Instantine DE TOEKOMST DER KERK IN HET DERDE RIJK Keel Verzachtend iznzsi WOENSDAG 5 APRIL 1939 EERSTE BLAD PAG. 3 RONDBLIK WORDT OOK ALBANIË PROTECTORAAT? Waar de Adriatische Zee naar het zuiden zich vernauwt en overgaat in de Straat van Otranto, reikt Apulie, de zoogenaamde „hak" van de Italiaansche laars, tot betrek kelijk dicht voor de vastelandskunst, juist in die zóne, alwaar het kleine bergkonink- rijk Albanië is geiegen. Dit „land der witte bergen", zij maken inderdaad een vuilen, krijtachtigen indruk als men er voorbij vaart, is nimmer bijster welvarend ge weest; het is rijker aan martialen geest en aan onafhankelijkheidszin, voorzoover zijn diverse stamgroepen betreft, dan aan finan- fciën, waaraan het bijna steeds heeft ont broken. Van deze laatste omstandigheid heeft Italië reeds in November 1927 gebruik gemaakt, om met zijn kleinen buur een verdrag te sluiten, hetwelk in Maart 1936 nauwer werd aangehaald. Italiaansche ka pitalen werden in haven- en wegenaanleg gestoken, evenals in de ontwikkeling van de natuurlijke hulpbronnen; ook in het .volksonderwijs kreeg men een sterke fas- cistisch-Italiaansche penetratie te aanschou wen, zoodat men zich van verschillende zijden, en met name in Zuid-Slavië, hetwelk meer naar het noorden den verderen Adri- atischen zeeoever bezet, met bezorgdheid ging afvragen, of Koning Zogoe feitelijk niet min of meer een vazal van Victor Emmanuel was geworden. Intusschen had deze toenadering tot gevolg, dat ook Bel grado hetzelfde voetspoer ging volgen, het welk Tirana had ingeslagen, teneinde niet in een gevaarlijk isolement te geraken. Intusschen is er de laatste maanden in de Europeesche samenleving heel wat ver anderd. Duitschland heeft naar schier alle richtingen geducht zijn macht en territoir uitgebreid .behoudens natuurlijk aan zijn westkant, en tegen de as RomeBerlijn is de combinatie LondenParijs meer en meer in verzet gekomen. Dit verzet dreigt zich te gaan consolideeren rond de bekende verklaring van Chamberlain, welke Polens onafhankelijkheid waarborgt. Polen zelf schijnt nog te aarzelen, in hoeverre het van de uitgestoken hand zal gebruik maken, en Roemenië eveneens, doch intusschen wordt ook reeds op Zuid-Slavië door de west machten een zekere moreele druk uit geoefend, om zich bij dit democratisch anti- agressie-élan aan te sluiten. In het licht van deze nieuwe Europeesche oriëntatie dient men de geruchten te bezien dat Italië momenteel te Brindisi en Barl troepen zou samen trekken, teneinde deze naar den Albaanschen overval te versche pen, om aldaar een Italiaansch protecto raat te vestigen. Zulks zou weliswaar een inbreuk op de Britsch-Italiaansche overeen komst inzake het handhaven van den sta tus quo in de Middellandsche Zee beteeke- nen, doch dient daarom nog niet uitgeslo ten te worden geacht. Wij leven helaas in een historische "fase, waarin de snel wisse lende machtsverhoudingen aan zekere sta ten de vrijmoedigheid geven, afspraken van eergisteren en gisteren als reeds verjaard te beschouwen. Het is duidelijk, dat zoo de toch reeds sterke Italiaansche invloed in het kleine Albaansche koninkrijk nog zou toenemen, dit in feite een afsnoeren van de Adriatische' Zee zou beteekenen. Er zou een nieuw Gibraltar worden gevormd, ditmaal niet een Engelsche sterkte en ter beheer- sching van den toegang der Middelland sche Zee, doch een Italiaansche strategi sche positie, welke Zuid-Slavië ertoe zou nopen, meer en meer naar Rome te blikken, omdat het daarvan voor zijn scheepsver bindingen met de buitenwereld afhanke lijk zou worden. Dit land zou er daardoor .van moeten afzien, zich in Britsch-Fransch politiek vaarwater te begeven, doch zou eveneens losser komen te staan van de Duitsche expansie, welke den laatsten tijd zich hand over hand voor zijn economisch leven begon te interesseeren. Het moet de Italiaansche regeering niet onwelgevallig zijn, haar positie aldus naar twee zijden te kunnen versterken, overmits de vrienden .van vandaag de vijanden der toekomst kunnen worden. Het is daarom niet gezegd, dat Italië reeds nu zal toeslaan, en van Albanië een protectoraat zal maken. In Rome zal men zich wellicht tevreden stellen met een ge baar, hetwelk aan alle betrokken partijen duidelijk moet maken, dat het fascisme hier een zeer voordeelige positie bezit, die het elk oogenblik zal kunnen uitbui ten. Doch een voorzichtig man wacht zich voor overvragen. De Duce weet, dat de j#1- baneezen zeer aan hun vrijheid zijn ge hecht; nog in Mei 1937 moest Zogoe een op stand onderdrukken, ontketend door zijn minister Etem Toto, die toen reeds aan Italië den voet wilde dwars zetten. Hij zal dus wellicht liever de bedreiging laten ge voelen, dan haar zonder noodzaak reeds thans waar te maken, ten koste van een lastig te bedwingen verzet. Bomaanslag op Duitsche ambassade te Santiago Op het gebouw van de Duitsche ambas sade te Santiago in Chili is gisterochtend een bomaanslag gepleegd, waardoor de tuinpoort en alle vensters werden ver nield. De daders konden ontkomen zonder herkend te zij'ü. Havas meldt dat deze ontploffing in di plomatieke Ghileensche kringen uiteenloo- pende commentaren heeft veroorzaakt Vol gens sommigen zou het hier gaan om een politieke manifestatie, welks tot doel had te protesteeren tegen de actie van Duitsch land in Midden-Europa. Anderen meenen dat men in den aanslag een reactie moet zien, veroorzaakt door de ontdekking in Argentinië van documenten, welke er op zouden lijzen dat Duitschland de annexa- %to spa Patagojiië op het oog heeft AMERIKA'S HOUDING TOT DUITSCHLAND ONVERANDERD Nog geen ambassadeur naar Berlijn Naar „Un. Press" uit Washington ver neemt, zouden Engeland en Frankrijk overwegen, hun teruggeroepen gezanten naar Berlijn te doen wederkeeren, doch zou de houding der Ver. Staten tot Duitschland nog ongewijzigd zijn. Er zijn geen nieuwe gebeurtenissen geweest, die de gespannen verhouding verbeterd heb ben. Integendeel, de situatie is, sinds Wil son is teruggeroepen, nog ernstiger ge worden, tengevolge van de inlijving van Bohemen, Moravië en het Memelgebied. Mem zegt, dat Roosevelt geen onmiddellijke actie in beschouwing zal nemen om te ko men tot herbezetting van den post van am bassadeur te Berlijn. Hij zou er de voorkeur aan geven, de mogelijke verdere gebeurte nissen in Europa in het voorjaar en in den zomer af te wachten, in verband met de expansiezuoht van Duitschland. Men voorziet, dat in het congres hevig zal worden gestreden over het voorstel tot her ziening van de tegenwoordige neutraliteits- wet van de Vereenigde Staten. Volgens de ervaren leden van het congres zal de regeering al haar kracht moeten aan wenden, om het voorstel van senator Pitt- man, waardoor de uitvoer van wapenen en munitie in oorlogstijd alleen afhankelijk zal worden van het principe van contante beta ling, te doen aannemen. Algemeen verwacht men, dat de wijzigingswet zal worcen aan genomen. echter niet dan na langdurige de batten in het congres. De isolationisten Borah en Hiram Johnson zijn groote voorstanders van een intrekking der huidige neutraliteitswet. maar zij zijn er tegen, dat de Vereenigde Staten munitie zul len verkoopen aan oorlogvoerende landen. Intusschen heeft de regeeringsgezinde El- bert Thomas zich tegen de clausule van de contante betaling verklaard, omdat hij ge looft, dat dit een nadeel zal zijo voor de kleinere landen, die geen vloot bezitten, zooals China. Een andere groep dringt aan op de in trekking van de neutraliteitswet en op het volgen van een politiek, die gebaseerd is op de algemeen geldende beginselen van de in ternationale wetten. Engelands nieuwe activiteit Mededeellngen in het lagerhuis Minister Hore Belisha heeft in het lagerhuis verklaard, dat verzoeken van bui tenlanders om in het Britsche leger te wor den opgenomen, in behanaeling worden ee nomen. Hij gaf te kennen, dat kennis van de Engelsche taal en voorafgaande militaire opleiding gewenscht zijn. Ook heeft Hore Belisha de opriohtingaan- gekondigd van een pantserkorps, dat acht tien gemechaniseerde cavalerieregimenten van het staande leger zal omvatten, behalve eenheden van het tankkorps van het staande en het territoriale leger. Alle linieregimen ten cavalerie worden nieuw uitgerust met pantserwagens. Voorts heeft de minister van handel, Stanley, in het lagerhuis meegedeeld, dat Leith Ross, de eerste economische advi seur der Britsche regeering, aan het hoofd zal staan van de missie, die zich naar Roe menië zal begeven. Hij zal vergezeld wor den door ambtenaren van de betrokken de partementen en de missie zal over ongeveer twee weken naar Roemenië vertrekken. Stanley voegde hier nog aan toe, dat het doel van de missie was, met de Roemeen- sche autoriteiten overleg te plegen over de handelskwesties, die de beide landen be treffen. Henderson stelde de vraag, of de missie niet de bevoegdheid zal hebben, een handels verdrag te sluiten, doch slechts de grondsla gen zal bespreken, waarop in de toekomst een overeenkomst zou kunnen worden ge sloten. Stanley antwoordde hierop, dat weliswaar niet over een nieuw handelsverdrag zal wor den onderhandeld, doch dat men hoopt in beginsel tot een accoord te komen ten aan zien van bepaalde stappen tot bevordering van den handel tusschen de beide landen. Roemenië voelt zich onzeker Minister Gafenco niet op reis Den ernst van de internationale situatie acht men in politieke kringen te Boekarest op dit oogenblik reeds zoo groot, dat het niet uitgesloten is, dat minister Gafenco afziet van zijn plan, een bezoek aan Ankara en aan Parijs en Londen te brengen. Gafenco is, naar het schijnt, van mee ning, dat in de komende dagen en weken zijn aanwezigheid in Boekarest noodzake lijk is. De eerstvolgende drie of vier weken beschouwt men hier namelijk als de meest Dit bericht coïncideert met het besluit van koning Carol, voorloopig alle recepties af te zeggen. Men meent te weten, dat Ti lea, de Roemeensche gezant te Londen, zeer vér strekkende plannen heeft voor verdere on derhandelingen met betrekking tot de waar borging van Roemenië's onschendbaarheid. Engeland schijnt vooral gesteld te zijn op een uitbreiding van het Poolsch-Roemeen- sche bondgenootschap in dien zin, dat be dreiging van de integriteit van één van beide de hulp van de ander teweeg bren gen zou. Men is van meening, dat de consekwentie hiervan een Fransch-Engelsch-Poolsch pact zou kunnen worden. Wat Gafenco in Ankara wilde bespreken, wordt op het oogenblik op de gebruikelijke diplomatieke wijze behandeld. Men meent voorts te weten, dat deze besprekingen in Ankara rekening houden met een door- vaartrecht voor Fransche en Engelsche schepen en bovendien ruimte laten voor een beroep op Turkije's bemiddeling inzake •het bewerken van toenadering tusschen Roemenië, Bulgarije en Sovjet-Rusland. DE ACTIE VAN DEN DUITSCH-AMERIKAANSCHEN BUND Een rapport, dat reeds in 1937 door het Amerikaansche departement van justitie was opgesteld en dat thans wordt gepubli ceerd, verklaart in zijn conclusie, dat de German American Bund in dienst staat van Duitschland en van de Duitsche idealen. Het document voegt hieraan toe, dat de Bund in 1937 6.617 leden telde, vier dagbla- den bezat en zich voorai ten doel stelde, het anti-semietisme ingang te doen vinden en vervolgens tot ontwikkeling te brengen in de Vereenigde Staten, waarbij gebruik gemaakt werd van het propaganda-materi- aal van het Derde Rijk, Britsche consul te Irak doodgeschoten Agitators zweepten het volk tot woede op Bezorgdheid te Londen De Britsche consul te Mosoel, Monck- mason, is met een revolver doodgeschoten tijdens een betooging, welke aldaar volgde op de aankondiging van het ongeluk^ waarvan koning Ghazi het slachtoffer is geworden. Het Britsche consulaat is in brand gestoken. Soldaten hebben vier verdachten ge- aresteerd. De staat van beleg is afgekon digd. De minister-president van Irak heeft een bezoek gebracht aan den Britschen zaakgelastigde te Bagdad en hem namens de regeering zijn leedwezen betuigd. Hij verklaarde, dat hij zelf door het incident zeer geschokt was. Uit te Londen ontvangen officieele inlich- teingen blijkt, dat de moord op consul Monckmason te Mosoel, en het in brand sicken van het Britsche consulaat het ge volg zijn van de activiteit van agitatoren, die de rouwende menigte tot een hartstoch telijke woede opzweepten door te vertellen, dat koning Ghazi door Engelschcn was vermoord. De militairen hebben vier mannen, die verantwoordelijk zouden zijn voor den woord, gearresteerd. Zij zullen door een bijzondere rechtbank gevonnist worden. De moordaanslag en de brandstichting hadden kort voor den middag plaats. Men vreest hier, dat de onrust in Irak na de jongste gebeurtenissen nog zal tos- nemen. Zooals bekend, werd Irak bij het verdrag van Bagdad van 30 Juni 1930 door Engeland als onafhankelijke staat erkend. Desniettemin heeft Engeland nog steeds zeer grooten invloed in dit land, dat oa. een belangrijk steunpunt is van de Royal Air Force en een schakel in de Britsche luchtroute naar Indië. De dood van koning Ghazi, die doorging voor een vriend van Engeland, en de in stelling van een regentschap, dat aan het bestuur des lands uiteraard "n stevige basis ontneemt, moeten den Enpelschen wtl zeer ongelegen komen. Het is immers een levensbelang voor Engeland, dat het in dit gebied rustig blijft, vooral in deze dagen, nu het met groote moeilijkheden in Europa en in het Verre Oosten te kampen heeft. De Engelsche bezorgdheid over do too standen in het Nabije Oosten kwam nog onlangs tot uiting in een reeks vragen ln het Lagerhuis betreffende de Italiaansche en Duitsche propaganda en handelsactivi teit in de Arabische Staten. In al deze sta ten heeft het omkomen van koning Ghazi groote bewogenheid gewekt. De Syrische regeering heeft verordend, dat op alle open bare gebouwen dq rouwvlag moet worden geheschen en in Transjordanië is een soort gelijke verordening afgekondigd Uit Bagdad wordt nog gemeld, dat bij regeeringsdecreet een nationale rouw van veertig dagen is voorgeschreven. De minis terraad heeft besloten, dc bevoegdheden, wlke de grondwet den koning toekent, uit te oefenen, totdat de regent door de natio nale vergadering bevestigd zal zijn. Het stoffelijk overschot van den omgeko men koning zal bijgezet worden in het Mau soleum van de koninklijke familie, dat tpQ Noorden van de stad is gelegen. Zuid-Slavië en de Kroaten Besprekingen vorderen Tusschen den Zuid-Slavischen premier Tsoetkowitsj en Matsjek, den na- tionalen leider der Kroaten, zijn te Zagreb besprekingen gevoerd, welke betrekking nebben op den status der Kroaten binnen het Zuid-Slavische staatsverband. De besprekingen zijn in harteliiken toon verloopen en beiden zijn in groote trekken tot overeenstemming gekomen op welke wijze deze vraagstukken moeten worden opgelost De besprekingen zullen onmiddellijk na Paschen worden voortgezet De versterking van Amerika's luchtvloot WASHINGTON, 4 April (Havas). De on dersecretaris van oorlog, Johnson, heeft medegedeeld, dat binnenkort 550 vliegtui gen van verschillende types besteld zullen worden. Nu de wet, die het leger machtigt 6000 vliegtuigen te hebben, door Roosevelt geteekend is, zal het departement van oor log maatregelen nemen om voor 1 Juli 1941 3000 nieuwe toestellen in dienst te hebben. STOFFELIJK OVERSCHOT VAN PRIMO DE RIVERA Uit Alicante wordt gemeld, dat men in een gemeenschappelijk graf, dat op het oogenblik uitgegraven wordt, het stoffelijk overschot van José Antonio Primo de Ri vera heeft gevonden. Men neemt aan, dat het in een afzonderlijk graf zal worden ge legd, in afwachting van de beslissing der regeering inzake de plaats, waar het defi nitief begraven zal worden. Het moderne pijnstillende middel 't is van (Van onzen Duitschen correspondent). „Wij kunnen u thans meedeelen, dat we een Instituut hebben opgericht tot onder zoek van den invloed der joden op het Duitsche volksleven. Het gaat hierbij om een wetenschappelijke studie van het joodsche vraagstuk. „Voorts maken wij bekend, dat het ge zangboek der Duitsch Evangelische Kerk een grondige wijziging zal ondergaan. Bin nen enkele maanden zal het, gezuiverd van alle joodsche elementen, in een nieuw ge waad 't licht zien! Of de mannen der Belijdende Kerk dat wenschen of niet, wij zullen ervoor zorgen, dat dit gezangboek in de Evangelische Kerk der Oud-Pruisische Unie wordt ingevoerd en benutl „In de godsdienstoefeningen onzer Kerk wordt het Evangelie niet verkondigd in overeenstemming met den geest van onzen tijd. Wij hebben ook daar den moed gehad, naar een nieuwen vorm der verkondiging en aanbidding te zoeken, welke niets meer uitstaande heef Ir met den joodschen volks aard. Het Duitsche wezen van het Chris tendom moet in onze Kerk tot uiting komen. „We hebben een nieuw leerplan voor het godsdienstonderwijs opgemaakt, bestemd voor de lagere en middelbare scholen. Dit ontwerp is ter goedkeuring aan het Minis terie van Kerkelijke Aangelegenheden voorgelegd. We behoeven wel niet te zeg gen, dat we met Abraham, Izaak en Jacob daarbij niets meer te maken wenschen te hebbenl „Tenslotte kunnen wij u mededeelen, dat in vier Duitsche landen, te weten: Thurin- gen, Saksen, Wurtemberg en Anhalt joden niet meer lidmaat der Evangelische Kerk kunnen worden. Kerkelijke diensten kun nen voor hen niet meer plaats vinden. De joden, die reeds vroeger lidmaat der Kerk geworden zijn, worden van kerkelijke be lasting ontheven. Wij hopen, dat deze maatregelen zich weldra ook over Berlijn, als zijnde de hoofdstad van het Derde Rijk, zullen uitbreiden. Want wij wenschen een nieuwe orde in de Christelijke samenleving, welke rekening houdt met den geest van onzen grooten tijd. Zonder ons, Duitsche Christenen, is deze nieuwe orde niet meer denkbaar! Wij staan los van de vroegere theologie. Wij willen Duitsch geloof en Duitsche vroomheid en wij zullen niet rus ten, voor en aleer de Duitsche Kerk open staat voor het gansche Duitsche volk! Wi] staan met lichaam en ziel in den dienst van Fiihrer, volk en vaderlandl" Zoo hoorden wij op een vergadering in besloten kring, gehoudlen door de Duitsche Christenen in de dicht bezette groote zaal van de „Neue iVelt" Pfarrer Friedrich Tausch zeggen, door wiens persoonlijke bemiddeling wij in de gelegenheid waren, deze samenkomst bij te wonen. En al vielen we zoodoende met onzen neus in de boter, welke naar margarine smaakt, toch was i de moeite waard, want plotseling bevonden we ons weer midden in den kerkelijken strijd, waarover sedert jaar en dag in de Duitsche pers goen woordje meer ver schijnt en kregen we dingen te hooren, welke bewijzen, dat er in het huidige Duitschland al net eender als in den glanstijd van het keizerlijk bewind duizenden menschen zijn. die een geloof willen, dat rekening houdt met den geest van hun tijd. Het begon met een kleine teleurstelling, want op het program, dat ons was toege zonden, stond de zich nog steeds „Rijks bisschop" noemende ds. Ludwig Müller als hoofdredenaar aangegeven met als thema „De toekomst der Kerk" en natuurlijk was dat voor ons een attractie. Maar naar ons ter oore kwam, schijnt men in het Propa- ganda-Ministerie bezwaar gemaakt te heb ben tegen diens optreden en derhalve moesten we genoegen nemen met zijn plaatsvervanger, „Kameraad Bisschop Peter", die weliswaar eenige jaren geleden in Maagdenburg als bisschop is opgetreden, maar ook allang van zijn functie ontheven is en sedertdien te Berlijn met zijn geest verwanten samenwerkt. Ds. Peter is het type van den front soldaat, een Duitscher, die als officier dien oorlog heeft meegemaakt en zulks niet achter de loopgraven, doch aan fiet front. Dat bevordert ongetwijfeld zijn strijdlustig heid en hij tracht ons aan het verstand te brengen, dat confessioneele geschillen een bijkomstigheid zijn: „Wij gelooven dat alles niet meer. Wat beteeken den voor ons de kerkelijke problemen in de loopgraaf? Daar leert men pas de basis der volksgemeen schap kennen en men stelt vast. dat het onwrikbaar geloof aan God en Zijn leiding veel sterker in de volksziel leeft dan men op den kansel begrijpt Zoo is ook onze Führer als frontsoldaat uit den oorlog teruggekomen en zijn geloof aan God is onaantastbaar! En zij, die dat niet gelooven. of voor wie dat niet voldoende is, behoorcu tot de farizeeërs en schriftgeleerden, die door Christus gegispt werden! „Het Duitsche volk wil geen geloof meer, waar de joden tusschen God en den mensch staan 1 En daarom juichen wij het toe, dat het jodenvraagstuk in Duitschland als radicaal opgelost beschotfwd kan worden! Wij zingen in het Derde Rijk niet meer: „Tochter Zion, freue dich" en wij erkennen Sarah niet langer als ons aller moederl Door zulk een leer is nog nooit iemand zalig gewordenl Ik bezweer de geestelijk heid, van deze dwaalleer af te zien." Als tegenstelling tot wijlen Paus Pius XI, die de rechten der joden vereenigbaar achtte met de leer der Kerk, noemt ds. Peter sir Austin Chamberlain, een persoon lijken vereerder van Adolf Hitler. Reeds 12 jaar geleden heeft hij de dingen voorspeld die wij thans beleven en uit zijn vele ge sprekken met Hitier, voordat deze aan de macht kwam, heeft hij afgeleid, dat diens geloof aan God onwrikbaar vast staatl Dat moet voortaan ook de maatstaf voor het gansche Duitsche volk zijn en zij, die hem op dezen weg niet volgen, behooren niet langer tot de Duitsche volksgemeenschap! Wilhelm Schafer, de president der Duit sehe Dichters-Academie, behandelde het geloofsvraagstuk voor onzen tijd in een boek en wees op de tegenstelling tusschen Sovjet-Rusland en het nationaal-socialisli- sche Duitschland. Te Moskou heeft men Christus als den wereldvijand I uitgeroe pen. In Duitschland zegt men ook heden nog met den gloed {Ier innerlijke ovei> tuiging: „Gott mit uns!" En de slotzin van Ds. Peters voordracht luidde: „Als Hitier sterft, dan moet er Duitschland vrede heerschea tusschen h« politieke en het religieuse geweten 1 v Nadruk yeitoden), Een Albaneesche kroonprins geboren Koningin Geraldine van Al banië h^eft te Tirana het leven geschonken aan een zoon. De Fransch-Engelsche luchtvaartbesprekingen Men meent te weten, dat de Fransche en Britsche minister van luchtvaart. La C li a m b r e en K i n g s 1 ey Wood, te Londen hebben gesproken over de regelin gen, die noodig zouden zijn voor het zen den van een huLpstrijdkracht naar het vasteland in geval van oorlog. Verder hebben zij, naar men gelocft, de uitwisseling van zekere modellen der vlicg- tuigproductie besproken, met het doel deu aanmaak in beide landen te vergemakke lijken. Deze uitwisseling zou betrekking hebben onder meer op de Merlinmotoren, het Spiv fire-gevechtsvliegtuig en een zeker Fransch type vliegtuigkanon. Hudson weer in Engeland Bij zijn aankomst op Croydon heeft de Engelsche minister Hudson, die voor handelsdoeleinden verschillende landen be zocht heeft verklaard: „In alle landen, die ik bezocht heb, wilde iedereen weten, of de Britsche herbewape ning snel genoeg vorderde. Dat was het eenige, dat de menschen interesseerde. Zij hadden geen belangstelling voor handel of iets anders. Ik heb hun gezegd, dat voor zoover ik wist, de Britsche herbewapening de laatste twee, drie maanden ongedachte vorderingen heeft gemaakt Ieder zeide daarop, dat dit het beste nieuws was, dat hij vernam". Mijn-stakingen in België Ongeveer 12000 arbeiders erbij betrokken In de Belgische kolenmijnen ie een sta kingsbeweging uitgebroken, welke op het grondgebied van Luik vier mijnen heeft stil gelegd. De mijnwerkers uit drie andere ge meenten sfloten zioh bij de beweging aan. In de provincie Henegouwen telde men voor de Borinage alleen meer dan 5000 sta kers. Plaatselijke stakingen deden zioh ook voor in het bekken van Charleroi. Dinsdag avond raamde men op het departement van arbeid het aantal stakers op ongeveer 12.000. De gemengde mijncommissie is bijeen geroepen. teneinde kennis te nemen van de ei6chen der arbeiders. Het bestuur van de socialistische mijnwerkerscentrale kwam Dinsdagmiddag bijeen en constateerde, dat do stakingsactie allen grond mist, aangezien de kring van 2% door de mijndirecties op de loonen toegepast, wel degelijk over eenkomt met de bepalingen van een vroe ger tusschen de industrieelen en arbeiders getroffen accoord. Bij de mijnwerkers is dan ook door de centrale op spoedige hervat ting van den arbeid aangedrongen. Een Botha-monument te Pretoria Te Pretoria zal een monument worden opgericht ter nagedachtenis aan den in 1919 overleden generaal Louis Botha, den held uit den boerenoorlog en den eer sten premier van de Unie van Zuid-Afrika. Het standbeeld zal een plaats krijgen op een open plein, gelegen tusschen het stad huis en het nieuwe museumgebouw, waar mede het monument onder leiding van ar- chitect Gordon Leith in architectonische harmonie zal worden gebracht De ontwerper van het gedenkteeken is Coert Stenberg. Het wordt geheel uit brons vervaaroigd, terwijl het ruiterbeeld te <amen met het voetstuk een hoogte zal krij gen van ca 27 k 30 voet Er zal voorts een reeks paneelen op worden aangebracht wel ke een voorstelling zullen geven van de ver schillende perioden uit het leven van ge neraal Botha. WERELDSNELHEIDSRECORD VERBETERD Gebracht van 709 op 745 K.M. per nnr De Duitsche vlieger Dieterle heeft in een Heinkoljachtvliegtuig, met Junkersmotor v. 650 pk. het wereld snelheidsrecord opeens van 704 km. (op naam van een Italiaan 1934) op 746 km. por uur gebracht, wat neerkomt op 207 m. per seconde. en geneeskrachtig door de Vicks VapoRub ingrediënten LAND- EN TUINBOUW De vooruitzichten voor den tuinbouw Exportproblemen en regeeringsmaatregelen, besproken Te Naaldwijk vond de algemeene j aarlij k« sche vergadering van den Bond Westland plaats, welke dit jaar, zoo men weet, vijftig jaar bestaat De bondsvoorzitter, de heer J, Barendse, sprak een openingsrede, wel ke gewijd was aan de exportbeiemmeringeü aan het complex van regeeringsmaatre- gelen, dat den tuinbouw op de been moet houden. Spr. gewaagde van de gestegen om zetten op alle veilingen, welke stijging ech ter voornamelijk te danken is aan factoren, die geen werkelijke verbetering voor de be drijven brengen. Overgaande tot een beschouwing van den export wees spr. op de ongerustheid, die de tariefimachtigingswet in tuinbouwkringen veroorzaakt heeft. Bij de onderhandelingen met buitenlandsche staten zal alleen reeds het bestaan van deze wet den gang van za ken ongunstig kunnen beïnvloeden en iedere tariefsverhooiging op buitenlandsche goede ren beteekent voor de agrarische bedrijven! een vermindering van uitvoer. Bij de reeds bestaande moeilijkheden, wel ke den uitvoer belemmeren, heeft zich thans het gevaar van den colorado-kever gevoegd, Engeland zal, voorzoover thans bekend is, de maatregelen tegen groenten- en aardap pelenimport uit België en Frankrijk ook over ons land uitstrekken. De tuinbouw kan nog steeds niet den ken aan een vrije ontplooiing van het bedrijfsleven, omdat de regeeringssteun niet kan worden gemist. De mogelijkheid, om nog eens uit het complex van regee ringsmaatregelen bevrijd te geraken, vermindert zienderoogen en de vraag dringt zich op, wat er in de nabije toe komst te gebeuren staat. De tuinbouw kan niet op eigen beeneit staan, zoolang de financieele steun niet ge mist kan worden en spr. gelooft, dat men hieraan voorloopig nog niet toe is. Een belangrijk onderdeel van de regee ring srnaat regelen vormen de pogingen, otti door teeltbeperking en anderszins het aan bod in overeenstemming te brengen met de afzetmogelijkheid. De resultaten van dezö pogingen rechtvaardigen de conclusie, daf het practisch onmogelijk is, om zelfs maar bij benadering een regeling te ontwerpen^ die van dag tot dag aan de behoefte zal vol doen, welke ervaring men trouwens ook el ders, bij de veeteeltbeperking b.v., heeft op- GRONINGER KUSTVAARDER VOOR ZWEDEN AAN DEN GROND STOCKHOLM, 5 April. (A.N.P.). Het Nederlandsche kustvaartuig „Alpha", me tende 133 bruto, 65 nettoton. behoorende aan de Reederij „Ommies Velvis", uit Gro ningen, is op de Westkust van Zweden, nabij Uddevalla aan den grond geraakt. Het schip sloeg daarbij lek en maakte wa ter, doch men slaagde er in het met pom pen drijvende te houden. De lading is in lichters overgebracht Men zal trachten het schip op eigen kracht weer vlot te krijgen. Hetmoet als een ramp b e- schouwdworden, aldus spr., wan ne e r m e n door den langen duur van de crisismaatregelen, de ze als Iets normaals zou gaan beschouwen. Reeds thans wordt de Regeeringstoeslag op de producten ver disconteerd bij verpachtingen en verkoo- pingen Van bedrijven. De tuinbouw dreigt daardoor te ontaarden in een strijd om het bestaan zonder meer, waar bij helaas het telen voor den steun niet altijd kan worden ontkend. Het noodlot van den beschermde Is, dat hij er zoo licht toe komt, zooveel mogelijk vruch ten van die bescherming te plukken en het oorspronkelijk doel van zijn bedrijf op den achtergrond geraakt WAGEN DOOR TREIN GEGREPEN HEINO, 5 April. Gistermiddag is te Heind op den onbewaakten overweg, nabij café Kappert een ongeluk gebeurd, dat nog be trekkelijk goed is afgeloopen. Omstreeks 3 uur passeerden op den overweg twee wa gens, beladen met hout,, bestuurd door deit sleepersknecht J. B. H. uit Raalte. Op dat moment kwam uit de richting Heino eefl losse locomotief. De machinist trachtte nog te remmen, maar kon niet verhinderen, dat de laaWe wagen werd gegrepen en totaal vernield. De bestuurder bleef ongedeerd* Het ongeluk is te wijten aan onoplettend heid van den knecht 91. „Maar m'n goede zuster Da mot van avond met de postwagen van zessen nog be richt hebben, dat jij hier bent. 't Mins zou het besterve" van angst als ze niet wist, waar jij zat." irEn jy..jy..jy", zei Oom met een dave rende stem en draaide zich plots een kwart slag naar Kwiebus om, „ik stop jou straks voor straf met blote benen in bed." Wit van schrik was Kwiebus achteruit ge deinsd. Oom schaterde. De speelman sloeg zich op de knie. Ha-ha-ha! Ha-ha-ha! Hij kon niet tot bedaren kamen! dcor CateaiL- 7ee/téningea van ein. „Nou Jan, de vrouw zal je een bakkie koffie inschenlen en als ;e vannacht geaü onderdak hebt, mag je in de roef slapen," „En nou Kwiebus, de handen uit de mouw", commandeerde Oom. Ik mot alle pakkies nog rondbrenge. Hier, vang op." Het ene pakje na het andere gooide Oord naar Kwiebus toe. De trekschuit mocht geen brieven ver voeren, maar nu bonden de r brief op een steen of een turf. Dan was was het een pakje! Zo waren er verscheidene bij. Telkens aü er weer een steen kwam waarschuwde Oom! „Pas-opl'*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 2