ECONOMIE EN FINANCIEN
DINSDAG 2 MEI 1939
KERK EN ZENDING
MED. HEBV. KERK
Aangenomen: Naar Breda, D. Wester-
v-eld te Brielle. Naar Oosterwolde (Fr.),
G. Kadee te Arum.
Bedankt: Voor IJstoTeehtum, B. Nyholt
te Siootdorp. Voor Heerenveen, J. Di!k-
boom te Drachten.
CHR. GEREF. KEiRK
Tweeta 1: Te Almelo, D. Biesma <te Dro-
géham en J. van Doorn te Ouderkerk a. d.
AmsteL
Beroepen: Te Dcikkum, J. G. v. Minnen
te Huizen (N.H.).
BAPT. GEM.
Bedankt: Voor Almelo, F. E. Huizinga
te Leeuwarden.
REM. GEM.
Aangenomen. Naar Boskoop-Wadddnix-
V-een. W. F. Zuurdeeg te Hoorn.
DOOFSGEZ. KERK
Beroepen: Te Vlissingeni, Mej. Dra. M.
■ie Boer te Stavoren.
Een
compleet
kerkbod;
(Reel.)
TOEGELATEN TOT DEN H. DIENST
Cand. L. E m <m e r z a a 1, hulpprediker te
Kralingen, is door het Provinciaal Kerkbe
stuur van Groningen toegelaten tot de Evan
geliebediening in de Ned. Herv. Kerk.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Doeveren (NBr.).
Na des morgens bevestigd te zijn door Ds.
J. de Wit van Leiden met een predikatie
over Jesaja 14 vers 32 deed' Zondag j.l. cand.
I. de Tombe van Leiden zijn intrede bij
de Ned. Herv. Gemeente van Doeveren (NB)
sprekende naar aanleiding van 2 Cor. 4 vers
5. De nieuwe üearaar werd) toegesproken
door den consulent Ds. F L. van Duyke
ren, pred. te Heusden, namens gemeente
en Ring, door Ds. J. J. Kuyper, namens
de classis Heusden en door den beer H. J.
Versteeg, hoofdcommissaris van politie
te Amsterdam. Toegezongen werd Gez. 127
vers 5 (2e ged.).
Lisse
Ds. G. Tichelaar, die om gezondheids
redenen met emeritaat gaat. heeft niet aeif
afscheid kunnen nemen van de Ned'. Herv.
Gem. te Lisse, zoodat de consulent, Ds. Chr.
Eerhardt van HLllegom, namens hem een
afscheidswoord gesproken heeft. Tot tekst
was gekozen het bekende woord „Want hij
reisde zijn weg met blijdschap". Ds. P r a s
van Katwijk aan Zee sprak daarna namens'
den ring Noordiwiijk, ouderling van Gorsel
namens den kerkeraad.
Ds. G. Th. SMIT
A.s. Zondag viert Ds. G. Th. Son it, em.-
predikant van de Ned1. Herv. Kerk en wo
nende te Apeldoorn, zijn SOsten verjaardag.
Ds. Smit werd! 7 Mei 1659 te Blokzijl, waar
zijn vader opzichter der havens en zeedijken
was, geboren. Hij bezocht de gymnasia te
Zetten en te Kanvpen en studeerde aan de
Universiteiten van Amsterdam en Leiden
theologie om in 1893 eamdidaat te worden
in Groningen. Zijn eerste gemeente was
Daarle waar hij 4 Maart 1894 intrede deed.
In 1696 vertrok Ds. Smit naar Makkum,
welke standplaats hij in 1698 met Longer-
houw verwisselde. In li&Ol deed) hij zijn in
treed e te Poederoyen, om in 1912 naar Rijm-
zaterwoudje te vertrekken. In 1929 verbond
hij zich aan de gemeente van Piershil, die
hij gediend heeft tot aan zijn emeritaat dat
hem 15 April 1934 door het Prov. Kerkbe
stuur van ZuidhoHand eervol werd! verleend,
waarna Ds. Smit zich metterwoon te Apel
doorn vestigde.
Ds. Smit was o.m. lid van het Prov. Kerk
bestuur van Zuidholland! en scriba van den
ring Oud-Beijerland. Hij heeft zitting gehad
in het classicaal bestuur van Franeker en in
dat van de ringen Woerden' en Zalt-Bommel.
Hij was mede-redacteur van de Kerkbode
voor de ringen Oud-Beijerland, Zwijndrecht
en IJsselmonde. Ook czag vian zijn hand een
enkel boekwerk het licht.
AFSCHEID Dr. D. J. VAN KATWIJK
Zondagavond heeft Dr. D. J. van Kat-
W ij k wegens bekomen emeritaat afscheid
genomen van de Geref. Kerk te Velsen. Hij
sprak daarbij over Openb. 1 1020 en ont
vouwde le wat God' de Heere voor Zijn ge
meente is, en 2e wat Hij voor haar doet.
Aanwezig was de burgemeester Mr. M. M.
K w i n t, die, evenals de kerkeraad en de
afgevaardigden der classis en van genabuur-
de kerken (o.a. waren aanwezig Ds. W.
Breukelaar van Santpoort, Ds. S. v. d'.
Wal van Beverwijk en Ds. E. G. v. Teylingen
van IJmuiden) door den scheidenden leeraar
werd toegesproken, Namens den kerkeraad
sprak ouderling W. Ve dl dier Dr. van Kat
wijk toe, hem en zijn gade namens de ge
meente dankende voor ai hetgeen zij in lief
en leed voor haar gedaan hadden. Na den
toezang van Gez. 29 werd' de dienst gesloten,
een weemoedige dienst, omdat Dr. van Kat
wijk, die 6'1 jaar is, door zijn gezondheids
toestand genoopt was, een taak af te breken,
welke hij zoo gaarne had voleind.
AARTSBISSCHOP-VLIEGENIER
De nieuwe aartsbisschop van New York,
mgr. F. Spellroanm, is reeds sinds veie
jaren in het bezit van het püoteribrevet.
Onder sensationeele omstandigheden heeft
het Vatic aan hier eens van geprofiteerd.
Toen er in 1961 groote spanning heerschte
tusschen het Vaticaan en de fascistische
partij werd het nummer van de „Osserva-
tore 'Romano" waarin de tekst van een
encycliek van Pius XI was .gepubliceerd, in
beslag genomen. Mgr. SpeHmann nam een
sensaJtioreel besluit. Hij steeg vanuit Rome
op met zajn vliegtuig en nam een exemplaar
van de „Osservatore Romano" mee naar
Parijs zoodat de katholieke wereld' den
inhoud van de encycliek toch vernemen kon.
HET GEBRUIK VAN
NOORDHOF F's
UITGAVEN
BIJ DE OPLEIDING VOOR HET
MIDDENSTANDS-DIPLOMA
WAARBORGT
SUCCES
(Reel.)
VEREENIGING TOT CHRISTELIJKE VERZORGING VAN GEESTES-EN
-LENU WLitKr N
PSYCHIATRISCHE- EN NEUROLOGISCHE
KLINIEK, Valerluipleln. Amsterdam, Ie, 2e en 3e kL
OCKENBURGH-KLINIEK. Loo.duinea
SANATORIUM-AFDEELING, leen 2e klasse, te
Ermelo, (afzonderlijk Sanatorium in aanbouw, ook voor
3e klasse.)
KLINIEK „NEDER-VELUWE" te Wolfheze. te kL
NOORDER-SANATORIUM te Zuldlaren. 3e kL
SANATORIUM-AFDEELING te Bennebroek. Se
klasse, tusschen-afdeellng.
Stichtingen,
„VELDWIJK" te Ermelo, te, 2e en 3e klasse.
„BLOEMENDAAL" te Loosduinen. 3e klassi
„DENNENOORD" te Zuldlaren. 3e klasse
„WOLFHEZE" te Woüheze. 3e klasse
„VOGELENZANG" te Bennebroek. 3e klas
Aanvragen te richten tot den Geneesheer-Direct
AFSCHEID Ds. P. C. YSSELING
Onder zeer groote belangstelling heeft
Zondag j.l. Ds. P. C. Ys se ling na
41-jarigen ambtsdienst afscheid genomen
van de Ned. Herv. Gem. te L o e ne n o. d.
Vecht, waar hij 2S jaren arbeidde. Aan
wezig waren tal van predikanten uit den
omtrek en ook militaire autoriteiten, van
wie kapitein van Mo or s se 1 den schei
dienden leeraar dank gebracht heeft voor
zijn herderlijke zorg, aan de manschappen
van het depöt-politietroepen te Nieuwer-
sluis gewijd. Ds. Ysseling had tot tekst
gekozen 1 Cor. 3 11—15. Hij werd toege
sproken door Ds. de Lin d van Wij n-
gaarden namens de classis; door Ds. C.
J. de Groot, als »scriba van den ring;
door Ds. Petersen, namens de kerk-
visitatoren en door den burgemeester
D o u d e van T r o o s t w ij k. Toegezongen
werd Ps. 121 4. Velen kwamen na afloop
van den -diepst Ds. en Mevr. Ysseling de
hand ten afscheid drukken.
J. F. WICHARD
Gister herdacht de heer J. F. Wichard,
Godsdienstonderw'ijzer van de Herst. Ev.
LuJLh. gemeente te Amsterdam, dat hij
dit ambt 25 jaren achtereen heeft vervuld.
In den dienst in de kerk aan den Klove
niersburgwal heeft Ds. P. Neideck Zon
dagmorgen met een enkel woord gewezen
op den belangrijken arbeid van den heer
"Wiehard voor de gemeente.
Velen hebben na afloop van den dienst
den bescheiden jubilaris de hand gedrukt.
Vooropleiding Medische Zending
Een
3 te wachten
In N. Holl. Kerkblad deelt Ds. W. Breu-
keiaar mede, dat de Gen. Synode der
Geref. Kerk te Sneek vermoedelijk besluiten
zal, dat onder leiding van den nieuwen zen-
din.gishoogüeeraar Dr. J. H. Ba vine k c
in September zijn ambt te Kampen en te
Amsterdam zal aanvaarden
een cursus zal worden geopend om aan
de artsen, de verpleegsters en de zen-
dingszusters, die in den dienst der zen
ding zullen uitgaan, de noodige voor
opleiding te geven.
Aan de Generale Synode zal worden voor
gesteld, dat alle missionaire artsen, al het
verplegend personeel en alle zusters, die
worden uitgezonden, voor den arbeid onder
de vrouwen en meisjes op het zendinigster-
meini, een vooropleiding behooren te
ontvangen gedurende minstens één
jaar.
Niemand mag worden uitgezonden, dan die
in het bezit is van een testimonium of di
ploma', afgegeven door den zendingshoog-
leeraar.
CHR. NATIONAAL ZENDINGSFEEST
Het Bestuur van het Chr. Nationaal Zen-
d'ingsfeest heeft een aanvang gemaakt met
de organisatie van het Zenddngsfeest, dat
Woensdag 5 Juli op .Raaphorst" onder Was
senaar gehouden wordt-.
Uit den aard der zaak zal dit feest een
weerklank geven op de Wereldzendings-
conferentie te Tiamibaram (Madras). Dr. W.
G. Harrenistein te Santpoort heeft zich
al bereid verklaard daar enkele indrukken
van die Conferentie weer te geven.
CENTRAAL BOND VOOR
INWENDIGE ZENDING
De 24 e conferentie op Hemmen
Vanwege den Centraal Bond voor Inwen
dige Zending en Chr. Phil. Inrichtingen zal
dit jiaar op Kasteel Hemmen te Hemmen de
24 e conferentie voor Inwendige Zend'ing
worden gehouden, onder presidium van ds.
J. C. Koningsberger, Ned. Herv. pre
dikant te Amsterdam. De conferentie zal
onder het thema „De roep der verten" zich
speciaal bezig houden met 'het vraagstuk
van den zwerver en van het kind met zwer-
versaanleg in onzen tijd en zal dit historisch,
psychologisch, litterair en practisch doen be
handelen. Als referenten zullen optreden de
heeren Mr. B. die Gaay Fortman van
Amsterdam, met het onderwerp: „De zorg
voor den zwerver in het verleden"; Prof. dr.
L. v. d. Horst, hoogleer aar aan de Vrije
Universiteit, onderwerp: „De psyche van
zwerver"; P. W. J. Steinz van Rotterdam,
onderwerp: „De zwerver in de literatuur";
R. C. Fra-nck van Groniimgen-Opende, on
derwerp: „De zwerver in de kolonie"; J. P.
R a w i e van Amsterdam-, onderwerp: „De
zwerver in het asyl"; Mej. A. Bij kman van
Rotterdam, onderwerp: „De zorg voor het
spijbelende kind" en J. P, Ra wie van An>-
stei'diam, onderwerp: „Leven, licht en liefde
in de leprakolonie".
De korte Godsdienstoefeningen zullen gor
den geleid door Mej. Dra. A. J. Plooy van
Amsterdam. De conferentie vindt plaats van
1720 Juli en zal Donderdagmorgen 20 Juli
worden besloten met een slotwoord van ds.
Koningsberger.
OECUMENISCHE VEREENIGING
De provinciale actie
In tien provincies van Nederland' zijn
thans lafdeelingen van de Oecumenische ver
eeniging opgericht. De oprichting kwam voor
Drenite en Gelderland Woensdag en Donder
dag 26 en 27 April 1.1. tot stand.
Woensdag a-s. zal in de laatste provincie,
macmieliijik Noord-Holland, de oprichting»ver
gadering gehouden worden in de consistorie
kamer der Nieuwe Kerk. Nadat des morgens
de organisatorische werkzaamheden zullen
zijn verricht, zal in de namiddagvergadering,
die door prof. mr. Paul Scholten zal
worden geleid, behalve ds. Kooyman over
Tambaram, prof. dr. S. F. H. J. Berke 1-
bach van der Sprenkel, h.t. voorzitter
der Oecumenische Vereeniging in Nederland,
over „De moeilijkbeden der Oecumenische
beweging" spreken.
DE DROEVE LIJST
Havas meldt uit Berlijn:
Op het «ogenblik zijn nog vijf predikanten
der z.g. Belijdendskerk, onder wie ds. Nie-
möller, in een concentratiekamp geïnterneerd.
Twee predikanten zitten gevangen, 103
mogen hun amiblt niet uitoefenen, 95 zijn uit
hun parochie verwijderd.
KORTE BERICHTEN
De heer C. van den Boom, theol. cand.,
Boergoensohe Vliet 39a, Rotterdam-Z., is
voortaan ook telefonisch te bereiken, no.
tjlSJO XRptterdamL
WET OP DE KERKEN IN JAPAN
Japan voert een wet op de Kerkgenoot
schappen in, de eerste van dezen aard. De
voorbereiding heeft 40 jaar geduurd. Het
H'oogerbuis aanvaardde het ontwerp reeds.
Het ontwerp verklaart, dat alle religieuze
gemeenschappen "onder staatscontrole staan.
Zonder toestemming van den minister van
opvoeding mag geen religieuze gemeenschap
worden gesticht.
Ini gevallen, dat religieuze leerin-
gen of plechtigheden den openbaren vrede
of de orde storen en 'het welzijn der gemeen
schap schaden kunnen de magistraten de
vrijheid der betreffende gemeenschap beper
ken of de afzetting van den predikant vor
deren, eventueel de gemeente ontbinden.
Daar de Christelijke kerken tot dusver niet
formeel erkend zijn, moeten zij binnen 2 jaar
volgens deze wet de erkenning gezocht heb
ben. Hebben kerken erkenning, dan hebben
zij rechtspersoonlijkheid! en mogen eigendom
men hebben. Zij genieten dan voorts vrijdom
van de plaatselijke en van de nationale be
lastingen. Hun eigendom, kan niet voor schuld
in beslag 'genomen worden.
Van Ghristelijk-Japansche zijde meldt men
ons, dat deze wet formeel den reeds bestaan-
den toestand) regelt en daaraan niet zoo heel
veel nieuws toevoegt, doch dat het voornaam
ste is, dat het Japains-dhe volk tot dusver het
Christendom als een ibuirttenlanidsche religie
beschouwde welike geduld werd', doch niet Ja-
panisch was en ook geen recbtserkenning
had, terwijl thans de wet het Christen
dom officieel als een Japanschen
godsdienst zal erkennen en op den
zelfden voet ais het Shintoisme en het Boed
dhisme. Bn dat is van groote beteekenis, te
meer daar het opzettelijk gebeurt en var
geering en volk een officieele waardeering
beduidt.
ONDERWIJS
Prof. Dr J. Water ink
Het zal 17 Mei 25 jaar geleden zijn,
Prof. Dr. J. Water ink als Dienaar
Woords zijn intrede deed in de Geref. Kerk
van Appelscha
Aangezien hij slechts een gedeelte van dien-
tijd: in actieven
amibteldjken dienst
is werkzaam
weest. bestond bij
hem het voorne
men dezen
denkdag in z
stilte te vieren.
Enkele vrienden
vonden dit, gezien
de groote
dieneten van
jubilaris, wel wait
al te sober
besloten tot e
hulde.
Zij willen hem
op dien dag van him meeleven doen blijken
en hem een klein bewijs van erkentelijkheid
aanbieden.
Zij, die met dit plan instemmen, worden
verzocht, 'liefst spoedig/ een kleine bijdrage
te zenden aan het adres van Mr. G. H.
Grosheide te Amsterdam, Postgiro 57599.
Gemeentegiro G. 1'053.
Plaats en tijd van aanbieding worden
nader -bekend! gemaakt. De circulaire draagt
de onderteekenang van de heeren: Dr. J. J.
C. van Dijk, Dr. C. Bouma, Ds. S. Doornbos,
Ds. T. Ferwerda, C. Glauibitz, Ds. J. W. de
Jager, C. Tj. Pieters, Prof. Dr. J. Ridderbos,
Ds. J. L. Schouten, Mr. D. W. O. A. Schut,
Dr. C. Tazelaar, Mr. J. Verdam en Ds. M.
Vreugdenhil.
Prof. Dr. S. E. DE JONGH
Bij Kon. hesluit is benoemd' tot gewoon
hoogleeraar in de faculteit der geneeskunde
aan de rijksuniversiteit te Leiden, .om onder
wijs te geven in de pharmacologic: dr. S.
de Jomgh, thans buitengewoon hooglleeraar.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
H e e l s u m. Chr. school. Tot kw. m. a.: de
heer H. v. Roekei te Oosterbeek.
Oosterbeek. Geref. school. Tot kw. m.
a.: de heer B. van Veldhuizen te
Renikum.
Rotte rdam. Kweekschool m. d. Bijbel,
Aelbrechtsplein. Tot leeraar zang: de heer
Aug. Weiss, hoofd' eener Herv. school
(Blijdorpscfliool) te Rotterdam. (Met ingang
van 1 Sept. as. en in de vac. J. Muidermian).
H. VISSERMAN
Gisteren heeft de heer H. Visserman, hoofd
der Van Heemstr-aeohool te Hattem, zijn 40-
jarige loopbaan bij het onderwijs herdacht.
Na zijn opleiding aan de Chr. Normaalschool
te Sneek werd hij in Mei 1699 tot onderwij
zer te Idskenhuizen (Fr.) benoemd. Daarna
was hij te Kampen en Apeldoorn werkzaam
en werd in 1919 tot hoofd der nieuw opge
richte Chr. school te Zuidbroek benoemd. In
1928 volgde zijn benoeming tot hoofd dier
Van Heemstra U.L.O. school te Hattem. Het
leerlingenaantal is sinds de oprichting
1923 verdrievoudigd.
JUBILEUM T. SPREU
De heer T. S pre ij, hoofd van de Geref.
Burgerschool voor Lager Onderwijs iaon de
Plomp etorengradbt te Utrechlt, herdacht 30
April, dat hij 40 jaar geleden zijn loopbaan
bij het Christelijk Onderwijs begon.
A J. DREWES B.Fzn.
Ter vervanging van Dr. A. de Froe, die
Zaterdag afscheid nam, is gistermorgen ge
ïnstalleerd' ate directeur van de Chr. HB.S.
aan het Adama van Sdheltemaplein te Am
sterdam de heer A. J. Drewes B.Fzn.,
tot dusver onder-directeur van de school.
De installatie geschiedde door Prof. Dr. C.
van Gelderen, den voorzitter van de
Vereeniging voor Chr. M.O., waarvan de
school uitgaat. Verder voerden het woord
Mr. A. C. G. v. Proosdij, Dr. A. Kuy
per s, de heer M. H. Eilander, Dr. A.
de Froe, en ten slotte de nieuw opgetreden
directeur.
BOND CHR. BEWAARSCHOLEN
De 18e jaarvergadering van den Bond van
Ver. voor Chr. Bewaarschool-voorbereidend
lager-Or.derwijs zal Woensdag 24 Mei in de
Chr. Bewaarschool aan den Ringweg 93 te
Utrecht gehouden worden onder leiding
den heer Joh. Zuid meer te Rotterdam.
Na afdoening der huishoudelijke zaken,
spreekt de heer P. W. J. Steinz, leeraar
aan de Koningin Wilhelmina-Kweekschool te
Rotterdam, over: „De Bewaarschool in het
licht der toekomstige Onderwijsvernieu
wing".
THEOLOGISCHE STUDENTEN
ONTMOETEN ELKAAR
Heeft eend-gen tijd geleden een aantal theo-
logiisdhe studenten aan de Vrije U-niversiteit
te Amsterdam 'een -bezoek gebracht aan de
collega's aan de Theologische Hoogeschool te
Kampen,, morgen zal d-it -bezoek worden be
antwoord door een groep studenten uit
Kampen. Het ligt onder meer in de bedoeling,
college gevolgd zal worden van Prof.
Dr. V. Hepp.
DE HARENER SCHOOLQUESTIE
De Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente
te Haren (Gron.) besloot tot de stichting
in een eigen Christelijke school.
Na veel strijd -besloot de Gemeenteraad
nog tot een revdsde-aonivraag der gunstige
beslissing van den- Minister van Onderwijs
ij de Kroon.
Thans is hierop afwijzend beschikt.
De Kerkeraad -besloott nu de nieuwe school
te openen met 1 Sept. a.s.
Tot hoofd is benoemd de heer M. Mole
naar-, thans onderwijzer aan de C.N.S.
(h-oofdi G. Rozendaal) te Haren.
SCHOOLJUBILEUM
Het was gisteren 60 jaar geleden dat de
Chr. school te Vorden (hoofd- de heer K. G.
Rouwen horst), werd opgericht. Hoewel
er allerlei plannen gemaakt waren voor
feestelijke 'herdenking hiervan, heeft het
bestuur 'besloten, alle feestelijk betoon ach
terwege te laten met het oog op de tijdsom
standigheden.
Zondag j.l. is hej; jubileum in den miorgen-
berkddenslt der Ger-ef. en Ned. Herv. gemeen
te in het gebed1 herdacht.
Gistermorgen hadden de leerlingen eenige
versnaperingen in ontvangst te nemen.
Groningen, Gesl.Rechten: cand.ex.
bee-r J. G. Kramer, Assen.
Wagenlngen. Landbo-uwhoogeschool. Gesl.
Heemskerk DUker. geb. te Hilversum.
Apothckcrn-neslntcnt. Utrecht. Gesl. de
-diajmes M, II. Kroeze, Soes-tdijk en M. H. Tobl,
Utrecht.
Machinisten. Den Haag. Ges-Ldipl. A de
S. Toet, Scheveningien; dipl. C de heer J.
Ned. Jongelingsverbond
Een zendingsweekend
Vanwege de Prov. Commissie Zuid-Hol
land van het Ned. Jongelingsverbond, zal
van 1719 Juni a.s. een weekend worden
gehouden te Oegstgeost., onder leiding van
den heer G. Pels J.zn, secr. van de Zeiv
dingscommissie, De eerste bijeenkomst zal
Zaterdagavond 17 Juni worden geopend
door den heer G. Verschoor, waarna Zende
ling A. J. de Neef zal spreken over: „Hoe
te vertellen op on-ze vereeniging over de
Zemding?" De heer H. Visser Jr, kweake-
ling van cle Ned. Zendingsschool, zal den
dag sluiten.
Zondagmorgen zal Dr K. J. Brouwer, aen-
dingsdirector te Oegstgeest, een godsdienst
oefening leiden, waarna een zang-halfuur
volgen aal en een en and-er zal worden
medegedeeld over de actie in de prov. Zuid-
Holland. Om 4 uur zal een film. worden
vertoond over het werk onder de Melaat-
schon in Lao s; Momo, waarna de heer W.
1-IoogoAveg, lid der Zendingscommissie, een
toespraak zal houden.
's Avonds zal de heer M. J. Gouweloos,
zendeling op Z.O. Celebes, spreken over
„Het koppensnellen der To Laki", toege
licht door lichtbeelden.
KUNST
Mannborg's Orgel- en Piano-
fabriek jubileert
De bekende faibriek van Mamnborg be
stond op 1 Mei vijftig jaar.
De oprichter, de heer Th. Mannborg, werd
in Zweden geboren en toog als jonggezel
naar Duitschland. Na zijn leertijd vestigde
hij zich als eerste Duitsche fabrikant van
zu i gwind-harm oniurns in Leipzig. Als gron
dig vakman streefde hij er van stonde aan
naar e-en instrument te leveren van de beste
kwaliteit, dat niet alleen door zijn schoon
heid van klank en vorm, maar ook door
zijn duurzaamheid de reputatie van zijn
fabriek «zou vestigen en verbreiden.
Rijk begaafd met den zin voor experi-
mentecle mechanica heeft Mannborg veel
bijgedragen tot den bloei en de ontwikke
ling van het huisorgel tot kunstharmonium.
Na het overlijden van den oprichter der
fabriek in 1930 heeft zijn zoon, de heer
Karl Mannborg dien goeden naam der fa
briek op dezelfde wijze hoog gehouden en
naast het orgel ook weer als eerste Duit
sdie fabrikant het fabriceeren van het
thans reeds alom bekende kleine moderne
piano-tvpe ter hand genomen.
Mann-borgs Fianochord heeft de harten
en de woningen der muziekliefhebbers ver
overd. Reeds nieef dan 2000 hebben de fa
briek verlaten. Deze vormen mede de beste
reclame voor de betrouwbaarheid van de
producten der aloude, energieke Mannborg-
fabriek.
Bond van Meisjesvereen. op G.G.
Bondsdag in acht gebouwen!
De Bond van Meisjesvereen. op Geref.
grondslag in Nederland, zal dit jaar in de
Pinksterweek te Groningen worden gehou
den. Teneinde de vele bezoeksters te kun
nen bergen, heeft mien op niet minder aan
acht gebouwen beslag moeten leggen. Als
sprekers zullen op dezen bondsdag optreden
in de miorgenvergaderingen de dames n
G. Kraanv. d. Burg, van Vlaardingen;
mevr. E. C. SpekVersluys, van Nijeveen;
rnevr. W. J. StreekstraKlaarhamer, van
Dokkum, en de heeren L. v d Zweep, in
specteur L.O. te Leeuwarden; Ds P. K. Kei
zer, Geref. predikant te Voorburg; Dr K
Sietema, idem te Amsterdam-Zuid en Ds C.
Veenhof, idem te Haarlem.
Inde middagvergaderingen zullen'twoord
voeren de heeren Prof. Dr J. Waterink, hoog
leeraar aan de V.U.; Prof. Dr K. Schilder;
idem aan de Theol. Hoogesöliool te Kam
pen; Mr G. A. Diepenhorst, lid van Gedep.
Staten te Zeist; H. Al-gra, van Huiz-uim; Ad.
Kuiiper van Utrecht; Ds R. E. van Arkcl,
Geref. predikant te Utrecht; Dr P. G. Ivunst,
Ned. Bond van Jongel.ver. op
Geref. Grondslag
De komende bondsdag
De bondsdag van den Ned, Bond van
Jon-gelingsvereenigingen op Geref. grond
slag, zal met Hemelvaartsdag a-s. te Utrecht
worden gehouden. Teneinde dé duizenden
bezoekers te kunnen beugen, heeft men #1
beschikking verkregen over Tivoli, de iHertfc
Buurkerk en de Geref. Oosteitkerk. Thans
blijkt, dat deze drie gebouwen niet voldoe*
de zijn, zoodat oen vierde vergadergeleigen«
heid zal worden ge-zocht. In deze vierdd
bijeenkomst zullen als sprekers optreden
de heeren C. v. cL Ploeg, bestuurslid van'
de Brab.-Limb. afdeeling van den Bond,
met het onderwerp „Persoonlijk Bijbeknudér*
zoek"; Ds E. T. v d Bortn, Geref. predffikaryï
te Heemstede, onderwerp: „Is onze weife
wijze intellectualistisch?" en Da P. Gih. d
d. Vliet, Geref. predikant te Utrecht,raad»
man van den Bond, die eien slotwtoörd zaF
spreken,
Chr. Bond van
Houtbewerkers enz.
Wij ontvingen het zeer uitvoerige verslag
over 19371938 van den Bond Vaq; Ned,
Chr. Houtbewerkers, Meubelmakers, Bes-
hangers en aanverwante Vakgenooten'i
Daarin lezen wij o.a,
Ook nu verschijnt dit verslag iri crisis^
tijd, al mag niet ontkend, dat liet donker
der economische omstandigheden in de
bedrijven van ons organisatie-terrein wat
minder zwart is. Het werkloosheidscijfer,
is gedaald en dankbaar moet dit gecon
stateerd worden. Niettemin blijven nog
velen reeds zoo langen tijd vergeefs naai|
arbeid uitzien, of vinden dit slechts vooi*
een kort oogenblik.
Dit echter in aanmerking nemende moe
ten wij toch dankbaar erkennen, dat er, zij
het 'dan ook gering, toch weer vooruitgang
is. Arbeidsvoorwaarden konden niet alleea
gehandhaafd, maar in meerdere gevallen"
ook verbeterd worden. Het ledental mochf
zich f-ok weer in opwaartsche lijn begeven.
Het bedroeg op l Januari 1.1. 3517.
Daarom moet en kan het niet anders of
dit verslag zal, vergeleken met andere
jaren, een gunstiger klank doen liooren":
Met dankbaarheid, omdat onze organiso tiO
haar positie mocht blijven innemen op hei
maatschappelijk levensterrein en daarbij
ai dit werk heeft kunnen doen, zij dit alles
vermeld.
De clearing met Duitscliland
Stand per 29 April
22-4-'39
(in guldens)
VlEremoene Cleariner«k€ntog:
1 Stortingen in Nederland 95.195.600 89.645.100
a achterst, vorderingen 104.700 88.800
b. Rentedienst Dawes-
en Youngleen., Oos-
tenrljksche Staatsleen.
en Stillhalte; Rente-
transfer 1.539.400 1.398.200
c. Vrije reken. Reiohsb. 9.521.500 8.936.7U0
d. Nieuwe vorder. 84.030.000 70.221.400
gen ('incl. saldo 1938
ad f 28.955.500) 124.801.400 117.741.700
3. Uitbetalingen in Ne
derland op nieuwe vor
deringen 83.244/800 78.241.000
jaaisv^ uitbetaalde num-
T2 li 2 5 5 a j tegen R.M.-
v-oinder. 20.202/141.567
(v. w. 18.024/140.369),
Speciale verrekening:
Stortingen in Nederland
BINNENLAND
J aarvergadering
„Eenheid door Democratie"
Prof. Ir W. Schermerhorn over
de taak der beweging
De Nederlandsche beweging Eenheid door
Democratie heeft te Utrecht haar jaar
vergadering gehouden, onder voorzitterschap
vain Prof. Ir W. S c h e r m e r ;h o rm.
In de middagvergadering is o.pi. de be
stuursverkiezing aan de orde geweest.
De secretaris van het hoofdbestuur, Ds A
v. d. Heide, had gemeend, om verschillen
de redenen van persoonlijken aard, zich niet
herkiesbaar te moeten stellen. In verband
hiermede was van de zijde van het hoofd
bestuur Mr L. A. Donker te Rotterdam
can&idaat gesteld die met een groote meer
derheid gekozen werd, terwijl de vier vol
gens rooster aftredende leden van het hoofd
bestuur, die herkiesbaar waren, it.w. de hee
ren Prof. Dr A. H. Blaauw, H. M. van G li-
der; Dr S. S. Smeding en M. G. Weisz allen
hérkozen Werden.
In de middagvergadering werden voorts
de jaarverslagen van secretaris en penning
meester behandeld, welke een zeer bevredi
gend beeld gaven van den toestand der be
weging, en waaruit o.a. bleek, dat tusschen
1 Jan. van dit jaar en 20 April jl. E. D. D.
een netto-aanwas van 1770 leden had kun
nen boeken, terwijl reeds tevoren de lichte
teruggang in het ledental, welke zich gedu
rende de zomermaanden van 193S had .ge
manifesteerd, tot staan was gekomen en
zich zelfs weer in een stijgende beweging
had omgezet.
Den penningmeester werd, onder dankzeg
ging voor z,ijn omvangrijken arbeid, volle
dige decharge verleend voor het gevoerde
beheer.
De rest van de rniddagbijeenkomst en een
deel van de avondvergadering werden voorts
in beslag genomen door de behandeling
van de omvangrijke herziening van de sta
tuten en het huishoudelijk reglement der
beweging.
Tenslotte vermeldde de agenda een toe
spraak van Prof. Schermerhorn, die in een
korte inleiding zijn denkbeelden omtrent de
situatie van het oogenblik met betrekking
tot de positie van E. D. D. en de taak
der beweging had' samengevat.
Spr. ontwikkelde o.a. de overtuiging, dat
er een andere moreele binding gevonden
kan worden, en wees er op, dat zich tus
schen de scheidingen van beginselen en le
vens-grondslagen, welke zich in de groepen
van ons volk doen gelden, en óe practische
uitwerkingen van arbeid en politiek, een
andere geestelijke laag bevindt, die van de
gezindheid. Het is de taak van „Eenheid
door Democratie", om in steeds sterker
mate het besef veld te doen winnen, dat de
moeilijkheden van onzen tijd slechts kun- reserve voor posten, welke bij andere Maat-
nen worden overwonnen, indien wij allen schappijen in herverzekering werden ge-
ons vereenigen in een zelfde bereidvaardige i geven en die voor rekening van de hervcr-
gezinjdhedd tot gezamlenlijkep arbeid. izekeraans komt.
Noe beschikbaar 556.000 537.8UU
De Staatsmijnen in Limburg
Bruto-overschot f20.602.531 (v.j. f26.143.044)
Aan het jaarverslag over 1938 van het
Staatsniijnbedrijf ontleenen we de volgende
bijzonderheden:
De kolemprodüctie bedroeg 8.176.863 ton
(vorig jaar 8.423.298). In stikstofproducten
werden verwerkt 61.921 (58764) ton stikstof.
De afzet van miinproducten liep terug in
zonderheid van cokes op de buitenlandsche
markten.
In het binnenland ondergingen de prijzen
eenige verlaging, doch deze werd goedge
maakt door de betere prijzen in export, zoo
dat de totale opbrengst per ton nog iets boven
die van 1937 uitging.
Voor 1939 ziin de vooruitzichten voor kolen
en cokes minder gunstig, zoodat met lagere
opbrengstprij'zen gerekend moet worden.
In de zelfkosten is een verdere stijging
waar te nemen, die ten deele een gevolg is
.van hoogere loon en, sociale lasten en mate-
riaalprij zen, ten deele van meerdere voorzie
ningen en voorbereiding ondergronds, waar
door ondanks de geringere productie de
werkgelegenheid ten volle kon worden be
houden.
Na aftrek van de rente en kosten op de
obligatieleening ad f 616.250 (1.270,000) be
loopt het bruto-overschot f 20,602.531,
(26.143,044). Hierop komt in mindering voor
afschrijvingen f 15,162.531 (19.972,418) en
voor storting in de alg. reserve f 2.000.000
(2.708.764), zoodat voor winstuitkeering aan
den Staat der Nederlanden beschikbaar blijft
een bedrag van f 3.440.000 (onv.), uitmakende
8 pCt. onv. van het aandeelenkapitaal.
Het in dienst zijnde personeel bedroeg aan
het einde van 1938 22.026 (21324) personen.
Alg. Noord-Holl. Mij
voor Levensverzekering
Aan hot verslag van de Alg. Noord-Holl.
Mij. van Levensverzekering ontleenen we
het volgende:
Het verzekerd kapitaal vermeerderd met
de verzekerde rente, steeg tot f 20.543.471.
De rekening premiën en koopsommen wijsi
als saldo aan een bedrag van 598.149. De
sterfte had een gunstig verloop. De uitlcee
ringen eigen risico beliepen dit jaar
247.240.
De premie-reserve (moest een verhooging
ondergaan van 176.221. Door deze veriioo-
ging komt de premie-reserve op de balans
voor met een bedrag van 4.181.954, onder
wolk bedrag niet begrepen is de premi
De rente-ontvangst bedroeg 'dlit 'jaar
f 190.129.
De gemiddelde gekweekte rente in' 1938
bediroeg 4.13%, hetgeen niog aanmerkelijk;
hooger is, dan de voor de reserve-bereke
ning aangenomen rentevoet van 3% gn
4%.
De onkosten bediroegen totaal 'f 224.34Ö*
De effectenportefeuille, gewaardeerd voin
gens den ultimo December-koeos, wees eett
verlies aan van f 1.002.
Gp vaste goederen werd f 8.152 afgesdhre-
Door bijschrijving uit de winst Vi<uS
f 20.355 op de extra reserves, komen deze
op die balans voor met een bedrag van
f 437.400.
Aan het pensioenfonds voor personeel
werd uit dé winst f 5.000 toegevoegd, dat
daardoor tot f 125.000 Mom.
In de vergadering van aandeelhouders
werden de jaarstukken goedgekeurd). Het
dividend blijft onveranderd, gelijk aan dat
van het vorig jaar,
Groot- en Kleinbedrijf in de
levensmiddelenhandel
Bij Bosch en Keuning N.V. te Baarn is
verschenen een brochure getiteld: j,De ver»
houding tusschen groot- en kleinbedrijf in'
den levensmiddelenhandel", geschreven door
den heer P. v. d. Lindle, Voorzitter van den
Ned. Kruideniersbond.
De schrijver .tracht in dit geschrift een
beeld te geven ,van de economische positie
van den kleinhandelaar in kruideniers
waren. onder de huidige verhoudingen
tusschen de bestaande bedrijfsvormen.
Hij komt tot de conclusie, dat de in
strooming van een ontstellend groot aantal
ondeslcundigen de bestaansmogelijkheid in
het algemeen aanmerkelijk heeft verzwakt.
Wettelijke maatregelen, die alleen ge
richt zijn tegen het grootbedrijf zullen nooit
de gewenschie verbetering brengen.
Deze kan naar de meening van den
schrijver slechts bereikt worden door een
gezonde saneering, die op het oogenblik
reeds in werking is gesteld door den in
vloed van de Vestigingswet voor het klein
bedrijf voor zoover het den steuin van de
Overheid betreft. Verder zal de midden
stand zelf de wapens moeten leeren
hantecren, die zijn positie veilig stellen.
Meer dan voorheen zal in een vast aan
eengesloten verband moeten worden opge
trokken, om een betere economische positie
van het kruideniersbedrijf te verkrijgen.
De middenstand moet zorgen, zoo luidt
de slotconclusie, dat de bakens worden
verzet.
Wij bevelen deze vlot geschreven, over
zichtelijke brochure, hartelijk ter lezing aan
alle middenstanders aan.
KALEIDOSCOOP
De New Yorksche beurs had gister
wederom een zeer lusteloos verloop. De
handel kwam bijna tot stilstand. De koersen
brokkelden langzaam af, zoodat deze tegen
het slot over het algemeen fracties tot 1
punt lager waren. De omzet bedroeg 280.000
aandeelen. hetgeen 4e laagste is sinds vele
maanden.
Aan aandeelhouders van de Cultuur
MJJ Kertowono wordt een dividend van
5 pet uitgekeerd (vj. 15). De exploitatie
winst laat een saldo van 89940 (vi.
181,103).
tg* General Motors keert een
oTKTferanderd kwartaalsdividend uit van
0.75. Vorig jaar werd in totaal 1.50 uit
gekeerd.
Gedurende het eerste kwartaal van
dit jaar is de buitenlandsche handel van
Zwitserland in vergelijking met de
zelfde periode van het vorig jaar met
frs 21,9 millioen toegenomen. Meer dan de
helft, nl. 12 millioen francs, van deze toe
neming komt op rekening van den handel
tusschen Zwitserland en Nederland.
