De eiwitvoorziening van
mestvarkens
De verwarming der kassen
KENCICA KIEZELKALK
STIKSTOFMESTSTOFFEN VOOR lEDEREN GROND EN IEDER GEWAS!
Staat op, o zaad, 't is God die 't zegt,
den winter en den dood berecht:
de zonnestralen
verwachten al, met menigvoud
geverwde prachi en levend goud,
uw zegepralen.
GUIDO GEZELLE.
MAANDAG 17 APRIL 1939 No. 458
van cxkJozr qsl
VXJOT /CJOMiSZr GKijUASL
Omtrent de eiwitvoorziening van mestvar
kens zijn in den loop der jaren in verschil
lende landen reeds vele proeven genomen en
tal van onderzoekers hebben getracht uit de
resultaten hiervan eiwitnormen af te le:den,
welke aajisloten bij de in hun omgeving ge
bruikelijke voedertechniek. Nu loopt de voe-
derteohniek bij de varkensmesterij op ver
schillende plaatsen en in verschillende tij
den niet onaanzienlijk uiteen en dit maakt,
dat er in de literatuur ook verschillende
voedervoorschriftcn zijn te vinden, welke
niet alle zonder meer op onze Nedenand-
sche omstandigheden van toepassing kun
nen worden verklaard.
Naast de vanouds vooral in de westelijke
provinciën beoefende zwaarmesterij, neemt
liier te lande in den tegenwoordigen tijd de
baconmesterij een voorname positie in en
juist bij het mesten van baconvarkens is een
optimale eiwitvoorziening ongetwijfeld van
groote beteekenis om slachtdieren van zoo
goed mogelijke kwaliteit te verkrijgen.
Nu zijn de voedernoimen voor de bacon
mesterij, welke in de literatuur voorkomen,
hoofdzakelijk afkomstig uit de Scandina
vische landen en daardoor veelal ingesteld
op de grootere hoeveelheden ondermelk,
welke men in die landen voor de varkens-
mesterij gebruikt. Het eiwitrijke voeder
i(Lc. de ondermelk) blijft daarbij uit den
aard der zaak tot vlak voor de voedering
gescheiden van het zetmeelrij'ke voeder (i.e.
het graanmeel) en het levert dus zeer wei
nig bezwaren op om de verhouding tusschen
deze twee voederbestanddeelen herhaalde
lijk te wijzigen. De Scandinavische voeder
normen geven de noodige eiwithoeveelheden
veelal op voor een vrij groot aantal achter
eenvolgende gewichtsintervallen der mest
varkens. Door de ondermelkvoedering kun
nen de mesters hier zonder veel moeite de
hand aan houden.
Hier te lande wordt echter een groot deel
der baconvarkens niet met ondermelk ge
voederd, maar gemest met meelrantsoen,
waarin het eiwit, dat naast het graaneiwit
nog noodig is, reeds is opgenomen in den
vorm van droge, dierlijke of plantaardige
eiwitrijke voedenniddelen. Daardoor wordt
het evenwel bezwaarlijk de eiwitverhouding
.van het rantsoen herhaaldelijk te wijzigen,
omdat men dan telkens een ander mengsel
zou moeten geven. Een groot aantal prac-
tische proefnemingen en de ervaringen aan
de selectie-mesterijen hebben ook wel ge
leerd dat dit niet noodzakelijk is en dat het
zeer goed mogelijk is voordeelig bacon
varkens te mesten met twee of hoogstens
drie verschillende voedermengsels in den
loop der geiheele mestperiode.
Voor de Nederlandsche practijk der bacon
mesterij kan de vraag naar de meest ge
schikte eiwitvoorziening dus teruggebracht
worden tot die naar de meest gewenschto
eiwitverhoudingen van twee rantsoenen,
het eerste bestemd om van het afwennen
tot het levend gewicht van 50 kg. gevoederd
te worden en het tweede om van 50 tot 90
kg. levend gewicht te worden benut. Voor
het mesten van zwaardere dieren zou in
aansluiting hierop nog een derde rantsoen
gezocht kunnen worden, bestemd voor var
kens boven 90 kg.
De zoo juist aangeduide verschillen tus
schen de Nederlandsche en de buitenland-
sche voederpractijlc motiveerden het nemen
van de hier te beschrijven proeven; ook al
omdat het voor de samenstellers van meng
voeders gewenscht is. dat zij over eiwitnor
men kunnen beschikken, die steunen op
proefnemingen, bij welke ondermelk niet de
hoofdbron van het voedereiwit uitmaakte,
maar de voor deze mengvoeders gebruike
lijke eiwitrijke voedermiddelen van dier
lijken of plantaardigen oorsprong. Het was
verder niet van belang ontbloot, dal eens
werd nagegaan, of van overigens goed sa
mengestelde eiwitrijke rantsoenen inder
daad zooveel gevaar voor „eiwitvergi'fti-
ging" bij jonge dieren dreigt, als bij het
verklaren van allerlei ziekteverschijnselen,
waarvoor niet met zekerheid andere oor-
Dit is de inleiding van een voor onze
arkensmesters belangrijke uitgave van l.et
Centraal Veevoederbureau in Nederland te
Boxtel, welk rapport geen populaire bro
chure voor de praktischen boer is doch een
wetenschappelijk verslag van een proefne
ming, dat we ter bestudeering zeer aan
bevelen.
De cultuur
van tafeldruiven
Kwaliteitverbetering is dringend
noodzakelijk
Welke zijn de vooruitzichten voor de Ne
derlandsche druivencultuur? Deze vraag ifi
reeds meerdere malen gesteld en er is ge
tracht een antwoord te geven dat min of
meer bemoedigend, docli meermalen ook
ontmoedigend was.
Deze vraag is ook gedaan door den Bui-
tenlandschen Voorlichtingsdienst van onze
Directie van den Landbouw, die een rap
port over de wereldproductie en wereldhan
del van tafeldruiven heeft samengesteld en
daarin opmerkt dat in Nederland bij de
druiventeelt sedert 1928 twee verschijnselen
op den voorgrond treden, namelijk grootie
uitbreiding der productie en sterke prijsda
ling. Hoe sterk die prijsdaling is geweest,
komt wellicht het best tot uiting, wanneer
men de indexcijfers van druiven prijzen in
Nederland vergelijkt met de algemeene in
dexcijfers van groothandelsprijzen in Neder
land. Het indexcijfer der druivenprijzen is
gedaald van 110 in 1928 lot 38 in 1997, terwijl
het algemeene indexcijfer der groothandels-
prijzen slechts een teruggang laat zien van
102 tot 7G. Wel heeft 1938 eenige prijsstijging
voor druiven gebracht, doch men moet zich
daardoor niet op een dwaalspoor laten lei
den, want die stijging kon slechts plaats
vinden, doordat in 1938 de fruitoogst in het
algemeen in Europa is mislukt
De internationale druivenmarkt heeft in
de crisisjaren groote veranderingen onder
gaan. Die veranderingen zijn in hoofdzaak
ontstaan door de intrede van de Zuid-Euro-
peesche landen in het bijzonder van Bul
garije welke in staat zijn tegen lagen prijs
te leveren. Het moet in dit verband voor
zeer onwaarschijnlijk worden gehouden, dat
de druivenprijzen van de periode 19251929,
op basis waarvan de bedrijven hier te lande
belangrijke uitbreiding hebben gekregen,
zullen terugkeeren. Bovendien is de kwali
teit van de in de open lucht geteelde druiven
in de laatste jaren sterk verbeterd, hetgeen
met de kwaliteit der Nederlandsche druiven
niet het geval is geweest De Nederlandsche
kasdruiven, zooals wij deze tegenwoordig
zien, vertoonen dan ook geen groote kwali
teitsverschillen met de druiven die in an
dere landen in de open lucht worden ge
teeld. De productiekosten van de Nedeiland-
sohe druiven, die uitsluitend onder glas ge
teeld worden, zijn echter uit den aard der
zaak veel hooger dan van druiven uit lan
den waar de teelt in de open lucht plaats
vindt.
Willen de aanzienlijke hoeveelheden drui
ven, welke de Nederlandsche tuinbouw
voortbrengt, kunnen worden geplaatst, dan
zal het noodig zijn, dat ernstiger wordt ge
streefd naar verbetering van de kwaliteit.
In verband met de koopkracht van het pu
bliek zal men zich niet te veel illusies moe
ten maken van een hoogen prijs, zooals tvij
dien voorheen hebben gekend. Daarom zal,
naast kwaliteitsverbetering, krachtig ge
streefd moeten worden naar verlaging der
productiekosten, opdat de prijs binnen de
koopkracht van het publiek valt en de teler
toch een behoorlijke bclooning ontvangt voor
zijn arbeid.
de bollenvelden kan zien
Bleesemgraefté la Zuld-Ëbnbaeg
Warmwater-, stoom-, electrische
en heeteluchtverwarming
In de laatste 50 jaren vooral is het kwee
ken in kassen zeer toegenomen.- Voorheen
had men ze ook wel, doch meer als liefheb
berij bij buitenihuizen.
Over de verwarming van de kassen kwam
in het Januarinummer van A.S.F.-nieuws
(de gratis-uitgave van de N.V. Amsterdam-
sche superfoslaatfabriek te Utrecht) jen ar
tikel voor van den welbekenden Rijksland*
bouwarchitect den heer H. J. van Houten.
Deze schrijft:
De verwarming dateert reeds uil den
tijd van den bouw der eerste kassen en was
toen nog zeer primitief. De eerste verwar
ming had plaats door middel van steenen
;ns. In het laatst van de 17e eeuw kwam
verwarming door rookkana-
n in gebruik, 'n Steenen oven werd soms
den grond en soms ook wel boven -en
grond gemaakt. Vandaar werden rondlon-
pende kanalen door den grond van de kas
geleid. Op die wijze werden de rookgassen
vanuit den oven, welke met hout of turf
•erd gestookt, atgevoerd, waardoor tevens
de grond in de kas werd verwarmd. Nog
heden ten dage is deze rookkanalenverwar-
ming hier en daar in gebruik.
De eerste wa rmwater-v er warming
kwam ruim een eeuw geleden in Nederland
gebruik. In het buitenland was daarmede
reeds een gunstig resultaat bereikt. De in
richting was nog primitief. Een loperen
bak met water gevuld, waaronder kon wor
den gestookt, werd aan Iet einde van de kas
opgesteld. Vandaar werden buizen beneden
langs den glazen wand of langs het Jak ge
legd, waardoor het warme water moest cir-
leeren, zoodat een regelmatige verwar
ming van de kas kon worden verkregen.
De warmwater-vcirwaiming heeft gelijken
tred gehouden met de snelle verbetering uer
kassen in den loop der 19e eeuw. In het
l van de vorige eeuw kwamen de z e.
ledenketels in gebruik. Deze waren voor
kasverwarraing bijzonder geschikt, omdat
men bij uitbreiding van de kassen de leden
ketels vergrooten en meerdere verwarmings
buizen aansluiten kon. Zoowel de kas als do
grond in de tabletten kon op -leze wijze
worden verwarmd.
Hoewel de warmwater-verwarming voor
kassen vrijwel algemeen i6 geworden, is ook
wel de s t o o m v e r w a r m i n g met la
gen druk toegepast.
Door het stellen van lage tarieven voor
electrischen stroom vanwege de provinciale
electriciteitsbedrijven, zijn in verschillende
kweekersbedrijven te Aalsmeer en op de
proefterreinen van het .Laboratorium voor
Tuinbouwplantentcclt" te Wagcningen de
laatste jaren met gunstig gevolg proeven
genomen met het electriseh verw r-
men van den grond in kweekbakken en
kassen. Deze methode was eerst mogelijk
door het fabricecren van de z.g. Ozuriet-ver-
waimingskabels, dunne loodkabels, welke
in verschillende lengten en met verschillen
de weerstanden worden gefabriceerd.
De kabel6 worden op regelmatigen afstand
in den grond in de kweekbakken en kassen
aangebracht, waardoor een zoo gelijkmatig
mogelijke grondverwarming plaats heeft.
Ook kleine bloemenkassen heeft men er
mede verwarmd. Beneden, langs de glas
wanden, worden de verwarmingskabels op
regelmatige afstanden aan isolatoren boven
elkaar aangebracht en tusschen de steun
punten aan strak gespannen staaldraden ge
hangen. Ook de grond in de tabletten kan
met verwarmingskabels worden verwarmd
Het geheele leidingnet moet deugdelijk wor
den geaard.
Het regelen van de temperatuur der lucht,
zoowel als van den grond, heeft plaats door
temperatuur-regelaars. Deze worden op een
bepaalde temperatuur van de lucht en van
den grond afgesteld. Is de gewcnschte tem
peratuur bereikt, dan schakelen de tempera
tuur-regelaars automatisch Uit, daalt de
temperatuur, dan schakelen ze weer ln
Een electrische verwarming is ook bijzon
der geschikt om in den herfst en in het vt
jaar als de centrale verwarming niet in
bruik is, de kas meer op een regelmatige
temperatuur te houden.
Thans is de techniek zoover gevorderd, dat
men door warme lucht van gewenschte
temperatuur en vochtigheid, ruimten kan
verwarmen. Tot dusver is dat in hoofdzaak
fn kantoor- en bedrijfsruimten toegepast,
doch het zou ook voor het verwarmen
kassen toepassing kunnen vinden. Deze
thode eischt echter een omvangrijkp frmfat-
latie, zoodat door proeven zal moeten wr
den uitgemaakt in hoeverre zij in het kw<
kerdbedrijf rendabel is* Ook zou kunnen
worden nagegaan of de ventilatie soms beter
op andere wijze kan worden geregeld, bij
voorbeeld met luchtaanvoer door onder-
grondsche kanalen, waarbij in den winter
de versche lucht wordt voorgewarmd, en de
afvoer van bedorven lucht door zuigkappen
op den nok wordt geleid.
Nu zijn de kassen de meest ongunstige
objecten voor verwarming. De groote glas-
vlakken veroorzaken bij lage buitentempera
tuur een enorme afkoeling. Naarmate de
buitentemperatuur daalt, moet er meer wor
den gestookt om de lucht voor den groei van
de gewassen in de kas op het meest gun
stige peil te houden.
De capaciteit van de verwarmings'instal-
latie moet worden bepaald naar de warmte
verliezen welke door de wanden en het dak
van de kas, door het verwarmen van den
grond en door den aanvoer van versche
lucht, welke tot op de temperatuur van dn
kas moet worden verwarmd, plaats hebben.
Het vermogen van de installatie moet due
groot zijn, dat de lucht in de kas voort
durend op een bepaalde temperatuur kan
worden gehouden.
Het berekenen van de warmte-verliezen er
van het vermogen der verwarmings-instab
latie is het werk van de technici, die daar
naar de grootte van den ketel, het aantal
de zwaarte van de verwarmingsbuizen,
diepte van den kelder en de hoogte van ».<sn
schoorsteen bepalen. Bij electrische verwar
ming moet het vermogen van de installatie
worden bepaald door de lengte en het aan-
'al van de verwarmingskabels met den daar
oor meest geschikten weerstand.
De conclusie luidt dat voor elk
ewas de meest geschikte vorm
an de kassen moet worden gek
en, waarvan de verwarming zo
'anig moet zijn. datzebijhetop
peil houden van de gewensch
temperatuur het gunstigste re
aentheeft
WEET GE....
dat door het Strooverkoop Bureau in Gro
ningen een nieuwe strooca/rtonfabriek
zal gesticht worden ondanks het feit,
dat in de bestaande fabrieken 33 pet
productiebeperking plaats moet hebben;
aan Belgische kaasproducenten een pro
ductiepremie in uitzicht is gesteld, die
ingegaan is 1 April; tevens is een 'niet
verplicht) kaasmerk ingesteld;
in Soviet-Rusland in de jaren 1924 tot
1932 ruim 1000 staatszuivelfabrieken zijn
opgericht, dideels kleine coöperatieve
zuivelfabriekjes varvangen, terwijl er
nog 7000 van -ulke prutsfabriekjes
bleven:
men de Russische veestapel, die bestaat
uit een mengsel vam, allerlei rassen, door
selectie wil trachten te verbeteren;
dat men niet alleen in Engeland, doch ook
in Denemarken uitgebreide proeven met
kunstmatig drogen van gras en groen-
voeders heeft genomen, die goede resul
taten gaven:
in Overijssel in 1938 aan 590 personen
het liploma „goed melken'' is uitgereikt,
terwijl 49 niet slaagden voor het examen,
dat moeite gedaan wordt om van Bulgarije
een exportland van zuivelproducten te
maken, wat al gelukt is voor export
naar Egypte en Prlestina:
dat de Zwitsersche regeering een wetsont
werp indiende tegen den verkoop van
margarine voor gebruik op brood;
dat Letland, dat reeds een goeden vooruit
gang van zijn boter af zet naar Engeland
kon boeken, door een goed gevoerde
reclame-actie den afzet naar dit land
nog wil trachten te vergrooten.
Voorkoming van boschbranden
Met betrekking tot voorkoming van bo6chi
en heidebranden is door de Ned. Heid-maat
schappij een nieuwe waanschuwingsplaat
(wandplaat) uitgegeven, met het doel deze
dit voorjaar op ruime schaal te verspreiden,
vooral onder de jeugd. Hiertoe is de mede
werking ingeroepen van gemeentebesturen
(voor wat betreft de scholen), en van de
besturen van jeugdorganisaties. Ook wordt
deze plaat gaarne beschikbaar gvsteld voor
andere openbare gebouwen, hotels en res
taurants in boschrijke streken en voor al
degenen, die mede willen helpen aan het
voorkomen van bosch- en heidebranden Wij
twijfelen niet of het streven van de Heide
maatschappij zal genoeg medewerking on
dervinden en hopelijk doel treffen.
Ook is uitgegeven een geheel nieuw boekje
getiteld „Boschbrand", van de hand van den
Houtvester der Ned. Heidemaatschappij M.
de Koning. Het behandelt den boschbrand,
zijn voorkoming en bestrijding en is voorzien
een groot aantal afbeeldingen, waar
onder ecnige van de platen die hier te lande
i het buitenland worden gebruikt ter
bescherming van de bosschen, waardoor dit
boekje aan aantrekkelijkheid heeft gewon
nen.
De toezending geschiedt, na aanvraag bij
de Ned. Heidemaatschappij te Arnhem kos
teloos.
Sterren onder het melkvee
Men spreekt van filmsterren, uitblinkers
in filmkunst, van sterren der wetenschap
(meer nuttig dan de vorigen! uitblinkers op
wetenschappelijk terrein We zullen ook
kunnen spreken van sterren onder de melk
koeien Ook hier zijn uitblinkers.
Zoo lezen we in het Friesch landbouwblad
van Je opbrengst van het dier Jacoba LXII,
no. 73722 H, van B. H. Pietersma te Huizum,
geboren op 17 Maart 1936. afgekalfd 1 Maart
193?. dus nog geen 2 jaar oud, die in een lac-
tatieperii/de van 360 dagen heeft gegeven
G577 kg melk met 4.01 pet. vet of 288 kg bo
ter. De gemiddelde dagopbrengst bodropg
18.27 kg. fin 329 dagen: 6179 X 3.94 266 kg
boter, gemiddeld 18.78 kg per dag). Deze
productie is gekregen bij geregeld twee maal
daags melken, terwijl de eindcijfers nadee-
Jig zijn geïnfluenceerd door het mond- en
klauwzeer: op één controledag was de oo-
brengst weinig meer dan nihil, op den vol
g°nden controledag werd nog slechts eer
halve opbrengst verkregen. Was deze sto
rende invloed er niet geweest dan zou de
opbrengst van dit jonge dier stellig boven
de 300 kg boter in 360 dagen zijn geweest.
Ongetwijfeld een enorme prestatie.
Van nog een jonge koe wordt de condui
testaat vermeld, nl. van Betje VI 89994, fok
ker M J. de Boer cn Zn., Ugoclooster bij
Bolsward. Deze koe gaf achtereenvolgens:
leeftijd kg melk kg boter
2 j. 5544 237
3 j. 7616 313
4 j. 9461 390
Prachtcijfers. Helaas heeft de fokker deze
waardevolle koe als slachtoffer van net
mond- en klauwzeer ontijdig moeten ver
liezen Zooals we in de afgeloopen jaren
zooveel kostbare fokdieren als offers van
dezen geescl hebben zien vallen.
INGEZONDEN
Lengtegeluiden
Lente geeft nieuw leven en we beluisleren
dagelijks haar geluiden.
De vogels, ze beginnen weer te zingen; 't is
in bosch en duin, in heide en weide één zoet
gefluit; 't nieuwe leven wordt ingeluid.
Straks zien we ook in de vogelwereld weer
de jongen verschijnen, we zien ze groeien en
bloeien in massa's, totdatmen hoort het
zoet gefluit des vogelaars enhonderden
van die jonge levens die lokstem met ver
lies van vrijheid, met verlies van eigen le
vensuiting moeten bekoopen.
Aan dien vogelvanger dacht ik, lezers, toen
ik in de rubriek „Uit den Omtrek" van uw
blad, een verslag las van de eerste ledenver
gadering van de Jongerengroep van den
Bond van Kaasproducenten te Alfen aan
den Rijn.
Deze Jongerengroep is op zich zelf niets
bijzonders, er zijn er meerdere, maar, en
juist hierin beluisteren we het vogelvangers-
gefluit, dat een der Hoofdbestuurders op
deze vergadering beweerde, dat deze Jonge
rengroep de reedg bestaande afdcelingen van
Chistelijke Jonge Boeren en Tuinders en
andere bonden niet overbodig wil maken.
Deze jeugdaifdeeling van den Bond van
Kaaisproducenten wil den jongen boer
haar terrein voor de volle 100 procent klaar
maken voor de moeilijke taak die hem straks
in het veeleischende leven wacht en
tracht men te bereiken door het op de
gaderingen laten optreden van \ri zake
kundige sprekers om de leden voor te lich
ten over de belangrijke vraagstukken.
Beoogt onze Christelijke Jonge Boeren- en
Tuindersbond dan iets anders, wil men op
dezelfde manier, maar dan in Christelijken
geest, onze jonge boeren niet klaar maken
voor diezelfde moeilijke taak?
Heeft de Bond van Kaasproducenten zijn
pretentie laten varen van te zijn zen stands
organisatie?
Hebben onze Christen-boeren en jonge
boeren behoefte aan andere voorlichting,
aan betere voorlichting dan onze Christe
lijke Boeren en Jonge Boeren- en Tuinders-
bond die geeft?
Moeten onze Christen-boeren en jonge
boeren daarom lid worden van twee organi
saties, van een Christelijke en een neutrale?
len.
Doen de Bond van Kaasproducenten en
zijn Jongerengroep meer en beter werk
dan de Christelijke Boeren en Tuinders-
bond en zijn jongerenafdeeling?
Op al die vragen, lezers, is maar één ant
woord en dat is in één woord gezegd
„N e e n".
Laat u niet lokken door het zoet gefluit,
ge, komt in een kooi, waarin ge niet thuis
hoort.
Christelijke boeren en tuinders en ook hun
..jongen" hooren in een Christelijken bond,
daarin behoudt gij uw vrijheid, daarin i6
alleen Christus uw meester en is God op de
vergaderingen de eerste Spreker, die u voor
de volle 100 procent klaar maakt om
moeilijke taak hier op aarde te beginnen
te voleinden, dan zingt u in Hem verblijd
van 's Heeren zegen.
DE sUlcatls-he meststoffen voor Uwen qrond
Goed, goedkoop en
grondverbeterend
verpak» In papieren zakken van 50 K.G
N.V. Handel- Scheepv. Ondernemino
v.h. Fa. N. DAENEN MAASTRICHT
(TeL 3041—3042)
Ontvangen Geschriften
Een serie voor het Lager Land- cn Tuin-
bouwonderwijs. Uitgave van N.V. Joh Yke-
ia .Ier. Haag.
Voor het Lager Land- en Tuinbouwonder
wijs, dat :n de laatste jaren een groote vlucht
genomen heeft, verscheen bij de uitgevers
maatschappij Joh. Ykema te Den Haag een
i leerboekjes, die naast de bekende serie
Wolters zeker goed bruikbaar materiaal
de lagere land- cn tuinbouwscholen en
geeft.
Reeds verschenen tweede drukken van het
Rekenboek, deel 1 door A. Duursma en
Duursma en van Taal en Stijlboek
n dezelfde schrijvers. Dit is wel een bewijs
van onze bewering, dat deze serie bruikbaar
materiaal geeft.
Naosi d*>ze tv.eedc drukken ontvangen we
thans ook Natuurkunde II door A.
Duursma en J. A. Zijlmans (deel I, dat reeds
eerder moet verschenen zijn, ontvingen we
niet), en Bewerkingsleer door W. P.
Cnossen en J. Duursma.
Het eerstgenoemde handelt over Arbeid,
Magnetisme, El»efriciteit, Geluid. Licht en
Weerkunde, en doet dit op een wijze, die
den leerlingen een goed inzicht zal geven van
in de praktijk zullen noodig hebben.
Want juist op de praktijk voor den land- en
tuinbouw is ook dit deeltje van de serie ge
heel 'ngesteld.
Het deeltje Bewerkingsleer is eveneens eer.
goed bruikbaar leerboekje. De uitgebreide
beknopt behandeld en toch zóó, dat
de duidelijkheid niets te wenschen overlaat.
Overbodig is het bijna te zeggen, dat het
boekje geheel is gericht op de laatste inzich-
len. Zoo b.v. de wel zeer gewijzigde opvat
ting over het gebruik van slakk-nmeel,
omtrent oplosbaarheid in bodemwater bet
gebruik ook op kle'grond en de mogelijk
heid om voldoende resultaat te bereiken bij
nog laat aanwenden als een behoorlijke fos-
forzuurreserve in den bodem aanwezig is.
Dit is maar. een, kleipe illustratie y&n.het
up to date zijn.
Wij kunnen dit lcerh. :p zeer "aanbevelen
Het verdient een druk gebruik op de lagere
land- en tuinbouwscholen en -cursussen.**
De priis is echter wat aan den hoogen kant
naar het on<= voorkomt.
K?Ii bij voederbieten gratis uitgave van
N.V. Veraon. Kalimaatij. Heerengracht '342
Amsterdam.
Een zeer lezenswaardige en behartigings-
waardige brochure, van nut voor alle bieten-
verbouwers. Vraag ze aan.
Mededeelingen van het Kencicabureau te
Maastricht.
Het Maartnummer bevat een leerzaam ar
tikel over de structuur van den grand.
RAAMLIJSTEN
SYSTEEM „NYHOF"
5 punten waar het om gaat:
Speciale ruitenhouder.
Stalen hoeken.
Koperen nagels.
Langere levensduur.
Goedkooper in 't gebruik.
Wie ze gebruikt, bestelt na. Vraagt vrij»
blijvend inlichtingen.
J. BAK, H. BAK DE JONG
EENDRIK-IDO-AMBACHT - Telef.
Ook alle andere soorten van raam
lijsten. Tuinderglas, L.O.B. en kasglas
AARDAPPELKWEEKBEDRIJF
v.h G VEF.NHUIZEN
SAPPEMEER Iele) 248
Biedl aan DIVERSE SOORTEN
POOTAARDAPPELEN
van Klei en' Veenkoloniale grond.
VRAAGT PRIJSLIJST
D VAN DEN BOSCH
Telefoon 28 NAALDWIJK
Tuinbouw gereedschappen
KASSENBOUW IN IJZER
VERWARMING WATERLEIDING
STALEN WAGENS en BURREES
salpeterstikstof y2 salpeter-, ammoniakstikstof I ammoniakstikstoi
XALKSALPETER KALKAMMONSALPETER ZWAVELZURE AMMONIAK
15,B stikstof I 20,5 stikstof 20,6 stikstof
nlichtingen en brochures over deze meststoffen worden op aanvrage gratis verstrekt dooi het
LANDBOUWKUNDIG BUREAU VAN DE STAATSMIJNEN IN LIMBURG en N.V. MEK0G te HEERLEN en het
Land- en Tuinbouwbureau der I. G. Farbenindustrie A.G., Amsteldijk 37, te AMSTERDAM.
