Van steen
en glas
Stekeligheden
Warenkennis
ZD
m
cUw -friruolman
xyadotop
SfcRo&aiA jóbtocf!
„VAN EN VOOR DE VROUW"
UITGAVE VAN DE VIJF SAMENWERKENDE CHRISTELIJKE DAGBLADEN
1924 JUNI 1939 B
H
'V w - A eeEi
Hoe komen we aan
aan onze vuurvasie
producten
MEN zegt, dat „het steenen tijdperk", het
tijdperk, waarin de mensch zich feite
lijk voor het eerst van steen begon te be
dienen voor het vervaardigen van allerlei
voorwerpen, al weer lang achter ons ligt.
Sindsdien, zoo vernemen wij, zijn er reeds
heel andere perioden geweest, die getuigenis
aflegden van een hooger beschavingspeil
onder het mensdhdom.
Hoe het zij, toen we op de Zwitsersohe ten
toonstelling te Zürich, waarvan we een vorig
maal reeds iets vertelden, door het forsche
en tevens fraaie paviljoen van de ceramiek
wandelden, konden we ons volkomen in het
steenen tijdperk wanen. Dit paviljoen im
mers, dat iets wil laten zien van het ge
bruik, dat bij huizenbouw, industrie, huis
houden enz., gemaakt wordt van steen in
velerlei hoedanigheid, is zelf geheel van
steen opgetrokken.
Als we ons niet vergissen, is in het tamelijk
groote gebouw in het geheel geen hout of
iets dergelijks te ontdekken. Voor het glas
heeft men evenwel een begrijpelijke uitzon
dering gemaakt. En zoo kan de bezoeker
dan een keur van aardewerk, van porcelein,
van fijn gilaswerk, van vuurvaste producten,
van steenen kachels en ovens, bewonderen,
die tegelijk een goeden kijk geven op dezen
belangrijken tak van Zwitsersche industrie
en nijverheid en die weer iets anders doen
zien, dan de gebruikelijke onderwerpen,
waartoe de toerist zich pleegt te beperken
en waartoe vooral juist het houtsnijwerk
behoort.
In het land van de bergen heeft men, zooals
te begrijpen valt, over gebrek aan steenen
zeker niet te klagen. En de rivieren nemen
genoeg leem mee om het bestaan van een
serie steenbakkerijen mogelijk te maken. En
deze factoren werken ertoe mede, dat men
in Zwitserland, wat het gebruik van steen
betreft, op bepaalde punten aardig ver is.
We denken nu b.v. natuurlijk beperken
we ons hier tot die producten, die de dames
interesseeren aan het vervaardigen van
kachels en ovens uit steen.
De fabrikanten van deze voorwerpen hou
den, zoo vernamen wij, geregeld oontact met
aannemers en architecten, en gezamenlijk
worden dan de voor- en nadeelen van de
verschillende systemen afgewogen. Gelet
wordt daarbij natuurlijk op warmtever-
spreiding, hygiëne enz. We kregen den in
druk, dat deze steenen kachels en ovens
daar meer in zwang zijn dan bij ons.
Ook wordt veel aandacht geschonken aan
de vervaardiging van vuurvaste producten,
producten, nietwaar?, zonder welke vele
huisvrouwen het niet gaarne zouden stellen.
Er is heel wat vaardigheid voor noodig om
deze voorwerpen zóó te maken, dat ze in
derdaad vuurvast genoemd mogen worden.
De hitte van het branden wordt nu eens
zeer sterk opgedreven, tot zelfs 1700 graden
Celsius, en daarnaast werkt men met sterke
temperatuurschommelingen, bepaalde gassen
en wat dies meer zij. Op deze wijze worden
deze voorwerpen tegen allerlei temperatu
ren gehard gemaakt, zoodat ze voor de be
stemde doeleinden gebruikt kunnen worden.
Lastig in de behandeling en vervaardiging
is ook het porcelein. Men begint de hitte op
te voeren tot de overigens reeds geduchte
hoogte van 900 graden Celsius, dan komen
enkele andersoortige bewerkingen, waarna
de warmte wordt gebracht op 1400 graden
Celsius. Op deze wijze worden de steen en
de aarde en wat er verder gebruikt wordt,
tot porcelein. Eventueele versieringen
worden hierop met een penseel aangebracht
en vervolgens in de stof ingebrand met een
hitte van 800 a 900 graden. Het Zwitsersche
Langenthal-porcelein heeft een uitstekenden
naam.
Een keur van mooi glaswerk
Het is psychologisch misschien wel onjuist,
om midden in de zomermaanden over der
gelijke hooge temperaturen te spreken,
maar nu we ons eenmaal op dezen weg heb
ben begeven, moeten we toch even opmer
ken, dat eveneens het glaswerk, hetwelk op
de tentoonstelling te zien is, de bewondering
kan gaande maken. Ook bij de vervaardiging
hiervan is groote hitte vereisdht, naar men
weet. Doch overigens is er een merkwaardig
verschil. Terwijl bij steen- en aardewerk-
bakken de vorm wordt gemaakt van koude
stof, die daarna sterk wordt verwarmd en
zoodoende hard gemaakt, gaat men bij glas
werk net andersom te werk. Hier wordt de
stnf f ink heet gemaakt en de ver
hitte st vordt dan tot allerlei vaak prach
tige v r:"in geb'azen. Het afkoelen op zijn
beurt stelt vaak weer hooge eischen.
Nu we het over glas hebben, willen we nog
even meedeelen, dat bijzondeie aandacht
gevraagd werd voor verplaatsbare glazen
schermen, die het voordeel van andere
schermen bieden, dat zy den wind tegen
houden, en daarbij de zon volop toelaten.
Het is een simpel idee, maar toch heel
aardig. Alleen zal men bij het versjouwen
wel heel voorzichtig moeten zijn!
Ijverig werd het pleit gevoerd voor stalen
meubels, niet alleen om in den tuin te
plaatsen, doch niet minder voor binnenshuis.
Staal biedt het voordeel, dat het zich vrij
gemakkelijk tot alle soorten van modellen
laat omwerken. Men weet, dat deze meubels
spoedig wat „koud of kil" staan. Doch wel
sterk wordt aan de behoefte van warmte en
huiselijkheid tegemoet gekomen, doordat de
bekleeding de idee van modernisme en
nieuwe zakelijkheid wel sterk verzacht.
Zoodoende ontstaat iets, wat men een tus-
sdhenvorm, een compromis misschien ook,
zou kunnen noemen. En dat zal wellicht
meer menschen met de stalen meubels ver
zoenen!
NADAT Katie, door haar hart en hand
aan Frederik weg teschenkenhaarzuster
Ketie trouweloos in den steek heeft gelaten,
terwijl die twee vroeger toch onafscheide
lijk waren, heeft Ketie op de Chr. Zang
en Oratoriumvereeniging een vriendin op
gescharreld, die thans regelmatig bij ons
overhuis komt en in enkele weken tijds al
aardig ingeburgerd is.
't Is een knappe meidals je 't mij vraagt,
met haar donkere oogen, haar zwarte glad
gekamde haar en haar bruinachtige teint.
Je zou zeggen, dat er flink wat droppels
zigeuner- of ander donker bloed door heen
loopen, hoewel ze toch de door-en-door
Hollandsche naam van Janneke Moolenaar
draagt en haar ouders in deze stad gewon
nen en geboren zijn, haar vader uit een
huis- en rijtuigschildersfamilie, welk eer-
zaam beroep hij ook zelve uitoefent. Als je
Janneke zoo aankijkt geef je haar op 't
I eerste gezicht een baantje als privé-secre-
taresse op een aclvocatenkantoor of als win
keljuffrouw in een chic modemagazijn, maar
J je behoeft maar naar haar handen te kijken,
i flinke, sterkewat roode en verkleurde
handen om daarvan haar doodgewoon huis
houdelijk beroep af te lezen. Haar ouders
I hebben eerst een dochter gekregen (dat was
Janneke) daarna vijf jongens en de rij werd
weer met een zusje gesloten, zoodat er voor
die oudste dochter wel wat anders te doen
was dan op een advocatenkantoor te zitten,
hoe voortreffelijk een beroep dan ook moge
Gelijk twee joden wel weten wat één
kost, zoo weten dus Ketie en Janneke samen
wel hoe de witte en bonte wasch moeten
behandeld worden en zij weten ook deksels
goed hoe zij de frissche, ietwat coquette, een
tikkeltje geheimzinnige sfeer moeten schep
pen, die jonge meisjes aan den ingang van
het leven kan omgeven.
Ik moet zeggen, dat onze Ketie daarin ach
terblijft bij Janneke, want onze dochter u
al te blond en blozend om gecompliceerd te
kunnen rijn. Janneke heeft het al voor
elkaar gedokterd om mijn zoon Piet uit
Hendrik Ido Ambacht tot een huichelaar te
maken. Veertien dagen geleden is Piet zijn
normale Zondagje-over bij zijn ouders door
komen brengen. Toen is er 's Zaterdags
avonds getafeltennist door KetieJanneke,
Cornelis en Piet en 's Zondagsmiddags, toen
Daatje en ik ons dutje deden, is er door
dezelfden plus Frederik en Katie getafel
tennist, zoodat we boven op onze bedden het
gevoel hadden, dat beneden ons de boel
werd afgebroken. Er zou ook 's Zondags
avonds getafeltennist zijn als Piet zijn zin
gekregen had, maar ik heb het gestrengelijk
belet, omdat dit een precedent zou zijn en
ik niet van nu en voortaan mijn Zondag
avond in een hoekje van de kamer door wil
brengen met het gejoel van mijn kinderen
en hun aanhang aan mijn ooren en cellu-
loid-balletjes, vliegend rond en tegen mijn
hoofd.
Enfin, dat waren dus een rumoerige Zater
dagavond en Zondagmiddag, maar rumoe
righeid is nu eenmaal niet zoo'n ongewoon
verschijnsel als Piet over is. Het merk
waardige is echter, dat verleden week Za
terdag Piet onverwacht opnieuw voor onzen
neus stond. Dat kwam zóó: Piet had
kennis in H. I. Ambacht, die op dien dag
met zijn auto dezen kant uit moest en daar
om had Piet gedacht: Weet je watt Ik rijd
mee dan ben ik op een koopie thuis. Zoo'n
gelegenheid kon je niet ongebruikt voorbij
laten gaan. Wat een roerende aanhanke
lijkheid toch van zoo'n jongen. Dat hij van
die plaats waar die kennis hem had ge
bracht nog twee kwartjes moest verreizen
en dat hij 's Maandagsmorgens zijn gewone
reisgeld zou hebben, vergat hij maar
omdat hij graag een extra Zondagje bij zijn
geliefde ouders over wilde rijn.
Enfin, 's Zaterdagsmiddags werd er geta
feltennist; Zaterdagsavonds waren Ketie en
Janneke niet thuis en ging Piet ook de hort
op; Zondagsmiddags werd er getafeltennist
en 's Zondagsavonds gingen Ketie en Jan
neke naar Jan en Lies en Piet ging ook
want hij had zijn broer in een tijd niet ge
zien. Er schijnt daar 's avonds getafelten
nist te zijn. Ja, Daatje en ik vonden het wel
fijn, dat we Piet een extra-daagje bij ons
hadden.
Ik heb maar zoo'n ideedat er voortaan
's Zaterdags heel wat kennissen van Piet
heel wat keer juist 's middags dezen kant
uitkomen en dus heel wat gelegenheden
zullen scheppen voor Piet om zijn ouders te
bezoeken, gelegenheden, waarvan 't zonde
zou zijn wanneer hij ze ongebruikt voorbij
zou laten gaan. Waar of nietJa, die Jan
neke is een knappe meid, als je 't mij vraagt.
Zoo teeken ïk dan
MIJNHEER DE MAN.
Wijnroode middagjapon
met aansluitend mid
denstuk. Rok en cor
sage geven aan de
voorzijde een ruim in
gehaald gedeelte, dat
zich aan den onderkant
der mouwen herhaalt.
Klein vilthoedje met
fluweelen strikken.
Mevrouw, Mejuffrouw,
BESPAAR GELD
door zelf Uw toiletten te vervaar
digen. Volg de
SNIJ- en NAAILEERGANGEN per
BRIEFWISSELING van het
INSTITUUT F E M I N A
5 Place des Bienfaieurs 5 BRUSSEL
Schrijft ons om U in te lichten.
Vraagt ons kosteloos programma no. 20
Practische Gordijntjes
Voor serre, keuken en zomerhuisjes past
men bij voorkeur een practische venster-
bekleeding toe, die vlug gewasschen en ge
streken kan worden, zoodat men niet tegen
een extra waschbeurtje behoeft op te zien.
Zeer practisch zijn gordijnen als op deze
schets afgebeeld, die van alle mogelijke
waschstoffen gemaakt kunnen worden.
Voile en marquisette kunnen voor afb. 1
gekozen worden, waarvoor de gordijnen
strak gespannen en aan den onderkant bij-
eengeschoven werden. Overgordijnen van
een Brabantsch ruitje, n. geeft alleen voor
het midden-raam glasgordijnen, terwijl de
zijkanten cretonne of andere gordijnen krij
gen. IH. Meermalen weet men hoekramen
of die van erkers niet goed te bekleeden.
Een oplossing geeft deze schets. Als mate
riaal is gebloemd voile aangewend.
Wal elen we
volgende weelc
ZONDAG
Tomatensoep
Gehakt Stoofsla
Gemberpudding met vanillesaus
MAANDAG
Hamgebak met spinazie
Gort met rozijnen
DINSDAG
Baklappen Worteltjes
Rabarberschoteltje
WOENSDAG
Eierschotel met andijvie
Kremseltjes
DONDERDAG
Kop bouillon
GesL varkensniertjes
Preischoteltje
Fruit
VRIJDAG
Kerryschotel (van soepvleesch)'
Vruchtensla
ZATERDAG
Runderlapjes Gest. uien
Rijst met bessensap
Van de met gemerkte spy zen
Vindt men de recepten hieronder
HAMGEBAK
(Lotharingsch Quiche lorraine)
250 gram bloem; 125 gram boter; een glas
water en een weinig zout; vulsel 150 gram
gekookte ham; 2 eieren ;een kopje melk;
peper.
Begonnen wordt met een deeg te maken van
de gezeefde bloem of zelfrijzend bakmeel,
de boter, een klein glas water en zout. Men
kneedt zoolaing, tot het deeg een soepele bal
vormt en van de vingers loslaat (minstens
10 min.). Deeg een uur laten rusten en uit
rollen tot een dunne lap, die in een inge-
vetten springvorm in 'n voorgewarmden oven
gebakken wordt. Intusschen wordt de ham
fyn gesneden en vermengd met de goed
geklopte eieren en melk. Peper naar smaak.
De springvorm wordt uit den oven genomen
en bedekt met het hammengsel, daarna
wordt alles nog ongeveer 15 min. gebakken-
Warm opdienen.
RABARBER-SCHOTELTJE
250 gram oud brood zonder korst; 100 gram
basterdsuiker; sap van y2 citroen; 2 bekers
gekookte rabarber; 75 gram boter; kaneel.
Het oude brood wordt verdeeld in kruimel
tjes en vermengd met de gesmolten boter,
daarna wordt een laagje in een beboterd
vuurvast schoteltje gedaan en hierop komt
de helft van de rabarber en van de suiker,
wat citroensap en kaneel en tenslotte de
laatste broodkruimels, hier en daar een
stukje boter.
Daarna wordt het schoteltje, bedekt met be
boterd papier ongeveer 40 minuten in den
oven geplaatst.
voor de huisvrouw
Eenige textielkennis noodzakelijk
ENKELE huisvrouwen weten met byna
vakkundige zekerheid te zeggen, uit
welke grondstoffen de verschillende weef
sels bestaan.
Wol, katoen, zijde en kunstzijde kan men ge
makkelijk van elkander onderscheiden, doch
met de gemengde weefsels levert dit groo-
tere bezwaren op. Toch is het niet van be
lang ontbloot, dat huisvrouwen iets meer
over de verwerkte grondstoffen weten, want
dit is vooral noodig om stoffen met kennis
van zaken te kunnen wasrehen.
Twee middelen zijn bij de beoordeeling
weefsels van het grootste belang, n.l. de
brandproef en de draaiproef. Bij de eerste
zullen uitgetrokken weefseldraden met
lucifer worden aangestoken, bij de laatste
proef worden de draden uit elkander ge
draaid tot vezels en het is zelfs noodig, dat
men lengte- en breedtedraden of wel sche
ring en inslag uit elkaar draait
Nemen wij om te beginnen het linnen, dat
van vlas gemaakt is. Vlas brandt met een
heldere, snel voortbrandende vlam, terwijl
nagenoeg geen asch achterblijft en de lucht,
als van verbrand papier is.
Bij het scheuren blijken de draden zeer ste
vig te zijn en de rafel is vrij glad, evenals
de vezeltjes der uiteinden.
Laat men linnen door de handen glijden, dan
bemerkt men, dat het koel aanvoelt, terwijl
de weefseldraden kleine oneffenheden heb
ben, iets waaraan men het vlas herkent.
Katoenen draden branden, evenals vlas, met
heldere vlugbrandende vlam, terwijl
weinig of geen asch vindt. Brandlucht als
van papier. Katoen mist de heldere klank bij
het scheuren van linnen en is veel doffer,
terwijl het einde der rafel licht gekruld is.
Ook de draaiproef is van belang, aangezien
de vezels niet langer dan 4 c.M. zijn, ir
genstelling met linnen, waarbij zij soms- zelfs
10 c.M. lang zijn. Katoen is in tegenstelling
met vlas zeer gelijkmatig van draad en voelt
niet koel aan. Gemerceriseerde katoenen
garens of weefsels hebben een mooien glans.
Zeer interessant is de brandproef met wollen
draden, die niet branden met een open vuur,
doch meer ineenschrompelen, terwijl de asch
een blaasachtig geheel vormt. Lucht als van
verbrand hoorn. Wol geeft bij het scheuren
een nog dofferen toon dan katoen en d<
fel is krullerig. Naar de lengte kan men
wollen vezels niet indeelen, daar mei
draden niet of slechts moeilijk uit kan
draaien, zonder dat zij stuk gaan.
Lange vezels duiden op kamgaren, brei- en
haakwol voelen zacht aan en bestaan uit ver
scheidene samengedraaide draden.
Ook op zijde kan men proeven toepassen,
waarbij men zuivere natuurzijde onderschei
den kan van gemeleerde. Deze laatste brandt
met kleine vlam en de geschroeide structuur
van het weefsel blijft achter, terwijl zuivere
zijde, evenals wol, een ietwat blazige asch
geeft die hard is. Brandlucht, in tegenstelling
met kunstzijde, als van hoorn.
Scheuren van zuivere zijde geschiedt met
zeer helderen klank, terwijl de draden zeer
lang zijn en niet uit elkander gedraaid kun
nen worden, zoodat de draaiproef onbelang
rijk is.
Kunstzijde is een weefsel, dat groote triom
fen oogst en zoowel viscose als koper-kunst
zijde branden op dezelfde wijze als katoen.
Acetaat kunstzijde smelt meestal tot een
harde, zwarte korst, terwijl de lucht aan die
van azijnzuur doet denken. Nitraat kunst
zijde brandt als katoen; terwijl de toon bij
het scheuren van alle soorten kunstzijde
overeenkomst met die van zuivere zijde
helder is.
Indien men cel-kunstwol aan een brandproef
onderwerpt, bemerkt men, dat zij op dezelf
de wijze brandt als kunstzijde en ook naar
gelang van de herkomsrt van de grondstof.
De rafel is na het scheuren min of meer
lang of dik, hetgeen verband houdt met de
soort der gesponnen draden. Celwol is moei
lijk van andere wol te onderscheiden en zal
meestal microscopisch onderzocht dienen te
wórden-
Bekendheid met verschillende wee
vraagt natuurlijk een lange ervaring, veel
onderzoeken en vergelijken, doch iedere
huisvrouw kan met behulp van haar lappen
doos practische textielkennis opdoen.
HANGOP OP OUDE EN NIEUWE WIJZE
Dat karnemelk, een in vroeger tijden veel
gedronken product, ook in anderen vorm
dan karnemelkschepap als spijs kan dienst
doen, is reeds lang bekend. In een oud re
ceptenboek vindt men nl. het volgende ver
meld over het bereiden var. hangop: „Men
gaat heen en neme een kussensloop, giet die
vol karnemelk en hangt dezelve in een
boom in de zon"....
Hoe men het in onzen tijd doet, vindt u
hieronder beschreven in een recept, dat
meteen den weg wijst om van hangop met
vruchten een smakelijk gerecht te maken.
De hoeveelheid is berekend voor vier per-
2 L. karnemelk, basterdsuiker naar smaak,
500 gr. (1 pond) aardbeien, bessen, fram
bozen of andere sappige vruchten.
De pan met karnemelk een uur in lauw
(niet te warm) water zetten. Een vergiet
op een emmer of pan zetten, hierin een
schoonen doek leggen en de karnemelk in
den doek schenken. Met een deksel afdek
ken en de punten van den doek hierover
heen vouwen. Na ongeveer 12 uren de uit
gelekte massa uit den doek sdheppen, met
twee vorken glad kloppen en naar smaak
vermengen met basterdsuiker.
De gewasschen met suiker bestrooide vruch
ten bij de hangop presenteeren.
DE BESTE RECEPTEN
NECTAR ESSENCE
zooals Sinaasappel, Citroen, Ananas, Fram
bozen, Marasquin, Amandel, enz. Frü» 0.25.
Bloemcnoliën met recepten voor odeur, haar
water, pommade, brillantine, crèmes, enz.
Pi-Ua 0.40. Vraagt steeds merk NECTAR.
Bü apothekers en drogisten verkrijgbaar
ni
patronen.
K"
Deze japon is niat alleen geschikt voor
jeugdige en slanke figuren, doch ook voor
corpulente da
mes, die door dit
model slanker
zullen toonen.
Voor de corpu
lente dame zal de
breede ceintuur
met sjerp beter
kunnen vervallen,
men kieze daar
voor dan een smal
ceintuurtje van
l dezelfde stof als
der japon.
Voor slanke fi
guren zal de
ceintuur met
sjerp het echter
zeer goed doen,
men kan deze
maken in effen
tint uit de hoofd
kleur van de ge
bloemde stof. De
rok wordt een
weinig geklokt.
De meest ge-
wenschte stof is
hiervoor een mat
crêpe. Het voor
deel van een goe
de mat crêpe is,
dat deze kreuk-
herstellend is, niet
kostbaar en de
japon toch een
gekleed aanzien
Voor alle voor
komende maten
zijn patronen te
bestellen.
No. 38 De halve boven
wijdte, van mid
denachter, onder
den arm door
meten, tot mid
denvoor.
De lengte, van
het hoogste punt op den schouder, naast den
hals, zoo lang men de japon wensdht.
De taille wijdte, strak om de taille.
De heupwijdte, om het breedste gedeelte
van de heup, 20 a 25 cm. beneden de taille.
De voorlengte, van den haiskuil, tot laag
in de taille.
De ruglengte, van den halsknokkel, tot laag
in de taille.
De pry's van het op-maat-gemaakte-patroon
bedraagt 50 cent, plus 5 cent porto, toe te
zenden aan de Redactie van „Van en Voor
de Vrouw", adres: Administratie van ons
blad.
Bestelbon voor patroon No. 38
Ondergeteekende wensdht te ontvangen
het patroon van de japon no. 38, waar
voor bijgaand het bedrag in postzegels.
Halve bovenwijdte
Lengte
Taillewijdte
Heupwijdte
Voorlengte
Ruglengte
Naam
Adres
Vaders!
Ook tl staat waarschijnlijk morgens carnet
een sigaar of pijp aan en gaat er 'j avonds
mee naar bed....l Och nee, rooken b niet
zoo slecht... Maar die gordijnen en die klee-
dea waar de .rook" In trekt, dat b ergert
Doe moeder een plezier, laat een Waldorp
stroomlijn ventilator In Uw kamer aanbrengenI
Prijs Is slechts f 24. - Geen rook meer In Uw
kamer, nooit benauwde luchtjes. Zeodt U vatv
daag nog onderstaande coupon in voor een
folder met nadere Inlichtingen!
