de „Thetis
"Hoofdpij"
Y"AKK£fttJQ
KEPS
'e ramp van
WEK UW LEVER-GALOP
VenitaAe
DINSDAG 6 JÜNI 1939
EERSTE BLAD PAG. a
Er heeft een torpedobuis
opengestaan
Chamberlain kondigt openbaar
onderzoek aan
Chamberlain heeft gisteren in het
lagerhuis een uitvoerige verklaring afge
legd over de betreurenswaardige ramp
met de duikboot „Thetis", welke naar hij
zeide was veroorzaakt door het onder
water loopen van de voorste comparti
menten van het schip, daar bij het duiken
een van de torpedobuizen had openge
staan.
Het signaaltoestel van de „Thetis'
werd bij het stooten op den zeebodem
vernield, zoodat het niet mogelijk was, in
contact te treden met schepen op de op
pervlakte.
Onmiddellijk werden toen door de duik
boot boeien losgelaten, terwijl rooksigna
len werden gegeven, doch deze werden
niet terstond opgemerkt.
De Minister-President zeide verder, dat
gepoogd was, het ach torsohip hooger uit het
water te lichten, teneinde een gat hierin te
branden, om de opvarenden te redden, doch
dit is niet gelukt.
Vermoedelijk zijn drie menschen omge
komen, toen zij poogden uit het schip te
ontsnappen en zijn zij in het 6Chip terug
getrokken.
Verder is gepoogd het schip door middel
Van pontons te lichten, doch het is uit de
kabels losgeschoten. Men kan thans met
geen mogelijkheid zeggen, wanneer het
schip gelioht zal worden.
De-Minister-President gaf nan-.ens de Re
geering en namens het Huis uiting aan de
diepe droefheid over het verlies van zoo
veel waardevolle menschenlevens en aan de
jdiepe sympathie met de achterblijvenden.
De Minister-President zette nader uiteen,
'dat om onbekende redenen het sluitstuk
van de onder water staande torpedo-lanceer-
buis was geopend, waardoor het water naar
binnen stroomde.
De bemanning was niet in staat, het eer
ste waterdichte schot te sluiten, zoodat de
twee voorste compartimenten vol water
liepen. Wel werden de ballasttanks terstond
leeggeblazen, dodh het schip bleef zinken
in een hoek van 35 graden en raakte den
bodem op 130 voet diepte.
Teneinde de ontsnapping van de opvaren
den uit de duikboot te vergemakkelijken,
werden door de bemanning alle maatrege
len getroffen, om de duikboot, die aanvan
kelijk horizontaal lag, lichter te maken, met
liet gevolg, dat tegen den ochtend, om 2.06
uur de achtersteven omhoogrees on zes voet
boven water uitstak.
Vervolgens deed Ohamborlain mededee-
ling van de maatregelen, welke door de ad
miraliteit en door de andere opvarenden
waren getroffen tot redding van de opvaren
den. Met name werden de torpedojager
„Brazen" en acht, andere torpedojagers «van
het zesde flottielje, benevens zes mijnen
vegers, twee duikbooten en een ander vaar
tuig uitgezonden, om de „Thetis" op te spo
ren. Aan deze nasporingen werd ook deelge
nomen door een eskader vliegtuigen.
Ten aanzien van de enorme moeilijk
heden, die duikers ondervonden bij het af
dalen naar de „Thetis", toen dit schip een
maal gevonden was, deelde Ghamberlaiv;
mede, dat er buitengewoon sterke stroomin-
gon stonden pp de plaats, waar de duikboot
gezonken was, zoodat de duikers slechts bij
dood t,ij konden werken.
De dokters, die de vier overlevenden na
hun redding behandelden, hebben mededee-
lingcn gedaan over den toestand van ern
stige monoxyde-vergiftiging, waarin zij ver
keerden.
Tenslotte kondigde Chamberlain aan, dat
met bet oog op don omvang van do ramp
een volledig openhaar onderzoek naar de
oorzaak zou worden ingesteld, terwijl intus-
schen het gebruikelijke onderzoek der vloot-
autoriteiten naar de technische zijde ervan
zal woren ingesteld.
en u zult 's morgens uit bed springen,
gereed om bergen te verzetten,
lederen dag moet uw lever een liter lever-gal ln uw
Ingewanden doen vloeien. Wanneer deze stroom van
lever-gal onvoldoende Ie. verteert uw voedsel niet,
het bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt.
Uw lichaam ls vergiftigd, u voelt u beroerd en
ellendig, u ziet allee zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechte lapmidde
len. U moet CARTER'S LEVER-PILLETJES nemen
om deze liter lever-gal vrU te doen vloeien en u
zult u een geheel ander mensch voelen. Onschade
lijk, plantaardig, zacht, onovertroffen om de lever-
gal te doen vloeien.
ElachtXarter's Lever-Pilletjes bi] apothekers en
drogisten. I. 0.75.
(Reel.)
Verklaring van scheepswerf-direcienr
Omtrent de oorzaken, welke tot de ramp
leidden, heeft de heer Johnson, directeur
de scheepswerf Cammell Laira and Cv,
nog medegedeeld, dat de „Thetis" is veron
gelukt, doordat er water in een van de
oorste torpedolanceerbuizen is gekomen.
Deze buis moet defect zijn geweest of h?t
ooi-sluitstuk was niet dicht. De bemanning
heeft het achtersluitstuk geopend in de
mecning, dat er geen water in de buis was.
Door den druk van het water konden de
mannen de opening niet afsluiten. Toen de
waterschotten waren neergelaten, stonden de
twee voorste compartimenten onder water.
Menschenlevens waren toen nog niet ver
loren gegaan.
Vier mannen zijn omgekomen bij het ge
n-ui ken van de Davis-toestellen.
Kapitein Oram en luitenant Woods
erlieten de duikboot hot eerst Vier man
nen wilden hun voorbeeld volgen, doch drie
hunner moesten door welke oorzaak is
niet bekend dood weer in de boot ge
in-acht worden, terwijl de vierde na «enigen
tijd bezweek. Later zijn Shaw en Arnold
nog door middel van het Davis-toe6tel ont
komen.
.lohnson zette uiteen, dat eerst Oram en
Woods naar buiten zijn gegaan, omdat zij
de nuttigste aanwijzingen voor 't reddings
werk konden geven. Het was een zeer dap
pere daad van deze beide officieren, omdat
zij niet wisten, of zij. aan de oppervlakte
gekomen, redding zouden vindfcn. Gelukkig
kwamen zij in de nabijheid van de „Brazen"
>ven water.
Johnson legde er den nadruk op, dat de
admiraliteit alles heeft gedaan, om 't lever,
der bemanning te redden. De reddings
pogingen werden echter op ontzettende
wijze bemoeilijkt door de sterke stroomin-
pen. De duikers werden in bijna horizon
tale houding gedwongen. Zij slaagden er
niet in, de verbinding tot stand te brengen,
die de opgeslotenen van versche lucht had
moeten voorzien. Een der overlevenden heeft
•erklaard, dat hij geen half uur langer had
geleefd, indien hij in de boot had moeten
blijven.
Interview met luitenant Woods
Luitenant Woods, die als tweede uit de
.,Theti6" ontsnapte, heeft in het eerste inter-
iew, dat hij de pers toestond, verklaard:
„Toen ik de duikboot verliet, was het
reeds zeer moeilijk om te ademen, maar ik
had toen nog veel hoop, dat allen gered
zouden worden, evenals de duikboot zelf. Ik
sch echter niet te zeggen, wanneer de
eerste teekenen van bezorgdheid zidh voor
deden".
Hij voegde daaraan toe, dat, zoolang het
officieele onderzoek nog niet. geëindigd is,
hij geen enkele technische bijzonderheid om
trent het vreeselijko ongeluk wenschte
mede te deelen. Wel merkte hij op „Ik zou
alleen nog willen zeggen, dat het gedrag
van de bemanning alsmede van de ver
tegenwoordigers van de Cammel Laird-
scheepswerf en de marine-experts aan boord
prachtig was".
Het onderzoek naar de ramp door de
'lootautoriteiten zal te Portsmouth worden
gehouden. De commissie van onderzoek zal
met gesloten deuren vergaderen.
Na het einde van het onderzoek zal een
verklaring worden gepubliceerd, tenzij
bijzondere redenen hiervan moet wordon
afgezien.
Ten einde de commissie van onderzoek in
staat te stellen, haar werk zoo volledig mo
gelijk te verrichten, zal eerst hiermede wor
den begonnen, wanneer de „Theti3" aan
oppervlakte zal zijn gebracht.
Woensdagmiddag om twee uur zal aan
boord van een Britsch oorlogsschip in de.
nabijheid van de plaats, waar de onderzeëer
is gezonken, een herdenkingsdienst voor de
slachtoffers van de ramp worden gehouden.
Buitenlandsche deelneming
President Lebrun heeft in een telegram
aan koning George zijn deelneming betuigd
met de rarmp van de „Thetis".
De koning heeft dit telegram telegrafisoh
beantwoord.
De Duce heeft den vlootattaohé te Londen
opgedragen, het Engelsche ministerie van
Marine de deelneming der Italiaansche ma
rine bij de ramp van de „Thetis" te be
tuigen.
Koning Victor Emanuel heeft dea Engel-
schen koning een telegram van deelneming
doen toekomen.
FINSCHE JEUGD VERSTERKT DE GRENS
Het eerste detachement Finsche vrijwil
ligers, samengesteld uit studenten, is in de
nabijheid van de Russische grens aangeko
men, om versterkingen tegen mogelijke
agressie aan te leggen. Zij werden door de
plaatselijke autoriteiten met muziek er
spraken ontvangen.
De studenten en verscheiden duizenden
andere jonge mannen hebben de Finsche
regeering aangeboden, om dezen zomer on
betaald aan de versterking van de grens te
werken.
De laatste twee duikboot-drama's in beeld
Beide kaartjes illustreeren duidelijk de
laatste twee duikbootrampen in een tijds
verloop van 10 dagen; beide zijn bij het
proefvaren omgekomen. 126 menschen in
totaal lieten (hierbij hun leven.
Uit het verschil in ligging is het te ver
klaren waarom uit de Amerikaansohe duik
boot die vlak gezonken was op een grootere
diepte wel menschen konden gered worden
met behulp der duikerklok, hetgeen, bij de
ongunstige positie van de „Thetis", alhoewel
iOp geringer diepte, uitgesloten was.
Aanslag op hertogin van Kent?
Men meent to weten, aldus werd heden
nacht uit Londen gemeld, dat gisteravond
een aanslag is gepleegd op de hertogin van
Kent, op het oogenblik, waarop zij haar
oning aan Bclgrave Square verliet. Er
rerd een schot op haar gelost, waardoor zij
echter niet werd geraakt. Er is een arresta
tie verricht.
Het schot werd gelost op het oogenblik,
dat de hertogin haar woning verliet en
plaats wilde nemen in haar automobiel. Zij
was vergezeld van Lady Portarlington. De
hertogin scheen er zich geen rekenschap
an te geven dat op haar gemikt was. De
automobiel werd evenmin getroffen. De
hertogin begaf zich naar een bioscoop in
het West End. Eerst na de vertooning werd
zij op de hoogte gebracht van het voorval.
De dader gevat
LONDEN, 6 Juni (Reuter). Omtrent den
aanslag op de hertogin van Kent meldt
Reuter nog nader, dat toen het sohot was
afgevuurd twee politiemannen zich op een
man wierpen, die in de nabijheid stond. Na
eon korte worsteling werd de man overmees-
meesterd en naar het politiebureau gebracht.
Later werd in de omgeving van de woning
van de hertogin een geweer met afgezaag-
den loop gevonden en naar het politiebureau
gebracht voor onderzoek.
Het bleek, dat het geweer sleohts één pa
troon had bevat.
De hertog, die voor particuliere zaken af
wezig was, hoorde eerst van den aanslag
bij zijn thuiskomst. Na het incident werden
drie politiemannen voor het huis geplaatst,
die iedereen, die het huis naderde, aan
hielden. -
Britsch koningspaar kon
niet vertrekken
Enthousiaste Canadeezen houden
den trein op
WINNIPEG, 5 Juni. (Havas). Vierduizend
menschen hebben hier den koninklijken
trein belet te vertrekken. Er was voorzien
in een oponthoud van een half uur,
einde den koning in staat te stellen, de
hand te drukken van een aantal oorlogsv
minkten, die in groepen op het station bij
een waren gekomen. Toen deze plechtigheid
was afgeloopen, riep de buiten verzamelde
menigte: „Wij willen den koning, wij wil
len de koningin".
Het koninklijke paar was verplicht, uit
den trein te stijgen en zich te midden van
de enthousiaste menigte te begeven.
DE BLIKSEM SLOEG IN DE KERK!
In Pradines nabij Cahors in het departe
ment Lot (Frankrijk) is tijdens de H. Mis
de bliksem in een kerk geslagen. De klok
kentoren werd volkomen vernield.
Talrijke kunstvoorwerpen in het schip
der kerk zijn zwaar beschadigd.
Van de ongeveer honderd kerkgangers
zijn er twintig zwaar gewond.
Een 7-jarige jongen heeft het licht in zijn
oogen verloren.
•olgende over dit Zuid-Slavische Staatsbe-
Het bezoek van Prins-regent Paul van
Zuid-Slavië en zijn gevolg aan Berlijn heeft
gelegenheid gegeven tot een omvattende
politieke sredachtemvisseling tusschen de
Zuid-Slavische gasten en de toonaangevende
Duitsche instanties.
De besprekingen, die in franke openhartig
heid en in den vriendschappelijken geest
werden gevoerd, hölhen zich uitgestrekt tot
alle de heide landen rakende problemen
Beide partijen zien in de vertrouwensvolle
vriendschap een nauwe samenwerking, die
Zuid-Slavië met Duitsohland en Italië ver
bindt, een essentieel element voor de kal
meering van Europa en voor een politiek,
die een werkelijk opbouwend werk ten doel
heeft. Beide regeeringen zijn vastbesloten
hare betrekkingen op deze duidelijke en
hechte basis in politiek, economisch en cul
tureel opzicht verder te verdiepen.
Zij zijn in volledige overeenstemming met
de Italiaansche regeering er van overtuigd,
dat zij met deze duidelijke politiek de taak
dienen, die er in bestaat de tegenwoordig op
Europa drukkende politieke spanningen uit
den weg te ruimen en een de levensrechten
dor volkeren waarborgende vreedzame ont
wikkeling veilig te stellen.
ITALIE'S WENSCHEN INZAKE
HET SUEZ-KANAAL
President-directeur houdt scherp
requisitoir
In de te Parijs gehouden algemeene ver
gadcring der Suezkanaal-Mij heeft de presi
dent-directeur, markies De Vogue, scher
pe critiek uitgeoefend op de Italiaansche
aanspraken inzake het Suezkanaal.
In deze bewogen tijden, aldus de markies
De Vogue, wordt liet gegeven woord ver
waarloosd en hoort men dat het geweld de
basis is van de betrekkingen der naties en
dat het zich houden aan het gegeven woord
„een luxe is voor rijke lieden". Dit is het
nieuwe recht, dat het oude Rome van hei
Jus gentium met zijn beschavingswerk nau
welijks zou herkennen. Thans willen de
lieden, die deze woorden spreken, de hand
leggen op onze maatschappij.
In Italië is hiervoor een ware kruistocht
begonnen in alle groote en kleine bladen,
zoodat het niet moeilijk is om te weten waar
de bron van deze actie gezocht moet worden.
Men betwist onze rechten op grond van on
nauwkeurigheden in de feiten en met ver-
valsching van data en cijfers, op een manier
die of kwade trouw verraadt of 'n ongemee-
ne slordigheid.
Het doel van Italië met deze manoeuvre,
aldus De Vogue, is zetels in den raad van
beheer te verkrijgen, alsmede verlaging van
de kanaalreohten en ten slotte het beheer
te doen overgaan op een internationale com
missie.
Sedert 1883 hebben vertegenwoordigers van
de landen die het meest gebruik maken van
het kanaal aandeel gekregen in het beheer
van de onderneming. Zeven zetels zijn toe
gewezen aan vertegenwoordigers van de
Britsche reeders. andere aan Frairschen,
Duitschers on Nederlanders.
Het kan zijn, vervolgde de markies De
Vogue, dat de omstandigheden aanleiding
geven om het hierbij niet te laten. Doch
alleen overwegingen van nuttigheid en
wenschelijkheid zullen hierbij den doorslag
geven.
Het zal van betcekenis zijn, dat degenen
die in dein raad wenschen te komen het
verlangen toonen in het belang van den
goeden gang van zaken van de maatschap
pij te werken en niet om deze tegen te wer
ken. Men kan moeilijk verlangen dat men
iemand de deur opent die alleen binnen
wenscht te komen om te plunderen.
Alles brengt ons er dus toe onzen weg te
vervolgen zonder iets in onze wijze van doen
te veranderen, in weerwil van ongerecht
vaardigde critiek en ij dele bedreigingen.
De Duitsche vrijwilligers
geïnspecteerd
Het bombardement van Almeria verheerlijkt!
Groot-admiraal R a e d e r heeft in het
kamp van Doeberitz, bij Berlijn, de eenhe
den der marine geïnspecteerd, die in Spanjo
hebben gevochten.
Op de eerste plaats stonden de officieren
x manschappen van de troepen der „Noord-
zeegroep", welke reeds van het begin af aan
de ge\ echten hebben deelgenomen.
Or*: waren er delegaties van de pantser
schepen „Admiraal Scheer". „Deutschland",
de torpedojagers ..Leopard", „Lux", „Alba
tros" en „Seeadler".
Admiraal Raeder verheerlijkte de presta
ties der Duitsche marine-soldaten in Spanjo
verklaarde dat de officieren van de Duit
sche vloot bij de uitoefening van hun taak
de groote verantwoordelijkheid hadden, een
itbreiding van het conflict tegen te gaan.
Sprekende over het bombardement van
Almeria zeide de admiraal dat deze daad
de wereld bewees, dat het thans niet meer
mogelijk is ongestraft Duitsche strijdkraon-
tan te vallen.
icring heeft de eenheden van het
Condorlegioen geïnspecteerd. Hij verklaarde,
dat de geheele Duitsche natie zich voor de
geheele weiyld solidair gevoelt met de
vrijwilligers, die in Spanje hebben gestre
den. Ilij besloot met te zeggen, dat de orde
in Spanje hoeft gezegevierd over het bolsje-
Men meent te weten, dat Queipo de
Llano nog eenige dagen te Berlijn zal blij-
■en. waar hij belangrijke besprekingen zal
oerèn met de politieke autoriteiten en de
Duitsche legerleiders.
Prins Paul uit Berlijn vertrokken
Geen politieke overeenkomst gesloten
Prins Paul on prinses Olga van Zuid-
Slavië hebben Berlijn verlaten om via Dres
den on F.berswaldo naar Belgrado terug te
keeren.
Men verklaart in officieele Duitsche krin
gen, dat tijdens het bezoek van prins Paul
geenerlei politieke overeenkomst tusschen
Duitschland en Zuid-Slavië is gesloten.
De economische besprekingen te Keulen
tusschen vertegenwoordigers der beide lan
den duurt voort.
Een officieel communiqué meldt o.a. hel
VERKRIJGBAAR BIJ ELKEN GOEDEN INSTALLATEUR
is een ellendige pijn en kan
Uw heelen dag vergallen.
Een "AKKERTJE't verdrijft ie
binnen een kwartier geheeL
De Italianen terug uit Spanje
Dagorder van Mussolini
Gistermiddag zijn de schepen, welke
Italiaansche troepen uit Spanje terugbren
gen, in de golf van Napels binnengeloopen,
alwaar zij door een eskader oorlogsschepen
werden verwelkomd.
Minister C i a n o is te Napels aangekomen,
om den vertegenwoordiger van Franco, den
Spaanschen minister van binnenlandsche
zaken. Sutler, te ontvangen.
Mussolini heeft tot de uit Spanje te-
rugkeerende troepen een dagorder gericht,
waarin hij o.m. zegt: „Op de slagvelden hebt
gij den band tusschen Spanje eji Italië met
bloed bezegeld. Het eene, vrije en groote
Spanje van Franco is ook door uw offers
ontstaan. Dertig maanden lang zijt gij het
schrikbeeld geweest van de groote demo-plu
tocratieën en hierop moet gij trotsch zijn.
De divisie „Littorio", de onweerstaanbare
en gevreesde divisie, blijft in haar tegen
woordige samenstelling bestaan. Deze hooge
onderscheiding hebt gij ten volle verdiend".
Bulgaarsch-Italiaansche
overeenkomst geteekend
De Italiaansche gezant te Sofia en de Bul-
gaarsche minister-president Kiossei'va-
n o f hebben een cultureele overeenkomst
tusschen Bulgarije en Italië onderteekend,
waarover reeds eenige maanden werd onder
handeld.
Aanvankelijk hadden de Italianen een
krachtig propaganda-instrument van dit
verdrag willen maken en hadden zij voor-
MINTA
Verfijnde pepermunt.
Neem ze in huis.
2 ons voor 25 cent
en in fleurige doo-
zen van 35 cent.
(Keel)
gesteld, dat op hun kosten aan iedere BuJ.
gaarsche school een Italiaansche onderwij,
zer zou wordon aangesteld. De overeenkomst,
welke is onderteekend, gaat evenwel niet uit
boven de gébiruikelijke verdragen in dezen
zin. Een dor voornaamste punten is, dat het
Italiaansch een verplichte taal wordt aan de
Bulgaarsche middelbare scholen.
Londen bestudeert
Molotofs antwoord
Chamberlain wil niet naar Moskon
In de eerste bijeenkomst van het lager
hu's na het Pinksterrecos heeft Chamber
lain meegedeeld, dat het antwoord van
Sovjet-Unie op de Fransch-Britsche voorstel
len Zaterdag te Londen is ontvangen. Het
wordt thans bestudeerd en do regeerlni
hoopt binnenkort een verklaring te kunnen
afleggen.
Do labour afgevaardigde David Adams
vroeg den minister-president of deze, gezien
zijn indertijd voor de overeenkomst van
Mïinchen afgelegde verklaring ove
groote waarde van het persoonlijk con tart
tusschen staatshoofden, het niet wenschelijï
achtte een bezoek te ba-ei\gen aan Moskou.
Chamberlain antwoordde, dat zijn verkin-
ring natuurlijk moet worden gezien in het
licht van den tijd, waarin zij werd afgelegd
de huidige omstandigheden achtte de
minister-president het piet waarschijnlijk
dat het voorstel van Adams nut zou hebben
Chamberlain antwoordde njet toen Adami
verder vroeg, of er een uit den weg te mi
rt hindernis bestond tusschen Engeland
de sovjet-unie en of hij niet van meeninj
s, dat door een persoonlijk bezoek d
hindernis wel zou worden weggenomen.
Letland wil niet onder voogdij
Naar aanleiding van de rede van Mole-
to f zet de officieuse „Brive Zeme" de positli
van Letland uiteen. Het Wad schrijft, da!
Letland bereid is, met de wapens in de hani
zijn neutraliteit te verdedigen en alleen eei
garantie van deze neutraliteit kan aanvaai
den. De voorsellen van Molotof doen denkei
aan voornemens, om zekere kleine statei
onder voogdij te stellen, terwijl de Britsch
voorstellen rekening houden met den wil <i
de wenschen van de neutrale staten.
Indien de Oostzee-landen, evenals Belgi
an allo betrokken landen een garantie vai
him neutratliteit zouden kunnen krijgen
dan zou dtf, een gelukkige oplossing zijn
Een overeenkomst tusschen Engeland
Frankrijk en de Sovjet-Unie hangt niet
van de Oostzee-landen. Indien men de»
staten bij dit verdrag zou willen betrekken
in strijd met hun belangen, dan zouden i
niets anders doen dan tegen deze manit
van doen met klem te protesteeren.
DOOVE MAN OP ONBEWAAKTEN
OVERWEG DOODGEREDEN
PRINCENHAGE, 6 Juni. Gistermiddag a
kwart over vijf heeft zich op den onbewaal
ten overweg te Beek (gemeente Prineen
hage) een doodelijk ongeluk voorgedaan. E
83-jarige heer J. van Enschot, wonend
te Beek, werd door een sneltrein uit Bred
gegrepen. De man, die doof was, weri
slag gedood. De trein had eenigen tijd
tragi ng.
EXCELSIOR Heeren- of Damesrijwii
met orig. torpedonaaf, nikk. delen zw. ve.
chroomd, moffelwerk geh. roestvrij, de allt
beste Englebert banden, het kan niet bete
36.-. Belgisch-Ballonrijwiel m. org. tos
pedonaaf, nikk. delen zw. verchroomd, mot
felwerk gch. roestvrij, Englebert ballon bas
den, rijden reusachtig licht, f 38.—
Tandems zw. kruisframes, v. en achter is
Eng. Brittes-Hubb trommelremnaven 72.51
Al onze rijwielen zijn m. 3 j. schr. garant'
Lev. fr. remb., vrij zicht, Vr. prijsc.
kortingbonnen. Stofzuigers, groot sleemi
120 of 220 volt, enorme zuigkracht, 3 ji
gnr. 32.-. Rijwielfabriek „EXCELSI01
VLAARDINGEN Telefoon
Hij begint een verhaal van twee broers, die bij vader in
'de zaak zijn. De oudste is bestemd, zijn vader op te volgen.
Hij rekent daar vast op, daar is geen twijfel aan. Daardoor
durft hij zich wijden aan zijn liefhebberijen, zijn liefde voor
de natuur, zijn boeken over plant en dier, zijn verkennings
tochten in de open velden onder den ruimen hemel en zijn
gave om de dingen door mooie teekeningen duidelijk in beeld
te brengen.
De jongste is anders. Hij cijfert graag en meet alle dingen
af naar de waarde der getallen, waarin hun profijtelijkheid
wordt uitgedrukt. Hij is een geboren zakenman en arbeidt
graag in zaken. Zijn werklust maakt het zijn broer gemak
kelijk.
In deze richting gaat Arnold zijn verhaal ontwikkelen, hij
teekent de twee karakters, hij pelt geleidelijk de bolsters af.
om de innerlijke pit te toonen.
De oudste broer lijkt op hemzelf, de tweede lijkt op Aat.
Hij doet dat niet opzettelijk. En soms toch ook een beetje
,"wèl opzettelijk.
Maar er moet meer spanning komen en de figuren zijn
nog te slap.
De jongste broer wordt uitgewerkt tot een intrigant, die
zijn broer lagen legt, o-m hem als de tijd rijp is, buiten boord
te wippen of ergens aan wal te zetten en zelf door te varen
als onbestreden kapitein, zooals in vroeger eeuwen de oude
zeelui hun overwonnen mededinger, na behoorlijk of schijn
proces, met een flesch water en een brood afzetten op een
onbewoond eiland. Daar kraait geen haan naar, als het for
meel maar gaat in den wettigen weg!
Het beeld van den jongsten broer wordt leelijk-.
Arnold leest zijn werk nog eens over, het wordt goed. De
jongste broer is Aat niet meer. Eerst was hij dat wel, nu is
hij een Aat in 't leelijk.
Zal dat geen bezwaar zijn en geen moeilijkheden geven?
Maar zoo gaat het toch wel in het leven? Het kan zoo gegaan
zijn, het kan!
En mocht Aat het zich aantrekken, dan hindert dat nog
niet. Door Elsa's praten is bij Arnold een stemming gewekt,
die niet vriendelijk meer is. Misschien heeft ze wel gelijk.
En Arnold kan zich nu niet meer verweren. Het eenige
wapen, dat hem overblijft in den levensstrijd is zijn pen.
Mocht het zijn, dat Aat onaangenaam getroffen wordt, dan
zal dat voor Arnold een stille wraak zijn.
Zoo werkt hij verder. De jongste broer krijgt zijn zin, de
oudste moet het veld ruimen.
Eindelijk is het werk gereed. Zijn artikeltjes zijn onder
eigen naam geplaatst in de Christelijke Maandpost. Bij de
redactie van datzelfde tijdschrift zal hij ook dit manuscript
inzenden.
Hij heeft er maanden aan gewerkt. De tijd heeft niet stil
gestaan.
XV
De tijdelijke directeur van de Metaalwarenfabri-ek Jupiter
zit aan zijn bureau. Hij is nu voor heel het personeel meneer
Walle. Ieder bewondert zijn werkkracht en allen respectee
ren zijn prestaties. Hij buigt zich over zijn cijfers, noteert,
groepeert, rekent en teekent aan. Hij is bezig zijn eerste
balans in elkaar te zetten, want het proefjaar liep ten einde.
Al zijn maatregelen heeft hij tijdig genomen, hij is door
loopend op zijn post en altijd in 't geweer geweest, zijn
scherpe hersenen hebben alles en ieder getaxeerd. Er zijn
nog meer werklieden ontslagen behalve de eerste twaalf,
maar ook nieuwe in dienst g esteld, meest jonge krachten.
Wat zal het resultaat zijn?
Op het redactiebureau van de Christelijke Maandpost zit
ook iemand in gebogen houding, Hij leest het manuscript van
den heer Van den Cornput en het bevalt hem wel.
Aat, de directeur, zit geboeid aan zijn cijfers. Hij heeft
geregeld aanteekening gehouden en ieder kwartaal een klad-
berekening gemaakt van winst en verlies, maar nu zal op al
zijn sommen de proef gemaakt worden, die het eindbedrag
van zijn berekeningen toetsen zal aan de onaantastbare wer
kelijkheid.
Is hij geslaagd? Zal het directeurschap hem definitief
worden opgedragen? Dat is de vraag, waar alles om draait.
En het antwoord zal gegeven worden door de balans, door
een paar doode. stomme, neen, levende, sprekende cijfers!
Cijfers zijn rechters, streng, onpartijdig en onvermurwbaar.
Aat heeft gehoord, dat Arnold het honorarium ontvangen
heeft voor zijn bijdragen in de Maandpost. Daar heeft Elsa
voor gezorgd. Het bedrag heeft ze niet genoemd. Dat volgt
later, als de binnen gekomen som wat grooter zal wezen. Het
gaat nu maar om het resultaat. Daar gaat het bij Aat ooj ee:
om. Daarvoor zit hij zoo naarstig te cijferen. Het resultaat Ha
Veertien dagen later zit de president-commissaris mt jaj
dezelfde cijfers voor zich. Ook hij is in spanning, het gaaf va
om een kapitaal van driehonderd vijf en zeventig duizenj
gulden. Dat is geen kleinigheid. Ook niet voor den directeu|
wiens aangehuwde familie bij de zaak betrokken is voor c
derde van dit bedrag.
Zoodra hij de cijfers heeft doorgezien, is zijn besluit gé' mr.
nomen, hij zal de jaarlijksche algemeene vergadering
aandeelhouders samenroepen. I
Op die vergadering is Aat aanwezig, maar hij weet zei beve
niet, of hij zit als tijdelijk directeur of alleen als aandeeljcomi
houder. In elk geval is zijn tegenwoordigheid wettig.
De heeren informeeren naar elkanders welstand en nat Vai
die van hun gezin. De president doet zulks ook bij Aat ej
vraagt welwillend naar mevrouw en naar de beide moedert ^°01
Daarna wordt de vergadering geopend. Alle heeren kijke »s_,
geanimeerd. Ze hebben al iets gehoord en sommigen hebbt^^
de cijfers gezien, maar niet allen. ihui
„Mijnheer Walle," zegt de president, „we hebben
genoegen kennis genomen van uw cijfers op deze balans«*<>--
feliciteeren u en ook onszelf met het aanvankelijk verkreor
resultaat."
„Ik heb de cijfers niet gezien," interrumpeert er een.
„Ik ook niet."
„O, er zijn heeren, die de cijfers nog niet kennen. Ik
ze daarom voorlezen."
Langzaam en duidelijk leest de president posten en geta
len, het geduld der heeren wordt op zware proef gestel
Eindelijk emt hij het winstcijfer, dat verrassend hoog lijl
Op <fc; meeste gezichten komt een blijde verbazing.