met
lof) Bandoeng; J. M. Balvers, Duaseldorf; V. J.
M. do Bllenk, Koewacht; H. de Boer. Vleuten;
G. .T. L. van Gendt, 's-Gravenhage; A. Go vers,
Amsterdam; G. L. Hikes, Grouw; H. Mol. Rot
terdam: G. J. de Ridder. Rotterdam: P. A. W.
M. Sleegers. Eindhoven: A. Slikkerveer (met
lof) 's-Gravenhage; M. Staal (met lof). Vries:
W. F. G. L. van Vliet, Brono; P. A- Wegelln
huis. G
M. Gel<^
d. Es oh, Alkmaar; T. Even-
n; L. Evertse, Oudelande; J. P.
cendaal; L. W. H.
H. Vierdag.
h t. Geel.
:j. J. C. Botterwei
l Gem. Gymnasium. Gesl.
i J. de Blieok. S. Gsns, R. G.
B de heeren J. v. d. Lied, J.
PPHP mlnger,
P D. Rombouts. E. M. Sohlpper, B. W. Vorssel-
K. G. de Wijn. de heeren J. Arntaen, K.
B. H J. v. d. Bel ft. J. P. BI eek er. R. J.
Breek. D. A. W. v. d. Burgt. F. Graafstal. Th.
v. Hardeveld, C. L. v. '6 Hert. A. Kraak. H. H.
Ooms, G. W. Petersen, J. Schansman. W. Spies.
M A. In 't Veld. S. de Vries. C. W. Wieren ga.
Delft. H.BJS. Gesl. voor dipl. B de
dames M. S. Hoogervorst, E. R. J. Schuringa
en H. C. Sieuwertsz van Reesema en de heeren
W. A- A. de Graaf. J. Hartel. J. D. Vlug. C.
J. H. van VlUmen, IC Zellsse. M. H. Bodmer, J
Harap, L. W. Kooy, J. Meyburg, J.
H. Mulder. J. C. Spoor. J. A. van Ulsen. A.
Vink. C. Bakker. L. P. C. Fankert, J. Jager.
G Molier. H. Kapsenberg. A. Visser. "W. van
Hamersvelt. J. Kluit. B W. J. Polder. J. Schoon
hoven en L. O. Verkerk.
Gouda. R HBS. Gesl. voor d.Ipl. A de da
mes H. 11. F. J. Baak'. Ml A. Bik, N. Klomp.
M. A. Sprlk. de heeren W. C. J. Bonn, A. J
Oskam. C. W. Rodemmond en A. D. Vonk.
Eindexamens Kweekscholen
Dokkiim. Chr. Kweekschool. Ge«L akte
Lo. de dame.» M. Buikstra, Drachten: B. Deen.
De Punt (Gr.); T. E. Doornbos. Dokkum: H.
Lycklenva A Nyeholt, BltJa: A. Smits, Akker
de Vries. Ben-gum.
m Ohr. Kweekschool. Gesl. de da-
Ballegocyen. Sliedrecht; N. H. Knol.
GorkuimA. J. Morellssen. Papendrecht; de
'eren A. J. v. Bekkum, Vreeswijk; J. v. Beu-
kom. Beesd: J. v. d. Hel. Slledreeht.
Zwolle. Herv. Kweekschool. Gesl. de hee-
.tn W. Damman. Zwolle: B J Keijl. Hattem;
if. E. Kok en H. Lubbers. Dedemsvasxt.
Handelsonderwijs. Deventer. Middelb.
Handelsschool. Gesl. H. R. Heldema, A. H. Jan
sen, A. Kersten, H. Klulwstra, K. S. de Koe.
P W. Lubbers, B. Lunenberg J. Mcundemaker,
G A. MooU, W. Overkaxnp. K. B. Sarlnk, B.
J Udink. G. v. Vijge, G. B. J. Wegman en/ H.
I. IJseldljk.
Hoogere Handelrschool. m. _5-J^. G,ef'
Dijk. Wedde: A. J. Mli
I, Óploo; D. v. d. Graaf f. Vuren; F. A.
rlever, Assen: NL G. Groenenberg. Plershllj
j F. Th. M. Hagemans. E»en Bosch; P. M. Hamel.
Glnniken; N. J. J. Harenlth, Bocholtz; K. dö
Jong. Joure; S. J. v. Roj-en. Eelde; C-M.iL
Vogels, Leendo.
XUverheldsonderwiJs. Den Haag. Gesl.
Akte A de dames A. M. H. Brussé, Treebeek; F.
J. M. Brogtrop. Breda; G. L Bron. Hoogkars-
pel; A. C. Dogterom. Gouda; J. E. v. Dük. Gro
ningen; J. J. v. Haaxen. Den Bosch: -V C. iL
Ha Ikes, Haarlem; M. R. Hazelzet. Rotterdam;
J. M. Jore. Haarlem: C. G. Klomp. J. M. Kremer
en G. Krljmen. Amsterdam: H. v. Leeuwen,
Veemcndiaal; W. C. Loos. Den Haag;
M. S.
de Neef, Sc.he\v-nlngen: A. C. Poelst
gen: A. F. Raadsveld, Rotterdam: A. C. v. d4
Ree. Schiedam; P. v. Rijn. HlUegersbarg; E. H.
iman. Utrecht: A. A. Sas, DeHaag; M. >L
Schaick. Haarlem; W. v. Tongeren Dca
aag. G- P. Vermaas. Rotterdam: W. G. A.
>s, Zelhem; G. M. Vos, Heemstede: A. C,
Wijma, Leeuwarden: C. XL C. Bierens. Tilburg;
G. H. v. Geuns. Groningen; E. Pilon. Delf-
H. G. Olthof. G. Petens, G. J. Pothaor.
HÏ J. Sarlnk, Z. R. Schoonhogen. R. G. Slijk
huis. L. J. Westenbroek en SaJlo ZendUk.
Kien t e rond er wij*. Den Haag. Geo-1. de da
mes J. A. Eohstein. J. B. DM. J. t/snderveer. J.
M v d. Menten. A. C. Scholtes. E. Plasschaert.
H. G. Rombouts en C. W. S. Han joel te Den
Haag en C. J. En tink. Middelburg.
Kon. Gen. Mathesl. Sclentlnrum Genltrtx.
Leiden. Gesl.: Electro-technlek: H. Backer,
W. v. Beelen. Katwijk a. Zee; J. Beeselen,
Ermelo; W. Brinks, Lelden: G. W. A. v. d
Broek Utrecht: W. de Bruyn. Rotterdam; H.
A. Couvée. Alfen; J. K. Emels. Am.at«(rdam;
W. C. v. d. Ham. Den Haag: P. Tdenburg.
Sehevenlngen; E. Koebrugge. Deventer: B.
Kuvper. Wfgeningen: A. iüoermane. Den Haag;
W. J. Polanen, Leiden; J. J. Seller. Oegstgeest;
P. G. Spierenburg. Hazerswoude; if. W. Spoor.
Den Haag; J. B. Veldhoen. Dewnter; J. W.
Wassenaar. Leiden: Bouwkunde: J. Bosboom,
H. C. Bouter en C. H. v. d. Drift-, Lelden; C. J
de Jeu. Alfen: W. C. Koreman. Lelden; N.
Krijgsman en T. ileyvogel. KatwtJk a. Zee; A.
J. Woesellue, Leiden.
Gemeenteflnanclën. Den Haag, Geel. A. V.
Ballegoojten, Den Haag; J. Blok. Velsen; H.
Bennink, WinterrswülkG. v. d. Boom. Den
Bosch; G. S. Brulnama, Utredht; E. Bulder.
Broek op Langiendljk; G. D. Th. M. Klaassen.
Tilburg; J. C. Kox, Rotterdam; J. W. v. Damme,
IVmatelveen; G. J. Dekkens, Roosendaal; W. C.
Bonders, Tilburg; B. T. v Donselaar. Gou-
driaan; G. Engelbarts, Utrecht; P. C. Eygen-
ibuvvoen, Amsterdam; Tr. A. Feld, Vooo-burg; R.
B. Hartman en J. H. Heemskerk. Amsterdam;
B. B. A. KUpers, De Bilt: K. V. H. Biruj-nzeels.
Mnastrlcht; J. Cijeouw. Wemeld-inge; P. H. v.
d. Dom. De WtJk; P. -Dük en H. J. Dljkema.
Groningen; S. C. Elderlng. Hengelo (Geld.); J.
.V. d. Ende, Middelburg; Th. F. M. v. Engelen,
Na 30 jaren principieelen
schoolarbeid
(Van onzen Amsterdamschen redacteur)
Gezeten in de rustige studeerkamer van
de villa aan den Koninginneweg te Hilver
sum, met uitzicht op een zóó prachtigen en
grooten tuin als men te Amsterdam zelfs bij
patriciërshuizen maar zelden aantreft,
wachtte ik eenige oogenblikken op Dr.
Kolkert.
"YVij zouden eens als vrienden praten over
de afgeloopen jaren en vanzelf zou daar
bij ook ter sprake komen het naderend af
scheid als directeur van de Chr. H.B.S. aan
de Moreelsestraat in de hoofdstad.
Monter en kwiek als altijd trad mijn gast
heer van dien schoonen zomernamiddag
even later binnen. Bij dezen schoolman van
professie sprak het vanzelf, dat we in een
minimum van tijd midden in de dagelijk-
sche belevenissen van Kolkerts superieure
onderwijsinrichting zaten.
Ons gesprek liep direct over
„Iden zegen van het Chr. M.O."
en wie Kolkert welsprekend wil zien, kan
geen beter onderwerp aansnijden.
Ja, terecht spreekt u over den zegen
van ons Chr. M.O., zei Dr. Kolkert met een
trek van nadenken op het expressieve ge
laat. En toen volgden een paar„bekee-
rinigsgeschiedenissen", die een oppervlakkig
mensch bij dezen stoeren, beginselvasten
Calvinist niet zou veronderstellen.
Wat leert die jongen van ons toch bjj u?
was de. oprecht belangstellende vraag van
een vader en een moeder op een keer. Hij
gaat tweemaal op een Zondag naar de kerk
en van ons allen gaat er niemand heen.
Vloeken als andere jongens van zijn slag
doet hij nooit meer. Op zijn slaapkamertje
ligt een Bijbeltje en hij vindt het zoo jam
mer, dat wij niet bidden.
We wisten niet dat hij dat op uw school
allemaal leert. Hoe krijgt u het van hem
geddan?
Düt léért bij ook bij ons niet, was Dr. Kol-
kerts antwoord. Dat heeft Jezus Christus
door Zijn Geest in het hart gewerkt
Begrepen werd de toaiichtlng niet
Volslagen onkundig sloegen hier een va
der en moeder gade het schuchtere opwas
sen in de genade bij hun zoon, teedere maar
toch al stevige plant in Gods wijngaard
Niet de school, niet een ïeeraar of leera-
res, niet Kolkert hebben dit gedaan, zoo min
alp in andere verblijdende gevallen, God
heeft het gedaan. Wij waren alleen maar
Instrumenten.
Maar zoo kan alleen iemand spreken, die
zijn levenstaak ook zóó als een Goddelijke
roeping ziet, merkte ik op.
Dait heb mpgen doem zefl Dr Kolkert,
/ca 30 fcwm km» «Mm* h» di» tadfc
Te Rotterdam
Vertel me eens wat van het begin van uw
loopbaan. Het zal onzen lezers interessee
ren, dat u ook in Rotterdam het onderwijs
hebt gediend.
Dat was slechts kort, zegt Dr. KolkerL Na
mijn promotie bij Prof. B r u gm a n s aan de
Amsterdamsohe Stedelijke Universiteit in
1908 aan de Vrije Universiteit kon ik toen
nog niet terecht, hoewel ik daar veel aan
de voeten van Kuyper en Bavinck heb
gezeten heb ik een benoeming aanvaard
aan het openhaar gymnasium te Winscho-
Je moet het maar doen, zei B a v i n c k
destijds tegen me. Zelf hebben we nog niet
vo l. Wacht maar totdat er een plaats bij
óns ergens openkomL Na een jaar gebeurde
dit aan 't Marnix-gymnasium te Rotterdam
bij Dr. van der Valk.
Spoedig daarop, na vier maanden al, stond
ik voor een moeilijke keus. Reeds in be
spreking met Prof. Bavinck en Dr. W ij-
m i n g a. toen Geref. predikant te Amster
dam, over een aldaar op te richten Christe
lijke H.B.S. de tweede in ons land, in
Rotterdam bestond ze al een jaar kwam
Prof. De Vil Diers uit Zuid-Afrika me
opzoeken.
Hij had mijn proefschrift over „Nederland
en het Zweedsche imperialisme" gelezen,
een historische studie, en bood me aan een
hoogleeraarsplaats aan het University Col
lege te Pretoria. De officieele benoeming
kwam spoed g af.
Wat had ik dat graag gedaanI Meermalen
heb ik tijdens de afgeloopen 30 jaar er aan
gedacht, ook wel eens spijt gehad van de
toen genomen beslissing. Ik kan u verzeke
ren, dat mijn vrouw en ik toen spannende
dagen hebben doorleefd. Maar na veel strijd
heb ik toch voor Pretoria moeten bedanken.
Mijn weg zag ik niet loopen naar Zuid-
Afrika. God had Amsterdam voor mtj
bestemd. Daar lagmijn taak.
En zóó bezien ben ik nog altijd blij de
loopbaan als directeur van de Amsterdam-
sche Chr. H.B.S. te hebben gekozen, al heb
•ik daar in 30 jaren waarlijk geen kleinig
heid heel veel beleeifd en ook wel strijd
moeten voeren.
Direct begonnen de moeilijkheden al, toen
wij tot overeenstemming waren gekomen.
Geld was er niet. Met veel moeite hebben
we f 5000.als „eigen geld" bij elkaar ge
kregen. Het was
een geloofsstuk
die oprichting van de eerste Chr. H.B.S. in
Amsterdam. Zoo had ik het trouwens van
meetaf gezien.
Hoe namen de Christelijke ouders het
initiatief op? onderbraken we even.
Groote dankbaarheid ontwaarden we bij
heni zoodra van de oprichting ook maar ge
rept werd. Dat was wat voor hun jongens,
Dr W. J. Kolkert in zijn werkkamer
dio immers naar de openbare H.B.S. moes
ten en daar in handen van ongeloovige
leeraren vielen. Over de meisjes spraken we
toen nog maar niet. Die kwamen later pas.
En hoe dachten de openbare collega's over
de nieuwe HBS? vroegen we verder.
De vijandschap was groot Geen der te
verwachten autoriteiten was bij de opening
aanwezig. Het was weer, diepte Dr. Kolkert
uit zijn herinnering op, de oude historie:
„Wat zullen jullie nu toch in vredesnaam
beginnen?"
Rijk gezegend
Nu zette mijn gastheer zijn overpeinzin
gen voort, de schijn hadden we tegen ons.
We begonnen maar in een gewoon huis aan
de Weteringschans, want geld om direct 'n
'behoorlijke school te bouwen was niet in
kas. Maar we zetten toch door. Een leening
van een ton hebben we volgestort gekregen,
zelf heb ik f 30.000 geplaatst. Je moe6t als
directeur van alle markten thuis zijn.
Toen werd ons nieuwe schoolgebouw ge
opend. U weet wel, het zag er in de buurt
van de Moreelsestraat toen 6 Januari
1913 bij de opening heel andens uit dan
nu. Het was daar nog een echte buiten
wijk. Den dag zal ik nooit vergeten. K u v-
p e r kon niet, L 0 h m a n wèl. Wat heeft de
oude veteraan schoon gesproken dien dag.
Mijn opvatting van het directoraat was
streng, doch niet hard. Over de 6000 leer
lingen heibben in de 30 jaren met mij te
maken gehad en ik met hen
De rijpere jeugd
Hier leeik het mij een geschikt moment
om den binnenkort scheidenden paedagoog,
voor wiens fonsche K op het schoolbord me
nige HBS'er evenveel respect had als meni
ge grijsgebaarde Antirevolutionair eerbied
koesterde voor Kuypers K op een briefkaart
de twee parafen lijken op elkaar! het
een en ander te vragen over de rijpere
jeugd.
De rijpere jeugd? Die is, dat voelt U di
rect, precies gelijk als vroeger. Ze open-
Iwart zich tegenwoordig anders.
Ik moet, jammer genoeg, beginnen, zet
Dr. Kolkert, met op te merken, dat het ge
zin is achteruitgegaan, ook het C h r i s t e-
1 ij k gezin. Vele ouders durven met hun
kinderen óf te weinig öf in het geheel niet
te praten over geestelijke dingen, over het
gebed, over bekeering en heiligmaking.
Verder doet de jeugd van thans te veel
indrukken op. Noem maar op: de ra-
d i o, waarbij ze hun lessen beweren te kun
nen leeren; de bioscoop, funest voor de
jeugd, omdat ze opgroeiende kinderen brengt
in een gefingeerde sfeer van mondaine
weelde en allerlei geraffineerdheid. Dan de
bedwelmende 6portmanie. Natuurlijk
ben ik vóór deugdelijke lichamelijke oefe
ning; dat heb ik in mijn school wel bewe-
Dit alles brengt over de jeugd verslap
ping, waardoor de zuigkracht van het mo
derne leven veel vat op haar krijgt. Veel
meer dan menigeen vermoedt, wordt de
jeugd van 12 tot 20 jaar geslingerd.
Wel is de jeugd thans oprechter dan
vroeger. Vergeleken met 10 jaar geleden,
toen de jeugd sterk vermaterialiseord werd,
is er nu ook veel meer behoefte aan de
geestelijke dingen. Er is hiervoor een
wijder gespreide interesse gekomen, ook in
letterkunde en gechiedenis; behoefte aan
vastiheid en steun.
Daarom moet de Ïeeraar met tact er op
letten of zijn leerlingen bidden, of zij be
langstelling hebben voor de groote levens
vragen, die ook het jeugdig hart bezig hou
den. Bijhelsche psychologie op school, daar
aan is behoefte en ik kan uit eigen erva
ring getuigen, dat de leerlingen luisteren!
Dan komt er in hun hart een begeerte om
óók eens zoo te kunnen roemen over het
beleven der geestelijke dingen.
Politiek en Arja
En nu tenslotte nog iets over <xe politiek
en over de Arja? Dit was mijn laatste vraag,
want de tijd om op te stappen drong.
Laat ik met de Arja beginnen. We zijn
toch met de jeugd bezig, antwoordde Dr
Kolkert.
De Arja acht ik voor de toekomst van de
A.R. partij heel belangrijk. Aanvankelijk
ik wil het wel weten was ik er wat op
tegen, omdat ik concurrentie vreesde vooY
onze Propogandaclubs.
Het is me meegevallen. Ik vind het verkeer
met de Arja een buitengewoon sympathiek
werk. Naast het Verband van P.C.'s heeft de
Arja wel degelijk als studiekring een
plaats. Bij de P. Cs wordt naast
studie het propagandawerk voor de
kiesvereeniging ter hand genomen. Beide
zijn noodig en daarom kan fusie of minstens
een federatief venbanö niet uitblijven. Dat
komt nog.
En de poltiek. Och, zei Dr Kolkert, daarin
is nog al wat teleurstelling. Dat weet U ook
wel. Laat ons daarover maar niet uitwei
den. Ik zie verder weinig principieele poli
tieke ontwikkeling in onze partij. Er is zoo
veel gemakzucht, en er zijn sprekers, die I
deze nog aanmoedigen ook. Vooral op de I
jeugd moeten we letten. Laten we haar
doordringen van onze sehoone A.R. begin-
selen. die het bestuoeeren en beleven waard
zijn
Zoo eindigde het interessante onderhoud
met eeni veelzijdig ontwikkeld man, die met
eere zijn Oranje-Nassau-orde draagt en on
der do principieele leidslieden van óe Cal
vinistische volksgroep zijn eigen plaats in
neemt.
VRAAGBAAK
voor
CHRISTELIJKE INSTELUNGE
V ertrouwensadressen ten dienste va)1
Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken4
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizeit
H.VETTEWINKEL4, ZONEN. AMSTERDAM
Vraagt onze nieuwe verschenen Catalogus
VASTE PLANTEN,
ROZEN, HEESTERS
(basdragende en groenblijvende)
CONIFEREN etc.
J. G. VAN DIJK
KWEEKERIJ „GOOI EN EEMIUST"
LAREN (N.H) TELEFOON 167
DE ONDERLINGE BRANDWAARBORG
MAATSCHAPPIJ
Directie De Jong& Co
Keizersgracht 583
AMSTERDAM
Tel 41913:44901:44001
BRAND-, INBRAAK-, STORM- EN
ANDERE VARIA-VERZEKERING
WANNEER plannen voot toepassing
van BETON-EB AILLE:
9 gebruikt dan .DE LANGE s
VERBETERDE BETON-EMAILLE"
in „eenvoudige" of „Luxe" uitvoering.
Inlichtingen verstrekt: M. L e. v.
DE L A N G E'S VERBETERDE
BETON EMAILLE „EMALUX" N.V.
Telefoon Utrecht: No. 28260
Kantoor: Westerlaan 1 DE BILT
Hörchner&Götzen
Afdeeling Assurantiën
Alle Assurantie-adviezen zoowel voor
U persoonlijk, als voor Uw bedrijf
AMSTERDAM-C
HEERENGRACHT No. 237
T LEF.: 49555 - 47755 - 47756 - 47757
M»de Talelzuren,
Mosterd, Pi«alilly, Peekoffie
H.V. WED MATTHEEUSSENS 8 ZONEN
Ossendrecht (Holland)
ROTTERDAMSCHE
BOAZ BANK N.V.
POMPENBURGSINGEL 13
ROTTERDAM
BIEDT AAN 3L4*/n «n 4»/* OBLIGATIES van
Protest. Kerken, Scholen en Chr. Philantr
Inrichtingen, met korten looptijd, in coupures
van i 1000- 1500- en t 100-
Keizersgracht 563 Centrum
Tel 41154 31369 Amsterdam
Alle Effectenzaken. Administratie
van Vermogens. Verzekeringen
DE TROTS DER
HUISVROUW
FA C. HAGEMAN Zn
Nederhorst den Berg
Telefoon 268 (K. 945)
Verzending door 't gehele land
