FUNK OVER DUITSCHE
FINANCIERINGSPOLITIEK
De indruk
van Deladiers rede
jDfotizeinS
VRIJDAG 31 MAART 1939
EERSTE BLAD PAG. 2
RONDBLIK
De stemming in Polen'
Op het congres van het Kamp der Natio
nals Eenheid, dezer dagen te Warschau
gehouden, heeft generaal Skvvarczynski er
op gewezen, dat de jongste wijzigingen van I
de kaart van Europa, en van den politioken
toestand, Polen in een zeer moeilijken toe-1
stand heibben gebracht. De richtlijn van
de Poolsche politiek, zoo zeide hij,' gelegen
tusschen oost en west, was en is ook van
daag nog dezelfde: de handhaving van
'den vrede ln dit deel der wereld. Toch zijn
\vij geen pacifisten in de kleinmoedige be-
teekenis van dit begrip; de natie is be
zield van een strijdvaardigen geest, wij
aanvaarden iederen strijd voor onze
grenzen.
Met deze woorden is treffend juist geken
schetst, wat den Poolschen geest nu boven
alles bezig houdt: de machtstendenz van
Duitschland, welke zich niet naar het wes
ten, doch naar het oosten richt, en een
soortgelijken druk uitoefent als hoog water
tegen een dijkwand. En een deel van dezen
'dijk is de Poolsohe grens, welke langs
Duitsch territoir loopt, en door de politieke
verschuivingen der laatste weken aanzien
lijk is verlengd. In Warschau, doch in het
hijzonder in de Poolsche districten, welke
een Duitsohe minderheid en een druk
Duitsch douaneverkeer hebben, beseft men
den ernst, welke uit de nieuwe verhoudin
gen voortspruit. Te verklaren is dan ook,
dat zich van deze menschen, die zich sinds
twintig jaar verheugen in de herwonnen
Poolsche zelfbeschikking, een geest van on
rustige verbittering meester maakt, zoo
dikwijls zij denken aan het lot, hetwelk aan
de bewoners van Bohemen en Moravië is
toegevallen, en dat bij hen de neiging
steeds sterker wordt, zich tegen het onder
hen wonende Duitsche element te richten.
Zij duchten immens de mogelijkheid, dat de
regeering te Berlijn zich van deze minder
heid als van een wig zal trachten te be
dienen, om in de Poolsche staatkundige
eenheid een kloof te drijven, overeenkom
stig dezelfde methode, welke in andere na-
buurstaten door zekere agitatoren werd
toegepast. Overigens mag men aannemen,
'dat de berichten over Poolsoh-Duitsche
botsingen door zekere pers met graagte
tegen Polen worden uitgebuit
Naast deze vijandige gezindheid ten op
zichte van de Duitsche minderheid open
baart zich momenteel in alle kringen van
het Poolsche volk een gee6t van nationale
strijdvaardigheid. Men schenkt vrijwillige
bijdragen voor de versterking van de lands
verdediging, legt zich toe op het treffen
ivan noodvoorzieningen, gelijk deze ook op
ruimer schaal ln Groot-Brittannië werden
getroffen, en gevoelt den drang, zich in
nationaal-politieik opzicht aaneen te sluiten,
door oude grieven en veeten aan den kant
ite ruimen. Witos en andere partijleiders,
'die tijdens een vorige bestuursfase in
scherpe oppositie waren, en het land moes
ten ruimen, wilden zij dientengevolge niet
achter de tralies geraken, keeren thans uit
de ballingschap naar hun vaderland terug.
[Alle deze dingem zijn als even zoovele
stormsignalen; boven Warschau hangt het
teek en „Weest op uw hoede!"
Ook in Londen heeft men bijzondere aan
dacht voor deze verscherping van de be
trekkingen tusschen Polen en Duitschland.
Na het aanvankelijk initiatief van Cham
berlain, om tot een vier-mogendheden-ver-
iklaring tegen agressie te geraken, gevoelt
men daar duidelijker dan ooit, dat met de
Ongerepte positie van zekere Oost- en Zuid-
Europeesche landen niet slechts Britsche
belangen, doch in nog sterkere mate het
Britsche prestige gemoeid is. Desnoods kan
men nog toestaan dat Duitschland zijn vol
ledige rechten op Danzig herneemt, doch
[veel verder zal men in zijn rekkelijkhtid
niet kunnen gaan, zonder in de statensa-
menleving zijn aanzien als leidende wereld-
mogendheid in te boeten.
Het heeft sterk de aandacht getrokken,
'dat in Downingstreet zeer plotseling een
geheime Kabinetsraad heeft plaats gehad,
die enkele uren heeft geduurd en waarom
trent geen enkel betrouwbaar nieuws naar
buiten is uitgelekt. De publieke opinie heeft
©chter dit ministersconsult in nauw verband
met de anti-Poolsche campagne der nazi-
pers gebracht en de meening geopperd, dat
.Chamberlain en zijn medeweikers thans de
finitief hebben vastgesteld, welke houding
zij ten opzichte van een nieuwe Duitsche
expansiedaad zullen aannemen. In dit ver
band verluidt, dat aan Polen volledige ga
rantie ivoor zijn onafhankelijk volksbestaan
zou worden aangeboden. Daar dit oen vol
slagen wending in de Engelsche politiek op
het continent zou beteekemen, doet men goed
zulk een gerucht yoorloopig met 'n korreltje
zout te nemen.
Arbeidsdienstplicht voor
de Tsjechen
Er zal een verplichte arbeidsdienst wor
den ingesteld voor alle Tsjechen boven de
21 jaar. Hij zal overeenkomen met den Duit-
sohen verplichten arbeidsdienst, doch van
langer duur zijn, daar de Tsjechen geen mili
taire verplichtingen zullen hebben.
GARANTIE-STANDGRO EN
GARANTIE - STAND B R U 1 N
GARANTIE.STAND ROOD
GARANT1E-STANDZWART
GARANTIE. STANDBLAUW
IARCHITECTEN - HUISEIGENAREN
Vraagt Uw schilder bij alle buitenverf-
werken bovenstaande merken
Worden 5 Jaar gegarandeerd
Wed. Boonstoppel Zn.
Lak- cn Vernislabriek
WADDINXVEEN - TELEF. 50
Spijsverteringsstoornissen
plaagden hem
Geniet thans een blakende gezondheid
Acht jaren geniet deze man nu reeds een
blakende gezondheid, nadat hij tevoren ge
kweld was geweest door indigestie. „Tien
jaar geleden weid ik gekweld door spijs
verteringsstoornissen. Na ontelbare midde
len te hebben geprobeera zonder verlichting
te kunnen vinden, werd mijn toestand
steeds erger. Eindelijk probeerde ik Kru-
sclien en gedurende 8 jaren geniet ik nu al
weer een blakende gezondheid. Ik ben op
zichter in een bekende motorenfabriek en
hoewel ik 65 ben, ga ik door voor 50."
E. T.
Kruschen Salts is een combinatie van zes
zouten, die ieder een eigen werking heb
ben. Zij verwijderen de opgehoopte afval
stoffen, die de oorzaak zijn van Uw klach
ten, door aansporende werking op lever,
nieren en ingewanden, waardoor niet al
leen rheumatische pijnen, maar ook spijs-
verteringss toorn issen, voorkomen en be
streden worden. Uw bloed wordt gezuiverd
en binnen korten tijd zullen Uw pijnen ver
minderen, om tenlotte geheel te verdwijnen.
Kruschen Salts Is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en drogisten.
(Reel.)
HONGAARSCH-SLOWAAKSCHE
BESPREKINGEN STOKKEN
Hongaren verwerpen
Slowaaksche tegenvoorstellen
Te Boedapest werd gisteren officieel
medegedeeld, dat door de Slow aken
in de Hongaarsch-Slowaaksche grens
afbakeningscommissie territoriale
eischen zijn gesteld, welke door de
Hongaren zijn afgewezen. De bespre
kingen werden opnieuw onderbroken,
daar de Slowaken verklaarden, nieu
we instructies van hun legeering in
ontvangst te moeten nemen.
Een interview met Tiso
In een vraaggesprek met den correspon
dent van Havas heeft minister-president
Tiso van Slowakije o.a. verklaard:
Naar aanleiding van den Hongaarsohen
inval heeft onze regeering geen beroep op
Duitschland gedaan, omdat zij de wereld
wilde toonen, dat Slowakije in staat is, zelf
zijn onafhankelijkheid en zijn grenzen te
verdedigen".
Op de vraag waarom men het Hongaar
sohe leger het Slowaaksche grondgebied
heeft laten binnendringen, verklaarde Tiso:
„Op den dag van den inval meldde zich
een Hongaarsohe afdeeling met een witte
vlag bij de Slowaaksche autoriteien. De af
gezanten overhandigden den Slowaakschen
commandant toen een e'genhandig door
den commandant der Hongaarsohe troepen
geschreven brief, waarin gezegd werd:
„Met goedvinden van de Duitsohe natie
betreden de Hongaarsohe troepen het Slo
waaksche grondgebied en zij zullen halt
houden bij de als volgt getrokken lijnH
De Slowaaksche commandant, die trou
wens door de schending van de door de
Hongaren erkende grens verrast was, meen
de geen tegenstand te moeten bieden.
Toen wij echter van de gebeurtenissen
op de hoogte waren gesteld, hebben wij,
zonder iemand te raadplegen, order gegeven,
de Hongaren tegen te houden. Van toen af
hebben zij geen pas voorwaarts kunnen
doen".
Tiso voegde hieraan toe, dait de Hongaren
niet waren teruggedrongen, omdat „de Hon
garen wensohten, dat wij een Slowaaksche
delegatie naar Boedapest zouden zenden,
met de opdracht, in een gemengde commis
sie te onderhandelen en voorstelden, de
vijandeliijkhelen onmiddellijk te staken tot
de onderhandelingen geëindigd zouden zijn
Sterk door ons goed recht, hebben wij
het Hongaarsdhe voorstel aanvaard om blijk
te geven van onzen wil, bij te dragen tol
het herstel van den vrede in dit deel van
Europa, doch wij geven niet toe aan de Hon
gaarsohe eischen.
Onze delegatie is weer naar Boedapest
vertrokken. Zij zal onze tegeivvoorstellen
overhandigen, die in één zin samengevat
kunnen worden: terugkeer tot de oude
grens".
Op de vraag, of de Hongaren waren aan
gemoedigd, om tot hun actie over te gaan
antwoordde Tiso: „Ik kan u onmogelijk
mijn meening op dit punt zeggenf'.
De presidentsverkiezing
in Frankrijk
Zal Lebrun aanblijven?
De besprekingen te Parys, in verband met
de verkiezing van een president van de
Fransche Republiek zijn in een actieve
phase getreden. De geheele senaat, behalve
de socialisten, wensdht daft Lebrun aan
blijft. Men weet dat Jeanneney dit den pre
sident kenbaar heeft gemaakt. Herriot had
daarna een onderhoud met Lebrun, waarin
hij hem de standpunten der partijen mee
deelde. Het is zeker, dat de socialistische en
communistische partijen candidaten, die tot
hun groepen behooren, zullen stellen. Ook
is Fernand Bouisson voornemens zich
candidaat te stellen.
In beginsel is Lebrun tegenstander van
verlenging van zijn mandaat.
BEZOEK VAN DE CANADEESCHE
VIJFLING AAN HET ENGELSCHE
KONINGSPAAR
Oliva Dionne, de vader van de beroemde
vijfling, heeft de invitatie van het Engel
sche Koningspaar om zijn kinderen de
22ste Mei naar Toronto te brengen, geaccep
teerd. De Koning en de Koningin zuilen
namelijk geen gelegenheid hebben de reis
naar Callendar te maken.
Het bestuur van Ontario heeft de
Dionnes voor deze rejs een special en trein,
bestaande uit twee gedesinfecteerde wagens
aangeboden.
Vader Dionne, die oorspronkelijk nogal
wantrouwend tegenover de Koninklijke in
vitatie scheen te staan, heeft nu verklaard,
dat hij er zich zeer op verheugde om niet
alleen zijn vijfling, maar ook zijn zeven
andere lrindeuen aan deü Koning en de
Koningin, yoor te stellen*
DE UITZONDERINGS
TOESTAND TE MADRID
Het onderzoek naar oorlogs
misdaden begonnen
Politieke vluchtelngen
De militaire gouverneur van Madrid, Es-
pinosa de las Monteros, heeft gisteren in de
stad en de provincie Madrid den uitzonde
ringstoestand afgekondigd.
Het bestuur van Madrid is door de militai-
e autoriteiten overgenomen tot de komst
■an het reeds benoemde gemeentebestuur.
De rechtsche autoriteiten hebben een
bevel laten aanplakken, waarin gezegd
wordt dat alle ambtenaren en beambten
van de hoofdstad zich binnen veertien
dagen moeten melden bij het militaire
gerecht, waar zij mededeelingen moeten
doen over hun handelingen sedert Juni
1936. Verder moeten zich aanmelden alle
militairen, alle nachtwakers en de huur
ders van huizen, waar moorden zijn ge
pleegd. Personen, die in het bezit zijn
van documenten, die den republikeinen
hebben toebehoord, moeten deze docu
menten aan de autoriteiten overhandi
gen.
In de kelders vian't Escorial zijn 25 ton ont
plofbare stoffen gevonden. Een groot aantal
niet-ontplofte mijnen in de kelders der Ma-
dnleensche gevangenis zijn onschadelijk ge
maakt.
Er worden voorbereidingen getroffen om
Franco te ontvangen. Goiooecha, de gouver
neur van de Bank van Spanje, is vergezeld
hooge functionnarissen te Madrid aange
komen.
Generaal Miaja bevindt zich thans te Cher
ohel, een klein plaatsje op ongeveer 100 K.M.
van Algiers. Hij zal zich daar waarschijnlijk
metterwoon vestigen.
De politieke exodus
Uit Cartagena is te Algiers aangekomen
3n aviso van de vroegere Spaansche rrgee-
,ng, met aan boord 154 passagiers en oen uit
zestien personen bestaande bemanning. Alle
wapens waren overboord geworpen.
Het Britsche s.s. „Stanbroak" is te Mersel
Kebir aangekomen met 1800 vluchtelingen
uit Alicante, doch het is zeer twijfelachtig,
of zij ontscheept mogen worden, aangezien
alle mannelijke passagiers van het Britsche
s.s. „African Trader", dat reeds eerder vaa
aangekomen, nog steeds aan boord worden
gehouden.
Het s.s. „Lezardicux" ligt eveneens te Mer
sel Kebir voor anker met nog 1000 vluchte
lingen. terwijl voortdurend nog te Oran sche
pen vol vluchtelingen aankomen, die naar
Mersel Kebir worden gezonden.
Uitwisseling van krijgsgevangenen
Op het oogenblik zijn onderhandelingen
gaande over de uitwisseling van Britsche en
Jtaliaansche krijgsgevangenen. Gisteren
heeft de kruiser „Sussex" 167 Italiaansche
gevangenen van Gandia, waar zij uit Valen
cia waren aangekomen, naar Palma ver
voerd.
Men hoopt, dat deze uitlevering zal wor
den gevolgd door de repatrieering van 70 ge
vangenen. die zdoh nog in handen van Fran
co bevinden.
Intusschen vervoeren Britsche oorlogs
schepen politieke vluchtelingen uit Spanje.
Gisteren zijn er 50 met Britsche torpedoboot-
jagers uit Gandia vertrokken cn vandaag
vertrekken er nog 100. Al deze vluchtelingen
zijn republikeinsch-gezinden, die zich niet
aan misdrijven hebben schuldig gemaakt
Telegram van Victor Emmanuel
Victor Emmanuel van Italië heeft
aan Franco het volgende telegram gezonden:
„Terwijl de dappere nationale strijdkrach
ten thans heldhaftige daden met de over
winning bekronen, wil ilk tegenover u, die
er de bezieler en leider van waart, uiting
geven aan mijn bewondering en aan die van
alle Italianen, die met mij in de herboren
bevriende groote natie den triomf van de
beschaving en van de rechtvaardigheid be
groeten".
EEN COCAINE-ZWENDEL
ONTDEKT IN ZWITSERLAND
Een 44-jarige Rotterdammer
de hoofdpersoon
In Zofinigen, in het Zwitsereche kanton
Aargau, is een zwendelaffaire in verdoo-
vende middelen aan het licht gekomen.
Op Maandagavond 20 Maart 1939 viel te
Aarburg een auto in de Aare. De bestuur
der, de 29-jarige Walter Gygiax, garage
houder te Luzern, sprong tijdig uit den
wagen.
De eigenaar van het voertuig, de 35-jarige
Ernst Hufschmid, een reiziger uit Solothurn,
was uitgestapt en sprong na het ongeval, dat
beide lieden hadden afgesproken, in het wa
ter en riep om hulp. Gygiax en de eigenaar
van hotel Klos trokken hem naar den kant,
eerstgenoemde met zijn in de buurt
geparkeerde auto naar Luzern wegreed.
Daar het geval aan de politie verdacht
voorkwam, ging zij over tot de aanhouding
van Hufschmid, die in zijn verhoor bekende,
het ongeval te hebben gefingeerd om geld-
voor een cocaïnehandel voor té spie
gelen, dat de door hen met 42.000 francs
vooruitbetaalde 10 kilogram cocaïne was
verloren gegaan. Een dergelijke fraude had
Gygax reeds in Augustus 1938 op het Vier-
woudstedenmeer tusschen Brunnen en Treib
toen hij een bootje met een voor
Nederlander bestemd fleschje cocaïne,
ter beweerde waarde van ruim 10.000 francs
liet omkantelen. Ook in het kanton Bern
werd zulk een truc gebruikt. Vermoedelijk
bevatten de met „Merks Darmstadt'' geëti
ketteerde fleschjes slechts zuurvrije natrium
of borax.
De bedrogpleging was uitgegaan van een
44-jarigen Nederlander, J. J. B. uit Rotter
dam. Tezamen met Gygax, in wiens huis te
Luzern hij woonde, had hij het geval op
touw gezet. Gygax deed zich bij de belang
hebbenden voor 3lB leverancier, B. als koo-
per, die een 100 procent hoogeren prijs bood
en de lieden, die Gygax geld voorschoten,
door het vertoonen van een pakje bankbil
jetten van duizend gulden animeerde. Zoo
bood hij voor de 10 kilogram cocaïne bij de
jongste a faire, waaraan geldgevers uit So-
lothium en omgeving, waaronder een fabri
kant met 31.000 francs, deelnamen, een prijs
van 65.000 francs, waarop hij 5.000 francs
vooruitbetaalde. Voor Hufschmid, die als be
middelaar bij financieel kraohtige personen
optrad, werden de betrekkingen tusschen
Gygax en B. geheim gehouden.
Nadat Gygax in een hotel te Olten zich
den prijs voor de 10 kilogram cocaïne door de
geldgevers uit Solothurn had laten uitbeta
len, zou Hufschmid de cocaïne te Solothurn
aa-n B. afleveren, doch deze was verdwenen
en waarschijnlijk naar Nederland vertrok
ken. Een verzoek tot aanhouding is thans
tegen hem uitgevaardigd. Gygax en zijn
vrouw, een Nederlandsehe, werden in Luzern
gearresteerd en in Zofingen opgesloten. De
huiszoeking bij Gygax leverde behalve be
zwarende correspondentie slechts tien leege
cocaïneflesohjes op.
Frick over het lot der
minderheden
Te Berlijn heeft de rijksminister van
binnenlandsche zaken, Frick, gesproken
over „De niet-Duitsche volksgroepen in het
Duitsche Rijk".
Frick wees er in zijn rede op, dat, daar
de grenzen van „Volkstum" en staat zich
in Europa nooit volkomen zullen dekken,
onnoodige plagerijen van nationale min
derheden vermeden moeten worden. Dit
geldt in gelijke mate voor de Duitsche
volksgroepen buiten als voor de niet-Duit
sche volksgroepen binnen het Rijk.
De grootste niet-Duitsche volksgroep in
het rijk vormen de circa 300.000 Tsjechen
in de Sudeten-Duitsche gebieden. Het in
Bohemen en Moravië wonende Tsjechische
millioenenvolk vormt een eigen rijksprotec
toraat Daar is het eigen nationale leven
van het Duitsche en het Tsjechische volk,
die er sedert meer dan duizend jaar naast
elkander wonen, gewaarborgd.
De op één na grootste volksgroep ln het
Duitsche Rijk is de Poolsche. Blijkens de
volkstelling van 1933 leven er in de Duit
sche Oostelijke gebieden 113.000 personen,
die de Poolsche taal tot moedertaal heb
ben, terwijl 285.000 personen als hun moe
dertaal het Duitsch en het Poolsch hebben
opgegeven.
De Polen hebfcen in bijzondere mate voor
deel getrokken van de Duitsche heropstan
ding. Er zal nauwelijks een werklooze Pool
in het rijk zijn, hetgeen helaas van de
Duitsche volksgenooten in Polen niet ge
zegd kan worden.
Vervolgens wees Frick op de groote vrij
heid, welke de Polen op het gebied van
het onderwijs in Duitschland genieten en
somde dan de overige minderheden in het
groot-Duitsche rijk op: Kroaten, Slovenen,
Hongaren en Litauers, waarbij hij nog
maals verzekerde, dat de eigen ontwikko-
ling van iedere niet-Duitsche volksgroep
gewaarborgd is.
„Het ligt, aldus verklaarde ten slotte
Frick, voor de hand, dat de behandeling
der Duitsche volksgroepen in een anderen
staat niet zonder gevolgen kan zijn voor de
behandeling der desbetreffende niet-Duit
sche volksgroep in het rijk.
De Duitsche-Poolsche minderheden-ver^
klaring van 5 November 1937 heeft tot
nog toe helaas niet alle wenschen kunnen
voldoen. Hier dienen inderdaad een reeks
brandende kwesties te worden opgelost.
Geheel anders staat het aan de Duitsch-
Deensche grens. Hier kan van een verblij
dend wederzijdscb, begrip gesproken wor
den"*
VICTORIA-
WATER
GEZONDHEID
De bomaanslagen op een der
Theemsbruggen
Hoe de bommen geplaatst werden
Enkele arrestaties
Thans is bekend geworden, dat de
Hammersmithbrug te Londen voor groo-
tere schade en wellicht vernieling is
gespaard, door de tegenwoordigheid van
geest van een voetganger, die, toen hij
een pakje zag, waaruit rook en een sis
send geluid kwamen, dit terstond in de
rivier wierp. Het pakje, waarin een oud
koffertje, ontplofte voordat het in het
water terecht kwam en de tweede bom
ontplofte kort daarna.
Een half uur na de ontploffing wist de
politie' reeds hoe het koffertje op de brug
was neergelegd. De eigenaar van een taxi
onderneming kwam met een zijner chauf
feurs op het bureau in het Westen, waar de
chauffeur vertelde dat hij was aangehouden
door vier mannen, die een koffertje bij zich
hadden en die hem gelastten naar Ewell in
het duin van Epsom te rijden. Op een een
zame plaats werd den chauffeur geboden te
stoppen en toen de niets kwaads vermoeden
de man daaraan gevolg had gegeven, werd
hij door de vier mannen aangevallen en
overmand en achter in zijn eigen taxi ge
duwd onder bewaking van twee man Een
derde nam de chauffeurspet van zijn hoofd
en nam achter het stuur plaats en nu ging
de tocht ln volkomen tegenovergestelde rich
ting naar Hammersmith. Hier stopte de
auto vlak bij de brug; de vierde man met
het koffertje stapte uit en de drie anderen
reden met hun slachtoffer naar Shepherds
Bush (dicht bij het stadion van Wembley)
waar zij op een zijweg de auto verlieten en
binnen enkele seconden spoorloos verdwe
nen waren.
Een andere chauffeur heeft meegedeeld dat
hij vijf minuten na den aanslag op Hammer
smith Broadway aangehouden was door een
jongen man natuurlijk de vierde die het
koffertje met de tijdbom geplaatst had
die wel niet zenuwachtig deed maar toch
erge haast bleek te hebben. Ook deze auto
naar Shepherds bush gereden, waar de
man had afgerekend en de auto verlaten
had.
De politie die vijf minuten na den aanslag
ter plaatse was heeft in een wijden omtrek
dadelijk alle auto's en vrachtwagens laten
aanhouden en doorzoeken en in den loop
van den middag zijn twee personen gearres
teerd, die gisteravond nog met beide chauf
feurs geconfronteerd zouden worden.
Tegen den avond is nog een derde per
soon gearresteerd, maar de politie weiger
de in verband met het onderzoek nadere in
lichtingen. Alle bruggen over de Theems
zijn gisteravond extra bewaakt met vier
agenten in plaats van een die geregeld op
de bruggen de wacht houdt.
Lasten worden zooveel mogelijk
verschoven naar de toekomst
Ondraaglijke rentelast moet
vermeden worden
„Wij komen over de moeilijk
heden heen"
De Duitsche rijksminister van economi
sche zak.en, tevens rij ksbainikpresi dent,
Funk, heeft gisteren voor de vergadering
der centrale rijksbankcoinmissie een rede
voering uitgesproken en n.m. uiteengezet,
dat de nieuwe regeling in de Midden-
Europeesche ruimte nieuwe politieke en
economische krachten heeft doen ontstaan.
Zooals steeds in de geschiedenis dér volke
ren is ook ditmaal de politiek baanbreek-
ster geweest voor de vorming van nieuw
economisch leven en gebeuren. Duitsch
land is thans het grootste industrieland
ter wereld en tegelijkertijd zal de door de
natuur aangegeven groote economische
ruimte van de Noordzee tot aan de Zwarte
Zee voor alle betrokken landen met meer
succes georganiseerd kunnen worden.
Voorts moet de nauwe politieke en gees
telijke verbondenheid tusschen Duitschland
en Italië ook leiden tot een verbondenheid
der beide staten, doordat de wederzijdsche
economische krachten systematisch voor
de gemeenschappelijke groote taken geor
ganiseerd en uitgebuit worden.
Ten aanzien van de
Duitsch-Roemeensche overeenkomst
verklaarde Funik, dat daarmede een eco
nomisch verdrag tot stand is gekomen, dat
baanbrekend cn ridhtingaangevend ge
noemd kan worden. Hier rollen geen „zil
veren kogels" zoo zeide Funk, maar wor
den de door de natuur gegeven economi
sche krachten en arbeidsenergieën voor
een gemeenschappelijke prestatie gemobili
seerd en methodisch in werking gebracht.
Duitschland geeft credieten op langen
termijn in halffabrikaten en fabrikaten, die
weer worden ingelost door arbeidsproduc
ten van het Roemeensche volk, Onze pro
ducten hebben derhalve in Roemenië de
functie van deviezen. De door den Staat
geregelde arbeidsprestatie is dus de basis
voor de valutaveiligheid.
Wij zullen, zoo zeide spr. onze eco
nomie niet weer afhankelijk maken
van een internationaal gemanipuleerde
valuta- en conjunctuurpolitiek, nu het
ons gelukt is met onze eigen methoden
met succes te verwezenlijken.
De kapitaal arme volkeren zullen zich
niet meer door buitenlandsche leeningen
afhankelijk maken. Om in gemeenschappe-
lijken arbeid de internationale handelsbe
trekkingen te bevorderen en aan de wereld
huishouding weer een gezonden grondslag
te geven, heeft Duitschland met Engeland
en Frankrijk besprekingen welke succes be
loofden, gevoerd, die nu door de laatste
politieke gebeurtenissen onderbroken zijn.
Na de vestiging van de nieuwe orde in
de Midden-Europeesche ruimte is de nood
zakelijkheid van de voortzetting dezer be
sprekingen eerder grooter geworden.
Funk noemde, voortgaande, het voorlook
pig in beslag nomen van particuliere saldi'
van een onder het protectoraat van het
Duitsche rijk gesteld land door Engeland
een houding, aie aangenomen is met mis-«
kenning van de feitelijke toestanden.
De nieuwe bank wet
In de nieuwe bankwet, aldus vervolgde
spr., zal recht van toezicht en instructie van'
den Fü-hrer voor de Duitsche Rijksbank;
vastgelegd worden. Voorts moet de kapi-
taai-deelneming aan de Rijksbank opnieuw
worden geregeld.
Daarbij moet vergaand rekening gehou-
den worden met hen, aie tot dusverre aan-
deelen bezaten in binnenland en buiten
land; De thans nog in het buitenland aan
wezige aandeelen van de Rijksbank zullen!
gerepatrieerd worden en de buitenlandsche
bezitters zullen loyaal schadeloos worden!
gesteld. 1-Iet Rijksbankaandeel zal in het
geheel geen beurswaarde in den gebruike-
lijken zin zijn.
De valuta van een land' zal nooit door,
de circulatiebank tegen den wil van het
■staatsgezag bepaald kunnen worden, ver
ondersteld, dat een dergelijk staatsgezag
voorhanden is. Niet de circulatiebank
maar de staatsleiding is verantwoordelijk
voor de valuta.
De valuta is ook nooit het primaire, maar
is steens afhankelijk van de kracht en het
verstand van de staatsleiding en van dg
organisatie van het economische leven. In
een rationeel en ordelijk geleid, sterk en
gezond economisch leven, zal geen slechte
valuta en in een verworden en zieke eco
nomie geen goede valuta zijn. De Duitsche
economische politiek moet er voor zorgen*
dat loonen en prijzen stabiel blijven, om
dat zij de voorwaarden voor de stabiliteit'
der valuta zijn.
De omgekeerde wereld
De taak voor de nieuwe financierings-
politiek kenmerkte Funk als volgt:
1. De lasten, zooveel slechts mogelijk is*
naar de toekomst te verschuiven.
2. Het Rijk te verschoonen van ondraag
lijke rentelasten,
3. De kapitaalmarkt weer voor het par
ticuliere bedrijf ter beschikking te stollen*
Dit geschiedt door het nieuwe financieels
plan.
Tenslotte verklaarde de Rijksminister;
voor economische zaken, dat de nieuwe
wegen der crediet- en financieele politiek
uit de eischen van het groote gebeuren van
dezen tijd zijn ontstaan.
Zij zijn derhalve niet slechts nieuw,
maar ook stoutmoedig. Hun sterke dy-
namiek, zoo zeide hij, zal ons over
moeilijkheden heen helpen, aangezien
wij, niet op een dwaalspoor gebracht
door de critiek van het buitenland, on
zen weg zullen voortzetten, die ons ver
der vooruit en omhoog zal leiden.
De behoefte der wereld aan economische
goederen is ongelimiteerd. Het gaat er
slechts om de juiste organisatie en een sa
menwerking vol begrip te vinden. Duitsch
land heeft nog nooit de hand afgewezen*
die daartoe geboden werd. Duitschland zal'
het ook in de toekomst niet doen en wet
te minder naarmate het sterker is.
Democratische staten trekken
met Frankrijk één lijn
De radio-rede van D a 1 a d i e r legt duide
lijk het voornemen aan den dag, zoo schrijft
G a y d a in de „Giornale dTtalia", om voor
altijd de deur voor onderhandelingen te
sluiten. Italië neemt kennis van deze betoo
ging. Men heeft geen haast, en zal wachten.
Intusschen zal de kloof, die tusschen beide
landen bestaat, open blijven. De geschiede
nis zal er zioh eens mede belasten, vast te
stellen, of die kloof geen beslissende rol
speelt op het huidige, dramatische oogen
blik in Europa.
Voortgaande verklaart Gayda, dat in strijd
met de cijfers van de volkstelling van 1936
in Tunis, wellke aangehaald werden door
Daladier. en volgens welke er in Tunis
108.000 Franschen wonen tegenover 94.000
Italianen, de bevolking van werkelijke
Franschen in Tunis nauwelijks stijgt tot
60.000 pereon, terwijl de Italianen, met in
begrip van de tot Franschen genaturali-
seerden en hun kinderen, een aantal van
150.000 bereiken.
Een Duitsche persstem
De Berlijnsche correspondent van het
Hamburger Freandenblatt" schrijft o.a., dat
het dreunende en luide „nooit", dat Frank
rijk van den aanvang af gesteld heeft tegen
over de Italiaansche eischen, herhaald is,
zij het ook met eenige beperkingen in een
iets verzoenenider vorm. Daladier is ook
thans nog niet bereid te erkennen, dat de
eischen van Mussolini met de begrippen
Djiboeti, Suez en Tunis reeds bekend ge
worden zijn. Dat is in waarheid de achter
grond van den huldigen ontwikkelingstoe
stand. Bovendien heeft de Fran sohe minis
ter zich op volkomen overbodige wijze ge
ërgerd over de gebeurtenissen in Midden-
Europa, teneinde zich om zoo te zeggen aan
het hoofd te stellen van een ideologisch
front van „vredesnaties".
Men zal er zioh in Frankrijk moeilijk
over kunnen verbazen, wanneer ook dit
deel der radio-rede van Daladier aan Duit-
sohen kant nu juist niet geestdriftig is op
genomen, aldus dit blad.
Geestdrift ln Tunis
Naar Havas uit Tunis meldt, is de rede
van Daladier met instemming in alle krin
gen der bevolking ontvangen. Tot laat in
den nacht trokken geestdrifige groepen
door de straten Een zelfde beeld boden
Souese, Sfax, Bizerta en Gabes, waar op de
voornaamste punten luidsprekers waren
aangebracht Optochten trokken door de
straten onder het zangen van nationale
liederen.
Washington betuigt Instemming
ï>e eerste reactie te Washington op 0e
Lrede yen; Daladier Ja öoq [warme goedkeu--
Waangenam
laxeermidde
7 VERWEKT GEEN KRAMP
Bil apotheker» en drogisten in verpokkinger
10, 30 en 60 tabletten.
(Reel.)'
ring. De radio-omroepen leverden het eerste
commentaar en noemde de rede kalm,
waardig, vastberaden en gematigd. Men
maakte een vergelijking tusschen den waar
digen toon van Daladier en de „heftige'
demagogie van de dictaoren".
In kringen van het ministerie van buiten,
landsche zaken wordt gezegd dat imen de
houding van Frankrijk ten aanzien van dö
rialiaansche eischen volledig goedkeurt*
Deze houding is gebaseerd op een stand
punt, dat alle vredelievende landen moet
vereenigen.
Mien is verdei' van oordeel, dat de rede
een keerpunt vormt in de ontwikkeling van
de houding van Frankrijk sedert de jongste
gebeurtenissen.
Ook de Amerikaansche pers brengt hulde
an Daladier.
Diepe indruk in Engeland
De redevoering van Daladier heeft in
Engeland diepen indruk gemaakt De na
dere mededeelingen over de Fransoh—Ita
liaansche controverse hebben een zeer le
vendige belangstelling gewekt.
Men hoopt te Londen, aldus Havas, dat
Rome de geboden gelegenheid te baat zal
nemen, om Parijs voorstellen te doen, wel-
ke in staat zullen stellen de tusschen bei
de landen hangende kwesties definitief tö
i egel en.
Wat Duitschland aangaa/t, het nieuw»
dogma der noodzakelijkheid van „levens-
ruimte", dat in de plaats komt van dat van1
het ras, werd hier de laatste dagen vol
doende veroordeeld om te kunnen beweren*
dat de woorden van Daladier het oordeel
van Engeland evenzeer weergaven als de
gedachte van Frankrijk.
Een Fransch-Roemeensch
handelspact gesloten
Te Parijs is sisteravond een Roemeensdl.
fransen handelsverdrag geparafeerd Over.
eenkomstig dit verdrag verdubbelt Frcnk-
ryk zijn aankoopen van Roemeensdhe pe
troleum en zullen de invoerrechten op Roe
meensche landbouw-oroducten verlaagd
worden.
Het decreet tot verlaging van deze in
voerrechten zal Zaterdagochtend worden'
uitgevaardigd tezamen met een decreet,
waarbij de invoerrechten op landbouwpro
ducten uit Zuid-Slavië worden verlaagd*
Hierdoor kan het reeds tusschen Parijs ezj
Belgrado gesloten verdrag in werkl#
ttreden, 1
