TE HUURNAARDEN
IVIarklin Treinen
4
Amersfoortsche straatweg, naast nieuwe
zwembad: PRACHTIGE VRIJE HUIZEN,
voor en achter Mij vend vrij uitzicht, 5
kamers, keuken. baJkamer. groote zolder
en groote tuin met tuinhuis, met en
zonder garage Direct bij tram en bus
verbinding Huurprijs f 40.— p. m.
Te bevr. op het werk en bij J. L. VAN
ELMPT, Niersstraat 1. Amsterdam-Znid,
Telefoon 91076.
Alle Mtlrklin Locomotieven en verdere Drodacten.
DIRECT UIT VOORRAAD LEVERBAAR. STOOHMACH1N Li-
Ook Locomotieven voor spoor 00 met bovenleiding. Verzending door het heele land en
naar Ned. Oost en West Indië. Tel. 332094 Vraagt onzen Catalogus
E. FRIER, Wel mar straat 253-259, Den Haag
Stuurt ons Uwe defekte Locomotieven en Stoommachines, wij repareeren ledei
merk vakkundlig. Alle onderdeelen In voorraad.
ZATERDAG 27 MEI 1939 TWEEDE BLAD PAG. 5
Vanaf den
Haagschen Toren
Nog eens het gebouw van den
Hoogen Raad Een populaire
laan
In het nieuwe onderdak van
den Hoogen Raad aan het
Plein is onze stad een fraai
gebouw' rijker geworden. Het
is niet gemakkelijk, temidden
van de talrijke min of meer
statige behuizingen in de
naaste omgeving een wopingj
te ontweren, die in de be
staande omlijsting past, zich
voorts aansluit bij het ge-
Wjjü raamte, dat reeds aanwezig
was en tenslotte een fris-
schen toon brengt in het ge
heel van de entourage.
Het waardige en tevens
practisoh ingerichte nieuwe
gebouw van den Hoogen Raad
zal het eventueelen kwaad
willigen moeilijker dan ooit
maken, den edelhoogacht-
baren heeren knollen voor citroenen te ver-
koopen. Niet, dat de leden van ons hoogste
rechterlijk college zioh in het bijzonder voor
de groente-teelt zouden interesseeren. Maar
we kwamen tot het bovenstaande, wil men,
door een historische associatie. Ter plaatse
immers, waar zich thans temidden van ver
schillende andere, eveneens grootsche ge
bouwen, üe behuizing van_den Hoogen Raad
bevindt, nader: op het Plein, konden onze
voorouders van enkele eeuwen terug den
kooltuin van de graven aantreffen. Overigens
is hierbij voor verbazing geen reden. Ook
graven moeten op hun tijd eten, en het is
alleszins billijk, dat zij hun groente niet al
te ver van huis betrokken.
Edoch, sinds de dagen van den kooltuin
heeft het Plein wel bijzondere promotie ge
maakt, zij het ook, dat het zijn neutralen
naam behield. Eens, en wel tijdens de Fran-
sche overheersching, is dat even anders ge
weest. In 1S11 werd de naam „Plein" gewij
zigd in de trotsche betiteling van „Place du
Roi de Rome", doch bij de bevrijding in
1S13 keerde men al heel snel weer tot den
'ouden en vertrouwden naam terug, waar
schijnlijk ook, omdat men van ae „Fransche
smetten" niets meer wilde weten.
We hebben er in ons blad reeds aan her
innerd, dat men over vroegere behuizingen
van den Hoogen Raad heel wat minder con
tent was dan men over het huidige gebouw
is. „Toen ik daar binnentrad", zoo schrijft
een bezoeker van buiten de stad omstreeks
1840 over het onderaak, dat men indertijd
met eenig zoeken in een hoek van het Bin
nenhof vinden kon. „toen ik daar binnen
trad, kon ik bezwaarlijk gelooven. dat ik mij
bevond in de tegenwoordigheid van den
Hoogen Raad der NederlandenDe toe
gangen tot den Hoogen Raad en liet Hof van
Zuid-Holland zijn zoo weinig aanzienlijk,
dat men daar ter plaatse eer de verblijven
der ongeregtigheid, dan cle tempels vfin
Themis zoude gaan zoeken, en zelfs aan
eerie zijde Zoo 1.1 liet oog loopend bouwval
lig, dat het mij onverklaarbaar voorkwam,
hoe een stedelijk bestuur het aldaar gesteld,
afschuwelijk lelijk en met instorting drei
gende poortje niet laat opruimen en dooreen
hek of anderszins vervangen, tenzij men uit
liefde voor het schilderachtige dezer ruïne
hetzelve behouden wil".
De klachten waren vooralsnog vrij menig
vuldig, maar weinig blijk werd ervan ge
geven, dat zij inderdaad gehoor vonden. Ein
delijk kwam in den zomer van 1861 het
nieuwe gebouw op het Plein gereed, doch
ook nu was men allerminst voldaan. Eens
werd het zelfs, wellicht ietwat oneerbiedig,
aangeduid met den naam van „hondenhok".
Thans evenwel schijnt het, of alle leed ge
leden is. In de afgeloopen week hebben we
in ons blad van het kortgeleden in gebruik
genomen gebouw een beschrijving gegeven,
en dus komen we daarop thans niet meer
terug. Slechts nog een enkele regel over een
fraai schilderij, aat men in een zittingzaal
kan aantreffen, een schilderij, dat ons bij
zonder getroffen heeft. Op een terras van
typisch-Hollandsche wit-en-zwarte tegels
ziet men Hugo de Groot, onzen wereldver
maarden rechtsgeleerde, afgebeeld met aan
zijn rechterzijde verschillende magistraats
personen, onder meer Oldenharnevelt en
Maurits, en aan zijn linkerzijde enkele ge
leerden, onaer anderen Vossius. Op den ach
tergrond ziet men een echt tafereel uit de
lage landen, een zeegezicht bij een haven
stad, en op de zee eenige uitvarende sche
pen. Dit alles stelt voor de „Mare librum",
de vrije zee, waarvoor Hugo de Groot mees
terlijk het pleit heeft gevoerd, een pleit, dat
nog oiet verouderd schijnt te zijn. Het ge
heel is weergegeven in stemmige kleuren,
zich goed aansluitend bij de klassieke be
timmering van donker eikenhout De schil
der, Ghristiaan de Moor, heeft aan dit werk
twee en een half jaar gearbeid, de voorbe
reidingen meegerekend, wat wel getuigt van
de nauwgezetheid en natuurlijkheid, waar
mee een en ander is opgezet.
Over jubilea hebben we als regel niet te
klagen, of juist misschien wèl, en dit omdat
er zoovele plegen te zijn. Toch gaan we dit
maal een bepaalden herinneringsdatum niet
voorbij zonder een woordje eraan te wijden,
en dat is de maand Mei uit het jaar 1889.
We zouden, waren we dichterlijk aangelegd,
de Meimaand uit 1889 kunnen noemen „het
geboorteuur van ae Laan van Meerdervoort".
Minder poëtisch gezegd: In Mei 1889 werd
de buitenplaats Meerdervoort afgebroken. Er
moest ruimte gemaakt worden voor een
nieuwen weg, en deze weg ontleende zijn
naam aan genoemde buitenplaats.
Nu zou mcri ongetwijfeld eenige populaire
straten, lanen en wegen in ons land kunnen
opsommen, doch de lijst behoefde zeker niet
lang te zijn om ook de Laan van Meerder
voort te bevatten. Verschillenoe redenen zou
den hiervoor aan te voeren zijn. We willen
er ditmaal slechts op wijzen, hoe deze laan
gestaag mèt de stad is meegegroeid. Telkens
als in dit stadsgedeelte een wijk werd bijge
bouwd. kwam er een stukje bij de laan, en
het scheen wel, of er geen einde aan komen
zou, zoowel letterlijk als figuurlijk. Het ge
volg is, dat de Laan van Meerdervoort op
het moment een lengte heeft van tegen de
zes kilometer, een unieke prestatie, om het
zoo eens uit te drukken, en als laan is zij
ongetwijfeld zonder mededingster.
Zoo vindt men hier oude en nieuwe tijden
broederlijk vereend. Het eerst-aangelegde
gedeelte immers was de plaats waar de
schilders uit de bekende Haagsche school
zich plachten op te houden om er de inspi
ratie te zoeken voor het maken van hun
doeken en met name 't laatste stuk is wel 'n
duidelijk blijk van de wijze, waarop in de
modeme groote stad de huizen worden ge
bouwd. Nieuwe centra ontwikkelden zich
langzamerhand, het verkeer vroeg ruimte, en
zoo volgde verandering op verandering. Alles
bij elkaar genomen, zal het velen toch nog
moeite kosten, te bedenken, dat heel zoo'a
gevarieerde laan in den tijd van een halve
eeuw tot stand kwam.
TORENWACHTER
BINNENLAND
Tweedaagsche militaire
prestatietocht uitnemend geslaagd
Prins Bernhard een uitmuntend
veldofficier
AMERSFOORT, 27 Mei. Het was gister
de tweede en laatste dag van den tweedaag-
sohen militairen prestatie-tocht der Alge-
meene Vereeniging van Nederlandsche Re
serve-officieren, die te Amersfoort is ge
houden. De eerste dag hebben drie officie
ren tot hun spijt den tocht voor het einde
moeten opgeven. Bovendien verscheen gister
één officier niet aan den start.
Na het vertrek van de overige 67 officie
ren om half zes in den morgen uit de ka
zerne der bereden wapens, werd omstreeks
8.30 uur v.m. door alle gestarte ruiters het
Jagershuis te Zeist bereikt. Met het gasmas
ker op werd de 40 km lange rit voortgezet,
die langs de pyramide van Austerlitz en
over de Treek naar de kazerne terugvoerde.
Prins Bernhard werd tijdens het ruiterpar-
cours bij café Bergzicht door Prinses Ju
liana en de kleine Prinses Beatrix begroet.
Hij galoppeerde daarop door de Treek naar
Amersfoort terug. Te voet werd door de
67 deelnemende officieren via de Leusder
heide en Woudenberg en door het z.g. met
gas besmette dorp Hamersveld gemarcheerd
Het rijwielparoours van 60 km voerde
gisteren over Bavoor (gasgevaar), Maarn,
Doorn( Arnhemsche Bovenweg, Zeist, De
Bilt, Lage- en Hooge Vuursche en Soestdijk
Uitvallers zijn gisteren niet gemeld. Ir
Wouter Cool, reserve-majoor voor spe
ciale diensten bij den generalen staf, voor
zitter der Alg. Ver. van Ned. Reserve-offi
cieren, reikte na afloop in de gymnastiek
zaal van de rijschool, behalve de zilveren
beker van den commandant van het veld
leger, Z.Exc. luitenant-generaal J. J. G.
baron van Voorst tot Voorst, de andere
eereprijzen aan de 67 in goede conditie
binnengekomen deelnemers uit.
Prins Bernhard heeft den zwaren twee-
daagschen prestatietocht in zeer goede con
ditie beëindigd en daarmede getoond het
uithoudingsvermogen van een zeer goed
geoefend veldofficier te bezitten.
Verhooging crediet voor
werkverruiming
„Een hooger bedrag had aangevraagd
moeten worden"
's-GRAVENHAGE, 26 Mei. Bij het af-
deelingsonderzoek der Tweede Kamer van
het wetsontwerp tot verhooging van het
zevende hoofdstuk B der Rijksbegrooting
voor 1939 verklaarde men, blijkens het
voorloopig verslag, algemeen zich met dit
wetsontwerp, dat strekt om opnieuw 30
millioen uit te trekken ten behoeve van de
werkverruiming, te kunnen vereenigen.
Verscheidene leden meenden zelfs, dat
een belangrijk hooger bedrag hiervoor had
moeten zijn aangevraagd.
Volgens opgave yan 25 Maart 1939 be
droeg het aantal werkloozen in ons land
nog 348.000. Dit is 30.000 minder dan een
jaar te voren. Bij een vergelijking van
deze cijfers moet men echter in aanmerking
nemen, dat door vergrooting van het con
tingent en verlenging van den eersten
oefentijd een belangrijk grooter aantal
jonge mannen in militairen dienst zijn ge
komen. dat groote opdrachten voor de
Defensie in uitvoering zijn, dat duizenden
arbeiders in het buitenland werken en dat
ook door het vertrek van vele buitenland-
sche dienstboden de werkgelegenheid hier
te lande moet zijn verruimd. Bedenkt men
dit, dan kan men uit de daling van het
werkloosheidscijfer niet besluiten tot een
herstel van het Nederlandsche bedrijfsleven
op aanzienlijke schaal. In vele bedrijven is
de werkloosheid dan ook nog zeer groot.
Krachtig drongen die leden voorts aan
op bespoediging van de voorbereidingen1
voor de inpoldering van het zuidelijke ge
deelte der vroegere Zuiderzee. Binnenkort
zal een aanzienlijke hoeveelheid materiaal,
dat voor den N.O.-polder gebruikt wordt,
vrijkomen; het is van het grootste belang,
dat dan onmiddellijk een aanvang kan wor
den gemaakt met den nieuwen Z.O.-polder.
Deze leden spraken als hun oordeel uit,
dat -de r^-geering, wil zij op het gebied van
de werkloosheidsbestrijding werkelijk groo
te resultaten bereiken, zich niet tot de
door haar aangekondigde plannen zal mo
gen beperken. In het bijzonder zal daarvoor
noodig zijn verlenging .van den leerplicht-
Slechts indien alle mogelijke maatregelen
te zamen genomen worden, kan in ons land,
waar nu reeds meer dan zes jaar lang een
werkloosheid van over de 300.000 personen
bestaat, een aanmerkelijk betere toestand
worden te voorschijn geroepen.
Veeauto aangereden op
onbewaakten overweg
De chauffeur bleef ongedeerd
HOORN, 27 Mei. Gisteravond om ruim zes
uur heeft zich op den onbewaakten spoor
wegovergang aan de Hulk bij Hoorn een
ongeluk voorgedaan, dat naar omstandig
heden Wonderlijk goed is afgeloopen. Een
vrachtauto van de fa Beets te Purmerend,
beladen met tien koeien, naderde op dit
tijdstip den overweg uit de richting Hoorn,
gelijktijdig met een locomotor, waaraan een
goederenwagen was gekoppeld. Vermoede
lijk heeft de chauffeur door de laagstaande
zon den locomotor te laat opgemerkt, waar
door hij niet tijdig meer kon stoppen en
nog getracht heelt den overweg voor den
trein te passeeren. Een botsing was echter
onvermijdelijk en met volle kracht trof de
locomotor de auto, juist achter de cabine.
Acht koeien werden uit den wagen geslin
gerd cn kwamen op de spoorlijn terecht.
De beide andere dieren bleven versuft in de
zwaar beschadigde auto liggen. Verschei
dene dieren bleken letsel te hebben opge-
loopen, echter niet van ernstigen aard. De
chauffeur kwam met den schrik vrij.
VLAARDINGSCHE LOGGER VINDT MIJN
's-GRAVENHAGE, 27 Mei. Tusschen Noord
wijk en Katwijk, niet ver uit de kust varen
de, heeft de Vlaardingsche logger, de VL. 28.
een mijn opgevischi. De logger liep de
Scheveningsche haven binnen en sleepte de
mijn achter zich aan. Het gevaarlijke voor
werp werd aan den Zeesluisweg gedepo
neerd, ter hoogte van den visch-afslag en is
gisteren door torpedisten naar het strand
Noord vervoerd op de grens van Schevenin-
gen en Wassenaar. Om 12 uur heeft men de
mijn tot ontploffing gebracht.
WANDELSPORT
AFSTANDMARSCH VAN DE WEES
INRICHTING NEERBOSCH
Maandag a.s. Tweeden Pinksterdag zal te
Nijmegen een 20 en 30 K.M. afstandmarsch
gehouden worden. Deze marsch belooft een
groot succes te worden daar verschillende
bekende Wandelclubs haar medewerking
hebben toege-zegd.
De start heeft Maandag te 10.30 uur .m.
vanaf „Unitas" aan het Kelfkensbosch te
Nijmegen plaats, waar ook inschrijving nog
mogelijk is. De bekende commandant van
het Suppletie detachement der Koloniale
Reserve, kapitein M. Th. Slagter, zal als
marschleider fungeeren.
Ür Maria Montessori (links) arri- Z.K.H. Prins Bernhard neemt in de Willem Ill-kazerne te Amersfoort de heriftneringsmedaiJHe in ontvangst, welke
veerde gisteren voor een kort bezoek werd uitgereikt na afloop van den iweedaagschen militairen prestatietochtwaarin de Prins deelnam,
te Amsterdam.
STALEN BRIEVENKASTEN
KVS
met 4 laden,
kwarto of folio formaat.
Extra Uitvoering
Populaire Uitvoering
Pabrik anten:
KORSTEN
DE VISSER CO.
De ramp met den Amerïkaanschen onderzeeërDe aankomst van de
laatste groep geredden te Portsmouth
Links: Het vertrek
van H. M. de Ko
ningin uit Brussel.
StaanxLe in den trein
neemt onze vorstin
afscheid van Z. M.
Koning Leopold.
DE IDEALE
VLOER.
BFDEKKING
I N.V.VEREENIGDETOUWFABRIEKENj
ROTTERDAM AMSTERDAM
Minister Mr M. P. L. Steenberghe opende gister te IJmuiden het nieiiwe kan
toorgebouw der Ver. van Reeders van Visschersvaartuigen en bezichtigde o.m,
verschillende bedrijven.
H. M. de Koningin keerde gistermiddag van Haar
bezoek aan België te 's-Gravenhage terug. De aan
komst aan het station.
~hi mm t