Gestaag daalt werkloosheid
Even
een pijp
opsteken!
DOUWE EGBERTS K
daaüüool ItéêiJdÈk
rotêlO))
ryuiM#
ZATERDAG n MAART 1939
DERDE BLAD PAG. 9
Eerste Kamer-camera
Spoedig komen er plannen
bij de Staten-Generaal
Minister Romme, die toch zeker niet
langzaam spreekt, heeft ter beantwoor
ding van de verschillende woordvoer
ders, een betoog gehouden, dat weinig
minder duurde dan twee uur, doch
waarin verschillende opmerkingen van
beteekenis gemaakt werden.
Donderdag, bij het sluiten van de vergade
ring, vroeg nog slechts de heer De B r u ij n
(R.K.), het woord, doch gistel-morgen bleek
't sprekerslijstje inmiddels met twee hamen
te zijn aangevuld, die van de heeren Von
Borniinghausen (N.S.B.) en N i v a r d
(R.K.). Met deze drie sprekers was, mede
omdat de N.S.B-er in een breed en weinig
appetijtelijk opgediend betoog allerlei lange
beschouwingen ten beste gaf, waarvan de
waarde met de lengte niet ai te zeer even
redig was de gelieele morgenwergadering
heengegaan. Des middags kwam. de Minis
ter aan bod, en volgende week Dinsdag
(prijken de replieken op het program. Zoo
zal dus eerst nog een week-end over deze
begrooting heengaan.
Bij den heer De B r u ij n staat Minister
Ronime in een goed blaadje. Deze spreker
stak niet onder stoelen of banken waar
om zou het ook? dat dank zij de ver
schillende getroffen maatregelen het aantal
tewerkgestelde arbeidskrachten met onge
veer 10 procent is toegenomen. En ook voor
hetgeen gedaan werd ter bestrijding van de
jeugdwerkloosheid bestond alle ruimte voor
waardeering.
Minder voldaan was de heer Von Bön-
n i11 g h a u s e n, die van oordeel was, dat
men bij de bestrijding van de werkloosheid
niet verder komt chn tot theoretische be
schouwingen. Men acht de offers, die ge
bracht moeten worden om de werkloosheid
tegen te gaan, aldus deze spreker, blijkbaar
te groot. Maar géén offer moest te groot zijn.
Indien de Regeering niet in staat is, het
vraagstuk op te lossen, moet zij maar plaats
maken voor Mussert en zijn nationaal-socia-
listen
„Zoolang we hier echter nog zitten", sloot
de heel- Nivard onder algemeene vroolijk-
heid bij deze zinsnede aan, wilde ook hij
nog wel iets over de werkloosheid zeggen.
En daarbij bepleitte hij een eenvoudiger
controle op de steunregeling, iets wat de
Minister in zijn antwoord niet wel moge
lijk scheen te vindien.
Overigens was ook de heer Nivard over
tuigd, dat de Minister niets onbeproefd zou
laten, om de werkloosheid zooveel mogelijk
in te perken. Doch, zoo zei deze spreker,
waarom kan bij cle werkverleening niet zulk
een snelheid worden betracht als in de
bange September-dagen bij de defensie aan
den dag werd gelegd? Later toonde de
Minister aan. dat deze gevallen toch niet
zoomaar vergeleken kunnen worden. Bij
het oplossen van de werkloosheid moet nu
eenmaal veel meer overleg gepleegd worden
ONS FEUILLETON
Korte inhoud van het voorafgaande
Tusschen twee groote moderne gebouwen
van een manufacturenmagazijn en een filiaal
van de Provinciale Bank, staat in het dorp
Waterdam het kleine antieke pandje De
Bloeyende Amandelboom, eigendom van dei
ouden heer Wiechers.
Adriaan, eenig zoontje van den heer Wie-
i chers, bekijkt zijn vader en tante Ditje, de
huishoudster, op zijn eigen wijze.
Na de lagere school gaat hij naar de H.B.S.
van een naburig stadje.
Na het eindexamen komt Adriaan in den
kruidenierswinkel van zijn vader. Op
dringen^ van Brinkman, zijn vroegeren onder
wijzer, wordt hij tevens voorzitter va
Jongelingsvereeniging. Toch bevredigt
j dit leven niet. In een vertrouwelijk gei.
met Sander Witkop, een onderwijzer, vertelt
hij dezen iets van zijn moeilijkheden. Sander
vraagt of Adriaan er nooit aan gedacht heeft
('predikant te worden. Als Adriaan er eens
I terloops met zijn vader over spreekt ontmoet
hij zooveel tegenstand, dat hij besluit er
voorloopig maar over te zwijgen.
Op zekeren nacht worden Piet van Berckel
en Gelisse, twee ouderlingen van den sec-
tarist Olivier, geroepen bij Rika Koning, een
oude vrouw die stervende is.
Na het overlijden van deze vrouw blijkt
I zij 1000 aan Andriaan Wiechers te hebben
nagelaten. Dit houdt verband met een teleür-
gestelde liefde van Rika Koning voor den
ouden heer Wieohers. Als Adriaan hem van
de erfenis vertelt, verliest hij het bewustzijn.
De oude man gaat den laatsten tijd hard
achteruit,
Adriaans vriend, Sander Witkop heeft een
benoeming gekregen in Utrecht en ook
meester Brinkman maakt promotie naar
1 Den Haag.
(Zie vervolg hieronder)
wanneer men bv. een öntginningsarbeid
nvqngt, moet er eerst heel wat voorberei
dend werk achter den rug zijn. Intusschen
merkte de Minister op, dat van Staals-
■ege tot een betere regeling gekomen moet
-ordien. opdat door doeltreffender organisa
tie de snelheid kan worden opgevoerd.
Ook de 'heer N i v ar d wees op het dalen
van het werkloosheidscijfer, zelfs als men
daarbij bedenkt, dat tal van Nederlanasche
•beiders in Duitsehland en tal van Duit-
schers in Nederland werken. Minder ver
trouwen stelde deze spreker in de capacitei-
an den heer Mussert, die blijkens publi
caties van den laatsten tijd, niet eens be
kwaam is om de N.S.B. te leiden. Deze op
merkingen brachten den heer v. Vessem,
die toch al niet erg o-p zijn ge-mak was, tot
een serie interrupties, waarmee hij échter bij
den heer Nivard van een koude kermis
"ïiuis kwam.
Een niet onbelangrijk onderdeel van de
besprekingen maakte uit hetgeen gezegd
werd over het rapport-Westhoff, door den
heer De B r u ij n uitdrukkelijk „plan" ge
noemd, doch de Minister scheen aan het
woord „rapport" de voorkeur te geven.
Er is verschil tusschen dit rapport en het
socialistische Plan van den Arbeid. De heer
De B r u ij n formuleerde dit als volgt: Aan
het Plan van den Arbeid ligt de koopkracht-
theorie ten grondslag, doch van het rapport-
Westhoff is, zoo het wordt, uitgevoerd, ver
grooting van de koopkracht een g e v ol g.
wil blijvende werkgelegenheid
schaffen.
Minister R o m m e zei het nog anders: Plet
Plan van den Arbeid bedoelt te zijn een
bevredigingsfonds, maar het rapport-West
hoff wil een voortbrengingsmiddelenfonds
1. Mooie woorden zijn het niet, erkende
bewindsman, die voorts naar België ver-
?s als een land, waar iets dergelijks was
ondernomen als het Plan van den Arbeid
ten onzent wil zijn, doch waar de werkloos
heid desondanks niet onbelangrijk geste
gen is.
Het rapwort-Westhoff in het geding
Hoe staat het nu met het plan-Westhoff,
vroeg de heer De B r u ij n. Hoe en vooral
in welk tempo zullen de werken worden op
gevoerd? Ook de heer Nivard voerde hier
omtrent liet woord en betwijfelde, of de
erkloosheid in de groote steden door dit
plan aanmerkelijk zal verminderen, al con
stateerde spreker inmiddels met vreugde,
dat het in de Rotterdamsche havens op het
oogenblik niet slecht gaat. Het hoofdbe
standdeel van de beteekenis, welke het rap
port heeft, ligt in de kleine gemeenten.
In zijn beantwoording merkte de Minister
op, dat spoedig door e>en commissie uitge
werkte plannen, gebaseerd op het rapport-
Westhoff, benevens een plan ter bestrijding
van de stedelijke werkloosheid, ter kennis
van de Staten-Generaal zullen worden ge
bracht. Er komt dus nog meer schot!
Minder kon de Minister den héér De
Bruijn bevredigen, toen deze een kinderbij
slag voorde tewerkgestelden bepleitte. Juist
de groote gezinnen met geringe inkomsten
hebben hieraan behoefte. Maar de Minister
zeide, dat het bij den buidigen toestand
voorloopig niet zou kunnen, gezien
mede het nieuwe karakter van de werk
loosheidsbestrijding.
Zoo nam in de beantwoording door den
Minister van de gemaakte opmerkingen, de
werkloosheids-bestrijding een belangrijke
plaats in. Helaas is het aantal der jeugdige
werltloozen grooter dan blijkt uit de cijfers
der arbeidsbemiddeling, doch in de werk
loosheid in haar geheel is een gestadige en
toenemende achteruitgang te constateeren.
In Januari 1936 -was het cijfer 475.000, in
Januari 1937 465.000, in Januari 1938 436.000,
en in Januari 1939 404.000. We zouden eraan
toe willen voegen, dat tegelijkertijd het in
woneraantal en tevens het cijfer der arbeids
krachten niet weinig is toegenomen, zoodat
de daling van de werkloosheid nog aanmer
kelijk grooter is dan uit deze cijfers blijkt.
Intusschen is het cijfer nog zeer hoog. en
zoo iemand sneller aflossing wenscht, dan
zijn het, zeide de bewindsman, toch zeker
wel de werkloozen zelf èn de minister met
zijn staf. Bij velen wordt het verlangen naar
werk omgezet in een klacht, en als men
klaagt heeft men al spoedig een schuldige.
En dan zijn er al snel lieden, die het zich
gemakkelijk maken, door de oorzaak van de
niet spoediger daling van het cijfer te zoe
ken in vermeende oneenigheid in het
kabinet
Maar de klacht ontstaat vooral, aldus de
minister, doordat men zich niet realiseert,
welke moeilijkheden overwonnen moeten
■orden en wat er zooal gebeurt. Dat laat
ste is veel. Voor de jeugd werkloozen zijn
b.v. verscheidene werkkampen georgani
seerd.
Voor de oplossing moet men in 't oog hou
den, dat in het kader van de bestrijding
voorop moet staan, dat in de eerste plaats
het bedrijfsleven arbeidskrachten opneemt.
Wettelijke verplichting is hierbij niet moge
lijk, ook niet met loonhijslag. Dat is even
min mogelijk, als om de menschen te
plichten eens in de week visch te eten, z
als de heer von Bönninghaus
wenschte. „Dan moeten ze allemaal maar
Roomsch worden, dan eten ze wel visch",
interrumpeerde de heer Nivard niet on
geestig.
Régelingen uit het bedrijf opkomend zijn
de beste Vol erkentelijkheid gewaagde de
Minister van wat hij noemde
pracht van een pensioensregeling" in het
typografisch bedrijf, waarvoor mien in dat
bedrijf jaren heeft betaald en waarin men
zelf de lasten gedragen heeft van de over
gangsjaren. Deze regeling noemde de be
windsman voortreffelijk.
Men 7x>eke de oplossing van de werkloos
heid niet in verkorting van den arbeids
duur. Frankrijk is daar als een leerzaam
voorbeeld. Nog andere moeilijkheden voerde
de Minister aan. zooals bij de werkverschaf
fing, waarop we reeds wezen, toen we de
verhouding tusschen defensie en werkloos
heid hierboven aanstipten.
Naast de werkloosheid is op dezen twee
den dag van de besprekingen nog vrij uit
voerig gehandeld over het streven naar
BLOEDZUIVEREND
werken BOOM's Laxeer-
(Slijm-, Gal-, Maag-) pil
len. Deze pillen zijn zui
ver plantaardig en ver
drijven overtollig gal en
slijm. Ze werken zacht, bevorderen een
goeden stoelgang en zijn goedkoop.
Prijs per doosje met 15 pillen J7V2 ch,
30 pillen 31 ct., met 50 pillen 57 ct.
ordening in het bedrijfsleven
Een voorstander vond dit streven in den
heer de B r u y n, die de juiste opmerking
maakte, dat het goed zou zijn. zoo vele van
de regelingen door de bedrijfsgemeensohap
zouden worden overgenomen. De arbeiders
moeten bereid zijn tot offers aan de
meenschap, maar de klassenstrijdleer heeft
hier veel kwaad gedaan, evenzeer als de in
dividualistische geest bij vele ondernemers.
Terverkrijging van betere toestanden moet
nog wat geduld geoefen dwordén. Het is een
kwestie van evolutie, niet van revolutie.
Hetgeen de heer von Bönningha
sen over de ordening in den N.S.B.-staat
opmerkte, was niet steeds even duidelijk,
maar zooveel begrepen we ervan, dat de
kern gezien moet worden in de afzonderlijk'
ondernemingen. Hierin vinden we wat de
heeren „lotsverbondenheid" plegen te noe-
on Doch hoe nu het landelijk of zelfs maar
het streekcontract tusschen de afzonderlijke
ondernemingen wordt bevorderd, bleef voor
alsnog in het duister.
„Een omlijnd beeld van den toekomst
staat kan ik niet geven", aldus Minister
Romme; dat zou slechts mogelijk zijn,zoo
alles door den Staat in handen wordt geno
men. waarbij het volk gelijk-geestelijk ge
richt wordt. Maar wel kan men de richting
weten, waarin men gaan moet. Voor alles
moet daarbij staan de gedachte van de be-
drijfsgemeenschap, onder meer door concre
tiseering van de bedrijfsraden. Zeker, Let
moet vooral van onderop, maar de taak van
den bedrijfsraad moet toch zoo omschreven
zijn van hoogerhand. dat men als het ware
ertoe gedrongen wordt er van onder op toe
over te gaan.
Er is geklaagd aver het langzame tempo,
gevolgd hij de verbindendverklaring van
collectieve arbeidsovereenkomsten. Inder
daad, het tempo is langzaam, erkende de Mi
nister, en het moet dit ook zijn, omdat de
te volgen procedure nu eenmaal veel-tijd
vordert. Er zijn veel waarborgen, die ontzien
moeten worden. Maar de Minister was van
oordeel, dat men nu door veel moeilijkheden
heen was en thans in sneller tempo voort
kon gaan.
Uit de verdere rede van den Ministerstip
pen we nog aan. dat instelling van huis
arbeidscommissies in voorbereiding is en Jat
gezocht .wordt naar bevredigender verband
tusschen overtreding en straf Ibdj vergrijpen
tegen de Arbeidswet-1919.
Met de brug over de Oude Maas
is niets bijzonders aan de hand
Opening in de tweede helft van Juni
Op vragen van den heer Van Sleen be
treffende den datum van oplevering van de
brug over de Oude Maas bij Dordrecht,
heeft de heer Van Buuren, Minister van
Waterstaat, geantwoorci, dat hij ter recht
zetting van eenige dagbladberichten, welke
misschien tot het stellen der vragen aan
leiding hebben gegeven, het volgende meent
te moeten mededeelen.
De basculekleppen van de brug over de
Oude Maas zijn voorzien van ballastkisten,
die aan de aahtereinden van die kleppen
draaiend zijn opgehangen. Bij het bewegen
van de brugkleppen is gebleken, dat de
orijksmering van de draaipunten van deze
ballastkisten onvoldoende werkte als gevolg
van een kleine verschuiving van de bronzen
asbussen, die werd veroorzaakt, doordat deze
bussen blijkbaar niet voldoende waren ge
borgd. Dit euvel wordt thans hersteld. Van
invloed op den datum van openstelling van
de brug is dit niet. Blijkbaar heeft het ech
ter aanleiding gegeven tot het ontstaan van
onjuiste geruchten, bijv. dat de -zetting
de brugpijlers belangrijk meer zou zijn dan
was verwacht In werkelijkheid zijn de zet
tingen echter veel geringer geweest, dan
waarop was gerekend. De grootste zakking,
die aan eenig punt van een der pijlers ge
durende 2 jaar is geconstateerd, bedraagt
13 m.M. Ook het gerucht, dat de noordelijke
klep van de basculebrug door haar lagers
zou zijn gezakt, mist eiken feitelijken grond.
De bedoeling van de laatste vraag zal
deze zijn, dat mededeeling wordt verzocht
van den datum van openstelling van
brug voor het verkeer. Hierop kan worden
geantwoord, dat vermoedelijk de openings
datum zal kunnen worden gesteld in de
tweede helft van Juni.
De aankoop van Douglas-
toestellen in het buitenland
Onjuiste berichten rechtgezet
AMSTERDAM, 11 Maart, Naar aanleiding
van berichten inzake ,den houw van Dou-
glasmachines in Nederland, wordt ons van
de zijde van de Nederlandsche vliegtuig
industrie medegedeeld, dat deze onjuist zijn.
Wel heeft de Nederlandsche vliegtuigenfa-
briek Fokker zich tot de regeering gewend
met het verzoek van verdere vliegtuigaan-
koopen in het buitenland af te zien, aange
zien de thans door de diverse departemen
ten gevolgde wijze van bestelling voor de
Nederlandsche industrie geen behoorlijke
ontwikkelingsbasis vormt.
De regeering wijdt momenteel, zooals uit
de mededeelingen van den Minister van
Waterstaat in de Kamer reeds is gebleken,
aan dit vraagstuk haar bijzondere aandacht
Hangende het in te stellen onderzoek is de
aanschaffing van Douglasvliegtuigen opge
schort. De besprekingen tusschen de betrok
ken partijen duren voort.
Het centraal vluchtelingenkamp
te Elspeet
Voorstel tot vestiging aangenomen
ERMELO. 11 Maart. Gistermiddag is de
gemeenteraad van Ermeio onder voorzitter
schap van burgemeester H. M. Martens,
in spoedvergadering bijeen gekomen, ter be
spreking van het voorstel tot vestiging van
een centraal vluchtelingenkamp aan den
Grintweg Elspeet—Uddel.
De raad ging, toen het voonstel aan de
orde kwam, in geheime zitting. Na herope
ning werd de voordracht zonder discussie
in stemming gebradht, en met tien tegen
vijf stemmen aangenomen. Het punt ii
voordracht, dat het rijk f 10.— per jaar en
per H.A. aan de gemeente zou moeten be
talen, werd gewijzigd ia f 20.— per jaar en
per H.A.
Steeds meer rooTcen
ontdekken dat een
pijp geuriger, gezon*
der en gezelliger is*
Volg hun voorbeeld,
maar
met D.E. in de pijpJ
FRIESCHE HEEREN-BAAI EN BAAI-TABAK
jWrfaan! -Hebje aan alle
boodschappen gedacht?
Gram.muziek. 8.0
lïngen. 8.15 Caus
woudnegers vai
Progrï
richten. 6.30 Muzikale causerie met gram*
muziek 7.00 VARA-Kalender. 7.05 Causerie
over broeden 7.20 Zang en piano. 8.00 Her*
haling SOS-Berichten. 8.03 Berichten ANP",
8.10 Het Residentieorkest, met medewerking
van het koor „De Stem des Volks", en so
listen. 9.15 Declamatie. 9.30 Cabaretp-rogram*
ZONDAG, 12 MAART 1939.
BLOEM EX'DAAL. 245.9 M. Uitzending van kerk
diensten uit de Geref. Kerk. Voorganger:
De Joh. C. Brussaard.
Orkest. 11.00—12.00 Dansmuziek ((*r_pl.).
HILVERSUM II 415.5 M. NCRV-Uitzending*
8.00 Schriftlezing, meditatie. 8.15 Berichten*
gram.muziek. (9.309.45 Gelukwenschen)*
10.30 Morgendienst 11.09 Christelijke Lec
tuur. 11.30 Gram.muziek. (12.0012.15 Be
richten). 3,2.3 0 Amsterdamsch Salonorkest
en Gram.muziek. 2.00 Voor de scholen. 2.361
5 u. n.m. Zondag 22 van den Beid. Cat.:
„De troost van het hiernamaals"
HILVERSUM I, 1875 cn 301,5 M 8.55 VARA.
10.00 VPRO. 12.00 AVRO. 5.00 VPRO. 5.30
VARA. 8.0012.00 AVRO. 8.55 Gram.muziek.
9.00 Berichten. 9.05 Tuinbouwpraatje. 9.30
Gram.muziek. 9.59 Berichten. 10.00 Zondags
school. 10.30 Vrijzinnig Prot. Kerkdienst.
12.09 Filmpraatje. 12.25 Berichten. 12.27 Het
AVRO-Amusementsorkest 1.10 Gram.muziek
1.15 Orgelspel. 1.30 Causerie „Wat er ln
Graan.muziek. 3.00 Causerie over kamer
planten. 3.40 Gram.muziek. 3.45 Bijbellezing*
4.45 Gram.muziek. 6.15 Kinderuur. 6.15 Gr,
muziek, berichten. 6.30 Vragenuurtje. (7.99|
—7.15 Berichten). 7.45 Gram.muziek. 8.00 u*
Berichten ANP. herhaling SOS-Berichten.
8.15 Het Apollo-ensemble, en het Christe
lijk Radiokoor (9.00—9.30 Lijdensoverden
king). 10.00 Berichten ANP. actueel half
uur. 10.30 Stlchtsch Salonorkest (10.4511.0Q
Gymnastiekles). 11.25 Gram.muziek. 11.50—
12.00 Schriftlezing.
DROITWICH 15«0 M. 11.20 Zang en Piano. 12.30
bespreking. 2.30 Concertgebouw-orkest, koor
der R.K. Oratoriumvereeniging en solisten.
(In de pauze: Gram.muziek). 4.10 Herha
ling prijsvraag. 4.25 De AVRO-Dance-Band.
4.55 Berichten ANP. 5.00 Gesprekken, met
luisteraars. 5.30 Kinderuurtje 6.00 Gram.mu
ziek. 6.30 Sportpraatje. 6.45 Berichten ANIf.
Gram.muziek. 7 00 VARA-ICalend r. 7.05 uur
Schuldig of onschuldig. .7.30 Noviteiten or
kest", The Novelty Sisters, de VARA-Mount-
girls en solisten. 8 00 Berichten ANP. Radio
Causerie. 12.45 Orgel. 1.20 Pianoduetten. 1.3S
Declamatie. 1.55 Piano en Zang. 4.15 Viool
en piano. 6.20 Trio. 6.49 Ensemble. €.40 Mu
zikale causerie. 7.20 Orkest. 8.20 Causerie*
8.40 Orkest. 9.45 Politiek overzicht 10.00 u*
Radiotooneel. 10.45 Zang en Orgel. 11.20 n*
Orkest
RADIOPARIS 1648 M. 10.00 Orkest 12.30 u.
Zang. 1.05 Orkest. 3.35 Zang. 3.35 Cello. S.S'Ï
en 4.40 Zang. 5.05 Piano. 6.35 Plano. 6.35 r«
Koor. 7.20 Orkest 8.35 Cello. 8.50 Operette*
journaal. mededeelingen. 8.20 Omroeporkest
en soliste. 9.00 Hersengymnastiek. 9.30 De
Twilight Serenaders. een klein koor en so
list. 10.20 Radiotooneel 11.00 Berichten ANP,
Orkest 12.35 Orkest 1.30 Populair concert.
3.20 Orkest 5.45 Zang, viool en piano. .7.39
Volksliederen. 9.50 Orkest
BRUSSEL 322 en 4S4 Mt 32 2 M: 12.20 Gram*
HILVERSUM II 413 5 M. 8.30 NCRV, 9.30 KRO
5-00 NCRV. 7.4--11.30 KRO. 8 30 Morgenwij
ding. 9.30 Gram.muziek. 10.00 Plechtige i±
Mis. 11.45 Gram.muziek. 12 15 KRO Orkest
1.001.20 Causerie over Alberdingk Thljm).'
2.00 Godsdienstonderricht voor ouderen. 2.30
muziek. 12.35 Zang. 12.45 en 1.30 Gram.mu
ziek. 1.59 Zang. 2.002.20 en 6.20 Gram.mu
ziek. 6.50 Viool en Piano en gram.muziek*
7.30 Gram.muziek. 8.20 Operette „The Mi
kado". 10.30—11.20 Gram.muziek.
4 8 4 M: 12.20 Orkest. 12.56 Gram.muziek*
1.30 Vervolg orkest. 1.50—2.20 Gram.muziek*
ensium van de R.K. Universiteit te Nijmegen
2.55 Gram.muziek. 3 15 Vervolg concert 3.40
Gr.muziek. 4.15 Ziekenlöf. 4.55 Sportnieuws.
5.00 Geref. Kerkdienst. Hierna: Het Klein
Christ. Gem. Koor en gram.muziek 7 80 uur
Gewijde muziek (gr.pl.) 7.45 Sportnieuws 7.50
7.05 Planovoordracht. 7.35 Gram.muziek. 8.29
Omroepsymphonieorkest. 9.2-3 Gram.muziek*
9.35 Vervolg concer.t 10.30 Gram.muziek met
toelichting. 11.0011.20 Gram.muziek.
de kei
H. Paus Pius XII. 9.1'0 Re
portage. 10.30 Berichten ANP. 10.40 Bplloog.
DROITWICH 1500 M. 12.50 Orkest 1.85 Orkest
3.40 Orkest 4.20 Religieuze causerie. 4.40
Orkest 5-20 Cyclus. 5.40 Sextet 6 30 Film-
praatje. 6.50 Piano. 7.10 Orkest en koor.
8 15 Kerkdienst 9.25 Radiotooneel. 9 o5 "Orgel
10.20 Sextet. 10.50 Epiloog.
RADIOPARIS 104S M: 11.20 Orkest. 12.30 Or
gel. 1.20 Zang. 1 35 Orkest 3.20 _Zang. 3 50 u.
nleconcert en kc
BRUSSEL 322 en 484 M. 3 2 2 Ml 10.20 Zang c
Orgel. 11.50 Carillon. 12 20 Mandollneorlces
3.30 en 4.25 Kwartet. 7.20 Salonkwartet 8.1
Orkest. 10.30 Concert
4 84 M; 10.20 Orkest en koor. 11 35 Harmon
orkest. 11.5o Viola. 12.05 Ensemble 12,35
12.55 Orkest 1.30 Orgel. 3.20 Operette. 8 20
Orkest en koor. 10.30 Orkest
PEUTSCHLANDSEXDER 1571 M. 7.30 Orkes
8.30 Berl. Philh. Orkest en koor. 8.55 Decli
matle. 9 50 Piano. 10.30 Orkest.
301,5 M. Algei
(Om 8 16
10.20 Cello
VARA-Or-
Berlchten) 10.00 Morgenwijding,
en Plano. 11.00 Declamatie. 11.2(
kest 12.00 Gram.muziek. (Om 12.15 Berich
ten). 12.30 „Esmeralda". 1.15—1.45 Orgel en
Zang 2.00 Residentieorkest (Opné). 2.50 De
clamatie. 3.20 Gram.muziek. 3.30 Hobo en
piano 4.00 Gram.muziek. 4.30—5.00 Voor de
kinderen. 5.05 VARA-Orkst (opn.). 5.46 u.
..Fantasia" 6.15 HammondorgeL 6 28 Be-
guldens sparen!
T Gaal van zelf.
mei gróól gemak!
Trouw de zegeltjes
bewaren!
Koop 't Persil-producl
en plak!
n n
DOOR r-IARTHA VISSER
(45
Brinlcmans opvolger is een zekere Dijkerman, in de verte
nog familie van Dominee Oosters. Hij moet een goed school-
meester zijn, wien het wel gelukken zal den naam van de
j school, die door Brinkman groot gemaakt is, te handhaven.
Meer wordt er van hem niet verwacht. De stilzwijgende
i overeenkomst met hem luidt: dat hij niet staan zal naar de
I diverse functies, die zijn voorganger heeft bekleed. Water-
I dam verwacht van hem, dat hij zich bepalen zal bij de school
en wat daar onmiddellijk mee samenhangt. Aangezien hij nog
al ver in de muziek moet zijn, bestaan er voorts plannen hem
de leiding van de gemengde Zangvereeniging „Hallelujah"
op te dragen en er is eenige kans, dat hij te zijner tijd in
aanmerking zal komen voor het baantje van organist. De
tegenwoordige functionaris voldoet namelijk niet meer zoo.
Hij loopt naar de tachtig. Een stille wenk het werk nu zoo
langzaam aan maar eens aan een jongere kracht over te
laten, kan derhalve moeilijk door hem als een onvriendelijk
heid worden opgevat. Men zal de pil vanzelfsprekend deug
delijk vergulden en onder andere de welverdiende rust aan-
voeren m de mogelijke bezwaren van het twiartereehe seizoen
voor iemand van zijn jaren. Dominee Oosters is de man, die
wel zoo vriendelijk zal willen wezen, eens met den ouden
heer te gaan praten.
XXXIII
Als Ditje haar eerste bezoek aan Jaan brengt op den Jan
Jorishof, vertelt ze daar, dat het met den ouden heer den
laatsten tijd halen en brengen is, zooals je dat noemt. Het
hart schijnt op te zijn. De oude dag. Een paar dagen wat
kizzebizzen in de zaak, en dan is het subiet weer mis. D'r
kommen vanzelvers ook zenuwen bij. Hij is altijd al wel wat
zwaar op de hand geweest en dat wordt er met de jaren niet
beter op. De man heeft het ook niet gezellig. Mijnheer
Adriaan had al lang getrouwd moeten zijn. Dat wordt ook
al zoo langzamerhand een oude vrijer. Niks gedaan, die
vrijgezelle jongens op dien leeftijd en dan den heelen dag
thuis. Niet dat hij zich met de huishouding bemoeit. O neen,
dat niet, maar het valt toch niet mee altijd met zoo'n paar
mannen. De jongen heeft toch ook per slot z'n zin niet, dat
merk je aan alles. Gemakkelijk is hij trouwens niet, altijd op
een afstand, en nooit eens echt vroolijk. Dat komt, hij heeft
geen zin in de zaak, maar wat zal hij ènders, hè? 't Is zijn
broodje. Ze zitten d'r nou wel aardig voor, maar toch niet
zoo. dat ze stil kunnen gaan leven.
Dat zijn zoo de nieuwtjes van Ditje, die ze zoo onder het
eerste en het tweede kopje thee ten beste geeft-
Doch ook Jaan heeft heel wat op haar hart. Vooral als
het over de bezwaren van een mannenhuishouden en de
ondankbaarheid gaat, kan ze meepraten. Heeft ze niet al die
jaren gesloofd voor haar groentenman en z'n blagen van
jongens? Toen ze trouwde, had ze een aardig duitje, en waar
is het gebleven? Fuut! Toen in die eerste jaren de zaken niet
al te best gingen en het bedrijfskapiitaaltje er niet meer uit
kwam, wie heeft toen met haar spaarcenten bijgesprongen?
En toen de jongens hun eerste communie deden, en er
geen geld was voor nieuwe kleeren en feestjes, wie heeft
toen gezegd, dat ze niet van de armen hoefden te gaan? En
later met de ziekte van Leo en toen Cilia trouwen moest?
Maar denk je, dat ze je er dankbaar voor zijn? Verwijten
kun je aanhooren. Je had dit zus en dat zoo moeten doen.
Altijd precies net anders om. En toen d'r man z'n hoofd een
maal had neergelegd, kwamen de kinderen en deelden alles
wat er nog over was, en dan mag een tweede moeder nog
blij zijn, dat ze haar een bed laten en een sroel. om op te
zitten, 't Is dat ze voorspraak had, anders had ze dit huisjt
ook nooit gekregen. Waar had ze dan heen gemoeten, want
het is bekend, wat de Roomschen aan d'r armen geven, 't is
te weinig om te leven en te veel om te sterven, 't Is bij hen
alles voor de kerk en nog eens voor de kerk".
En dan volgt een fluisterend gesprek, waarbij Jaan haar
geheim toevertrouwt aan de vriendin van haar jeugd: ze is
bezig weer griffermeerd te worden.
Wat je zegt, mensch.
Anders had ze dat huisje hier toch óók nooit gekregen?
't Is, dat de freule haar nog kende van vroeger, d'r moeder
heeft indertijd immers nog bij haar moeder gediend, en dat
die nu juist regentes van het hof is.
Nu, de freule dan heeft met de dominees gesproken, en
zoo zal alles dan wel gauw weer in orde komen.
Nu ze het toch over het huisje hebben, heeft Ditje toch
ook nog wat- Van babbelen houdt ze niet, maar d it kan ze
toch niet voor zich houden. Weet Jaan wel in wie d'r huisje
ze zit? Neen? Nou, dan zal Ditje haar dat eens vertellen.
Hier heeft Rika Koning gewoond en ze is hier ook gestorven
en van hieruit begraven.
Rika Koning?
Nou, dat weet ze toch wel, daar Wiechers indertijd mee
getrouwd zou zijn?
Ja, nu herinnert Jaan zich wel zoo iets.
Och, was z ij dat!
Weer gaat het gesprek in fluistertoon over.
Nu gaan Jaan ook meteen diverse lichten op. Ze is nog
niet zoo vrij met haar buurtjes, en ze snapt best, dat er over
haar óók wel heel wat gepraat zal worden op het hof. Maar
ja, dan heeft ze hier toch al een en ander over die Rika
Koning gehoord. En nog eens beantwoordt ze Ditjes ver
halen met een: „zoo, zoo, was ze dat."
Nog wat verder op den avond komt Ditje te weten, dat
Jaan geholpen wordt door de Groote Kerk. Alles op voor
spraak van dé freule.
Maar een tweehonderd gulden moet ze toch nog zelf be
talen. Ze had niet anders gedacht, of die kon ze van haar
stiefkinderen opeischen, al was het maar als een afdoening
van wat zij in den loop der jaren van haar eigen geld bij
het huishouden heeft gelegd. Maar jawel. De jongens hebben
haar aan het verstand gebracht, dat ze niets te eischen heeft.
Ze was in gemeenschap van goederen getrouwd en dan, ze
heeft niets zwart op wit. Ze kan wel beweren, dat ze er
duizend gulden bij ingeschoten is. En dan. ze heeft er zelf
toch ook van meegegeten? Wat wil ze dan eigenlijk?
Zoo zit Jaan dan wel erg met die tweehonderd gulden#
Vóór den eersten van de volgende maand moet het geld
gestort zijn bij den regent-boekhouder
Wordt vervolgd
