Chr. sociale arbeid in internationaal verband
NOG ALTIJD OP POST
g7 9 gl 3 g l 4 ?9 0 g0 x
MAANDAG 5 JUNI 1939
DERDE BEAD PAG. to
Het congres te Zürich
handelt over niein
maatschappelijke
ordening
Prof. Dr Adolf Keller
voert het woord
ZURICH, 3 Juni 1039. Zoo wordt dan
lieden in deze mooie Zwitsersche stad het
derde Internationale Evangclisch-Sociale
Congres gehouden, waarop onder meer
de vraag onder óogen wordt' gezien hoe
de Christelijke arbeidersbeweging moet
slaan tegenover de maatschappelijke
nieuwe ordening.
De. belangstelling is groot, niet h'et minst
uit Nederland, waaruit 16 afgevaardigden
aanwezig zijn. Daarnaast zijn er 8 Denen,
2 Hongaren en voorts natuurlijk een groot
gezelschap Zwitsers.
Vanmorgen werd <>e eerste zitting gehou
den in een ruime, frissche zaal aan de Pe-
likanst rasse. De voorzitter, de heer C.
Srneenk, las Psalm 121, ging voor in gebed
en sprak daarna een openingswoord, wa
hij den talrijken aanwezigen namens het Be
stuur der Internationale Arbeitsgemein-
schaft evangelischer Arbeitnehmerverbande
welkom, heette. Verheugend was het, dat
zoovellen aan de uitnoodiging gevolg hadden
willen gown.
C. Smeenk
De Internationale, die dit congres org
geerde, heeft slechts kleine kracht. Zij steunt
in hoofdzaak op de Christelij'k-so.ciale orga
nisaties in Nederland en Zwitserland. De
aangesloten honden in do Vereen. Staten,
Denemarken en Hongarije zijn nog zwak.
De gebeurtenissen in Duilsrbland en elders
hebben de Internationale, wat hot ledental
betreft, verzwakt. Maar het getal alleen
beslist niet, We voelen ons sterk door de
kracht van het beginsel, dat ons optreden
beheerscht. Dat beginsel is geen product
van bloot-menschel ij ke wijsheid, maar wij
hebben het gevonden in Gods Openbaring.
Met dank aan God moet erkend worden,
dat wij in de studie van de moderne sociale
problemen gevorderd zijn. De klassenstrijd
theorieën werden van meetaf bestreden. We
hebben ons verzet tegen de socialistische
denkbeelden. Maar met niet minder kracht
streden wij tegen het liberalisme met zijn
valsch individualisme, zijn valsche vrij
heidsleuze, zjjn miskenning van de roeping
der Overheid. In harmonie met hetgeen de
-Schrift ons leert, pleiten wij voor bescher
ming van het zwakke, voor organisatie van
werkgevers en arbeiders op Christelijken
grondslag, voor samenwerking, voor een be
drijfsorganisatie, oie de excessen der vrije
concurrentie afsnijdt en aan de arbeiders
een rechtspositie verzekert. Daardoor wordt
ook het bedrijfsleven versterkt en wordt
oen overheersching van de maatschappij
door de staatsorganen voorkomen.
Doch alles hangt bier af vajn den
geest, die het organisatieleven be
heerscht. Alleen de christelijke begin
selen kunnen van groepsegoïsme weer
houden.
De heer Smeenk eindigde zijn openings
woord met den wensch, dat het congres on
der den zegen des Hoeren mocht slagen.
De heer Jak. Haas, secretaris van de
Schweizerische Verband evangelischer Ar-
beiter und Angestellter, riep daarna den
aanwezigen eveneens een hartelijk welkom
toe in een rede, waarin hij sprak over de
sociale verhoudingen en den socialen strijd
in zijn vaderland.
Toespraak Prof. Dr Ad. Keiler
Namens den Oecumenischen Bond van
Kerken en namens den Zwitsenschen Ker
kenbond bracht Prof. Dr Adolf Keller
Een interessant snapshot bij den
bouw van een nieuwe schacht op de
Staatsmijn „Emma" te Hoensbroek.
Een installatie zorgt voor het bevrie
zen der aardlagen, waardoor de mijn
werkers op den bodem der schacht
arbeiden in een temperatuur van 20
graden Celsius onder nul.
gelukwensohen en groeten over. De kerk
weet, wat arbeiden is en wat arbeiders zijn,
zij kent de ziel van den Jjrbcid, zij kent iets
van den nood van ue arbeiders en kent
dezen als een geloofsnood. Zij weet ook iets
van don arbeidsstrijd ai. Het kan hierbij niet
gaan om klassenstrijd, maar om strijd voor
recht en voor een gemeenschap, <jje gns als
broeders verbindt. De kerk zou als zij dit
alles niet kende, tot een farizeërskerk i
den. Zij mag niet slechts toeschouwsier zijn
doch heeft ook een. taak ter vervulling ge
kregen. Ze heeft voorts studie noodig om
te weten wat de gerechtigheid eischt.
In liet vervolg van zijn toespraak herin
nerde Prof. Keiler aan de conferentie van
Stockholm. De daar gegeven richtlijnen zijn
nog te weinig doorgewerkt in de kerken
zelve.
Oxford slorjJ zich dicht bij Stockholm aan.
W at daarbij is uitgesproken, heeft hier en
daar teleurstelling gewekt. Maar men be
denke hierbij, dat de kepie zich voorloopig
zeker vooral op de theologie moet toeleggen,
noch dat, zij de sociale vraag daarbij niet
vergeten mag.
We moeten wat. geduld hebben met de
kerk. Begonnen is met den blik «naar boven
te werpen, doch zoo, kunnen wc niet dooi
de wereld. Daarvoor moeten wc om ons
heen zien. Mogen we daarbij het sociale
probleem breed zien!
Het congres is vervolgens toegesproken
door Dr E d. Eichholzer namens liet
Ministerie voor Industrie, Bedrijven en Ar
beid, den heer E. Nobs namens het kan
ton Zurich, P. S. J. Serrarens, namens
een „Internationale Bund, christlicher Go-
wenkschaften" en den heer P h. Schmid-
Ruedin, namens de „Vereinigung schwei-
zer Angestelltenverbande".
Daarna was aan de orde
het thema van het congres,
„De evangelische arbeidersbeweging en de
maatschappelijke nieuwe ordening".
Als eerste spreker heeft daarbij Prof. Dr
Walther Hug, rector van de Handels-,
hoogesc-hool te St. Gallen, gesproken over
„De principieele houding tegenover het
.maatschappelijk liberalisme, marxisme en
nationaa,l -soci al isme".
De referent wees op de moeilijkheden, die
zich bij de behandeling \aji een dergelijk
onderwerp voordoen, o.m. omdat wij er mid
den in staan en de ideeënsystemen niet als
historische gegevens in zuiveren vorm voor
ons kunnen zien. Ze zijn deel van een leven-
digen strijd in onzen tijd.
Spr. schotste achtereenvolgens tie ontwik
keling fier drie systemen, waarbij hij er op
wees, dat ook in liberale staten toch heel
veel gegroeid is, dat anti-individualistisch
is en flat de ordenende en regelende hand
van den Staat laat zien.
Het socialisme in den vorm van het
marxisme was de eerste groote tegenbewe
ging. Spr. teekenoe de fatale ontwikkeling
daarvan in Rusland.
Ook het nat ion aal-social isme en fascisme
willen het geheele leven van den mensch
onder den Staat brengen en de maatschappij
in haar organen uitsluitend in dienst van
den Staat stellen.
Spr. zette hiertegenover uiteen, dat de
Staat een eigen rechtssfeer heeft en den
mensch als zelfstandige persoonlijkheid
moet erkennen. De Staat moet wel ordenen,
maar niet' heersdhen. Een maatschappelijke
orde, zooals het nationaal-socialisme en het
bolsjewisme brengt, die den mensch willoos
onderwerpt aan den Staat, overschrijdt de
normen, die naar christelijk beginsel daar
voor gesteld moeten worden.
Rede Mr Dr A. A. van Rhijn
Vervolgens heeft Mr Dr A. A. van
R h ij n, Secretaris-Generaal van het Depar
tement van Eco
nomische Zaken,
te 's-Graventiage,
een inleiding ge
houden over „De
principieele hou
ding tegenover de
nieuwe economi
sche orde".
Spr. ontwikkel
de daarbij de vol
gende stellingen.
De beslaande
economische
is zich iingrijpend
aan het wijzigen.
Er ontwikkelt
zich een nii
economische
Mr Dr A. A. v. Rhijn De oorzaken
deze verandering
zijn verschillend. Geestelijk heeft zich
geopenbaard een sterk wantrouwen tegen
den vrijen loop der dingen. Economisch
hebben een rol gespeeld de fundamenteele
wijzigingen in het internationaal ruilver
keer. '1'e c li n i s c h was van belang cïe
enorme ontwikkeling der techniek, die
dreigde te maken, dat. de techniek den
mensch in plaats van dat de mensch de
techniek beheerscht.
Een en ander moet ertoe leiden, de vraag
in zake tie verhouding tusschen ons Chris
telijk Geloof en de nieuwe orde opnieuw te
bespreken.
Het Christelijk Geloof vindt zijn grondslag
in de Openbaring Gods in den Bijbel.
De Bij hel geeft geen bepaalden vorm van
economische en sociale organisatie. Even
min is de Bijbel een economisch of sociaal
handboek.
Wel geeft de Bijbel ons aanwijzingen voor
de verhouding tegenover den naaste, ook in
de gemeenschap. Het Christelijk Geloof
spreekt ons van den mensch als schepsel
Gods en als kind' Gods. In het Oude Testa
ment manen Wet en Profeten ons tot sociale
gerechtigheid. Iji 't Nieuwe Testament heeft
Christus Wet en Profeten een nieuwen
grondslag gegeven met den eisch van God
lief te hebben boven alles en onzen naaste
als ons zelf.
Wanneer wij onderzoeken wat ons dit te
zeggen heeft voor de nieuwe orde, moeten
wij oppassen voor enkele gevaren.
Een gevaar is het humanistisch streven.
Niet de mensch moet in het middelpunt
staan, maar de gehoorzaamheid aan God.
Een ander gevaar is, oht wij in een be
paalden maatschappij voum verstarren of
najagen een uitgedacht maatschappelijk
svsteem voor de toekomst, waardoor wij
niet meer open staan voor den wil van God
op het concrete oogenblik.
Eenige richtlijnen voor de nieuwe orde
vallen te onderkennen.
Gebondenheid is thans noodig. Gezocht
moet worden naar een fcusschenvorm, die
eenerzijes economische bandeloosheid en
anderzijds economische slavernij vermijdt.
Economische bandeloosheid strijdt met de
sociale gerechtigheid. Economische slavernij
met de mogelijkheid tot ontplooiing van den
Gebondenheid moet, vanuit de Maatschap
pij en niet in de eerste plaats vanuit den
Staat komen. Organisatie in he Maatschap
pij geeft. o.a. meer ruimte voor de mogelijk
heid elkaar te overtuigen en versterkt de
verantwoordelijkheid. Groepsegoïsme moet
worden gebreideld door controle der Over-
Terwijl de sociale strijd tusschen werk
gevers en arbeiders afbreekt, bouwt de sa
menwerking op. Aan den arbeicer moet een,
met zijn belangrijke taak overeenkomende,
positie in de nieuwe orde worden toegekend,
met erkenning van de beteekenis van den
werkgever als ondernemer.
Rede Mr P. Borst
Daarna sprak Mr P. Borst, Secretaris
van den Bedrijfsraao in liet grafisch bedrijf,
te Amsterdam, over: „De weg tot practische
verwezenlijking der nieuwe ordening".
Spr. wees allereerst op de collectieve ar
beidsovereenkomst tusschen werkgevers- en
•beide rsorgan i sa-
be
paalden bedrijfs
tak. Dit is
instituut, dat een
vorm geeft aan de
sociale. machts
verhoudingen, die
in verschillend'
opzicht met de
rechtsbeginselen
der Christelijke
levens- en wc-
reldbeschouwing
overeenstemt. Het
collectief contract
moet niet gezien
worden als een
Mr Borst wapenstilstand in
den klassenstrijd
(de machtsgedachte), maar als de vrucht
van het gemeenschappelijk overleg tus6chen
werkgevers en arbeiders, over wat voor de
bedrijfsverhoudingen recht zijn moet (oe
rèchtsgedachte).
Het collectief contract heeft zijn bepaalde
leemten. Het collectief contract moet daar
van worden bevrijd en het moet door uit
bouw worden versterkt.
Spr. vestigde op een tweetal zwakke pun
ten speciaal de aandacht. In de eerste plaats
wees spr. op de corlcurrentie der buiten het
contract gebleven werkgevers. En in de
tweede plaats vestigde spr. de aandacht op
het telkens terugkecrende gevaar van eer
arbeidsconflict bij den afloop van het con
tract. Het eerste gevaar is door algemeen
verbindendverklaring van Ijet. collectief con
tract c.q. door publiekrechtelijke bedrijfsver-
ordeningen te ondervangen, het tweede door
vrijwillige of gedwongen arbitrage. De uit
bouw van het collectief contract is o.a. door
een regeling van het leerlingwezen, door
oprichting van pensioen- en ziekenfondsen,
c.oor bedrijfsrechtspraak of andere gemeen
schappelijke regelingen, zooveel mogelijk
geregeld in de collectieve arbeidsovereen
komst en uitgevoerd door paratetisch
samengestelde instanteies te verwezenlijken.
Voorzoover de sociale wetgeving een en
ander regelt, moet er naar gestreefd worden,
dat de uitvoering dezer wettelijke regelin
gen, aan instanties, samengesteld uit ver
tegenwoordigers van werkgevers- en
dersorganisaties, wordt opgedragen, opdat
de georganiseerde werkgevers en arbeiders
direct in de uitvoering dezer sociale rege
lingen worden betrokken.
De practijk bewijst evenwel, dat. in meer
of minder gewichtige deelen van het maat
schappelijk leven trots alle organisatorische,
propaganda de totstandkoming van een col
lectief contract niet te verwezenlijken is.
Deze toestand is zeer onbevredigend' en
eischt ter bereiking van een bevredigende
sociale bedrijfsregeling andere ingrijpende
maatregelen.
Deze maatregelen moeten daarin bestaan,
dat de overheid in de eerste plaats liet in
het maatschappelijke leven (in gewoonten,
zeden en heerschende rechtsovertuigingen)
levende recht erkent, b.v. door rechtsvi
oing. door middel van speciaal daarvoor in
gestelde commissies. Alleen waar dit onge
schreven recht niet aanwezig is, grijpe de
overheid rechtstreeks in, door nieuw recht
te scheppen, waarbij met de eigenaardig
heden van eiken bedrijfstak, zooveel moge
lijk rekening worde gehouden.
Spr. betoogde verder, dat de door hem
verdedigde richtlijnen voor de sociale
ordening ook bij de economische orde
ning voorzoover 'mogelijk toegepast kun
nen worden.
Daarbij mag echter piet vergeten worden,
dat bij de economische ordening niet van
hetzelfde uitgangspunt kan worden uitge
gaan als bij de sociale ordening (het collec
tief contract). Bij de economische ordening
heeft men te doen met een chaotische veel
heid van trusts en kartels, welke toch
owars door de bedrijfsgemeenschap van
werkgevers en aitbeiders heenloopt, ja, op
die bedrijfsgemeenschap zelfs storend in
werkt. Bij de economische ordening zal men
meer geval voor geval moeten beoordeelen,
waaibij eenerzijd6 de invloed der arbeiders
organisaties niet uitgesloten mag worden,
maar anderzijds deze invloed' zich tot de
hoofdlijnen der bcdrijfs-economisehe-orde-
ning moet beperken.
De heer Ajmelink eere-voorzitter
De heer H. Am el ink, die in verband
met zijn vele werkzaamheden als bestuurs
lid bedankt had, werd op voorstel van het
bestuur met groote instemming door het
congres tot eere-voorzitter van oe Inter
nationale benoemd, zulks uit waardeering
voor Oiet vele verrichte werk.
De beer Amelink heeft, voor deze onder
scheiding en voor de wijze, waarop men
hem in de verschillende landen altijd heeft
ontvangen, hartelijk dank gezegd.
De lieer F. P. Fuykscliot van Utrecht
werd aangewezen als de nieuwe secretaris
Van de Internationale.
KUNST EN LETTEREN
Frank van der Goes overleden
LAREN (N.H.), 5 Juni. Vanmorgen
om ongeveer vijf uur is in zijn woning aan
de Lingenskamp alhier op tachtigjarigen
Jeeftijd overleden de bekende literator en
schrijver Frank van der Goes.
Frank van der Goes, was een der
mede-oprichters -van „De Nieuwe Gids" er.
an de Sociaal-Democratische Arbeiders
partij.
Frank van der Goes, afstammeling
van een adellijke Zeeuwsche familie, werd
op 13 Februari 1859 te Amsterdam geboren,
alwaar hij ook de H.B.S. bezocht, en klas-
segenoot was van den jong gestorven dich
ter Jacques Perk. Zoo kwam hij in aanra
king met dc groep van jonge letterkun
digen, die in 1885 de kern zouden vonpen
van de zoogenaamde literaire beweging der
„Tachtigers". Van der Goes' belangstelling
was eveniwel niet uitsluitend van aestheti-
scJhen aard, zij richtte zich meer naar het
algemeen cultuur-historische en politieke.
Aanvankelijk bestemd voor het assurantie-
bedrijf, en daarnaast zich bezighoudende
met het schrijven van tooneel-critieken, be
gon hij zach allengs'meer en meer voor het
arbeiders-probleem te interesseeren. Met
Troelstra en anderen keerde hij zich te
gen den Sociaal-Democratisch en Bond van
Domela Nieuwenhuis, welke de
anarchistische richting uitging en zich
scherp kantte tegen de idee van den parle
mentairen strijd. Zoo werd hij, toen de tiid
daarvoor rijpte, een van de „twaalf apos
telen", de twaalf oprichters der S.D.A.P.,
welke een scherpen strijd om haar bestaan
kreeg te voeren. In de na-oorlogsehe .jaren
geraakte hij echter weder van deze partij
vervreemd; afwijkende inzichten brachten
hem korten tijd in de gelederen der Onaf
hankelijke Social istische Partij (O.S.P.),
schoon hij later tot zijn oude, eerste liefde
is teruggekeerd.
Van Van der Göes' vele publicaties kun
nen genoemd worden zijn vertaling van
drie deelen van Marx' „Kapital", zijn litte
raire herinneringen uit de Nieuwe Gids-tijd
en een zeer groot aantal opstellen en essays
van litterairen, economischen, politieken en
cultuur-historischen aard, waaruit ter ge
legenheid van zijn tachtigsten verjaardag
een bundel is verzameld, die bij de Wereld
bibliotheek te Amsterdam is uitgegeven.
Nu na Van Eeden en Kloos ook deze zeer
bekende tachtiger-figuur is heengegaan
blijft slechts Lodewijk van Deyssel als laat
ste Nieuwe-Gids-inan over.
De teraardebestelling van het stoffelijk
overschot van dezen schoonheidszoekenden
aristocratischen democraat zal Donderdag
a.s. plaats hebben op de Algemeene Be
graafplaats te Blaricum, des middags om
half drie.
HAARLEM, 5 Juni. Zaterdagmiddag is
de bekende schrijver Dr K. J. L. Albe r-
d i n g k T h ij m, beter bekend onder, zijn
pseudoniem Lodewijk van Deijssel,
door een schare vrienden en belangstellen
den op hartelijke wijze gehuldigd. Namens
een huldigingscomité werd hem een door de
beeldhouwster Nel Bakema vervaardigde
buste aangeboden. De plechtigheid geschied
de in een der zalen van restaurant Brank-
Lodewijk van Deijssel werd toëgeeroroiker
door den kunstschilder H. F. Boot, voorzit
ter van het huldigingscomité, die in zijr
rede de groote verdiensten van Van Deijssel
deed uitkomen en enlkele gedeelten uit zijn
werken voorlas. Nadat de heer Boot een
album met de namen der schenkers had
overhandigd, werd het borstbeeld onthuld.
Lodewijk van Deijssel beantwoordde de
rede van den heer Boot en zeide, ten 2
ste ontroerd te zijn door de huldiging,
dat daaruit zoo'n groote waardeering sprak
voor zijn werk
Meer dan diamant
MAASSLUIS, 5 Juni. Het echtpaar C.
Tuytel-Boon hoopt Zaterdag, 10 Juni a.s. zijn
65-jarige echtvereeniging te herdenken.
De heer Tuytel ging reeds op 12-jarigen
leeftijd met een logger naar zee en was tot
zijn 50ste jaar op de visscherij werkzaam.
Daarna bleef hij nog nauw met de haringvis-
scherij verbonden want gedurende 30 jaar, dus
tot zijn 80ste jaar, was de heer Tuytel schuur-
kneoht bij de firma J. Gaasbeek.
In het kerkelijk leven trad de heer Tuytel
ook op den voorgrond, ongeveer 20 jaar
diende bij de Geref. Kerk als ouderling.
De bruidegom, die 85 jaar is, is nog kern
gezond en in a akt dagelijks zijn wandelingen.
De bruid, die 87 jaar is, hoewel gezond, lijdt
den la als ten tijd eenigszins aan verval van
'krachten. Het zal de oudjes in hun woning
Tuinstraat ISawart, op hun bijzonderen jubi
leumdag zeker niet aan belangstelling ontbre
ken. Moge de Heere hen bij het vallen van
den levensavond nabij zijn.
Hoewel de toestand gelukkig
ƒ-niet spannender wordt, acht
r' onze regeering het noodig
de soldaten nog steeds op
de posten in de grens- en
kust-bewaking te houden.
Ze waken nog steeds
in de eenzaamheid,
ver van huis en haard.
Onze lezers hebben
reeds ondubbelzinnig
blijR gegeven met
deze jongens mee te
leven. Het HAND-IN-
HAND FONDS groeit
eiken dag nog en het
bedrag nadert de dui
zend gulden al aardig.
Dagelijks gaan de kranten
w* X naar de wachters aan onze
grenzen. Ze lezen er hun
eigen krant. Van vele zijden
ontvangen wij van hen be
wijzen van dankbaarheid,
die we gaarne aan onze
lezers, die ons tot deze actie
in staat stellen, doorgeven.
Weest er van verzekerd? We doen een goed werk!
Men heeft ons gevraagd waarheen we de kranten alzoo zenden. Het
is natuurlijk niet noodig de lijst volledig te publiceeren, dat zou veel
te lang worden. We doen hier slechts even een greep en daarmee be
wijzen we, dat heel het land vrijwel van onze actie profiteert. Behalve
particulieren, zijn het vooral tijdelijke Militairen tehuizen die de bladen
ontvangen. Op die punten komen de jongens samen en daar doen de
bladen het meeste nut.
We noemen: Eindhoven, Gendringen, Huisduinen, Bakel (N.B.), Hel
den (L.). Wouw (N.B.), Nuth (L.), Borger (Dr.), Zelhem (Gld.)
Stadskanaal, Oostkapelle (Walch.), Bergen op Zoom,
Soesterberg, Deurne(N.B.),Hilvarenbeek, Aalten,Chaam(Z)
Helenaveen, De Krim (O.). Verder is er de IJssellinie,
waaruit men de plaatsen Voorst, Eerbeek, De Wilp, Epe,
Wezep en Heerde noteeren. Ook in de omgeving van
Rotterdam blijven er verschillenden. Ook dat zijn verre pos
ten, omdat de jongens uit andere deelen van het land komen.
Hebt ge Uw gave reeds gestort? Niet, doe het dan direct,
via onze Giro, per postwissel of het bedrag in postzegels.
Hier volgt thans de nieuwe verantwoording t
T. do J. te D. f 1.30: N.N. te *3 Gr.
f 0.60; J. S. te 's Gr. f 0.50: S.' en
S. te 's Gr. tl; K. J. L. te 's Gr. tl;
Dam os W.. te 's Gr. f 1.50: Wed. H.
S. te D., f 5: Wed. H. R. te H., f 1;
Wed. P. J. H.-D. te S.. f 1; J. de V.
te K„ f 1; C. J. W. te H., f 1; C. J.
V., f 0.50: A.
r. B. te IJ., f 1.50; P. v. B. te IJ.,
P. de J. te R. f)l; Wed. P. Z.
B„ f 0.50; Joh. V. te 's Gr., f 2:
R„
f Gr., f 1;
C. D.
mes G. c-n de R. te 's Gr., t 4; H. V.
te V.: f 1; J. v. d. R. te 's Gr., f 1;
W. W. te A., f 0.10; W. L. te R.. f 0.50;
B. B. te N.. f 1: J. W. Jr. te V., f l:
R., f 1.25; J.
J. N. v. W.
S.. t 1; N,
de M. V. 1
Gr., f
Gr., f 1.50; Mevr.
■s Gr., fa- M. H. T. IC te
50; Mevr. M. te R„ f 1;
's Gr. f 1.50: P.
f 0.50; N.N. te U, 0
te L., f 2: G.J.V.
LieP' te W., f 0.75;
spaarpot van de kinderen te S. f0.50;
Th. E. te E.. f 1; Wed. A. v. R. te
H.. f 1; w. E. v. P-_te S., f l: W. -
50; Mevr. H. H.
.Hebt Elkander
\s_Gr. f 2; J.
de W. 1
R., f_5: D. P. to W„
J. R.
f 1; H. M.
f 1; J. F. A. A. di
Dr. H. J. W te L.. f 1; W. J. K.
R., f 2.50: J. de K. Jr. te Z.. f 1; J.
v. E. te G., f 1; Mej. P. H. v. V. te
H„ f 5; McJ. R. te D.. f 0.10; Dr. A.
W. S. Jz.
s Gr. f 1; H. F. te
d. B. te R. t 2.50;
E. f 1; wed. J. V.
e S. f 0.50: H. v. E.
Gift van het Prinselijk Paar
's-GRAVENHAGE, 5 Juni. Het prinselijk
paar heeft een belangrijke gift beschikbaar
gesteld ten behoeve van de slachtoffers
de overstroomingsramp op Timor.
Poging tot moord te Soest
SOEST, 5 Juni. Zaterdagavond is door
de politie te Soest gearresteerd de 56-jarige
metselaar L. van 't K. terzake van poging
tot moord c.q. zware mishandeling van zijn
eohtgenoote. De man werd door een in-
wonenden zoon m de huiskamer aangetrof
fen, toen hij boven zijn op den grond lig
gende vrouw stond en haar juist met een
zware stoel een klap wilde toebrengen. De
vrouw werd door haar zoon ontzet. De man
had eenige dagen tevoren gezegd, zijn vrouw
van het leven te zullen berooven.
Later op den avond is de 25-jarige zoon,
bij wien de moeder een toevlucht had ge
zocht, door zijn vader, die toen hij het mis
drijf pleegde in staat van dronkenschap
verkeerde, op ernstige wijze mishandeld.
Hierop heeft de politie ingegrepen en de
vader in alrest gesteld.
De vrouw heeft zich dien avond nog onder
dokters behandeling moeten stellen.
ECONOMIE EN FINANCIEN
Koersen van aandeelen
de Statistiek deelt
Indexcijfer van koersen van aandcelcD
(basis 1930 100).
4e kw le kw. Mrt. Apr. Mei
1938 1939 193!"
.1?. indexcijfer
(biiMienl. fondsen) 98 2 93 G 91.0 87.2 89.3
lijverheid 9,3.9 9 4.7 96.6 90.6 92.7
i.-nnikien 93.6 88.2 86.9 80.7 82.8
chccpvaa rt 98 1 90.1 89.9 82.7 88.5
li tern, fondsen 54.3 49 8 50.6 45.8 47.8
Ned. ind. fondsen 101.2 91.'7 89.8 81 9 82.6
mdsen 60.8 57.4 57.5 49.7 52 2
N.V. Verz. Bank Victoria
ering-sbank „Victoria" te Amisibeindlaim
ntloenc-n we het volgende
Do bereikte resultaten zijn bevredigend. De
bruto-productl® bedroeg f 13.601.778 Jvoris
jaar f 14.756.664); de afschrijving
f 7.556.S61 v.j. f 6.755.475) zoodat
V.j. .f 8.001.189). De I
„i van f 6.044.915
i van dc afschrlj*
omstandigheden in het afgeloopen boekjai
Het verzekerd bedrag Mees dit jaar
f 94.043.956, tot f 100.088.872. Het sberftever.
gunstig. De geheele pren
f 18.541.138).
bedraagt f 19.715.694, (v.J,
belegd gehad hebben.
laatste telt heeft vanzelfsprekend
jaar ongunstig beïnvloed;
het boekjaar
stijging det
:eda.ald, doordia
»ed vai
objecten vonden, waarvoor wij gunstigei
waarden konden bedingen, dan in het afge
loopen jaar te verkrijgen
De exbra-r&serve bedroeg 31 Dec. 1538
f 908.021 (v.j. f 843.354). en de
belegging f 1.061.303). De final
ten zijn bevredigend De nettowinst bedraagt
f 291.355 .(v.j. f 391.738.)
KALE1DOSCOOP
let. De
Blijkens het Jaarverslag van de Ned,
Ind. Suiker-Unie bedraagt de v
1938 f 769.178 (v.j. f 1.120.177). Er wordt een
dividend van f 69.uitgekeerd op gewi
aandeelen (v.j. f 75).
In de jaarlijksche algemeene vergaAt*
rign van Aandeellioudera der N.V. Mij. tot
E x p I. van ..Het -Witte Huis" te Rot
terdam werden de jaarstukken omvcfandtrd
In de jaai
che Glasverzeke
aarvers lag en de balai.„
lesrekening goedgekeurd, en het dividend
venals vorige Jaren vastgesteld op 4 pCt. over
et gestorte en 1 pCt. over het geplaatste V"
'In do afgeloopen maand wer-den vanuit
de zeehaven van de hoogovens te IJ mul
ei n 12 ladingien plokiJzeir verscheept, waar
in het grootste gedeelte besteand was vooS
landinavië en havens in de Oostzee.
In Mei van het vorig jaar werden slecht
5 dergelijke ladingen van genoemd bedrijf
nar bv.'vnJandsohe havens verscheept.
