Instantine
Het nieuwe Dultschland
wmmtöM&ëIS
WOENSDAG ia APRIL 1939
EERSTE BLAD PAG. a
NVv.h. J. GILTAY ZN|
BOEKBINDERIJ
DORDRECHT
TELEF. 4991
Besprekingen
in Londen en Parijs
Engelsche koning maakt extra
reis naar Londen
De Engelsche koning is gisteren speciaal
.van Windsor naar Londen gereisd, om zich
door Chamberlain nauwkeurig te d'«en in
lichten over den internationalen toestand.
Even over vijf begaf Chamberlain zich
naar het Buskingham palace. Het onderhoud
.van den eerstrn minister met den koning
.duurde tachtig minuten.
Na afloop is de koning naar Windsor te
ruggekeerd.
Men brengt in herinnering, dat de koning
tijdens de September-crisis eveneens speciaal
naar Londen kwam. om met zijn ministers
overleg te plegen. Hij heeft toen het bevel
lot vloot-mobilisatie geteekend.
Den geheelen dag hebben verder in de City
'diplomatieke besprekingen plaats gehad,
cnder andere met de ambassadeurs van Rus
land en Frankrijk.
Het beraad te Parijs
Gistermiddag om 4 uur is te Parijs de
Fransche kabinetsraad bijeengekomen. Over
liet besprokene wordt 't strikste stilzwijgen
in acht genomen. Met de uitvoering der ge
nomen besluiten is men overigens onmid
dellijk begonnen. Men heeft den indruk, dai
de regeering alle maatregelen beeft vastge
stel.d en onder oogcn gezien, die het land
in staat moeten stellen, in geval van nood
zakelijkheid aan iedere gebeurlijkheid het
«hoofd te bieden.
Hieraan kan toegevoegd worden, dat tij-
Vlcns de gedachtenwissclingen geen sprake
is geweest van een bijeenroeping van het
parlement.
De kabinetsraad duurde van vier uur tot
half zeven.
Fransche vloot kiest zee
Naar do Un. Press uit Toulon verneemt,
maakte het grootste deel der Fransche Mid-
dellandsohe Zee-vloot zich gistermorgen go
reed, om naar Noord-Afrika en 't Oostelijk
deel der Middellandsche Zee te vertrekken.
Hiermede hebben dus de Fransch-Britsche
voorzorgsmaatregelen, voor het geval een
nieuwe Middellandsche Zee-crisis mocht uit
breken. een aanvang genomen.
Gedurende de laatste 24 uur zijn in Frank
rijk een aantal marine-technici opgeroepen
en alle verloven ingetrokken.
Dit werd in alle café's en bioscopen vla
'de radio bekend gemaakt, terwijl er op ge
wezen werd, dat geen enkele matroos Toulon
zou mogen verlaten.
Een van de eerste maatregelen om het
leger te versterken was het intrekken van
alle Paaschverloven in geheel Frankrijk.
Het zelfde agentschap seint uit Rome, dat
volgens betrouwbare berichten afkomstig
.Van Italiaansche politieke kringen Mussoli
ni's reis naar Albanië voor het oogenblik zou
zijn uitgesteld in verbend met de spanning
in de Middellandsche Zee.
Prins Ali Cemci. een neef van Koning
Zogu, die aan het hoofd zou staan van
de Albaneesche troepen, die nog weer
stand bieden aan het oprukkende Italiaan
sche leger.
Hoe zal Bulgarije
zich orienteeren?
Op Engeland, of op de „as"
United Press heeft uit betrouwbare
diplomatieke bronnen vernomen, dai de
Britsche regeering pogingen aanwendt,
om zich de Biilgaarsche vriendschap te
verzekeren, doch èn in Sofia èn in Bel
grado is men de meening toegedaan, dat
deze pogingen rijkelijk laat komen.
Mocht de crisis zich dus verscherpen en
Bulgarije gedwongen worden, kleur te
bekennen, dan is het mogelijk, dat het
de zijde van de as-uiogendheden zal
kiezen.
De Britsche kringen melden intus-
schen, dat Londen nog geen definitieve
beloften aan Sofia heeft gedaan.
Er zijn geen aanwijzingen, die de geruch
ten bevestigen, als zou de Duitsche diplo
matie trachten, Bulgarije aan de as te ver
binden. Er wordt echter op gewezen, dat een
delegatie, samengesteld uit vooraanstaande
Bulgaren, zich naar Berlijn zal begeven om
tegenwoordig te zijn bij de feestelijkheden
ter gelegenheid van den verjaardag van den
Führer. Er gaan z<elfs geruchten, dat do Bul-
gaarsche minister Draganoff, die Zaterdag
Berlijn is vertrokken, een belangrijke
boodschap voor de Duitsche regeering over
brengt. Maar ook van deze geruchten kon in
het geheel geen bevestiging worden ver
kregen.
Er bestaat te Sofia ontegenzeggelijk een
groote sympathie voor de democratie, even
als in 1915, toen er een sterke sympathie
oor de Russen bestond. De Bulgaarsche
handel echter is afhankelijk van Duitsch-
land. Bovendien is het zoo goed als uitge
sloten, dat men, in geval van oorlog, direc
te hulp van Engeland en Frankrijk zou mo
gen verwachten. Deze beide factoren drijven
Bulgarije in de richting Berlijn. In diploma
tieke kringen is men van meening, dat
Bulgarije tot het laatste moment zal wach-
net liet nemen van zijn beslissing, in
dien alhans deze noodzakelijkheid zich ooit
in het land opdringt.
Bulgarije heeft, zooals men weet, territo
riale eischen. Van Roemenië wenscht het af
stand van Zuid-Dobroetsja; het wil verder
een corridor naar de Aegeische zee. En, bo
vendien. eenige kleine grenswijzigingen ten
koste van Joego-Slavië.
Mochten deze wenschen, door toedoen van
de Weste-rsche mogendheden tot stand ko
men, dan, zoo wordt algemeen verwacht, zal
men minstens op de neutraliteit van Bul
garije kunnen rekenen, doch het zal zeer
moeilijk zijn, dit alles nog op het laatste
oogenblik ten gunste van Bulgarije te rege
len.
De „United Press"-correspondent heeft
ook Constantin Stanisheff, den laatsten pre
sident van het Macedonische nationale co
mité, geïnterviewd. Dit comité werd in 1934
ontbonden, toen de nieuwe regeering te So
fia na een staatsgreep alle Macedonische
activiteit verbood en de vriendschap van
Joego-Slavië heeft gezocht.
Stanisheff zeide, dat hij hoopte, dat Italië
Grieksch Macedonië zou bezetten en de
Macedoniërs „uit de Grieköche slavernij"
zou redden. „Ik ben zeker", zoo ging Sta
nisheff verder, „dat onze broeders in Grie
kenland gelukkiger zouden zijn onder be
stuur van Italië dan onder dat van Grieken
land, waaronder zij zelfs niet hun moeder
taal, het Bulgaarsch, mogen spreken, waar
zij geen minderheid-rechten genieten en aan
de dictatuur van Athene zijn overgeleverd."
De Italiaansche troepen
bewegingen
Te Rome is officieel meegedeeld dat door
het onder de wapenen roepen van de ge-
heele lichtingen 1901 en 1912. door het reeds
ander de wapenen zijn van de geheele lich
tingen 1917 en 1918 en kleine contingenten
de lichting 1919 en door gedeeltelijk on
der de wapenen roepen van specialisten van
andere lichtingen, de troepensterkte van het
Italiaansche leger in het moederland een
indrukwekkend peil heeft bereikt. Tenzij
zioh buitengewone omstandigheden voor
doen, zullen geen andere liohtingen onaer
de wapenen worden geroepen.
Griekenlands veiligheid
Een dubbele garantie
In de Grieksche bladen wordt het bericht
geoubliceerd, waarin gemeld wordt, dat de
Italiaansche regeering aan de Britsche re
geering formeele verzekeringen heeft gege
ven ten aanzien van Griekenland en Kor-
foe. Dit bericht wordt in alle Atheensche
bladen gevolgd door een gelijkluidende
noot, welke als volgt luidt: „In verband
met dit telegram zijn wij in staat, mede te
deelen.dat de Italinansehe regeering dezelf
de formeele verzekering heeft gegeven aan
de Grieksche regeering".
ONS FEUILLETON
Korte Inhoud van het voorafgaande
Tusschen twee groote moderne gebouwen
van een manufacturenmagazijn en een filiaal
van de Provinciale Bank, staat in het dorp
Waterdam het kleine antieke pandje De
Bloeyende Amandelboom, eigendom van den
ouden heer Wiechers.
Adriaan, eenige zoon van den heer Wie
chers komt na het eindexamen van de H.B.S.
bij zijn vader in den kruidenierswinkel. Dit
leven bevredigt hem echter niet en ruim
een jaar na den dood van zijn vader besluit
hij voor predikant te gaan studeeren. Hij
verkoopt de zaak aan juffrouw Cosijn. de
moeder van zijn winkelbediende
Nu wordt Adriaan student in Amsterdam.
Nadat hij zijn eerste kosthuis wegens
verhuizing heeft moeten verlaten, is hij
tenslotte door bemiddeling van een mede
student. Pieter Bolstra, in een tamelijk
armoedig straatje terechtgekomen, ook al in
verband met zijn niet al te rooskleurigen
financieelen toestand.
Oom Geurt en tante Tine zijn intusschen
in Amsterdam komen wonen en Adriaan
brengt hun zoo af en toe een bezoek.
Op tantes verjaardag maakt hij kennis
met Jantien van Gelder. Reeds dadelijk
voelen de twee jonge menschen zich tot
elkandei aangetrokken. Doch Jantien is
vrijzinnig en Adriaan orthodox. Toch wor
den ze het eens. tot groote vreugde van oom
Geurt en tante Tine, die reeds spoedig
daarna een bezoek aan den notaris brengen
in verband met hun testament.
Doah hoe Jantien en Adriaan elkaar
trachten te begrijpen, op godsdienstig terrein
komen zij telkens in botsing.
(Zie vervolg hieronder)
Hel mode -ne pijnstillende middel
't is van ftay&i
Politieke moordpartij te Kai Feng
Een „pacificatie-commissie" gedood
In Kai Feng, de hoofdstad der Noord-Chi-
neeeche provincie Honan, overvielen op den
Eersten Paaschdag onbekenden een bijeen
komst der plaatselijke „pacificatie-commis
sie" en vermoordden de zes aanwezige leden.
Het zevende lid der commissie ontging een
zelfde lot, slechts doordat hij niet aan de
zitting deelnam.
Onder de slachtoffers van den overval be
vinden zich de voorzitter van de commissie,
iraal Hoe Joe Koen en generaal Foe
Tsjoean Jing, die vroeger als officier gediend
hebben onder Tsjang Tso Lin en Tsang
Hsoe Liang in het Mandsjoerijsche leger.
De „pacificatie-commissie" van Kai Feng
was in hot begin van dit jaar ingesteld, om
de Chineesche troepen in Honan, die zich
bij de nieuwe regeering van Noord-China
hadden aangesloten, te leiden.
Men neemt aan. dat de moordenaars agen
ten zijn van de regeering te Tsjoeng King.
Nieuwe onderhandelingen
over Palestina?
De ambassadeur van Egypte te Londen,
Hassan Nashaat Pasja, is te Cairo aangeko
men met voorstellen van de Britsche regee-
ring, tot wijziging van sommige punten van
de politiek inzake Palestina. Op uitnoodi-
ging van de Egyptische regeering is daar
op Weizmann. het hoofd der Zionisten,
per vliegtuig uit Jeruzalem in de Egyptische
hoofdstad aangekomen.. Men ziet hierin een
bevestiging van de geruchten, dat een nieu
we ronoe-tafel-conferentie binnenkort zal
worden gehouden.
Kort na zijn aankomst had Weizmann
een onderhoud met den Egyptischen pre
mier.
Thans de grootste industriestaat
van Europa
Ook* de innerlijke structuur
is gewijzigd
(Van onzen Duitschen correspondent)
Onder den invloed van het feit, dat
Duitschland het protectoraat over Bohemen
en Moravie op zich genomen heeft, het Me-
melgehied wist terug te winnen en moerdc-
re verdragen met zijn naburige landen tot
stand bracht, heeft de kaart van Centraal-
Europa opnieuw een wijziging ondergaan.
De grootste verrassing daarbij was ongetwij
feld bet Duitsch Roemeensch handelsver
drag, want hierdoor kriigt Duitschland ko
ren, hout en petroleum, dus dingen, die het
dringend behoeft. De vele geruchten, welke
over het ontstaan en het al of niet geluk
ken van dit verdrag de ronde d den, wijzen
erop, dat het van meer.belang is dan een
gewoon handelsverdrag. De Duitsche diplo
matie schijnt door de ervaringen van den
oorlog wel iets geleerd te hebben, want an
ders ware men er niet zoo licht in geslaagd
overeenkomst aan te gaan, waarbij
Duitschland de nemer en Roemenië de ge-
:r is!
Men behoeft slechts een blik op de
nieuwt kaart van Grool-Duitschland te
serpen, om een indruk van 's lands macht?
uitbreiding op te doen. Hst verschil met de
kaart van voor en na den oorlog is frap
pant Let mon niet al te zeer op Oost-Prui
sen, dan is de vorm vrij wal rond geworden.
De bocht tusschen Beieren en Silczië is aar
dig aangevuld en zoodoende is het zwaarte
punt een kleine 150 k.m naar bet Zuid-Oos
ten verschoven. Het centrum is van de
Harz overgegaan naar het Saksische ErLs-
gebergte dus waar nog kort tevoren de
grens genoteerd stond.
Toen de rampzalige oorlog, waaraan al de
huidige gebeurtenissen eigenlijk min of
meer logisch gevolg zijn was afgeloopen,
telde Duitschland nog 59 milioen inwoners
en had een oppervlakte van 470.000 K.M.2
thans is de oppervlakte 030.000 K.M.2 en
het inwoneraantal 87 millioen geworden
Sedert 1919 heeft Duitschland dus ruim
160 000 K.M.2 aan terrein gewonnen en is
het aantal inwoners met 28 millioen do
hoogte ingegaan. Het staat hiermede op één
lijn met de gezamenlijke oppervlakte van
Nederland, België en Zwitserland en neem
daar dan gerust nog Fr&nkrijk en het zoo
even bevrijde Spanje maar bij!
En vergelijkt men het huidige Duitsche
Rijk met dat van even voor den oorlog, toen
Keizer Wilhelm II nog het bewind in han
den had. dan komt men tot de ontdekkinq
dat het ook daarmee nauwelijks meer ver
geleken kan worden, want het bezit thans
20 millioen inwoners meer en zijn opper-
'lakte is met 90.000 k.m.2 gesteegenl Het
onderscheid tusschen voorheen en thans
ligt voorts in het feit. dat het keizerlijke
Duitschland aan zijn buitenlandsche poli
tiek te gronde ging, terwijls Hitiers impe
riale politiek het eene succes na het ande
re mag boeken. Het doel is al lang niet
meer een Duitsche hegemonie in Centraa1-
Europa, het luidt ongeveer zoo: „Duitsche
heerschappij van de Noordzee over den Bal
kan tot aan de Zwarte Zee'M En de helft
ran dit einddoel is thans al bereikt. Na;
tuurlijk vragen wij. die dit alles van nabij
meemaken, ons met de overige wereld
zal hij ook de andere helft van zijn groot-
sche plannen weten door te zetten of werd
het einddoel te hoog gesteld?
Met het geografisch karakter heeft ook dc
innerlijke structuur van Duitschland een
wijziging ondergaan. Wie de geschiedenis
onzer Oostelijke buren kent, die weet, dat
Pruisen vrijwel ononderbroken toonaange
vend was en al krijgt men in politieke*
zin ook nu nog vaak dien indruk, toch is
Pruisen als staat niet meer, wat het tot
kort geleden gebleven was voor en na den
oorlog besloeg zijn bevolking twee derde
van heel het land. thans is dit aantal oo
de helft teruggedrongen.
Daarmede gepaard gaat ook een andere
indeeling der Duitsche katholieken en pro
testanten: een jaar geledon telden wij in
Duitschland nog dubbel zooveei protestan
ten als katholieken, maar sedert de aanslui
ting van Oostenrijk, het Sudetenland en het
protectoraat gebied van het voormalige
Ts.iecho-Slowakije zijn er rond 16 millioen
katholieken en betrekkelijk weinig prote
stanten bijgekomen, zoodat men in Groot-
Duitschland met 38 millioen katholieken
dient te rekenen. Óf deze aanwinst ook van
invloed zal blijken te zijn op het politieke
leven is een vraag, die we in den totalen
staat niet zoo maar durven te beantwoorden
In ieder geval dan staan de katholieken
in aantal tot de protestanten ongeveer als
9 tot 11.
besluiten wij deze beschouwing dan nog
met de mededpeling, dat Duitschland door
het veroverde gebied der laatste weken d?
grootste industriestaat van Europa gewor
den is, een feit. hetwelk men vooral in
Engeland waarschijnlijk met zeer gemeng
de gevoelens zal ervaren.
DE BEWAPENINGSWEDSTRIJD
IN DE LUCHT
Streven Engeland en Frankrijk
weldra de „as" voorbij
De Fransche oud-minister van lucht
vaart, Laurent Eynac, heeft een
aantal gegevens gepubliceerd omtrent
de luchtmacht van Frankrijk en Groot-
Brittannië. Zijn deze cijfers en de hier
aan vastgeknoopte ramingen voor de
komende maanden juist, dan zouden
beide landen in den komenden zomer
over een aantal vliegtuigen in eerste
linie beschikken, dat ae luchtstrijd
krachten der as-mogendheden overtreft.
Op het oogenblik aldus United Press
bedraagt de sterkte van de Fransche lucht
macht, volgens de officieele cijfers der Fran
sche regeering. waarop Eynac zijn publica
tie baseert. 2500 vliegtuigen in eerste linie,
tegen (naar raming) Groot-Brittannië 3000,
Duitschland 5000 en Italië 2000; dit laatste
cijfer wordt verklaard ooor het feit, dat.
Italië een aantal groote bommenwerpers In
de Abessinische en Spaansche oorlogen heeft
verloren.
Tegenover de productiecijfers der andere
groote mogendheden Groot-Brittannië
1000, Italië en Duitschland te zamen 900 toe
stellen per maand heeft Frankrijk tot
voor kort slechts een mager aantal kunnen
stellen. Zoo bedroeg de Fransche vliegtuig
productie in December van het vorige jaar
nog slechts 37 toestellen per maand. In
Januari 1939 is dit aantal echter opgevoerd
tot 90 stuks, in Februari tot 150, in Maart
tot 200, in April schat men de productie op
300 stuks, en men hoopt in den loop van
den zomer een productie van 500 toestellen
te bereiken.
Voegt men hierbij de 1700 toestellen, die
Engeland en Frankrijk in de Verecnigde Sta
ten hebben besteld en die in het voorjaar
zullen worden afgeleverd, dan zullen beiae
landen te zamen dezen zomer de beschikking
krijgen over 14000 vliegtuigen (waarvan
9000 gloednieuw) tegen 10.600 stuks (waar
van 4000 gloednieuw) bij de Duitsche en Ita
liaansche luchtmacht
Daar Frankrijk over het algemeen eei
tekort aan timmerlieden heeft, worden iu
dat land meer metalen vliegtuigen gebouwd;
in Groot-Brittannië daarentegen wordt het
meerendeel der vliegtuigen van hout ge
maakt
Hongaarsche politici naar Rome
Minister-president Teleki van Hongarije
en de minister van buitenlandsche zaken,
Csaky, zullen Maandag hun aangekondig
de reis naar Rome ondernemen voor het
voeren van uitvoerige besprekingen met
Mussolini en Ciano. Kort daarna zouden zij
een bezoek aan Berlijn brengen.
Ter gelegenheid van den 50sten verjaardaj.
van Hitier zullen zich verschillenr.e Hon-
gaarsche ministers en oud-ministers naar
Berlijn begeven.
DIESELMOTOREN
STOOMTURBINES
STOOMMACHINES
STOOMKETELS
FOM P-INSTALLATIES
APPARATEN GIETWERK
ENZ.
35000 K.W. STORK STOOMTURBINE
Voorbereidingen voor
Hitiers verjaardag
Te Berlijn maakt men zich gereed om met
ongehoorde praal den vijftigsteai verjaardag
van H i 11 e r op 20 April te vieren. Er zal
aan worden deelgenomen door afvaardigin
gen van de onderteekenaars van het anti-
kominternpact en van de Scandinavische, da
Balkan- en de Oostzee-landen.
De Italiaansche minister van buitenland
sche zaken, C i a n o, zal aanwezig zijn en da
minister van buitenlandsche zaken van
Roemenië G a f e n c u. die op 18 en 19 April
officieel te Berlijn vertoeft, zal zijn verblijf,
maar dan als particulier, verlengen om de
plechtigheden bij te wonen.
Ook een Litausche delegatie zal te Berlijnt
aan de feestelijkheden deelnemen.
Hongarije en Peru verlaten
den Volkenbond
De Regeeringen van Hongarije en Peru
hebben te Genève doen weten, dat haar lan
den uit den volkenbond treden zullen, doch'
dai zij zullen blijven deelnemen aan het zoo-
genaai. de technische volkenbondswerk, en
aan het permanente hof voor internationale
justitie.
93. Een stille zomeravond.
Zachte, dromerige doedelzaktonen rolden
langzaam uit over het water.
Drie mensen zaten stil, met peinzende
ogen te genieten van de rust om hen heen.
Wat Jan speelde, hoorden ze niet zo
precies. Het was hun genoeg, dat hij speelde.
Er kwam een heerlijke loomheid over hun
wezen. Een gevoel van: „Zo is het goed.
Laat het blijven".
Het werd later.
Niemand wilde die dromerige rust ver
storen.
Kwiebus, de woelzieke Kwiebus, zat als
onder een hoedje gevangen.
Hij wilde niet denken aan morgen.
Alleen maar genieten nu.
Met de grote mensen mee.
dxxr Catecuc
Yèc&ningcfi van
Hein Kras/
94. „Goeien-avond saam.''
Een zware stem verscheurde de vredige
stilte. Niemand kon zo gauw terug groeten,
't Was of ze allemaal zich even moesten be
zinnen. waar ze waren.
Toen herkende Oom Kobus in de zware,
brede gestalte op de wal, den kapitein van
het kofschip „De vliegende Hollander".
„G'navond, kap'tein, nog laat op stap,"
groette Oom Kobus.
Wijdbeens, zijn handen in de zakken van
z'n Engels leren broek, de pet een beetje
scheef, stond de stoere zeebonk stil; klaar
voor een praatje.
„Morge-ochtend zes uur varen we af, Ko
bus, Naar Lissabon. Voor drie maandjes,-
riep de kapitein.
Oom Kobus veerde overeindI
Q)q uit dei
Die band i s eenvoudig niet meer los te maken. Die we
tenschap brengt de toch inderdaad wel ernstige kwestie
geen stap nader tot een oplossing, integendeel, zij maakt een
oplossing bij voorbaat onmogelijk. Onverzoend zullen zij
naast elkaar blijven staan, zijn ambt, misschien zelfs zijn
geloof, èn zijn liefde. Toch kan nu de rust weer komen
nu hij weet, dat hij Jantien niet verliezen zal.
Toch zal er iets moeten veranderen. Hij zal toch eens
rustig met haar moeten spreken. Aan datgene wat tot nog
toe onwaarachtig was in hun verhouding, daaraan moet een
einde komen. Van nu aan moet hij haar aanvaarden, zooals
zij zich van den beginne aan hèm heeft voorgedaan, zoo ze
is. Niet langer haar van haar geestelijke vrijheid berooven.
Zij zullen van nu af beiden onder het oog moeten zien. of zij
het op den duur zóó zullen aandurven. Hun beider liefde zal
een nieuwen, zwaren proef moeten doorstaan. Vooral z ij n
liefde. Tot nog toe heeft hij alleen maar geëischt en Jantien
iheeft gegeven, altijd maar weer gegeven
Nu zal het anders worden
Maar het wordt niet anders,
i 'Als Jantien dienzelfden avond nog, van niets bewust, met
haar bijbeltje en catechisatieboekje naast hem aan de tafel
zit, en zij zwaar aan het redeneeren slaan over dingen, die
voor Adriaan helder als kristal en voor Jantien troebel als
modder zijn, verloopt alles precies als alle andere avonden:
Adriaan doceert en Jantien luistert toe. Op een oogenblik
neemt zij het woord. Hoe kan dat? Waarom moest dit en
waarom was dat? Is het dan beslist noodzakelijk, dat enz.
Jantien is in protest. Adriaan wederlegt, maar Jantien
neemt dat toch allemaal zóómaar niet aan. Tot opeens haar
gezichtje verheldert. Ja, zoo snapt ze het wel een beetje.
Bijna oolijk kijkt ze Adriaan aan. En wat argumenten nooit
zouden vermogen, dat doet die oolijke lach van Jantien,
die lieve oolijke laoh. Adriaan staakt zijn betoogen. Hij
lacht ook, en dan slaat hij zijn arm om haar middel en dan
spelen heel even haar fijne handjes met zijn voor een heer
iets te grove knuisten. Dan zien ze elkaar recht in de
oogenen dan slaat de Sancta Theologica meteen op de
vlucht.
Foei. zulk een dartelheid in haór bijzijn.
Met een ommetje of een kort bezoekje bij oom en tante
eindigt zoo'n avond meestal.
Bij nader inzien komt het Adriaan het beste voor, alles
voorloopig maar te laten zoo het is. Jantien is volkomen
tevreden zoo. Waarom haar een vrijheid op te dringen, die
ze misschien niet eens begeert! Jantien is een vróuw, daar
mede moet hij toch allereerst rekening houden, en een vrouw
is als de klimop. Het is haar aard. zich te hechten aan den
sterken eik. Laat zij maar tegen hem aanleunen. Als ze
straks getrouwd zijn, dan komt alles in orde. Niet voor niets
is ze op zijn weg geplaatst: z ij n Jantien.
XLV
Het loopt tegen de Kerstdagen. Jantien heeft in verband
met de felle vorst een vrijen middag. Om beurten konden ze
een middag gaan schaatsenrijden.
Een vriendelijke geste van den directeur, zelf all round
sportsman. Doch Jantien doet niet aan schaatsenrijden, of
beter: Adriaan doet er niet aan. En alléén het ijs opgaan,
daar heeft ze geen lust in. Maar dien vrijen middag wil ze
toch wel graag hebben. Ja. ja, doch ze begrijpt zeker wel.
dat dat niet gaat: niet schaatsenrijden en tóch vrij. Daar
wordt nog wat op doorgepraat door Jantien en haar onmid-
deïïijken chef. Tenslotte blijkt alle bezwaar alleen maar op
wat plagerij te berusten. Jantien krijgt haar middag, zoo goed
als de anderen. Alleen, ze moet zich eens nader verklaren:
schaatsenrijden is toch geen zónde?
Dat is ook nog als een grapje bedoeld, doch Jantien vat
het niet als zoodanig. „Néén, dat is géén zonde", zegt ze
vinnig, en merkbaar geraakt loopt ze naar de gang. De chef
begrijpt die houding niet. Waarom doet juffrouw van Gelder
zoo? Ze is prikkelbaar den laatsten tijd, dat heeft hij al meer
gemerkt. In 't vervolg zal hij een beetje met haar oppassen.
Vreemd toch! Hij heeft Jantien van Gelder leeren kennen
als een fatsoenlijk, degelijk meisje, dat echter het leven op
bescheiden wijze wist te genieten. Maar sinds haar ver
loving met dien fijnen dominee neemt ze ascethische
allures aan, die haar niet staan. Zelf neemt hij de dingen
niet zoo zwaar op. maar in zijn familie heeft hij ze: precies
zóó. Zulk een geloof kweekt onoprechtheid en leidt tot on-
natuur. De fijnen zijn de mijnen, zegt de duivel. Maar van
Jantien is het jammer
Die vrije middag komt nog min of meer onverwacht.
Adriaan is onbereikbaar, die is de stad uit, in verband met
een kerkelijk examen van een zijner studievrienden. Hij
heeft Jantien precies verteld, hoe dat gaat, maar ze weet het
al niet meer. Het lijkt haar allemaal zoo omslachtig. Als je
aan de Universiteit al herhaalde malen geëxamineerd bent
door bekwame professoren, dat je dan later nog eens weer
aan den tand gevoeld moet worden door dominees en ouder
lingen. Nota bene, ouderlingen! Burgermannetjes, voor wie
Jantien het rechte respect maar niet krijgen kan. Oom Geurt
is het volmaakt met haar eens. maar ze moet zich daar maar
niet al te veel aan ergeren. Dat heb je overal, en dan vertelt
hij haar krasse staaltjes van boerenwethouders en bóeren-
raadsleden, die onderwijzers en schoolhoofden moeten be
noemen.
Oom Geurt en tante Tine, al meer worden die Jantiens
vertrouwden en raadgevers. Ze loopt er nog al eens aan, als
ze met het een of ander geen raad weet. Ook dezen middag
weer. Jammer, dat Adriaan nu juist naar dien vriend moest.
Maar tante merkt op. dat dat juist bijzonder goed treft. Ze
kunnen dan samen gaan inkoopen voor de kerstdagen, want
natuurlijk zijn de kinderen met de feestdagen hun gast. Tante
Tine heeft zelfs gedacht aan een kerstboompje. Dat had ze
nu altijd al zoo aardig gevonden, maar met twee menschen
op leeftijd kom je daar zoo niet toe.
„Maar Adriaan houdt, geloof ik, niet zoo ern van kerst-
boomen", waagt Jantien schuchter opf te merken.
Hij haat ze. Maar dat wil ze niet tegen tante zeggen.
„Nu, dan géén kerstboom. Maar je bent toch wel van plan
een kleinigheidje voor hem te koopen? St. Nicolaas vieren
jullie ook al niet." Duidelijk spreekt de teleurstelling uit
tantes stem. Jantien merkt dat wel op, maar ze gaat er niet
op in. Tante heeft gelijk, maar onder geen voorwaarde wfl
ze Adriaan tegenover haar afvallen.
