Overmorgen
Mei Bier
DINSDAG 2 MEI 1939
TWEEDE BLAD PAG. 5
Werkloosheid
en landsverdediging
.Valt het regeeringsvoornemen
te laken?
Een werkloos lezer van ons blad ziet in de
Vervanging van dienstplichtigen, die nood3
gemist kunnen worden, geen enkel voordeel.
In zeer uitvoerige brieven luoht hij zijn ver
ontwaardiging. want hij meent, dat dit voor
nemen der regeering de wcrkloozen als min
derwaardigen beschouwt, hun rechten aan
tast en dat met hun belangen niet meer ge
rekend wordt. Ook hadden wij z-i. niet mo
gen zeggen, dat deze maatregel de werkloos
heid zou verminderen. Wat wij schreven,
stelt hem diep te leur. Wel vond hij iets in
onze driestar, dat hem vcrheugde.nl.dat er
,van een gedwongen opkomst geên sprake
mag zijn. Maar, Zv,o vraagt hij, waarom dan
een regeeringsbesluit?
Wij mogen op één en ander kort antwoor
den. Allereerst op de laatste vraag. Zonder
een regeeringsbesluit zou het niet mogelijk
zijn iets in de organisatie te veranderen;
want zonder wijziging kunnen de opgeko-
menen niet naar huis gaan en kunnen
anderen zich niet aanmelden.
Dit is de formeele' zijde. Nu een paar
praktische opmerkingen. De geachte schrij
ver dient wel onderscheid te maken tus-
schen wat wij schreven en wat de regeering
heeft beslist. Juist, omdat wij nog niet
wisten, hoe de Regecring zich de uitvoering
denkt, konden we een vrij oordeel geven.
En in ons artikeltje staat meer, dan er
blijkbaar in gelezen is.
Met opzet schreven wij, „dat vele werk-
loozen, die voor opkomst onder de wapenen
geschikt zijn, zich gaarne vrijwillig zullen
aanbieden, wanneer hun gezinnen behoor
lijk verzorgd worden."
Later volgde nog eens: „dat er van 'n ge
dwongen opkomst geen sprake mag zijn en
dat de kostwinnersvergoeding minstens
gelijkwaardig zij aan ide steunverleening."
Ongeveer op gelijke wijze schreef ook de
roode pers, die een artikel besloot met deze
Woorden:
Het is echter zeer wrel mogelijk, dat
een aantal werkloozen bereid zijn, de
gedwongen lediggang te verruilen voor
die militaire taak, die nu eenmaal in
deze dagen moet worden verricht; met
andere woorden: wcrklooze dienstplich
tigen zouden vrijwillig hun deel bij de
noodzakelijke grens- en kustbeveiliging
op zich kunnen nemen
Slechts als men dwang achterwege
laat, kan, naar onze meening, de ver
vanging van „onmisbaren" door werk-
looze dienstplichtigen rechtvaardig wor
den geacht
Van de veronderstelling, dat werkloozen
gaarne aan de oproeping gehoor zullen
geven, gingen wij uit. Ten onrechte? Wij
herinneren ons. dat een paar jaar geleden
vele onderofficieren met groot verlof tever
geefs gepoogd hebben opnieuw in militair
verband opgenomen te worden. Zij waren
te oud. Toen hebben wij van niemand eenige
bedenking gehoord.
Waarom nu dan wel? Is het de schuld
!der Regeering, dat nog zoovelen werkloos
zijn? Neen! Is het hun eigen schuld? In
't algemeen gesproken: néén! Daarom zijn
ze dan ook opgenomen in de steunregeling
(Voor „onvrijwillig werkloozen."
De vervanging zou voor de schatkist dus
.voordeel beteekenen.
Wij kunnen nog niet inzien, dat wij en
'dat de regeering de werkloozen als minder
waardigen behandelt, wanneer deze vervan
ging, natuurlijk met de noodige waarborgen
omringd, mogelijk wordt gemaakt
Dwang kunnen we niet gemakkelijk ver
dedigen; al is het blijkbaar van belang, aat
bij werkelijke mobilisatie de eigenlijke
dienstplichtige weer moet opkomen.
Oranjeviering bij de
grenstroepen
Het zal niemand verwonderen dat de
viering van den verjaardag van H.K.H.
Prinses Juliana ook heeft plaatsgevonden bij
de grenstroepen, die juist drie weken ge
leden gemobiliseerd werden om onze gren
zen te bewaken. Voor zoover de bezetting
der stellingen enz. dit toeliet, werd overal
langs de grens aan de troepen een feest
viering bereid. Een bijzonder feestelijk ka
rakter droeg deze viering in een der plaat
sen bij Nijmegen, waar door schenkingen
van velen uit den lande en niet het minst
door de plaatselijke burgerij, een echt
Oranjefeest kon worden georganiseerd. In
den namiddag vonden o.a. sportspelen
plaats, bestaande uit een wedloop met hin
dernissen, hardloopen, ringrijden te paard,
mastklimmen, vèrspringen, zakloopen enz.
Een keur van prijzen werd aan de win
naars uitgereikt, terwijl de ontvangen ga
ven zelfs in staat stelden alle deelnemers
een troostprijs te geven en alle aanwezige
militairen te onthalen.
VERVOERFACILITEIT VOOR
MILITAIREN IN BRABANT
BREDA, 1 Mei. Teneinde het groote aan
tal in Noordbrabant gelegerde militairen,
zoowel de officieren, onderofficieren als
minderen in de reiskosten voor hun ver-
lofreizen tegemoet te komen gedurende
deze speciale mobilisatietijden, zal de
B.B.A. met ingang van vandaag het halve
tarief, zoowel voor enkele reis- als retour-
k,aarten in rekening brengen op al haar
autobuslijnen, met uitsluiting van de dien
sten der N.V. 's-HertogenboschVught
.Voorburg.
Deze maatregel geldt slechts voor die
genen, die in uniform reizen.
Ondanks den regen nam een groot
aantal kinderen deel aan de wed'
strijden op rolschaatsen, welke gis
teren op verschillende plaatsen in de
Residentie werden gehouden.
MOBILISATIE
VRIJS TELLINGSBESLUIT
TT - In Staatsblad no. 5-13 van
Het lil werkelijken dienst houden j gelcondigd het Kon. Besluit
van dienstplichtigen
Wetsontwerp ingediend
gisteren is af-
van IS April
betreffende vrijstelling van werkelijken
dienst in geval van oorlog, oorlogsgevaar
of andere buitengewone omstandigheden.
Anderhalve eeuw
Boldoot
Herdenkingsbijeenkomst
Koninklijke onderscheidingen
AMSTERDAM, 2 Mei. Ter gelegenheid
van het 150-jarig bestaan van het bedrijf
heeft de N.V. Eau de Colognefabriek J. C.
Boldoot te Amsterdam gisteren feest ge
vierd. Voor het personeel is de arbeidsweek
vanmorgen pas aangevangen, want gisteren
is er niet gewerkt en verkeerde ieder in de
beste stemming.
In den loop van den morgen verzamelden
zich vele genoodigden en het geheele per- 1
soneel in een der ruime kantoorlokalen
van de fabriek aan den Haarlemmerweg,
welke een feestelijkeri aanblik bood van
wege de vlaggen aan den buitenkant en
den schat van bloemen in het interieur.
De directeur, de heer J. M. B. van VI ij-
men, opende omstreeks half twaalf een
herdenkingsbijeenkomst met een woord van
welkom. Inzonderheid begroette spr. minis
ter Romme en wees verder op de belang
rijkheid van dit jubileum. Spr. roemde de
prettige verstandhouding tussehen directie
on personeel, waardoor met Gods hulp I
•choone resultaten zijn bereikt.
Namens het personeel hield de heer G.
san der Lugt, als oud6te lid, een toe- I
praak, doorweven met historische herinne
ringen en waarin de directie met dit jubi
leum hartelijk door het personeel werd ge-
lukgewenscht.
Als gezamenlijk cadeau zal binnenkort
een gebrandschilderd raam
in liet trappenhuis worden geplaatst. Het
raam, dat vervaardigd wordt door den gla
zenier Bogtman te Haarlem, houdt de her
innering aan de' verloopcn jaren vast door
een voorstelling van de gebouwen aan den
Singel, waar het bedrijf langer dan een
eeuw. is uitgeoefend, en van het oorspron-
DEN HAAG. 2 Mei. De Minister van
Economische Zaken heeft, zooals gemeld,
gisteren vastgesteld de voorschriften voor
de uitvoering van de Oorlogszee- en Lucht
vaart verzekeri ngswet
De verzekeringen zullen worden gesloten
tot ten hoogste de bedragen, welke op de
schepen tegen de gewone transportgevaren
zijn verzekerd of het laatst zijn verzekerd
geweest.
De Staat behoudt zich het recht voor om
in termijnen te betalen, tegen een vergoe
ding van een rente van 4 pet. per jaar over
het nog niet betaalde gedeelte der schade.
Nochtans zal het geheele bedrag der schade
betaald moeten zijn binnen den termijn van
6 maanden na goedkeuring der schade-
papieren.
VERZORGINGSHUIS TE GRONINGEN
GRONINGGEN, 2 Mei. Ten stadhuize al
hier is aanbesteed de uitbreiding en verbou
wing van het gemeentelijk Verzorgingshuis
aan de Klaprooslaan te Groningen, liet aan
tal inschrijvingen bedroeg 87. Laagste in
schrijver was de heer T. Lups te Eelde voor
t 02.800.
Wanneer in geval van oorlog, oorlogsge- kclijke huis op den N.Z. ooiburgwal, waar
Bij de Tweede Kamer is ingediend ccn vaar of andere buitengewone omstandighc- li!?9 J; C Boldoot zijn zaak begon. Ver
wetsontwerp betreffenae het in werkelijken! den buitengewone oproeping van dienst- 'lei' ^ijn in het gedenkraam emblemen van
dienst houden van dienstplichtigen. j plicht-gen plaats heeft, komen als dienst- leJ bedrijf verwerkt. Een teckcning van
Aan de Memorie van Toelichting wordt plichtigen krachtens die oproeping niet of het raam kon gistermorgen door den heer
o.m. ontleend: krachtens art. 32, eerste lid voorloopig niet in werkelijken dienst perso- yan der Lugt den directeur worden ter
der Dienstplichtwet is bij Kon. Besluit van nen, vermeld in twee groepen: in de eerste hand gesteld.
14 April 1939 bepaald, dat de voor eerste gioep zijn vermeld: leden van de algemcene Nadat mej. Domme kragt namens het
oefening in werkelijken dienst zijnde rekenkamer; hoofden van departementen personeel een toepasselijk vers had voorge-
dienstolichtigen, welke na de dagteeke- I van algemeen bestuur; ambtenaren in Ne- dragen, kwam de Minister van Sociale Za-
ning van dit besluit in aanmerking zou- derlandschen diplomatieken of consulairen ken, Mr C. P. M. Romme, aan het woord,
den kunnen komen voor groot verlof, tot dienst; personen werkzaam, bij of verbon-
nader order in werkelijken dienst blijven. den aan een Xcderlandsch gezantschap of «*eiuKwenscnen
Tevens is in dat besluit bepaald, dat dit consulaat of werkzaam bij het secretariaat
niet geldt voor de groepen van dienstplich- van oen volkenbond; gemeentesecretarissen;
tigen, ten aanzien van welke no Minister j wethouders: d.rccteur van het kabinet der ,d n iubileuin met «mee, oüeewekthcd
van Defensie bepaalt, dat de daarin gele- Koningin; Commissarissen der Koningin; U i?1 If a! c\ i,
gen maatregel niet op haar zal worden tot- leden van Gedeputeerde Staten; leden van Jjfi'ïvi Hp
„„„„O* H den Raad va-. State- leden van de Reehter. ter van de zaak zich in 1.S9 door de nade-
i onderscheidingen
gepast.
Ofschoon art. 193 der grondwet spreekt
van het buitengewoon onder de wapenen
roepen van dienstplichtigen, die niet in
werkelijken dienst zijn, is het wenschelijk
geacht, ook in dit geval, dat in wezen niet
belangrijk verschilt van zoodanige oproe
ping, een wetsvoorstel in te dienen om het
in werkelijken dienst houden zooveel noo-
dig te bepalen.
Voorts is ingediend een tweede wetsont
werp betreffende het onder de wapenen
blijven van dienstplichtigen.
Aan de Memorie van Toelichting wordt
o.m. ontleend:
De heerschende buitengewone omstaiioig-
heden hebben aanleiding gegeven om bij
Kon. Besluit van 10 April 1939 te bepalen,
dat al het personeel, bestemd voor „buiten
gewone oproeping uitwendige veilig
heid", onverwijld in werkelijken dienst
wordt geroej>en.
Ten aanzien van de hiePbij betrokken
dienstplichtigen zal ingevolge art. 193 der
Grondwet bij de wet het onder de wape
nen blijven zooveel noodig moeten worden
bepaald. Daartoe strekt het thans aangebo
den ontwerp van wet. waarin wordt be
paald, dat de dienstplichtigen, die buiten
gewoon onder de wapenen zijn geroepen,
onder de wapenen blijven zoolang de be
staande buitengewone omstandigheden
voortduren.
Wordt de bevoegdheid geschapen, be
doeld in het nieuwe tweede lid van art. 32
der Dienstplichtwet, voorgesteld' bij het
aanhangige wetsontwerp tot wijziging van
die wet, dan zal het verblijf in werkelijken
dienst van de buitengewoon opgeroepen
dienstplichtigen wellicht mettertijd een
einde kunnen nemen, al zouden de heer
schende buitengewone omstandigheden on
veranderd' voortduren.
Rijksinkoop-bureau in
nieuw gebouw
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot wijziging van de begroo
ting van financiën voor 1939.
Aan de Memorie van Toelichting wordt
ojn. ontleend: Reeds geruimen tijd moest
worden geklaagd' over het nijpend gebrek
aan ruimte in het gebouw Koninginne
gracht 16, waarin het Rijiksimkoopibureau is
gevestigd. Waar het niet mogelijk is geble
ken aan het Rijksinikoopburcau in een an
der Rijksgebouw huisvesting te verleenen,
acht de Minister het een geluikkige omstan
digheid dat het belendend pand Koningin
negracht 17, voor aankoop beschikbaar
kwam. De kosten vein een en ander zullen
in totaal f 30.000 bedragen.
ring van de Fransche Revolutie heeft laten
bezoldigde rijksvelowacht; leden van de .weerhouden de zaak te vestigen.
Staten-Generaal.
In de tweede groep zijn vermeld: Thesau-
Generaal bij het Departement.
ifihoeven de onrustige tijden, die wij thans
beleven, terug te houden van de viering
•an het jubileum. De oude ondernemings-
nationale schuld; het personeel van de ad
ministratie der belastingen, voor zooveel het
niet behoort tot een der jongste 7 lichtingen
gewone dienstplichtigen en niet werkzaam
is op arbeidsovereenkomst; ue hoofdambte
naren.ambtenaren en bezoldigde beanjhten
bij de gemeentelijke politic, wier werkkring
uitsluitend tot het politiewezen beperkt is;
Muntmeester van 's Rijks Munt; Bestuur
ders, beambten en bedienden eener spoor
wegonderneming. voor zoover in vasten
dienst der onderneming; ingenieurs van den
Waterstaat, havenmeesters, haven- en 6luis-
personeel, voor zoover als zoodanig in vas
ten dienst van het rijk.
Dit besluit treedt op 3 Mei in werking.
GERESTAUREERDE GROOTE KERK
TE DORDRECHT
DEN HAAG, 2 Mei. Van officieele zijde
meldt men ons, dat H.M. de Koningin zich
bij de overdracht van de gerestaureerde
Groote Kerk te Dordrecht op 24 Mei a.s. zal
doen vertegenwoordigen door Haren ka
merheer in buitengewonen dienst mr. S. B.
W. Graaf van Limburg Stirum.
bloei brengen.
Roldoot, aldus spr. geniet algemeene be
kendheid: hier te lande, in onze koloniën,
in het buitenland. De artikelen van Bol
doot zijn producten, voortgebracht in een
onderneming, die ook door hare goede ar
beidsverhoudingen bekend staat. Spr. roem-
,4e verder de vacanticregeling. den kinder
toeslag en de pensioenregeling.
De regeering, ging de Minister voort, wil
in den heer van Vlijmen niet alleen het be
drijf huldigen, doch ook waardeeren diens
arbeid op sociaal, charitief en kerkelijk ter
rein. waar hij steeds zijn- beste krachten
heeft gegeven. H. M. de Koningin, deelde
Z.Exc. onder applaus mede, heeft den heer
I. M. B. van V1 ij men benoemd tot offi
cier in de orde van Oranje-Nassau. De Mi
nister bevestigde de onderscheiding mét de
versierselen der orde. geschenk van de Alg.
R.K. Werkgeversvereniging in het bisdom
Haarlefn, den heer van Vlijmen op de lapel
van de jas.
Vervolgens vereerde Minister Romme
«enige leden van het personeel met een
Koninklijke onderscheiding. Allen ontvin
gen de eere-medaille van de Oranje-Nas-
sau-orde: de heer A. J. Beker, procuratie
houder, in goud; de heeren P. G. Regoort,
chef van het filiaal te Rotterdam; M. van
der Hoef, vertegenwoordiger; D. Abcouwer,
magazijnmeester; en A. M. Degger, chef van
de cartonnage-afdeeling, in zilver; de heeren
W. Kolb, W. Kunst, D. Stijger en Mej. A.
H. Heineman, allen arbeiders, in brons.
Namens allen heeft de heer van Vlijmen
de regeering voor de onderscheidingen
dank gebracht, waarop een dameskoor in
historisch costuum de beide bekende cou
pletten van het Wilhelmus ten gehoore
bracht, waarbij de aanwezigen meezongen.
Hierna ving een drukbezochte receptie
aan. Tal van zakelijke en andere relaties,
vertegenwoordigers van vak- en andere ver-
eenigingen, verschenen hier.
Gisteravond vcreenigde de directie het
geheele personeel aan een diner in het Pol
manshuis.
Z.Exc. Mr M. P. L. Steenberghe. Mi
nister van Economische Zaken, die van
daag veertig jaar werd.
Het vliegtuig „Moskwa", waarmee de Sovjet-vliegers Gardjenko en Kokki-
naki een non-stopvlucht van Moskou naar New-York wilden maken, is op
Miscou-lsland (N ew-Brunswick) neergestort. Beide vliegers liepen verwondin
gen op. Bovenstaande telegrafisch overgebrachte foto laat zien hoe de
„Moskwa" terecht kwam.
Officieele Berichten
Oranje-N? BPI,
Rijkscommissie voor do M
directeur van het Rijksbureau vo
mentenzors te 's-Gravenhag-e.
Toegekend is, bü bevordering
eere-medaille. verbonden aan de
Oranje-Nassau. aan J. Loonen te
Toegekend is de aan de Orde
Nassau verbonden eere-medaille:
Boelmans. ti
tadspolder (gem. Beerta)
RECHTSWEZEN
k a n t o n ree h t e r - p laatsvervao-
Zuidbroek: Mr W. J. Bcnes,
ireur to Hoogezand.
Gedenkraam, aangeboden aan de Di
rectie der N.V. J. C. Boldoot door het
Personeel.
Regeling van de collegegelden
Vrijstelling wanneer vijfmaal betaald is
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp houdende regeling van de col
legegelden.
Aan oe Memorie van Toelichting wordt
o.m. ontleend:
Do wet van 7 Augustus 1933 maakte een
eind aan de regeling, dat men vrijgesteld
was van de betaling van collegegelden, na
dat dit viermaal gestort was, zoodat sedert
het in werking treden van deze wet de ver
plichting tot het betalen van collegegeld
doorloopt, totdat men het examen met ci
viel effect met goed gevolg heeft afgelegd.
De nieuwe regeling is evenwel gebleken
tot niet geringe bedenkingen aanleiding te
geven.
De Minister geeft daarom in overweging
do regeling van de collegegelden in dien
zin te wijzigen, dat men vrijgesteld wordt
van verdere betaling van collegegeld, nadat
vijf maal collegegeld is betaald. Verhooging
van het collegegeld van f300 op f350 is dan
evenwel noodzakelijk. Volgens berekeningen
van het centraal bureau voor de statistiek
zal de opbrengst van de collegegelden hier
door niet minder zijn dan bij de huidige
regeling. In het wetsontwerp wordt tevens
voorgesteld den Minister de bevoegdheid te
verleenen om in bijzondere gevallen toe te
staan, dat het collegegeld in twee termij
nen wordt betaald.
voor de dlreo..
lid (ambtshalve voorzitter) Mr
Truijen te Roermond. tot plaat*
lid (ambtshalve plaatsvervangend
Mr E. J. H. A Jans--, n te Vonln o
Delhoug-ne te Roermond.
Benoemd is tot (tweeden) secreta
Raad van Beroep (DB.) te Arnhi
ROFFELRIJMEN
VREDESBEWEGING
Gebeurt
Ze zaten heel gezellig
Gezelsend bij elkaar
Het echtpaar Hendrik Hakbijl
En 't echtpaar Simon Schaar.
Ze rookten hun sigaartje
Ze dronken kopjes thee;
Er hing een sfeer van vriendschap.
Van echt intense vree.
De dames kwamen weldra
Op 't luchtige toilet
Dat Mei op 't plan van d' arbeid
Van beiden had gezet.
De heeren doken onder
In lichte polemiek
Betreffende de zaken
Van kerk en politiek.
En zonder dat ze 't merkten
Was het gesprek beland
Op 't brandende chapiter
Van beider lijfcourant
De hoofden werden heeter.
De harten koelden af;
Ze kwamen op hun stokpaard
Steeds heviger in draf.
Het liep zoo hoog tenslotte
(In 't nette, wclverstaan)
Dat Hannie Schaar genoopt werd
Haar man te lijf te gaan.
Ze trok hem aan z'n oorlel
En zei: ..Maar lieveling.
Is dat een drukte maken
Om zulk een nietig dingl
Staak asjeblieft die ruzie
En geef je vrind de hand!
Praat liever over d' óór log
En over 't buitenland!"
(Nadruk verboden.)
LEO LENS.
De nieuwe burgemeester van Melis-
kerke in Zeeland, de heer A. J.
Huisman is officieel geïnstalleerd.
Gelukwenschen voor den nieuwen
burgervader en zijn echtgenoote in
Zeeuwsch costuum.
VOOGDIJRAAD
LEGER EN VLOOT
fanterie de generaal-majoor bij datw
ker. Hij wordt op zijn verzoek ee.
behoud van recht op pensioen uit c