Kook CHIEF W H I P
doetjeqoed!
Reeds 20 jaren de beste sigaret voor Uw gezondheid!
ZATERDAG 27 MEI 1939
BURCKHARDT KEERT TERUG
NAAR DANZIG
Nazi's willen van volkenbonds-
bemoeiïng niet weten
Professor Burckhardt. de hooge com
missaris van den Volkenbond te Danzig,
zal binnen enkele dagen in Warschau
aankomen, om, alvorens zijn functie te
Danzig te hervatten in contact te treden
met de Poolsche regeering.
Intusschen wijst de „Danziger Vorpo6ten"
reeds bij voorbaat alle pogingen van de
hand, andermaal den volkenbond in de
kwestie Danzig in te schakelen. ,.Men ver
wacht in de vrije stad geen heil va"n Genève,
poch van de achter dat instituut staanae
mogendheden. Engeland en Frankrijk. Men
heeft den bond voldoende lang aan het
werk gezien, toen de meer dan honderd tus-
schcn Danzig en Polen voor 1933 hangende
kwesties vergeefs op 'n oplossing wacht-1
ten, welke Genève blijkbaar niet te vinden!
vermocht. Het is dus begrijpelijk, dat Dan
zig ook thans geen lust heeft, naar Genève
op te zien. De taak, Danzig zonder oorlog in
het Duitsche rijk weer in te schakelen, is
voor ae zwakke schouders van een Geneef-
schen diplomaat toch te zwaar. Overigens
heeft Berlijn die taak reeds overgenomen en
dat is voor Danzig voldoehde waarborg,
voor de Vrije Stad is die garantie van groo-
ter belang, dan de Britsche garantie voor
de zoogenaamde onveranderlijkheid der
thans nog geldende landkaart.
Het Britsch-Portugeesch
bondgenootschap
Blijft onverminderd van kracht
In antwoord op vragen van Henderson
ten aanzien van Engelands bondgenootschap
met Portugal heeft Butler als volgt geant
woord:
„Zooals de Britsche premier aan S a 1 a-
zar. in een persoonlijke boodschap, reeds
heeft medegedeela, werd de verklaring van
Z.Exc., dat „het oude bondgenootschap tus-
schcn onze béide landen een der duurzame
beginselen blijft van zijn buitenlandsche po
litiek", door de Britsche regeering en de
Britsche natie met de grootste voldoening
ontvangen.
De Britsche regeering harerzijds bevestigt
zonder aarzelen opnieuw haar wil, haar ver
plichtingen na te komen overeenkomstig de
bepalingen van dit bondgenootschap, dat
een instrument zal blijven van groote waar
de ten dienste van den wereldvrede.
De banden, welke onze beide landen, bei
de koloniale mogendheden en mogendheden
aan den Atlantischen Oceaan, verbinden,
zijn steeds nauw geweest en onze regeering
hoopt innig, dat zij dat nog langen tijd zul
len blijven.
Korte inhoud van het Feuilleton
Clara van den Cornput, dochter van een
groot-industrieel en Aat Walle zoop van 'n
ambtenaarsweduwe, hebben op de H.B.S.
in dezelfde klas gezeten. Na het eindexamen
vindt Aat een betrekking op het kantoor
Clara's vader,
Ook Clara wordt op haar verzoek op het
kantoor geplaatst. Haar oudere broer Arnold
is daar reeds jaren werkzaam.
Op aandrang van den heer van den Corn
put treedt Arnold in het huwelijk met Elsa
van Doorschot, dochter van een zeer gefor
tuneerde familie. Ook zorgt papa ervoor, dat
Arnold tot adjunct-directeur van de fabriek
wordt benoemd.
Aat Walle heeft in dien tijd verscheiden
diploma's behaald. Nu maakt hij promotie
naar de afdeeling boekhouding.
De fabriek gaat den laatsten tijd veel
schade ondervinden van een concurreeren-
de, modern ingerichte instrumentenfabriek.
Arnold wil nieuwe machines invoeren, doch
papa vindt het voldoende de oude te
beteren en te trachten de productie op te
voeren. De snelheid van den loopenden band
wordt vanaf dat moment verhoogd.
De procuratiehouder wordt ernstig ziek.
Aat Walle wordt na eenigen tijd in zijn
plaats benoemd.
Aat Walle heeft nu den moed Clara een
huwelijksaanzoek te doen. Clara beantwoordt
zijn liefde en zij verloven zich. De oude heer
Van den Cornput wordt ernstig ziek. Hij
gaat snel achteruit.' Tot het einde komt. Na
zijn dood wordt Arnold tot directeur der
fabriek benoemd. Het huwelijk van Clara
en Aat, dat door ziekte van Clara's moeder
was uitgesteld, zal nu binnenkort plaats
hebben. Het jonge paar zal bij Clara's
der intrekken.
Bij Arnold en Elsa wordt een kind ge
boren.
Twee der voornaamste aandeelhouders
bespreken den stand van zaken op de fabriek.
(Zie vervolg hieronder)
Engelsche lagerhuis op reces
Scherpe opmerkingen over
Tsjechoslowakije
Het lagerhuis is gisteren tot 6 Juni op
■eccs gegaan, nadat van tevoren nog scherpe
critiek was losgekomen op de weigering van
Chamberlain Woensdag jl., de verzekering
te geven, aat de annexatie van Tsjechoslo
wakije door Duitschland niet erkend zou
worden zonder voorafgaande raadpleging
het lagerhuis. Spreker verklaarde, dat
de regeering een dergelijke erkenning zelfs
niet in overweging behoorde te nemen.
PethickLawrence oefende critiek op
de houding der regeering ten aanzien van
ae 6 millioen pond sterling aan goud van
de Tsjechische Nationale Bank, welk bedrag
bij de Bank van Engeland was gedeponeerd,
doch volgens de Bank van Internationale
Betalingen aan de rijksbank behoorde te
/orden teruggegeven.
In een felle toespraak verklaarde Lloyd
George, dat de rijksbank niet meer recht
op het Tsjechische goud heeft aan een in
breker, die gestolen obligaties naar de bank
brengt en er geld op vraagt.
Lloyd George zeide voorts, thans meer
hoopvol gestemd te zijn, dat een oorlog zal
kunnen worden voorkomen, nu de regeering
besloten heeft, Rusland bij de zaak te be
trekken. Spr. zou niet kunnen begrijpen, dat
menschen van de buitengewone capaciteit
van Hitler en Mussolini toch een oorlog
zouden ingaan, nu hun kansen zóó vermin-
aerd zijn door de inschakeling van de groot
ste militaire mogendheid ter wereld.
In zijn antwoord zeide Simon, dat de
Bank voor Internationale Betalingen buiten
gewone immuniteiten heeft. Geschillen over
de uitlegging van de statuten van de Bank
moesten worden verwezen naar het Interna
tionale Hof in 's Gravenhage.
Ten aanzien van de consulaire vertegen
woordiging te Praag, zeide Simon, dat ae
Britsche legatie er gesloten is en dat
Britsche belangen er door een vice-consul
worden behartigd.
De Duitsche regeering had verklaard, dat
consulaire vertegenwoordigingen na 20 Juni
niet zouden worden erkend, tenzij van ae
Duitsche autoriteiten exequatur zou zijn
verkregen. Simon betoogde, dat een erken
ning der annexatie van Tsjechoslowakije
niet werd overwogen, doch hij zeide, dat er
geen twijfel over is, dat indien de consul
exequatur zou krijgen, dit een erkenning de
facto zou zijn van het Duitsche gezag.
Ten slotte gaf Simon ae verzekering, dat
er geen"onherstelbaar besluit door de regee
ring zou worden genomen vóór het huis op
nieuw bijeen zou komen.
Grandi over het „stalen verdrag"
De geheele Italiaansche pers maakt met
ophef melding van een rede, welke de Ita
liaansche ambassadeur te Londen, Dino
Grandi, heeft gehouden tijdens de Ita-
liaansch-Duitsche plechtigheid op de Itali
aansche ambassade, in tegenwoordigheid
van den Duitschen ambassadeur en tal van
te Londen vertoevende fascisten en nazi'
ter viering van de onderteekening van het
Italiaansch-Duitsoh alliantie-verdrag.
Na een lofrede op het „stallen verdrag-
sprak Grandi met bitterheid over de „mis
dadige leugencampagne tegen Italië en
Duitschland".
Vervolgens rekende hij af met zekere ge
ruchten, waarin het heette, dat hij, Grandi,
een tegenstander zou zijn van de Itali-
aansch-Duitsche alliantie, om daarna, in het
licht van de geschiedenis der laatste twin
tig jaren aan te toon en, „wie de eigenlijke
vijanden van het fascistische Italië zijn".
De Itqliaansche pers noemt deze rede een
moedige daad, een politieke gebeurtenis van
groot belang, in verband met de plaats,
waar ze werd gehouden.
Duitsch-Letsch
non-agressie-verdrag
De minister van buitenlaindschc zaken van
Letland, Munters, is op zijn terugkeer uit
Berlijn, waar hij enkele dagen heeft vertoefd,
Kaunas gepasseerd. Gedurende het onont-
houd van den trein heeft hij een onderhoud
gehad met den Litauschen vice-minister-
president Bizauskas.
Den correspondent van Havas deelde Mun
ters mede, dat de volgende week het non
agressie-verdrag tusschen Duitschland en
Letland zal worden onderteekend, nadat de
regeering van Letland den minister van
buitenla-ndsche zaken van Estland, S e 11 e r,
7.al hebben geraadpleegd, die binnenkort
naar Riga zal komen.
GEEN PAARDEN MEER IN PARIJS
Ingevolge een verordening van den prefect
van politie wordt het verkeer met paarden
uit de binnenstad van Parijs voortaan ge
weerd. Tusschen li en 19 uur mag al het
langzame verkeer, waaronder paard-en-wa
gens. zware vrachtauto's, handkarren en
sleepkarren, geen gebruik meer maken van
de hoofdstraten.
(Ree1}
De „Squalus" zal gelicht worden
Het karwei zal weken-lang duren
De Amerikaansche marine heeft een begin
gemaakt met de taak, den verongelukten
onderzeeër „Squalus" met de 26 om het
leven gekomen leden der bemanning van
den bodem van den Oceaan te lichten.
De „Falcon", het reddingsvpartuig, heeft
reeds per radio medegedeeld, dat een duiker
naar beneden was gegaan, om een perma
nente afdalingslijn aan het kanonnendek
van de „Squalus" vast te maken.
Dit is de eerste voorbereiding, om de an
tennes en andere uitstekende voorwerpen,
aan de duikboot, die het werk zouden kun
nen belemmeren, van 't dek te verwijderen.
Dit werk zal dagen, zelfs weken, in beslag
nemen, waarbij de duikers den dood en de
verstijvende koude op 40 vaam onder het
zeeoppervlak trotseeren.
Interview met den commandant
Een vertegenwoordiger van de „United
Press" is er intusschen in geslaagd den com
mandant van den verongelukten onderzeeër,
luitenant Oliver Naquin, te interviewen.
Luitenant Naquin vertelde dat hij op het
oogenblik, dat de ramp zich voltrok, in de
centrale controlekamer was. Hij wilde, niet
ingaan op de technische bijzonderheden,
doch wel zeide hij, dat zijn officieren en
manschappen voor 100 percent hun plicht
hebben gedaan.
„Geen oogenblik, aldus spreker, heb ik er
aan getwijfeld, dat wij niet gered zouden
worden, vooral toen ik hoorde, dat de „Fal
con" al onderweg was.
De „Sculpin" was het eerst boven ons en
verrichtte geweldig veel werk. Ik liet de
aanwezige boei los, om onze ligging aan te
geven.
De achterin het schip gelegen comparti
menten werden, naar mijn meening, onmid
dellijk door het water overstroomd. Uit de
positie waarin wij lagen, bemerkte ik ter
stond, dat de in het achterschip gelegen com
partimenten onder water stonden.
Voor de eerste maal kregen wij water bin
nen, toen wij na het duiken op een diepte
van 50 voet waren gekomen. Wij leegden
terstond alle beschikbare ballasttanks, maar
het schip kwam in een hoek van 30 prnden
te liggen en zonk vervolgens op den bodem,
waar het bleef liggen in een hoek van onge
veer elf graden. Wij konden niets doen voor
de menschen in het achterschip.
.Wij deelden de Momsen-longen uit, doch
besloten de „longen" pas in het uiterste ge
val te gebruiken.
Aan den electrieien Lloyd B. Manness
danken wij ons leven. Hij heeft namelijk on
middellijk de deuren gesloten naar het ach
terschip, zoodat het water de controlekamer
niet kon bereiken. Dit werk vereischte bo-
venmenschelijke kracht, wegens de scheeve
ligging van de boot en door het binnen-
nenstroomende water",
Accountants kantoor
R. KROL
Haanple'n 2, Telefoon 395000
's-GRAVENHAGE
Dorpsstraat 55, Telefoon 77.
ZOETERMEER
INRICHTEN
WARSCHAU, 27 Mei (Havas). Onbeken
den hebben 's nachts zes ruiten vernield van
de woning van den Nederlandschen
consul in Danzig. Ongetwijfeld dachten de
daders ae ruiten' te raken van de woning
van den Poolschen vice-commissaris, die
de nabijheid woont. De Nederlandsche con
sul heeft de aandacht der autoriteiten ge
vestigd op het in gebreke blijven der Dan-
zigsche politie. Een vertegenwoordiger
den senaat heeft excuses aangeboden.
Eerste Kamer-camera.
Indische begrooting goedgekeurd
Minister Welter over de militaire
bevelvoering
Geen nieuws over de
vlootuitbreiding
Na de aanneming van eenige kleine wets
ontwerpen was aan de orde do voortzetting
van de behandeling der Indische begrooting
voor 1939.
De Minister van Koloniën, de heer Wel-
t e r, vraagt den heer Kranenburg, hoe deze
weten kan, dat de Minister een kans gemist
heeft door niet den inheemsehen candidaat
te benoemen. Voor de vervulling van amb
ten geldt alleen het criterium van de ge
schiktheid, niet dat van den Landraad.
Ten aanzien van art. 161bis van de Indi
sche Staatsregeling, dat staking verbiedt,
zegt de Minister, dat dit niet kan worden
gemist. Ook de gezonde groei van de vak-
verecnigingen behoeft hierdoor niet te wor
den belemmerd.
Wat de houding van de Regeering tegen
over de N.S.B. betreft, is de Minister van
oordeel, dat men deze kwestie moet zien
in het kader van de Indische omstandig
heden. De ideologieën van de N.S.B. kunnen
geen vat krijgen op de groote massa van de
iniheemsohen; daardoor kan deze beweging
nimmer een grooten omvang verkrijgen.
Voor de rust in het land is alleen verant
woordelijk de Indische regeering.
Wat de bestuurshervorming betreft, men
behoeft niet bezorgd te zijn voor de oplei
ding van de jongere ambtenaren tot leiden
de functies.
Ten aanzien van de werkloosheidsver
zekering, merkt de Minister op, dat deze
primair de taak is van de belanghebbenden
zelf, evenals in Nederland.
Spr. betoogt, dat het met de olie niet zoo
ernstig is, als sommigen meenen en ontkent
dat de Indische fiscus niet krijgt wat hem
toekomt Wat den hoogen prijs van de ben
zine betreft, moet men in aanmerking
nemen, dat de distributiekosten in Indiè
zeer hoog zijn.
De Minister merkt op, dat het met de In
dische financiën weer bergafwaarts gaat.
thans door enorme stijging van de uitga
ven. In drie jaren zijn de defensie-uitgaven
gestegen met 90 pet. Er zullen nog belang
rijke uitgaven voor de defensie moeten wor
den gedaan.
Spr. hecht groote waarde aan versterking
van de defensie. Doch niet alleen hierin
moet men een waarborg zien voor hand
having van onze positie, ook de handhaving
van een doeltreffend bestuur is noodzake
lijk. Het gevoerde beleid voldoet aan alle
redelijk eischen op dit en financieel gebied.
Spr. uit zijn erkentelijkheid voor de wijze.,
waarop de Indische begrooting wordt
samengesteld.
In het imperium vervult Nederland de
leidende functie. Hij, die beslist, moet ook
betalen. Een formule op grond van de draag-
Mislukte ontvoering te Parijs
Te Parijs heeft zich een geheimzinnige
ontvoeringsgeschiedenis afgespeeld, waarom
trent nog geen opheldering is te krijgen.
De bekende journalist en hoorspelschrij
ver. Roger Petit, werd. toen hij 't minis
terie van P. T. T., waar hij een bespreking
over radio-aangelegenheden had gevoerd,
verliet, door drie onbekende mannen in een
voor het gebouw staande gereedstaande
auto gesleurd. De wagen reed onmiddellijk
met groote snelheid weg.
De mannen vertelden Petit in de auto, dat
zij hem naar den „chef" zouden brengen.
In het Bois de Boulogne kreeg de auto
een lekken band, zoodat men gedwongen was
te stoppen. Petit slaagde er in de vlucht te
nemen en te ontkomen. De bandieten losten
verschillende schoten op hem. Hij werd door
drie kogels getroffen, doch sleohts licht
Toen de inmiddels door Petit gealarmeer
de politie in het Bois de Boulogne aankwam,
waren de ontvoerders al verdwenen.
„NIEUW VESTA"
Chr. Tehuis voor jonge
en volwassen meisjes
die wegens minder begaafdheid of door
eenige storing als zwakke wil gebrek aan
energie, of door karakterafwijkingen moei
lijkheden opleveren. Huiselijke sfeer.
Inlichtingen en prosp. op aanvr. bij Dames
KOOL WOORTMAN, Doorn, Boschlaan 1.
Reel.
kracht is niet mogelijk. Ieder jaar kan men
zich opnieuw over de verdeeling uitspre
ken. Wij moeten de resultaten van de be
staande regeling afwachten.
Men moet de mogelijkheden van econo
mische samenwerking van Nederland en
Indië niet geringschatten. Deze samenwer
king heeft prachtige resultaten opgeleverd
Sur. wijst op den suiker- en den textiel-
export.
Wat Bojonegoro betreft, betoogt de Minis
ter, evenals in de Tweede Kamer, dat deze
streek niet door de natuur bevoordeeld is.
Er i6 een opvolging van rampen geweest,
die ongekend is.
Wat den concurrentie-strijd tusschen de
openbare en bijzondere scholen betreft, spr.
betreurt het, dat juist nu de schoolstrijd
naar Indië overgebracht wordt. De oorzaak
ligt daarin, dat in de crisisjaren het bijzon
der ondenvijs de taak van de Regeering
heeft overgenomen. Dit zijn bronnen van
kracht, die wij in Indië niet kunnen missen
Eerst nu is een aantal bijzondere scholen
voor subsidie in aanmerking gekomen. Dit
is in het geheel geen achterstelling van de
openbare school. In Indië mag de Regeering
geen voorkeur hebben voor Christelijk on
derwijs. Ook Mobammedaansche scholen
kunnen voor subsidie in aanmerking komen.
Spr. acht de opmerkingen van den heer
De Savornin Lohman ten aanzien van de
staatsrechtelijke organisatie van de mari
tieme defensie belangwekkend. Hij ontkent,
dat de vrees voor competentie-conflicten ge
rechtvaardigd is. zoolang men zich aan het
geldende staatsrecht houdt. De defensie is
inderdaad een imperiale aangelegenheid. De
.Minister van Koloniën en de Minister van
Defensie zijn het altijd principieel met
elkaar eens. Eventueele conflicten moeten
daardoor aan de openbaarheid treden.
De commandant van de zeemacht moet
volledig ondergeschikt zijn aan den gouver
neur-generaal. Daardoor zijn conflicten uit
gesloten.
De Minister is van oordeel, dat de heer
Kranenburg veel verschillende zaken in
verband brengt met de opperleiding van de
Indische defensie. In Indië moet de verde
diging op geografische gronden hoofdzake
lijk aan de vloot zijn toevertrouwd. Een
opperbevelhebber van leger en vloot is in
fndië een onlogische constructie, de eonig
logische oplossing is commando door offi
cieren, voortgekomen uit leger en vloot,
onder opper-gezag van den gouverneur-
generaal.
Een beslissing over de vlootversterking is
nog niet genomen. Spr. kan daarom hier
over niets mededeelen.
Replieken
Op de lireede en tevens gedetailleerde
rede van Minister Welter, die in de mor
genvergadering werd uitgesproken, volgde
des middags nog eenige repliek, waaruit we
voor ditmaal slechts aanstippen, dat de
heer De Savornin Lohman (C.H.) de
weergave laakte, welke de heer Kranenburg
(V.D.) van zijn betoog had gegeven, iets,
waarop Mij gister reeds de aandacht vestig
den. In het vervolg konden we nog eens
de verschillende opvattingen beluisteren, die
reap. door den Utrechtsdhen en Leidschen
hoogleera ar worden verkondigd. In den loop
van het debat had de heer Lohman de ge
legenheid, nog eens te wijzen op de veran
deringen, welke de vrijzinnig-democratische
politiek od enkele nunten, met name ten
aanzien van het buitenland, de defensie en
de koloniën, in de laatste jaren heeft onder
gaan. Met nadruk wees hij de meening af,
alsof hij een standpunt van overheersehing
van Indië door Nederland zou hebben be
pleit.
Het betreft hier een oude kwestie welke
reeds lang de gemoederen der belangstellen
den in Indische politiek heeft gaande, ge
maakt, een kwestie, die, zooals we gezegd
hebben, op het oogerblik slechts de waarde
heeft, een academisch probleem te zijn.
Zulks klemt te meer, waar de tegenstanders
het als regel hierover eens zullen zijn. dat.
welke regels men ook voor de toekomst,
ver of nabij, wenscht te stellen, de huidige
wereldcon6tellatie er toe leidt, dat van auto*
nomie voorshands geen sprake kan zijn cn
eer de nadruk gelegd moet worden op den
gezagsfactor, dien ons land uitmaakt.
Prof. Kranenburg kwam nog even
terug op de kwestie van het opperbevelheb<
bersohap; dc heer V ij 1 b r i e f (S.D.) mecui
de nog pens te moeten pleiten voor de open*
bare school, ook in Indië; de heer Van
Rappard (Lib.) kon de gedachte aan
slagschepen niet laten varen; en zoo zou
er meer te noemen. Nieuwe perspectieven
werden na het uitvoerige debat in eerster
instantie niet geopend.
De Minister heeft eens te meer blij!;
gegeven, volkomen deskundig te zijn in
allerlei Indische aangelegenheden. Zijn op*
merking trof ons. dat eenerzijds gestreefd
wordt naar de grootst mogelijke zuinigheid,
doch dat anderzijds het gevoerde beleid
alle redelijke eischen voldoet.
Met genoegen vernamen wij zijn uiteen
zetting, dat het bijzonder ondenvijs zich in
Indië verdienstelijk heeft gemaakt door het
overnemen van arbeid, dien de Regeering,
door omstandigheden daartoe gedwongen,
geheel of ten deele moest laten liggen,
Slechte zouden we willen opmerken, dat
het hier een figuur betreft, die niet alleen
onder bestaande moeilijke omstandigheden
gelding verdient.
Het opperbevelhebberschap is een lastige
materie. De zaken staan in Indië nu een
maal zoo geheel anders. Van zeer veel be
lang is de vloot, doch men kan ook wee,-
niet zeggen, dat deze vloot het een ei
al is, integendeel, ook het landleger heeft
een belangrijke functie. En dat levert na
tuurlijk kwesties op. Overigens meet er ten
aanzien van de defensiekvvesties voor Indië
wel steeds eenstemmigheid zijn tusschen
beide betrokken Ministers. Het is een voor
deel van het parlementaire stelsel, dat even
tueel meeningsverschil terstond moet blij
ken. Minister Welter was er een voorstan
der van, het opperbevel te laten in handen
van den gouverneur-generaal.
Over de vlootveisterking, overigens een
zeer important onderwerp, kon de bewind»
man we begrijpen het thans weinig
zeggen. Het bc-treft hier immers een zaai;,
die het geheele Kabinet aangaat Maar dc
beslissing zal niet langer worden uitgesteld
dan strikt noodig is.
We namen nota van de mededeeling
het adrc6 van den heer Briët, dat de bouw
van klein materieel niet veel minder tijd
kost dan die van groot materieel. Een voor-
dee' moge daarmede aan de meening van
den heer Briët zijn ontnomen, de opvatting
zelf is overigens intact gelaten.
De heer Van Vessem verklaarde van
het aanvragen van stemming af te zien
daar het geringe aantal leden tot andere
resultaten zou kunnen leiden. Aldus werd
de begrooting z.h.st aangenomen.
Een paar kleine wetsontwerpen werden
daarna nog zonder debat en z.h.st. aangc4
nomen,
Waar gaat U zich
vestigen?
IN AMSTERDAM P
Dan naar he» kantoor van L. BOOMSMA,
Makelaar Bouwkundige Expert
Nassaukade 119 Telefoon 82521—85421
Westlandgracht 87-1 36.— p. m.
Pr. Hendrikplantsoen 96-11 40.— p. m.
Idem no 6-IÏ S6.— p. m.
3e Kostverlorenkade 36-bs 37.p. m.
Kostverlorenstraat l-II 34.p. m.
Chasséstraat 96-1 f 36.p. m.
Wonlnglöst en inlichtingen GRATIS
U wilt verhuizen
HEEMSTEDE biedt U:
CENTRALE LIGGING
LAGE BELASTINGEN
EEN GERIEFELIJK HUIS
Vraagt inlichtingen en gratis Woninggids
HEEMSTEDE'S WONING-BUREAU
C O K Ns. L. KWAK
DREEF 276 Telefoon 10636
BILTHOVEN
Woningbureau v.h. NIENABER
MA K E L A A E S
Vraagt gratis gids met kaartje. Koopen
en huurders betalen geen provisie.
Gemeubileerde VILLA's voor de Zomer
maanden. Alle inlichtingen kosteloos.
Soestd.weg 270 Z. Telefoon 2155
27)
„En de schrijver wekte den indruk van vooruitstrevend
heid."
„Ik houd hem voor een idealist. Idealisten en theoretici
zijn gevaarlijke menschen, misschien geschikt voor studeer
kamer en catheder, maar niet voor het practische zakenleven,
vooral niet in een groot bedrijf. Daar hebben we pootige
lui noodig met een vuist, die ze op tafel kunnen slaan en hun
tegenstanders onder den neus duwen."
„En desnoods een paar tanden uit hun gezicht slaan?'^
„Waarom niet? Als wij het niet doen, doen zij het ons."
„U is een groot theoreticus, evenals de jonge Van den
Cornput. Alleen een beetje barbaarscher."
.Zooals u wilt. De tijd verandert alles en die verandering
vordert nieuwe dingen, misschien wel nieuwe machines. De
techniek wordt geweldig. Als we dat op den juisten tijd maar
zien."
Op den dag der vergadering verrast hen de jonge directeur
met een volledig plan. Hij wil een deel van het bedrijf instal-
leeren met de nieuwste machines. Het daarvoor bemoodigde
geld wil hij nemen van de reserve, die belegd is in solide
effecten. Uit het gewone bedrijfskapitaal kan deze groote
uitgaaf niet bestreden worden, omdat daardoor een tekort
aan kasgeld zou ontstaan. Voor het aanspreken der reserves
is echter een besluit van de algemeene verqadering noodig.
„Het aantasten van de reserves is altijd een gevaarlijk
ding," oppert voorzichtig de president.
„Zeker. En daarom moeten de machines in vijf jaar worden
afgeschreven en ieder jaar minstens een vijfde van het
bedrag in de reservekas terug gestort," antwoordt Arnold
gedecideerd.
„Waar moet dat bedrag vandaan komen?"
„Uit de winst."
„Tegenover het aantasten der reserves sta ik zeer ge
reserveerd," zegt een ander.
De heeren glimlachen om de woordspeling, maar de ge
zichten blijven ernstig.
De president leest het voorstel nog eens in zijn geheel voor.
„Uw plan zit theoretisch uitstekend in elkaar. Maar het
zwakke punt is de winst. Dat is een onzekere factor. Als de
winst eens blijft beneden het bedrag, dat in de reservekas
moet?"
„Dat is nog nooit gebeurd."
„Neen, maar het kan gebeuren."
„Als we zoo in ouden vorm blijven doorwerken, gebeurt
het ongetwijfeld."
Nu wordt het moeilijk. Wijst de vergadering het voorstel
af, dan is de directeur gedekt, maar hebben zij de verant
woordelijkheid. Dat qaat niet. dat zou de verhoudingen fun
damenteel aantasten.
Ze gaan plooien en schipperen, ze willen een compromis.
Maat Arnold overtreft zichzelf, hij mobiliseert zijn geeste
lijke krachten tot de laatste fractie. Hij heeft zich immers
voorgenomen, zich te handhaven en de leiding te voeren met
krachtige hand. Daarom drijft hij zich tot volhouden, daarom
verdedigt hij nogmaals zijn plannen met juiste, goedgekozen
woorden in logische volzinnen. Theoretisch kunnen de heeren
niet tegen hem op. En het slot is. dat hij zijn zin krijgt.
Het werd tijd. Al zijn geestkracht is verbruikt. Als de ver
gadering geëindigd is en de heeren zijn heengegaan, ligt
'daar bleek en vertrokken in een clubfauteuil een uitgeputte
overwinnaar.
Nu volgt een drukke tijd. Arnold is weer fit. Hij bestudeert
prijscouranten en ontvangt vertegenwoordigers, die met
verbluffende welbespraaktheid hun waar aanprijzen. Hij wil
spoed maken met de nieuwe installatie, die zijn aandacht
volledig opeischt en hem menige vermoeienden dag bezorgt.
Hij bezoekt fabrieken in verschillende branches, waar kort
geleden machines geleverd zijn en informeert naar de resul
taten. Het kantoorpersoneel verwondert zich over zijn ac
tiviteit.
„Dat zou je achter den jongen directeur niet gezocht
hebben!"
„Ik begrijp het best. Zijn vader was een geweldhebber, die
hem er onder hield. Nu pas kan hij zich ontplooien, ongehin
derd zijn vleugels uitslaan, en toonen, wat hij kan."
„Wat denk jij Tr van?"
„Als hij zoo doorgaat, komt alles goed. Dan zul je eens
wat zien. Een tijdperk van nieuwen bloei treedt in, we
krijgen allemaal salarisverhooging!"
„Prosit!"
„Wel bekome het u!'"
Waardoor komt het, dat ondanks dit optimisme, de
ouderen toch een zeker gevoel van beklemming niet vat
zich kunnen zetten? Doordat ze gehoord hebben van <w 1
verlaagde dividenden, de maatregelen in de fabriek hebbei
zien mislukken en de zwaarte van de taak, die den jongeC
directeur wacht, niet durven schatten. De jongeren daal-
entegen zijn vol moed. De nieuwe tijd stelt nieuwe eischflj
en de vervulling daarvan geeft uitzicht op nieuw en bete,
resultaat. 1 1
Het is een feestelijke dag als de machines komen. Di
fabrieksmonteurs zijn er bij, om toe te zien bij het afladtf j
en de machines te monteeren en in te stellen op het werk
De plaatsing vordert diverse vertimmeringen, het aanj i
brengen van metselwerk, steunmuren voor de assen en anj
dere uitgaven, die uit de reserve niet betaald mogen worden
Het duurt een week, eer de machines kunnen draaien.
Dan moet het werkvolk worden ingedeeld en aan iedq
zijn plaats gewezen. De monteurs verschaffen den werkj
bazen inlichting en aanwijzing en vertrekken. Alles is ge
reed.
Maar de werkbazen staan voor een groote moeilijkheid
Ze plaatsen de beste krachten bij de machines en wi
moeten ze nu met de mannen, die overschieten?
De directeur spreekt met zijn reizigers en noodigt dl
districts-vertegenwoordigers en de agenten in binnen- et 1
buitenland ter bezichtiging van de nieuwe installatie. H: 1
wijst op het vergroote productievermogen en de concurred 1
rende prijzen, verwachtingen uitsprekend omtrent het bin-
nenstroomen van groote en talrijke bestellingen. 1
(Wordt vervolgd!
