«ook CHIEF WHIP
Reeds 20 jaren de beste sigaret voor Uw gezondheid!
is*'*
KJONKHEID
ZATERDAG 20 MEI 1939
EERSTE BEAD PAG. 3
Oe Britsche besprekingen
met Moskou
Een verklaring van Chamberlain
in het Lagerhuis
Stemmen voor een drievoudig
Verbond
Duitschland verloor
het vertrouwen der wereld
In het Britsche Lagerhuis is gistermiddag
een belangrijk debat gehouden over de
buitenlandsche ipolitiek,. Het debat werd
geopend <ioor Lloyd George, die reide dat
een punt bereikt is waarop een beslissing,
in de erestvolgende. dagen door Engeland,
Frankrijk en Rusland genomen vari meer
gewicht zal zijn dan welk besluit ook, door
deze landen sinds 1914 genomen..
Ieder verwacht een nieuwen slag van de
zijde der dictatoren, die hun wapening be
spoedigen in een ongekend tempo, vooral
ten aanzien van de aanvalswapens: tanks,,
bombardementsvliegtuigen, duikl)oooten. Zij
bezetten en versterken nieuwe stellingen,
waardoor zij zich strategische voordeelen
verschaffen.
Llovd George wenschte de Regeering ge
luk met de met Turkije bereikte overeen
stemming en bepleitte samenwerking met
Rusland op denzelfden voet als met Frank
rijk.
Attlee zeide hierna de ondu'.deliikhe'i
van de regeeringsoolitiek te betreuren en
verklaarde, dat de groote meerderheid Van
hét volk het be6te middel tot voorkoming
van een oorlog ziet in een sterk verbond
tusschen Engeland, Frankrijk en Rusland.
Chamberlain aan het woord
Minister-Pres;dent Chamberlain, die
Korte inhoud van het Feuilleton
Clara van den Cornput, dochter van een
groot-industrieel en Aat Walle zoon van 'n
ambtenaarsweduwe, hebben op de H.B.S
in dezelfde klas gezeten. Na het eindexamen
vindt Aat een betrekking op het kantoor van
Clara's vader, Clara blijft voorloopig thuis.
Doch dat bevredigt haar niet. Ze wil wat
doen. Haar ouders vinden goed dat ook zij
op het kantoor van haar vader geplaatst
wordt. Arnold, haar oudere broer van twin
tig jaar, werkt reeds jaren op de zaak.
Intussahen heeft Clara haar intrede op
het kantoor gedaan. Zij verricht haar werk
tot volle tevredenheid van 'den procuratie
houder, die ook wel P. P. genoemd wordt
Op aandrang van den heer van den Corn
put treedt Arnold in het huwelijk met Elsa
van Doorschot, dochter van «en zeer gefor
tuneerde familie. Ook zorgt papa ervoor, dat
Arnold tot adjunct-directeur van de fabriek
wordt benoemd.
Aat Walle heeft in dien tijd verscheiden
diploma's behaald. Nu maakt hij promotie
naar de afdeeling boekhouding.
De fabriek gaat den laatsten tijd vee)
schade ondervinden van een concurreeren-
de, modern ingerichte instrumentenfabriek.
Arnold wil nieuwe machines invoeren, doch
papa vindt het voldoende de oude te ver
beteren en te traehten de productie op te
voeren. De snelheid van den loopenden band
wordt vanaf dat moment met een vijfde
verhoogd.
De procuratiehouder wordt ernstig ziek
Aat Walle wordt na eenigen tijd in zijn
plaats benoemd.
De reorganisatie in de fabriek gaat ech
ter niet naar wensoh. Verschillende arbei
ders blijven achter. Op advies van Aat Walle
besluit de directeur de snelheid van den
loopenden band voorloopig met een tiende
te verhoogen en dan geleidelijk tot een
vijfde od te klimmen.
Aat Walle heeft nu den moed Clara
huwelijksaanzoek te doen. Clara beantwoordt
zijn liefde en na een onderhoud tusschen
Aat Walle en den heer Van den Cornput
deelt de laatste het resultaat aan vfouw en
dochter mee.
(Zie vervolg hieronder)
uide werd toegejuicht zeide hierna, dat
.•ele vraagstukken gemakkelijk geregeld
muden kunnen worden, indien men ervan
lerzokerd zou zijn. dat zij in een sfeer van
roeden wil besproken kunnen worden.
Vele concessies zouden zonder al te groote
moeilijkheden gedaan kunnen worden, in
dien men ervan overtuigd kon zijn, dat zij
slechts zouden worden gebruikt voor het
doel. waarvoor zij gedaan zijn, en niet voor
het betrekken van oen strategische stelling,
gericht tegen de vrijheden van anderen.
Men kan niet met voordeel spreken over
definitieve vredesvoorwaarden, tenzij men
de zekerheid hoeft,, dat alle aanval9gedach-
ten tegen andere mensdhen worden opge
geven.
De Duitsche regeering heeft verklaard, dat
zij dgl. bedoelingen niet hoeft, maar het
ongeluk- wil, dat Atllee niet de eenige is,
clie haar niet gelooft en die toestand is door
de Duitsche regeering zelf veroorzaakt.
Indien wij de overtuiging konden hebben,
dat er 'geen 'sprake zal zijn van aanvals
plannen of van verder gebruik van geweld'
,in de betrekkingen tusschen Duitschland en
andere landen, dan zouden wij niet aarzelen
uiteen te zetten, waf ons standpunt is ei
langs welke lijn wij de voorwaarden voo:
cep voortdurende vrede zouden willen be
preken.
Hierna zette spr. de politiek van het
„vredesfront" uitvoerig uiteen, waarbij hij
nadrukkelijk betoogde, dat het hier
politiek van voorzorg betreft, welke geen
element van agressie bevat. Zij sluit de mo
gelijkheid van bespreking van alle geschil-
in een geest van goeden wil niet uit.
De verhouding tot Rusland
Sprekend over de verhouding tot Sovjet-
Rusland, zeide Chamberlain, dat Engeland
bij de onderhandelingen niet wordt geleid
door wantrouwen in de Russische" Ideologie.
De.Britsche Regeering, aldus Chamberlain,
heeft nooit den wensch gehad, aan de regee
ring der sovjet-unie te vragen iets te doen.
waartoe zij (de Britsche regeering zelf) niet
bereid was. Zij wenschte steeds, dat overeen
komsten wederkeerig zouden zijn. liet valt
mij moeilijk te begrijpen, waarom gedacht
zou moeten worden, dat het voorstel, dat
wij hebben gedaan ten aanzien van de vve-
derkcerigheid, een hiaat zou vertoonen.
Men kan van meening zijn, dat het niet
'oorzag in het geval van zekere staten bui
ten Polen en Roemenië, die buurstaten van
Rusland ziin en via welke de sovjet-unie
zou kunnen worden aangevallen, doch daar
tegenover was het niet van toepassing op
zekere staten in het Westen, die. indien zij
mochten worden aangevallen, ons tenslotte
in een oorlog zouden betrekken.
Ik heb het duidelijk gemaakt, dat bij ons
voorstel er niet aan gedacht werd, de sovjet
unie te laten intervenieeren, ongeacht of
Groot-Brittannië en Frankrijk zulks zoud
doen.
Chamberlain voegde hier nog aan toe, dat
de eigen verplichtingen op grond van de
door GroQt-Brittannie gegeven verzekerin
gen, ongeacht den Russischen bijstand wa
i-en en dat daarom, indien er eenige onge
lijkheid zou bestaan tusschen beide partijen
deze ongelijkheid ten gunste der sovjet-unie
is en niet ten gunste van Groot-Brittannië.
BOOM'S AAMBEICNZALF
jj In- en uitwendige, zoowel
bloedende als blinde aam
beien worden krachtig be
streden door BOO M'S
AAMBEIENZALF. Het jeuken
bedaart spoedig Alleen
echt zoo ae verpakking it
den naam BOOM.
per potje. Nederlandtch fabrikaat.
PELMANISME
Is de mental-training btl uitnemendheid, die
onvoorwaardelijk wordt aanbevolen
Kare^van" Zweden, Lord Baden Powell.
Ds. Norwood, CanonHannay, prof. dr. A.
Marlciue en die de
geestelijke en moreele herbewapening
bevordert. Individueel© leiding, aangepast
aan ledero trap van ontwikkeling. Deze
training versterkt Uw Zelfvertrouwen,
gen, Conver-
W« vergrootcn nt et alleen de kwantiteit
van Uw w eten, mnnr vooral de kwaliteit
van Uw kunnen!
Ons boekje met volledige Inlichtingen
„De volwaardige mensch"
zenden w(j U op aanvraag gratis en
vrilblüvend toe
PELMAN INSTITUUT
(Opgericht lOOO)
AMSTERDAM - TeL 41878 - Damrak 68
Londen Parlls New-York, a -
Melbourne Durban Bandoeng
(Reel.)
Een misverstand
Er is, zoo vervolgde Chamberlain, een mis
verstand in het spel. Niet kan worden be
weerd. dat het voorstel unfair zou zijn. Niet
temin iiebbcn wij het voorstel, toen het niet
aanvaardbaar bleek te zijn voor de sovjet
unie. Opnieuw besproken en wij hopen op
recht. dat wij spoedig tot overeenstemming
zullen komen.
Ik betreur zeer het besluit der sovjets,
Potemkin niet naar Genève te laten gaan.
De zitting van den Volkenbondsraad werd
een week uitgesteld, teneinde hem in staat
te stellen te komen en nadat zij was uitge
steld, kon hij nog niet komen en werd Hali
fax de gelegenheid ontnemen deze aangele
genheden persoonlijk met hem te hespreken.
Ongetwijfeld hebben de sovjets goede
redenen gehad voor hun houding, dcch ik
betreur alleen, dat het onmogelijk is, dat
deize ontmoeting zal plaats hehlben.
Dit. is een van de gevallen, waarin ik niet
kan nalaten te voelen, dat er een soort
schaduw of scheidsmuur bestaat tusschen de
beide regeeringen, welke uiterst moeilijk ls
te ovenvinnen.
Zoowel Sinclair (de leider der liberale
oppositie) als Llovd George drongen er
hier hij Chamberlain op aan. te verklaren,
welke moeilijkheden er eigenlijk hestonden,
doch de Minister-President weigerde hierop
te antwoorden. Hij merkte reeds op een al
gemeen e aanwijzing te hebben gegeven.
Halifax, zoo besloot Chamberlain, zal
morgen gelegenheid voor verdere bespre
kingen met den Franschen premier en den
Franschen minister van buitenlandsche
zaken hebben. Ik vertrouw, dat het na deze
besprekingen mogelijk zal zijn, die moei
lijkheden te overwinnen, die ons tot nu toe
hebben belet, een overeenkomst met de i
sovjets te bereiken, en dat wij spoedig in j
staat zullen zijn, mededeellng te doen, dat
wij tenslotte tot een definitieve overeen
stemming met hen zijn gekomen.
Na de rede van Chamberlain hebben
Eden, Churchill en Sinclair nog
het woord gevoerd. Gepleit werd voor een
drievoudig verbond tusschen Engeland,
Frankrijk en de Sovjet-Unie. gebaseerd op
volledige wederkeerigheid. waarbij de hou
ding der Regeering werd becritiseerd.
De onderminister Butler heeft in ant
woord hierrop gezegd, dat de Britsche re-
geerin in nauw contact blijft met de be
langhebbende regeeringen. Intusschen wor
den de gezichtspunten der Sovjet-regeering
nauwkeurig en op welwillende wijze bezien
De onderhandelingen duren voort.
Motie der liberalen verworpen
Een motie der liberalen, strekkende tot
vermindering der begrooting, werd met 220
tegen 96 stommen verworpen.
De debatten waren daarmede beëindig^.
Het lagerhuis werd hierna verdaagd,
De stand der onderhandelingen
Na het bezoek van Maisky. den ambas
sadeur van de Sovjet-Unie, aan het Foreign
Office is gister van officieele Britsche zijde
medegedeeld, dat de toestand van de on
derhandelingen tusschen Engeland en de
Sovjet-Unie thans als volgt is:
Do voorstellen van de Sovjet-Unie zijn
aanleiding tot moeilijkheden, niet alleen
voor de Britsche regeering. doch ook voor
de regeeringen van enkele andere landen.
Dit wil evenwel niet zeggen, dat deze
moeilijkheden onoverkomelijk zijn. De Brit
sche regeering bestudeert de zaak met de
meeste welwillendheid, met het verlangen,
een oplossing te vinden, welke algemeen
kan worden aanvaard.
Evenwel is tijd voor besprekingen noodig
en enkele dagen zullen voorbijgaan, vóór
een volgend stadium in de besprekingen zal
kunnen worden bereikt
Britsch Koningspaar in Canada
Te Ottawa gearriveerd
Gister is het Engelsche Koningspaar te
Ottawa gearriveerd. Overal langs den tien
kilometer langen weg door de stad naar de
Rideau Hall, de ambtswoning Van den gou
verneur-generaal, waar zij tot Zondag hun
intrek zullen nemen, werden de Koning en
de Koningin, die ondanks" het regenachtige
weer in een open landauer waren gezeten,
geestdriftig toegejuicht.
In den senaat heeft de koning 's middags
den leden van de beide huizen van het par
lement toegesproken en bij deze gelegenheid
aan enkele wetten zijn koninklijke goedkeu
ring gegeven.
Transatlantische Iuchtdienst
Pan-Aimerican Airways heeft thans mede
gedeeld, dat vandaag de transatlantische
Iuchtdienst wordt geopend.
Om 18.20 Ned. z.t. zal de Yankee Clipper
met een lading post vertrekken voor het
eerste traject van New York naar de Azoren.
Er zullen in beide richtingen twee vluch
ten per week worden gemaakt.
DUBIEUSE
VORDERINGEN P
FIDUCIA-INCASSO'S - UTRECHT
STAAT TOT UW DIENST
zowel op als zonder contract
VRAAGT BEZOEK PROSPECTUS
(Red
BINNENLAND
DE AFSTANDSMARSCH
VAN HET N.J.V.
Wie de prijzen wonnen
Bij den af6tandsmarsch van het Nationaal
.Tongeren Verbond, werden de prijzen ge
wonnen door de volgende vereenigingen:
De wisselbeker van H.M. de Koningin
werd gewonnen door het detachement van
de Kon. Mil. Academie; de wisselprijs van
Prinses Juliana werd toegekend aan de
N.J.V.-wacht van de afd. Den Haag van het
Nat Jongeren Verhond, maar daar deze
groep huiten mededinging meedeed, werd
deze prijs veroverd door een groep meisjes
van het Ned. Herv Weeshuis te Den Haag.
De wisselprijs van Prins Bernhard werd
gewonnen door de Stormbrigade van de
Hnagsche Politie
De medaille, beschikbaar gesteld door
d<?n commandant van het. veldleger, hïit.-
gen. J. J. G baron van Voorst tot Voorst,
voor het beste detachement dienstplichti
gen, werd gewonnen door het tweede batal
jon van het reg. Grenadiers.
De afd.-voorzitter deed tenslotte nog voor
lezing van een telegram gezonden aan H.M.
de Koningin, om Haar dank te betuigen
voor de betoonde belangstelling waarna tot
slot gemeenschappelijk het Wilhelmus ge
zongen werd.
Des avonds had in de groote Knrzaal een
zeer druk bezochte bijeenkomst plaats, waar
na een openingswoord van mr Bautz. het
woord werd gevoerd door den heer Karei
Lotsy, lid van het Ned. Olympisch Comité,
over de beteekenis van de sport. Do bijeen
komst werd voorts opgeluisterd door orgel
spel op het groote Kurhausorgel door den
heer T. de Jong, en het optreden van de
N.J.V.-band. In het tweede gedeelte werd
een reportage-film vertoond van den gehou
den marsch, die vervaard'gd was door den
heer Van Riet Paap.
Tot slot van deze bijeenkomst werd hel
volkelied gezongen.
ZCtU4VU$^
NED. ZENDINGSVEREENIGING
Voorjaarsvergadering in de
Zendingskapel
ROTTERDAM, 20 Mei Gistermorgen ver
gaderde de Ned. Zendingsvereeniging in do
Zendingskapel, Gerard Scholtenstraat, on
der leiding van Ds. M. J. C. Visser. Uit
de verslagen bleek o.m. dat er over 193S
geen tekort doch een overschot van f 675
is, waarover echter niemand zich verheu
gen kan, omdat dit resultaat verkregen is
door ondragelijke kortingen op de salaris
sen. De .stund der financiën is op heden ook
gunstiger dan op 1 Mei 1938, wat te danken
is aan de ingevoerde Voorjaarszendings-
week, die f 38.000 gulden opbracht. Zonder
die week zou men f 21.000 achteruit zijn ge-
B Dr, Fokkema leest, waar de voorzit
ter afwezig is. het door hem opgestelde
verslag over de Ned. Zendingsschool voor.
De poging om a.s. predikanten via die
School voor het Zendingswerk te winnen
leed helaas schipbreuk, doordat de (Jrie can
didates die zich hadden aangeboden, alle
werden afgekeurd voor Indië.
Ds. R ij n d e r s zeide over de binnenland-
sche actie, dat men voldaan is over de
voorjaarszondingsweek, die na zoo korte
voorbereiding boven verwachting slaagde en
volgend jaar zeker wel meer algemeene
deelname zal vinden. Regionale secretaris
sen, die gezocht werden, méar tot voor kor
ten tijd nog niet konden worden aangesteld
door gebrek aan financiën, zijn er nu vijf,
dank zij do extra voor dit propagandistische
doel ingekomen gelden. Met nadruk wees
spr. nogmaals op de Zento's, die voor het
Zendingswerk een niet te overschatten be
teekenis hebben Breed ging de bespreking
ook over de plaats van de film in de biu-
nénlandsche actie en met dankbaarheid
werd het werk van zendeling A. J. de Neef
genoemd.
Dr. Brouwer leidde de vergadering
naar West-Java, het oudste arbeidsveld der
Ned. Zend. Vereen. Het aantal Christenen
op dit arbeidsveld steeg In 1938 tot 5010
Soendanoezen cn .1641 Chineezen. Een punt
van afzonderlijke vermelding verdienen: de
Zaaiweek in Djoentilkebon, het werk op de
kolonisatie Rehoboth, waar met medewer
king van het Inlandsch Bestuur bedelaars
plaats, werk en onderdak vinden. Onder de
Chineezen blijkt flinke opleving te zijn en
het Medische werk vindt meer en meer een
gewaardeerde plaats onder de bevolking.
De heer B e r g s m a. oud-hoofd een *r Chr.
Inl. School op Bandoeng, deed enkele mede-
deolingen over de vraag naar en den groei
van dit onderwijs.
In de middagvergadering leest de voor
zitter een brief voor, een noodkreet van de
broeders zendelingen op West-Java, waar
de té ver doorgevoerde bezuinigin
gen, het werk der Evangelisatie, dat der
colportage, en bovenal de positie van de
jonge Soendaneesche Kerk belemmeren en
b^dreigon op een zoodanige manier, dat dit
werk tot ondergang zal worden gebracht
Als wij hier f 5000 extra bijeen kunnen
brengen, zullen de broeders op West-Java
voor de andere 5000 zien te zorgen.
De vergadering was diep onder den In
druk van dezen noodkreet, wist echter geen
oplossing omdat deze noodkreet uit West-
Java kan aangpheven worden van on
ze arbeidsvelden. Overal is de nood druk
kend en vernietigend voor het werk. Maar
een poging willen de afdeelingen der Ned.
Zend. Vereen, doen.
Met Dr.Brouwer naar Z.O.-Celebes gaande,
vernamen we, dat daar nog 30 aan de 3000
ontbraken. Op de scholen gaan 1849 kinderen,
waarvan 232 meisjes, wat onder een primi
tief volk als dit een zeer gunstige verhou
ding is, nl. 22 pet. der leerlingen meisjes
Op dit arbeidsveld ging het werk onder
soms groote moeilijkheden toah geleidelijk
voort.
Daarop naar West-Java, nu met Zende
ling A. K. de Groot, die begon ons te
laten zien de Soend. Evang. Kerk op
West-Java, een der tien zelfstandige kerken
in Ned. Oost-Indiö.
Van die tien Inheemsche kerken wonen
ojp Batavia vele vertegenwoordigers, en als
één heerlijkheid wees spr. op een samenzijn
van verschillende Christenen in de groote
zaal der Diergaarde in Batavia, waar op
HUIZE „WESTEINDE"
TE '8-ORAVENHAOE
biedt aan Dames en Meisjes een aangenaam
Tehuis voor korten of langeren tijd. Zeer
matige prijzen 1.50 h 3— p. d.) voor
logies met voll. pension; desgew. alleen kam.
m. ontb. Certr. verwarming, etroomend w.
WESTEINDE 31 TELEFOON 113932
(Reel)
het podium naast een Bataikschen predikant
oen Chineesche Evangelist, een Minahasi-
sche voorganger en een Ambonneesche
ouderling zaten.
Maar als tweede heerlijkheid deed spr<
ons zien, de krachtige jeugdige Batakeche
Volkskerk met haar bloeiend kerkelijk en
geestelijk 'leven.
Maar dan liet spr. ons weer zien de ont
wikkeling in de Soendaneesche kerk op
West-Java- vroeger werd het Christendom
gezien als de godsdienst der Blanken, nu
erkent het volk de Christenen als toch geen
verkapte Blanken, maar als hun volksge-
nooten. Ook zagen we, hoe deze jeugdige
Christenen op West-Java komen tot ontwik
keling en een zelfstandig bestaan, een zelf
standig beleven en aanpakken ook der din
gen.
Na een afscheidswoord nog gesproken te
hebben en een woord van waardeering voor
zijn arbeid tot Zendeling Blinde, die over
eenige maanden met pensioen gaat, sluit
de voorzitter deze vergadering en ging zen
deling De Groot voor in dankgebed.
BURNETT'S
LONDON DRY GIN
Christelijke Boeren- en
Tuindersbond
Onder verwijzing naar de elders in dit
blad voorkomende advertentie, vestigen wij
de aandacht van onze lezers op de alge
meene vergadering van den Chr. Boeren-
en Tuindersbond, welke dit jaar in Breda
zal worden gehouden op Dinsdag 23 Mei
a.s. in gebouw „Concordia".
De agenda voor deze vergadering is zeer
belangrijk.
Na de openingsrede van den voorzitter,
prof. dr P. A. Diepenhorst, zal aan de orde
worden gesteld het bekende Rapport be
treffende overneming der Landbouw-Crisis-
maatregelen door de Bedrijfsgenooten. De
heer G van den Heuvel, tweede voorz. van
den Bond, hoopt de vragen en opmerkingen
te beantwoorden.
Voorts heeft de Minister van Econ. Zaken
mr M. P. L. Steenberghe, zich bereid ver
klaard op de vergadering een rede te hou-
den.
Wij wekken onze lezers, die daarvoor iri
aanmerking komen, op, deze vergadering
te bezoeken.
Den avond, voorafgaande aan de algem,
vergadering, wordt in hetzelfde gebouw do
huishoudelijke vergadering van den Bond
gehouden. Ook op deze vergadering zijn
belangstellenden hartelijk welkom.
liet ligt tevens in het voornemen om" op
Woensdag 24 Mei a.s. een excursie te hou
den nr.ar Brabants Westhoek en de Hero-
fabriek te Breda.
Waar gaat U zich
vestigen?
IN AMSTERDAM P
Dan naar het kantoor van L. BOOMSMA.
Makelaar Bouwkundige Expert
Nassankade 119 Telefoon 82521—85421
Westlandgracht 87-1 1 36.p. m.
Fr. Hendrikplantsoen 96-11 M 40.p. m.
Idem no 5-II S6.p. m.
8e Koatverlorenkade 86-hs f 37.p. m.
Kostverlorenstraat l-II 34.p. m.
Chasaéstraat 96-1 35.— p. m.
Wonlnglflst en Inlichtingen GRATIS
WINIII) TCtl HUN (7 (CtrtN ici
tCNINCBLREAU ICII 4
Uil LPGONDASTB. 7 TCL0P0O,':42596
Wilt U een rustige GELDBELEGGING
KOOP DAN HUIZEN
21)
Hij spreekt zakelijk, als geldt het een arbitrale uitspraak
ïn een commercieel geschil.
„Ik wil de feiten geen geweld aandoen. De toestand is
eenmaal zooals hij is. Zaterdag komt Clara van 't kantoor
en gaat daar niet meer heen. Zondag komt Walle bij ons
dineeren en ook den volgenden Zondag. Dan is de wereld
wat voorbereid en kan in de daarop volgende week de ver
loving publiek worden. Nou, Clara, hoe vind je dat?"
Ze springt op, pakt en zoent hem, dat het klapt en zegt:
>,0, papaatje!"
Papa neemt de liefkoozing zonder tegenweer in ontvangst.
Zijn glimlach blijft een beetje gereserveerd, maar Clara ge
looft niet, dat hij dit meent, hij vindt zijn procuratiehouder
een veel te bruikbare kracht. Zijn zoon adjunct-directeur,
zijn schoonzoon procuratiehouder, ze kent papaatje wel.
Vrienden en bekenden zijn hevig verrast. Teleurgestelde
mama's puffen kleineerend. bedaagde vaders hebben wel eens
gehoord, dat die juffrouw Van den Cornput in vele opzichten
een beetje ongewoon is, maar verloofde en pas getrouwde
'dochters betuigen: „Die Walle is een knappe jongen, hij ziet
fer leuk uit. En zoo bijdehandl Van jongste klerk tot procu
ratiehouder, dat doet niet ieder hem na".
„Een klein kunstje, als aanstaande schoonpapa directeur
is!" zegt een broer van een dezer spreeksters.
„Nu moet je de dingen niet op hun kop zetten! De volg
orde is precies andersom".
Hij legt een versche sigaret tusschen zijn lippen en zegt:
„Jij bent net zoon kat als Clara Van den Cornput".
„En jij een slappeling als Arnold".
„Ik kan niet zeggen, dat jullie vriendelijk gestemd zijt,
vanmiddag", vermaant hun beider mama.
Ieder spreekt over het geval.
Het volk in de fabriek heeft er ook zoo z'n eigen kijk op.
„Dat klerkje heeft er zich maar netjes ingedraaid. Eerst
flikflooien bij den baas, toen prokkerasiehouwer en strakjes
trouwen met zijn dochter".
„Jij bent zeker jaloersch? Niks noodig, man, jij had toch
geen kans".
„We beleven nog wel meer met dat heerschap, dat ver
zeker ik je"
„Wat dan?"
„Dat zien we wel, wacht maar!"
X
Het is een vervelend gezeur met de resultaten van het be
drijf, het wil maar niet zooals vroeger.
De laatste balans is niet bepaald, slecht, maar het dividend
moet toch een procent naar beneden. Dat is onprettig. Een
procent omhoog is heel wat aangenamer. De directeur knort
en bromt, doch er is geen ontkomen aan. Maar zijn besluit
staat mt vaot4 De concurrent, die de oorzaak is, moet van de
baan, het gaat zoo het gaat.
De nieuwe P. P. is volstrekt niet verrast. Hij heeft al in
de boeken gezien, dat het dien kant uit gaat.
„We gaan concurreeren,", zegt papa, als hij samen is met
Arnold. „Die mededinger moet weg. Dan pas kan het goed
worden. De prijzen van de fijne instrumenten zullen we vijf
en twintig procent verlagen. Die moeten dan maar weg zon
der verdienste".
„Is dat niet een beetje vreemd? De instrumenten verlagen
en de andere artikelen handhaven op de bestaande prijzen?"
„Neen, waarom? Volstrekt niet vreemd. De concurrentie
leidt er toe. Onze vertegenwoordigers moeten zorgen, dat
de meerdere verkoop als gevolg van de prijsverlaging ook de
afzet in de andére artikelen omhoog voert. Dat kan heel
goed".
„Vroeger, zeer zeker. Maar kan dat tegenwoordig nog?"
„Natuurlijk. Als ze 't maar goed aanleggen".
Arnold is niet overtuigd. Zijn vader ziet dat en het prik
kelt hem. Hij zelf is hartgrondig verzekerd van de juistheid
van zijn inzichten, die hij altijd met succes heeft toegepast
en hij kan het niet verwerken, dat zijn zoon daar aan twijfelt.
Ja, Arnold twijfelt. De tijd staat niet stil en met den tijd
marcheert de ontwikkeling der dingen met ijzervasten tred.
De nieuwe tijd stelt nieuwe eischen, dat voelt hij wel. Maar
welke? Dat weet hij niet. Nieuwste machines? Dat heeft hij
gedacht, maar papa's beslistheid bracht hem aan het wan
kelen. En omdat hij het niet weet. is hij blij. dat papa zoo
welbewust de leiding houdt. Hij zelf zou niet weten, wat te
doen, als hem do leidersplicht werd opgelegd. Gelukkig is
daar geen uitzicht op. Papa is nog betrekkelijk jong en bij
zonder flink.
Zoo gaan de dagelijksche dingen hun dagelijkschen garg.
De productie Is tien procent opgevoerd, doch het staat nu
vast, dat de als einddoel gestelde verhooging tot twintig
procent nooit bereikt zal worden. De verkoop van fijne
instrumenten gaat naar boven, doch daar blijft het bij. De
afnemers verdeelen hun orders over twee of drie fabrieken
in binnen- en buitenland en iedere fabrikant krijgt die arti
kelen besteld, waarop hij het minst verdient. Zelfs in deze
moeilijke en veel vertrouwen eischende branche is de tijd
der vaste klanten voorgoed voorbij. Die tijd was er nog,
toen papa jong was, maar nu niet meer.
Dat kan de directeur niet aanvaarden. Daar zal hij zich'
tegen verzetten met al de kracht van zijn sterk lichaam, zijn j
scherpen geest, zijn zakelijke berekening.
De resultaten zijn nog vrij bevredigend, al moet volgend
jaar het dividend wéér een half procentje omlaag.
Op de algemeene vergadering wordt alles vriendschappe
lijk besproken, de kring is klein. Ze prijzen de directie om
haar activiteit, bewonderen de levenskracht van den oudsten
directeur, maar voelen toch, dat het roer eenigermate naar
rechts of naar links gewend moet worden, wil men niet
aansturen op een crisis, die heel onprettige, misschien wel
fatale gevolgen kan hebben. Maar ze staan ongeveer als
Arnold. Ze tasten en stellen mogelijkheden, maar den juis-
ten koers kunnen zij niet bepalen. Dat probeeren ze ook niet.
Hun vertrouwen in den directeur is zoo groot, dat ze een
poging daartoe niet noodig achten.
Aat en Clara hebben de drukte van hun eersten verlo
vingstijd, het afleggen van bezoeken, achter den rug. Nu
denken ze over trouwen, hoewel nog op een afstand. Toch
wordt het tijd voor het bepalen van den datum.
(Wordt vervolgd)]»
