ZATERDAG 15 APRIL 1939
DERDE BLAD PAG. 9
Voorontweroen betreffende arbeid
van jongens en meisjes
Veertienjarige jongens zullen
halve dagen werken
'Andere helft voor lichamelijke
en geestelijke ontwikkeling
Meisjes van 14 en 15 jaar
hooren niet in het
ondernemingsmilieu
De Minister van Sociale Zaken heeft
den Hoogen Raad van Arbeid drie voor
ontwerpen van tfet doen toekomen,
resp. betreffende den arbeid van veer
tienjarige meisjes, den arbeid van
veertienjarige jongens en den arbeid
van 14- en 15-jarige meisjes.
In de toelichting op het eerstgenoemde
voorontwerp zegt de Minister o.uv dat dit
ontwerp een voorloopige regeling behelst, ui
afwachting van de invoering van het ont-
wero betreffende de 1-1" en 15-jauge meis
ies De voorloopige regeling bcuogt een
spoedige bevordering eener betere arbeiüs-
verdeeüng.
De veertienjarige jongens
In de toelichting oo de rcgelinK betrelien-
'dede de 11-jarifre jorwei» merkt de M»
ter op, dat hu vertrouwt, dat een verbod
van ondernem.ingsarbeid van li-jarige jon
gons voor het bedrijfsleven in het algemeen
weinig bezwaren met zich zal brengen.
Niettemin blijft het noodig, dat de wettelij
ke regeling met de eischen oer pi;actij*
rekening houdt. Dit kan op verschillende
wijzen geschieden. In de eerste plaats door
met betrekking tot die bedrijfstakken, ten
aanzien waarvan het verbod op oneven
redig eroote moeilijkheden mocht sluiten,
bij algemeenen maatregel van bestuur af
wijking van dat verbod toe te staa"- VeJ""
volgens door te bevorderen, dat met betrek
king tot alle bedrijfstakken eveneens dij
algemeenen maatregel van bestuur wordt
toegestaan, dat li-jarige jongens onde:
zekere voorwaarden gedurende ongeveer ae
helft van den normalen werktijd, namelijk
des morgens of des middags, arbeid ver
richten. Door zoodanige regeling wordt het
mogelijk gemaakt, dat de ondernemer de
!»eschikking over li-jarige jongens behoudt
mits die plants, die één zoodanige jongen
thans in het bedrijf inneemt, voortaan door
twee van die jongens om beurten zal wor
den bezet. Aan deze methode van het zgn.
twee op-één-stclsel zal de voorwaarde wor
den verbonden, dat de jongens op dat ge
deelte van den dag, waarop zij niet arbei
den, deelnemen aan het in samenwerking
met het particulier initiatief voor hen te
organiseeren en door het Departement van
den Minister erkende ontwikkelingswerk,
dat zoowel lichamelijke opvoeding als gees
telijke vorming ten doel heeft-
'.ijn daarnaast eenige bedrijven, waar
van reeds thans vaststaat, dat het verbod
niet op van toepassing dient te zijn. Tot
die bedrijven behoort in de eerte plaats de
landbouw, waarvoor nog geenerlei werk
tijdregeling geldt. Voorts moeten in dit ver
band de zee- en de binnenvaart, met inbe-
•an de visscherij genoemd worden.
De H- en 15-jarige meisjes
De Minister zegt ter toelichting van het
voorontwerp betreffende don arbeid van 14-
tn 15-jarige meisjes o.m. het volgende:
Het :s voor het meisje, dat zich tot vrouw
begint te ontwikkelen, voor haar geheel?
verdere leven van groot belang, dat die
ontwikeling niet door nadeelige invloeden
van buiten wordt gestoord Omstandighe
den nu, welke die ontwikkeling lichame
lijk of geestelijk ongunstig kunnen be-
invloeden, vloeien in dikwijls niet geringe
mate voort uit het verband met het onder
nemingsmilieu.
Eenendjds toch is voor een gezonde li
chamelijke ontwikkeling van het jonge
meisje het gejaagde tempo, dat in vele on
dernemingen wordt gevolgd, niet zonder
bezwaar, terwijl anderzijds dit meisje i
onderneming licht in aanraking komt met
personen, die bewust of onbewust, door hun
woorden de kinderlijke fantasie overprikke
len en daardoor de moreele belangen van het
meisje schaden Deze overwegingen moeten
tot de overtuiging brengen, dat het jeugdi
ge meisje in het algemeen in het onder-
nemarigsmilieu minder op haar plaats is.
Het is daarom de meening van den Mi
nister dat arbeid in ondernemingen ten
aandien van 14- en 15-jarige meisjes in
algemeen dient te worden verboden. Deze
maatregel zal, behalve d.-t hij haar be
schermt tegen nadeelige invloeden van bui
ten. bovendien dit gunstige gevolg hebben,
dat hij haar richt op arbeid in en voor het
gezin, hetzij dit in het gezin is, waarin zy
worden opgevoed, of in een ander gezin.
Tenslotte beoogt de Minister met het
voorgestelde arbeidsverbod voor 14- en 15-
jarige meisjes mede een vermindering der
werkloosheid onder de jongens en mannen
door middel van een verschuiving in
werkgelegenheid ten gunste van deze beide
groepen van arbeiders- Dit doel echter
illusoir worden, indien de 14- en 15-jarige
meisjes zouden worden vervangen door ge
huwde vrouwen. Daar nu vooral met be
trekking tot de 15-jarige meisjes deze mo
gelijkheid in het geheel niet denkbeeldig is,
overweegt de Minister te bevorderen, dat de
invoering der onderhavige regeling zal gaan
met een arbeidsverbod voor de gehuwde
vrouw, dat ter zelfder tijd in werking zou
moeten treden.
ONS FEUILLETON
Korte inbond van het voorafgaande
Tusschen twee groote moderne gebouwen
van een manufacturenmagazijn en een filiaal
van de Provinciale Bank, staat in het dorp
Waterdam het kleine antieke pandje De
Bloeyende Amandelboom, eigendom van den
ouden heer Wiechers.
Adriaan, eenige zoon van den heer Wie
chers komt na het eindexamen van de H.B.S.
bij zyn vader in den kruidenierswinkel. Dit
leven bevredigt hem echter niet en ruim
een jaar na den dood van zijn vader besluit
hij voor predikant te gaan studeeren.
Nu wordt Adriaan student in Amsterdam.
Nadat hij zijn eerste kosthuis wegens
verhuizing heeft moeten verlaten, is hij
tenslotte door bemiddeling van een mede
student, Pieter Bolstra, in een tamelijk
armoedig straatje terechtgekomen, ook al in
verband met zijn niet al te rooskleurigen
financieelen toestand.
Oom Geurt en tante Tine zijn intusschen
Sn Amsterdam komen wonen en Adriaan
brengt hun zoo af en toe een bezoek.
Op tantes verjaardag maakt hij kennis
met Jantien van Gelder. Reeds dadelijk
voelen de twee jonge mensahen zich tot
eikand ei aangetrokken. Doch Jantien is
vrijzinnig en Adriaan orthodox. Toch
den ze het eens, tot groote vreugde van oom
Geurt en tante Tine, die reeds spoedig
daarna een bezoek aan den notaris brengen
in verband met hun testament.
Dodh hoe Jantien en Adriaan elkaar
trachten te begrijpen, op godsdienstig terrein
komen zij telkens in botsing.
Als de wereldoorlog uitbreekt kan Jantien
het zoo niet meer volhouden en zij vertelt
oom Geurt en tante Tine van haar plan om
'Adriaan los le laten en zich te melden bij
het Roode Kruis voor hulp aan de grenzen.
(Zie vervolg hieronder)
Particuliere Huiseigenaren
Vormen nieuwe Landelijke organisatie
Naar wij vernemen heeft de samenwer
king, die ten vorigen jare is ontstaan tus
schen de Vereeniging van Huiseigenaars
„Het Eigendomsrecht" te Amsterdam e
Vereeniging van Huiseigenaren „Onderling
Belang" te 's Gravenhage thans vasten vorm
aangenomen.
Gisteren is in een te Amsterdam gehouden
vergadering in het leven geroepen de Bond
van Besturen van Huiseigenaren in Neder
land, gevestigd te Utrecht, welke zich ten
doel stelt de behartiging van de gemeen
schappelijke landelijke belangen van ver-
eenigingen van particuliere huiseigenaren.
Tot leden van het hoofdbestuur werden
aangewezen de heeren Jan Brouwer en
P. H. het Lam, bestuursleden van „Het
ndomsrecht" en de heeren J. v. N o o y
en A. v. d. H i 11, bestuursleden van „Onder
ling Belang".
Tot Voorzitter van den Bond werd geko
zen Mr Th. F. Boerlage te Amster
dam, die zich bereid heeft verklaard deze
benoeming voorloopig te aanvaarden.
Toetreding tot den Bond staat open voor
besturen van plaatselijke vereenigingen van
huiseigenaren in Nederland.
De samenwerkende besturen vereenlgden
zich met de ter vergadering aanwezige
ontwerp-statuten, waarop de Koninklijke
goedkeuring zal worden gevraagd.
Het voorloopig secretariaat van den Bond
is gevestigd Weteringschans 84c, Amster
dam (C.)
INSTALLATIE BURG. VAN ROZENBURG
Op Zaterdag 22 April a.s.
Naar we vernemen zal de installatie van
den nieuwen burgemeester van het eiland
Rozenburg. Jhr Just de.la Paisiè re,
plaats vinden op Zaterdag 22 April.
AANKOOP VAN VLIEGTUIGEN
DOOR DE REGEERING
Buitenlandsche bestellingen
zijn soms onvermijdelijk
Belangrijke opdrachten voor Nederland-
sche industrie in voorbereiding
DEN HAAG, 15 April. Op de vragen
nn het Tweede Kamerlid don heer Bon-
a e r t s betreffende het hier te lande aan
knopen van vliegtuigen door de Regeering
heeft de Minister van Defensie, mede na-
ens de Ministers van Waterstaat en Kolo-
ën geantwoord:
Bij aanschaffing van materieel voor de
krijgsmacht dient rekening te worden ge
houden met de moderne inzichten omtrent
het practise!) of strategisch gebruik, waar
bij de ervaring, in den jongsten tijd elders
opgedaan, van bijzondere beteekenis is.
Deze inzichten wijzigen zich nog her
haaldelijk bij een jong wapen als het lucht-
wapen, mede onder den invloed van een
voorschriidende techniek. De vliegtuigfa
brikanten ontwikkelen dan ook, willen zij
leveringen kunnen rekenen, telkens ver
béterde vliegtuigtypen, waarvan zij ver
wachten, dat deze eigenschappen zullen be
tten, welke een voorsprong verzekeren
boven andere.
Het belang van da krijgsmacht vor
dert, dat op het oogenblik, waarop tot
aanschaffing van eon serie vliegtuigen
kan worden overgegaan, dat type wordt
gekozen, hetwelk voor het gestelde doel
de beste eigenschappen bezit. Zou men
anders handelen dan zou men reeds bij
de aanschaffing „achter' zijn, welke
achterstand in de volgende jaren steeds
grooter wordt. Het spreekt wel vanzelf,
dat bij het doen van de keuze ook an
dere factoren van belang zijn, met name
prijzen en leveringstijden-
Bij deze aanschaffingspolitiek zal 't kun
nen voorkomen, dat de keuze moei worden
gevestigd op een vliegtuigtype, dat door de
Nederlandsche industrie niet of niet vol
doende tot ontwikkeling is gebracht en dat
derhalve elders moet worden aangeschaft.
Dat neemt niet weg, dat gelet op de
daaraan verhonden belangen bij het
plaatsen van orders in de eerste plaats het
oog gevestigd blijft op de Nederlandsche
vliegtuigindustrie.
Zoo bestond tot voor kort, op een enkel
vliegtuig na, het vliegtuigmaterieel van de
landmacht uitsluitend uit producten van de
Nederlandtsohe nidustrie, thans is om
cvenvermelde reden een 18-tal vliegtuigen
in Amerika besteld. Om dezelfde reden
sten de groote vliegbooten voor de zee
macht in het buitenland worden aange
schaft, zij het rok, dat een belangrijke
serie daarvan op licensvoorwaarden aan de
Nederlandsche industrie in opdracht kon
worden gegeven.
Hieraan kan nog worden toegevoegd, dat
aan de Nederlandsche industrie wedere'm
belangrijke opdrachten hetzij reeds uitge
geven, hetzij in voorbereiding rijn.
Het zich bij voorbaat binden aan de Ne
derlandsche vliegtuigindustrie zou voorts
het bezrwaar medebrengen, dat elke concur
rentie met het buitenland zou worden uit
geschakeld met alle daaraan verbonden
naieelen.
Een interdepartementale commissie wordt
ingesteld, met opdracht op kojten termijn
na te gaan of de Nederlandsche industrie,
in nog ruimere mate dan tot heden het ge
val was, bij de voorziening in de behoefte
in Nederland aan vliegtuigen kan worden
ingeschakeld.
ZONDAG, 18 APRIL 1039
BLOEMEND
diensten uit de Geref Kerk. Voorganger ln
beide diensten. Ds J C. Brussaard.
10 u. v.cn. Tekst: Openbaring 1 17 en 18:
..Levend ln alle eeuwigheid". Voorbereiding
voor liet Heilig Avondmaal.
5 u. nam. Zondag 26 van de Heideib. Cat.:
„de Heilige Doop".
LVER8ÜM I. 1S75 en 415.5 M. 8-30 NCRV.
9..".0 KRO. 5.00 NCRV. T.4."11.15 uur KRO.
8.30 Morgenwijding. 9 30 Gram muziek. 10.15
Hoogmis. 11.45 Gram.muziek 12.15 Medisch-
opvoedkundige causerie. 12.35
1.00 Boekbespretóng.
„Echo der Kempen'
1.20 R.K. Fanfare
R. K. ZangvereenJ-
ndsehap'. 2.00 Vragen-
In het Rosarium van het Amsterdamsche Vondelpark werd gisteren een steenen
bank onthuld ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van het park.
STEUN KLEINE BOEREN BIJ ZIEKTE
DEN HAAG. 15 AnriL Volgens de be
palingen van de steunregeling voor werk-
looze arbeiders mag in geval van ziekte
geen uitkeering worden verstrekt. Na over
leg met zijn ambtgenoot van Sociale Zaken
heeft de Minister van Economische Zaken
termen aanwezig geacht, deze bepaling in
geval van ziekte van kleine grondgebrui
kers, welke overeenkomstig de bepalingen
van de kleine boerenregeling op eigen be
drijf te werk worden gesteld, alleen te doen
toepassen, voorzoover het de uitkeering in
geld betreft. De uitkeering in natura kan
daarentegen dan op de gewone wijze door-
DE VLIEGVELDCOMMISSIE
GEÏNSTALLEERD
Rede van den
Minister van Waterstaat
DEN HAAG. 15 April- Ter gelegen
heid van de installatie van de commis
sie, welke der Regcering van advies
zal dienen nopens de vraag, welke
maatregelen wenschelijk zijn te achten
ter bevordering van een uit een oog
punt van algemeen belang zoo gunstig
mogelijke oplossing van het luchthaven-
vraagstuk voor het groote internatio
nale luchtverkeer, heeft de Minister
van Waterstaat gistermiddag een reoe
uitgesproken, waarin hij oa. zeide:
Het is noodig, dat alle denkbeelden, ook
die. welke van de zijde van de Regeering
reeds zijn geopperd, in den smeltkroes van
uw beoordeel in s worden gedaan en dat alle
belangen, in hun onderlinge waarden en u
hun beteekenis tegenover het algemeen be
lang, worden bezien. Waaruit dit algemeen
belang bestaat is niet moeilijk te onderken
nen- het zoo goed mogelijk inschakelen van
Nederland in het groote luchtverkeer en
hei zoo voel mogelijk bevestigen van de po
sitie van de Nederlandsche luchtvaart in
oit verkeer.
Moeilijker is gebleken om de juiste poli
tiek te ie-oalen ten aanzien van de ontwik
keling der luchthavens in het Midden-Wes
telijk deel van ons land, welke politiek voor
het zoo juist gestelde doel van groot belang
is. Divergentie van meeningen en van be
langen heeft op dit punt het aspect niet
verhelderd en het is jui*t daarom, dat de
Regeering gaarne orde zag geschapen in
die veelheid van standpunt, een orde, die
uwe commissie zal voeren tot een uiteinde
lijk advies, waaraan de Regeéring voor het
bepalen van haar definitieve oplossing
groote waarde zal hechten.
IJwe commissie moge ln de ruimte, welke
de opdracht haar biedt, aanleiding vinden
om het vliegveld-vraagstuk in al zijn on
cerdeelPii waarbij uiteraard de financieele
tijde niet de minst belangrijke is, in be
schouwing te nemen, zoodat de regeering
binnen bekwamen tijd kan beschikken over
een advies, waarin alle vraagpunten met
betrekking tot de vliegveldvoorziening voor
het luchtverkeer van het heden en van dc
naaste toekomst, grondig onder de oogen
ziin gezien.
De voorzitter van de vliegveldcommissie,
Mr. Dr. D. A. P. N- K o o 1 e n, heeft deze
rede beantwoord en den Minister dank ge
zegd voor het vertrouwen, in de commissie
betoond.
Spr. zette hierop uiteen, hoe de steun
voor de varkens- en pluimveehouders ge
regeld is en besprak de verschillende
schommelingen, die hierbij zijn opgetreden.
Voorts werden besproken de maatrege'en
ten behoeve van den graan verbouw en
erd gewezen op de commissie, die het
raagstuk der graanpolitiek bestudeert
Tenslotte heeft de Minister gesproken over
de consumptie- en fabrieksaardappelen en
de suikerbieten.
De derde radiorede zal door den Minister
worden gehouden maandagavond 17 April
van 7—7.30 uur nam. en handelen over de
eehouderij en de zuivel.
Accountantskantoor
R. KROL
Haanplein 2, Telefoon 395000
's-GRAVENHAGE
Dorpsstraat 55, Telefoon 77,
ZOETpRMEER
B IJ HOUDEN
De landbouwcrisispolitiek
DEN HAAG, 14 April. In zijn tweede
radiovoordracht besprak de Minister van
Economische Zaken den akkerbouw, waar
bij hij eerst aandacht schonk aan de Regee
ringsmaatregelen ten behoeve van de rog-
gc-teelt. Al dadelijk Yioemde hij de wissel
werking, die tusschen deze teelt eenerzijds
en ae varkens- en pluimveehouderij ander
zijds bestaat, daar de varkens en het pluim
vee voor een groot deel met graan gevoe
derd worden. Lage prijzen voor voeder-
graan zijn den varkens- en pluimveehou
ders welkom en den graanverbouwers mo
gelijk tot schade, terwijl hooge graanprij
zen den akkerbouw verheugen, doch
de varkens- en pluimveehouders mogelijk
nadeel beteekenen.
voordracht en het KRO-Kamerorke-.st in.m.v.
solisten (In de pauze: Causerie: Het derde
lustrum van het Nümeegsche Studenten
corps „Carolus Magnus'». 4.30 Ziekenhalf-
uut. 4.555.00 Berichten. 5.05 Gewijde mu
ziek. (gr. pl.) 5.20 Vrüe Evangelische Kerk
dienst. Hierna: gewijde muziek (gr.pl.). 7.45
Berichten. 7.50 Gram.muzlek 8.00 Berichten
ANP. mededeelir.gen. 8.15 Rococo-octet. 8.30
Radlotooneel. 8.45 Rococo-octet 9.00 Gram.
muziek. 9.30 Zang en plano. 9.45 KRO-Or-
kest en solist. 10.30 Berichten ANP. 10.40
Epiloog. 11.00—11.15 Esperantoberichten.
I.NF.ItSVM n. 301.5 M. 8.55 VARA. 12.00 .n
AVRO. 5.00 VARA. 8.30 VPRO. 8-0012.0O
V ito. 8 55 Orgelspel. 9 01 Berichten. 9.05
Tuinbon wpraatje. 9 35 OrgeLspel. 9.45 Cau
serie Van staat en maatschappij-. 9.59 u.
Berichten 10 oo Kieuw Hongaarsche atr'.lk-
kwartet 10.40 Declamatie en gram.muzlek.
II.00 Esmeralda en VARA-Kinderkoor -De
Merels". 12 00 Causerie: „Weg met de sta-
kefelen' 12.20 AVRO-Aeolianorkest 1.00 u.
Schilder! Jbc.sp re ki«g 1.15 Vervolg concert.
1.30 Causerie ..Wat er ln Indlë gebeurt".
1.50 Gram.muziek. 2.00 Boekenhalfuur. 2.30
ANP. 5 00
SCHAKEN
KERES WINT VAN
SIR GEORGE THOMAS
Een zware dag te Margate
MARGATE, 15 April. De belangrijkste
gebeurtenis van den derden dag van het
tournooi te Margate was de nederlaag
van Sir George Thomas, den leider,
tegen Paul Keres. Het resultaat der
andere partijen was zoodanig, dat Ühans
zes spelers de leiding nebben, aLiet met
2 punten.
Sir George Thomas speelde met wit eer
Spanjaard tegen Keres Hoewel de Engelsen-
deze opening uits ekend ken"., vermocht
r niet in te slagen voordeel u behalen.
Keres speelde uitstekend en wist na 43 zetten
de partij te winnen.
een Catalaansche opening speelde Flohr
tegen Wheatcroft. De Engelschman verloor
zijn derde partij in successie: hij moest na 25
zetten de vlag strijken.
De Pool Najdorf verdedigde zich Nimzo
Indisch tegen Capablanca. Na 40 zetten be-
Hetzelfde resultaat werd verkregen in de
partij tusschen Milner Barry en Sergeant, een
aangenomen koningsgambiet. Na 37 zetten
teekende men den vrede. Ook de Dartij tus
schen Miss Menchik en Golombek. een Slavi
sche verdediging, eindigde in een draw. Deze
partij d lurde 39 zetten.
De uitslagen luiden:
Sir George ThomasKeres 01: Flohr
Wheatcroft 10: CapablancaNajdorf
VtH: MiLner BarrySergeant ViV?; Miss
MenchikGolombek Vi.
Premier reserves groep a.
Derde ronde:
LandauVan Scheltinga K; Prins
Parr 10. Vierde ronde: OkittoLandau
01; Van ScheltingaKoenig HKo
blenzPrins 01.
Premier reserves groep B.
Derde ronde:
Van DoesburghSobultz 10; Dr. Mulder
Peters 10. Vierde ronde: PetersVan
Doesburgh KFazekasDr. Mulder 10.
Premier reserves groep c
Derde ronde:
SchelfhoutSchachter afgebroken in
betere steULn» voor onzen landgenoot. Vierde
ronde: SnowdenSchelfhout HH-
men verbindt", toespraak. 6.40 Wijdings
woord. 7 00 Ned. H*rv. Kerkdienst. 8.00 u.
Berichten ANP. Radiojournaal, mededeelln-
een 8.20 AVRO-A
.The
Melody Si ters" en solisten. 9 05 Radtotoo-
neel. 10.09 Omroepoi
AVRO-Musette-
richten ANP.
AVRO-Danoe-Band.
droitWICH 1500 m. 1120 Sextet. 1*00 Octet.
1.40 Orkest 2.49 Hl
llftieu
lollste. 10.20
st 11-00 Be-
mjzleic. 11.20—12.00 De
>nle-orkest. 3 20 Re-
3.40 Orkest 4 20 Catzserle.
1 5 05 Causerie. 5.20 Vloot
en pionu. 5.55 Orkest. 6 35 Mannenkoor 7 IS
Kerkdienst 8.25 Radlotooneel. 9.35 «ano.
9.50 Epiloog.
Radlot
programma. 10.50 Zi
12.30 Orkest 2.55 a ca
eert 9.30 Orkest
484 Mi 9.20 Gevar.
11.35 Orkeöt 2.20 Kwi
2 M. 9.20
OrgeL 11.60
'(8 20—8.35 Voordracht
Oude Muziek. 10.20 Con
10.35 Orgel.
20 Orkest 7 20
Radlotooneel. 9 30 Orkest
DER 1571 M. 7.35
HYPOTHEEK 3l/2
Van een groot pensioenfond* kapitaal
aangeboden als eerste hyjfiiheek op
courante woon- en winkelhuizen.
Rente 3'/2
Brieven met uitv. inlichtingen onder
No. 22700 ïan 't Bureau van De Rotter
dammer, Goudsche Singel 105. Rotterdam
'M 1. 1875 en 415.5
,'s.OO Schrlftle»
(9 30—9.45 Geluk
te h en). "Ï0.30 Morgendlenstll.OO Chr.
11.20 Gram mi.ziek ir00 Berichten
luztek. 6 15
iizlck. Be rich
line Etc. Mini
12 00 Schriftlezing.
13 46 AVRO-Am
3ftT'V)rc-e1«r»e1 11 00 Per
De AVRO-Danee-band.
ADinPARIS 1848 M. 10.20 Orkest 11-39 U.
Zang 1 2 30 Orkest. 1 35 Zang. 2 35 Zang. 3.59
Vlooi en plano. 3 40 Cello. 4 40 Viool en
plano. 5 35 Koor 6 20 Orkeot 7.60 Operette.
RI'SSEL 522 en 484 Mi 32 2 Mi 11.59 Orkest.
4 20 Kamerorkest. 8 20 Orkest.
48 4 M. 1150 Orkest 4 20 Cello en plano.
5.35 Zang. 6.05 Plano 7.20 Symphonle-orkest
8.50 Koor. 9 30 Orkest.
Kl'TM HLANDSENDER 1571 M. 7.30 Berl.
Phtlh. Orkeet (8.20—8 35 Declamatie). 1.60
Vloot en plano. 19.20 Klelnorkeet
\S7)„2<*ynuild^},
„Ik geloof, dat ik van hem los móét, om zélf tot klaarheid
te kunnen komen. Toen ik hem leerde kennen, had ik feite
lijk geen eigen geestelijk leven, geen overtuiging, geen we
reldbeschouwing. Ik kon me toen vrij gemakkelijk aan die
van Adriaan aanpassen, al gaf dat soms nog wel eens strub
belingen, om achteraf gezien, kleinigheden. Ontegenzeggelijk
is hij degene geweest, die me wakker heeft geschud. Hij, èn
de gebeurtenissen van deze dagen. Dat zijn de, ja. hoe zal
ik het zeggen, de menschelijke oorzaken dan. En ja, of ik
van hem houd? Ik heb het lang gemeend. Misschien ben ik
ook enkel maar verliefd op hem geweest. Dat ben ik nog.
Als ik het uitmaak, s c h r ij f ik hem af, want als ik met hem
praat, overreedt hij mij toch weer. Dan komt er nóóit een
oplossing. Ik geloof ook, dat ik nog wel van hem houd.
maar dat andere, waar we vanavond over spraken, dèt
overheerscht op het oogenblik alles in mij. En dèt moet ik
alléén uitvechten. Ik hóóp. dat hij daar iets van begrijpen
zal, maar ik gelóóf het niet. Hij neemt de zelfstandige over
tuiging van een vrouw niet serieus. Dat is iets onuitstaan
baars in Adriaan. Hij ziet een vrouw alleen als vróuw, te
genover wie h ij als man staat. Als mènsch nêóst haar staan,
dat kan hij niet. Ook daarop breekt onze verhouding. Of het
later ooit weer aan zal komensoms hoop ik het. Ik heb
wel eens gedacht: we hadden elkaar tien jaar eerder moeten
ontmoeten; toen waren we gemakkelijker naar elkaar toe
gegroeid".
Oom brengt Jantien dien avond naar huis. Zwijgend gaan
ze naast elkander voort, de één zoowel als de ander, tot
berstens toe vol van gedachten en vragen. Met een hand
druk nemen ze afscheid.
„Neem direct nog geen besluiten, kind. overweeg alles
eerst nog eens, als je rustig geworden bent".
„Nü doe ik nog niets, oompje, in elk geval eerst nog een
nachtje slapen, ik ben doodmoe".
„Ja. dat begrijp ik, en dan zou ik mórgen óók nog maar
even voorbij laten gaan; hangen heeft geen haast, kind".
,,Het kind zal heusch geen onverstandige dingen doen".
Jantien poogt daarbij te glimlachen.
„We zullen het hopen, Jantien, nu, tot ziens dan".
Tante Tine is geheel en al overstuur. Geen oog doet ze
toe, dien nacht, en ze broedt maar op fantastische plannen,
om Jantien te verhinderen aan haar dolzinnig voornemen
gevolg te geven. Midden in den nacht maakt ze haar we
derhelft wakker, alleen met het doel hem er van te over
tuigen, dat het zijn plicht is den anderen morgen voor dag
en dauw naar Adriaan te gaan. om hem te waarschuwen.
Als oom het daarin niet met haar eens is. en haar verdere
argumentaties afwijst met de eenvoudige en duidelijke ver
klaring, dat de nacht is om te slapen, raakt ze heelemaal de
kluts kwijt. Voor het eerst in haar lange huwelijksleven
dankt ze de Almacht, dat Deze haar den kinderzegen ont
hield. „Als je denkt alles gewonnen te hebben, en je komt
dan nog met ze voor zulke dingen te staan".
XLVI
Ook Jantien heeft het moeilijk de eerste dagen, nadat ze
zich bij oom en tante zoo heeft laten gaan, zooals ze het
noemt. Tegenover Adriaan voelt ze zich als een verraadster
en huichelaarster. Telkens probeert ze een aanknoopimgs-
punt tot een gesprek te vinden. Ze moet hem toch eeniger-
mate zien voor te bereiden op wat komen gaat. Maar even
zoo vele malen verijdelt Adriaan haar pogen. Het is, alsof
hij iets vóórvoelt, en nu de beslissing op de lange baan wil
schuiven. Misschien ook. en dat zou Jantfcn nog het aller
ergste vinden, is hij inderdaad geheel argeloos. Maar vóélt
hij dan niet. dat er iets scheef is in hun verhouding? Al lang,
al van den tijd af, dat ze kibbelden om het al of niet mee
nemen van kinderen naar de kerk en dergelijke futiliteiten.
Heeft Adriaan dan nooit gevoeld, dat uit die kleine erger
nissen. iets anders is gegroeid? Heeft hij dan niet opgemerkt,
dat ondanks zijn ernstig pogen, om een rechtzinnige vrouw
van haar te maken naar het model, dat h ij van zoo eene in
het hoofd had, misschien zelfs dóór dat doen van hem, haar
eigen persoonlijkheid wakker is geworden, en begonnen
is zich te ontwikkelen in haar eigen richting? Heeft hij er
dan maar heelemaal niets van gemerkt, hoe zwaar het haar
valt, den strijd in eigen binnenste uit te vechten tusschen
haar liefde voor hém en den roep van haar diepste innerlijke
zelfmisschien de roep van den Christus, voor Wien
Adriaan haar poogt te winnen?
Móét ze hieruit niet afleiden, dat Adriaan ten slotte niet
hêar. doch i n haar slechts zichzelf liefheeft? Daarin voelt
Jantien zich gekrenkt: waaruit ze dan weer besluit, dat ze
hem tóch met heel haar hart moet liefhebben. Een wonderlijk
soort van jalouzie heeft haar te pakkenen achter ja-
louzie staat toch altijd weer de werkelijke of vermeend*
gekrenkte liefde.
Zoo wordt de omgang met Adriaan haar tot een kwelling.
Daar móét een einde aan komen. Nü kan het nog. Nü is de
kern misschien nog te redden, voor later
Léter? Ja, ze weet eigenlijk niet wat ze wil, of wat ze
hoopt, 't Is allemaal dwaasheid, wat er door haar verwarde
brein gaat; alleen één zaak is haar volkomen duidelijk: ze
móét, al is het maar voorlóópig. haar vrijheid hebben. Alléén
moet ze haar weg vinden, en dèn pas zal ze kunnen zeggen,
of ze Adriaan volgen mag of niet.
Magals hij dat maar verstaan zal, verstaan w i 1.
Och. z ij zou nog éven bereid zijn. haar leven aan het zijne
te binden, nog éven willig zichzelven voor hem te verloo
chenen. maar ze is niet meer het kind. dat hem een jaar ge
leden haar jawoord gaf. alleen maar lettend op de bereid
willigheid van haar eigen hart. Een '-leine onervaren beidin
was ze in die dagen, ondanks haar dertig jaren en haar
heusch al wat bezadigde levensinstelling.
Nu is dat veranderd, radicaal veranderd.
Achter de gestalte van Adriaan is een Ander bezig voor
haar geestesoog op te rijzen. Over het hoofd van Adriaan
heen schijnt Hij Zijn Woord tot haar te willen spreken.
Maar Adriaan zit daar tusschen met z f| n woorden, z ij n
lessen, zijn sluitende redenaties, die haar verstand ver
moeien en haar dorstig hart geen lafenis bieden. Zoo is
Adriaan haar op den duur oeen wMvfivr "»»f Meester,
doch een muur tusschen Hem en haar ziel. Zoo voelt
Jantien dat. Toch is h ij het geweest die W eer«t haar blik
op den Heiland heeft gericht
Nog dagen en dagen lang loopt Jantier met ha«r tobbe
rijen. waar ze maar niet uit kan komen, rond Met niemand
praat re er over; naar oom en tan»- -aat ze afl*»n noci maat
mét Adriaan..Wordt vervolgd