R&D BEHANGSELS
Inspiratie...
Guilonard en von Baumhauer verongelukt
De „aether-geuzen" zijn
gearresteerd
Dames- en Meisjeshanden
m PUROL
MAANDAG 20 MAART 1939
TWEEDE BLAD PAG. g
Boeing Stratoliner nabij
Seattle neergestort
Mislukte proefvlucht kostte twee voor
aanstaande luchtvaarttechnici het leven
Zaterdagmiddag is te Alder (V. S.) een geweldig vier-motorig
Boeing-vliegtuig neergestort en vernield. In het toestel, dat speciaal
voor stratosfeervluchten bestemd was, bevonden zich tien menschen,
die allen om het leven kwamen. Onder hen bevonden zich twee op
luchtvaartgebied wel zeer bekende Nederlanders, namelijk de heer
Guilonard, onderdirecteur van de K.L.M. en Ir. von Baum
hauer, ingenieur van den Rijksluchtvaartdienst van Nederland.
Het verongelukte Boeing-toestel was een passagiersvliegtuig, dat
voor stratosfeervluchten bestemd was. Het maakte een proefvlucht,
waaraan verscheidene luchtvaartdeskundigen, onder wie de Neder*
landsche experts, deelnamen. De ramp geschiedde nabij Alder in den
Staat Washington. Het toestel kwam in een ravijn terecht en werd
totaal vernield. Het was het eerste Boeing-vliegtuig van dit soort. Het
had vijfhonderdduizend dollars gekost.
Volgens een verklaring van een ooggetuige is de staart van het
vliegtuig los geraakt en is het toestel in een vrille naar beneden gestort.
Totaal 10 dooden te betreuren
's-GRAVENHAGE, 20 Maart. Het
onverwachte verlies van de heeren
Guilonard en von Baumhauer, die bij
het ongeluk van de Stratoliner, een dei-
nieuwste machines van Boeing om het
leven zijn gekomen, beteekent 'n zware
slag voor de Nederlandsche luchtvaart.
Als onderdirecteur van de K.L.M.
was de heer Guilonard een der onbe
twiste leiders van het technisch gedeel
te van dit bedrijf en als zoodanig schier
onvervangbaar.
Ir von Baumhauer trad in 1921 in
dienst bij den rijksstudiedienst voor de
luchtvaart en heeft als zoodanig, even
als de heer Guilonard, de geheele ont
wikkeling van den vliegtuigbouw, van
de nog primitieve toestellen en moto
ren uit die dagen tot de geperfectio
neerde luchtreuzen van thans, meege
maakt en gevolgd en als begaafd inge
nieur en deskundige zelf een belangrijk
aandeel in deze ontwikkeling gehad.
Zwaar is dan ook het verlies voor de
K.L.M. zoowel als voor den rijkslucht
vaartdienst.
Het leven van P. Guilonard
Pieter Guilonard werd op 11 Juni
1895 te B r i e 11 e geboren, waar hij de H.
B. S. bezocht en vervolgens de marine-
ïnachinisten-school te Hellevoetsluis, welke
inrichting hij in 1913 verliet als adjunct
machinist bij de Koninklijke Marine. Nog
,voor het uitbreken van den oorlog werd hij
in Indië gedetacheerd, vanwaar hij in 1917
naar Nederland terugkeerde en den rang
bereikte van officier-machinist der tweede
klasse bij den marine-stoomvaartdienst. Na
afloop der mobilisatie werd hij vooral ook
op eigen verzoek, aangezien de nog jonge
luchtvaart hem ten zeerste aantrok, over
geplaatst naar den marine luchtvaartdienst,
Waar hij speciaal met technisch werk werd
belast en geruimen tijd als technicus op de
Mok en de Kooi werkte, en vervolgens ge
plaatst werd bij de afdeeling vliegtuig
bouw. In die dagen werden in de fabrieken
.van van Berkels Patent nog vliegtuigen
.voor de marine gebouwd en de heer Guilo
nard werd belast mot de controle op de af
levering van deze vliegtuigen.
Tijdens de E.L.T.A. te Amsterdam kwam
de heer Guilonard in contact met den heer
Plesman en toen in 1921 de K.L.M. een aan
tal Fokkers kocht en de heer Plesman be
sloot, onderhoud en technische voorziening
in eigen beheer te nemen, zocht hij den
heer Guilonard aan om de leiding op zich
te nemen van den technischen dienst.
De technische dienst der K.L.M. begon
zijn werkzaamheden met 20 man in een
militaire loods op Schiphol, breidde zich
Uit en ging in 1922 naar Waalhaven. Toen
eenige jaren geleden de gemeente Amster
dam eenige hangars op Schiphol bouwde,
die een ideale werkruimte boden voor den
technischen dienst, werd deze in zijn ge
heel naar Schiphol overgebracht. Onder
leiding van den heer Guilonard had deze
dienst, die verscheiden honderden man
personeel telt, zich in alle richtingen uit
gebreid.
In Juni 1935 werd de heer Guilonard be
noemd tot onder-directeur der K.L.M.,
waardoor hij zoo mogelijk nog nauwer
kwam samen te werken met den heer Ples
man, die in hem een van zijn oudste en
.vertrouwdste medewerkers verliest.
Een voortreffelijk leider
Behalve medewerker was Guilonard ook
een trouwe vriend van den heer Plesman,
die over den thans overledene o.a, zeide:
Zijn goed verstand, zijn scherpe opmer
kingsgave, zijn standvastig karakter, zijn
groote liefde tot 't bedrijft, maakten hem tot
een voortreffelijk leider van onze technische
afdeeling, bemind, bewonderd en gewaar
deerd door al diegenen, die met of o nd e r
hem werkten. De K.L.M. dankt aam zijn
kunde onbeschrijfelijk veel, daar hij van het
be^in af aan de geheele technische zijde van
het bedrijf bekwaam en krachtig leidde, ter
wijl zijn inzichten met die van de directie
in belangrijke technische aangelegenheden
bijna voortdurend parallel gingen.
Onvermoeid, vol ijver, welhaast meer ge
vend dan men mogelijk zou achten, heeft hij
gedurende 18 jaren zijn allerbeste krachten
gewijd aan de K.L.M. Sterk en sportief als
hij was kon hij dan ook. dank zij den jeug
digen leeftijd waarop hij de verantwoorde
lijke taak op zich nam. zoo veel geven. Hij ls
nu op den leeftijd van 42 jaren van ons heen
gegaan. toen hij bij een vlucht nabij Seattle
om het leven kwam.
Ook in internationale luchtvaartkringen
werd de kunde van den heer Guilonard op
hoogen prijs gesteld, vooral ook zijn werk ln
de International Air Traffic Association,
waarvan de technische commissie herhaal
delijk onder zijn leiding bijeenkwam, ter
bestudeering van belangrijke technische pro
blemen.
In 1924 was het de heer Guilonard, die het
eerste Indi.ë-vliegtuig, onder Va-n der Hoop,
dat in Philipopel gestrand was. ter plaatse
wist te repareeren, zoodat dit ongestoord de
reis tot het einddoel, Batavia, kon voorlzet-
ten. De heer Guilonard werd daarvoor on
derscheiden door de benoeming tot ridder
in de orde van Oranje Nassau.
Ir. A. G. von Baumhauer
Albert Gillis von Baumhauer
werd op 10 October 1891 te Amsterdam ge
boren en bezocht daar de H.B.S., waarna hij
studeerde aan de Techn. Hoogeschool te
Delft. Reeds daar toonde hij veel belangstel
ling voor den vliegtuigbouw, die toen nog
in een zeer jong stadium verkeerde, en na
in 1916 zijn studie als werktuigkundig inge
nieur beëindigd te hebben, studeerde hij nog
een jaar te Zürich. Van 1919 tot 1921 was
hij werkzaam in de fabrieken van Van Ber
kels Patent, die in die dagen vliegtuigen
voor de Kon. Marine bouwden, nadat hij
eerst in dienst was geweest bij de N.V.
Trompenburgs Vliegtuigenfabriek, waar hij
zijn eerste practische ervaring op dit gebied
opdeed.
In 1921 werd hij benoemd tot ingenieur
bij den Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart
en hier vond hij het werk, waarin hij zijn
levensroeping zag en waardoor hij thans,
helaas, om het leven is gekomen. Het toe
zicht houden op de luchtvaart, zooals die
zich sedert 1921 ontwikkelde, het beproeven
en keuren van nieuwe vliegtuigen, 't. voort
durend waken voor de veiligheid van het
vliegen en het ontwerpen van maatregelen
ter vergrooting van deze veiligheid, vorm
den de werkzaamheden van den Rijksstu
diedienst en vooral van den Rijksluchtvaart
dienst, waarin genoemde studiedienst in
1936 werd omgezet en waaraan ir von Baum
hauer verbonden bleef.
Gedurende al die jaren toonde hij zich
niet alleen een bekwaam practicus, maar
ook een theoreticus van beteekenis. Vele
artikelen verschenen van zijn hand in de
technische ipers, terwijl hij practisch ook op
constructief gebied werkzaam was en het
eerste autogirotoestel, dat in Nederland ge
bouwd werd, door hem ontworpen was.
Bij de instelling van den Rijksluchtvaart
dienst van het Departement van Water
staat,in 1936 werd ir von Baumhauer ge
detacheerd op Schiphol en werd hij speciaal
belast met de keuring van nieuwe vliegtuig
typen. Hij beschikte zelf over een groote
vliegvaardigheid en heeft tal van machines,
die hij moest keuren, zelf gevlogen.
Van den aanvang af had de zweefvlieg-
aport zijn groote belangstelling en gebruik
te hij geestdriftig een groot deel van zijn
vrijen tijd om ook de jongere generatie be
langstelling voor en kennis van de lucht
vaart bij te brengen.
Op grond van zijn ervaring bij het keuren
van nieuwe vliegtuigtypen had hem het
verzoek bereikt, deel te nemen aan de stu
diereis naar Amerika, waar zich op het
oogenhlik nog een aantal andere Nederland
sche deskundigen bevindt, voor het bestu-
deeren van de vele nieuwe producten, die
de Amerikaansche vliegtuigindustrie op het
oogenblik in aanbouw of op de markt
brengt
Een groote ideeënrijkdom
Zijn plaats in Nederland was uniek. Zijn
ideeënrijkdom was buitengewoon groot en
zeer oorspronkelijk. In vakkringen werd
aan zijn oordeel een zeer groote waarde toe
gekend. Hij was o.a. secretaris van de com
missie „Prijsvraag Holland-Indië". Voorts
was hij secertaris van de wetenschappelijke
commissie van het Nationale Luchtvaartla
boratorium en voorzitter van de Commissie
voor bestrijding van mistgevaren bij de
luchtvaart
Als mensch laat ir. Von Baumhauer een
leemte open, welke niet of bijna niet te
vullen zal zijn Hij stond bekend om zijn
goede karaktereigenschappen en buitenge
woon groote eerlijkheid. Hij was zeer een
voudig en voor iedereen toegankelijk. Hij
if steeds met volle handen.
Ieder onderdeel van het vliegwezen in
Nederland had zijn belangstelling. Hij had
zitting in tallooze besturen van vereeni-
gingen op luchtvaartgebied. Hij was in het
bezit van het sportzweefvlieg-brevet C.
het motorvliegbrevet A.
Guilonard
Er is al veel geschreven o»ver deze nieuwe
Boeing, waarvan de twee eerste hesteind
zouden zijn voor Pan American Airways en
uitgerust zouden worden met een systeem
van door compressors op de motoren samen
geperste lucht, waardoor ook tot op zeer
groote hoogte binnen de romp een luchtdruk
zou blijven heerschen als op ca. 3000 meter,
zoodat alle na'deelen van het op groote hoogte
vliegen ondervangen konden worden, met
behoud van alle voordeelen, n.l. een grootere
snelheid en het vliegen in luchtlagen, waar
meestal een gunstige weersgesteldheid
heerscht, zoodat de Amerikanen deze toe
stellen, juister dan de uitdrukking „stra-
losfeervliegtuigen. karakteristiek „overwea-
ther"-vliegtuigen noemen.
De Boeing 307 biedt plaats aan 33 passa
giers. des nachts, met slaapacoomodatie, aan
25 passagiers, en heeft een ruime keuken en
twee kleed- en toiletkamers aan boord. Ze is
uitgerust met vier Wright Cyclone G. 102
motoren van 1100 P.K. elk en heeft een maxi
mumsnelheid van ca. 390 K.M. per uur. Naar
wij vernemen bestond bij dc K.L.M., die,
naar men weet, voornemens is proeven te
nemen met een nieuwe Douglas D.C. -4 in
den Iïidië-dienet, wanneer deze versneld
vordt door eventueel ook des nachts door te
liegen, ook groote helanestelling voor deze
Stratoliner, waarin men eveneens groote
mogelijkheden meende te zien voor versnel-
ng van den ïndië-dienst
De Stratoliner Boeing 307
Een der interessantste nieuwe toestel
len, die op het oogenblik in de Vereenig
de Staten in het middelpunt der belang
stelling staan, is ongetwijfeld de vier
motorige Boeing 307, met hermetisch
gesloten cabine, die het mogelijk maakt
op zeer groote hoogte, tusschen 6000
en 7000 meter, te vliegen zonder de ge
bruikelijke nadeelige gevolgen voor de
inzittenden, waardoor dit vliegtuig den
naam „Stratoliner"' verwierf.
Het verongelukte toestel
Het vliegtuig, waarmede de heeren Guilo
nard en von Baumhauer om het leven zijn
gekomen is neergestort nabij O 1 d e r, in den
slaat Washington, een verlaten streek op
een afstand van ca. 100 K.M. ten Zuid-Oosten
van Seattle, waar de Boeine-fahrieken geves
zijn Een onderzoek zal moeten uitmaken
wat de oorzaak van de ramp was.
Het betreft hier waarschijnlijk de eerste
Boeing 307 van de bestel-serie. die later ge-
repd is gekomen dan men aanvankelijk had
gehoopt. Op 31 December j.l. ging het proto
type voor de eerste maal de lucht in. Sedert
dien zijn er tal van proefvluchten mee ge'-"
houden en in Februari had het toestel al
meer dan 30 vluchten gemaakt en had m
elk opzicht aan de gestelde eischen en de-
hooggespannen verwachtingen voldaan.
Bartimeüs
De plannen voor den bouw van een nieuw
internaat van het Chr. Blinden-instituut
„Bartimeüs" te Zeist zijn thans zoover ge
vorderd, dat opdracht is gegeven aan den
heer Kn e v e 1, architect te Ermelo, om
ontwerp te maken.
1 Nieuwe ideeën, steeds weer nieuwe vondsten,
geboren uit kunstenaars-inspiratie en door
hem persoonlijk toevertrouwd aan de papier-
stof, die al dit schoons tot leven brengt
3.en ziehiereen kunstenaarscollectie staat
te Uwer beschikking tegen zulke lage prijzen
als alleen de innige samenwerking tusschen
kunst en moderne techniek mogelijk maakt!
2.heerlijke wanddecoraties, weergaloos-
getrouw overgebracht in de fij ne, transparante
„Fixa Color"-kleuren, die alleen R&D druk
ken kan met haar supermoderne techniek
Dit merk! Sedert vele jaren het symbool
f van Licht en Kleur in de Nederlandsche
woning! Alleen in stalenboeken met dit
R D-merk vindt U de echte R D-behangsels
Een collectie nu weer, zóó schoon, zóó kunst
zinnig en veelzijdig als U tevoren nimmer zag
En tot in de populairste prijzen is er nu „wanden-
fleur" voor iedereen. Vraag omgaand Uw be
hanger de nieuwe R&D-series 47, 48, 49, die
extra laaggeprijsd zijn en vooral ook serie 50, de
keurverzameling. 'n KunstenaarscollectieNieuw
behangen behoeft niet langer te worden uitge
steld: maar neem dan het echte R&D-behang!
Behangstlpapterfabriekin van Rath Doodthttfver N.V., Amsterdam. Toonzalen in negentien steden des lands.
In uitzendingen werden grove
aanvallen op de regeering gedaan
Zeven verdachten, voor het mee
rendeel N.S.B.-ers, gearresteerd
Mooi werk van de politie
AMSTERDAM, 20 Maart In den
nacht van Zaterdag op Zondag is te
Lisse de geheime zendinstallatie, die
op de golflengte van Hilversum uit
zond, door de politie en ambtenaren
van den radio-controledienst het
zwijgen opgelegd. De apparaten zijn
in beslag genomen, de daders, die
zich met deze brutale en ongeoor
loofde uitzendingen bezig hielden,
zijn op heeterdaad betrapt en gear
resteerd.
Dit is in enkele woorden 't groote
succes van een wekenlang zoeken
naar dit zendstation, dat zich gedu
rende een maand ieder en Woens
dag- en Zaterdagnacht van 12 uur
tot 12.15 uur liet hooren op een golf
lengte van 311 Meter.
Direct nadat Hilversum gesloten was,
viel de zender in. Meestal werd een korte
redevoering gehouden en do onbekende
spreker ontzag zich niet om verscholen
achter zijn anonimiteit op de meest
grove en beleedigende wijze aanvallen ie
doen op de regeering, publiekrechtelijke
instellingen en overheidspersonen.
Direct nadat de eerste uitzending, die
gehoord de geluidssterkte vanuit Am
sterdam kwam, stelden zoowel de radio-
controlecommissie als het bureau van den
commissaris van de rijkspolitie K. H.
Broekhoff een uitgebreid onderzoek in,
een onderzoek, dat gezien de gemakkelijke
verplaatsbaarheid van het zendstation
groote moeilijkheden opleverde. Gezien de
politieke strekking van de uitzendingen ver
moedde men in welke richting men moest
zoeken. Een groot aantal personen, die voor
eventueele medewerking aan deze on
geoorloofde en krenkende uitzendingen in
aanmerking kwamen, werd nader onder de
loupe genomen.
't was een werk, dat zeer veel tijd kost-
- aldus vertelde commissaris Broekhoff
en dat met de meest mogelijke voor
zichtigheid moest geschieden om eventueele
daders niet „kopschuw" te maken. Ten
slotte was het duidelijk, dat van alle ge
volgden, slechts één man. een 28-jarige Am
sterdamsche koopman, ernstig in aanmer
king kwam, bij de zaak betrokken te zijn.
Intusschen had de geheime zender reeds
spoedig de uitzendingen vanuit de hoofd
stad gestaakt. Soms wezen de peilingen van
den radiocontroledienst uit dat vanuit
Amstelveen werd gezonden, dan weer
hadden de „aethergeuzen" zooals zij zich
pleegden te noemen, hun tenten aan den
rand van het Gooi, onder W e e s p opge
slagen. In beide gevallen stelden twee in
specteurs, die nacht in nacht uit op zoek
waren naar den zender, een onderzoek in
die buurten in, waarbij zij op uitstekende
wijze werden geholpen door de gemeente
politie te Weesp en de marechassee te Wa
tergraafsmeer. Resultaten leverden deze ex
pedities echter niet op.
Succes in het vooruitzicht
De rechercheurs Knol en Dobbe volg
den echter in hun politieauto, bestuurd
door den politiechauffeur B e y harnekkig
het spoor van den Amsterdamschen koop
man T. en Zaterdag zou dit tot het betrap
pen op heeterdaad leiden. Zaterdagavond
reed T. met zijn auto in de richting Haar
lem. Hij reed zeer snel, daarbij toch de
noodige maatregelen treffende om eventu
eele vervolgers het spoor bijster te doen
worden. Het was geen gemakkelijk werk
om den man op de duistere wegen niet
kwijt te raken, maar het gehikte. Even
buiten de kom van het dorp, ten zuiden
van Lisse, sloeg de geheimzinnige auto, die
door de Amsterdamsche rechercheurs zoo
hardnekkig gevolgd was. een duister, dood
loopend laantje in. dat naar de terreinen
van een bloembollenkweeker voerde Re-
halve een woning stond op het terrein een
ruime schuur. De rechercheurs vatten bij
het laantje post en waarschuwden telefo
nisch de inspecteurs Kallenborn en van
Boxtel en de ambtenaren van den radio
controledienst
De aanval vindt plaats
De Amsterdamsche inspecteurs stonden
gereed om uit te rukken en alle maatrege
len om met succes een inval te doen waren
genomen. Thans was spoed geboden, ten
eerste omdat de mogelijkheid bestond, dat
de „aethergeuzenontijdig lont zouden rui
ken en zij hun uitzending niet zouden la
ten doorgaan en in de tweede plaats om
met voldoende manschappen aanwezig te
zijn om alle betrokkenen op heeterdaad te
betrappen. Weldra suisde de politieauto
met de beide inspecteurs over de donkere
wegen naar Lisse, waar met groote om
zichtigheid eerst een bezoek aan het politie
bureau werd gebracht De plaatselijke in
specteur. de heer J. Warmenhoven had in
middels zijn mannetjes, gemobiliseerd en
ook P.T.T.-ambtenaren van der controle
dienst waren gearriveerd. Tegen midder
nacht, het tijdstip waarop de uitzendingen
begonnen, was alles voor een verrassendon
overval gereed.
Afgesproken was, dat precies vijf
minuten over twaalf de aanval zou
plaats hebben. Van alle kanten renden
de politiemannen met de revolver in de
vuist naar de schuur. De deur werd
opengerukt en de aethergeuzen waren
en flagrant delit betrapt, juist was een
spreker bezig met een aanval op de re
geeringzyn mond klapte midden
in een zin dicht toen hg de politie zoo
plotseling en onverwachts vctor zich
zag. In de schuur bevonden zich vyf
mannen tusschen de 20 en SO jaar.
Buiten bevond zich noy een zesde man,
die blijkbaar als wachtpost had dienst
gedaan. Ook hij werd ingerekend cn
later bleek, dat in zijn woning twee
uitzendingen hebben plaats gehad.
In de schuur, die door een petroleum
lamp spaarzaam werd verlicht trof de po
litie een volledige zendinstallatie aan van
uitstekende kwaliteit. Een groot deel van
de toestellen was ingebouwd in koffers, de
kleine microfoon was gemonteerd op een
statief van een fototoestel.
Na een kort verhoor zijn de verdachten,
meerendeels leden van de N S B naar Am
sterdam overgebracht, evenals de inbeslag-
genomen zender. De arrestanten zijn tot
diep in den nacht verhoord.
Gistermorgen vroeg is nog een Amster
damsche sigarenwinkelier van zijn hed ge
licht, verdacht van medeplichtigheid Ook
hij is aan een verhoor onderworpen Nadat
de zeven mannen, waaronder vier Amster
dammers cn drie inwoners van Lisse'hun
verklaringen hadden afgelegd, zijn zij in
den loop van den Zondag op vrije voeten
gesteld, daar voorarrest voor dit mkdriif
niet is toegelaten.
Reclame-vlieger als hoofddader
Het bleek uit de verhooren, dat de hoofd*
dader de reclamevlieger en technicus van
G. is. Het zendtoestel was zijn eigendom.
Hij is echter geen lid van de N.S.B. en
waarschijnlijk was het zijn bedoeling om
winst te maken met de uitzendingen, waar
voor door het publiek geld kon worden ge
stort
De verdachten hebben een volledige be
kentenis afgelegd. Ontkennen zou gezien
de betrapping op heeterdaad niet veel
hebben gebaat Op het oogenblik staat nog
niet vast of deze verdachten ook zullen
worden vervolgd op grond van den in
houd van hun uitzendingen, b.v. wegens
beleediging. smaad, beleediging van het
openhaar gezag e.d.
Nader vernemen wij nog. dat de reclame
vlieger G. in België al eens met de justitie
had kennis gemaakt hij heeft te Gent te
recht gestaan wegens het veroorzaken van
dood door schuld, hij raakte op het strand
te Oostende met zijn vliegtuig een dame.
blijven ondanks alle
huishoudelijke arbeid
Jaaaf, zocht en blonk door
VRACHTAUTO TE AMSTEL
VEEN DOOR TREIN
VERPLETTERD
De eenige inzittende ongedeerd
AMSTELVEEN, 20 Maart Gisterenmiddag
om tien minuten voor zes heeft een trein,
op weg van Aalsmeer naar Amsterdam, op
don on bewaak ten overweg bij Schinkeldijk,
tusschen Aalsmeer en Nieuwer Amstel, een
van den Legmeerdijk komende melkautó ge
grepen. De wagen werd geheel aan stukken
gereden. De alleen in de auto zittende be
stuurder, de heer Jongeneelen, int Bad
hoevedorp, bleef, doordat de cabine intact
was geble\en ongedeerd. Hij moet zich m
den afstand van don naderenden trein bob
ben vergist, hetgeen verklaarbaar is uit de
situatie ter plaatse. De trein kwam met
twintig minuten vertraging te Amsterdam
