MAANDAG 37 MAART 1939
TWEEDE BEAD PAG. s
N.V. INGENIEURSBUREAU
voor
BOUWNIJVERHEID
BOUW-EN GEWAPEND
BETONWERKEN
Volgeivj nauwkeurig werkplan In zeer korten tijd.
OEGSTGEEST
Tel. Leiden 1993 - 1996
VERWARMING
VENTILATIE
KLIM A T1SEERING
N.V. STAAL-LASCH
VOORBURG (Z-H.)
WËSTEINDE 80-84 - TELEFOON 778352
Luchtleidingen, toestellen, apparaten,
en alle onderdeelen voor lucht
conditioneering. Uitvoeren electrische
laschwerken door het geheele land.
N.V. HOUTH. v.h. P. ROT Cz.
WESTZAAN
AMSTERDAM - 's-GRAVENHAOE
LIJSTENFABRIEK
STOOMZAGERIJ en SCHAVERIJ
Voor
Nieuwe
en Gebruikte
VLAMBUIZEN
GASBUIZEN
fittings
BOUW-MIJ. „VONDELKWARTIER"
HAARLEM
PRACHT EEERENHUIS op eigen grond
met 5 laar gratis onderhoud f 4200.
alles op contract verhuurd 12 eigeD
geld dat ls belegglngl
Inl.: Dlr J BROERTJES
HEERENHUIZEN HAARLEM
M500.—waarvan 8000hypotheelc.
Prima gclilbeleKKlnic. gegnrand. 12 X netl»
Kamers, keuk.. zold., v. en a. tuin. baJcon
■ehuur. enz. Pracht afwerking. Eigen grond
Gunstige ligging, nahü Kerken en Scheler
Vanaf den
Haagschen Toren
Bij het naderen van de lente.
De Hofstad en de hoofdstad.
De spoorwegen paraat
Het heeft er mi veel van, of
de lente wa.ar]ijk voor de deur
staat. De voorjaarsboden, de rei
gers, zijn reeds even geleden in
de boomen van Zorgvliet neer
gestreken, en daarnaast zijn er
indere onmiskenbare teekenen.
We zouden hier kunnen noemen
de vernieuwingen, welke in het
III ÜV stadsbeeld worden aangebracht,
f/Ws IW^Ü doordat aan verscheidene bestra-
t'n^en werkzaamheden worden
verricht'Doch vooral denken we
aan de Scheveningsche Pier, die
weer wordt opgetuigd en een
verfje krijgt, aan het wegruimen
van het in ae wintersche stor
men en buien opgewaaide zand,
en aan zooveel meer. Is het
pure verbeelding, zoo we zeggen,
dat het in de Residentie iets
vroeger voorjaar is dan elders in ons land
het geval is?
Vooral 's-Gravenhage-aan-Zee maakt zich.
gereed tot het ontvangen van vreemdelin
gen. Vooral 's zomers worden ze verwacht
's zomens, doch er zijn altijd buitenlanders,
die het er ook op wagen ia maanden, welke
met een r zijn gesierd. In het bekende En-
gelsche tijdschrift „Punch" van 15 Februari
j.l., dus midden in het kille jaargetijde, von
den we een beschouwing van een Engelsoh-
man, die een week in ons land heeft door
gebracht, ongetwijfeld een respectabele pe
riode voor een buitenlander. Zijn overzicht
hoe kan het in dat blad ook anders?
is allerminst zwaarwichtig, maar met eenig
luchtig élan weet hij toch enkele treffende
opmerkingen te plaatsen. We laten zijn ver-
zuahting rusten, als hij tot de ontoekking
komt, dat hij voor zijn dierbaar pond niet
meer dan aoht-en-een-halven gulden krijgt
Ook kunnen we de gebruikelijke verbazing
gevoegelijk passeeren, die het groot aantal
fietsen bij hem heeft gewekt, aJ constateer
den we niet geheel zonder genoegen, dat hij
de rijwielbelasting alleszins redelijk vindt...
In de beide Kamers van het Parlement voel
de hij zich al spoedig op zijn gemak.
Niet geheel onbegrijpelijk echter is zijn
verbazing, aat ten onzent Amsterdam de
hoofdstad des land is, terwijl alles, wat men
in een hoofdstad pleegt aan te treffen, fei
telijk in Den Haag gezocht moet worden.
De schrijver noemt hierbij ook het Konink
lijk Paleis, maar zijn gids had hem kunnen
vertellen, dat we in Amsterdam ook een
Koninklijk Paleis bezitten, zonder dat de
gids daarbij nog had behoeven uit te wei
den over raadhuisproblemen en al wat daar
aan verwant is.
Den Haag niet de hoofdstad! De Engelsch-
man heeft wellicht ongemerkt iets aange
stipt, dat weer wat in het middelpunt van
de belangstelling is gekomen. In enkele pu
blicaties is er namelijk den Jaatsten tijd de
aandacht op gevestigd, hoe in het buiten
land, niet slechts in de gesprekken, doch
ook in schrifturen, niet Amsterdam, maar
Den Haag vaak wordt aangezien voor i
hoofdstad.
De huidige toestand schijnt te dateeren
uit den tijd van Koning Lodewijk Napoleon,
die op een goeden dag de Hofstad verliet
en zijn intrek nam in het Amsterdamsche
raadhuis. En na de restauratie verklaarde
de Grondwet van 1814 onomwonden: „De
beëediging van den Souvereinen Vorst en de
inhuldiging bij de Staten Generaal zullen
plaats hebben in de stad Amsterdam, a 1 s
de hoofdsta d" De vreugde was kort van
duur, want reeds het volgend jaar. na de
vereeniging van Nederland en België, wer
den in de Grondwet als plaats van beëedi
ging aangewezen beurtelings Amsterdam en
een stad in het Zuiden. En na de losmaking
van België sprak de Grondwet van 1840 van
„de stad Amsterdam" als de plaats, waar de
Koning bij het aanvaarden van de regeering
wordt beëedigd en ingehuldigd. Van „hoofd
stad" is geen sprake meer, evenmin als in
de volgende Grondwetten.
Belangwekkend is de korte samenvatting,
welke Thorbecke in 1841 van het verloop der
historie gaf. Na erop" te hebben gewezen,
dat in de Republipk, die meer Bondgenoot
schap dan Staat was, een hoofdstad niet te
pas kwam, merkte hij op, dat „eene van de
eerste handelingen van Koning Lodewijk
was, Amsterdam tot hoofdstad te verklaren.
Het bleef bij de verklaring niet. Het nieuwe
Rijk moest, vooral naar de begrippen van
den Franschen Koning, eene hoofdstad heb
ben, die met der daad middenpunt ware, en.
door overwigt van aanzien en vermogen, de
steun kon worden van eene meer en meer
gecentraliseerde regering. Zoo men in het
Koningrijk Holland naar een Parijs zocht,
het was buiten twijfel Amsterdam".
„Amsterdam bleef ook vervolgens, na de
inlijving van het Land bij het Fransche
Keizerrijk, werkelijke hoofdstad, zetel der
algemeene regeering. Na de vrijwording liet
men Amsterdam oe eer, waarop het. na al
die antecedenten, aanspraak had-: maar in
't wezen kwam men terug tot de oude in
stelling der Republiek, onder welke 's Hage,
zonder hoofdstad te zijn, de bestendige ver
gaderplaats was geweest zoo van de Staten
en het gouvernement der Provincie Holland,
als van óe collegien en ambtenaren van de
algemeene regering der Republiek".
Tot slot, herinnerde Thorbecke eraan, dat
in 1840 de aanspraak op den titel van
„hoofdstad" door Amsterdam niet is ver
nieuwd. Zoo blijkt ook de Grondwet den
weegschaal niet in het voordeel van de Am-
stelstad als hoofdstad te doen doorslaan.
Maar er zijn in onze dagen wel gewichtiger
problemen dan de vraag naar de hoofdstad,
al komt na een kleinen blik in de historie
de verbazing van den voornoemden Engelseh
man ons temeer verstaanbaar voor.
Met de spoorwegen heeft Den Haag niet
vpel van doen. Zeker, het heeft verschillen-
r' stations en daarbij twee van bijzondere
beteekenis, maar de Residentie als spoor-
wegstadneon. dat is een combinatie, die
ongewoon aandoet. Toch krijgt ook 's-Gra-
venhage aandeel in de pogingen, vanwege
de spoorwegen gedaan, om het bedrijf zoo
up-to-date mogelijk te houden en te maken.
Op het station Hollandsche Spoor zal men
namelijk weldra in de vestibule een zen Tn-
lichtingenstand kunnen aantreffen, een
plaats, waar men de naam wijst het reeds
uit allerhande inlichtingen kan krijgen.
Zeker, er waren reeds informatieloketten,
maar die vielen te weinig op, en een
eigenschap van een goeden inlichtingen
dienst is toch. dat hij opvalt! Ook hiermee
zullen dus onze vreemdelingen doch niet
alleeri zij misschien gebaat zijn.
Verslag van het Werkfonds
Er zijn 495 plannen in voorbehandeling
Voor ruim 60 millioen in uitvoering
Verschenen is het verslag van hel
Werkfonds over de periode 1 April 1938
lot 1 Januari 1939. In dit verslag wordt
een overzicht gegeven van de in uitvoe
ring zijnde werken. In totaal waren in
uitvoering 18 rijkswaterstaatswerken,
waarvoor geiblokkeeró was 3.157.505.
De overige in uitvoering zijnde werken
beliepen in totaal 185, waarvoor geblok
keerd was 59.539.027.
Per 31 Dec. 1938 bedroeg het totaal aantal
plannen, waarvan een of meer bestekken
door het Werkfonds zijn goedgekeurd. 28 tot
een bedrag van 2.416.060.—.
Het totaal aantal plannen, goedgekeurd
door de ministerieele commissie. nad,at over
de loonen overeenstemming is bereikt, be
droeg 31 Dec. j.l. 32 tot een bedrag van
8.907.625.—.
Het aantal plannen, goedgekeurd Goor de
ministerieele commissie, over de arbeids
voorwaarden waarvan nog onderhandeld
moet worden, bedroeg 31 Dec. j.l. 46, waar
voor geblokkeerd was 16.633.196.De wer
ken liier bedoeld, bevinden zich in het sta
dium. dat met de uitvoering over het alge
meen zeer spoedig kan worden begonnen. Zij
zijn van belang voor de berekening van de
werkgelegenheid voor het jaar 1939.
Thans zijn bij het bureau van 't Werk
fonds nog 495 plannen voor openbare
werken in behandeling. Hieronder is
een belangrijk aantal, waarvan de voor
bereiding zoo ver is gevorderd, dat deze
plannen binnenkort aan de ministerieele
commissie kunnen worden voorgelegd.
BELGISCH-NEDERLANDSCHE
HANDELSBESPREKINGEN
BRUSSEL. 25 Maart. Op het oogenblik
worden besprekingen gevoerd tusschen een
Belgisch-Luxemburgsche en een Nederland-
sche delegatie, met het doel' te komen tot
een handelsovereenkomst, welke met ingang
van 1 Mei a.s., de overeenkomst, welke op
13 Augustus 1938 tusschen Nederland en
Bclgië-Luxemburg is gesloten, moet vervan
gen.
De Belgische delegatie vraagt o.a. een her
ziening van de huidige regeling van den
invoer van tuinbouwproducten en visscherij-
producten in België-Luxemburg, door welke
herziening de nationale markt van deze pro
ducten in bepaalde perioden van het jaar
beter wordt beschermd. Om hun verzoek
te steunen hebben de Belgische onderhan
delaars gewezen op het nieuwe element dat
is ontstaan door de jongste verhooging der
Nederlandsche douanetarieven, waardoor
een groot aantal artikelen van den Belgi
schen uitvoer wordt getroffen en waar
de Belgische regeering tot nu toe nog geen
verzachting heeft weten te verkrijgen.
GASMASKERS VOOR HET
SPOORWEGPERSONEEL
Naar wordt gemeld, is de directie der
Nederlandsche Spoorwegen voornemens, te
zijner tijd een bepaalde categorie van het
spoorwegpersoneel van gasmaskers te voor-
zien. Het betreft een beperkt aantal Re
employ eerden, ongeveer 40 in getal, voor
namelijk van den buitendienst. Met het aan
meten van de gasmaskers ia reeds een aan
vang gemaakt.
ROFFELRIJMEN
NIETS BIZONDERS
Jan zit, de handen in het haar,
Europa te studeeren.
Hij moet de landen allemaal
Plus hunne hoofdstad leeren.
Z'n meester is behoorlijk bij,
Dus iceet Jan mee te praten
Van ingelijfde strooken lands
En van protectoraten.
Papa kijkt op de schoorsteenklok.
't Is negen uur geslagen.
Jan wordt dus vriendelijk genood
De stap in bed te wagen.
De boeken worden dichtgeklapt.
Jan geeft een rondje kassen
En wordt hoogst vroolijk uitgejuicht
Door vader, moe en zussen
De nieuwe morgen, kwart voor acht,
Wordt smakelijk ontbeten.
De radio wordt aangezet:
Pa wil z'n weetje weten:
Misschien komt na het weerbericht
Een extra ceel berichten
Die de historie van vandaag
Met nieuwe glans belichten.
Er komt géén nieuws, en vader zucht.
„Gelukkig! niets bizonders!"
Ja, als er niet iets ergs gebeurt
Is dat vandaag wat wonders!
En Jan, die straks zijn kennis van
Europa uit moet stallen,
Zegt: ,Mooi! er is dus déze nacht
Geen énkel land vervallen!"
(Nadruk verboden) LEO LENS
Verbetering. In „Roekeloos" (23-3-'39)
moest de zesde regel van het derde versje
luiden: „En tevens van zijn eigen huid?"
L. L.
's-GRAVENHAGE. 27 Maart. Van bevoegde
zijde deelt men ons mede, dat onze uitvoer
van baconvarkens naar Engeland in de
eerstkomende weken aanmerkelijk zal kun
nen worden opgevoerd. In verband daarmee
wordt het uit de markt nemen van zware
varkens door de Nederlandsche Veehouderij
centrale binnenkort gestaakt. Na 25 Maart
1939 zullen derhalve geen zware varkens
meer aan deze centrale ter levering kunnen
worden aangeboden. De op dat tijdstip reeds
opgegeven zware varkens zullen eohter wel
worden afgenomen.
NAT. FONDS VOOR BIZONDERE NOODEN
DEN HAAG, 27 Maart De jaarlijksche ver
gadering van den Raad van beheer van het
Nationale Fonds voor Bijzondere Nooden is
alhier gehouden. Prinses Juliana, eere-voor-
zitster van het fonds, gaf blijk van haar be
langstelling r.oor het bijwonen van deze
vergadering.
Vele provinciale vertegenwoordigers waren
op de vergadering tegenwoordig, onder wie
de commissaris der Koningin in Noord Hol
land, mr dr A. baron Röell, de commissaris
der Koningin in Friesland, mr P, A, V.
msec
I ZONGORDIJNEN
I BALTÏX wwh ZAANDAM
Bosman&den Arend
Botersloot 61
ROTTERDAM
Opgericht 1855t i
I extiel eng ros
Confectiefabriek
DE IDEALE
VLOER
BEDEKKING
N.V. VEREENIGDE TOUWF ABRIEKEN
po!» BOS Co.
OLDENZAAL
WERKMANS- EN
BEDRIJFSKLEDING
OE ALLERBESTE AFWERKING
EN TOCH
HET LAAGST IN PRUS
TRICOTFABRIEK
GEBRS. DE WIJS N.V
Specialiteit ir» het bekende
sf/V7V
TRICOT-ondergoed
baron van Harinxma Lhoe Slooten, en do
commissaris der Koningin in Limhurg, mr
dr W. G. A. van Sonsheeck.
Als voornaamste punten van bespreking
mogen worden vermeld de bevordering van
het oprichten van commissies van samen
werking in de groote gemeenten. waar ren
dergelijke commissie nog niet bestaat, ais-
mede de voortdurenc.o zorg voor de verster»
king van de kasmiddelen.
Tijdens zijn bezoek aan Zeeland bezichtigde Z.K-H. Prin s Bemhard te Yerseke een der oesterkweekerijen, waar
de hooge gast veel belangstelling voor het bedrijf toonde.
Zaterdag werd mej. Joh. W. Naber op grootsche wijze gehuldigd ter gelegenheid van haar tachtigsten verjaardag.
Meisjes van de Amsterdamsche Huishoudschool begonnen de huldiging door haar een taart met tachtig kaarsjes
aan te bieden
H.M.'s kruiser „Sumatra" is Zaterdag van een kruistocht in de Middellandsche Zee te Den Helder
teruggekeerd. Het schip in de haven
Ter gelegenheid van het één-jarig bestaan van het 2e bat aljon Grenadiers te Den Haag, werd aan de tien besten
van elke companignie en herinnringsspeldje uitgreikt. D e commandant, res.-maj. G. H. K. Bont, deelt deze uit
