rtltQ» jS ■ZJCVCJI*' sïcJluAjn///kï/v 'U'~cu/ai>€<l y HuA/f* jhócf (iM SUNLIGHT 1 WOENSDAG 24 MEI 1939 EERSTE BEAD PAG. a- RONDBLIK DE DUITSCH-ITALIAANSCHE OVEREENKOMST De vooral van Duitschen kant met veel ophef aangekondigde onderteekening van het Duitech-Italiaansche verdrag is gisteren een feit geworden. Men heeft er op allerlei wijze, o.a. door een officieele telegrammen- wisseling tusschen de Duitsche en Italiaan- sche staatshoofden, een extra-relief aan ver leend. Intusschen lijkt op het huidig tijdstip belangrijker dan de gepubliceerde tekst de commentaar, welke daarop zoowel ir de Duitsche als de Italiaansche pers woidt ge leverd. In de verschillende beschouwingen komt zeer duidelijk naar voren, dat dit pact een merkwaardig „vredes"-instrument is; men moet haast veronderstellen, dat het eerder op het offensief dan op het defensief berekend is. Natuurlijk werd het woord vrede in de officieele redevoeringen uiten- terna gebezigd, doch door dezen term late zich niemand misleiden. Hij heeft een ge heel anderen inhoud, dan tot nog toe ge bruikelijk is geweest Tot op heden was .vrede een stabiele toestand, een overeen stemming, waarbij de verhoudingen tus schen de verschillende staten zwart op wit waren vastgelegd aan het einde van een conflictentijdperk, waarbij een der beide strijdende partijen haar wil aan de andere had weten op te leggen. De vrede van Mus solini en van Hitier ziet er anders uit. Deze vrede, die men Romeinsch-Duitsch zou kun nen noemen, wordt gebaseerd op de veron derstelling van een reeds bestaande cen- traal-Europeesche overmacht, welke zoo groot zou wezen, dat de overige volken maar het beste zouden doen, deze overmacht voet stoots te erkennen, en zich daarin tegen heug en meug te schrikken. Doch door deze erkentenis zouden zij tevens zich bereid moe ten toonen zonder strijd datgene aan hun tegenstanders over te geven, wat deze ter verbetering van hun economische en mili taire positie aan zich zouden wenschen te trekken. De geheele affaire berust derhalve op de veronderstelling, dat men den oorlog moet vermijden en den vrede bestendigen door een soort van internationale politieke clearing, waarbij de rechten en eventueel ook de meer materieele bezittingen van den een op den ander zouden worden overge schreven. Gaat deze machtsverschuiving ten bate van Italië en Dultschland verder, hun einddoel is duidelijk het bereiken van hegemonie, dan zal alles in ons wereld deel pais en vree blijven. Zoo niet, dan moet men hetzij vroeger of later het groote con flict verwachten, en hebben de democrati sche mogendheden, althans volgens de Duitsch-Italiaansche redeneering, de cata strofe aan zichzelf te wijten. Het behoeft weinig betoog, dat wie zoo spreken en schrijven er een geheel aparte mentaliteit op na houden, welke zeker niet die van onze eigen eeuw is. Deze gedachten- gang heeft bovendien weinig contact met de werkelijkheid. Rond Engeland en Frankrijk is zich een machtige coalitie aan het vor men, wier eenige doelstelling is, stand te houden tegen elke bedoeling van afpersing en agressie, en wier kracht zeker niet gerin ger is dan die van de zoogenaamde as- mogendheden. In Berlijn en Rome zal men goed doen, zich zulks niet te ontveinzen. Den laatsten tijd valt trouwens uit verschil lende symptomen reeds duidelijk op te ma ken, dat Hitier noch Mussolini het plan hebben, met het hoofd tegen den muur te loopen. Wat ook him voornemens voor de toekomst mogen zijn, en de journalistieke uitlatingen van een Gayda laten in dit op zicht het noodige vermoeden, men mag rus tig aannemen, dat zij er niet aan zullen den ken, de hand in een wespennest te steken. Engeland moge uit overwegingen van im periale eenheid een nieuwen krijg schuwen, gelijksoortige overleggingen hebben in Ber lijn en Rome evenveel beteekenis. Er is een zoo 6terk vergroot risico aan elke nieuwe „verrassing" verbonden, dat men zich wel tweemaal zal bedenken, er wederom een te ondernemen. DE NIEUWE ENGELSCH- FRANSCHE POLITIEK Verklaringen van Halifax en Bonnet te Genève In een openbare bijeenkomst van den vol kenbondsraad hebben Halifax en Bon net, buiten de agenda om, verklaringen af gelegd over de airenieene politiek der En- gelsche en Franschc regeering op interna tionaal gebied. „De veranderingen, die sinds September in Euroi>a hebben plaats gevonden, 6taan ons allen voor den geest, zoo zelde lord Hall fax. ITet is niet noodig de houding van de Britschu regeering opnieuw te verklaren. Dit is bovendien nie.t de gelegenheid, om deze gebeurtenissen in bijzonderheden te bespre ken, doch ^ij hebben de Britsche regeering genoodzaakt tot een zekere actie, waarover IMbfax enkele woorden wilde zeggen. De Bnvjjche regeering heeft tengevolge van het- geenj gebeurd is, zich gedrongen gevoeld, zekere verplichtingen van bijzonderen aard op zich te nemen, die op (vreedzame en pre cies omschreven doeleinden zijn gericht, fn beginsel hebben al deze verplichtingen één ding met elkander gemeen, namelijk het bieden van weerstand tegen het opleggen van oplossingen van geschillen door middel van geweld. Indien de methode van geweld zou worden voortgezet, zou dit onze bescha ving terugbrengen tot anarchie en vernie ling. De bijzondere actie van de Britsche regee ring is niet door tusschen komst van den volkenbond uitgeroerd. Dit was onder de bestaande omstandigheden onmogelijk, maar alles, wat de Britsche regeering gedaan heeft, is in strikte overeenstemming met den geest van het volkenbondsverdrag. De on derhandelingen, die de Britsche regeering begonnen is, zijn nog niet voltooid. Wanneer dit het geval zal zijn. zal de Britsche regee ring ter gelegener tijd de resultaten aan den volkenbond mededeelen. De gebeurtenissen hebben onvermijdelijk den politiekon invloed en de werkzaamheden van den volkenbond aangetast. Dit kon ook niet anders. De Britsche regeering houdt echter niet minder sterk dan ooit tevoren vast aan de idealen van internationale sa menwerking, waarvan de volkenbond het symbool geweest is en nog is. Lord Halifax verheugde zich er over, dat vele volken die geen lid van den volkenbond ziin, zich volkomen bewust zijn van de groote waarden van al het werk voor het welzijn der mensehheid, verricht door de volkenbondsorgaann voor arbeid, gezond heid, sociale vraagstukken en andere techni- sohe kwesties. Bovendien staat het groote doel, waarvoor de volkenbond in het leven is geroepen, hoven lederen uiterlijken vorm. Dat doel zal nooit kunnen verdwijnen, wat ook de prac- tische methode moge zijn, die op een bepaald oogehblik aangenomen wordt, om er prac- tische uitdrukking aan te geven. Alle volkembondsstaten zien den dag tege moet, waarop alle volken in staat en bereid zullen zijn, op vreedzame wijze samen te werken voor het gemeenschappelijke welzijn nan allen De Britsche regeering zal in den tusschen- tijd, voor zoover mogelijk, haar politiek riahten niet alleen op de verdediging der bestaande orde, tegen gewelddadige omver werping, doch ook in meer positieven zin, op een tot nieuw leven brengen van de elementen, waarvan afhangt het herstel van de internationale samenwerking in een veel omvattender, krachtiger en practischer Onmidellijk na lord Halifax heeft Bonnet een soortgelijke verklaring namens de Fransche regeering afgelegd. Het Engelsch-Italiaansche pact bestendigd Volgens inlichtingen van particuliere zijde, welke intusschen nog niet kondon worden gecontroleerd, zou Italië te Berlijn, vóór de onderteekening van 't Duitsch-Italiaanschc pact, de meening hebben verdedigd, dat het in het belang der beide landen beter was, het Engelsch-Italiaansch Middellandsche Zee-pact nog niet pp te zeggen. Van zeker? Duitsche zijde zou namelijk .de wensch zijn uitgesproken, dat Italië dit pact zou opzeggen, zooals Hitier het vloot- accoord met Engeland heeft opgezegd. Het Italiaansche standpunt zou momen teel hebben gezegevierd. De onderhandelingen met Rusland Bonnet acht succes verzekerd De „Paris Soir" publiceert een door den Fransehen Minister van Buitenlandsche Zaken Bonnet te Genève tegenover Jules Sauerwein afgelegde verklaring, waarin de Fransche Minister zeide: Na de langdurige besprekingen, die ik met Maisky en Lord Halifax heb gohad, heb ik thans de stellige overtuiging, dat de onderhandelingen tus schen Groot-Brittannië, Sovjet-Rusland en Frankrijk, snel tot een goed einde zullen komen. Voor Frankrijk, dat reeds door 't Fransah- Russisohe verdrag verbonden is, zal deze gelukkige overeenkomst de consolidatie be- teckenen van zijn stelsel van veiligheid en een kostbare troef voor de handhaving van den vrede. Sauerwein schrijft in dit verband: Voor wie de groote voorzichtigheid kent van Bonnet, kondigt deze verklaring duidelijk het welslagen der onderhandelingen aan. Een uur van bespreking met Maisky, een ander uur met Halifax hebben den Fran- schen minister in staat gesteld, definitief de onderhandifm'gen op te klaren, die ge vaar liepen in Bvzantijnsohe spitsvondig heden onder te gaan". De Poolsch-Roemeensche vriendschap Samenwerking der generale staven Naar Reuter in buitenlandsche kringen te I,onden verneemt, zijn thans Polen cn Roemenie overeengekomen, het sedert jaren tusschen hen bestaande ipact van wederzij d- schen bijstand, dat oorspronkelijk tegen de Sovjet-Unie gericht was, uit te breiden,7x>o- dat het ook van toepassing is op aanvallen van andere zijde. Verklaard wordt, dat te Warschau be sprekingen tusschen de generale staven zijn gehouden tot regeling van de technische bijzonderheden der desbetreffende samen werking. In dezelfde kringen wordt gezegd, da* de beide landen gunstig staan tegenover de plannen inzake een Britsch-Fransch-Rus- sisch bondgenootschap, m.its dit niet mede brengt, dat zij zelf een overeenkomst met de Sovjet-Unie moeten aangaan, hetgeen als een vijandige daad jegens Duitschland zou worden uitgelegd. Polen heeft reeds een niet-aanvalspact met de Sovjet-Unie dat van 1932 dateert en dat in 1938, na de eerte Tsj echo-S lowaalc- sche crisis nogmaals is bekrachtigd. Polen, zoo zegt men, acht dit voldoende, tenzij cr een regeling tot stand zou kunnen worden gebracht, waarbij het van de Sovjet-Unie wapens kan verkrijgen en op de verbindin gen door de Sovjet-Unie in oorlogstijd kan vertrouwen. Buiten-Mongoolsche luchtraid boven Mandsjoekwo Zeven toestellen neergehaald HSINGING, 20 Mei. (Domei). Zeven vliegtuigen der luchtstrijdkrachten van Buifcen-Mongolië zijn bij luchtgevechten, die zich in het grensgebied hebben voorgedaan op 20 en 22 Mei, door Japanners en Mand- sjoereezen omlaag geschoten. Volgens een van de grens ontvangen tele gram waren de Mongoolsche vliegtuigen oyer de grens gekpmen, om het gebied voitf Mandsjoekwo te verkennen. De Japansch-Mandsjoerijsche vliegers vie len hen aan en hebben in drie dagen tijds zeven toestellen neergehaald, namelijk twee Zaterdagavond om zeven uur en twee Zon dagavond om zeven uur. Maandagmiddag om half twee, toen tien Mongoolsche vliegtuigen in formatie het ge bied van Mandsjoekwo ten Zuid-Westen van Mononhan, ten Oosten van het Boeir Normeer, overvlogen, stegen drie Japansoh- Mandsjoerijsche vliegtuigen op, die drie vreem/de toestellen neerschoten. Uit Charbin wordt gemeld, dat aan de samenvloeiing van Amoer en Oeseoen, welke beide rivieren de grens vormen tus schen Mandsjoekwo en Sovjet-Rusland, een gespannen toestand heerecht, sedert op 16 Mei een hulpschip van het scheepvaartkan toor voor Noord-Mandsjoekwo door de Rus sische autoriteiten in beslag werd genomen. Patrouillevaartuigen van de Sovjets zijn voortdurend in de buurt, naar het schijnt, aldus Domei, als demonstratie. Een beambte der Jaoansche grenspolitie is doodgeschoten. Een politievaartuig van Mandsjoekwo be-, vindt zich op de Amoer. 't cuxm>rrujJ&ri van jêa. enkele druppels Maggi's Aroma dóór de olie en azijn: héérlijkI Elke sla-saus maakt U beter met een tikje Maggi's Aroma. EN NOOIT ZEEP VAN ONBEKENDE HERKOMST Het Palestina-witboek goedgekeurd Het Engelsche Lagerhuis heeft gisteren de motie der regeering, waarin haar .poli tiek inzake Palestina, zooals deze in het witboek is uiteengezet, wordt goedgekeurd, met 268 tegen 179 stemmen aangenomen. Het Hoogerhuis heeft de desbetreffende regeeringsmotie zonder hoofdelijke stem ming goedgekeurd. Tijdens het debat, dat nog voor de stem ming in het Lagerhuis plaats vond, had Churchill verklaard, dat hij zich verplicht zag. tegen de regeeringsmotie te stemmen. Het door de labour-oppositie op de regee ringsmotie ingediende amendement werd met 281 tegen 181 stemmen verworpen. Minstens 20 aanhangers der regeering, behoorende tot de drie partijen, waaruit de regeering is gevormd, hebben hij de stem ming over het labour-amendement inzake Palestina, in het Lagerhuis, tegen de regee ring gestemd. Men rekent, dat ongeveer 40 aanwezige aanhangers der regeering ofwel zioh van stemming hebben onthouden ofwel met de oppositie hebben mee gestemd. Dubbele ramp bij Santander 59 schepelingen verdronken Bij het binnenvaren van de haven van Santander is een visschersvaartuig met 49 opvarenden tengevolge van den storm ge zonken. Een reddingsboot, met tien personen be mand, verliet onmiddellijk de haven, doch zonk eveneens. Negen en vijftig mensdien heblben aldus in de golven het leven gelaten. DUITSCHER UIT CHILI GEZET Voigt, de chef van het kantoor der Duit sche spoorwegen te Santiago, is op last van den Minister van Binnenlandsche Zaken uit het land gezet, omdat hij zijn kantoor zou hebben gebruikt om politieke, en raspropa- ganda te maken. De regeering zegt bewijzen in handen te hebben, dat Voigt het drukken en versprei den gefinancierd heeft van 50.000 brochures, waarin de Joden worden aangevallen. UIT OOST- EN WEST- 1ND1E Concentratie van Indische politieke partijen Een „Congres Indonesia" op komst BATAVIA, 23 Mei. (ANETA). Onder lei ding van het nationalistische lid van d:n Volksraad den heer Thamrin zijn bespre kingen gehouden van afgevaardigden van verschillende inheemsche politieke partijen voor de oprichting van een nationale con centratie. Aanwezig waren vertegenwoordi gers van de Partai Sarekat Islam en de Par- tai Sarekat Islam Indonesia (beide vereeni- gingen op Islamitischen grondslag), verder van de vereenigingen Pasoendan, Partai Sa rekat Minahassa, Gerakan Rajat Indonesia (inheetnsche partij ter bestrijding van anti democratische stroomingen), de Partai In donesia Raja (Indonesische Volkspartij, vroeger onder leiding van dr. Soetomo). Een schrijven was ontvangen van de P.K.K.I., waarin deze vereeniging schreef met de op richting van een nationale concentratie principieel accoord te gaan. Na uitvoerig debat werd besloten tot op richting, onder den naam van Gahoengan Politiek Indonesia. De eerstgenoemde zes partijen traden tot de vereeniging toe. De concentratie zal haar zetel hebben te Batavia en geleid worden door een secreta riaat. Tot algemeen secretaris werd gekozen de heer Tjokrosoejoso van de P. S. I. I.; penningmeester is de heer Thamrin van Parindra en commissaris de heer Amir Sjarifoedia van Gerindo. Op 1 Juni zal de eerste bijeenkomst worden vastgesteld. In December zal het eerste. „Congres In donesia" worden gehouden. Panters versperren den weg Automobilist redde zich met vol gas! Een onzer stadgenooten maakte dezer da gen een zeldzaam avontuur mee, dat ge lukkig goed afliep en hem geen schram metje kostte. Het was zoowat 10 uur des avonds en hij bevond zich op de terugreis van Paree naar Malang, toen hij ongeveer 4 K.M. vóór Ngantang in het Poedjonsche iets vreemds opmerkte op den sterk zigzag- genden weg. Hij verminderde vanzelfspre kend zijn vaart en iets naderbij gekomen, ontdekte hij hot obstakel, beschenen door de schelle koplampen: een tweetal groote ge vlekte panters, die zich rustig op den weg hadden neergevlijd en knipperend als kat ten kunnen doen, in het helle licht staarden. De beestjes maakten niet de minste aan stalten zich te verwijderen en het had er al len schijn van, dat het avontuur niet be paald aangenaam zou afloopen voor den automobilist, daar hij geenerlei wapentuig bij zich had. Goede raad was duur, en hij besloot het eindelijk op te wagen. Wachten op het oogenblia dat de poesen 't welletjes zouden vinden en deswege de beenen zouden nemen, werkte teveel op zijn zenuwen. Met vol gas stoof hij derhalve vooruit, en juist toen de botsing had moeten plaats grijpen, maakten de beestjes zich met een vervaarlijken sprong en een woedende grauw, in het nach telijk duister van den wegkant in het naastbijzijnde bosch uit de voeten. GEMENGD NIEUWS ALS HET WARMER WORDT Bij het zwemmen verdronken BRUCHEM, 24 Mei. Gisterenmiddag om streeks kwart over vier is de 16-jarige zoon van d§ familie Waardhuizen bij het zwem men verdronken. De jongeman, een leerling van de H.B.S., was na schooltijd gaan zwem men Het stoffelijk overschot is kort na het ongeluk opgehaald. VAN EEN STELLING GEVALLEN AMSTERDAM, 27 Mei. Gisteren is op het ter:*:* r, van de NeJorlandsctie S«thomv- Maatschappij over het II een arbeidsonge val gebeurd. Een arbei lor. clie op een stel ling bezig was, is uitgegleden en gevallen. De man liep een schedelbreuk op en werd door den G.G.D. naar het Binnengasthuis vervoerd, waar hij in ernstigen toestand is oDgenomeij. DALEM, 2-4 Mei Gisteimiddag heeft een Duitsch militair vliegtuig alhier een nood landing gemaakt. De bestuurder, een leer ling-vlieger van de vliegschool te Halle, ver klaarde den koers te zijn kwijtgeraakt. Het vliegtuig werd onder bewaking gesteld. Het kauwen van VVRIGLEY'S P.K. is goed voor Uw gezondheid; het kalmeert en voorkomt overspannen Behalve dat de verkwikkende P.K. na eiken maaltUd de zenuwen «terkt, bevordert het de spijsvertering en houdt het de tanden schoon, gaaf en sterk. P.K. kanwen is een goede gewoonte voor Jong en ond. Koopt vandaag nog enkele pakjes enhondt er steeds een paar bU de hand. m.t.s. Veel genot voor weinig geldt 5 cent. AAAAAAAAAAAAAA (Reel.) DONDERDAG, 25 MEI 1030. HILVERSUM I. 1875 en 415.5 M. 8.000.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO. 2.0012.00 NCRV. 8.00—9.15 Gram.muzlek (Om 8.15 u. Ber.. 10.00 Gram.muziek. 10.15 Morgendienst 10.45 Gram.muziek. 11.30 Godsdienstig half-, uur. 12.00 Ber. 12.15 Gram.muziek. 12.30 u. KRO-Orke«t. (1.001.15 Gram.muziek). 2.0® Handwerkuurtje. 3.00 Gram.muziek. 3.45 u. Bijbellezing. 4.45 Gram.muziek. 6.00 Handen, arbeid voor de Jeugd. 5.30 Ber. 7.15 Boek* bespreking. 7.45 Gram.muziek. 8.00 Ber. ANP., Herhaling SOS-ber. 8.15 Orgelspel, 9.00 Causerie „Vrijwillige Arbeidsdienst" 9.30 Kleinkoor van het Toonkunst Conser, vatorium, en gram.muziek. 10.00 Bed*. ANP, actueel halfuur. 10.30 Gram.muziek. 10.45 Gymnastiek. 11.00 Gram.muziek. ca» 11.50— 12.00 Schriftlezing. wijding. 10.15 Gewijde muziek (gr, pi.). 10.30 Voor de vrouw. 10.35 Orgelspel. 11.00 Voor de vrouw. 11.10 Omroeporkest, 12.15 Ber. 12.17 Gram.muziek. 12.30 Omroep* orkest 1.00 Gram.muziek. 1.15 De Palla* jes". 2.40 Zang en Piano. 3.00 Cursussen voor de vrouw. 3.45 Ber., gram.muziek. 4.00. Voor zieken en thuiszittenden. 4.30 Vioo» en piano. 5.00 Voor de jeugd. 5.25 Gelukwen- schen. 5.30 AVRO-Amusementsorkest. 6.28 Ber. 6.30 Sportpraatje. 7.00 Trioconcert 7.35 Causerie „Het kloppend hart van ons zon* neslelsel" 8.00 Ber. ANP. Radiojournaal, me* dedeelingen. 8.25 Omroeporkest en solist 9.20 Reportage. 9.50 Revue-programma met toelichting. 10.30 AVRO-Vaudeville-orkest en solisten. 11.00 Ber. ANP, dansmuziek (gT.pl.). 11.35—12.00 Ensemble Karolyi Ar- DROITWICH 1500 M. 12.05 Reportage. 12.20 U, Orkest. 1.20 Orgel. 1.50 Zangers. 3.10 De clamatie. 3.35 Orkest 5.05 Voor de vrouw, 5.2o Kwintet. 6.40 Landbouwpraatje. 7.00 Plano. 7.20 Orkest. 8.00 Causerie. 8.20 Gev. programma. 9.05 RadlotooneeL 9.45 Korte Kerkdienst 11.05 Band. KEULEN 456 M. 7.30 Orkest 8-50 Orkest. 10.20 Volksliederen. 12.20 Orkest. 2.30 Concert 4.20 Orkest. 6.50 Gitaar. 7.35 Orkest 9.35 u, Radlotooneel. 10.55 Orkest. 11.15 Concert 12.20 Orkest en 484 M: 322 M: 7.35 Reporta- kest. 9.20 Orl 50 Orkest 2. 8.20 Orkest 10.30 Kw PETROLEUMTOESTEL ONTPLOFT PUTTEN (Gld.), 24 Mei. Gisteren wilde de slager Voorhof, alhier, een petroleum- toestel, dat hij juist had gevuld, aansteken, toen het ontplofte en in brand geraakte. De slager wilde het brandende toestel naar bul ten werpen, doch geraakte hierbij zelf in brand. Luide om hulp roepend, liep hij den weg op, waar toeschietende buren zijn klee- ren met zand doofden. De man had intus schen over driekwart van het. lichaam brand wonden opgleoopen. Per ziekenauto werd hij naar het ziekenhuis Salem overgebracht, waar hij werd opgenomen. Men "vreest voor zijn leven. MOTORRIJDER GEDOOD LIESVELD (N.br.), 24 Mei. In het dorpje Liesveld is gistermiddag de 49-jarige A. Brox. caféhouder aldaar, met zijn motor rijwiel op het kruispunt nabij de Bavarian bierbrouwerij tegen een personenauto ge botst en op slag gedood. Het slachtoffer was gehuwd en vader van drie kinderen. Korte inhoud van het Feuilleton Clara van den Cornput, dochter van een groot-industrieel en Aat Walle zoon van 'n ambtenaarsweduwe, hebben op de H.B.S. in dezelfde klas gezeten. Na het eindexamen vindt Aat een betrekking op het kantoor van Clara's vader, Ook Clara wordt op haar verzoek op het kantoor geplaatst. Haar oudere broer Arnold is daar reeds jaren werkzaam. Op aandrang van den heer van den Corn put treedt Arnold in het huwelijk met Elsa van Doorschot, "dochter van een zeer gefor tuneerde familie. Ook zorgt papa ervoor, dat Arnold tot adjunct-directeur van de fabriek wordt benoemd. Aat Walle heeft ln dien tijd verscheiden diploma's behaald. Nu maakt hij promotie naar de afdeeling boekhouding. De fabriek gaat den laatsten tijd veel schade ondervinden van een concurreeren- de, modern ingerichte instrumentenfabriek. Arnold wil nieuwe machines invoeren, doch papa vindt het voldoende de oude te ver beteren en te trachten de productie op te voeren. De snelheid van den loopenden band wordt vanaf dat moment verhoogd. De procuratiehouder wordt ernstig ziek. Aat Walle wordt na eenigen tijd in zijn plaats benoemd. Aat Walle heeft n.u den moed Clara een huwelijksaanzoek te doen. Clara beantwoordt zyn liefde en zij verloven zich. De oude heer Van den Cornput wordt ernstig ziek. Hij gaat snel achteruit. Clara en haar moeder trachten met hem over het naderend einde te spreken, doch hij heeft niet het minste besef van zonde of schuld. (Zie vervolg hieronder) Daar is ze verslagen van. Wat zal ze daar tegen inbren gen? Het sluit als een bus, inderdaad! Nu ziet ze, hoe het bij haar zelf is.'Ze heeft haar belijdenis gedaan en ze gelooft alles, wat in den Bijbel staat en ze is overtuigd, dat haar zonden vergeven moeten worden. lederen dag bidt ze trouw: Vergeef ons onze schulden, gelijk ook wijMaar is het ooit een kreet uit een door schuld verslagen hart geworden? Nu ziet ze 't. Het is ook maar een verstandelijk aanvaarden van een waarheid en van een stelsel, óók een stelsel, een ander stelsel, een christelijk stelsel, maar toch een stelsel, meer niet. Objectieve waarheden aanvaarden is niet moeilijk, goede woorden met instemming napraten is geen kunst, maar doorléven is heel wat anders. Stelsel plaatsen tegen over stelsel, wat baat het? Is de theorie van braaf leven en dus rustig sterven niet even aannemelijk als die van schuld en vergiffenis of betaling door een Borg? Voor papa wel. Wat kan zij daar tegenover stellen? Kon ze maar getuigen van eigen rijkdom! Van persoonlijk bezit. Van Christus, haér Christus! Maar dat kan ze niet. Haar rijkdom is een dood voorwerp in een mooi doosje. Aan vaders ziekbed heeft zc het dop55« geopend en ontdekt* tMjp_aet dat het vop/werp dood is. Dat maakt haar krachteloos, het slaat haar tegen de vlakte. Ze vertelt het aan de anderen. Die zijn ook verslagen. „Mama, u moet nog een poging wagen. U is de eenige, die het kunt. Bij ons is het maar theorie, maar u hebt in stilte in die dingen geleefd." „Te laat, kind, te laat. Ik heb de jaren laten voorbijgaan en gezwegen. Ik had den moed niet, ik kon er niet toe komen, ik durfde niet." Ze zitten nog een poos. zwijgend, een groepje stumperige menschen. Ze hebben geleefd voor werk en spel, in onna denkendheid, in vertrouwen op hun stelsel, of in beklemmen de vreesachtigheid, die hun den mond snoerde. Geen woord van getuigenis is ooit van hen uitgegaan. Mama is de eenige, die nog spreken kan, bij haar is leven. Ze doet weer een poging, maar de zieke is bemuurd en be- pantserd en in die vesting voelt hij zich veilig. Haar zwakke geklop kan niets doen trillen. Dan komt het einde. Eigenlijk nog onverwacht. De begrafenisdag is een gloriedag. Wat wordt die man geprezen! De zon giet stralend licht over kerkhof en weiden, er zijn veel menschen en hun bedoelingen zijn goed. De doode in zijn stikdonkere kist hoort niets van de mooie dingen, die ze van hem zeggen. Hij is elders. En al die menschen staan in volle ernst te bazelen over dingen, die voorbij zijn, die niet meer de minste waarde hebben voor hem. wiens koude handen roerloos liggen te verteren en wiens lot voor eeuwig is beslist. Wat een dwaas figuur. Maar dat zien ze niet. Ze vinden het prachtig en plechtig en indrukwekkend en een eer voor den doode en een troost voos fk hj&M&Sb Ze praten dien dood weg, se zien die mooie eiken kist in het prachtige zonlicht, ze zien den buitenkant. En wat een bloemen! Als het voorbij is, komen de grafdelvers en maken het gat dicht. Dan schikken ze de bloemen en leggen de linten lees baar naar boven, 's Nachts komt er een onweersbui met stroomenden regen. Gelukkig, dat niemand den volgenden dag de ruïne ziet. De fabriek draait al weer. XI Een sterfgeval brengt veelal verandering onder de le venden. Het huwelijk van Aat en Clara wordt uitgesteld, de voor bereidingen zijn reeds stop gezet en blijven voorloopig liggen. Ook moet er een directeur benoemd, inplaats van den overledene. De president-commissaris, die eigenlijk presi dent-aandeelhouder is, zal daartoe een buitengewone verga dering uitschrijven. Bovendien moet de nalatenschap geregeld worden, doch dat is een familiezaak. Mevrouw de weduwe zal haar kin deren het hun toekomende uitkeeren. Door testamentaire beschikking binnen de perken der wet krijgen Arnold en Clara ieder een derde deel van huns vaders nalatenschap, dus een zesde van het geheele vermogen hunner ouders. Dit wordt hun uitbetaald in aandeelen N.V. Jupiter. Zoodoende kan alles blijven, zooals het is. De voornaamste aandeelhouders bespreken te voren, wat ze doen zullen. De president is er bij. „Is de jonge van den Cornput berekend voor de taak zijn vader op te volgen?" vraagt er een. „Ik weet het niet, ik weet het niet." „U zegt het zoo twijfelachtig." „Ik twijfel er ook aan." „De van den Cornputs bezitten een derde van alle ge plaatste aandeelen. Zij beschikken over een derde van de stemmen. Is de vergadering niet voltallig, dan kan het zelfs zoo zijn, dat zij de beslissing in handen hebben." „Ja, dat is een bezwaar. Daartegenover staat, dat hierdoor hun belangen bij de Vennootschap zeer groot zijn en be kwame leiding groote waarde voor hen heeft en zulks vooral met het oog op mevrouw de weduwe." „Bovendien is indertijd de zoon benoemd tot adjunct- directeur met de bedoeling later zijn vader op te volgen." „Later, ja, maar niet nu reeds." „Daar is niet over gesproken. De dag van iemands dood is van te voren niet bekend." De heeren praten nog een poos en na afloop daarvan is eigenlijk de beslissing gevallen. j Op den dag, dat de vergadering wordt gehouden, zijn alle aandeelhouders aanwezig, behalve mevrouw en Clara. „Mevrouw uw moeder en uw zuster komen zeker niet ter vergadering?" Arnold antwoordt ontkennend. „Hebben ze u misschien volmacht verleend, om namens hen op te treden?" „Neen, mijnheer." De heeren zijn tevreden, wijl er geen wantrouwen blijkt. Nu wordt overgegaan tot stemming, die schriftelijk ge schiedt en tot resultaat heeft, dat Arnold met algemeene stemmen js benoemd. Hij zelf heeft blanco gestemd. De president feliciteert hem en zegt, dat zijn taak eervol, maar zeer verantwoordelijk is. £Wordt vervolgd)*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 2