Iliruuif* (tiourant Dr H. Colijn zeventig jaar AvanO Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken EER DAN TEVREDEN Abonnementsprijs: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 2.35 Franco per post 2.35 portokosten Per week0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'h ct. Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 DONDERDAG 22 JUNI 1939 20e Jaargang ató)ertentteprg?en: Van 1 tot 5 regels f MVfi Elke regel meer0.22'h Ingezonden Mededeeljngen van 1—5 regels 2.30 Elke regel meer 0.45 Voor het bevragen aan 't burgat» wordt berekend O.tO No. 6732 Nieuwe lezers van ons blad ontvangen de nog tot i Juli a.s. verschijnende nummers gratis, alsook ONZE ^O-JARIGE MINISTER-PRESIDENT Ons blad met zijn fraai Zondagsblad, Vrouwenbladen enz. is het allergoedkoopste in zijn soort. DE ADMINISTRATIE De jaadsverkiezingen, welke gisteren zullen worden, is aanmerkelijk ingeschrom- in een groot aantal plaatsen, doch wat meer zegt, in de drie groote steden ge houden lijn, mogen ons meer dan te vreden stemmen. De. anti-revolutionaire partij moest tot heden een zetelverlies boeken van onge veer 30 zetels; van veel meer belang is echter, dat zij thans in alle belangrijke plaatsen winst wist te behalen. Dat de stadsbevolking zooveel ver trouwen stelt in de groep, welke tegen woordig zoo gaarne voor reactionair versleten wordt, zegt veel voor de dege lijkheid van anti-revolutionaire volks deel en voor zijn trouw aan het beginsel. Zetelwinst in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag beteekent meer dan verlies in eenige kleine gemeenten, waar het per soonlijk element nog zoo vaak invloed oefent op het resultaat der stemming. Echter, niet alleen in de drie groote steden werd winst behaald; dit was ook het qeval om slechts enkele plaatsen te noemen - in Dordrecht, Schiedam, Delft. Groningen, Zwijndrecht en Apel- doorn. Voegen wij daar nu aan toe, dat bij de eerste ronde ook in Utrecht winst ge boekt werd, dan kunnen en mogen we niet nalaten hier onmiddellijk te wijzen op den gezegenden invloed van de pers: in de meeste der genoemde plaatsen kre gen onze Vijf Samenwerkende Christe lijke dagbladen vasten voet; de dagelijks verschijnende krant sterkt en versterkt de gelederen der trouwe belijders. De Chr. Historische Unie kon zich in het algemeen behoorlijk handhaven; voorzoover wij het thans kunnen over zien is de vooruitgang tot stilstand geko men. De tot heden gemaakte zetelwinst welke vrij belangrijk was, heeft zich niet voortgezet, behalve in enkele plaatsen, zooals Vlaardingen en Apeldoorn. De Roomsch-Katholieken zijn bijna overal aan de winnende hand gebleven, zooals ze tot heden waren. In alle groote steden, in Vlaardingen en Del'ft gingen ze vooruit. Een vaste lijn, maar dan m neergang, ziet men ook bij de S.D.A.P. Wat reeds spoedig te vermoeden en door ons voor speld was. is werkelijkheid geworden; ondanks schoone beloften, ondanks bluf en Plan, blijkt het duidelijk, dat deze partij door haar zenith heen is. Zi) heeft zich de laatste jaren aan de verantwoor delijkheid gewaagd; ze kon zich, als het niet te mooi liep. aebter de Regeermg verschuilen; het mocht niet baten; de klad zit er in en komt er niet weer uit. De S D.A.P. is een „gevestigde partij geworden, die belangrijken invloed be houdt, maar die het oude ideaal moet loslaten; wanneer ze zich kan handha ven, behoort ze zeer dankbaar te zijn. Voor brutalen, die op meer dan de hal ve wereld aanspraak maakten, is dat een hard gelag. Zeker, haar pers zal allerlei verklarin gen zoeken voor de geleden nederlagen. Zij zal op smaad, hoon en onredelijke critiek wijzen en zij zal vergeten, dat zij 'daarmee eigen verleden oordeelt; maar zij zal niet ontkomen aan de consekwen- tie, dat de slagen striemend zijn aange komen. De climax in de groote steden is ove rigens frappant genoeg: verlies in Den Haag één, in Rotterdam twee en in Am sterdam drie zetels. Den Haag met zijn betrekkelijke welvaart, Rotterdam met zijn rood college, dat op de Regeering steunde; Amsterdam met zijn erfpachts historie: de verklaring ligt voor de hand. Zeg niet, dat een terugval van 17 op 14 zetels in Amsterdam weinig is: elke zetel vertegenwoordigt immers dui zenden stemmen. Echter, de teruggang der S.D.A.P. is geen incidenteel verschijnsel, dat alleen opvalt in groote steden. Het is een lange rij van belangrijke plaatsen, waar zetel verlies te boeken viel. Ziehier een greep: Delft, Apeldoorn (2 zetels), Maastricht den Helder, Amersfoort, Tilburg, Bever wijk, Dordt (2), Schiedam, Rheden, Vlaardingen, Velsen, Zutfen, Alkmaar (2), Leeuwarden (2). Het kan wel toe, zouden we meenen. Alleen Groningen en Ede bieden eenigen troost: daar werd een zetel gewonnen. Over de andere partijen valt niet veel te zeggen De liberalen, die zich eerst schenen te herstellen, hebben thans als ze alles o\ rzien geen reden tot roem. De wit-t' u.-r vrijzinnig-democraten, die aanvankelijk zeer groot scheen te daar zeer te- peld, al kan vreden zijn. Nationaal Herstel was in vele plaat sen reeds vrijwillig terug getreden; waar men het niet deed, werd men hardhandig 'terug gedrongen. Voorburg is daarvan een voorbeeld. De N.S.B. speelde een dubbelzinnige rol en zocht als een gier naar aas. Ze vond iets in Amsterdam en zal wel veel reclame maken met een buit van 3 zetels; gezien de kaart van het geheele land zegt het niets, dat zij in Den Haag één zetel behield en in Overschie ook een man naar het raadscollege mag sturen. Over S.G.P. en H.G.S. valt niets te zeggen, dan dat zij over het algemeen met moeite de zetels behielden, doch per centsgewijze terugliepen. In Delft en Den Haag kwam dat tot uitdrukking in zetel verlies. Voor oppositiepartijen is da een tragisch verschijnsel. Intering beteekent hier, dat men niet wezenlijk vat op de bevolking krijgt en al vegetee- rend wegzinkt naar de onbeduidendheid. Gezien over geheel het land mocht de C.N.A. enkele zetels incasseeren, wat te verwachten was na de meer algemeene verkiezingen, die landelijk geen winst van beteekenis konden opleveren, doch plaatselijk wel van invloed deden blij ken. Wat de extra revolutionaire partijen betreft, kan men wel zeggen, dat zij min der winst maakten dan men op grond van het verlies der S.D.A.P. zou ver wachten. Slechts zeer sporadisch boek ten communisten en/of revolutionaire so cialisten eenige winst, zooals in Rotter dam en Den Haag; in Amsterdam ging men geen streep vooruit. Dit is op zichzelf een verblijdend schijnsel. Omdat het bewijst, dat ons volk niet afzakt naar meer revolutionair niveau, doch het liever met gezonde democratie houdt. Het is winst, wanneer verlies der S.D.A.P. aan de vrijzinnig democraten ten goede komt en niet aan communisten van allerlei soort. Summa summarum, is er o.i. alle reden om dankbaar op het resultaat der stem ming van gisteren terug te zien. De po litieke horizon is helderder geworden en de toekomst lichter. Dit make ons Ohristelijk volksdeel ge trouw in het belijden en ijveriger in het SCHOENEN Het betere merkt Overstelpende belangstelling Duizenden telegrammen uit binnen- en buitenland 'n Prachtig bloemstuk van H M. de Koningin 's GRAVENHAGE, 22 Juni. Onder overweldigende blijken van sympathie en bewondering heeft Dr H. C o 1 ij n zijn 70en verjaardag gevierd. Reeds in den ochtend waren behalve tallooze brieven, kaartjes en bloemstukken verscheidene duizenden telegrammen van gelukwen- schen binnengekomen niet alleen uit Ne derland maar ook van de Nederlanders uit Hongkong, Argentinië, de Vereenigde Staten, de Kaapkolonie en andere deelen van de wereld, alsmede van vele buiten- beleven van de goede beginselen voor het staatkundig en maatschappelijk leven. Dan zullen we waarlijk een zegen zijn voor ons volk. ZIJNE EXCELLENTIE Dr H. COLIJN Een foto van het door Roeland Koning geschilderd portret, dat hedenmiddag Dr. Colijn werd aangeboden. Iandsche staatslieden en leidende persoon- lijkheden. De Minister-President heeft hedenochtend zijn gewone ambtsbezigheden op het depar tement van Algemeene Zaken verricht. Van de ambtenaren en van de beambten m dit departement ontving hij een boek- erk met him handteekendngen van Donald Grove Barnes, getiteld: „George III and William Pitt". Onder de vele geschenken, die Dr Colijn hedenochtend ontving, bevond zich ook zijn hout gesneden portret afkomstig van een onbekenden vereerder uit Rotterdam, Om elf uur heeft Dr Colijn te zijner de- partemente een deputatie van Katholieke vrienden ontvangen, bestaande uit oud minister Mr T. J. Verschuur, staatsraad Mr Dr D. A P. N. Kooien en het oud- Kamerlid Mr A. Baron Wijnbergen, die den jarige, mede namens de heeren Jhr O. r. Nispen tot Sevenaer en Prof Mr Dr P. J. M. Aalberse, „de Emmaüsgangers", origineele ets van Rembrandt, in an tieke lijst aanboden. Omstreeks 11 uur heeft de Minister-Pre sident zich naar zijn huis begeven, waar hij den verderen dag heeft doorgebracht. Bij Dr Colijn thuis (Van een onzer redacteuren) Onze 70-jarige minister-president was ■anmorgen om half acht reeds present om temidden van zajn kinderen en kleinkin deren met dankbaarheid den mijlpaal te ge denken, dien hij dezen dag onder zulke fraaie weersomstandigheden bereiken mocht. De stralende zomerzon overgoot mild en overvloedig zijn woning aan de Stadhou derslaan, waar 't reeds in den morgen een voortdurend komen en gaan was van tele grambestellers, bloemisten en anderen. Voor het nog zoover was, had een Scheveningsch vrouwtje in haar schilderachtige kleeder- draoht reeds een tuiltje bloemen bij d. premier thuis bezorgd. We hadden het voorrecht tot een dor eersten te hebooren, die Dr. C o 1 ij n hand mochten drukken, bij welke gelegen heid het ons vergund werd, een blik te slaan op de stapels schriftelijke en telegra fische geluikwenscben, welke bij hem wa ren bezorgd. In de ruime ontvangsalon be neden prijkte een meesterstuk vaD Neer lands moestuin: een kolossale fruitmand van den Bond Westland. Daarnaast stond een korf gevuld met de fijnste groenten van het Centraal Bureau van de Veilingen, Toen wij Dr. Colijn volgden naar de eerste étage en wij informeerden van wie hij zooal felicitaites had gekregen, maakte hij lachend een beweging van wanhopig heid. „Hoe kan ik dat nu zeggen", zoo merkte hij op. „Kijkt u maar, daar liggen de bundels. De touwtjes zitter er nog oml Voor onszelf taxeerden wij het aantal brie ven op eenige duizenden; terwijl het aantal telegrammen eveneens een respectabelen omvang had. „Ik heb", zoo zeide Dr. Colijn, „van ver schillende ministers uit allerlei landen, zco- als Engeland, Duitschland, Denemarken en ■wie weet nog meer. gelukwenschen gek; gen. Van de Japansohe regeering ontving ik een fraaie vaas. Nederlanders uit alle deelen van de wereld zondeu me da mee t hartelijke complimenten. Ze kwamen uil Argentinië, Brazilië, Noord-Amerika, Cana da, Sjanghai. Hopgkong en natuurlijk niet te vergeten Indië. Van andere zijde vernamen wij, dat H.M. de Koningin vanaf het Loo een prachtig bloemstuk had gezonden, waar mee de jarige zich buitengewoon ver eerd gevoelde. Tot degenen, die boven dien bloemstukken zonden, behoorde het A.N.P. en de Directie van de Vijf Samenwerkende Ghristelijke Dagbladen. De groote stroom van persoonlijke geluk wenschen zal vanmiddag na half drie wel een aanvang nemen. Dan zal ook de door Roeland Koning vervaardigde schilderij van den premier worden aangeboden. Hedenavond zal Dr. Coüjn in de „Witte Brug" temidden van zijn familie dineerei Reeds in de vroege morgenuren ont vingen de heer en mevrouw Colijn geschenken. Het Centraal Bureau voor Tuinbouwveilingen bood een prachtige bloemen- en fruitmand aan De heer en mevrouw Colijn temidden van kinderen en kleinkinderen bij de smakelijke geschenken. Na de verkiezingen Na deJ verkiezingen van gisteren on- ergaan in Amsterdam. Den Haag en Rotterdam, de gemeenteraden nogal eenige wijziging. Uitvoerige gegevens over de stemming vindt men op blz. 9. Hieronder volgen drie staatjes waarop voor de ge noemde drie steden de samenstelling der Raden is aangegeven, zooals die vóór de verkiezingen was, en zooals die thans zal worden. AMSTERDAM Nieuw Oud ANTI-REV. 3 2 Christ.-Hist. 3 3 8 7 O 1 Liberalen 3 3 2 1 S. D. A. P. 14 17 R.S.A.P. 1 1 Communisten 7 7 N. S. B. 3 O Midd. O 1 De Hartogh 1 1 Nat. Herstel O 1 45 45 VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen De uitslagen van de verkiezingen voor de gemeenteraden. De toekenning der prijzen door de Maatschappij der Nederlandsche Letter-t kunde. De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp inzake het vluchtelingenkamp bij Wester-* bork aangenomen met 26—14 stemmen. De Tweede Kamer heeft het wetsont werp inzake kinderbijslag met 66 tegen 22 stemmen aangenomen. Het 125-jarig bestaan van het Neder- landsch Bijbelgenootschap. Bonnet over de Fransche Spaansche betrekkingen. Japansch ultimatum aan buitenlandsche oorlogsbodems te Swatau. REGEN EN ONWEER W eerverwachting: morgen toenemende bewolking. Regen en on weersbuien met aanmerkelijke afkoeling* zwakke tot matige, tijdelijk krachtige oos telijke tot noordelijke wind. TIJDELIJK 15% korting! op de prijzen voor CHEMISCH REINIGEN van JAPONNEN en MANTELS P A L T H E -') Deed ditmaal niet mee. ROTTERDAM Nieuw Oud ANTI-REV. 6 5 Christ.-Hist. 3 3 R.K 8 7 Staatk. Ger. Partij 1 1 Liberalen 4 3 Vrijz. Dem. 1 O Van Burink 1 2 S. D. A. P. 18 20 R.S.A.P. 2 1 Communisten 1 2 Nat. Herstel O 1 Totaal 45 45 Deed ditmaal niet mee. DEN HAAG Nieuw Oud ANTI-REV. 5 4 Christ.-Hist. 4 4 R.K IO 9 H. G. S O 1 Liberalen 4 4 3 1 S. D. A. P. 16 17 Nat. Herstel O 4 Volk in Nood 1 O Communisten 2 1 45 45 Deed ditmaal niet mee. m MVA TANDPASTA GENEESKUNDIGE BADINRICHTING EN KUUROORD „LAAG-SOEREN" Chronische inwendige ziekten, Rheuma, nerveus© stoornissen. Rust- en dieet- kuren. Med. baden. Modder-beh. Bestra lingen. Korte golf. Röntgen-inrichting, enz. DE GENEESHEER-DIRECTEUR. Telef. Dieren K. 330 4241. EEN LUCHTAFWEER. WAARBORGFONDS TE AMSTERDAM GEVORMD In eersten aanleg voor ruim 411.000 gulden ingeteekend AMSTERDAM, 22 Juni. Op initiatief en onder leiding van den burgemeester Dr. W„ de Vlugt, is gistermiddag in de Amster- oamsche Raadszaal een bijeenkomst ge houden van hoofden uit de industrie, han del, scheepvaart en het bankwezen in de hoofdstad ter bespreking van de inschrij ving op een 1 uch tafweer-waarborg- fon ds voor Amsterdam, groot een millioen gulden. De aanwezigen werden aan het eind van deze vergadering in ce gelegenheid gesteld op het fonds in te schrijven. Dit gebeurde mondeling en het resultaat was, dat staan de de vergadering voor een totaal bedrag van 411.500 gulden werd ingeteekend. Hierbij dient te worden opgemerkt, dat er verscheidene hoofden van bedrijven aan wezig waren, die financieelo medewerking principieel toezegden, doch oog niet in staat waren een bedrag te noemen. Ter vergadering was nog niet de helft der ui 1 genoodigde bedrijven vertegenwoordigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1