kdëOb)
DINSDAG 2 MEI 1939
EERSTE BEAD PAG. a
DE BRITSCH-RUSSISCHE
BERAADSLAGINGEN
Nog niet afgesloten
Engeland en de Balkanproblemen
In antwoord op een desbetreffende tot hem
gerichte vraag heeft Chamberlain in
het lagerhuis verklaard, dat de besprekin
gen met Rusland voortgang vinden. Halifax
heeft Maisky, den Russischen gezant te
Londen, Zaterdag gesproken, onmiddellijk
na diens terugkeer uit Moskou.
„Terwijl ik volledig de wenschelijkheid
toegeef van het afleggen van een verklaring,
zoo spoedig dit slechts mogelijik is" aldus
vervolgde de premier „betreur ik het, dat
ik voor het oogenblik niet meer kan zeg
gen".
Op do vraag van Attl e e, of eenigerlei be
paald voorstel van Ruslano is ontvangen,
antwoordde Chamiberlain, dat voorstellen
ontvangen zijn cai dat de beraadslagingen
nog worden voortgezet.
Op de verdere vraag van Attlee, waarom
er zooveel vertraging is geweest in de be-
han&eling van deze zaak, antwoordde Cham
berlain: „Het is zeer moeilijk in te gaan op
bijzonderheden van onderhandelingen, die
nog voortduren. Het is geen zeer eenvou
dige zaak. Het is een aangelegenheid, waar
bij met andere regeeringen, behalve de onze,
rekening moet worden gehouden".
Ghamberlain gaf vervolgens de verzeke
ring. r.at deze onderhandelingen met allen
mogelijiken spoed worden voortgezet
Op de vraag, of de premier, teneinde het
beginsel te behouden van samenwerking
tusschen de Balkanlanden tot het bieden van
weerstand tegen agressie, wil overwegen
welke stappen genomen kunnen worden om
bijstand te geven bij de regeling van open-
staanoe kwesties tusschen Roemenië, Bul
garije en Griekenland, zooals de kwesties
van de Dobroedsja en Dede Agatch, ant
woordde Ghamberlain: „De Britsche regee
ring hedht het grootste belang aan het be
ginsel van de eenheid op dan Batkan en is
van oordeel, dat de genoemde kwesties in
de eerste plaats geregeld moeten worden
door onderhandelingen tusschen de betrok
ken landen".
Hitiers rede op den eersten Mei
De spade naast het geweer
Tijdens de betooging in den Berlijnschen
Lustgarten, ter gelegenheid van het 1 Mei
feest', heeft de Fvihrer, zooals gebruikelijk,
ook dit jaar een redevoering gehouden. Hij
herinnerde eraan, dat ook in Duitsohland
het feest van 1 Mei eens.de dag van den
klassestrijd is geweest, doch het nationaal-
socialisme heeft dezen dag wederom ge
maakt tot een feestdag van de gemeen
schap van het geheele volk. Men beleeft
thans niet alleen het begin van de lente in
de natuur, doch ook in het volk.
Verder zeide hij, dat de nationaal-socialis-
tisdhe revolutie hierdoor versahilt van de
vorige omwentelingen, dat men het oude
eerst ter zijde schuift, wanneer bet nieuwe
'reeds bestaat. In plaat3 van den los samien-
hangenden stammenstaat van vroeger, is
thans een volksrijk gekomen, vast georga
niseerd. Thans is ook de spade naast 't ge
weer geplaaist.
Ten aanzien van het economische vraag
stuk zeide Hitier, dat een volk 6ledhts aat
kan verteren, wat. het verdient- Dit is geen
geldvraagstuk, doch een productievraag-
Btuik. Hoeveel geld wordt verdiend, doet niet
ter zake, doorslaggevend is, hoeveel goede
ren worden gefabriceerd. Debhalve is het
noodzakelijk, dat de productie wordt opge
voerd. De geproduceerde goederen mogen
niet opgestapeld worden, dooh zij roeoen
om den verbruiker.
Alle thans in Duitschland gefabriceerde
goederen komen het gdheele volk ten goede
èn hiermede is het vraagstuk opgelost, ter
wijl anderen nog aan hef begin staan.
Hierna wees Hitier op hetgeen in Duitsch
land tot stand is gekomen. Geweldige in
dustrieën zijn opgebouwd, vele werken zul
len eerst over tien of twintig jaar gereed
komen en derhalve heeft spreker reden ge
noeg, om den vrede te willen. Anderen wil
len den vrede niet, omdat zij even van
bitsen.
Hitiers antwoord aan Roosevelt
Hull niet tevreden
De Amerikaansche minister van Buiten-
landsche Zaken Cordell Huil heeft me
degedeeld, dat het Duitsche ministerie van
Buitenlandsche Zaken een copie van Hitiers
rede heeft doen toekomen aan de Ameri
kaansche ambassade te Berlijn en in een
daarop volgend telefoongesprek heeft ver
klaard, dat deze copie het antwoord aan
president Roosevelt was.
Huil voegde hieraan toe. dat de overhan
diging van deze copie edhter niet als een
antwoord op de boodschap van Roosevelt
beschouwd zal -worden.
DE ENGELSCH-DUITSCHE
BETREKKINGEN
De opzegging van het vlootverdrag
De diplomatieke redacteur van Reuter
zegt, dat de Britsche regeering er zich
voorloopig toe zal beperken, kennis te
geven van de ontvangst der Duitsche
nota, waarin het vlootverdrag wordt op
gezegd. Het is echter waarschijnlijk, dat
weldra een nota met de uiteenzetting
van het Britsche standpunt naar Berlijn
zal worden gezonden.
De Britsche regeering acht het opzeg
gen van het Duitsch-Poolsche verdrag
belangrijker dan het opzeggen van het
vlootverdrag. Zij verwacht, dat hierdoor
de onderhandelingen over het vredes-
front verhaast zullen worden.
Het is ongelukkig, zoo heeft lord C h a tr
field, de Engelsche minister voor de coör
dinatie, in een te Londen gehouden rede ge
zegd, dat de Duitsche regeering de beide
verdragen heeft opgezegd, welke Hitler in
het verleden beschreven heeft als de voor
naamste bijdrage tot den vrede, want de op
zegging van welk verdrag ook, zonder voor-
afgaanden termijn, en zonder rekening te
houden met de verdragsbepalingen, moet
een verstorenden invloed uitoefenen op de
wereld.
Wij hebben niet den geringsten wensch om
de wettige ontwikkelingen van Duitschland
te beperken. Er bestaat stellig geen vijand
schap jegens het Öuitsche volk in Groot-
Brittannie, maar het gaat ons aan er zorg
voor te dragen, dat de Duitsche eischen niet
worden doorgedreven ten koste van de ver
nietiging van de onafhankelijkheid van an
dere naties, die precies evenveel levensrecht
hebben als Duitschland of wij zelf.
Wanneer wij rekening houden met de kor
telings bekend gemaakte plannen voor mili
taire oefening, zullen wij, aldus lord Chat-
field, zonder een beroep te doen op onze
reserves, of op onze civiele defensiediensten,
een goed millioen man hebben voor de ver
dediging des lands.
Wij zijn bereid, de vrijheden der zeeën te
erdedigen tot den laatsten Britschen zee
man.
Kalme i-Mei-viering te Warschau
Moties tegen Hitler-Duitschland
De viering van den eersten Mei is te
Warschau kalm verloopen. Na des morgens
stilgelegen te hebben, begonnen de .rans-
portdiensten in het begin «van den middag
eer te werken.
De industrieën, die voor de defensie wer
ken, hebben het werk niet gestaakt en ln
vele gevallen stortten de arbeiders van deze
fabrieken, evenals een groot aantal taxi
chauffeurs, hun dagloon in het fonds voor
de landsverdediging.
Aangezien betocgingen verboden waren,
hielden de socialistische partij en verschil
lende groepeeringen van socialisten en Jo
den hun vergaderingen in schouwburgen en
bioscoopzalen en in hun clublokalen.
In deze vergaderingen werd een enkele
resolutie aangenomen, welke wijst op de
noodzakelijkheid het hoofd te bieden aan de
dreiging -van het internationale fascisme,
dat zich thans aandient in den vorm van
het Hitleriaansche Duitsclhland en in welke
resolutie de wil van alle Poolsche arbeiders
tot uitdrukking wordt geforacht, om actief
deel te -nemen aan de verdediging van de
vrijheid en onafhankelijkheid van Polen, vol
gens de traditie van de socialistische partij.
Incidenten bij Danzigsche
i-Mei-viering
De eerste Mei is te Daneig met groote
plechtigheid gevierd. De politie en de natio-
naal-socialistische formaties defileerden des
morgens voor de leiders. Daarbij was Foi-ster
noch Greiser aanwezig, daar beiden op uit-
noodiiging van Hitier te Berlijn vertoeven.
In den afgeloopen nacht hebben zich ver
scheidene incidenten voorgedaan. Onbeken-
hebben de ruiten van de Poolsche kerk
met steenen verniefld en de deuren van het
Poolsche postkantoor en verschillende Pool
sche winkels met teer besmeurd
De politie deed geen moeite om deze voor
vallen te voorkomen
Volaens een gerucht zouden verscheidene
tientallen leden der vroegere oppositie-par
tijen in een concentratiekamp in Oost-Prui
sen opgesloten zijn.
Een i-Mei-rede van Sandler
Zweden werkt
aan zijn versterkte neutraliteit
Ter gelegenheid van de 1 Mei-viering
heeft de Zweedsche minister van Buitenl.
Zaken. Sandler te Hclsingborg een rede
gehouden, waarin hij de balans van het af
geloopen jaar opmaakte.
Hij betoogde, dat de verdwijning van on
afhankelijke staten en de eenzijdige ver
klaring betreffende het niet bestaan van
geldige verdragen, reden geven tot bezorgd
heid voor de toekomst.
De toestand lijkt nog onzekerder dan een
jaar geleden. De geweldige krachtsinspan
ning van verschillende statengroepen doet
het zeker schijnen, dat iedere poging tot
een nieuwe herziening van de kaart van
Europa een oorlog tusschen de groote mo
gendheden van Europa en misschien een
'algemëenen 'oorlog zal' ontjkfiteiièn.
Men weet niet, in welke mate de kleine
mogendheden zullen kunnen voorkomen,
dat zvj ook in een oorlog betrokken worden.
Zweden en de andore Noordsche landen
hebben de neutraliteit gekozen. De verster
king van die neutraliteit beheerscht de ge-
heele activiteit dor Zweedsche buitenland
sche pplitiek en van de verdedigingsmaat
regelen.
De uitnoodiging tot deelneming aan com
binaties van groote mogendheden hebben
geen betrekking op de Noordsche landen.
Dergelijke uitnoodigingen zijn trouwens
niet gedaan.
Sandler gaf uiting aan zijn voldoening
over de Duitsche en Engelsche verklaringen
in dit opzicht.
De tot Zweden en zijn buren gerichte .vra
gen na de boodschap van Roosevelt waren
overbodig, omdat Roosevelt onmiddellijk
zelf gezegd heeft, dat het initiatief van
hem uitging en omdat Berlijn niet noodig
had de Noordsche landen te vragen, of
Duitschland hen bedreigt.
Sandler juichte de herhaalde initiatieven
van Roosevelt toe ten gunste van den
vrede.
De bescherming van het
Panamakanaal
In opdracht van Roosevelt heeft het
Amerikaansche departement van OorJog een
belangrijken maatregel genomen, die ten
doel heeft de verdediging van het Panama
kanaal te versterken door de instelling van
een nieuw militair departement, „het depar
tement Porto Rico", dat belast zal zijn met
de leiding van het geheele defensiesysteem
in de zone der Antilllen.
Het nieuwe organisme zal zijn zetel heb
ben in San Juan en op 1 Juli gaan function-
neeren. Het zal belast zijn met de taak bui
tenlandsche, vijandelijke mogendheden te
beletten, bases te vestigen in de nabijheid
van 'het Amerikaansche vasteland.
Arabische eischen
inzake Palestina
Heilige land na drie jaren zelfstandig?
De Palestijnsche Arabieren hebben in
Cairo geconfereerd met de vertegenwoordi
gers van andere. Arabische staten, onder wie
zich ook Britsch-Indisahe moslims hadden
gemengd, over de politieke toekomst van
het heilige land. Zij zouden vervolgens aan
Londen de volgende voorstellen hebben
voorgelegd:
1. Wanneer de vrede hersteld is, moeteen
nationale regeering voor Palestina gevormd
worden met Palestijnsche ministers, bijge
staan door Britsche adviseurs. De hoogc
posten moeten zoo mogelijk bezet worden
door bevoegde Palestijnen.
2. Joodec'he immigratie moet beperkt wor
den tot nog 75.000, met inbegrip van de
recente illegale immigranten, over oen
periode, van vijf jaar. Uiteindelijk zal de
Joodsohe bevolking niet meer dan een derde
deel der bevolking moggn bedragen.
3. Verkoop van land aan Joden moet
onderworpen worden aan voorwaarden, dïe
goedgekeurd zijn door de nationale regee
ring en den hoogen commissaris.
<i. Een nationale vergadering, welke de
geheele bevolking zal vertegenwoordigen,
moet bijeengeroepen worden na drie jaren;
deze vergadering moet den toestand bestu-
deeren en een grondwet ontwerpen.
Reuter verneemt, dat bovenstaande voor
stellen eenige bevestiging vinden in wel
ingelichte kringen te Londen, waar men ge
looft, dat, wanneer de voorstellen aanvaard
worden, de vertegenwoordigers der Arabi
sche staten den Palestijnschen Arahdschen
leiders zullen voorstellen de terreurcampag-
terstond te staken en het Britsche plan
lanvaarden. Wanneer deze koers gevolgd
wordt, gelooft men, dat de Arabieren ter
stond zouden vragen, toestemming te krij
gen om een aandeel te nemen in het be
stuur over Palestina en verantwoordelijke
regeringsfuncties toegewezen te krijgen.
Er verluidt, dat de nieuwe voorstellen uit
Cairo door het Britsche kabinet zijn over
wogen, doch dat het niet waarschijnlijk is,
dat een beslissing van het kabinet hekend
zal worden gemaakt voor de publicatie van
het witboek met de regeeringsvoorstellen
voor een regeling van het Palestijnsche pro
bleem.
Ruzie tusschen Senegaleezen
en Algerijnen
Kloppartij te Casbah
Te Casbah (Algiers) hebben kinderen
voetzoekers geworpen naar twee wandelen
de Scnegaleesohe soldaten. Toen deze sol
daten de kinderen hiervoor wilden straffen,
verzetten de inwoners van het dorp zich.
Een der soldaten werd door een messteek
gewond, de ander door een revolverschot.
De soldaten keerden naar hun kazerne
terug, waar zij het geval vertelden. Onmid
dellijk snelden 200 Senegaleezen naar hui
ten, liepen de waoht omver en begaven zioh
naar Casbah- Onderweg wierpen zij met
steenen naar een autobus, sloegen winkel
ruiten in, vielen voorbijgangers lastig en
dwongen de mensChen, zich in hun huizen
terug te trekken.
Inmiddels had de wacht alarm geslagen
_a was het ipiket in het geweer gekom.cn.
Bovendien werd een compagnie Zouaven
gealarmeerd en patrouilles werden naar
Casbah gezonden. Binnen korten tijd wer
den de Senegaleezen in groepen naar de
kazerne teruggedreven, te half negen was
de orde hersteld.
Elf personen zijn met ernstige kwetsuren
in het ziekenhuis van Maillot opgenomen,
een dertigtal personen, dat licht gewond
werd bij het werpen met steenen naar de
autobus, kon na verbonden te zijn, naar
huis terugkeeren. In totaal werd een hon
derdtal personen licht gewond.
Egypte behoeft niet ontrust te zijn
Victor Emmanuel schrijft aan Farock
Havas verneemt te Rome, dat Victor Em
manuel een persoonlijk schrijiwen aan den
koning van Egypte gericht zou hebben,
waarin hij de verzekering geeft, dat Italië
riendschappelijke 'bedoelingen ten aanzien
an Egypte heeft. De Italiaansche gezant te
Cairo zou deze boodschap overhandigd heb
ben.
De verzekering zou zijn gegeven voor het
geval, dat de militaire maatregelen in Lilbye
bezorgdheid bij de Egyptenaren gewekt zou
den hebben.
De Italiaansch-Duitsche
verbondenheid
Nauwe militaire samenwerking
De directeur van de „Giornale d'ItaJia"
schrijft, dat de nieuwe Italiaansche mili
taire credieten en de reis naar Italië van
Von Braudhitsoh, den opperbevelhebber van
het Duitsche leger, het noodzakelijk ant
woord vormen op de Britscth-Franseihe poli
tiek, die een omsingeling van de spil ten
doel heeft. Die politiek, die tegelijk militair
en diplomatiek is, neemt meer en meer zoo
dreigende aspecten aan, dat Italië on
Duitschland zacih wapenen en hun strijd
krachten en plannen voor de gemeenschap
pelijke verdediging tegen dat offiensicf
harmonaseeren.
SEYSS INQUART RIJKSMINISTER
De functie van Rijksstadhouder in Oosten
rijk is opgeheven. Seyss Inquart is tot
Rijksminister benoemd, voorloopig zonder
speciale taak.
Gouwleider Konrad Hemlein is be
noemd tot, Rijkssrtadfhouder in de Rijksgouw
van het Sudetenland.
Reuter verneemt, dat Noord-Ierland op
genomen zal worden in de bepalingen van
het wetsontwerp op de militaire oefening,
dat door Ghamberlain gisteren in het La
gerhuis is ingediend. De dienstplichtbepa
lingen zullen echter niet toegepast worden
vóór een crisis ontstaat of een oorlog
dreigen.
In het Lagerhuis heeft Chamberlain me
degedeeld dat de Italiaansche regeering
zich bereid verklaard heeft er in toe te
stemmen dat de geloofsbrieven van den
nieuwen Britschen ambassadeur te Rome,
Sir Percy Lorraine, gericht zullen zijn
aan „Z. M. den koning van Italië en keizer
van Ethiopië."
Victor Emmanuel's nieuwe titel, koning
van Albanië, zal dedhalve buiten het ge
ding worden gelaten.
W (k MXA wv 'k
vuxAt WAV UtviSro-vk: üiW'iM
JLi$t
Jii Itfcbv U <Wl
QehruiA SUNLIGHT ZEEP
EIK NOOIT ZEEP VAN ONBEKENDE HERKOMST
RESULTATEN VAN HET
BOEKJAAR 1938
VERZEKERD KAPITAAL
RUIM f 458.000.000,-
NETTO-PREMIE RESERVE
RUIM f 143.500.000,-
EXTRA RESERVE
RUIM f 9.600.000,-
MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL
(VOLGESTORT) f 1.800.000,—
VRAAGT TARIEVEN!
Frank Buchman over
moreele herbewapening
„Een nieuw model voor de democratie
is noodig"
Uit Toronto wordt ons d.d. 29 April ge
meld:
Dr. Frank Buchman deed een op
roep om te komen tot een nieuw model
voor de democratie, welke aproe-p geschied
de tijdens een nationale radiouitzenxiing
Zaterdagavond j.l. van de Canadian Broad
casting Corporation.
Betreffende de taak van de democratiën
i de wereld' haalde dr. Buchman de woor
den aan van Lord Baldwin: „De democra
tiën moeten tot een geestelijke krachtsin
spanning komen. Thans voltrekt zich ln
Engeland zoowel de materieele als de gees
telijke herbewapening. Wij trachten zoowel
lichaam als ziel veilig te stellen. De aan
maak van sahepen en kanonnen kan men
becijferen. Wat niet in cijfers kan worden
uitgedrukt, is de zelfdisciplineering welke
zich onder ons volk voltrekt."
Dr. Buchman zeide dat de moreele en
geestelijke herbewapening een kracht is,
die de volkeren samenbrengt boven partij-,
klasse- of meeningsversohillen. Thans is
een nieuw model voor de democratie drin
gend noodig, ontworpen door God en waar
in iedereen medewerkt.
Voorts haalde hij de woorden van de
Koningin der Nederlanden aan, waarin Zij
zegt: „De begeerte naar vrede vormt een
band tusschen alle volken. Wil die vrede
duurzaam zijn, zoo moet hij gedragen wor
den door de gedachte, gegrondvest in den
oproep tot moreele en geestelijke heibewa
pening".
Dr. Buchman eindigde met de woorden
van de bekende Finsche schrijfster Sally
S a 1 m i n e n „In het begin zag ik in de
moreele en geestelijke herbewapening
slechts vier geweldige maatstaven, nl.: ab
solute eerlijkheid, reinheid, onzelfzuchtig
heid en liefde. Daarna is het mij duidelijk
geworden, dat het de geboorte van een
nieuwe beschaving zal beteekenen."
AARDBEVING IN JAPAN
De provincie Akita, in bet noordwesten
van Japn-n, heeft door een aardbeving scha
de geleden. Het verkeer werd ernstig ge
stoord en verschillende huizen stortten in.
De bevolking vluchtte in paniek uit de
huizen. Volgens het observatorium te Tokio
is de beving het gevolg van verticale eu
horizontale verschuivingen in dien zeebodem.
BINNENLAND
Tot vrijgestelde van den Chr. Bouwvak-
arberdensbond ter standplaats Utrecht, is
benoemd de heer G. Hammink te Almelo
De autosnelweg beoosten Leiden
Op 16 Mei a.s. zal door den Rijkswater
staat te 's-Gravenhage worden aanbesteed
het maken van een verkeersplein met bij
komende werken in den Rijksweg 's-Gra
venhage—Rotterdam nabij het vliegveld
Ypenburg, ter plaatse waar de autosnelweg
Beoosten Leiden van dezen weg zal aftak
ken.
Dit verkeerspunt, zoo schrijft de A.N.W.B.
zal zoodanig worden ingericht, dat het ver
keer over de langs den Rijksweg 's-Graven
hageRotterdam gelegen parallelwegen en
rijwielpaden door een drietal viaducten on
der dezen weg c|i onder den autosnelweg
zal worden geleid.
Tijdens de werkzaamheden zal het ver
keer 's-GravenhageRotterdam plaats heb
ben over een aldaar aan de westzijde tijde
lijk aan te leggen weg. Het geheele werk
zal 70 weken na den datum van aanvang
i moeten zijn voltooid.
WOENSDAG, 3 MEI 1039
-Uit-
>r d«
rt. 8.00 Schriftlezing ea Medita
tie. 8.15 Berichten. Gram. muizlek. (9.30—
9.45 Gelu/kwen-schen). 10.30 Morgendienst.
11.00 Gram.muziek. 11.15 PIain<yvoordrachtl
en gram.muziek. 12.00 Berichten. 12.15 Cel
lovoordracht en gram.muziek. 1.09 Grara*
muziek. 1.45 Damesorkest Van Eden en gr,
muziek. 2.30 Voor postzegelverzamelaars,
3.00 Vervolg concert en gram.muziek. 3.48
Gram.muziek. 4.00 Zang. plano en gram.
6.55 Taalles en causerie over het Blnnen-
aanvarlngtsreglement. 7.00 Berichten. 7.15 u.
Causerie over de wereld-zendingsconferen-
tle te Tambaram (Madras). 7.10 Gram.mu
ziek. 7.45 Opwekking tot
L1.5012.00 Schmirt-
HII.VERSUM II. 301.5 M. VARA-Uitzcndlng,
10.00—10.20 v.m. en 7.30—8.00 VPRO. 8.00
Esmeralda, (ca. 8.16 Berichten.). 8.30 Gr,
muziek. 9.30 Causerie „Onze Keuken". 10.00
Morgenwijding. 10.20 Voor arbeiders ln de
Continubedrijven. 11.49 Voor de werkloo-
zen. 12.00 Gram.muziek. 12.15 Berichten,
12.17 VARA-Orkest. 1.00 Gram.muziek. 1.15
1.45 VARA-OrkesU 2.00 Voor de vrouwen.
3.15 Voor de kinderen. 5.20 Orgelspel. 6.00
De Ramblers (oa. 6.28 Berichte n|). 6.40—
6.55 Causerie „Uitstapje naar de zelfkant",
7.00 VARA-Ka lend er. 7.05 Felicitaties. 7.1Q
„Van streven en strijden". Interview. 7.30 u.
Bijbelvertellingen.. 8.00 Herhaling SOS-Be-
richten. 8.03 Berichten ANP. Vaira-Varla,
8.20 Sylvia-Amusementsorkest en solist. 8.45
Radiotooneel. 9.30 Marlmbo, xylofoon en
orgel. 9.45 Graan.muzlek. 10.00 Barlahtea
ANP. 10.10 VAHA-Orkast en soliste. 11.00
—12.00 Dansmuziek t(gr.pl.)
DROITWICH 1500 M. 10.25 Plano. 11.1" Ori sf
12.20 Solisten. 12.35 Declamatie. 12.65 En
semble. 2.46 Radiiotoone.el. 3.20 Vesper. 4.40
Accordeon-ensemble. 5.40 Wetenschappelijk]
Overzicht. 6.00 Piano. 6.20 Ensemble. 7.08
Ticën. 7.35 Symphonleomkest,
RADIOPARIS 1048 M. 10.20 Orkest. 11.30 U.
Zang. 12.25 Orkest. 1.35 Plano. 1.50 en 2.6U
Zang. 4.05 Viool. 4.25 Orkest. 6.35 Plano.
6.50 Zang. 6.20 Zang. 8.20 Actueele uitzen
ding. 8.59 Orgel. 9.20 SymphooiJeconcerfc en
KEITDEN 456 M. 7.50 „Dre! Musi kanten'' 11,2(1
Orkest. 1.30 Conoert. 2.40 Orkest. 3.20 Or-
ig. 6.35 Orkest
Maar op een ongedacht moment komen ze weer tegenover
elkaar te zetten. Op een Zondagochtend gaat Clara met
mama naar de kerk, waar ze plaatsnemen in een der hooge
zijbanken. Daar kijken ze rond naar bekenden en Clara ziet
in een dwarsbank aan de overzijde, recht tegenover haar,
Aat en zijn moeder. Aat heeft haar zien binnenkomen en
dadelijk zijn gezicht gekeerd naar den kansel. Clara doet
hetzelfde.
De dienst verloopt, beiden volharden in hun houding, hun
nekspieren worden er stijf van. Het is een verademing, als
ze gedurende 't zingen even in hun boek kunnen zien. Als
de zegen is uitgesproken en de gemeente zich zal verwijde
ren, kijkt Aat naar Clara, om haar beleefd te groeten, maar
ze heeft zich al afgewend en neemt volstrekt geen nota van
hem. Toch is hij vast overtuigd, dat ze hem gezien moet
hebben. Blijkbaar wenscht ze zijn groet niet in ontvangst te
nemen.
Zonder stoornis of bijzonderheden gaan nu de herfst en
de wint®r voorbij cn het wordt weer zomer. De vacanties
zijn behoorlijk geregeld en vastgesteld. Ook Clara, voor wie
de regels var het kantoor evengoed gelden als voor alle
anderen, weet in welken tijd haar vacantie valt.
Maar nu komt een van haar vroegere vriendinnen van de
H.B.S. haar noodigen tot deelname aan een picnic in het
zomerhuisje van haar ouders en de daaraan verbonden roei
partij op de nabijgelegen plas. Haar broer Arnold is ook
genood en samen gaan ze, sportief in 't wit gekleed, naar het
hun bekende adres. Daar wordt thee geserveerd en vlug
genoten, want drie auto's rijden voor, die het gezelschap
vervoeren zullen, terwijl een vierde auto volgt met de noodige
hoeveelheid eet- en drinkwaar.
De ouders van de jonge gastvrouw zijn schatrijk en hun
zomerhuisje, alleen ingericht op dagverblijf, staat op een
prachtig rustig punt aan de plas op een soort landtong, die
uitsteekt im het water. Over het water heen is een galerij
gebouwd, omgeven door een hek met openslaand gedeelte
als aanlegplaats voor roeilbooten en aan de landzijde, waar
de deur is, staat een oude linde, welks geweldige kruin het
bouwsel overhuift.
Het is een zachte vroegzomerdag, de bloeiende linde ver
spreidt heerlijke geuren, de zon en de lucht zijn mild, de
koude is voorhij en de hitte moet nog komen.
Het gezelschap zit in rieten stoeltjes op de gaanderij, de
booten liggen gereed, maar ze moeten nog bemand worden,
Daartoe is noodig, dat het gezelschap zich splitst in groepjes
van twee of vier.
Maar dat vlot niet. Arnold heeft uit beleefdheid zich ver
plicht geacht, zich te voegen bij Elsa van Doorschot, maar
na eenige formeele volzinnen heeft hij zich weer verwijderd,
om een oogenblik te praten met een paar vrienden en nu
staat hij bij de balustrade en staart afgetrokken over het
vlakke water.
Een broer vari '<Je Jonge gastvrouw,- die 7Ïoh van begin
af luidruchtig gedragen heeft, begint zich op te dringen aan
Clara. Hij is groot en breed, zijn optreden verraadt een sterk
besef van eigenwaarde of misschien van de waarde van
zijns vaders kapitaal, waardoor hij meent, alles te kunnen en
te weten. Zijn mond en oogen toonen voortdurend een wel
bewust lachje, om te laten zien, hoe hij heel de wereld door
heeft en alle dingen doorziet. Een dikke laag zelfvertrouwen
li'gt over zijn breed en vleezig gezicht, dat grove trekken
heeft om neus, kin en lippen. Die wijze glimlach op dit
materieele gezicht is in Clara's oog een ding van afstootende
leelijkheid.
Zij retireert en tracht hem af te leiden en te ontgaan.
Waarom kijkt hij niet liever naar Elsa, die ijdeltuit, die er
misschien wel van gediend is? Dan zou tegelijk Arnold van
haar verlost zijn. Maar hij kijkt niet naar Elsa, hij kijkt naar
haar en hij blijft zich opdringen, terwijl zij zioh pantsert en
alleen beleefd blijft kijken over den scheidsmuur, die ze op
bouwt tusschen hem en haar.
De anderen zien het. „Begrijp jij die Clara?" fluistert er
een. „Zoo'n knappe jongen en zoo rijk!"
„Die Cornputs zijn allemaal een beetje zonderling. Kijk
Arnold eens. Als een wijsgeer aan den oever van de on
metelijke zee staat hij te staren over de plas! Welke jongen
staat er ooit zoo stilzwijgend te peinzen in gezelschap? Laat
hij dat in zijn eentje doen!"
De ander kijkt onderzoekend. Hoort ze niet een klankje
spijtigheid in den toon van Elsa's schijnbaar schampere
woorden?
Inderdaad is Arnold een stille jongen. Hij heeft veel ge
lezen en indertijd menige bijdrage geschreven in het blaadje
van de H.B.S. Na zijn schooljaren is hij gaan schrijven in
het tijdschrift De Christelijke Maandpost ,dat een-paar korte
verhalen van hem opnam en waarin nu een feuilleton loopt
van zijn hand, doch onder pseudoniem. Hij heeft dit geheim
zorgvuldig bewaard, maar de jonge man, die zijn zuster
Clara lastig valt, heeft door zijn relatie met den uitgever
gasteren het geheim toevallig ontdekt.
Hij ziet, dat zijn zaak hopeloos staat bij Clara en dat is
meer, dan hij verdragen kan. Hij zal zijn ontstemming toonen,
pradhtig en raak. Een pas of twee doet hij in de richting van
Arnold, tikt hem aan met zijn wandelstok en roept met luide
stem: „Zeg mijnheer, de auteur, het schijnt nog al te vlotten
met jouw pennevruohten."
Allen hooren den roep en kijken in dezelfde richting*
Arnold keert zich om. Verbaasd en verward tracht hij zich
te oriënteeren in zijn onverwachte positie, maar hij ziet
alleen den blik uit aller oogen op hem gericht en hij kleurt
tot in zijn hals.
De ander grijnst met groote witte tanden en verlustigt zich
in het lot van zijn slachtoffer.
Clara staat op, instinctmatig. Ze zal zich plaatsen naast
haar broer, ze zal hem verdedigen tegen dien krachtpatser,
die eerst getracht heeft haar te dwingen en nu Arnold over
weldigen zal. Haar gebaar leidt de anderen af en Arnold
krijgt gelegenheid zich te herstellen. Op gekrenkten toon
vraagt hij verontwaardigd: „Hoe kom je aan die indiscretie?''
Dit woord slaat in. Indiscreet zijn is onbeschaafd. Maar
de ander haalt zijn sigarettendoos te voorschijn en presen
teert. Het is genoeg. De vrede kan hersteld worden.
De anderen trekken hun conclusies.
Schrijft hij? denkt Elsa, is hij een sluimerend talent, mis
schien wel een genie? Nu begrijpt ze zijn peinzen, nu wordt
zijn afgetrokkenheid in haar oogen een belangrijk symptooml
.(Wordt vervolgd)*
