De toestand in de
Metaal-industrie
INTUTIONiLE JIARIEURS
^YlLotorsport
IVIarklin Treinen
Internaat voor Gymnasiasten
zaterdag 25 maart 1939
DERDE BEAD PAG
Rubriek voor de
&cAs
xicA///
Eén onder de 60, die iedereen mooi vindt
de FRANCIS-BARNETT-SNIP
ROYAL-ENFIELD
thans het meest populair motorrijwiel in
Nederland, vervaardigd van het beste
Engelse materiaal. Alle modellen voorzien
van: oliebadkettingkast, magdyno, vier
versnellingen, voetschakeling, gepaten
teerde luchtfilter. chroom tank, chroom
stuur, chroom velgen, grote koplamp,
gepolijst carter
250 cc. zijklep f 395.— 250 cc. kopklep f 495.—
350 cc. f 475.— 350 cc f 545.
600 cc. f 560.— 500 cc. f610.
Meer dan 90 officieel aangestelde agenten door
het gehele land. Uw Ideaaleen machine van
ENGELS MATERIAAL
IMPORTRICE:
Handelmaatschappij
R.S.STOKVIS&Zn
ROTTERDAM
"1 verkochte motorfiets la «onder
1 beteekenls
t.ooo ,e"™
5.000 E^*™S3357- -rt-
o.ooo s*'
50.000
i oo.ooo
500.000
DKW
Rotterdam steekt ongun
stig af bij Amsterdam
Een uiteenzetting van
werknemerszijde
Boven 11.000 metaalbewerkers te
Rotterdam, werkzaam bij Wilton.
Droogdok en Piet Smit, om deze drie
scheepswerven huiselijk aan te duiden,
hangt de donkere wolk van een drei
gend arbeidsconflict.
De hoofdbesturen van de drie samenwer
kende metaalbewerkersbonden hebben ons
gistermiddag te Amsterdam het een en
ander medegedeeld over de oorzaken van
het dreigend conflict Achtereenvolgens
voerden in deze bijeenkomst het woord de
heeren G. v. d. B r i n k. voorzitter van
den R. K Metaalbewerkersbond; H. J. van
den Born, voorzitter van den modernen
Metaalbeiwerkersbond; en G. Hordijk,
voorzitter van den Christelijken Metaalbe
werkersbond.
De heer Van den Brink wees er op,
dat te Rotterdam de laagste loonen worden
betaald, ook na de opleving in de metaal-
industie sedert 1936.
De heer Van der Born zeide, dat in de
redeloosheid i. z. de arbeidsvoorwaarden Rot
terdam de kroon spant
Een vastgesteld uurloon waarop een
arbeider minimaal op een bepaalden leef
tijd aanspraak kan maken, bestaat met.
YVèl is het zóó dat bij eiken werkgever een
door hot bedrijf bepaald toploon niet
wordt overschreden, maar omtrent bet to
reiken van dit toploon is niets geregeld.
Practisch komt het hierop neer, dat de
loonbepaling door den werkgever geschiedt.
De arbeider heeft noch door middel van
zijn organisatie noch individueel invloed
op het voor hem geldende loon.
Een loonsverhooging, door middel van
een aclie van de vakorganisatie door de
werkgevars toegestaan, is, zoolang geen
loonregeling bestaat, dan ook slecht"
van geringe beteekenis, daar door ontslag
en weder aannemen na korteren pf jan-
geren tijd. de verkregen verhooging geheel
of gedeeltelijk weer ongedaan kan worden
gemaakt
Is een metaalarheidei werkloos en wordt
hij door de arbeidsbeurs opgeroepen om
zich b:j een werkgever te vervoegen, dan
heeft hij het loon te aanvaarden wat de
werkgever hem biedt
Ook voor de jongeren zijn de lonnen
niet geregeld. Wel hebben de ondernem'n
gen ieder voor hun bedrijf en ieder op
eigen manier een loonschaal voor de jonge
ren, maar deze loonschaal is den jongeren
noch de organisaties bekend. De werkgevt.rs
weigeren van deze loonschaal mededeeling
te doen en een loonschaal samen te stellen
in overleg met de vakorganisaties.
Bij jongeren van bijv. 23 tot 30 jaar is de
toestand vaak zóó dat hoewel zij precies
betzelfde werk doen ook wat betreft den
tijd die voor dat werk staat, zij 10 15 pCt.
minder loon ontvangen dan degenen die op
het toploon zijn aangeland.
Een derde punt. zette spr uiteen, is de
opzegging.
De opzegging van een Rotterdam-
schen metaalbewerker kan elk uur van
den dag plaats vinden.
Het komt meer dan eens voor. dat
betrekkelijk groote groepen van arbeides
3 4 maal in één wpek worden ontslagen
cm weer aangenomen.
Toch hebben de Bonden bij de thans too-
pende actie geen wijziging in dezen toe
stand gevraagd, omdat aniere punten h t.
den voorrang vragen.
Spr. wees hiertoe op vacantie. die voor
hen eenvoudig een gunst is.
In de Amsterdamsche metaalindustrie is
voor de arbeiders, die geen vol jaar In
dienst zijn, de vacantia in overleg met hun
vakorganisaties geregeld en wel voor elke
50 dagen werken één dag vacantie.
De Rottcrdamsehe werkgevers, wien ge
vraagd is, mede orn het veelvuldig ontslag
van de werknemers, de vacantie te beua
len op een halven dag van elke 25 dagen
werken, weigeren elke regeling. Zij willen
benalen wie varantie krijgt
Een volgend ount ten hlijke van de rech
teloosheid der Rotterdamsche metaalbe
werkers noemde spr. het verbod van
overname van werklieden In de bedrijvn.
De arbeider, eenmaal werkzaam bij
gesteld. De arbeider, eenmaal werkzaam bij
werkgever A„ moet bij dezen in dienst blij-
von zoolang werkgever A. dit verlangt. De
arbeider kan, ook al is hij werkloos, niet
vrijelijk over zijn arbeidskracht Beschik-
Daarbij is dan verder bepaald, dat wan
neer werkgever A. toestemming geeft om hij
B of C. te gaan werken, geen hooger loon
wordt gegeven dan zij bij verdienden, la
ger loon is wel geoorioofo en dat zoorlra
werkgever A. de werklieden weer noociig
heeft, deze direct weer bij hem in dienst
moeten treden.
Deze toestanden arhtte spr. immoreel.
De werkgevers weigeren, zijn alleen ge
neigd loonsverhooging toe te kennen van 1
tot 3 cents per uur aan de jongeren, maar
regelen, neen, daarvan willen zij niets we
ten.
Pogingen tot bemiddeling
Tenslotte deelde de heer Van der Bom
het een en ander mede over het verloop
van de besprekingen bij den Rijksbemidóe
laar. prof. Josephus Jitta. Het is ook de/en
niet kunnen gelukken de werkgevers er toe
te bewegen het door de Bonden gevraagde
deel van de arbeidsvoorwaarden te regelen,
terwijl evenals in de conferentie met de
werkgevers, e|<e verhooging van de loonen
der volwassenen door de werkgevers is af
gewezen.
Naar aanleiding van het feit dat de Rijks-
bemiddelaar bij herhaling er ons op had
gewezen dat reeds in het Kabinet hef drei
gend conflict in den scheepsbouw was be
sproken en een staking als zeer ernstig, ge
zien den internationalen toestand en het
vele defensiewerk, zou worden beschouwd,
besloten de vertegenwoordigers der drie
Bonden een onderhoud aan te vragen bij
den Minister van Sociale Zaken en riepen
daarvoor de bemiddeling in van den Rijks
bemiddelaar.
Deze deelde mede, ook daaraan reeds tc
hebben gedacht en zegde toe zijn bemidde
line te willen verleenen.
Na eenige uren van wachten werden dc
vertegenwoordigers opnieuw bij Prof. Jo
sephus Jitta geroepen, die hen mededeelde,
dat Minister Romme van oordeel was, zich
niet in het dreigend conflict te moetan
mengen, gezien de consequenties die daar
uit zouden kunnen voortvloeien in de toe
komst
Inmiddels hadden wii, ging spr voort
na onderling beraad besloten, om, 7.00 wij
door den Minister zouden zijn ontvangen,
hom mede te deden, dat wij om in 's lands
belang een conflict te voorkomen, ons be
reid wildpn verklaren de nog aanwezige ge
schilpunten aan een voor beide partijen
bindende arbitrale uitspraak te onderwer
pen.
Waar het ons niet mogelijk is gemaakt
deze gedachte bij don Minister naar voren
te brengm, hehbnn wij deze aan den Rijks
bemiddelaar overgebracht, aan hem overla
tende hi°rvan eventueel een voorstel ter
zake aan beide partijen voor te leggen.
De Rijlcsbemiddelaar had inmiddels zelf
een voorstel ontworpen, inhoudende-
1e. dat over zes maanden opnieuw zal
worden onderhandeld over de loonen;
2e. dat de werkgevers de loonen van dc
jeugdige arbeiders, nadat de toegezegd^
verhoogingen zullen zijn aangebracht, vast
leggen in een algemeene regpling, welke
desnoods voor elke werf verschillend kar
zijn.
De Bonden Tne^n»n echter peen enkele be
teekenis te kunnen hechten aan cm loon
regeling voor de jongeren, die uitsluitend
door de werkgevers zal worden vastgesteld
De besturen van de werknemersorganisa
ties hebben terstond het voorstel van den
rijkslieTniddelaar afgewezen en dit daarna
schriftelijk bevestigd. Zij zijn echter over
fuigd. dat een conflict gezi,.n de infernatio
nale moeilijkheden, zoo even mogelijk ver
meden moet worden en hebben aan hpt ul
timatum verbonden de clausule, dat z.Jj. in
's lands belang (defensiewerk) medewer
king willen verleenen om een conflict bij dc
betrokken ondernemingen te voorkomen pn
zich bereid verklaard arbitrage met hinden-
de uitspraak voor beide partijen over dc
nog in geschil zijnde punfpn te aanvaar
den. Wanneer do werkgevers hiertoe even
eens bereid zijn zal het ultimatum wordeo
ingetrokken.
Nadere bijzonderheden
Na deze uiteenzetting werden door ons
en andere persvertegenwoordigers versch'l
lende vragen gesteld over de hierhoven ge
schetste positie van óe Rotterdamsche me
taalbewerkers, mede in verhand met ar
heidsverhoudingpn te Amsterdam en in an
dpre oentra der metaalnijverheid.
Wat de uurloonen betreft deelde men
ons mede. dat deze te Rotterdam en Am
steerdam zich als volgt verhouden:
Rotterdam Amsterdam
Geschoolden tïS ets. 76 ets.
Geoefenden -64 ets 69 ets.
Ongeschoolden 59 ets. 60 ets.
De "bezetting van het Roetheensche grondgebied
door de Hongaarsche troepen. Een der leger-
afdeelingen op weg onder geleide" van twee
jeugdige Roethenen.
De rijksregeerder Horthy in gesprek met de Hon
gaarsche legerleiding tijdens zijn bezoek aan Hus.zl
bij de inspectie van het door de Hongaarsche troe-
pen bezette Roethenië.
Links: Tsjechische soldatendie in Roethenië in garnizoen lagen, vluchtten voor de Hongaarsche troepen naar Roemeensch grondgebied. Midden Een snapshot in het Roemeen-
sche grensdorp Sighetwaar talrijke Roetheensche vluchtelingen een goed heenkomen kwamen zoeken. Rechts: In allerijl zijn de in het Memel-gebied wonende Joden gevlucht
voor de komst van de Duitsche troepen. Huisraad wordt opgeladen, om naar veiliger plaatsen te worden gebracht.
Je Lips-brandkast, die in den geweldigen brand van de
Galeries Modernes te Utrecht, van de tweede verdie
ping stortte en na twee dagen uit de puinhopen werd
opgedolven, bleek bij opening haar inhoud ongeschon
den te hebben bewaard.
Alle Marklln Locomotieven en verdere producten.
i)IKECT UIT VOORRAAD LEVERBAAR. STOOMMACHINE*,
Ook Locomotieven voor spoor OO met bovenleiding. Verzending door het heele land en
naar Ned. Oost en West Indiö. Tel. 332094 Vraagt onzen Catalogus
E. FRIER, Weimarstraat 253-259, Den Haag
Stunrt ons Uwe delekte Locomotieven en Stoommachines, wij repareeren ledei
merk vakknndilg. Alle onderdeelen In voorraad.
VAN 12 27 MAART
BRUSSEL
GROOTE MONSTERMARKT
Dit- zijn dan de topbedragen, waarbij men
n aanmerking moet nemen, dat boven
gaande bedragen beteekenen het uur in
kom en, samengesteld uit het gewone loon,
vermeerderd met het verdisconteerde aan
deel ter zake van tariefwerk. uitbetaling
van feestdagen en overwerk.
Hoewel de toestanden door de Bonden
nergens in het land als de juiste worden
geacht, gewaagde men met lof van de bete
re zakelijke samenwerking met en grooterc
'cpclheid var\ «ie werkgevers in Amster
dam en elders. Te Rotterdam ontbreken
beide. Volgens de hoofdbestuurders
Bonden dwarsboomen de Rotterdamsche
werkgevers betere arbeidsregelingen in de.
metaalindustrie. Een toestand als bijv. met
één uur opzegging ontslaan van een arbei
der bestaat practisch alleen te Rotterdam
geldt deze frappante bestaansonzeker-
heid niet voor de kern van het personeel
velen duizenden, deelde men ons mede,
worden er wei door getroffen.
9. Uldt enburg
v.d. TAKSTRAAT 3 ROTTERDa'm
TELEFOON 4 3731
jlLaatfilcermaficrij
Abonnementen vanaf I 5 - per maant)
DE IDEALE
VLOER
BEDEKKING
N.V. vereenigde touwfabriekén
ROTTERDAM AMSTERDAM
Het ts juist het absoluut gemis van
rechtszekerheid, merkte de heer Hor
dijk op, dat de ondergrond van het
dreigende conflict vormt Ook een me
taalbewerker heeft recht op een recht
vaardige behandeling Daarop vooral,
besloot spr., komt het aan.
Een nadere bespreking
Prof. mr. A. C. Josephua Jitta heeft par
tijen, betrokken bij het dreigende conflict
opgeroepen tot een nadere bespreking Zater-
liagmiddag om 2 uur op het departement
van sociale zaken.
Of een conflict zich tot Rotterdam zou
beoerken? Hieromtrent kon men geen be
paalde mededeelingen doen.
Van de 11.000 arbeiders, die bil een Rot-
terdamsch conflict betrokken zouden wor
den. is 70 pCt georganiseerd.
De werkgevers aanvaarden het voorstel
van d«n rijksbemiddelaar
Het hoofdbestuur van den Metaalhond
(werkgeversvakbond in de metaalnijverheid)
heeft gisteren het voorstel van den rijks-
bemiddelaar inzake voorloopige oplossing
van de arbeidsgeschillen in de metaalindus
trie te Rotterdam aanvaard.
Tl EL
fmax. 15)
Toelicht en hulp bij HUISWERK
Dir. Dra. A. J. MELL1NK.
Rector Gymn. Dr. J. R. BUISMAN
