JU*uw £Hitsdjf (üoumii 1 white»0rse GEHOORZAAM BIDDEN Frankrijks nieuwe defensie decreten Daitsche vragen aan ons land 1 Whisky Abonnementsprijs: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 2.35 Franco per post 2.35 portokosten Per week 0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 Alles bij vooruitbetaling tosse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/= cl. Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken Sureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 38936 NO. 6682 ZATERDAG 22 APRIL 1939 20e Jaargang &bbtrtcntieprij?en: Van 1 tot 5 regelsI.17'/i Elke regel meer0.22 7j Ingezonden Mededeelingen van 1—5 regels2.30 Elke regel meer0.45 Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend0.10 Er is ongeloof in soorten. Het open-1 baart zich in allerlei vormen. Het is af zichtelijker en erger dan heidendom, wanneer een generaal een vlieger, die op ongunstige weersomstandigheden moet rekenen, als amulet (gelukaanbrengend voorwerp) een haar meegeeft van een olifant, door den generaal zelf in Abes- sinië geschoten. Het is ook erger dan hei dendom, wanneer het krantenverhaal over dit bijgeloof besluit met de mededeeling. dat deze vlieger zelf overtuigd was geluk te zullen hebben, omdat des morgens voor het vertrek zich een „lieveheers beestje" op de mouw van zijn. vliegers- costuum had neergezet. Het volgende is echter ook even af schuwelijk ongeloof. Een meisje open baart in een brief aan een vriendin haar ongerustheid, dat haar verloofde mis schien als militair moet opkomen, wan neer de wereldoorlog mocht losbarsten. Maar deze vriendin heeft in een vrijzin nig blad een stichtelijk stukje en een op beurend versje gelezen over Gods liefde en adviseert daarom: „Kop op, zooals ik las; want ik geloof in een Almachtig Op perwezen en dat zal niet toelaten, dat een gruwelijke oorlog zooveel leed over de menschen brengt. Het komt nog wel terecht". Dit is, al ligt er een schijn van vroom heid over, de taal van het ongeloof. Want het vermeet zich Gods liefde voor te schrijven, hoe zij zich behoort te open baren. En over de gerechtigheid wordt ge zwegen. Eigenlijk, al wordt het zoo niet bedoeld, houdt men den Allerhoogste voor, dat zijn liefde in het gedrang komt, wanneer de oorlogsfakkel zou ontbran den. Hierbij ziet men echter over het,hoofd, dat met name Europa in zijn eigen zwaard zou vallen, wanneer het ver dervend rondging en de Westersche be schaving verteerde tegelijk met het af snijden van millioenen levens. Trekken we de consequenties nog iets door, dan komen we tot de stelling: de mensch mag in zijn boosheid en hoogmoed zoo ver gaan als hij wil, maar God behoort te zorgen, dat de gevolgen daarvan ons geen schade doen of in ellende storten. Want dan komt Gods liefde in het gedrang. Echter moeten we ook waken tegen het vervallen in een ander uiterste. We lezen tegenwoordig nog al eens artikelen, die ons met groote verzekerdheid voor houden, dat al het wereldwee recht streeks het gevolg is van de Godverla- ting en de toenemende zonde. Daar schuilt een belangrijk waarheidselement in. Want voortdurend verbindt Gods Woord zonde en straf aan elkaar. God kan het kwade niet ongestraft laten; zoo heet het telkens. Maar het is niet aan ons het verband te leggen in elke voorkomende situatie. Wanneer er een algemeene afval en god deloosheid is, dan kunnen we op grond van de Schrift wel zeggen, dat de Rech ter van hemel en aarde daarop in toorn reageeren zal; maar bij dit alles past ons groote voorzichtigheid. Jezus Christus zelf heeft ten deze ons een waarschu wend woord laten hooren, toen Hij sprak over het ongeval met den toren van Si- loam en het bloeddrama met de offeren de Galileërs. Indien wij meenen, dat wij het beter weten, dan randen wij in tweeërlei op zicht Gods eere aan. Ten eerste huldigen wij dan in principe de opvatting dat de afhankelijke mensch in feite God voor schrijft, hoe Hij het bestuur der wereld zal voeren. De geloofsafval in Europa zou dan immers God nopen om tegenmaat regelen te nemen en de menschheid zou zij het in het ongeluk toch eigen lot in handen hebben. Maar, wanneer wij het zoo voorstellen, dan doen wij te kort aan „het eeuwig wel behagen". Dan kan ook de leer van Gods Voorzienigheid ons niet troosten. Want dan ligt de gang der gebeurtenissen niet vast in Gods onveranderlijk raadsbesluit, maar in het wisselende wereldaspect, wat de drijving der geestelijke machten be treft. En zoo is de situatie niet. Hoe vaak het ook verkeerd uitgelegd is, het woord blijft waar. dat „er geen kwaad in de stad is, dat de Heere niet doet". God heeft niet alleen alle wereldgebeuren voorzien, maar ook in zijn eeuwig raads besluit vastgelegd. Hoe en op welke wijze? Het komt een sterfelijk mensch niet toe aan den sluier te rukken, welke de Heere zelf voor dit geheimenis geschoven heeft. Alleen wordt van ons gevorderd te gelooven, dat Gods doen majesteit en wijsheid is. Ja, wij mo gen verder gaan en spreken van Gods eeuwig welbehagen. Dan wordt elke ge dachte aan een blind noodlot weggedron gen; want in het woord welbehagen ligt niet alleen de gedachte aan Gods soeve reiniteit opgesloten, maar ook aan Zijn goedheid. Hij zal voor zijn eer zorgen en voor zijn uitverkorenen zal dit zaligheid zijn. En hiermee keeren wij terug tot de vrome, vrijzinnige meditatie, waarover we spraken. Ware troost kan deze niet bie den, omdat ze onbijbelsch en daarom on werkelijk is. Want wie zich zoo uit spreekt, die gelooft niet met een rotsvaste overtuiging, dat het vreeselijkste ons ge spaard zal blijven. Die durft het alleen maar huiverend hopen in verband met de onzuivere voorstelling van Gods liefde. God is liefde, ja, maar de Bijbel ver bindt daaraan niet de conclusie, dat er in 1939 in Europa geen .oorlogsuitbarsting het Westersche leven zal verschrikken, noch de beschaving zal ruïneeren. Zooals wij het zién en behooren te zien bij het licht der Schrift, is het dwaasheid om te beweren, dat de oorlog met zijn gruwelen zegen brengt; maar Gods welbehagen kan hem wel dienstbaar maken aan de komst van het eeuwig Koninkrijk van vrede. Het voegt ons echter niet in dezen verborgen raad te gluren; de geopenbaar de dingen zijn voor ons en onze kinderen. En of wij, zooals elke week, dan wel in het bijzonder, morgen in de bedehuizen God aanloopen als een waterstroom öf dat wij het persoonlijk en in de huiselijke godsdienstoefening doen, de grond toon van ons gebed moet altijd zijn, dat wij ons angstig hart voor Hem uitstor ten, Hem vertrouwend bidden om ons bij den vrede te bewaren of anders de dagen der bezoeking te verkorten, doch alles on der dit beding, dat wij Gods wijs beleid niet kunnen doorgronden, en daarom al tijd met aanbidding eindigen. Prot. Chr. Ziekenhuis Voor de randgemeenten van Den Haag LEIDSCHENDAM, 22 April. Naar wij ver nemen is thans het kapitaal bijeen voor de stichting van een Diaconessenhuis met on geveer 100 bedden voor de Prot. Chr. be volking van de randgemeenten van Den Haag: Rijswijk, Voorburg, Nootdorp, Leid schendam en Voorschoten. Mede in verband met de uitnemende bodemgesteldheid is als plaats van vestiging de gemeente Leid- schundam. n. 1. de voormalige gemeente Veur, gekozen, waar ook de gebouwen voor de groote inrichting van Ned. Herv. Gees tes- en Zenuwzieken zal verrijzen, omdat de Inspectie der Volksgezondheid deze gronden het meest geschikt achtte. Het Diaconessen- huis zal echter dichter bij de kom der ge meente komen, als de voorloopige plannen definitief worden. OPSLAGPLAATS AFGEBRAND MAASDAM, 22 April. Gister is brand uit gebroken in de Vlasserij „De Maas" van de firma de Koning te Maasdam. De groote opslagplaats, gevuld met onaf gewerkt vlas, werd een prooi der vlammen. De oogst van ongeveer 45 H.A. vlas ging verloren. De naast gelegen fabriek met warm waterroferij en een groote voorraad onafge werkt vias, kon, door het vlugge optreden van de brandweer en den gunst'gcn wind, worden behouden. Do oorzaak van den brand is onbekend. Onze Landbouw- crisispolitiek De maatregelen voor den tuin bouw, de veeteelt, de pluim veehouderij en de visscherij In de vierde, de laatste radiorede, die mi nister Steenberghe over de landbouw-crisis- poiitiek beeft gehouden, besprak de minis ter de noodmaatregelen voor den tuinbouw, de sierteelt, de pluimveehouderij en de vis scherij. Daar kort voor de crisis de tuinbouw zich sterk uitbreidde is de slag door de cri sis aangebracht v:el zeer groot. De uitvoer liep van 1929 tot 1935 terug met tweederde Eerst werd door credietverleening en cenige steumiitkeering eenige hulp, geboden later volgden teeltbeperking, verplichte vei ling, minimumprijzen, distributie van „doorgedraaide" groenten aan werkloozen. De gi-ootste uitvoer werd gelegd in handen van de Groenten, en fruitcentrale. Toch is de toestand nog heel slecht. Getracht moet worden de afzet te vergrooten vooral in het binnenland. Ook bij de bloembollenteelt, de boom- en bloemkweekerij lag de oorzaak van den achteruitgang tijdens de crisisjaren hoofd zakelijk in de sterke vermindering van den uitvoer. De oppervlakten, waarop men mag telen, werden beperkt, ten aanzien van de bloembollen minimumprijzen vastgesteld en producten door de regeering opgekocht tot steun van de makt. Voorts ontvingen de boom- en bloemkweekers credieten. Door toeneming van den uitvoer is de po sitie van de bloembollenteelt de laat6te ja ren iets verbeterd en er is goede kans, dat de maatregelen voor dit bedrijf spoedig door de regeering kunnen worden overge dragen aan het bedrijf. Ook voor de pluimveehouderij werd het 6 a 7 jaar geleden noodig, hulp te bieden. Een teeltrogeling was hier ook al daar om geboden, aangezien de pluim veehouderij, althans het onderdeel daarvan, dat zich met het kunstmatig uitbroeden van eieren bezig houdt, als het ware uit haar krachten dreigde te groeien. De erkende fokkers staan onder-regelma tig toezicht; selectie van de dieren wordt zooveel mogelijk toegepast. Door de vaststelling van het broedseizoen, na afloop waarvan niet langer kunstmatig mag worden gebroed, wordt de verbetering van den pluimveestapel mede in de hand gewerkt. De toestand in de pluimveehouderij is de laatste jaren niet ongunstig, vooral door het herstel van den uitvoer. De visscherij, in zekeren zin de grondslag van de machtige positie van de Hollanders als zeevaarders, had reeds voor do crisis met moeilijkheden te kampen, die vergroot werden toen in 1934 de uitvoer belemmerd werd. Dit bracht heel groote bezwaren mee. Door sloqppremie werd getrdcht de vloot te helpen bij de noodige moderniseering. Ook wordt premie op het product verleend. Nog door andere maatregelen wordt zoo veel mogelijk gedaan om de visscherij te helpen. Aan het eind van rijn rede sprak de mi nister de hoop uit, dat hij er in geslaagd zou zijn duidelijk te maken, dat de land bouwcrisis-maatregelen voor ons volksbe staan noodzakelijk waren en nog zijn. DE EERSTE GRASBOTER 's-GRAVENHAGE, 22 April. Heden werd de eerste grasboter aan H.M. de Koningin aangeboden door den heer Fransen, boter- handelaar te Delft. Wapeningsbelasting van één procent Billijke verdeeling der lasten Na afloop van den gisteren gehouden Franschen Ministerraad heeft de Minis ter van Binnenlandsche Zaken het vol gende communiqué voorgelezen: Na een bestudeering van een door Daladier ingediend overzicht van de na tionale behoeften, welke den Raad er toe hebben gebracht te beraadslagen over besluiten, welke hem werden voor gelegd, heeft de Minister van Finan ciën, Paul Reynaud, een algemeen ex posé gegeven van den economischen, fi- nancicclen en monetairen toestand, welke zich na vijf maanden van voort gezette inspanning onder bevredigende omstandigheden voordoet. Het belang der nieuwe lasten voor de nationale verdediging vereischt een nieuwe inspanning van de natie welke de Regeering besloten heeft door alle groe pen van burgers te doen dragen. De goedgekeurde decreten Nieuwe krachtsinspanning voor de natio- nale verdediging. 1. Decreten, houdende machtiging tot het aangaan van verplichtingen en de opening van credieten voor betalingen ten behoeve van de departementen van oorlog, ..larine, luchtvaart en koloniën. 2. Bespoediging van betalingen en in het bijzonder van betalingen, betrekking hebben de op de nationale verdediging. 3. Organisatie der voedselvoorziening der .bevolking in tijd van oorlog.- ALG. FRIESCHE LEVENSVERZ. MY LEEUWARDEN - BÜRMANIAHUIS GROOT NOORDHCLLANDSCHE VAN 1845 AMSTERDAM - VAN BRIENENHUIS BEIDER GARANTIE VOOR ALLE VERZEKERDEN lil verbond met Roosevelts boodschap Be regeering dient van antivoord 's GRAVENHAGE, 22 April. Naar wij vernemen zijn, evenals aan verschillende andere regee ringen, ook aan de Nederlandsche regeering van de zijde der Duit sche regeering enkele vragen voor gelegd in verband met de bekende boodschap van President Roose velt, welke hierop neerkomen: ie. Of de regeering de boodschap had uitgelokt; 2e. Of zij er van te voren kennis van droeg; 3e. Of zij zich bedreigd gevoelt. In afwijking van hetgeen door enkele buitenlandsche persagent schappen omtrent de beantwoor ding door de Nederlandsche re geering is gemeld, kunnen wij me- dedeelen dat de drie vragen door onze regeering ontkennend zijn beantwoord, de derde vraag onder bijvoeging dat Nederland ingeval van een Europeeschen oorlog op iedere mogelijkheid voorbereid moet zijn. Aan de gevolgen overleden FIJNAART, 22 April. Gisteravond is het 3-jarig zoontje van den heer W. Verschuren alhier door een vrachtauto aangereden, waardoor het kind zware verwondingen op liep. In den afgeloopen nacht is het kind aan de gevolgen hier van in het Diacones senhuis te Breda overleden. Maatregelen betrekking hebbende op de krachtsinspanning voor de nationale verde diging. 1. Medewerking voor een beroep op bezit: onmiddellijke controle op inkomsten, ten einde belastingfraude tegen te gaan, auto matische belasting van zekere globale in komsten, strikte beperking der winsten van ondernemingen, welke voor de nationale erdediging werken. 2. Instelling van een belasting voor de wa pening en fiscale ontheffingen: instelling van een belasting voor de wapening 1 pet. op betalingen ontheffing van 20 pet. op pa tentrechten, aanpassing van hot belasting stelsel aan de productie: vrijstelling van be lasting op landibouwbezit, 3. Verlichting van de lasten van den staat: Alcohol-regiem voor industriedoeleinden medewerking aan de opneming van graan overschotten van 103S en maatregelen, welke beoogen een herhaling daarvan te voorko men, ver-mindering der groote werken, ver mindering der credieten voor wegenaanleg, herziening der deelneming in openbare on dernemingen. administratieve reorganisatie der credietaerleening aan departementen en gemeenten, hervorming van het admininl- stratieve stelsel voor de stad Parijs en het departement van de Seine, herziening van het financieele stelsel van 't departementaal beheer, algemeene 'princiepen ten aanzien van de afvloeiing van het overtollige perso neel in de administraties van de openbare diensten, maatregelen met betrekking tot het hulppersoneel der spoorwegen, een de creet ten aanzien van administratieven ver eenvoudigingen. 4. Van de arbeiders gevraagde medewer king: Decreet inzake den arbeid en de glij dende schaal .decreet inzake de werkzaam heden hij de koopvaardij. 5. Economische maatregelen. Decreet, dat beoogt de hervatting van bouwwerken te vergemakkelijken. onderzoek van hulpver leening aan de particuliere wapening. Al deze maatregelen gaan gepaard aan Oo uitgifte van wapeninghons met een looptijd van 2 jaar en zij zullen in staat stellen in drie jaar tijd een geweldig wapeningsp-o gramma ten uitvoer te leggen, waartoe do internationale omstandigheden noodzaken De Ministerraad heeft ten slotte een wets- decreet aangenomen, waarbij propaganda die gevoerd wordt met uit 't buitenland af komstige middelen wordt gestraft Twee Belgische kotters uit Zeebrugge de Elona Constance" en de Ons ..Gedacht"die de garnalenvisscherij uitoefenden op de Noordzee ter hoog- te van Katwijk, zijn opgebracht en in de Scheveningsche haven opgelegd. Zij zullen niet eerder worden vrijge laten. alvorens een cautie is betaald. Dit is de eerste maal in onze geschie denis. dat een schip, wegens visschen binnen de Nederlandsche territoriale wateren, is opgebracht. De beide kotters in de haven onder politiebe waking. Afschuwelijk drama in Oudeliedenhuis Oude vrouw te Uithuizen vermoord Haar broer in arrest gesteld UITHUIZEN (Gron.), 22 ApriL Gister kwam de 45-jarige J. Wagenaar, alhier, bij de buren vertellen, dat rijn zuster, de 63- jarige ongehuwde Cornelske Wagenaar die in het Gereformeerde Oudeliedenhuis te Uit huizen woont, met verbrijzelden schedel in den gang van haar woniDg lag. Men vond inderdaad mej. Wagenaar dood op den grond liggen. Haar schedel wa6, zoo als bij nader onderzoek bleek, met een bijl ingeslagen. Spoedig was de politie onder leiding van den burgemeester, mr A. Brinkman, en de Justitie uit Groningen aanwezig om een on derzoek in te stellen. Men vond aanleiding om Wagenaar, die zeer ongunstig bekend staat, te arreeteeren. De man is gehuwd en vader van zeven kin deren. Hij leeft gescheiden van rijn vrouw en leidt een zwerversleven. Eenigen tijd ge leden gaf hij rich uit voor inspecteur der werkverschaffing, waarvoor hij zich een de zer dagen voor de rechtbank te Groningen moest verantwoorden. W. is, ale verdacht van den moord, ter beschikking van de Jus titie te Groningen gesteld. UITHUIZEN, 22 April. Nader vernemen wij. dat de justitie aanvankelijk in de mea ning verkeerde, dat hier sprake was van zelfmoord, doch bij nader onderzoek kwam ist te staan, dat dit niet het geval was. Voorts is gebleken, dat de oude vrouw in het water moet hebben gelegen, omdat haar klecren geheel nat waren. De verdachte b'ijft hardnekkig ontkennen. Verdwaalde Duitsche vliegtuigen Maken noodlandingen ZOUTKAMP. 22 April. Een Duitsdh vlieg tuig heeft gistermiddag in de Ruigezandtes- poïder te Zoutkamp een noodlanding ge maakt, omdat de piloot den koers was kwijt geraakt. Bij de noodlanding kwam de machine met den kop in een sloot terecht. Het toestel werd zoo zwaar beschadigd, dat het moest worden gedemonteerd, doch net is door den burgemeester en de politieautoriteiten van Zoutkamp voorloopig in beslag genomen Er waren drie inzittenden, die onp-edperd bleven. Nog eer. noodlanding BKITNINGEN, 22 April. Een Duitsch vlieg tuig heeft gistermiddag tusschen Beuningcn en Nterlosch wegens henzinegebrek een noodlanding gemaakt. Het toestel sloeg daarbij over den kop en de een ge inzitten de liep daarbij eenige ontvellingen op. Een onderzoek naar dez.e aangelegenheid is gaande In de dagen van de groote predikantenver gadering te Utrecht had daar ook de jaar vergadering plaats van de P.G.O.V. onder leiding van Ds. H. J. Visser van Santpoort Uit het jaarverslag bleek dat er in het le dental eenige achteruitgang was. In het bestuur werden gekozen Ds. P B eij e Overschild. Ds. J. F. van D u y n e te Slo- terdijk. en Dr. A H. Edelkoort van sterdam. VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen en het ZONDAGSBLAD De Duitsche regeering heeft aan onze regeering enkele vragen gesteld, die be reids zijn beantwoord. Minister Reynaud en de nieuwe Fran- sche defensie-decreten. Interview met den Roemeenschen mi nister van buitenlandsche zaken Gafenco. Een Britsche economische missie naar Roemenië. Morgen Italiaansch-Zuid-Slavische be-, sprekingen te Venetië. Te Uithuizen heeft zich in een oude- liedengesticht een afschuwelijk drama afgespeeld. IETS KOUDER Weerverwachting: voor het g e- h e e 1 e land: krachtige tijdelijk storm achtige, westelijke tot noordelijke wind» zwaar bewolkt met tijdelijke opklaringen» iets kouder. 23 April. Zon op 4.49 uur, onder 7.09 uur 23 April. Maan op vm. 7,16 u. ond. nm. 11,26 u 24 April. Zon op 4.47 uur, onder 7,11 uur 24 April. Maan op vm. 8,15 u. ond. nm.u FIETSERS LICHT OP: 23 April. Van 'sav. 7,39 u. tot 'smorg. 4,17 u 24 April. Van 'sav. 7,41 u. tot 'smorg. 4,15 u Generaal Agent ANDRE KERSTENS, Tilburg PUKS-TCICFOON STBOOMEND WARM Weer een Belgische kotter opgebracht SCHEVENINGEN, 22 April. Gistermiddag is voor Katwijk aan Zee door de Katwyk- sche politie aangehouden, de Belgische garnalenkotter Z 33. afkomstig uit Zee- brugge. Hier werd geconstateerd, evenals bij de twee Belgische visschersschepen welke Donderdag werden opgebracht, dat het schip binnen de territoriale wateren de garnalenvisschery uitoefende. Ook dit schip is, evenals de beide andere schepen, naar de eerste binnenhaven van Scheveningen over gebracht ter beschikking van den Scheve- ningschen waterschout. (ijnl die ken ik

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1