lliruwr gTeiïisdjr (tTourniil Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken K.L.M.-taxi neergestort op het Vlissingsche strand Sbonnementsprija:: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 235 Franco per post 2.35 portokosten Per week0.I8 Voor het Buitenland bi] wekelijkscbe zending4.50 Bij dagelijksche zending550 Alles bij vooruitbetaling losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 71/* ct No. 6723 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 3S936 MAANDAG 12 JUNI 1939 20e Jaargang Stforrttntieprijjtn: Van 1 tot 5 regels !J7 Elke regel meer032'h Ingezonden Mededeelingen van 1—5 regels230 Elke regel meer0.45 Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend 0.10 De Christelijk-sociale beweging internationaal In onze dagen behoeft men nauwelijks de aandacht van den mensch te vragen voor de beteekenis van het internationale leven in zijn verschillende verschijnings vormen. Is het niet de verhouding tus- schen de volken, die thans misschien meer nog dan ooit de gedachten gaande houdt? De tijd schijnt voorbij, te zijn waarin men in het internationaal bewet zich als op een eilandje kon isoleeren, en het heeft er juist veel van, of zij, die wer kelijk eilanden bewonen de Engelschi staatslieden er op uit zijn, banden te leggen tusschen staat en staat. Inderdaad, aan het hierbedoelde con tact bestaat thans waarlijk geen gebrek. Het besef is gaande-weg gerezen, dat men het zonder elkander ternauwernood stellen kan, dat men gezamenlijk zijn taak op de wereld heeft te vervullen, dat con centratie binnen eigen-grenzen geen doel kan blijven, en dat gemeenschappelijke arbeid eisch is. Ook het maatschappelijk leven kent een internationaal karakter, en wel in sterke mate. Locale behoeften maakten steeds meer plaats voor landelijke, en deze laat ste moeten al meer ruimte laten aan wen- schen van breeder aard. En de sociale verhoudingen ondergaan daarvan den in vloed. Zooals het gilde de natuurlijke or ganisatievorm was van de productie voor locale behoeften en verdween toen deze behoeften aan omvang gingen inboeten, zoo ook kan men in den tijd, waarin wij leven, met landelijke organisaties op maat schappelijk gebied niet volstaan. Het con junctuurverschijnsel kan men niet meer nationaal noemen —gesteld dat dit vroe ger mogelijk was het muntvraagstuk wordt internationaal beïnvloed, in- en port vragen in sterke mate de belangstel ling, en dus is er een grijpen over de grenzen heen, dat de dagen van het wel licht eenigszins knusse isolement op dit terrein snel doet vergeten. De sociale be weging blijft hier niet buiten. Geldt zulks reeds voor alle sociale actie, zeker niet minder is zulks het geval bij de Protestantsch-Christelijke. Het streven naar rechtvaardigheid, ook in de maatschappij, is niet maar iets, dat bin nen bepaalde landsgebieden te verwezen lijken is. Hier ligt een terrein open, dat vooralsnog onbeperkt zou zijn, ware het niet, dat de staatkundige situatie elders vaak hen, die zich op deze actie willen toeleggen, tot betreurenswaardige mach teloosheid doemt. Doch mogen hierdoor de teleurstellin gen vele zijn, het werk ter bevordering van de internationale beweging, ook onder de Protestantsch-Christelijke arbeiders, ligt niet stil. De vooruitgang moge oogen- schijnlijk niet groot zijn, men onderschatte daarom de beteekenis van zulk een orga nisatie nog geenszins. De kiem is er, het raam, waarin verder gewerkt kan wor den, bestaat, en nu komt het aan op den uitbouw, alsmede op de versteviging van de fundeering. Het wil ons voorkomen, dat de Christe lijke vakbeweging ten onzent hierbij wel een bijzondere taak te vervullen heeft. Niet alleen is in ons land deze vakbewe ging het sterkst ontwikkeld in ledental, maar ook is men in Nederland ongetwij feld het verst in de betudeering van de verschillende vraagstukken, die zich voor doen. Dit zij gezegd, in geenen deele ter verhoovaardiging het is louter vrucht van genade doch veeleer om de bij zondere roeping te doen uitkomen, die ons land volgens ons ten dezen heeft. Sterk beseften wij dit bij het derde congres van de Protestantsch-Christelijke arbeiders- internationale, dat rondom het voorlaatste weekend te Zürich in Zwitserland werd gehouden. Naast verblijdend vele punten van overeenstemming bleek voorts ook, dat het doordenken over sociale proble men ten onzent sterker gevonden wordt dan in andere landen, waarin men geest verwanten aantreft. We zouden ditmaal willen noemen de verhouding van maat schappij en staat, de beperkte functie van de overheid voor wat betreft het sociale leven, en alles wat daarmede samenhangt. Bij ons is het bleek vooral duidelijk bij het referaat van Mr P. Borst veel bereikt kunnen worden door intensieve bemoeiing, vooral op maatschappelijk ge bied, zonder dat men in den staat een apparaat zag, dat steeds en op eigen ge zag bepalingen zou mogen voorschrijven. De overheid bescherme veeleer wat op sociaal terrein werd bereikt, dan dat zij zelfstandig zich tot het uitvaardigen van wetten zou zetten. Doch wij kunnen ons voorstellen, dat men elders, waar het Christelijk-sociaal besef, niet zoo sterk ge organiseerd is als ten onzent, zich eer tot staatsregelingen voelt aangetrokken, juist om toch zooveel mogelijk van de maatschappelijke gerechtigheid te verwe zenlijken. Maar het ideaal blijft anders. Uiterlijk heeft de Protestantsch-Chris telijke arbeidersinternationale misschien niet al te veel te beteekenen. Dit brengt gelukkig niet tot stilzitten. Juist nu van uitbouw helaas te weinig sprake kan zijn, is het wellicht bij uitstek eisch, dat men zich beijvert op het beïnvloeden van el kaar in de goede richting op het punt van de algemeene beginselen. Het maatschap pelijk leven is veelszins een leven van de practijk, doch het is veelzeggend en het strekt haar tot hooge eer, dat de inter nationale het Woord Gods als richtsnoer voor het sociale en economische vraag stuk erkent. Op deze wijze komen we ver der. Doch dan ook in deze richting ge staag voortgewerkt en -gestudeerd, en wel, om een actueele uitdrukking te bezi gen: „in de lijn van Kuyper". Op de wandeling naar de congreszaal kwam een groot deel van de Nederland- sche delegatie langs een in aanbouw zijnd huis. dat een steeds zeldzamer ge woonte van een Meiboom was voor zien. We hechten aan allerhande „voor teekenen" niet al te veel waarde. Maar hier werd onwillekeurig gedacht aan den grooten Kuyper, ook onder onze geest verwanten in Zwitserland wel bekend en zulks zeker niet alleen, omdat zijn moe der een Zwitsersche was. Welnu, de Protestantsch-Christelijke arbeidersinter nationale heeft nog niet den „Meiboom in de kap". Integendeel stokte het werk wel eens en werd wel eens afgebroken wat moeizaam tot stand was gebracht. Maar de grondslag behoedde voor wanhopen, en het geloof, dat niet vergeefs op bou wen was toegelegd, vermag veel. TWINTIG JAAR GEZANT TE PARIJS Jhr Loudon hartelijk gehuldigd PARIJS, 12 Juni. Zaterdag herdacht Jhr J. Loudon het feit dat hij gedurende twintig jaar Hr. Ms. gezant te Parijs was geweest. In dien tijd heeft hij de sympathie en de achting gewonnen van allen die met hem in aanraking kwamen. Deze gevoelens werden tot uiting gebracht door den heer B. J. van Gelder, voorzitter van de Ned. K. van K. te Parijs. Deze herinnerde er aan dat reeds de benoeming van Jhr Lou don tot gezant te Parijs met algeheele in stemming werd begroet. Het is ook niet te verwonde ren, aldus spr,. dat de Presi dent der Fran- ;che Republiek thans 't Groot kruis van het Legioen van Eer aan Jhr Loudon heeft verleend. Vervolgens werd den gezant namens alle Nederlanders een speciaal voor hem gegoten gedenkpenning aangeboden, welke vervaardigd is door den heer Vernon en waarbij aan de eene zijde het profiel van den gezant is weergegeven, terwijl de keerzijde het legatiegebouw te zien geeft. Aan mevrouw Loudon werd de -epliek van de maquette aangeboden. De gezant aan het woord Jhr. Dr. J. LOUDON Drïe inzittenden op slag gedood Door te geringe snelheid in de bocht afgegleden Groote consternatie onder het talrijke publiek Zaterdagmiddag te ruim half vijf is de luchttaxi van de K.L.M., de PH-A.J.K. „Krekel", een Koolhoven F.K.-43, welk toestel ook gebruikt wordt voor de op leiding van verkeersvliegers, boven het Vlissingsche badstrand op geringe hoog te bij het maken van een bocht afgegle den en neergestort. Het vliegtuig kwam terecht op het bad- gedeelte, vlak naast het strand voor zonnebaden, waar de badgasten op dat oogenblik aanwezig waren. Het toestel kwam met den neus naar voren en met harden slag op het strand en vloog onmiddellijk in brand. Toegesnelde badgasten, omstanders, matrozen, soldaten en politie namen on middellijk de blussching ter hand door middel van het werpen van zand in de hoogoplaaiende vlammen. Enkele minuten later was ook de Vlissingsche brandweer op het strand aanwezig. De drie inzittenden, alle drie jonge- Der van het toestel. mannen, konden kort hierna uit het toe stel worden bevrijd. Zij bleken reeds overleden te zijn en hun lijken waren deerlijk verminkt. Zij moeten onmiddellijk bij het neerstorten van het toestel gedood zijn geweest. De verongelukten waren twee leerlingen van de Rijksopleiding voor Verkeersvlie gers, de 19-jarige Van Tijen uit Vlissin- gen en de eveneens 19-jarige Faber uit Amsterdam. De derde inzittende was de 25- jarige A. de Visser, Rijksemployé van het vliegveld Haamstede. De stoffelijke resten der slachtoffers zijn per brancard en per ziekenauto, door leden van het Roode Kruis naar het Bethesda- ziekenhuis te Vlissingen overgebracht. Toen de Vlissingsche brandweer werd ge alarmeerd, was zij juist met vele Nederland- scihe en Belgische gaston en autoriteiten 'n de nieuwe brandweerkazerne bijeen ter fees telijke opening van dit nieuwe gebouw. Naar wij vernemen cirkelde het toestel kort na vier uur boven het Vlissingsche strand, waar het op dezen mooien, zomer schen Zaterdagmiddag erg druk was. Er werd druk gezwommen en zeer velen lager, in het zand te zonnebaden op het strandge- deelte van het bad, dat daarvoor is bestemd. Het toestel, dat zeer laag vloog, trok de be langstelling van allen, die op het strand verkoeling zochten. Terwijl het toestel een bocht maakte, zagen de menschen (plotseling tot hun groote ontzetting, dat het kleine vliegtuig van een h<Jt>gte van circa 100 meter afgleed en naar beneden stortte. Met een geweldigen smak kwam het toestel op het strand terecht, op slechts zeer geringen of- stand van de badgasten, die pp het afgezette begon hij sprak ik de hoop uit, de va der van de Nederlandsche kolonie te kun nen worden en wanneer ik nu dit groote familiefeest om mij heen zie, dan gevoel ik mij inderdaad eenigszins uw aller vader. De Nederlanders in het buitenland zijn soms zelfs een beter vaderlander dan de Neder lander thuis. Gestuwd door uw aller sym pathie hoop ik dan ook, al is het niet nog maals twintig jaar, nog eenigen tyd in uw midden te kunnen verblijven." „Mijnheer van Gelder vervolgde de gezant u hebt eigenlijk te veel goeds van mij gezegd. Ik ben slechts een gewoon mensch, die echter uit een „goed nest" is gekomen. Wanneer ik hier mijn werk doe en naar ik hoop en tracht, dit werk goed doe, dan gebeurt dat eenvoudig, doordat ik het doe met een gezond verstand en met harte, twee eigenschappen, die ik aan mijn geliefde ouders heb te danken". De aanwezigen als „kinderen" a.anSpre- kend besloot de jubilaris: Vqorgegaan door H.M. de Koningin moeten we altijd de woorden der moreele kracht boven alles stellen. Wanneer ik zal terugdenken aan dezen dag, dan zal ik weten, dat ik hier in uw aanwezigheid heb kunnen gevoelen dat wij een zijn van hart, een van zin. Ik dank u van harte. HOLLUM, 12 Juni. Onder zeer groote be langstelling is Zaterdagmiddag het stoffelijk overschot ter aarde besteld van het lid der bemanning van de motorreddingboot „Abra ham Fock", den 43-jarigen Gerhard Bruin. Tijdens de October-stormen van 1938 nam Bruin actief deel aan de redding van de in nood verkeerende bemanningen van de „Hoop op behoud" de „Johanna", In totaal 15 personen. Met zijn kameraden werd Bruin hiervoor op 11 November d.a.v. ge huldigd door de Noord-Zuid-Hollandsche Redding Maatschappij. gedeelte lagen. Het mag een wonder wor den genoemd, dat niemand door het neer stortende toestel werd getroffen. Van alle rijden renden de menschen naar de plaats, waar het toestel, dat onmiddellijk na het neerstorten in brand was gevlogen, terecht was gekomen. Met zand, dat in een zoo overvloedige massa aanwezig was, trachtte men het hoog oplaaiende vuur te dooven, doch aanvankelijk bleven deze pogingen zonder het gewenschte resultaat, omdat de Vlammen een zoo groote hitte verspreidden, dat de brandende wrakstukken bijna niet waren te benaderen. Enkele dapperen trot seerden echter het vuur om te trachten de inzittenden uit het wrak te trekken, doch hoe moedig zij hierbij ook te werk gingen, steeds dreven de vlammen hen weer terug. Daarbij kwam nog, dat de inzittenden in 't toestel vast bleken te zitten Blusschingspogingen Terwijl de onmiddellijk gewaarschuwde brandweer van Vlissingen zich naar de plaats van de ramp spoedde, trachtten de omstanders nog een wanhopige poging te doen het vliegtuig om te gooien. Zou dat lukken, dan was het misschien mogelijk de inzittenden te bevrijden. Inderdaad slaagde men er in het verongelukte en nog steeds brandende toestel gedeeltelijk om te trek ken. Nu bleek het mogelijk te zijn één der inzittenden Van Tijen uit het vlieg tuig te trekken. Hij bleek reeds overleden te zijn. Intusschen was de Vlissingsche brandweer gearriveerd. Nu waren de vlam men spoedig gebluscht en konden ook de lijken van de twee andere inzittenden uit de wrakstukken worden bevrijd. Het duurde nog geruimen tijd alvorens de identiteit van de drie slachtoffers kon wor- en vastgesteld. Groot was de ontroering, welke zich van de honderden, die het onge luk voor hun oogen hadden zien gebeuren en met groote dapperheid hadden getracht, hulp te bieden, meester had gemaakt, doch deze ontroering werd dubbel groot, toer. kwam vast te staan, dat twee der veronge lukten Vlissingers waren: Van Tijen en De Visser. Laatstgenoemde u-as havenmeester yan Haamstede en sinds korten tijd ge- KASTEELHEER SCHIET ZIJN ECHTGENOOTE NEER Familiedrama te Meerssen Zoon trachtte nog in te grijpen MEERSSEN, 12 Juni. Gistermid dag heeft zich op het kasteel Groot- Vaushartelt, nabij Meerssen een fa miliedrama afgespeeld. Tijdens een twist heeft de bewoner, de zestig jarige groot-grondbezitter E. R., zijn 42-jarige echtgenoote, geboren v. d. D. de W., met eenige revolver schoten van het leven beroofd. De dader is door de gemeente-politie kort na het gebeurde gearresteerd en overgebracht naar de marechaus see-kazerne te Maastricht om ter be schikking van de justitie te worden gesteld. Het was omstreeks vier uur, dat in het historisch kasteel in de onmiddellijke na bijheid van het vredige Geuldal, de harde droge knallen van een revolver weerklon ken. In enkele oogenblikken had zich vreeselijk drama in een der vertrekken van het kasteel voltrokken. Echtelijke oneenig- heid had den kasteelheer dusdanig in woede doen ontsteken, dat hij een revolver greep en dit wapen op zijn vrouw richtte. On danks het ingrijpen van zijn negentienjari gen zoon en achttienjarige dochter, die bij het twistgesprek aanwezig waren, vuurde de heer R. eenige malen. In de hartstreek getroffen zeeg zijn vrouw ineen. De zoon slaagde er daarop in zijn vader te over meesteren en hem het wapen ai te nemen. De heer R. Jr. ontbood onmiddellijk den arts van Aubel uit Meerssen op het kas teel, die niet anders kon dan den dood van het slachtoffer vaststellen. Ook geestelijke hulp was spoedig aanwezig, doch ook deze kon niet meer geboden worden. Even later verscheen de burgemeester van Meerssen, de heer J. H. Visschers, vergezeld van een veldwachter, ter plaatse voor het instellen van een politieel onderzoek. In den loop van den middag brachten de subst officier van justitie te Maastricht, mr. J. H. H. Dautzenberg, en de districtscommandant van de marechaussee eveneens een bezoek aan het kasteel. De burgemeester had onmiddellijk na zijn aankomst den dader gearresteerd en naar Maastricht laten overbrengen, waar hij aan een eerste verhoor is onderworpen. De heer R. is eigenaar van het bekende kasteel Groot-Vaushartelt, da*, zijn ge schiedkundige waarde o.m. ontleent aan het feit, dat het heeft toebehoord aan Koning Willem n. Het landgoed bestaat voor het grootste gedeelte uit boomgaarden, welke een oppervlakte beslaan van niet minder dan 150 H_A.. zoodat de heer R. met recht de grootste boomgaardbezitter van ons land kan worden genoemd. Nadat hij vroeger zijn bezit had verpacht, oefende hij de laat ste jaren de vruchtenteelt in eigen beheer uit, waartoe hij over een groot personeel beschikte. Zooals van zelf spreekt, genoot de heer R. groote bekendheid in deze streek, hoewel hij zich niet veel onder de bevol king bewoog. Over de aanleiding van de noodlottige twist is momenteel nog niets bekend. Wel weet men, dat zich in het gezin van den heer R. vroeger wel eens moeilijkheden hadden voorgedaan, doch niemand heeft kunnen ver- loeden, dat die tot dit gevolg zouden leiden. MAASBREE, 12 Juni. Zaterdagmiddag brak brand uit in de dennebosschen, gelegen op den Zandberg te Maasbree. Militairen burgers bestreden het vuur door middel vi tegenbranden en het maken van brandgan gen, waardoor zij de vlammen konden stui ten. 3 ha dennebosch ging hierbij verloren. Men vermoedt dat de brand ontstaan is doorhetwegwerpen van eenbran- dende sigaarof sigaret trouwd. Hij zou zijn vrouw te Vlissingen gaan bezoeken. De oorzaak Volgens ooggetuige zou de bestuurder van het vliegtuig een bocht die hij boven het strand op betrekkelijk lage hoogte maakte, te kort hebben genomen, waardoor het toe stel afgleed met het bekende noodlottige ge volg. De wrakstukken zijn onder bewaking gesteld totdat deskundigen zijn gearriveerd om een onderzoek in te stellen. R. van T ij e n, geboren 5 Dec. 1919 te Vlissingen en G. Faber, geboren 13 Febr. 1920 te Amsterdam, waren leerlingen van de Rijksopleiding voor verkeersvliegers. Reeds zeer geruimen tijd waren zij in het bezii van het vliegbrevet A en zij zouden binnen kort hun opleiding voor verkeersvlieger heb ben voltooid. Zij maakten dezen Zaterdag middag een oefenvlucht met de „Krekel" van Schiphol via Haamstede naar Vlissin gen. In Haamstede was De Visser in het \liegtuig gestapt om het laatste gedeelte van de vlucht mede te maken. Kort voor het eindpunt zijn de drio jonge mannen ver ongelukt. Overbelasting de oorzaak? Volgens het „N. v. d. D." Is overbelasting vermoedelijk de oorzaak van het tragische ongeluk. Het vliegtuig was met een ballast, be stemd voor twee inzittenden, van .Amster dam vertrokken. Te Haamstede is een derde persoon ingestapt, waarbij vermoedelijk geen acht is geslagen op de daardoor ontstane overbelasting. Of er nog andere factoren aanwezig zijn geweest, kon niet worden vastgesteld, evenmin als mot zekerheid was vast te stellen, wi# het vliegtuig bestuurde. VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit TWEE bladen Zaterdag is te Vlissingen een lesvlieg- tuig van de K.L.M. verongelukt, waarbij drie personen zijn omgekomen. Jhr Loudon is ter gelegenheid van het feit dat hij twintig jaar gezant te Parijs was, gehuldigd. Bij een familiedrama te Meerssen id een vrouw door haar echtgenoot neerge schoten. Verschenen is het jaarverslag van de N.V. Koninkl. Petroleum MaatscRappij. Het Britsche koningspaar bezoekt New- York en Hydepark. Douane-geharrewar tusschen Polen en Danzig. Dr Todt over Duitschlands defensie linie. KOEL WEER Weerverwachting: koel weer, zwaar bewolkt met opklaringen, enkele regen buien met kans op onweer. Matige tijde lijk krachtige noordelijke tot noordweste lijke wind. THERMOMETERSTAND Stand vanmorgen half twaalf 12.0 C. 13 Juni. Zon op 4.40 uur, onder 9.20 uur 13 Juni. I^.aan op vm. 2,12 u. ond. nm 4,36 u W»derfon<fjcho" ourowo6lïï*f«nt verzekeren ziek het veiligs* I» eigen lood. En oU U dóór h<* N.V. BETONBOUW v.h. Fa. Kool en Wildeboer Fabriek en Kantooi HOOGKERK (Gron.J Telefoon 1766 Bijkantooi DEVENTER, TeleL 3865 Uitvoering van Beton-, Utilitelts-, Burger en Waterbouwwerken. Groote voor raden Betonartikelen, ook met asphalt geïmpregneerd of gepenetreerd tegen agressieve Invloeden. BETON - EMAILLE en ARTILUX- MATERIAAL voor mnorbepleistering en gevelstukken. Lezers van dit blad, laat het U niet weer houden, ook eens bij ons aan te vragen. Steeds wordt door ons geleverd door het geheele land. (Ree L) WILBUR Prins Hendrikkade 34 AMSTERDAM -0. O lie stookinrichtingen (Reel.) HULDIGING VAN DR W. J. LEYDS Op Woensdag 14 Juni des namiddags om 4 uur, zal in een der zalen van Pulchn studio te Den Haag een huldiging plaats hebben van zijne excellentie Dr. VV. J. L e y d s te Den Haag. in verband met zijn tachtigsten verjaardag. Het is dien dag juist 55 jaar geleoen, dat Dr. Leyds tot staats- procureur van Transvaal werd benoemd. TIENJARIG KNAAPJE ZWAAR GEWOND OEGSTGEEST, 12 Juni. Zaterdagmiddag omstreeks half twee is een tienjarig zoontjo van de familie Wiekhard te Leiden op den grooten verkeersweg bij Oegstgerst ter hoog te van „De Slaag" gegrepen door een perso nenauto u t den Haag. Het jongetje stak den rijweg over zonder de naderende auto op te merken. Hij werd eenige nieters mee gesleurd en zeer ernstig aan het hoofd co- wond. Ook kreec hij een zware hers, nschud- ding. In zorgwekkenden toestand is het ventje naar het Academisch Ziekenhuis to Le den vervoerd. rtiafQ Pijp Tabak Tacoois - Leeuwarden

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1