Marklin Treinen
Restauratie Oude Kerk
te Amsterdam
TE HUUR NAAROEN
DERDE BO® P>:G. 9
ZATERDAG 10 JUNI 1939
H. K. H. Prinses Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard hebben gister het internationaal concours hippique te Bussum bij ge
woond. De begroeting der vorstelijke bezoekers bij hun aankomst.
De deelnemers aan het internationaal congres van reis bureaux brachten gisteren een bezoek aan de Alkmaar
sche Kaasmarkt, waar het echte Noord-Hollandsche product met belangstelling gekeurd wordt.
De Algemeene Ned. Verkeersfederatie hield gisteren te Den Haag haar jaarvergadering. De
heer A. Plesman, directeur van de K.L.M.. tijdens zijn rede.
De paviljoens der nationale tentoonstel
ling Ideaal Wonen" verrijzen op de
oude wallen van dén Bosch.
De wedstrijden om het internationaal golf-amateurkampioenschap i
Zandvoort gehouden. Een der deelnemers aan den slag.
1 Nederland worden te
liltil
Vanaf den
1 Haagschen Toren
Tegen den zomer. Gids 76
bracht ons een beroepenlijst
Als we zoo eens de nu bijna
voorbijgegane week overzien,
dan kan het moeilijk anders,
of we ontdekken al spoedig,
dat er toch eigenlijk weinig is
voorgevallen, dat achteraf nog
in aanmerking zou komen om
hier ter plaatse afzonderlijk te
worden vermeld. Trouwens,
zulk een keuze is uit den aard
der zaak altijd min of meer
subjectief en willekeurig, en
wanneer er geen gebeurtenis
sen zijn, die uit zichzelf meer
dan andere de aandacht vra
gen, komt degene, die zich tot
taak gesteld ziet, een blik ach
terwaarts te werpen, wel eens
voor een ietwat moeilijke taak
te staan.
Want, wat men van deze
week, die ging, zeggen kan,
zeker niet, dat schokkende feiten zich heb
ben voorgedaan. Nu verlangen we daar ook
niet naai-. We dreigen wel eens aan de rust
ontwend te raken. Het is vlug gezegd, dat
tegenwoordig in één dag evenveel geschiedt
als vroeger in een week, een maand, een
jaar, maar bedenken we feitelijk wel, wat
dit eigenlijk zeggen wil? Al te spoedig mis
schien passen we ons aan bij de gewijzigde
6ituatie, waarin we leven, en als dan
kalmer tijden aanbreken, dan zijn we dra
met ons oordeel klaar: „Een stille week!"
De mensch van tegenwoordig heeft blijk
baar bepaalde punten in het aagelijksch
leven noodig, waarop hij zijn aandacht con-
centreeren kan. Hij leeft op weerstanden,
zou men kunnen zeggen, en hij schijnt eerst
in zijn element te .zijn, als zich verschijnse
len voordoen, die ongewoon mogen lieeten.
Doch wat is nii aiog ongewoonAlles is
zooveel intensiever geworden, de tijden,
waarin de minstreels het bescheiden publiek
iets te vertellen hadden, lijken zoo ver weg;
en eiken dag is daar de krant, om ons te
ooen gevoelen de spanning van het leven,
hier en elders.
Zoo zijn we dan nu ongemerkt heel dicht'
bij den zomer gekomen. Het weer kon
moeilijk beter zijn, zeggen wij stadsmen-
Bchen, die met wie staat het beter?
de neiging hebben, egoïstisch te denken,
niet te vaak in gedachten vertoeven bij de
bevolkingsgroepen, voor welke de zaak toch
niet uitsluitend zóó staat.
Het strand trekt de duizenden, bezoeken
aan bezienswaardigheden worden ontwor
pen, en dus heeft de Residentie, als alle
jaren over te weinig belangstelling van bui
tenaf niet te klagen. Eigenlijk is het een
rutf van bevolking tusschein stad en platte
land. De stedeling, die het gansche jaar tus-
6chen de huizen zit, voelt tegen den zomer
den trek naar buiten komen, en de man,
de vrouw van het platteland willen wel
eens iets zien van de stad. en welken tijd
zou men oaartoe beter kunnen kiezen dan
jvanneer het zomert, wanneer de dagen
jaag zijn en de oogst nog niet de handen
bindt!
Als immer zal onze stad de bezoekers
Baarne een goede ontvangst willen bereiden.
Wat we niet stilzwijgend passeeren mo-
8?n, is toch wel de verschijning van den
hieuwen gemeentelijken telefoongids. Hij
Vermeldt het cijfer 7G, maar dat is niet het
belangrijkste, ^-hil.-e dat een «-ie v 75
gidsen werd ifgcsloten, maakt nummer 76
ten nieuw; begin, ook hierdoor, dat ditmaal
Alle Marklin Locomotieven en verdere prodaoten.
UIKECT DIT VOORRAAD LEVERBAAR. - STOOMMACHIN h.-
Ook Locomotieven voor spoor 00 met bovenleiding. Verzending door het heele land en
naar Ned. Oost en West Indië. TeL 832094 Vraagt onzen Catalogu-
E. FRIER, Weimarstraat 255, Postbox6004 Den Haag-West
Stuurt ons Uwe defekte Locomotieven en Stoommachines, wij repareeren leder
merk vakkundig. Alle onderdeelen in voorraad.
Een ton door particulieren
bijeen te brengen
Totale kosten op een millioen
geschat
Het Comité van Vrienden der Oude Kerk,
de vereen. „Amstelodamum", „Henrick
de Keijser", „Heemschut" en het Koninklijk
Oudheidkundig Genootschap, hebben heden
middag een samenkomst belegd in de Oude
Kerk te Amsterdam, teneinde de pu
blieke opinie wakker te schudden voor de
dringend noodige restauratie van dit kerk
gebouw.
De voorzitter van voornoemd Comité,
loor het eerst bij de alphabetische naam
lijst een alphabetische beroepenlijst met za
kenregister is gevoegd.
Dit is nu weer iets, waaraan men wennen
moet. Waar hoort men eigenlijk bij? Als
men zoo eens in de beroepenlijst bladert, is
het, alsof men het merkt, hoe sommigen het
moeilijk hebben gehad met de bepaling van
de keuze, vooral als ze hun naam net zoo
goed onder twee of drie verschillende ru
brieken hadden kunnen plaatsen. Zoo kan
het schijnen, alsof er slechts één „jurist" in
onze stad woont. Maar ziet men onder „ad
vocaat en procureur", dan treft men een
lijst aan, die cr wezen mag, of ook niet,
zeggen misschien de „belanghebbenden".
er de veelheid van beroepen zou overi
gens nog wel wat te zeggen zijn. Zoo von
den we „aanrijdingsschaderegclaar", „adem
hal ingstherapie-inrichting", „alpenzonnen-
fabriek", „aluminium-verkeersbordenfa-
riek", „automatenhandel" naast „auto
maten-onderneming" en „automaten-ver-
huurinrichting", „belegde broodjeszaak",
„boe.kbindersmaterialenfabriek", „brillen-
huis" naast „brillen-instituut", „brillenleve-
rancier" „brillenspecialist", „cafetaria" naast
„cafeteria", en zoo zouden we nog heel lang
door kunnen gaan. hetgeen we intusschen
niet van plan zijn.
Wat wel treft, is de ver-ooorgevoerde spe
cialiseering, die hier en daar wordt aan
getroffen. Maar ook hierin zal de beroepen
lijst haar diensten bewijzen. Men weet nu
immers dadelijk het gezochte adres te vin
den, en daarom is het begonnen, niet waar?
Doch dat onze taal zoo velerlei woord
combinaties mogelijk maakte, is toch wel
iets. dat niet iedereen zal geweten hebben,
voordat gldB 76 verscheen.
.TORENWACHTER.
Prof. Dr H. Brugmans, was wel in de
Kerk aanwezig, maar mocht op medisch
advies de vergadering niet leiden. Daarom
werd een inleidend woord gesproken door
den vice-voorzitter vafi het Comiié, mr L.
M. d e Jong Schouwenburg, die hier
na direct het woord gaf aan den eere-voor-
aitter van het Comité, Dr W. d e V1 u g t
Eereschuld voor Amsterdam
Als burgemeester van Amsterdam, aldus
Dr de Vlugt, gaat mij het behoud van dit
oude kerkgebouw, het oudste van Amster
dam, dat getuige van zijn opkomst en zijn
bloei in de gouden eeuw is geweest, zeer
ter harte.
Ik zou het ten zeerste betreuren, indien
dit schoone, oude bouwwerk met zijn sier
lijken, slanken toren, het meesterwerk van
den veelzijdigen kunstenaar Jacob Jansz.
Bilhamer, tot verval zou zijn gedoemd en
roemloos zou moeten ondergaan.
De Oude Kerk is geen slaafsohe navol
ging van builen!andsche kathedralenin
tegendeel, zij is een typisch Hollandsch
bouwwerk geworden, opgetrokken uit het
vaderlandsche materiaal, den baksteen, met
slechts hier en daar enkele natuursteenen
banden. Men zegt dan ook niet te veel, in
dien men de Oude Kerk 'n gebouw van echt
Ilollandsoh, Amsterdamsch karakter noemt,
"ran ouds het hart der stad.
Het zou een schande zijn voor de hoofd
stad van Nederland, zoo voor het herstel
geen voldoende gelden konden werden bij
eengebracht. Amsterdam is het aan zijn ver
leden verplicht, er voor te zorgen, dat de
oudste kerk, welker klokken zoo vaak boven
de stad luidden, niet verloren gaat. Het
heeft van zijn voorvaderen een erfenis ge
kregen, die het met zorg en piëteit behoort
te beheeren.
Dit sohoone gebouw, besloot spr„ waar
aan zoovele herinneringen zijn verbonden,
welks geschiedenis met die van Amsterdam
ten nauwste is samengeweven, moeten wij
behouden.
De Oude Kerk als cultisch gebouw
De Kerk, aldus spr., als cultus gemeen
schap. dus als groep menschcn, die God geza
menlijk willen vereeren, behoeft niet speciaal
het oude, het Gothische, het onbetaalbare
gebouw! Johannes de Dooper preekte in de
woestijn; de Christenen kwamen in de eer
ste eeuwen bijeen in de katakomben. Waar
twee of drie 6amen zijn in den Naam des
Hoeren, daar i3 de Kerk, of dit een kathe
draal of een vlieringvertrek is,
Toch zou spr. do Oude Kerk gerestau
reerd willen zien* als gloriepunt van oude
bouwkunst; en als manifestatie van het be
ginsel, dat cultuur en schoonheid en majes
teitelijke houwkunst elkander niet uitslui
ten. Vandaar zijn principe: dat verreweg
het grootste deel van de restauratie-kosten
der Oude Kerk. die, naar analogie van an
dere, dergelijke restauraties een millioen en
meer zal kosten, moet betaald worden door
heel het volk (dus uit de belastingpennin
gen), dat cultureel het schoone stadsorna-
ment wil handhaven. De Kerk m/jet betalen,
wat zij als cultus-gemeer.schaip voor haar
cultus-plaats te bekostigen heeft
Wat de Herv. Kerk niet kan doen
Ds. J. P. van Bruggen, voorzitter van
den Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente te
Amsterdam, zeide gaarne de gelegenheid
aan te grijpen om voor een breeder kring
de moeilijkheden uiteen te zetten,
het bezit van de grootsche nalatenschap
van het voorgeslacht onze Oude Kerk
de Ned. Herv. Kerk brengt.
Nog voor de Alteratie kon de Oude Kerk
rekenen op voldoende belangstelling van de
burgers om te groeien en te bloeien.
Toen kwam de tijd, dat de Nieuwe Kerk
werd gebouwd. En toch was er immer nog
voldoende belangstelling voor de Oude
Kerk. Er behoefde geen geld gespaard te
worden ten koste van de stevigheid
kerk en toren. Als zoo niet het voorgeslacht
goed werk had gemaakt, zou het er met
onze Oude Kerk nog heal wat minder voor
staan dan nu het ce ral is!
Ook na de Alteratie was de welvaart van
de Hervormde Amsterdammers groot genoeg
om niet alleen maar nieuwe kerken voor
den Gereformeerden eeredienst te doen
rijzen maar leefde er een sterk besef om
ook aan de Oude Kerk met haar geheel
veranderd innerlijk te geven wat haar rech
tens toekwam.
Maar men kan van een kerkbestuur in
dezen moeilijken crisistijd niet vergen, dat
het méér doet dan de gebouwen in zooda-
nigen staat houden, dat het behoorlijke
plaatsen van eeredienst zijn.
De zorg voor de erfenis der vaderen, de
oude monumenten als zoodanig, moet ge
dragen worden door de gemeenschap.
Want de Oude Kerk is niet alleen bezit van
de Ned. Herv. Gemeente. De Oude Kerk is,
besloot spr., ons aller bezit als Amsterdam-
Na deze drie redevoeringen, afgewisseld
door het orgelspel, sprak de secretaris van
het Comité van Vrienden der Oude Kerk,
Ir. H. Voorham, een slotwoord.
aanwezigen verdeelden zich hierna ln
drie groepen om onder deskundige leiding
an de heeren Prof. van Regteren Al-
te n a, Dr. I. No ach en Dr. I. Cosquino
Je Bussy het kerkgebouw te bezichtigen.
Aan den uitgang werd nog een collecte
ten bate der restauratie gehouden.
Orgelconcerten
Wij vernemen nog, dat te beginnen met
Woensdag 28 Juni om de 14 dagen 's avonds
en elke week 's middags door onderschei
dene organisten orgelbespelingen in het
kerkgebouw zullen worden gegeven. De
toegang is kosteloos, alleen worden de be
zoekers verzocht een programma te koopen.
Eenige malen zal een spreker optreden
om de noodzakelijkheid der restauratie aan
te toonen.
ROFFELRljMEN
EEN VRAAG
Je mag in Nederland niet veel.
je mag niet trommelen op straat.
Niet netjes loopen in de pas
Wanneer 't niet op een briefje staat.
Geen kleedje kloppen na half elf.
Geen schillen werpen in de gracht.
Niet voor een winkelpui gaan staan
Wanneer je op je meisje wacht.
Je mag niet vlaggen als je wilt
Tenminste niet in Rotterdam.
Niet praten met een straatagent
Of den bestuurder van de tram.
Niet toeteren na 's avonds tien,
Geen liedje zingen in de nacht.
]a heel ons wettelijk gestel
Is op ons aller rust bedacht.
Gelukkig vindt de wet nog goed
Dat onze ramen open staan.
Mits niet de golven radio
Klaarblijkelijk naar buiten slaan.
Dat is ten eerste goed bedoeld
Voor 't rustig wandelend publiek
Voor 't menschdom in zijn eerste slaap.
Dat gruwt van krakende muziek.
Ten tweede schijnt dat hoogst gewenscht
Omdat de knalpotridderschap
Bij heele horden tegelijk
Door onze straten gaat op stap.
Hun batterijen donderen
Door avondstilte en zoele nacht.
Dat het publiek ook dat niet blieft
Heeft daar ooit iemand aan gedacht?
(Nadruk verboden.) LEO LENS.
De erfpachtskwestie
te Amsterdam
Raadsrapport op komst
Men zal zich herinneren, dat door den
jemeenteraad van Amsterdam (jen commis
sie uit zijn midden werd benoemd om een
onderzoek in te stellen naar beweerde cor
ruptie door twee raadsleden bij de uitgifte
van erfpachtegronden. In deze commissie
erden benoemd de heeren W. Boissevain
(lib.), J. ter Haai* (c.h.), A. J. Dongemans
(r.k), J. H. Crucq (partijloos), C Wouden
berg (s.d.) en L. Seegcrs (comm.). Eerstge
noemde is door de commissie als voorzit
ter benoemd.
Nadat de commissie vele vergaderingen
heetft gehouden en tal van personen ge
hoord, zal naar verluidt, nog vóór de Raads
verkiezing, haar rapport verschijnen.
t was ons reeds eenigen tijd geleden
ter oore gekomen, dat de commissie geen
aanleiding vond te gewagen van corruptie.
Thans nu het rapport op handen schijnt,
het niet meer noodig dit voorloopig oor
deel te verzwijgen. Evenmin is het nood
zakelijk langer achenvege te houden, dat
tekort in bestuursbeleid bij de betrokkenen
wèl zou zijn gebleken.
Wij herinneren er aan. dat de beschuldi
gingen zijn uitgesproken tegen de sociaal
democraten Gulden en de Miranda. Eerstge
noemde heeft zich als candidaat voor den
nieuwen Raad teruggetrokken. Wethouder
de Miranda, die aanvoerder der sociaal
democratische lijst is. vertoeft sedert eeni
gen tijd voor herstel van gezondheid in
Gelderland.
De N.S.U. PONIJ
wordt de meest gevraagde lichte motor
in Nederland. Het is een prachtmachlne
met een Wereldnaam
voor slechts 235.
en van onverwoestbare Kwaliteit
ALLEENVERKOOP voor NEDERLAND:
RIJWIELFABRIEK „EMPO" Vorden
DE IDEALE
VLOER--.v.-
BEDEKKING
N.V_ VEREENIGDE TOUWf ABR1EKÉN
ROTTERDAM -«*- - AMSTERDAM
STALEN BOEKENKASTEN
K.V.S.
vfmetingen 200 cm.
'toog en 100 cm. br*
-tandaard plank-
Jieplen 30. 40. 50 cm,
Scherp concurree-
rende prijzen.
Prima materiaal.
Keurige afwerking,
."abrikanten:
KORSTEN,
I DE VISSER Co.
Ncderlandsche labr.
v. Stalen meubelen.
TeL 5613556235, Postbus 18 Kralingscheveex
Amersfoortsche straatweg, naast nieuwe
zwembad: PRACHTIGE VRIJE HUIZEN,
voor en achter blijvend vrij uitzicht, 5
kamers, keuken, badkamer, groote zolder
en groote tuin met tuinhuis, met en
zonder garage. Direct bij (ram en bus
verbinding. Huurprijs 40.p. m.
Te bevr. op het werk en bij J. L. VAN
ELMPT, Niersstraat 1. Amsterdam-Zuid,
Telefoon 91076.
Officieele Berichten
ROODE KRUIS
or den tijd van vtJf .Jaren la benoemd tot
nlr commissaris van het Ned. Roode Krula
de heer A. R. C. Bijvoet eervol ontslagen rea -
le-lult der Inf. van het Kon Ned.-Ind. lexer.
RECHTSWEZEN
Benoemd la tot kantonrechter-piaatsverr. m
het Kanton Amsterdam, mr F. W. D. C A. van
Hattum. te Amsterdam.
LEGER EN VLOOT
Den eervol ontslag uld en militairen die nat
i verleend aan den kapitein W. v. Dort vin
et reg. kuetarUllerle