SPA THEE DOETJE GOED! Verlenging eerste oefentijd geen regel Behandeling van HARTAANDOENINGEN BH ZATERDAG 3 JUNI 1939 DERDE BEAD PAG o NATUURLIJKE KOOLZUURBADEN Alleen in bijzondere inter- nationaal politieke omstandigheden Vredessterkte van drie lichtingen Kampen voor oef en inq op 001 togssterkte Blijkens de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer nopens de wijziging van de Dienstplichtwet beoogt de regee ring met de voorgestelde wijziging van de dienstplichtwet niet om, onder normale omstandigheden, den eersten oefentijd te verlengen en daardoor een grootere vre dessterkte in het leven te roepen. De eerste oefentijd, zooals die laatstelijk werd vastgesteld, wordt op zich zelf voor het Nederlandsche leger voldoende ge acht. De eenige reden, waarom het onder havige voorstel werd ingediend, ligt in het latente oorlogsgevaar, dat den laatsten tijd ons werelddeel bedreigt. Al is de regeering volkomen overtuigd, dat geen enkel naburig land tegenover Nederland zulk een plotselingen aanval beoogt, bij het uitbreken van een oorlog tusschen de groote mogendheden van West-Europa kan er licht een situatie ontstaan, die ons dwingt onmiddellijk onze zelfstandigheidspolitiek met kracht van wapenen te steunen en de mobilisatie van ons veldleger te verzekeren. Van den voorgestelden maatregel zal dan ook alleen gebruik worden gemaakt, indien zich .omstandigheden voordoen, die anders aanleiding zouden moeten, geven tot buiten gewone oproeping vap dienstplichtigen voor de grens- en kustbeveiliginig. Zijn die om standigheden er niet, dan blijft de voorge stelde machtiging tot het verlengen vap den eersten oefentijd buiten toepassing. Enkele cijfers De jaarlij ksch terugkeerende uitgaven voor het wapen der infanterie worden ge schat op f 8.500.000 en de uitgaven voor eens op f 1-4.0S0.000. Voor de andere wapens zal de toepassing van den maatregel niet of slechts op beperkte schaal behoeven plaats te vinden. Zoo spoedig mogelijk zal begonnen worden met bet oefenen van oudere lichtingen. Men overweegt daarvoor twee oefenkampen op tc 'richten, elk plaats biedend aan een regiment infanterie en een afdeeling artil lerie op oorlogssterkte. De jaarlijks terugkeerende uitgaven wor den geschat pip f 1.200.000 en de uitgaven voor eens op f 9.730.000. Soepele encadreering Zooals hierboven reeds werd uiteengezet, ligt het in het voornemen de verlenging van den duur der eerste oefening slechts toe te passen, wanneer de internationaal-poli- tiekc toestand daartoe bepaalde aanleiding geeft; mede in verband c.aarmede moet de encadreering zoodanig soepel zijn, dat zij zoo noodig weder kan worden ingeperkt. Het voorstel om de Kroon të machtigen den duur der eerste oefening tot ten hoogste twee jaar te verlengen, houdt verband met de gewenschte vredessterkte, welke kan worden verkregen door tweemaal een verlenging van 6 maanden toe te passen, m.a.w. tweemaal achtereen een lichtingsploeg onder de wapenen te houden, zoodat een totale vredes sterkte aan geoefende troepen.van drie lichtingsploegen ontstaat. Het is dan ook de bedoeling, een ruim gebruik te maken van verlofspersoneel, in het bijzonder beneden den rang van offi cier (o.m. vaandrigs, dienstplichtige onder- officieren-adrriinistrateur, fouriers en ser geanten, die ten gevolge van de voorgestel de wijziging eveneens langer onder de wa penen worden gehouden). Mocht nochtans voor enkele rangen eenige uitbreiding met beroepskader noodzakelijk blijken, dan zal deze uitbreiding niet van een zoodanigen 's Lands belang 'verzet zich tegen verstrekken van uitvoerige inlichtingen omtrent de wijze, waarop de regeering zich de versterking van de grens- en kustbevei- liging heeft gedacht. In het algemeen kan echter wel worden gezegd, dat de troepen, welke ingevolge dit wetsvoorstel onder de wapenen zullen kunnen worden gehoü dan wel geroepen, er dekern van z.i. uitmaken. Deze troepen zullen geen'andere taak hebben dan. de beveiliging van de kust. en van de grens en gemobiliseerd zijnde niet in- de sterkte van het veld leger zijn begrepen. De - verlehging van den duur der eerste oefening voor de, dienstplichtigen van de marine-kustwacht staat los van de tijds omstandigheden. Er is geen reden, waa tleze verlenging slechts voor een zeker tal jaren zou behoeven te duren. Of voor deze dienstplichtigen de oefentijd op 21 maanden zal worden gebracht, staat nog niet vast.. De bedoeling is slechts om dén algeiïieënen maximum-duur voor de dienst plichtigen bij de zeemacht ook voor de aspiranten-kustwachter van toepassing te maken. De algemeene oefentijd bij de zee macht is trouwens tot dusver nog niet ver der dan tot 20 maanden opgevoerd. Verlies van betrekking Ook de regeering gevoelt de noodzake lijkheid liet vraagstuk betreffende het ver lies van betrekking als gevolg van het ver vullen van militiare verplichtingen nader in beschouwing te nemen, als èri eerste oefening èn herhalingsoefeningen uitbrei ding ondergaan. Intusschen is de oplos sing, meer in liet bijzonder ten aanzien van de eerste oefening, des te moeilijker, indien de werknemer voor langer tijd aan zijn burgerwerk wordt onttrokken. De ervaring leert wel. dat over-het. algemeen het vér- lies van betrekking bij opkomst in werke- 1 ijken dienst niet zoo veelvuldig voorkómt als menigmaal wordt beweend en dat, .vooi- zoover het wel geschiedt,'dit volstrekt'niet al lijd liet gevolg van die opkomst is, terwijl bovendien het ontslag, samenhangende met zoodanige opkomst,, niet steeds aan onwel willendheid van den werkgever moet wor den toegeschreven. Behalve dat- het departement van Defensie sinds een aantal jaren zich gecuirig over gevallen, als hier bedoeld, tot werkgevers wendt, dikwijls met be vredigenden uitslag, verricht ook de Koninklijke Nationale Vereepiging tot steun aan miliciens in dezen zeer nut tigen arbeid. "VVat op dit gebied verder gedaan zal kunnen worden,, zal een punt van nadere overweging uitmaken. Het ligt inderdaad, zooals in den aan vang reeds wei-u uiteengezet, in het voorne men om van de bevoegdheid, den duur der eerste oefening op ten hoogste twee jaren te stellen, alleen dan gebruik te maken, wanneer op de mogelijkheid van het plotse ling optreden van buitengewone spannin gen moet worden gerekend en aldus te breken met de practijk, dat de duur dei- eerste oefening althans over het alge meen overeenkwam met het door de dienstplichtwet toegelaten maximum. Vergrooting van het contingent Van verschillende zijden, op vele plaat sen en in verschillend verband zijn in het Voorloopig Verslag vragen gesteld en op merkingen gemaakt, welke betrekking heb ben op de vraag, of niet door vergrooting van het contingent een betere oplossing kon worden verkregen aan door verlenging van den eersten oefentijd. Voor de regeering stond vast gelet op den toestand van 's lands financiën eener zij ds en de behoeften op velerlei gebied, niet het minst op sociaal gebied, ander zijds dat die weg moest woraen bewan deld, welke een voldoenden graad van vei ligheid zou waarborgen en tevens de ge ringste financieele offers zou vorderen. Vanzelf gingen toen de gedachten uit naar een oplossing, welke het mogelijk maakt een verhoogde vredessterkte afhankelijk van de interpationale-politieke omstandig heden hetzij op ruimere, hetzij op meer beperkte schaal of zelfs in het geheel niet toe te passen. Reeds op grond hiervan ging de-keuze in de richting van een verlenging in den eersten oefentijd. Voorts heeft verlenging van dep eersten oefentijd dit voordeel boven uitbreiding van het contingent, dat men haar slechts be hoeft toe te passen op die wapens en dienst vakken, welke een rol bij de grens- en kust/beveiliging hebben te vervullen, ter wijl bij de uitbreiding van het contingent alle wapens en dienstvakken zijn betrok ken, hetgeen noodzakelijk tot hoogere kos ten leidt. De regeering acht het van belang, dat de door haar gekozen oplossing bovendien nog Hr. Ms. flottieljeleider „Tromp" bracht dezer dagen een bezoek aan Oslo. De Nederlandsche oorlogsbo dem aan de kade, waar 't schip veel belangstelling trok. MINERAALWATER SPA-MONOPOLE Vraagt Hotellijst M. aan het Bureau voor Vreemdelingenverkeer. (Reel.) het voordeel-biedt, dat zij eerder in toepas sing kan -worden gebracht, dan een oplos sing, waarbij sprake is van uitbreiding van "het contingent, waardoor de oudere ge-mobiliseerden, die thans buitengewoon onder de wapenen zijn geroepen, eerder in de gelegenheid kunnen worden gesteld naai' hun gezin en werk terug te keeren. Het is verre van de regeering om te be weren, dat aan de door haar gekozen op lossing geen bezwaren zouden kleven. Zij erkent, dat haar oplossing den persoonlij ken last van den dienstplicht legt op de schouders va:i slechts een gedeelte van het aantal beschikbare mannen, zij het ook, dat de overigen tot buitengewone dienst plichtigen worden aangewezen en in bui tengewone omstandigheden kunnen wor den opgeroepen. Deze ongelijkmatige ver deeling zou de regeering gaarne hebben weggenomen, doeli om der kosten wille heeft zij het middel daartoe, te weten uit breiding van het contingent, niet kunnen Inderdaad is, van militair standpunt uit gezien, een voordeel van contingentsuit breiding boven het gekozen systeem, dat vrijwel alle weerbare mannen zouden wor den geoefend en de militaire-opvoeding en vorming deelachtig zouden wórden. Dit voordeel moest wederom in verband met de daaraan verbonden hooge kosten de regeering zich, echter laten ontgaan. Een en ander samenvattende, is de regee ring van oordeel, dat ten behoeve van een goede, grens- en kustbeveiliging eerst dan tot vergrooting van hQt contingent mag worden overgegaan, wanneer met veilen-1 ging van dén eersten-oefentijd het'gestelde dpel niet zou kunnen worden bereikt. I Weinig vrijwilligers melden zioh aan Ten aanzien van het stelsel van vrijwil-1 ligerskorpsen (waaronder mede te verstaan grens- en kustdetachementen, bestaande uit geoefende dienstplichtigen, die zioh daar- 1oe vrijwillig aanmelden) moge nog wor den vermeid, dat op een vrijwillige aan melding op voldoend groote schaal geens zins mag worden gerekend. Medegedeeld kan wórden, dat voor het vervangen van oudere dienstplichtigen, die thans onder de wapenen zijn geroepen zich nog geen 3000 man vrijwillig hebben aangemeld. Naar aanleiding van een desbetreffende, door enkele leden gestelde vraag, kan wor den medegedeeld, dat het voorstel om den maximum-duur der eerste oefening van het hoofdwapen indien noodig dubbel zoo lang te kunnen maken, voortspruit niet uit den wensoh om de manschappen beter te kunnen oefenen, doch uit den wensch over een grootere vredessterkte te beschik- De bevoegdheden om dienstplichtigen na het volbrengen van den normalen eerste- oefeningstijd langer in werkelijken dienst te"houden-of om ze terug te roepen in den geest van de aanhangige plannen, kan aan art. 32 der Dienstplichtwet alleen wor den ontleend, wanneer de Kroon hóeft verklaard, dat een toestand van oorlog, oor logsgevaar of andere buitengewone om standigheden aanwezig is. De voorgestelde maatregel zal reeds kunnen worden toege past in tijden van spanning, zonder dat een verklaring, als hier bedoeld, wordt uit gevaardigd. Het tweede oefeningsjaar Het instellen van een lichaam voor ont wikkeling au ontspanning is reeds, zij het voorshands op bescheiden schaal, ter hand genomen. - Ten einde maalrcgolen te. treffen, waar door dienstplichtigen in staat zijn hun vakbekwaamheid te onderhouden, wordt overleg gepleegd met het departement van Sociale Zaken. Het program, dat met de dienst plichtigen gedurende het tweede oefeningsjaar zal worden behandeld, is nog in overweging. Het ligt in het voornemen bij het samenstellen daar van rekening te doen houden met de de economische en sociale belangen der dienstplichtigen, hetgeen reeds moge blijken uit het overleg, dat ter zake is geopend tusschen de depar tementen van Sociale Zaken en van Defensie. Overwogen wordt de herhalingsoefenin gen in den vervolge in oorlogsverbanden te doen houden, waarbij dan alle tot het oorlogsonderdeel behoorende dienstplichti gen onder de wapenen worden geroepen. In verband hiermede kan bezwaarlijk wor den medegedeeld, welke lichtingen in 1939 en 1940 voor herhalingsoefeningen in wer kelijken dienst zullen worden geroepen. De uitvoering van de maatregelen ter voorziening in de pers'oneele en materieel© behoeften van de weermacht is over eenige jaren verdeeld. Het materieel komt gelei delijk beschikbaar, terwijl de opleiding van het voor de bediening daarvan benoodigde personeel daarmede ongeveer gelijken tred houdt. Een passagierstrein, op weg naar Londen, botste op een overweg in Norfolk tegen een vrachtauto en derailleerde. Een luchtfoto van het ongeluk, dat verschillende personen het leven kostte. Havermoutfabriek door brand verwoest Met vier spuiten is het vuur bestreden Groote voorraad haver ging verloren LEIDEN, 3 Juni. Gisteravond is de Havermoutfabriek „De Drie kleur" aan den Hooge Rijndijk in vlammen opgegaan. Deze fabriek, de vroegere graanmaalderij van den heer H. W. Koning, is het eigendom van den heer T. v. d. Me'er in Wassenaar. De bedrijfsleider, de heer van Veen, die tot voor kort in het heerenhuis op het fabrieksterrein woonde was juist verhuisd, omdat de heer v. d. Meer de woning zou -betrekken, zoodat het pand dus leeg stond. Een voorbijganger rkte den brand op en waarschuwde onmid dellijk de brandweer. Aan den Hoogen Rijn dijk is echter slechts een handspuit gestatio neerd. en het vuur greep van den aanvang af snel om zioh heen, dat reeds dadelijk dui delijk was dat dit spuitje weinig zou uit richten. De gemeente-opzichter waarschuwde dan ook onmiddellijk de Leidsche brandweer en ook de motorspuit van Zoeterwoude (Dorp) en van Leiderdorp trokken ter as sistentie uit. De Leidsche 'brandweer gaf het eerst water, maar toen had men reeds met een grooten en feilen uitslaanden brand te maken. De heele fabriek brandde in minder dan geen tijd als enorme fakkel, zoodat het vuur mijlen den omtrek te zien was. In den grooten voorraad ha-ver vond het gretig voedsel en ook de groote papiervoorraad, die in een aparte loods was opgeslagen werkte er toe mede, dat de vlammen hoe langer hoe he viger oplaaiden. Aan het fabrieksgebouw viel niet veel meer te redden en de talrijke slan gen op de vier spuiten weiden dan ook zoo gedirigeerd, dat zij het heerenhiuis en de andere woonhuizen, die vlak bij den vuur haard stonden, tegen het woedend element beschermden. Een oogenblik moest worden gevreesd, dat ook deze huizen zouden worden aangetast, want de wind stond juist in de richting van den 'weg en een hevige vonkenregen daalde op de belendingen neer, maar toch is het mogen gelukken den brand vrijwel tot de fabriek te beperken. De huizen liepen alleen belangrijke waterschade op. De vonkenregen een dikke rookwalm maakten ook het rs zoo drukke verkeer over den Hoogen Rijndijk zoo goed als onmogelijk, zoodat dit ernstig werd gestremd. Te ongeveer half elf was het gevaar voor uitbreiding geweken en kon de brandweer beginnen aan het blusschen der rookende en smeulende puinhoopen, waarin de vlammen nog telkens oplaadden, zoodat dit nablus- schingswerk nog geruimen tijd vorderde. Een groote menschenmenigte was op de been om het indrukwekkende schouwspel gade te slaan. Op het terrein van den brand zagen we o.a. burgemeester Brug en de wet houders Splinter en Boot van Leiderdorp, alsmede burgemeester Smeets en wethouder de Graaftf van Zoeterwoude. Ook de Leidsche hoofdinspecteur van politie, de heer Weyers, aanwezig. De brandweer van Zoeter woude stond onder leiding van de heer en W. Beveren en H. Pieterse. De Leidsche brandweer stond onder commando van in specteur H. Oouzy. De ooi-zaak van den brand is vermoedelijk broei in den haver.voorraad geweest. Ook ver-, Middelburgs nieuwe burgemeester Gister is de heer Dr J. van Walré de Bordes geïnstalleerd MIDDELBURG, 2 Juni. Vrijdagmiddag had in de Raadszaal de installatie plaats van den nieuwebenoemden burgemeester Mr. Dr. J. van Walré de Bordes, in tegenwoordigheid van vele genoodigden, w.c. vele burgemeesters van Walcheren en an dere deel en van Zeeland, den heer M. F e rn- hout, burgemeester van Bussum, de hee- ren De Bordes en 's Jacob, oud-burge meester van Bussum en burgerlijke en mi litaire autoriteiten. Na voorlezing van het Kon. Besluit dor benoeming en liet proces-verbaal der l.eëedi- ging nam wethouder J. Onderdijk het woord. Na het vertrek van burgemeester Fernhout, aldus spr., werden verscheidene namen van verdienstelijke mannen uit de omgeving genoemd. Dus kostte het eenige moeite met deze benoeming vertrouwd te ra ken. Uw vorig werk van internationalen aard gaf echter eenige geruststelling. De wethouders reiken U, ging spr. voort, van ganscher harte de hand om U te helpen met onze kennis van plaatselijke toestanden. De economische toestand van onze gemeente is ongunstg, de financiën zijn de -noodlijdend- heid nabij, de autonomie is door de crisis aan- Als tegenstander van wat ons volk ver deelt, kunt gij als een goed burgemeester belangrijke zaken behandelen en onze volle medewerking verkrijgen. Hierna hing de heer O n d e r d ij k den burgemeester de ambtsketen om. Vervolgens nam de heer W a 1 ré d e B o r- des het woord. Bij het aanvaarden van het ambt van burgemeester van Middelburg dankt Spr. voor alles God, dat Hij hem op deze plaats heeft gebraoht.Vervolgens dank- leden jaar is de fabriek gedeeltelijk afge brand. Er is toen een nieuw gedeelte opge trokken. Het oude zoowel als het nieuwe gedeelte zijn thans verwoest. De schade is zeer aanzienlijk, maar wordt door verzeke ring gedekt. In de fabriek werkten ongeveer vijftien menschen. De nieuwe burgervader en zijn echt- genoote bij aankomst aan het oude stadhuis. te Spr. H. M. de Koningin voor zijn benoe- Een' der voornaamste factoren, waardoor Spr. het besluit nam naar Middelburg te wollicitecren, was de radiorede, waarhij H.M. de Koningin ons volk opriep tot moreele en ge est olijke he rbe wapening. Met dozo rode heeft ons binnenlandsch bestuur, aldus Spr., oen prachtige nieuwe taak gekregen. Bevordering van moreele en geestelijke herbewapening is m. i. 's burge meesters voornaamste taak, omdat zij de kern der problemen raakt en de werkelijke oplossing brengt. Alle moeilijkheden, waar mede wij worstelen, zijn in de laatste analy se problemen tusschen menschen en gevol gen van zelfzucht. Wanneer die menschen tot een andere instelling tegenover elkaar komen en van hun zelfzucht bevrijd worden krijgen plotseling hun moeilijkheden een ander aspect en kunnen oplossingen gevon den worden, die te voren ondenkbaar waren. Dit geldt voor moeilijkheden in een gemeen te evengoed als voor moeilijkheden ln een gezin en voor volkeren. Wij hebben allen te kiezen: óf een gewel dige .catastrophe óf een geweldige vernieu wing. De wereldvrede kan slechts het resul taat zijn van de herbewapening van onde ren op! Nil nam de lieer J. F. Heemskerk, als oudste raadslid het woord, om hef nieuwe hoofd der gemeente te verwelkomen. Daar de kennismaking te kort is om een gemeen schappelijke meening weer te gewen, beperk te Spr. zich lot een eigen indruk. Spr. durf de te vertrouwen, dat de nieuwe burgemees ter weldra met vaste hand zal regeeren, gezien de eervole wijze, waarop deze ge werkt heeft aan 't finaprieel herstel Van staten in Midden- en Oost-Europa. En ook. aldus Spr.. omdat U hebt ingezien, dat de Volkenbond niet in staat is zijn houw te vestigen op ware broederliefde, die God ons leerde in Zijn Zoon. Er is geen vrees, dat U de regeering van C& Oia ketldêïf&x 'ncwJvde. OtrÜ- Mat de Canadian Pacific: verreweg da interessantst» route naar tndië. via Canada. V.S Japan en China. Da grootste verscheidenheid ean natuurschoon, alle comfort, die U wenschen kunt! Extra-attractieDe Weretdtentoon stelling te New Yorfct Da Ideale route voor een rets ore da «rareldl Vraagt volledige inlichtingen aan een kleine sj-ad te gering zult achten, maar wel voor de andersoortige verantwoordelijk heid. Als raadsman van Staten adviseerde erander de wetten, hier moet U blijven binnen de grenzen der wet. De uitwerking van de radiorede der Ko ningin, aldus Spr., sla ik niet zonder ge- zorgdheid gade. Zelfs wie de genade ont ving Christus boven alles te stellen, blijft tn •ele dingen gebrekkig. Wat mogen wij dan hopen van onze medemensohen, die niet de knie voor God leerden buigen? De burgemeester bracht den spreker dank en sloot de officieele zitting. De heer Fernhout, oud-burgemeester van Middelburg, wees er op, dat dit ambt geen werkkring honoris causa Is. maar een mannelijke levenstaak. Middelburg zal zijn burgemeester leeren kennen als een voor zichtig en vastberaden man, een harden iverker, goed raadgever en echten burger vader. Als U. zeide de heer Fernhout, het ïenvoudige Zeeuwsche hart op eenvoudige wijze weet te bereiken, dan ontvangt U geen luidrtichtige, maar wel warme en blijvende waardeering. De oud-burgemeester van Bussum, de heer 'e Bordes, gaf ambtelijk goede raadge- ingen en sprak als oom zijn beste wen schen uit. Namens de burgemeesters van Walcheren, als oudste in ambtsjaren en als burgemeee an Vlissingen hoopte de lieer C. A. van Woelderen op een goede samenwerking. Hij hoopte, dat burg. van Walré de Bordes •eëel zal bijdragen tot de verfraaiing van onze hoofdstad en dat hij er in slagen zal Middelburg te maken tot een leidinggevend centrum voor den landbouw van ons eiland. Ook deze sprekers werden door den bur gemeester met een kort woord xan dank beantwoord. Op de middagreceptie kwamen vele voor aanstaande personen uit de stad en de om geving kennis maken, 's Avonds bracht het Middelburgseh Muziekkorps een serenade voor het stadhuis, waarbij burgemeester \an Walré de Bordes op het bordes verscheen. Na afloop kwamen vele besturen van ver- eenigingen of corporaties zich voorstellen. Uw raam- en aanplakbiljetten bestelt U; toch zeker ook bij de bekende verkiezings- drukkerij LIBERTAS, Goudschesingel 105, Rotterdam. Wij hebben een „Pracht biljet" in 2 maten 48 bij 68 cM. en 34 bij 38 cM.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 9