CHIEF WHIP
Uw grootste schat? Gezondheid
De beste sigaret voor Uw gezondheid-
Ontwrichte effectenbeurzen
Z4TERDAG i5 APRIL 1939
EERSTE BLAD PAG. 2
RONDBLIK
Rcosevelts nieuwe
boodschap
Van tijd tot tijd pleegt de president der
Vereenigde Staten zich te uiten over den
wereldpolitaëken toestand in redevoeringen
of speeches, welke hij gaarne met den naam
van „boodschap" betitelt. Het gevoelen, dat
het Amerikaansche vasteland, door zijn af
gerondheid en de geografische afstand,
welke het van de oude wereld scheidt, een
eenheid op zichzelf is, is daaraan natuurlijk
niet vreemd, doch naast dit gevoel van
afgescheidenheid komt in Roosevelts loop
baan steeds meer de gedachte naar voren,
dat men aan beide zijden van den Atlanti-
schen Oceaan toah in vele opzichten op
elkander is aangewezen. Vandaar dat wij
fin de redevoeringen van den president
steeds opnieuw beschouwingen aantreffen,
welker doel het is, het groote volk van de
jVereenigde Staten voor te bereiden op een
geesteshouding van solidariteit met de
groote West-Europeesche democratieën.
In Roosevelts jongste speech, gehouden
ivoor den raad van bestuur van de Pan-
Amerikaansohe Unie, zeide hij o.a., dat er
niets is, hetwelk de oude wereld noodza
kelijk tot een nieuwe ramp zou moeten
leiden. Met andere woorden, niet het een
of ander duister fatum dringt de moderne
samenleving naar een hernieuwde oorlogs
catastrofe, doch zoo er gevaren aan den
horizon opdoemen, moet men deze slechts
zien als door den mensch zelf veroorzaakt.
De president verduidelijkte dit door te zeg
gen: „De menschen zijn niet gevangenen van
het lot, doch van hun eigen geest". In
dezen eenen zin is merkwaardig juist en
scherp geformuleerd, waarop het onder de
huidige tijdsomstandighedei. het meeste
aankomt. Zoo millioenenbevolkingen in de
oude wereld niet van dag tot dag stelsel
matig werden bedwelmd door de gedachte,
hun door partij- en staatsleiders gesugge
reerd, dat zij zicth in een staat van voort
durende paraatheid moeten bevinden, om
dat zij slechts door een strijd van allen
tegen allen hun bestaan zouden kunnen ver
beteren, zou daarmee hun lot aanstonds
aanzienlijk worden verlicht. In plaats van
een strijd- en angstpsychose zou verbroe
dering en samenwerking kunnen treden,
waarbij niet de vraag toonaangevend be
hoeft te zijn, wie van hen de meeste is.
Door de vraag naar de macht boven alle
andere kwesties den voorrang te verleenen
is echter het tijdperk van politieke storm
en drang ingeluid, waarin de een zich be
wapent om sterk te zijn, en de andere, om
de kracht van zijn tegenstander nog weer
te overtreffen.
Niet zonder sarcasme haalde Roosevelt ver
volgens de woorden aan van Mussolini, dat
Italië de gevangene is van de Middelland-
sche Zee. Even later karakteriseerde hij de
Duitsohe politiek, die bedreiging en omsin
geling ziet, waar anderen slechts een ga
rantie voor het handhaven van den status
quo, en van de onafhankelijkheid van kleine
staten bedoelen.
In het slot van zijn betoog zeide Roosevelt
dingen, die zich in de eerste plaats tot de
Amerikanen, en niet tot de geheele wereld
richtten. „Wij hebben verder strekkende be
langen, dan alleen de verdediging van ons
door de zee omspoelde werelddeel". Daar
mee deed hij een poging, de politieke groep
in de Staten, welke zich isolationisten
noemt, en zich afkeerig betoont van elke
bemoeienis met de politiek der overige
wereld, van haar ongelijk te overtuigen.
De mensdhheid in haar huidig ontwikke
lingsstadium is er immers aan toe, zich
niet slechts in cultureel en economisch op
zicht een eenheid te gaan gevoelen. De vra
gen van algemeene welvaart, van oorlog
en vrede gaan allen aan, en een beslissing,
in een der Europeesche centra gevallen, doet
reeds nu haar weerslag gevoelen, niet alleen
aan de verre overzijde van den Atlanti-
schen, doch evenzeer van den Stillen
Oceaan. De afstanden zijn, reeds nu,
zienlijk ingekort, doch voor een volgende
generatie nog meer dan voor de onze zullen
zij een karakter van fictie gaan vertoonen.
Waar dus over luttele jaren het Amerikaan
sche vasteland niet slechts de zuster, doch
evenzeer de geburin van Europa en Azië
zal zijn, daar past een politiek van wijd-
fcienden blik, die voor deze toekomst is be
rekend. Welnu, Amerika wil in dit tijds
gewricht, dat ook voor de naaste toekomst
maatgevend kan worden, getuigen van zijn
vredeswil; dit is de levende boodsdhap, die
de nieuwe wereld kan zenden aan de-oude.
In Londen en Parijs heeft dit woord van
den Amerikaanschen staatspresident, ge
sproken midden in de periode van heroriën
tatie, welke door de anti-agressie-coalitie
wordt ingeluid, levendige voldoening ge
wekt. Het is een sterkend besef, te weten,
dat men aan gene zijde van den oceaan
begrip en eventueel ook machtigen steun
zal kunnen vinden, mocht de nood aan den
man geraken. Ook in Berlijn en Rome zal
men daarmee dienen te rekenen, al zou men
gaarne daarvoor het oor willen stoppen.
De Poolsch-Duitsche
betrekkingen
Zullen er onderhandelingen
worden aangeknoopt
De Duitsche ambassadeur te War
schau, V o 11 M o 11 k e, wordt dezer
dagen te Warschau venvacht. Het ge
rucht doet de ronde, dat hij op het
oogenblik te Berlijn is om instructies
van zijn regeering in ontvangst te
nemen betreffende do Poolsch-Duitsche
betrekkingen. Waarschijnlijk zal hij door
Beek ontvangen worden, zoodra hij in
Warschau terug is.
In Duitsche kringen in Warschau hand
haaft men het standpunt, dat het Poolsch-
Britsche accoord in strijd is met 't Poolsch-
Duitsche pact van 1934.
Dit wordt duidelijk te verstaan gegeven
door het laatste hoofdartikel van den Dan-
ziger „Vorpostcn", die schrijft: „Na de wei
gering van Polen, om de hangende Poolsch-
Duitsche kwesties te liquideeren, welke wei
gering gepaard ging met mobilisatie-maat
regelen en troepenconcentraties bij de Duit
sche grenzen en na de afsluiting van liet
Poolsch-Engelsche accoord, dat Polen doet
deelnemen aan de omsingelingsactie, heeft
de Duitsche ooenbare meening duidelijk de
houding van Polen gedefinieerd en op de
gevaren gewezen, die zouden moeten voort
vloeien uit het feit, dat Polen zich zijn kans
heeft laten ontgaan.
Deze opmerking is juist, aldus voegt het
blad hieraan toe. want het ligt niet ir J"
buitenlandsche politieke gp woon te van
Duitschland om ten minste in de huidige
atmosfeer voorstellen te herhalen, die
werden afgewezen en die zoo gematigd
waren, dat zij in ieder geval een grondslag
kondon bieden voor besprekingen".
Het artikel wordt algemeen uitgelegd al;
een waarschuwing aan het adres van Polen
en als een uitdrukking van den wensch van
Duitsche kringen, om de bruggen met Polen
niet af te breken.
Deze kringen schijnen thans te verwach
ten, dat Polen voorstellen zal doen, strek
kende tot een regeling van de hangende
kwesties, d.w.z. van het statuut van Danzig
en den door Duitschland begeerden autoweg
door den corridor.
Tot dusverre schijnen echter nieuwe on
derhandelingen te zuilen worden aange
knoopt en men zal de resultaten moeten af
wachten van de besprekingen, die de Duit
sche ambassadeur met Beek zal voeren, om
een antwoord te krijgen op de vraag, of Po
len werkelijk bereid is nieuwe onderhande
lingen te openen over deze verschillende'
punten.
In Poolsche regeeringskringen herhaalt
men in verband hiermede, dat geen enkele
nieuwe eisch is gesteld van Duitsche zijde
en dat de Poolsch-Duitsche betrekkingen
ongewijzigd blijven.
Chamberlain en Halifax
naar buiten
Politieke toestand U ontspannen
Chamberlain en zijn echtgenoote
zijn reeds Vrijdagmiddag naar Chequers
vertrokken, waar zij het week-einde zullen
doorbrengen. Zondag zullen zij een bezoek
brengen aan Windsor Castle, waar zij tot
Maandag de gasten zullen zijn van den
Koning en de Koningin.
Lord Halifax is naar Yorkshire vertrok
ken, om daar het week-einde door te
brengen.
In den loop van den Vrijdagmiddag heeft
'do Russische ambassadeur te Londen,
M a i s k y, op het Foreign Office een lang
durig onderhoud gehad met Halifax, den
Britschen minister van buitenlandsche
zaken.
Even tevoren had Kennedy, de Ameri
kaansche- ambassadeur, een bezoek gebracht
aan Chamberlain, met wien hij zich een half
uur onderhield.
De besprekingpen met Maisky en de Rus
sische- regeering zijn dus hervat en men
hoopt, dat het, ondanks de moeilijkhedenl,
welke het gevolg zijn van het wantrouwen
in Polen en Roemenië, jegens Rusland, mo
gelijk zal z;;n een middel te vinden, om
zich t" vorderen van de volledige Russi
sche medewerking.
„NIEUW VESTA"
Chr. Tehuis voor jonge
en volwassen meisjes
die wegens minder begaafdheid of door
eenige storing als zwakke wil gebrek aan
energie, of door karakterafwijkingen moei
lijkheden opleveren. Huisel. sfeer.
Inlichtingen en prosp. op aanvr. bij Dames
KOOL WOORTMAN, Doom, Boschlaan 1.
Red.
Politieke moord in België
De „Soir" maakt melding van een mis
drijf, dat gisteravond onder geheimzinnige
omstandigheden gepleegd is op den weg
van Luuk naar St. Truiden, onder de ge
meente Heers.
Daar is gisteravond een taxi tegen een
boom gereden en in een sloot gestort. In
den wagen bevond zich het lijk van den
chauffeur, die door twee kogels in den nek
gedood was en dat van zijn passagier, die
zich een kogel door den slaap had ge
schoten.
Op het lijk van den moordenaar vond men
een briefje met de woorden:: „Ik zat naast
mijn vijand, mijn bloed kookte en voor jou,
Hitier, heb ik gedood."
Voorts trof men op het lijk van den moor
denaar een kaart van het Heimattreue
Front te Eupen aan, twee doozen patro
nen en een kleine som gelds.
Wapens der Palestijnsche
rebellen ontdekt
Het grootste arsenaal der terroristen, dat
ontdekt is sedert den aanvang der Palestijn
sche wanordelijkheden, is nabij Nabloes in
beslag genomen door troepen, die samen
werkten met de politie. Verborgen onder
planken vonden de troepen in putten 69 ge
weren, 1 machinegeweer, 4 andere vuur
wapenen, bijna 5000 houders munitie, 1
landmijnen, een groote hoeveelheid spring
stoffen en slaghoedjes, 2 veldtelefoons, en
talrijke documenten en uniformen o.m. de
persoonlijke uniform van den Dekenden
bendeleider Yoessef Aboedoera. Deze ont
dekking doet de veronderstelling aan de
hand, dat Abadoera zijn hoofdkwartier daar
had opgeslagen. Men gelooft, dat hij reeds
naar Syrië is gevlucht.
Versterking der Noorsche defensie
De Noorsche regeering heeift besloten, het
Storting te verzoeken een buitengewoon
crediet voor de landsverdediging goed te
keuren tot een bedrag van 20 millioen
kronen, dat door een buitengewone belas
ting in het focgrootingsjaar 1939/40 zal wor
den gedekt.
Hierdoor wordt het totaal van de extra-
credieten voor de landsverdediging over
het jaar 1909/40 gebracht op 96.800.000
kronen.
Neville Chamberlain bij het verlaten van
Downingstreet op weg naar het Parle
ment voor het uitspreken der Engelsche
regeeringsverklaring.
Nu de Duitsche vloot
voor Spanje kruist.
Bespiegelingen over de machts
verhouding in de Middel. Zee
De veelvuldige berichten over vlootbewe-
gingen der verschillende landen, die een
actief aandeel hebben in de huidige politieke
spanning, hebben de vraag doen rijzen, hoe
de verhouding bij vijandelijkheden zou zijn
tusschen de vlootsterkte der as-rr.ogendhe-
den tezamen en die der andere groote mo
gendheden tezamen.
De conclusie, waartoe welingelichte ma
rine-kringen in Berlijn kwamen, is dat, in
dien de Duitsche schepen, die op het oogen
blik op weg zijn naar de Spaansche wateren,
de Middellandsche Zee zouden binnenvaren,
de sterkte van beide kampen ongeveer ge
lijk zou zijn.
Als basis is daarbij genomen de vlootsterk-
te van Engeland en die van Frankrijk voor
zoover deze marinestrijdmachten zich. vol
gens de officieele opgaven, in de Middelland
sche Zee bevinden.
De voornaamste cijfers rijn als volgt:
Slagschepen: Italië 4, en twee vrijwel
afgebouwd, Engeland zes. Frankrijk twee en
twee verouderde, die in de linie nog bruik
baar zijn.
Vliegtuigbasisschepen: Italië een.
Engeland een, Frankrijk een.
Zware kruisers: Italië zeven, Enge
land vier. Frankrijk zeven.
Lichte kruisers: Italië 15, Engeland
3, Frankrijk 5.
Torpedojagers: Italië 74, Engeland
i en 3 in reserve, Frankrijk 25.
Torpedobooten: Italië 59, Engeland
Frankrijk onbekend.
Duikbooten: Italië 90, Engeland 7,
Frankrijk 24.
otortorpedobooten: Italië 44,
Engeland en Frankrijk onbekend.
Als eenmaal het Duitsche contingent in de
Spaansche wateren is aangekomen van-
r het niet moeilijk zou zijn. om in de
Middellandsche Zee binnen te komen dan
zou de strijdkracht van de as vermeerderd
worden met twee zware kruisers (elk be
wapend met zes strikken van 10 inch) twee
lichte kruisers, zes torpedojagers en achttien
duikbooten. Al deze schepen zijn in de laatste
negen jaar of gebouwd of gemoderniseerd.
Een vergelijking van beide kampen wijst
uit, dat Engeland en Frankrijk superieur zijn
in het zware zeewapen, doch dat de totali-
tairen het winnen in de lichte schepen.
Het overwicht, dat Enigeland en Frankrijk
bovendien zouden hebben in het zware
wapen, zou zeer worden verminderd door de
nabije aanwezigheid van vele Italiaansche
vliegtulgfaases.
Een open vraag Is nog, of de Russische
schepen, die blijkens de berichten de Mid
dellandsche Zee zijn binnen gevaren, de
situatie beïnvloeden, doch in Duitschland Is
men niet geneigd, veel waarde te hechten
aan de Russische marine.
Maarschalk Goering te Rome
Generaal-veldmaarschalk Goering, die
gisteravond uit Tripoli te Rome is aange
komen, is aldaar verrast door een bijzonder
schouwspel, nl. een nagebootsten luchtaan
val. De geheele stad werd in het donker ge
zet, en nadat deze verduistering een uur ge
duurd had, kwam een groot escadrille boven
stad, hetwelk niet door de posten van de
afweer was gezien. Er vielen reeds bom
men, d.w.z. vuurwerk, op de stad, voordat de
alarmsignalen klonken. Daarna werd de
stad gedurende drie kwartier op een ontzet
tende wijze gebombardeerd. Indien het wer
kelijkheid ware geweest, zou er zeker een
heel groote schade zijn aangericht. Ten laat
ste werd boven de stad een groot luchtge
vecht geleverd, dat eindigde met de over
winning van de vermeende Italiaansche
vliegtuigen, zoodat de staat van alarm kon
worden opgeheven.
Huil over de „geweldspolitiek"
De Amerikaansche staatssecretaris van
buitenlandsche zaken. Huil, heeft gisteren
avond in het gebouw van de Pan-Amerikaan-
sche Unie te Washington een redevoering
uitgesproken, waarin hij krachtig de „ge
weldpolitiek" veroordeelde.
Huil verklaarde, dat tusschen de nabuur
staten van het WeRtelijk halfrond de broe
derschap krachtiger is geworden, dan liet
gewicht der wapens. In de wereld, zooals
die thans is, vormt de Pan-Amerikaansrho
dag een getuigenis van de halve wereld, dat
zij geen internationale orde zal aanvaarden,
die gebaseerd is op geweldpleging of op de
opheffing van de fundamenteele beginselen
van rechtvaardigheid, verdraagzaamheid en
recht. De Pan-Amerikaansche structuur
vormt een voortdurende belofte, dat de inter
nationale betrekkingen in de nieuwe wereld
niet berusten op overwicht of evenwicht van
macht
Voortgaande zeide Huil: Heden ten dage
wordt een beroep op ons gedaan om vast te
stellen of de Pan-Amerikaansche opvatting
van vreedzame regeling gehandhaafd kan
worden tegenover een buitenwereld, waar
van sommige deelen stoutmoedig volhouden,
dat er geen geldige betrekkingen kunnen
bestaan, behalve die. welke op geweld zijn
gebaseerd. De Pan-Amerikaansche republic
ken. zoo verklaarde Hull, die niet meer
brutale wanens tot hun beschikking hebben
dan gezond verstand en vreedzame samen
werking. kunnen met vertrouwen de ver
warde wereld van heden onder oogen zien
Anti-Italiaansche betoogingen
in Syrië
Na de Vrijdagsgebeden zijn in de voor
naamste steden van Syrië en den Libanon
protestbetoogingen gehouden tegen de bezet
ting van Albanië.
In Damascus kwamen ongeveer 30.000 per-
men bijeen in de moskee der Omayaden,
waar verscheiden sprekers fel de Italiaan
sche agressie tegen Albanië aan de kaak stel
den. Bij het uitgaan van de moskee werd een
optocht gevormd, die door de stad trok en
kreten uitte als „er is maar één God en
Mussolini is zijn vijand".-
Ook in de moskee van Aleppo en in die
van Beyroeth werden redevoeringen uitge
sproken.
De Arabische pers bepleit boycot van
Italiaansche goederen. In Beyroeth zijn vlug
schriften verspreid onder de bevolking, die
eveneens aandringen op boycot.
De troepenparade te Madrid
Vermoedelijk eerst op 15 Mei
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt over de
groote troepen parade, die ter symboliseering
van het einde van den burgeroorlog te Ma
drid zal worden gehouden, dat deze parade
de grootste militaire vertooning zal vormen,
welke Spanje ooit gezien heeft. Afvaardi
gingen van alle troepenafdeelingen, die aan
den oorlog hebben deelgenomen, zullen van
de partij zijn. Pantserwagens, „Flak"-ge-
schut en ipantserafweerformaties nemen er
aan deel. Onder aanvoering van de verdien
stelijke generaals uit den oorlog, zullen
200.000 man aan Franco voorbijmarclieeren.
Ook formaties van de buitenlandsche vrij
willigers zullen erbij zijn. De Spaansche
legerleiding wil daarmede de onverbreke
lijke wapenbroederschap met de bevriende
naties tot uitdrukking brengen. Het tijdstip
van de parade is nog niet bepaald.
Men meent te weten, dat de oorspronke
lijk voorgenomen datum van 2 Mei niet ge
handhaafd is om tijd te winnen voor de om
vangrijke voorbereidingen. Daarom denkt
men aan 15 Mei, den feestdag van den
schutsheilige van Madrid, van oudsher een
traditioneele feestdag.
In politieke kringen neemt men aan, dat
op den dag van de parade belangrijke ver
klaringen over de toekomstige politiek van
Spanje zullen worden afgelegd.
De verliezen in den
Spaanschen oorlog
Naar schatting 1.200.000 doodenl
Havas meldt uit Madrid, dat naar schat
ting tijdens den Spaanschen burgeroorlog
1.200.000 personen zijn gedood, waaronder
450.000 militairen en 750.000 burgers.
Wat de strikt militaire verliezen aangaat,
hadden de nationalisten 130.000 dooden t,e
betreuren. Dit was het gevolg van de o
weldige meerderheid van Franco op het
gebied van artillerie en luchtmacht. De re-
publikeinsche artillerie was bij Teruel het
talrijkst. Daar stonden 180 kanonnen opge
steld. Aan de Ebro had Franco 1400 stukken
tegenover de republikeinen 120.
ECONOMIE EN FINANCIEN
Woerdensche Bank
Wordt overgenomen door Ned. Handel
Maatschappij
Naar verluidt heeft de Nederlandsche
Handel-MaatschappiJ de groote meerderho d
der aandeelen van de N. V. Woerdensche
Bank te Woerden, liet ligt in de bedoeling
dat het bedrijf van laatstgenoemde instel"
ling in dat van de Ned. Han del-Maatschap
pij N.V. wordt opgenomen.
De N.V. Woerdensche Bank heeft per 1
Mei a.s. een' algemeene vergadering van
aandeelhouders bijeengeroepen, waarin een
voorstel in behandeling zal komen, het be
drijf aan de Ned. Handel Mij. over te dra
gen.
Reeds met ingang van 17 dezer zal de
Nederlandsche Handel Mij een agentschap
openen in het gebouw van de Woerdensche
Bank. Tot agent is benoemd de heer C. R.
Drijver, directeur van de N.V. Woerdensche
Bank.
IN AMSTERDAM P
Dan naar het kantoor van L. BOOMSMA
Makelaar Bouwkundige Expert
Nassankade 119 TelefooD 82521—85421
Fred. Hendrlkplantsoen 6-11 f 36.p. m.
idem 96-1 40.— p. m.
Geuzenkade 47-1 3E.p. m.
Wodanstraat 18-11 42.— p. m.
Sassen helm straal 69-11 34.— p. m.
Amstellaan 8, vrt) bvhs. 56.p. ra.
WonlngltJst en inlichtingen GRATIS
BILTHOVEN
Woningbureau v.h. NIENABER
MAKELAARS
Vraagt gratis gids met kaartje. Kooper
en huurders betalen geen provisie.
Gemeubileerde VILLA's voor de Zomer
maanden. Alle inlichtingen kosteloos
Soestd.weg 270 Z. Telefoon 2155
HEEMSTEDE
lage belastingen,
een geriefelijk huls,
centrale ligging.
Vraagt WONINGGIDS
HEEMSTEDE'S WONING-BUREAU
CORNS. L. KWAK
Dreef 272 Telefoon 10636
Financieel weekoverzicht
Vooral Staatsfondsen moeten
het ontgelden
Politiek sentiment had vrij spel
Verkoopgolven in Wallstreet
Vrij dagavond.
Groot is de verontwaardiging geweest
over de wijze, waarop een zich Christelijk
noemend land den Goeden Vrijdag heeft
misbruikt om bruut machtsvertoon .en toon
te spreiden. De effectenbeurs bevond zich
juist in een vacantieperiode van vier dagen,
zoodat de gespannen zenuwen even -IjC had
den tot rust te komen.
De spanning is in de bewogen Paasch-
periode echter zoo groot geweest, dat een
volkomen ontwrichting van alle effecten
beurzen niet viel te vermijden. Nu de oor
logskansen naar de opvatting van velen zoo
sterk gestegen zijn wie in de Paa6ch-
dagen de grensstreken bezocht za| verbaasd
hebben gestaan over de militaire maat
regelen hebben op het Damrak vooral
Staatsfondsen het moeten ontgelden.
De bekende Spoorwegleening (3 pet. Ned.
1937) viel j.l. Dinsdag terug van 95 op 90,
tenvijl de gestaffelde leening 1938 op 2én
dag daalde van 99 tot 96%. Men moot hier
over niet gering denken. Op een lageren
koers bestond voor de 3 (3%) pet. leening
1938 steeds veel belangstelling, omdat men
het vooruitzicht heeft over negen jaar 3y2
pet. rente te incasseervn. Ditmaal hadden
dergelijke overwegingen geen invloed.
Over de geheele linie brokkelden de koer
sen tengevolge van de angstpsychose snel
af, en slechts heel enkele soorten konden
zich handhaten. Het volgende staatje geeft
een duidelijk beeld van de zware koers «al
voor Staatsfondsen gedurende de laatste
maand:
4 Mrt. 25 Mrt. 1 Apr. U Apr.
3 pet. 1937 (Sprwl.) 99% 97% 94y4 91%
3(3%) pet N. 1938 100% 99% 98% 96%
2% pet. N.W.S. 80 78% 733/4
3 pet. O.I.A '37 983/4 97% )6
Het huidige wantrouwen blijkt ook zeer
duidelijk uit het aantrekken van d«;n pro-
longatiekoers tot 2 pet. Er heeift den laalsten
tijd vrij veel goud ons land verlaten, doch
onze geldmarkt is nog overruim om in de
geringe behoeften van den dag te voorzien.
De stijging van den prolongatiekoers is dan
ook geen gevolg van een krapper worde
van de geldmarkt. Wel zijn er teekenen, die
e. op wijzen dat binnen afzienbaren tija het.
Rijk wei weer tot uitgifte van schatkist
papier zal moeten overgaan ter financ:ering
van de abnormale defensieuitgaven. T"
de uitgifte van een leening zijn immers de
tijdsomstandigheden wel bijzonder ongun
stig. In de stijging van de prolongatiekoers
heeft men veelmeer te zien een gevolg
de politieke onrust, waarin de geldgevers
ongaarne risico's aangaan.
Niet alleen Staatsfonds n, maar ook de
aandeelenmarkt is in de afgeloopen
week krachtig in reactie geweest. Zells de
beste fondsen moesten er aan gelooven. TTet
politieke sentiment had vrij spel en gun
stige jaarverslagen als van de Kon. Ned.
Zoutindustrie (dividend verhoogd van
12 tot 16 pet.), Thomsens HivenLe-
drij f (dividend verhoogd van 8 tot 10 pet.)
werden volkomen verwaarloosd, evenals
onze sterk verbeterde uitvoercijfers o.a. voor
Kunstzijde en radio-artikelen.
Geen opleving in Amerika
In Amerika blijift de lang verwachte
oploving nog maar steeds achterwege. Erger
nog: de teekenen nemen hand over hand
toe dat de conjunctuur zich aan de c
zijde van den Oceaan in dalende richting
gaat bevvgen. De overweldiging van Alba
nië heeft, de flauwe stemming nog geaccen
tueerd. Bij herhaling kwamen vprkoopgol
yen los en het nadien gevolgde koersherstel
is maar heel zwakjes geweest. Hoe weinig
vertrouwen de Yankees in den algemeenen
toestand hebben blijkt uit het besluit van
de Amerikaansche verzekering maatvhap
pijen om geen oorlogsrisico's meer te ver
zekeren op schepen, die van en naar Dultsch
land en Italië gaan. Voor andere bestem
mingen werden de tarieven verhoogd.
Zal Europa de huidige periode van schier
ondraaglijke spanning zonder kleerscheu
ren doorkomen? Niemand die het zeggen
kan. Men kan slechts hopen dat ie dictato
ren wie nu het definitieve halt wordt i
geroepen, niet volslagen verblind zijn en
inderdaad het geluk en den vrede van hun
volkeren beoogen. En overigens blijft in deze
spannende dagen het vertrouwen gesteld op
God Almachtig, die tenslotte het wp-reld-
regiment in handen heeft. Rustig temidden
der woedende baren, dat blijve het parool!
11 Mrt. 18 Mrt. 24 Mrt. 14 Apr.
Aku
39
34
35%
30%
Fokker
330
320
307
251
Unilever
143%
126%
131
114%
Philips
211%
193
201%
175%
Kon. Petr.
32>
304
305
278%
H.A.L.
109
101
100%
409
92%
H.V.A.
441
405
376
Deli Mij
232
210
70S
r-
A'd. Rubber 210
190
198
176
Tabak Mij Arendsburg
[Dividend 12V2 pCt. (v.J. 20)
Aon de algemeene vergadering van aan
deelhouders der N. V. Tabak Maat
schap pil A rends burg, te houden op
2 Mei 1939. zal worden voorgesteld, het di
vidend over hpf boekjaar 1937*1938 vast te
stellen op 12% pCt (v.j. 20 pCt.)
Sedert 1930 werden de 'olgende dividen
den uitgekeerd: nihil, nihil, nihil, 10 pCt,
9 pCt., 19 pCt, 20 pCt en 12% pCt.
Stoomspinnerijen Spanjaard
Onde voorstellen gehandhaafd
Op de buitengewone algemeene vergade
ring van aandeelhouders in de N.V. Stoomt
spinnerijen en -Weverijen, Vh. S. J. Span
jaard, te Bome, te houden op Donderdag 27.
April a.s., ten kantore der vennootschap to
Borne, zullen de volgende voorstellen aan de
orde komen:
1. Voorstel van den raad van commissaris
sen tot het verleenen van eervol ontslag aau
den heer I. J. Spanjaard te Borne, als direc
teur van de vennootschap, ingaande op den
dag volgende op dien waarop dit besluit
wordt genomen, onder toekenning van een
schadeloosstelling door den raad van com
missaris en vast te stellen, met inachtne
ming van de wettelijke bepalingen.
2. Voorstel van oen aandeelhouder, den
heer I. J. Spanjaard. luidende:
„De algemeene vergadering van aandeel
houders ontslaat met ingang van den dag,
volgende op dien, waarop tot het ontslag
werd besloten, den heer Albert Spanjaard
als commissaris".
3. Behandeling van het rapport, uitge
bracht door Mr Wildervanck de Blécourt. in
zijn hoedanigheid van lid van de commissie
van onderzoek.
De voorstellen 1 en 2 zijn gelijk aan de
voorstellen, welke aan aandeelhouders zijn
gedaan op de vergaciering van 29 November
1938. Toen werd na langdurige discussie be
sloten ontslag to verleenen aan den heer L
J. Spanjaard als directeur der N.V.
Besloten werd toen een commissie van
onderzoek te benoemen, bestaande uit drie
leden. De vergadering benoemde Dr F. E,
Posthuma, de raad van commissarissen Ir
Bergsma, en de heer I. J. Spanjaard den
heer Overweg, die daarna wegens omstan
digheden. buiten deze kwestie liggende, ver
vangen werd ooor Mf Wildervanck de
Blécourt.
Door de twee eerste leden is thans een
rapport uitgebracht en door Mr Wildervanck
de Blécourt een minderheidsrapport.
Uit het zeer uitvoerige meerderheidsrap
port blijkt, dat de vele besprekingen van'
de commissie tot de eindconclusie hebben
geleid, dat de heer 1. J. Spanjaard niet ovoc
de kwaliteiten beschikt, welke noodig zijn
voor de technische leiding van een naar de
eischen des tijds ingericht bedrijf.
Ned. Landbouwbank
Winst f 183.284.— (301.010)
Aan het jaarverslag van de Ned. Land-»
bouwbank ontleencn wo het volgende:
Het afgeloopen jaar is voor het bankhe*
drijf in het algemeen verre van gunstig ge
weest. Eenerzijds was het de inkrimpende
credietbehoefte en daarmede gepaard gaan»
de daling van den rentevoet en anderzijds
de verminderde bedrijvigheid ter beurze,
die zeer nadeelig hebben gewerkt.
Ook onze instelling is aan de gevolgen
daarvan niet ontkomen. Zoowel de rente
rekening als de provisicrekcning wijst een
aanzienlijke teruggang aan. Weliswaar
slaagden wij erin. het eindcijfer der onkos-
tenrekenmg te doen dalen, doch de verkre
gen besparing heeft niet kunnen verhinde
ren, dat de verlies- en winstrekening met
een zeer belangrijk lagere winst afsluit.
Op grond der statuten wordt voorgesteld
van het saldo der verlies- en winstrekening,
ten beloope van f 163.284 (301.010), f 40.000
(150 000) te reserveeren tot voorziening
tegen risico's onder debiteuren en afschrij
ving op het effectenbezit, voorts af te schrij
ven op gebouwen, safe-inrichtingen en meu
bilair f 18.125 (16.476). Na toevoeging van
f 16.537 (15.750) aan de reserve, kan op de
aandeelen A. en B. een dividend van 2%
(3%) pC.t. worden uitgekeerd en het daar
na nog overblijvend bedrag ad f 45S3 (3231X
naar nieuwe rekening worden overgebracht
Ned. Ind. Steenkolen Handel «Mij
Totaal-dividend 10 pCt (onv.)
Naar wij vernemen zal aan de algemeene
vergadering van aandeelhouders van de
N.V. N e d."I nd. Steenkolen Han1'
del Mij. worden voorgest-dd over het boek
jaar 1938 uit te keeren een slot-dividend van
11 pCt. (v.j. 9 pCt.), makende met het ie"
terim-dividend ad. 5 pCt (v.j. 7 pCt.) een
totaal uitkeering over 1938 van 16 pCt (v,
J. 16 pCt).
KALEIDOSCOOP
De Ne w*Y orksche beurs opende
gister gedrukt bij vrij levendigen handel.
Het niveau bewoog zich spoedig twee pun
ten onder de slotkoersen van Donderdag.
De rede van Rooepvelt had geen invloed op
de markt. Laat in den middag trad een
licht herstel in. Het slot was evenwel frac-
tioneel lager. Enkele fondsen sloten 1 tot 2
punten lager. De omzet bedroeg 620.000 aan
deelen.
Het winstsaldo van de Ver. N d.
Rubberfabrieken (Heveafabrieken)
over 1938 bedraagt f 439.661 (182.715), waar
van per aandeel wordt uitgekeerd f 50 als
bonus benevens 8 pCt (v.j. 8) als dividend.
Door de Tabaksindustrie v.h.
gebr. Philips te Eindhoven zal over
1938 geen dividend worden uitgekeerd.
(Als vorig jaar).
Blijkens het verslag van de N. V. H e s-
r Ml)' bedraaK< de Winst over
1938 f 51.813 (v.J. 1 2/3.993). Er wordt geen
dividend uitgekeerd (v.j. 6.)
Aan aandeelhouders van de M ij n-
w-M ijS i m a u zal worden voorgesteld
52 dividend uit Ip keeren (v,
Blijkens het versing over 1938 van de
NV. v.h G. van Voorn veld en Co. (fa
briek van Drop Gom- en Suikerwerken) te
Amsterdam bedraagt de winst f 12.718 (v.j,
f 13.618). Er wordt een onveranderd divi
dend van 3 pCt uitgekeerd.
