jMeuiue geitectye (iourant Eerste oefentijd indien noodig twee jaar Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken Abonnementsprijs: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 2.35 Franco per post 2.35 portokosten Per week0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 .*p, Alles bij vooruitbetaling tosse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7"/j ct. No. 6679 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) WOENSDAG 19 APRIL 1939 Postbox 20 Postgiro 38936 20e Jaargang Sfobertentieprijjen: Van I tol 3 tegelsM7'/t ij Elke regel meer0.227» Ingezonden Mededeelingen van 1-5 regels 2.30 Elke regel meer 0.45 Voor het bevragen aan 'I bureau wordt berekend 0,10 Wijziging Dienstplichtwet Verlenging, die niet steeds tot het maximum toegepast zal worden Herhalingsoefeningen worden verlengd tot maximum 85 dagen Een ontwerp van wet, houdende wijziging van de dienstplichtwet is thans verschenen. Het doel van het wetsvoorstel is: 1. voorzieningen te treffen omtrent de sterkte van in werkelijken dienst zijnde dienstplichtigen; 2. den duur der eerste oefening van de dienstplichtigen, bestemd voor den dienst bij de marine-kustwacht, te verlengen en voor de overige dienstplichtigen zoo noodig te verlengen, tot ten hoogste twee jaar; 3. den duur der herhalingsoefeningen te verlengen; 4. een aanvullende bepaling vast te stellen met betrekking tot dienst plichtigen, die in opleiding zijn genomen tot reserve-officier bij de zeemacht. Langere diensttijd voor de kustwacht Ofschoon de verhooging van de lichtings sterkte en de verlenging van den duur aer eerste oefening een niet onbelangrijke ver grooting hebben gebracht van de geregeld aanwezige sterkte, is de Regeering tot de overtuiging gekomen, dat de maatregelen, welke onder bepaalde omstandigheden voor een doeltreffende grens- en kustbeveiliging noodig zijn, een hoogere vredessterkte kun nen vereischen dan thans mogelijk is. Een wettelijke bepaling, als in het voorgestelde tweede lid van art 30 der Dienstplichtwet is belichaamd, zal de gelegenheid openen om. de daarvoor noodige voorzieningen te treffen. Dit tweede lid luidt: Voor elk der in het eerste lid bedoel' de groepen van dienstplichtigen dat zijn vrijwel alle wapens, Red. kan de duur der eerste oefening tot ten hoog ste twee jaar worden verlengd. De dienstplichtigen, voor wie de duur der eerste oefening niet is verlengd, kunnen onverminderd de uit andere bepalingen voortvloeiende verplichtingen, worden verplicht, alsnog werkelijken dienst te vervullen uiterlijk tot het tijdstip, tot (hetwelk de eerste oefening had kunnen worden verlengd. ÏWordt de bevoegdheid geschapen om de eerste oefening tot twee jaar te verlengen, dan zal dit niet steeds tot het volle maxi mum behoeven te geschieden en zal het ook tot bepaalde ondcrdeelen der weermadht ne- perkt kunnen worden. De mogelijkheid zal zelfs bestaan, om naar gelang van omstan digheden de verlenging geheel achterwege .te laten. De voorgestelde maatregel zal het moge lijk maken de vredessterkte zoodanig op te voeren, dat. met grootere gerustheid in .tijden van spanning de ontwikkeling van de gebeurtenissen kan worden afgewacht, zon der telkens voor de vraag to staan, of tot ©en .buitengewone oproeping van niet in werkelijken dienst zijnde dienstplichtigen krachtens art. 32 der Dienstplichtwet moet worden overgegaan. De verhouding van het voorgestelde twee- 'de lid van art. 30 tot art. 32 zien de Minis ters van Defensie en van Dinnenlandsohe Zaken aldus, dat art. 32 wordt toegepast, als buitengewone omstandigheden zijn ingetre den, en dat eerstbedoelde bepaling zal dienen om voortdurend op het plotseling en onverwacht intreden van dergelijke om standigheden voorbereid te zijn. Het verdient de aandacht, dat verlenging van de eerste oefening in het algemeen de voorkeur verdient boven buitengewone op roeping van dienstplichtigen van oudere lichtingen, daar zoodanige oproeping veel dieper in het volksleven ingrijpt. Eerste oefening kustwachters De taak van de marine-kustwacht in het defensie-stelsel bestaat in 't snel ontdekken, (het voortgezet waarnemen en het deskundig beoordeelcn van de bewogingen en andere iVerriohtingen van schepen, die zich aan de kust, cn van vliegtuigen, die zich boven het zeegebied vertoonen. Omtrent het waarge nomen voorwerp moeten worden vastge steld: het soort of type van schiip of vlieg- tiug, de vermoedelijke koers en snelheid, de mogelijke bedoeling van een uitgévoerdo manoeuvre, enz. Om deze taak naar bohooren te kunnen volbrengen, is een langdurige ervaring on ontbeerlijk. Bij gehouden oefeningen i9 ge bleken, dat de dienstplichtigen, bestemd voor de kustwacht, de noodige ervaring niet ïJezitten. Het gevolg hiervan is, dat de zeemiliciens- kustwadhter bij den bestaan den toestand niet voldoen en niet kunnen voldoen aan de hooge, doch noodzakelijke eischen, die hun oorlogstaak hun stelt. Om hierin verbetering te brengen, dient aan de opleiding tot kustwachter, welke tot dusver nagenoeg geheel theoretisch is, een practische leergang te worden gekoppeld. Deze zal dan bestaan uit plaatsing aan boord van een varend schip en detachee ring bij een vredesseinpoet. Deze voortge zette opleidingen zullen sleohts vruchtdra gend kunnen zijn, indien ze eenige maan den duren, mede in verband met de om standigheid, dat een deel van de zeemili- ciens-kustwachter in hun burgerwerkkring weinig of niet met het zeewezen in aan raking is geweest. Het is namelijk niet mo gelijk, de kustwachters uitsluitend te kiezen uit de zeevarenden, daar dezen uit hoofde van hun beroep bij een buitengewone oproe ping veelal niet tijdig op hun plaats zouden kunnen zijn. Alles te zanuen genomen, zal de eerste oefeningstijd van den zee-milicien-kust wachter, wil hij voor zijn taak berekend zijn, belangrijk moeten worden verlengd. Er is daarom reden den bestaanden toe stand, volgens welken hij een veel kor tere eersite oefening heeft dan de overige dienstplichtigen van de zeemacht, niet langer te bestendigen. Of voor de oplei ding de volle 21 maanden hoogste duur van de eerste oefening voor de overige dienstplichtigen der zeemacht noodig zullen zijn, is een vraag, die door de ervaring zal moeten worden be antwoord. Langere herhalingsoefeningen Nadat de dienstplichtigen de eerste oefe ning hebben volbracht, volgt er een lange reeks van jaren, gedurende welke zij be schikbaar moeten blijven voor opkomst bij mobilisatie. Al dien tijd moet hun geoefend heid op peil blijven. Maar dit is niet ge noeg. Ook moeten zij, wanneer nieuwe wa penen, verdedigingsmiddelen, enz. zijn in gevoerd of belangrijke wijzigingen in de organisatie zijn aangebracht, zoo spoedig mogelijk daarmede vertrouwd worden ge maakt. Hoe langer hoe meer vestigt zich de overtuiging, dat daartoe meer en voor een deel langere herhalingsoefeningen noodig zijn dan het bestaande maximum van 40 dagen voor de dienstplichtigen, die den rang van onderofficier niet beklee- den toelaat. Is dit in het algemeen het geval, hoeveel te meer moet dit dan niet gelden voor de dienstplichtigen van de lichtingen van en vroegere jaren, die een eerste oefening van slechts 5maand of als voorgcoefen- de van nog korteren duur hebben door- loopen. Daar de jongste van deze lichtingen eerst in 1952 naar de aanvullingsreserve overgaat bij welken overgang de dienst tijd nog niet is volbracht, doah wel de be stemming voor onmiddellijke opkomst bij mobilisatie eindigt zou het bij handhaven van den bestaanden toestand nog jaren kun nen duren, dat de weermacht groote scharen van dienstplichtigen telt, wier geschiktheid voor de oorlogstaak niet staat op de hoogte, welke tegenwoordig noodig geacht moet worden. In verlenging van den duur der herhalingsoefeningen zal het middel ge vonden moeten worden, om hieraan zooveel mogelijk tegemoet te komen. Het ligt voor de hand, dat de verdeeling van den totalen duur der herhalingsoefe ningen over de onderscheidene dienstjaren zeer verschillend zal kunnen en moeten zijn, ook wat betreft den aard der oefeningen In verband met een en ander kan slechts een zeer globaal overzicht worden gegeven van de regeling, welke de mi nister van Defensie zich na bestudeering van de daaromtrent ontvangen adviezen heeft gedacht ten aanzien van de ver- deeling van den voorgestelden duur van Minister jan Dijk ten hoogste 85 dagen. Deze duur zou in het algemeen verdeeld behooren te wor den over verschillende perioden van 17 tot 20 dagen. Voor degenen, die bestemd zijn om reeds bij de eerste der buitengewone oproepingen pp te komen, welke bestemming samen hangt met hun taak bij den grens- en kust- dienst, zouden de laatste twee perioden ver vangen moeten worden door vier perioden van een korteren duur. Officiersopleiding zeemacht De behoefte is aan den dag getreden, om het getal reserve-officieren bij de zeemacht belangrijk uit te breiden. Tot dusver kwam deze categorie van reserve-officieren uitslui tend voort uit personen, die zich vrijwillig verbonden bij de Koninklijke Marinereserve. Daar het niet zeker is, dat ook het bij uit breiding noodig geoordeelde getal reserve officieren langs dezen weg zal worden be reikt, ligt het in het voornemen zoo noodig ook dienstplichtigen, die daartoe de geschikt heid bezitten, voor opleiding tot reserve-offi cier bij de zeemacht aan te wijzen, al hebr ben zij zich daarvoor niet opgegeven. Instemming met woorden van Dr Colijn In de „Osservatore Romano" De „Osservatore Romano", het blad van het Vaticaan, geeft in een hoogst belangrijn artikel eèn overzicht van den internationa len toestand. Het blad besluit dit overzicht met deze woorden: de toestand is nog steeds een toestand van dreigende crisis, zoowel in het diplomatieke als in het militaire kamp. Uit allerlei windstreken zijn er, zooals wij zagen, verontrustende berichten. Voor dit alles geldt het woord van den voorzitter van den Nederlandsohen minister raad, Dr. Colijn, die in een rede voor de radio heeft gezegd: „Wij belijden, ook als volk, in diepen ernst, dat het lot van ons land uitein delijk niet in de hand van mensclien ligt, niet van den wil eens menschen afhankelijk is, maar dat God Almachtig de wereld geert. In dat geloof schuilt kracht; 't schept vastheid van wil aan 's menschen zijde het voorkomt dat men als een riet door den wind heen en weer bewogen wordt". Zoo waar als deze woorden zijn voor het leven van de Nederlandsohe natie, zoo waar zijn zij in deze ernstige stonde voor het ge- heele internationale leven, besluit het pau selijke orgaan. Twee nieuwe zenders te Lopik Begin volgend jaar waarschijnlijk gereed De lange golf voor Nederland verloren De besluiten van de radio conferentie De besluiten van de radioconferentie te Montreux, waarbij aan Nederland de golf lengten 413.2 en 355.9 M werden toegewezen zoodat dus de lange golf verloren gaat zijn mede van invloed op den zenderbouw. Reeds bestonden er, gelijk men weet, plannen voor den bouw van een nieuw zendstati< in Lopik door de Nederlandsche Omroep- zendermaatschappij. In dit nieuwe station zou de Hilversum I-zender worden onderge bracht. Als gevolg van het resultaat der conferen tie te Montreux zal nu ook dc Hilversu zender in het zendstation te Lopik worden gehuisvest. De beide zenders, die werken zaïllen op de golflengte 413.2 en 355.9 M., zul len dus in de toekomst in één gebouw tc Lopik vereenigd worden. Het nieuwe zendstation zal verrijzen in de buurtschap Lopikerwaard, in de onmid dellijke nabijheid dus van Jaarsveld en uit gerust worden met twee anti-fadingmasten. De nieuwe zender, die voor Jaarsveld be stemd was en een capaciteit van 120 K.W krijgt, is reeds besteld. De aflevering kan begin volgend jaar tegemoet gezien worden Tot den bouw van de tweede installatie is thans eveneens besloten. Men hoopt, dat ook deze installatie begin 1940 gereed zal z4ijn De beide zenders zullen in één gebouw worden ondergebracht. De beteekenis der Defensie-voorstellen De nieuwe defensie-voorstellen van de regeering zijn van vrij ingrijpenden aard, daar de regeering binnen de grenzen van het maximum zeer groote bevoegdheden krijgt, indien het betreffende wetsontwerp wordt aangenomen. In de eerste plaats is daa. de vergrooting van de aanwezige sterkte, waarvoor men een zeer soepele regeling heeft ontworpen. In geen geval zal de diensttijd langer dan 2 jaar zijn, doch verder zijn er tallooze moge lijkheden. Indien het noodig is, kan bepaald worden, dat dienstplichtigen, onverschillig van welk wapen of dienstvak, na de tot nu toe voorgeschreven tijd die varieert van 11 tot 15 maanden een door de regeering te bepalen periode langer onder de wape nen gehouden kunnen worden. Die tijd kan elk wapen afzonderlijk bepaald wor den, zoodat het gebeuren kan, dat er onder ling groote verschillen ontstaan. De bedoe ling is, dat deze bepaling alleen gebruikt wordt, indien 't noodig is door de internatio nale omstandigheden. Op deze manier wordt het aantal malen, dat tot buitengc- oproepingen wordt overgegaan, aan merkelijk beperkt Van vèrstrekkenden aard is ook de bepa ling, dat de dienstplichtigen, die reeds met groot verlof zijn gegaan, teruggeroepen kun nen worden om alsnog te dienen lot uiter lijk twee jaar na het tijdstip, waarop hun eerste oefening aangevangen is. Het voor deel hiervan is, dat men niet zoo spoedig oudere lichtingen behoeft op te roepen, die in het maatschappelijk leven moeilijker ge mist kunnen worden, en die bovendien niet behoorlijk geoefend zijn met het nieuwe materieel. Tenslotte verdient bijzondere aandacht het feit, dat de herhalingsoefeningen een tijds duur van maximaal 85 dagen zullen krij gen, in plaats van 40 dagen, zooals tot nu toe. Men zou dezen tijd dan verdeden over periodes van 17 20 dagen in verschillende jaren. Het aantal van de herhalingsoefe ningen zal zoodoende tot vier of vijf worden opgevoerd. Ook hier geldt het beginsel van terugwerkende kracht, zoodat iemand, die al 40 dagen herhaling achter den rug heeft, toch nog opgeroepen zal kunnen worden voor de, volgens de nieuwe regeling, restee- rende dagen. Onder een zware vrachtauto Wielrijder gedood ROTTERDAM, 19 April. Gistermid dag even voor twee uur heeft op de Koninginnebrug een ernstig verkeers ongeluk plaats gehad, dat een wielrij der het leven heeft geko6L De brug over de Koningshaven was juist geopend geweest voor het scheep vaartver- keer en een lange file wielrijders en auto's passeerde in de richting van de stad. De jongeman, die het slachtoffer is ge worden reed ook in deze file en kwam op een gegeven moment in aanraking met een tweede wielrijder naast hem, waardoor de eerste viel en terecht kwam onder het rechterachterwiel van een zware, zeswie- lige vrachtauto, bestuurd ooor den 49-jari- gen J. M. N. uit de Ghr. Hoekstraat. In zorgwekkenden toestand werd het slachtoffer, de 24-jarige etaleur J. J. A. Lindenhof, gewoond hebbend Boezemlaan 4, per auto van den Geneesk. dienst naar het ziekenhuis aan den Coolsingel ver voerd, waar hij bij aankomst reeds bleek te zijn overleden. De commissaris van politie van het bu reau Sandelingplein verzoekt den wielrij der die bij het ongeval betrokken was. zich voor het verstrekken van inlichtingen aan zijn bureau te vervoegen. ARTILLERIE-INSTRUCTIESCHIP „VAN KINSBERGEN" Geslaagde fabrieksproeftocht ROTTERDAM, 19 April 1939. Het bij De Rotterdamsche Droogdok Maatschappij ge bouwde Artillerie-Inst ructiesoh ip „Van Kins- bergen", waarvan in Januari 1938 met den bouw werd begonnen, heeft vanaf de werf o~> de Noordzee nabij Hoek van Holland Scheveningen, onder leiding van den aange wezen Commandant, den Luitenant ter Zee le kl. F. S. C. Baron van Randwijck, zijn fabrieksproeftocht gehouden, welke proef tocht in alle opzichten een succes was. De verdere proeftochten zullen plaats heb ben vanuit Den Helder, waarheen het schip heden vertrokken is. Gebedsdag voor den nood der tijden De classis 's-Gravenhage van de Geref. Kerken in Nederland, in buiten gewone vergadering bijeen op Woensdag 19 April, van oordeel, dat de gespannen internationale toestanden, waarop de jongste gebeurtenissen weer bijzonder de aandacht hebben gevestigd, het zeer enschelijk maken, dat de gemeente des Heeren naast haar dagelijksch gebed voor den vrede, thans in een bijzonder daaraan ijdc samenkomst hierom den Heere smeeke, noodigt de Kerken uit, op Zondag 23 April a.s. in de Bediening des Woords. der Gebeden, zoo mogelijk des voor- middags, zich te vereenigen in veroot moediging en gebed voor den Heere. of het Hem behagen mocht, om der wille van onzen Heere en Zaligmaker Jezus Christus, de ramp van een oorlog af te wenden en zich te ontfermen over ons volk en de volkeren der geheele wereld. Het Moderamen: Ds. P. NOMES, praeses. Dr. J. HOEK, assessor. Dr. M. BOUKEMA, scriba. De „Paris" door brand verwoest Aan boord van het te Havre voor vertrek gereed liggende s.s. „Paris", eigendom van de Compagnie Générale Transatlantique, is uiterst ernstige brand uitgebroken, die spoedig een geweldigen omvang aannam. De „Paris" zou naar New-York vertrek ken met talrijke passagiers, die een bezoek aan de wereldtentoonstelling hoopten te brengen. Bovendien waren talrijke kunst voorwerpen, tot een waarde van 25 millioen francs aan boord gebracht, waarvoor een tweevoudige veiligheidsdienst was inge steld. Ondanks de assistentie, die spoedig ge boden werd door de brandweer der ge meente en door drijvende brandweerspui ten, breidde het vuur cich zeer snel uit. Bij het blusschingswerk heeft zich een tweetal ongelukken voorgedaan: de chef 'an den veiligheidsdienst en een brand- veerman zijn in ruim 1 gevallen. De eerste kwam om het leven, de tweede kreeg ern stige kwetsuren. Het schip gezonken Havas meldt nader, dat de „Paris", die hedenmorgen een slagzij maakte van dertig graden, thans gezonken is. De voorwerpen van waarde en de vlieg tuigen, welke zich aan boord bevonden, heeft men nog tijdig in veiligheid kunnen stellen. Kwaadwilligheid in het spel? Twee dagen geleden had de politie de Com pagnie Transatlantique en 't ministerie van Koopvaardij medegedeeld, dat een aanslag te verwachten was op een der schepen te Havre. Onmiddellijk verbood de maatschap pij bezoeken aan boord van de „Normandië" en „Paris", terwijl de bewaking en veilig heidsmaatregelen werden verdubbeld. Voor al voor de „Normandië", welke in 't Radour- dok ligt en het meest kwetsbaar was, wer den maatregelen genomen. De brand aan boord van de „Paris" brak uit in de bakkerij. Deze was gesloten met een slot, waarop een sleutel paste, welke de mannen van den veiligheidsdienst niet in hun bezit hadden. Zij moesten derhalve eerst de deur met een bijl inslaan. Hierdoor is het snelle uitbreiden van den brand te verklaren De sleepboot „Abeille" en de brandweer van Havre hebben den geheelen nacht water in het schip gepompt, zoodat het vanochtend even voor 9 uur is gezonken. Als inzet van het jaarlijksch bloemen- feest te Noordwijk aan Zee werden gisteren door kinderen namens de Ncordwijksche scholen bloemen ge plukt en op Paleis Noordeinde aan H.M. de Koningin aangeboden. A. W. ROELOFS SCHORTENINDUSTRIE GEMERT j 'Hef betere genre schort Kleurecht Waschecht Bij alle goede manufacturenzaken VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit TWEE bladen Tc Groningen heeft Dr Colijn gister gesproken over „Zelfwerkzaamheid". De jaarvergadering van de Ned. Herv, Predikanten-Vereeniging. De samenstelling der nieuwe Belgische regeering. Oordeel der Japansche pers over Roo- sevelts boodschap. Scherp taalincident in de Belgische Kamer. De Fransche Oceaanstoomer „Paris** door brand verwoest. IETS ZACHTER W eerverwachting; voor het geheele land gedeeltelijk bewolkt, droog weer, koude nacht, overdag iets zachter, zwakke veranderlijke wind. RESTAURANT DIKKER THIJS - AMSTERDAM DINER vanaf1.75 LUNCH 1.25 ZEEUWSCHE HOEK 12—2 uur: Speciale Plats du Jour vanaf 0.50 Koffie 0.15. RecL) FANTASTISCH GERUCHT IN ZWITSERSCH DAGBLAD Engelsche kruisers in de Schevetungsche haven De „Neue Basler Zeitung" maakt melding van het fantastisch gerucht, dat in verband met den internationalen toestand, op den tweeden Paaschdag drie Engelsche kruisers de haven van Scheveningen zouden zijn binnengeloopen. Het behoeft geen betoog, dat m^n hier te doen heeft met een verhaal, dat eiken redelijken grond mist De Schevening- sche haven leent zich allerminst voor het ontvangen van maritiem bezoek van deinen aard, aangezien het binnenvallen van deze haven, in verband met de aanwezigheid van den zoogenaanwten defensie-drempel, bij on- gunstigen waterstand zelfs voor visschers- vaartuigen riskant is. Wij kunnen dit be richt van het Zwitsersche dagblad dan ook gerust naar het rijk der fabelen verwijzen. Doodelijke aanrijding na alcoholgebruik Automobilist veroordeeld tot vier maanden ALMELO, 19 April. Een 25-jarige fabri kant te Almelo, is door de rechtbank aldaar tot vier maanden gevangenisstraf en intrek king van de rijbevoegdheid voor don tijd van één jaar, veroordeeld, wegens het ver oorzaken van dood door schuld. Hij had het vorige jaar, toon hij 's avonds laat per auto van e«en partijtje, waar nogal wat alcohol was gebruikt, terugkeerde, don wielrijder B. Arendsen uit Borne, aangere den, tengevolge waarvan de man is over leden. De eisch luidde zes maanden gevan- Aanbestedingen Aanbesteed is het verbreeden en gedeeuo- hjk aanlengen van de aardebaan, het maken van verhardingen van cetnentheton, van be stralingen on van bijkomende werken, ter reconstructie vaar den provincialen weg Hal- steren—Steenbergen. Ingekomen waren 22 biljetten. Langste inschrijfster was de N.V. röcr ilXTM Pet" ,e Bor*<-n °P Zoomj

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1