iBruwr £fiïisdjr (üourant N Londen eert zijn Fransche gasten Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken I V &t)onn£mentsprijs: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 2.35 Franco per post 2.35 portokosten Per week0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 Alles bij vooruitbetaling toSSe nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j ct NO. 6658 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 DONDERDAG 23 MAART 1939 19e Jaargang abijcrtentieprijjen: Van 1 tot 5 regels f t.17 Elke regel meer (X22'/a Ingezonden Mededeeljngen van 1—5 regels 2.30 Elke regel meer 0.45 Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend 0.10 HOE BESCHEIDEN! Wat moet er in deze verwarde wereld beuren? Menigeen zal met die vraag nog al verlegen zitten. Niet alzoo de Nederland- sclie sociaal-democratie. Gedachtig aan de spreuk „Bescheidonheit ist eine Zier" kan men in haar pers lezen: „In de groote verwarring van deze dagen Is de Nederlandsche sociaal-democratie één 'der enkele groepen, die werkelijk weten, wat zij willen". Eventjes lachen en er verder niet over praten. Maar toch wel vragen, wat zij dan nvil. Dat is in zeven punten aangegeven. (Werkelijk bescheiden: Wilson had er in dertijd veertien. Er zijn o.i. goede (punten bij: b.v. IV: „Landveraad alsmede voorbereiding én poging daartoe, ophitsende propagandt gericht ook te-gen een deel der bevolking moet met beslistheid worden gekeerd". Maar ook V: „De vrijheid der drukpers tot het uitoefe pen van iedere critiek, mits in waardigen yorm geuit, dient gewaarborgd te blijven". De tweede stelling zal ook bij velen in- 'stemming vinden, want daarin wordt van de Nederlandsche regeering, steunend op alle democratische volkskrachten, gevraagd 'dat zij zal dienen te belichamen de gedach- jte der Weerbare Democratie, waar in een paraat, goed onderlegd, van demo- (cratischen geest doortrokken volksleger gorge voor de bescherming naar buiten Over de exegese van deze stelling kunnen 'de meeningen uiteenloopen; de gedachte is sympathiek. En ons volk mag er zich over .verheugen, dat een sterke partij als de S.D.A.P. oog heeft voor den „weerbare demo cratie". Zij heeft ook wel eens van een ,,weerlooze democratie" gedroomd. Toen was zij, waarschijnlijk evenals nu, 'één der weinige groepen, die werkelijk wis ten, wat zij willen. En ook even beschei den. BELANGRIJKE DINGEN JN DE TYPOGRAFIE De verbindendverklaring der éollectieve arbeidso vereen komst met inbegrip van de rechtspraak San nu wel een feit worden genoemd. De Minister van Sociale Zaken heeft verklaard jn de Memorie van Antwoord aan de Eer- fcte Kamer, dat in het vervolg dergelijke be- Èchikkingen vlugger zullen kunnen af komen. Met de vervroegde pensionnee- fing .van typografen kan thans een Banvang worden gemaakt. Waarschijnlijk kan de omwisseling van de eerste honderd jverkende gezellen boven 60 jaar met werk- looze typografen plaats hebben in de eer- Bte helft van April. De regeling is als volgt: De typografen van 60 tot 65 jaar, die zich hiervoor vrijwillig hebben aangemeld, ont- .Vangen tot en met hun 65e jaar 65 van het normale loon in den vorm van ver vroegd pensioen, waarna dan de gewone pensionneering uit het Pensioenfonds volgt. ,0m in de kosten te voorzien, hebben de werkgevers zich bereid verklaard per werk- hemer 10 cent per week te storten, terwijl Straks de plaatsvervanger van den ver vroegd gepensionneerde 3 per week van zijn loon afstaat, en de pensioenstortin gen ten bate van den vervroegd gepension neerde en andere voorgeschreven betalingen gewoon doorgaan. Voor eiken volwassen werknemer betaalt 3us straks de werkgever in de typografie per week 90 cent pensioenpremie; de werk nemer betaalt eveneens 90 cent per week. Ten behoeve van de vervroegde pension- heering betaalt de Regeering ongeveer het zelfde bedrag als zij anders ten behoeve Van de nu tewerkgestelden in de werkloo- zenkas zou moeten storten en de kostenver- Üeeling voor do vervroegde pensionneering komt ongeveer hierop neer, dat het Rijk 55 en het bedrijf 45 betaalt. Na de eerste honderd, welke onder deze regeling vallen, zullen er waarschijnlijk successievelijk nog 200 volgen. Indien de proef slaagt, en in de typografie zal zij wel slagen, dan mag verwacht worden, dat ook In andere bedrijven op dezelfde wijze de Werkloosheid wordt bestreden. Alleen is hiervoor noodig, dat er een goed werkend bedrijfspensioenfonds is, om de 65-jarigen straks op te vangen, en zulke fondsen zijn ér helaas nog niet veel. Officieèle Berichten Notahiaat Neger en vloot Eervol ontslag: Is verleend uit den rail. dienst 7 den res.-lult.-kol. J. H. A. Modderman van Oen staf der 3e Inf.-brlp. en aan den res.-maj. G. Stel. van het le reg. lnf. Idem aan majoor E. T. C. fT. Motké van den Staf der 2e lnf.-brlg. T. T. Aan de p. Ledeb< heerder v„.. uo - nenhout en te Rotterdom-Matheneseerpleln, le ■eivol ontslag verleend* HET VLIEGONGELUK MET DE BOEING STRATOLINER Tijdens een duik sloeg een vleugel af Rouwdienst in Seatle AMSTERDAM, 23 Maart. De Neder- landsch-Amerikaansche Kamer van Koop handel te Amsterdam schrijft ons: Omtrent de vliegramp bij A 1 d e n in den Staat Washington, waarbij de heeren Ir. A. G. von Baumhauer, ingenieur van den Rijksluchtvaartdienst en P- G u i 1 o n a r d, onder directeur der K.L.M., Zaterdag j.l. he laas het leven verloren, bereikten ons na dere berichten. Ir. von Baumhauer, die zich na ambtelijke besprekingen met H. M. ge zant en Amerikaansche autoriteiten te Washington naar de Douglas Aircraft Cy te Santa Monica bij Los Angeles in California had begeven, was op verzoek Vrijdagnacht» doorgevlogen naar Seattle om daar met den heer Guilonard een proefvlucht mee te ma ken met het nieuwe stratospheervliegtuig der Boeing Aircraft Cy aldaar, hetwelk plaats voor 33 personen biedt. Om 1 uur 's middags stegen beide heeren op in gezelschap van acht andere experts der fabriek, waaron der haar hoofdingenieur K ij 1 s t r a, die mede Nederlander van geboorte is. Om 1.20 uur nam. (8.40 uur nam. Nederl. tijd) bevond men zich op 10.000 voet hoogte boven de dun bevolkte bergen van Tacoma. Een radiobericht meldde toen nog, dat alles wel aan boord was. Slechts en kele minuten later zag een waar- neempost in een duik een vleugel af slaan en viel het vliegtuig pijlsnel omlaag in een bergravijn op 80 mijl afstand van Seattle. E reddings brigade wist de tien slachtoffers nog denzelfden avond vandaar naar Seattle over te brengen. Woensdag is aldaar om één uur n.m. een plechtige rouwdienst gehouden in de Maho nie Temple, waai1 aller stoffelijk overschot stond opgebaard. De heer A. van der Spek, Nedcr- landsch vice-consul en agent der Ned.- Amerikaansche Kmaer van Koophandel, vertegenwoordigde daarbij de Nederland sche overheid, de K.L.M. en de familie der Nederlandsche slachtoffers en vertolkte de diepgevoelde deelneming in het gemeen schappelijk verlies voor beide naties, waar bij hij aan elke baar een krans hechtte met een lint in de nationale kleuren. Heden vindt daar de crematie van het stoffelijk overschot van wijlen den heer P. Guilonard plaats, wiens urn tezamen met het stoffelijk overschot van wijlen Ir. von Baumhauer daarop wordt gerepatrieerd per „Nieuw Amsterdam", die op 6 April a.s. te Rotterdam wordt verwacht. Explosie bij smelten van was Drogist loopt ernstige brandwonden op GOUDA, 23 Maart. Gistermiddag was de drogist A. Kempkes in een lokaal achter zijn winkel te Gouda bezig met het smelten van was, waartoe hij een blikken bus met was en terpentijn op een fel bran dende kachel had gezet. Als gevolg van zich ontwikkelende dampen ontstond een explosie, waarbij de kleeren van den dro gist vlam vatten. óp een plaatsje wierp hij zich op den grond en trachtte door zich om te weme len de vlammen te dooven. Daar dit niet gelukte klom de man over een schutting, zoodat hij de straat bereikte. Hier 6choten menschen toe, die met dekens het vuur wisten te blusschen. Met ernstige brand wonden is K. naar een geneesheer ge bracht die hem met zijn auto naar het zie kenhuis van de Wijkverpleging te Gouda vervoerde. Het brandje, dat bij de ontploffing ont stond, had de brandweer spoedig onder de knie, Ruiten bij Joodschen ingezetene ingegooid Ook een anti-semiet mag dat niet doen ZUTFEN. 23 Maart. Voor den politie rechter te Zutfen, Mr. A. H. van der Giesen, had zich een 18-jarige jongeman uit Winterswijk te verantwoorden, die in den nacht van 28 Februari op 1 Maart een ruit heeft ingegooid hij een Joodschen in- De jongeman, die klomipenmalter is van beroep, beriep zich er op, dat hij N.S.B.-er is en daarom anti-semiet, zoodat hij zich gerechtigd achtte bij Joden de ruiten in le gooien. Hiervoor had hij eerst het huis van den rabbijn uitgezocht en daarna het huis van een anderen Israëliet. Deze laatste werd als getuige gehoord. De politierechter trachtte den jongeman, dien hij een lafbek en een gluiperd noem de, die er 's nachts op uit gaat om zich te verzetten tegen de maatschappelijke orde in ons land, te overtuigen van het minder waardige van zijn daad. Ook de subst. officier van justitie, Mr. W J. Stam. noemde het gedrag van den Win- terswijker hoogst onbehoorlijk. Met alle kracht zoo zei de hij moet tegen dei-ge lijke uitingen in ns land worden opgeko men. Hij vorderde een gevangenisstraf voor den tijd van drie weken, tot welke straf de politierechter den verdachte heeft veroor deeld. ITALIË EN DE WESTERSCHE DEMOCRATIEËN „Italië wenscht dat de vrede zoo lang mogelijk zal duren" Aldus Koning Victor Emmanuel in zijn troonrede ROME, 23 Maart. StenamiIn die heden morgen gehouden vergadering der Kamer van Fasces en Corporaties heeft de koning zijn troonrede gehouden, waarin hij. verwijzende naar de veroyering van Abessinië en de stich ting van het keizerrijk zeide, dat deze gebeur tenis wel een beslissenden invloed moest hebben op de richtsnoeren van de Ifcaliaan- sohe politiek. Wat Groot Brittannië betreft, de ac- coorden van 16 April hebben gunstige voorwaarden geschapen voor een con solidatie en een hervatting der normale betrekkingen tusschen beide landen. Sprekende over Frankrijk, zeide de koning het volgende: Wat Frankrijk betreft, in een officieele nota van 17 December 1938 heeft mijn regeering vastgelegd, welke kwesties op dit oogenblik de beide landen van elkaar gescheiden houden. Zijn rede vervolgend, zeide de koning, dat, aangezien tegenstrijdige belamgen tusschen Spanje en Italië ontbreken, deze twee staten in den meest uitgebreidien zin kunnen samen werken. Hoewel Italië, zoo besloot de vorst, zich niet overgeeft aan de illusie van een eeuwige vrede, wensdht het, dat de vrede zoo lang mogelijk zal duren, opdat het de hulpbronnen van zijn rijk volledig kan benutten. Een rechtsch offensief tegen Almeria Volgens berichten uit Malaga worden ten Noord-Oosten van deze stad groote nationa listische troepenconcentraties gesignaleerd. Behalve Spaansche troepen worden daar ook Italiaansche infanteriedivisies en Marok- kaansche afdeelingen samengetrokken, het geen doet veronderstellen, dat de nationa listen aan het einde van deze week een of fensief tegen Almeria en de Zuid-Spaansche kust zullen ontketenen. Generaal Queipo de Llano zou belast wor den met de leiding van de operatie in deze zóne. Groot aantal Rijn schepen verkocht Aan een nieuwe onderneming Naar verluidt is door de Eerste Ne derlandsche Scheepsverband Maatschap pij te Rotterdam een groot aantal Rijn schepen verkocht aan een nieuwe onder neming, genaamd de N.V. Bradaco. die over enkele maanden haar werkzaam heden zal aanvangen. De naam Bradaco is samengesteld uit de afkortingen van Reederij Braunkohle en N.V. Scheepv. Mij Damco te Rotter dam. De aangekochte schepen zullen voornamelijk worden gebruikt voor het transport van bruinkool en cement. De transactie, waarvan hier sprake is, betreft een vloot van ca. 60 schepen van verschillende typen, welike varieeren van 500 tot 1300 ton. De Ned. Scheepsverband Mij. heeft de thans verkochte schepen in den loop der jaren in haar bezit gekregen tegen het bedrag van de hypotheek, doordat o.a de schippers de rente niet meer konden opbrengen. Wel bleven zij op hun eigen schepen varen. Wat er thans met de be manning der schepen gaat gebeuren, en of zij door andere schippers zullen wor den vervangen, staat nog niet vast. De moeilijkheden op ziekenfondsgebied AMSTERDAM, 23 Maart. De secretajis- penningmeester der Ned. Maatschappij tot bevordering der geneeskunst heeft namens het hoofdbestuur der maatschappij op 11 Maart j.l. aan de besturen van het Ned. Ver bond van Vakvereenigingen, het Werklie denverbond, den Bond van R. K. Zieken fondsen, het Chr. Nationaal Vakverbond en den Centralen Bond van Ziekenfondsen een schrijven gezonden, waarin wordt medege deeld. dat na een gecombineerde groepsver gadering van huisartsen en specialisten deze vergadering het hoofdbestuur heeft verzocht de hangende onderhandelingen voort te zet ten, teneinde zoo mogelijk voor allen aan nemelijke voorwaarden te bereiken. In verband hiermede hoopt de Ned. Mij. Gedeelte IJseidijk te Gouda verzakt Groot gat van vijf meter diepte ontstaan Tijdig ingrijpen voorkwam ongelukken GOUDA, 23 Maart Gistermiddag is alhier een gedeelte van den IJseidijk, welke binnen de gemeente Gouda een schakel vormt in den verkeersweg Rot terdamUtrecht, over een lengte van circa twintig meter en een breedte van vier tot vijf meter verzakt, waardoor er een groot gat ter diepte van ongeveer vijf meter ontstond. De groene dijkberm met de daarop staande boompjes en de kademuur van bazaltsteen met een zware ducdalf voor het meren van sche>pen aan de IJsel- kade zijn mede weggezakt. Omstreeks elf uur gistermorgen consta teerde men afwijkingen en sterke werking in den dijk. waarom de politie onmiddellijk ingreep en het geheelo verkeer omlegde, opdat bij mogelijke verdere inzinking geen ongevallen zich zouden voordoen. Deze omlegging was gelukkig tijdig ge nomen, want omstreeks half één begaf het dijkgedeelte het plotseling en zakte ineen. De verzakking levert een merkwaardigen aanblik. Niet alleen de walmuur, maar het dijklichaam is verzakt. De ter plaatse in den IJssel staande ducdalven hebben het mede opgegeven. De groene berm ligt plat en er bovenuit steken nog een aantal boompjes. Vermoed wordt dat de rivier den dijk on dermijnd heeft, terwijl het drukke verkeer wel mede oorzaak is dat het geheel steeds losser is geworden. Het verkeer tusschen Haven en Goejan- verwelledijk wordt nu via Markt, Tiende- weg en Fluw. Singel omgeleid. Het herstel van den dijk zal een omvang rijk werk zijn, dat ongetwijfeld eenigen tijd zal duren. tot bevordering der Geneeskunst den aange schreven organisaties zoo spoedig mogelijk in den loop van de maand April voorstellen te doen toekomen. Een statiebanket in de Guildhall Toespraak van den Lord Mayor De Lord-Mayor van Londen heeft gis termiddag aan president Lebrun en de overige Fransche gasten in de Guild hall een banket aangeboden. Langs den weg, dien de stoet volgde, stonden dui zenden menschen samengepakt, die het hooge gezelschap toejuichten. Bij aan komst aan de Guildhall presenteerde een eerewacht het geweer, terwijl de klokken van de St Paul beierden. De Lord Mayor van Londen verwel komde het Fransche staatshoofd en diens gemalin mede namens de Alder men en burgers van de City van Lon den. Hij sprak er rijn vreugde over uit, president en mevrouw Lebrun in de Guildhall te mogen begroeten. Hij gewaagde voorts van de banden van wederzijdsche vriendschap en be grip, die tusschen de beide landen be staan en nimmer hechter waren dan zij thans zijn. President Lebrun verklaarde zeer ver heugd te zijn, zich in de Guildhall, den haard der gemeentelijke vrijheden, symbool der deugden van arbeid en discipline, het traditioneele erfdeel van het Angelsaksi sche volk, te bevinden. In dezen histori sch en tempel der Engelsche scheppings kracht, prijs ik mij gelukkig, aldus Lebrun, over de mij bereide ontvangst, na de onver getelijke reis, welke Hunne Majesteiten koning George en koningin Elisabeth ver leden jaar aan Parijs hebben gebracht, die een nieuwe getuigenis vormt van de ban den van onverwoestbare vriendschap, aie onze beide landen verbinden Te Londen zijn eenige der meest edele be ginselen der moderne wereld geboren, zeide hij. De vijf werclddeelen vinden hun vrij heid en eer beschut door de Union Jack. De gemeenschappelijke herinnering aan haar beproevingen en haar vreugde ver- eenigt thans onze beide groote hoofdsteden voor altijd in de vriendschap onzer beide landen. Slechts één wensch koesteren zij: de handhaving en versterking van den vrede en eensgezind streven zij er naar, de opgroeiende geslachten van welk land ook, de vrijheid en het geluk van iederen dag te verzekeren, vastbesloten alles in het werk te stellen, dat vereenigbaar is met hun waardigheid en eer, om een terugkeer van rampen te voorkomen, die zoowel aan Frankrijk als aan Groot-Brittannië zooveel tranen en bloed hebben gekost De Lord Mayor van Londen verklaar-; de in zijn antwoord met name, dat het be-' zoek van den president aan Engeland op dit oogenblik, een bron van groote voldoe ning vormt en dat de Londenaars er reeds hartelijk hun genoegen over hebben uitge sproken. Onze beide landen, mijnheer de president, hebben uren van bezorgdheid be leefd, doch wij gelooven thans, dat de vol ken der wereld vurig vrede wenschen. Wij hopen dan ook hartelijk, dat de politiek van nauwe samenwerking, welke, naar wij ge looven, in het belang van don wereldvrede is, zal worden voortgezet. Wij zijn er van overtuigd, dat uw bezoek aan Engeland als gast van Z.M. den koning, er toe zal dienen, de gevoelens van vriendschap, welke sinds zoo langen tijd tusschen onze beide volken bestaan, te versterken. Tot de aanwezigen behoorden de hertog en de hertogin van Kent, Chamber! a in, John Simon, Lord Halifax, Hore Belisha, De heer en mevr. Lebrun in een sta tierijtuig op weg naar de Guildhall te Londen, waar de Fransche presi dent en zijn echtgenoote gisteren door den Lord Mayor ontvangen werden. Kingsley Wood, vertegenwoordigers van alle ministerieele departementen, parle mentsleden en vooraanstaande leden der Fransche kolonie te Londen. Nadat nog toasten waren uitgebracht op don koning en den president cn mevrouw Lebrun, vertrok de president kort na drie uur. De stoet reed naar Buckingham Pa lace terug, onder de toejuichingen van de menigte. VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit TWEE blader) Te Gouda is een dijk gedeeltelijk ver zakt. Er ontstond een gat van vijf meter diepte. De Eerste Kamer heeft de behandeling van de begrooting van Waterstaat voort gezet De vliegveldkwestie kwam daarbij aan de orde. Minister Dr J. J. C. van Dijk heeft gister een bezoek gebracht aan het Ko ninklijk Instituut voor de Marine en aan de Marine-directie te Den Helder. In Den Haag is de jaarvergadering van de Nederlandsche Reedersvereeniging ge houden. Hitier zal vandaag het Memelgebied be zoeken. De stad Londen heeft aan Lebrun een eere-banket aangeboden. De viermogendheden-verklaring tegen agressie laat op zich wachten. Het verdrag tusschen Duitschland en Litauen. Parijs hoopt nog op een vergelijk met Rome. IETS BETER WEER Voor de kuststrook: gedeeltelijk bewolkt, geen neerslag van beteekenis, zelfde temperatuur, zwakke tot matige wind uit westelijke richtingen. Voor het binnenland: heldere nacht met lichte vorst, morgen overdag toenemende bewolking en zelfde tempe ratuur als vandaag. Overwegend droog* zwakke tot matige wind uit westelijke richtingen. BAROMETERSTAND Stand vanmorgen half twaalf 747,2 THERMOMETERSTAND Stand vanmorgen half twaalf 5,2 C. 1 Betrouwbaar in critieke oogenblikken F I S K saftiflight IRecL) SCHOONMAAKTIJD PALTHE-TIJD Grootste fabriek in Nederland voor chemisch reinigen en verven van Gor dijnen, Tapijten, Divankleedcn, Tafel- kleeden. Meubelstoffen. Dames- en Ileerenkleeding. enz..- 800 Werklieden Specialiteiten in allo afdeelingen PALTHE ALMELO Dr. H. Nannlngt TANDPASTA In tuben van 25 en 60 ets. Neerlands beste Tandpasta I •t.&lUXMMG'. Auto tegen een boom gereden bij Doom Vüf NUmeegsche gymnasiasten gewond DOORN, 23 Maart. Gisteravond negen uur is op den Amersfoortschen weg een auto, waarin zes leerlingen wan het gemeentelijk gymnasium te Nijmegen wanen gezeten, door tot nu toe onbekende oorzaak tegen een boom gereden. Het ongeluk geschiedde vóór het afgaan wan óen Maamschen berg dicht bij het landgoed ..De Zonheuvel", waar de jongelui op het Maarten Maartenshuis juist een lezing hadden bijgewoond. De wagen werd grooten- deels in elkaar gedrukt. Drie der inzittenden, de heeren H. de M. van L.. J. L. en van N.. werden ernstig en twee anderen licht gewond. De zesde persoon bleef vrijwel ongedeerd. Geneeskundige hulp was ornnkMelljjk aan- wezig, aangezien m een tweede auto zich dokter van der Sluis urt Nijmegen bevond, die ook bij de voordracht aanwezig was ge weest cn die evenals de anderen naar ziin woonplaats terugkeerde Na korten titd ver schenen nog twee plaatselijke dokters Met drie ziekenauto's werden de ernstig gewon den naar het Stads- en Academisch Zieken huis te Utrechft vervoerd. Indnen zich geen complicaties voordoen wordt levens gov a er niet aanwezig geacht. De twee licht gewon den werden naar het Maarten Maartenshui! vervoerd. De slachtoffers zijn ongeveer twin tig Jaar oud.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1