LAATSTE NIEUWS
.VRIJDAG 3 MAART 1939
TWEEDE BLAD PAG. 7
De uitbreiding van Katwijk
als badplaats
Groote werken daarmee urgent
Is cr in de laatste drie jaren niet het
oog op de noodzakelijke uitbreiding
onzer badplaats <n de groote malaise in
de bouwbedrijven wel eens gevraagd:
„Wanneer zal dat toch eens veranderen
en verbeteren?" Thans kunnen wij in
dit oipzicht het pessimisme laten ver
dwijnen en een optimistiechen toon
aanslaan. Op allerlei gebied wordt een
activiteit aan den dag gelegd, die zeer
zeker alle lof verdiend.
Door ons gemeentebestuur, onder de ener
gieke leiding van onzen burgemeester mr.
W. J. Woldring van der Hoop, werd (mede
ter voorziening in het schromelijk gebrek
aan 'bouwgrond) een complex duingrond in
„Nieuw 'Zuid" ter grootte van ongeveer 20
hectaren aangekocht. Dit geschiedt bij ont
eigening, doch dit proces is reeds zoover ge
vorderd, dat nog slechts de rechterlijke uit
spraak over den prijs noodig is. Zoodat dan
ook de egalisatie van het terrein (dat een
omzetting van een 140.000 kub. m zand vcr-
eischt) zeer spoedig een aanvang kan ne
men.
Deze egalisatie is aanbesteed voor een be-
'drag van ruim f 50.000, waarvoor den aan
nemer als cisch is gesteld: „Zoo veel moge
lijk Katwijksche arlxaders te werk tc stel
len".
Die werkzaamheden eullen spoedig
een aanvang nemen en dan wordt ook de
Parklaan van den Zeeweg af, tot aan de
Drieplassenweg dat nu grootend'oels
nog teelland en laag duin is tot bij
't Rotterdamsohe Z<«hospitium, doorge
trokken. Volgens het bebouwingsplan
iworden er dan aan die Parklaan, die 35
meter broed wordt, meerendeels wel"
standswoningen gebouwd.
Een gedeelte dezer terreinen zal be
stemd worden voor den bouw van arbei
derswoningen, waaraan momenteel het
meeste behoefte bestaat.
In de onmiddellijke nabijheid van deze
te stichten welstandswijk wil men een
sportpark aanleggen.
Hiervoor wordt eerstdaags, doer 'n com
missie bestaande uit verschillende vooraan
staande personen in deze gemeente, b.v. uit
(V.V.V.. Quick Boys, Insp. v. Politie, Midden-
standsvereenigiing enz., vergaderd en de
plannen nader besproken. Naar wij verna
men is er reeds een concept'p'lan in voorbe
reiding, dat wel niet grootsch is opgevat,
maar toch zoo idyllisch aan den zeeduin
kant en afdoende beschut voor de kille zee
wind zou worden aangelegd, dat het be
slist tot veel beizoek zal aantrekken en de
vergelijking met andere parken van dien
naam ruimschoots zal kunnen doorstaan.
Ook het dorpsgedeelte ten Noorden van
'den straatweg naar Katwijk a. d. Rijn, ten
Oosten van het bestaande „Duinoord" (het
bekende weiland „Het Witte Hek" van de
erven D. Parlevliet) heeft de aandacht van
ons gemeentebestuur getrokken.
Door een nieuiw ontworpen en meer prac
tise h te bebouwen uitbreidingsplan, bestaat
er thans mogelijkheid om dat stuk weiland
tot bouwgrond in te richten, waardoor dan
ook de gelegenheid wordt geschapen om
daar niet alleen heerenhuizen langs de
trambaan maar ook een groot complex
arbeiderswoningen te bouwen.
Wanneer nu deze plannen straks werke
lijkheid geworden zijn, bestaat er ook de ge
legenheid om in „Quid Katwijk aan Zee
verschillende woningen als onbewoonbaar
te verklaren en kunnen de bewoners daar
van in meer modem ingerichte woningen
hun onderdak vinden.
En ook dit is broodnoodig. Want niet de
nu voor de hand liggende veel grootere aan
was der bevolking in de Zuid, is het toch
onverantwoordelijk, dat er van ddar
één straat is, waardoor men het centrum
van onze badplaats alwaar de groot-
kelstand, post- en telegraafkantoor, kerken,
politiebureau, tramstation, enz. gevestigd
zijn linea recta kan bereiken. Wit men
den langen weg over den Zeeboulevard niet
nemen, dan moet men door allerlei sloppen
cn stegen. Voor onze badgasten is dit zeker
minder aangenaam.
Wat hun echter wél aangenaam zal zijn is,
dat er een commissie uit het gem. bestuur,
politie, allerlei vereenigingen en oud-badgas
ten bezig is, om plannen te heramen, waar
door de veiligheid der badenden aan ons
strand tot het uiterste opgevoerd zal worden.
Er i6 echter onder de badenden zeltf nog
veel egoïsme en willekeur, die oorzaak is
van veel ellende.
Ook op het gebied van nieuwe wegenaan
leg is men hier zeer actief.
De Heide-Maatschappij is aangevangen
met een fietspad aan te leggen van Kat.vijk
aan Zee, langs de binnen (landzijde) der
duinen tot aan Wassenaar. Als dat voor het
badseizoen nog klaar komt maar dat ge-
looven wij nog niet wat zal daar dan een
dankbaar gebruik van gemaakt worden! Als
dit pad klaar is, gaat men op dezelfde i
t® werk met het aanleggen van een dito
naar Noord wijk, zoodat, is dit eenmaal com
pleet, men langs de Noordzeekust, van Sche-
veningen over Wassenaarscheslag, Katwijk.
Noordwijk enz. naar IJmuiden kan peddelen.
Voor liefhebbers van natuurschoon om van
te watertanden.
klaar er is nog meer.
Over een paar dagen worden de eigenaars
van de gronden en opstallen, gelegen tus-
schen Wassenaar, Katwijk a. d. Rijn, door
„Klein duin" tot ongeveer de grens
Noordwijk-Binnen, in de gelegenheid gesteld
hun bezwaren in te brengen tegen de voor
genomen onteigening door Prov. Staten van
hun bezittingen aldaar. De aanbesteding van
de nieuwe brug over den Rijn in „Klein
duin" kan men dezer dagen tegemoet zien
Deze nieuwe weg maakt de verbinding
Den HaagAmsterdam veel korter, dan die
over de Vink, Oegstgeest en die weg zal het
tegenwoordig snelverkaer ontlasten.
In de nabijheid van die nieuw aan te leg
gen straat (ten Noorden van Valkenburg)
wordteen militair vliegveld aangelegd, waar
door de levendigheid in de lucht nog al ver
meerderd zal worden.
Vermelden wij hierbij nog do grootsche
plannen van de Vereen. Ned. Herv. Sticht,
voor zenuw en geesteszieken, die Lusschen
de heide' Katwijken (ten zuiden van
Raadhuis en ten oosten van de Cantine-
weg) ook hier een inrichting voor haar pa
tiënten gaat houwen.
Alles te zamen genomen komt hier nu een
massa werk los en het is te verwachten, dat
gedurende een reeks van jaren de werk
loodheid een gedxichte knauw krijgt, iets,
iets, waarover al heel weinigen tranen zul
len storten. Vooral onze Katwijksche men-
scihen hunkeren er naar, om hun eigen ver
diende brood te eten.
Al met al gaat Katwijk onvoorziene ge
beurtenissen buitengesloten op econo
misch gebied een betere toekomst tegemoet.
En de badgasten in spé komen al weer
huren. Doordat er vorig jaar in Aug. velen
teleurgesteld moesten worden, doordat ze
geen onderdak konden bekomen, willen
sommigen die kans niet meer loopen en ma
ken nu, dat ze niet te laat komen.
■Üe gemeenteraad in de toekomst mieer zelf
standig zal kunnen beslissen over de belan
gen der gemeente.
Behoudens een kleine opmerking van den
heer v. R e i sen werden de notulen vastge
steld.
Een aanvraag van de St. Luduinaschool
voor zwakzinnige kinderen te Leiden om
subsidie voor 4 leerlingen uit Sassenheim is
binnengekomen» Voor elke leerling wordt
f 17.31 gevraagd. Omdat uit een bijgevoegd,
rapport blijkt dat voor buitengemeenten f 15
per leerling wordt gevraagd, besluit de Raad
tot wtderopzeggens toe subsidie te verlcenen,
nadat echter eerst inlichtingen zullen zijn
gevraagd betreffende het verschil per leer
ling en behoudens goedkeuring van Gedep.
Staten.
Wegens de toename van de bevolking in
Sassenheim is het salaris van burgemeester,
secretaris en ontvanger verhoogd, omdat
door die toename de salarisklasse voor deze
personen is verhoogd. Het aantal inwoners
bedraagt thans 6123.
Een schrijven van de R.K. Middenstands-
ïvereeniging „Hanze" is binnengekomen,
iwaarin wordt gewezen op den nood der mid
denstand en Waarin de aandacht van den
Raad wordt gevestigd op het feit dat nog
steeds door de gemeente en de ambtenaren
buiten de gemeente inkoopen worden ge
daan, welke evengoed te Sassenheim kon-
iden worden gedaan.
Met deze aanvraag zal rekening worden
gehouden.
Lof voor ambtenaar steunrgeling
De nieuwe ambtenaar voor de steunuilkee-
ring is juist een jaar in functie en heeft op
verzoek van den voorzitter een korte samen
vatting van zijn werkzaamheden gegeven.
De Voorz. zet in den broede uiteen welke
goede eigenschappen deze ambtenaar heeft.
De heer v. Rei sen betoogt dat het de
rechte man op de rechte plaats is.
Aan de orde van behandeling is een ver
zoek om voorschot over 1939 ingevolge art.
103 der L.O. wet 1920, van dc besturen der
bijz. scholen. Z. h. s. worden deze verzoeken
ingewilligd. Voor L. O. f 9 en voor U.L.O.
f 17.25 per leerling.
De rekening 1937 wordt nader vastgesteld.
Een wijziging begrooting 1938 wordt aan
genomen en een reeds genomen besluit tot
.wijziging begrooting 1938 wordt ingetrokken.
De Voorz. betoogt dat het ze r moeilijk is
thans te regecren. Door den zeer moeilijken
tijd wordt men zeer in zijn doen en laten
belemmerd, hetgeen er toe zou bijdragen
den moed te verliezen.
De heer Vogelaar is van meening dat
de afgevaardigden van de gemeente Sassen
heim naar den vertegenwoordiger der Ged.
Staten niet alles moeten laten /eggen,
maar bii dezen „ambtenaar" flink met hun
Zaakjes voor den dag moeten komen. De ra
mingen op de begrooting raken kant noch
wal.
In verband met de „vuilnis-begraafplaats*
procedure" deelt de .Voorz. mede, dat B. en
W. in cassatie gaan pa de uitspraak van de
rechtbank.
Daar het nu een strafprocedure betreft,
zijn hieraan geen kosten verbonden. Alleen
zal de advocaat moeten worden betaald.
De leden van het hoofdstembureau en
stembureaux worden gekozen zooals ze zijn
voorgedragen.-
De heer D a n n ij s vraagt waarom hij
geen ibemrt heeft gekregen.
Reclames hondenbelasting en straatbelas
ting worden ingewilligd.
Werktijden personeel
Het bepalen van de werktijden van vast
en los personeel brengt de tongen los.
Door do hoeren Schrama en Kor te-
kaas is een schema van werktijden opge
maakt.
De Voorz. merkt op dat de vuilnisop
haaldienst niet toelaat dat korter wordt ge
arbeid. Het hoofd van dienst, heeft verklaard
da uitbreiding van personeel noodzakelijk
zal zijn en tevens een nieuwe vuilnisauto
zal moeten worden gerequireerd.
De heer Kortekaas betwijfelt dit ten
sterkste. Een der arbeiders van de vuilnis
ophaaldienst heeft zelfs nog tijd over en
wordt door de gemeente nog voor tijdspas-
seering aan allerlei karweitjes gezet.
De Voorz. merkt op dat dit „zoo'n bij
de hande kerel" is! B. en W. adviseeren de
regeling van de naburige gemeente Lisse te
volgen en de menschen even lang te laten
werken als in de bloemistenhedrijvcn ge
bruikelijk is.
De heer v. Zonneveld wil de regeling
overlaten aan het beleid van B. en W. Een
regeling is moeilijk te treffen.
De heer v. Breda merkt op dat soms
met het losse personeel raar wordt omge
sprongen. Een man die jaren bij het gasbe
drijf werkzaam is geweest, is ontslagen om
dat hij niet kan fietsen! Een persoon die bij
den vuilnisophaaldienst werkzaam is wordt
op ongeregelde tijden ontslagen. Gevolgen
zijn dat hij niets heeft aan het geld dat hij
•kende verdiend, omdat hij in een be
paalde steunregeling valt.
De werktijden moeten bepaald worden
naar den aard der bezigheden. Timmerlie-
cn metselaars moeten een andere werk
tijd hebben dan arbeiders die gelijk gesteld
kunnen worden met bloemistknecht.
De heer Kortekaas vindt dat de be
varen tegen de -48-urige werkweek in ver
band met den vuilnisophaaldienst niet op
wegen tegen de wantoestanden cn ontevre
denheid van thans.
Wethouder Warnaar is het met den
heer Kortekaas niet eens. Werktijden van de
bioemisiiPednjven zijn 111 den wuuui van
licht tot donker en in don zomer van tot 7
Dozeltde menschen die bij de nluetnis-
werken, werken ook bij de gemeenten.
Zij i .>en dezelfde kennis ca verdienen het
zeilde loon en hebben „dezelfde staat des
levens". De e*<ne dag werken ze tot 7 uur
bij een bloemist. De volgende dag werken
ze voor de gemeente en werken tot 5 uur. Dit
vindt spr. niet in den haak. Het nut
de langere arbeidsduur en de liuancieele
positie dor gemeente wil spr. buiten be
schouwing laten.
n Lisse gaat het goed en de regeling werkt
daar tot volle tevredenheid.
De heer Kortekaas vindt dat de verge
lijking lusschen een gemeente en blotsnuslen-
bedrijf niet opgaat. Het een is seizoenbe-
drijf, het ander niet. In Lisse werkt de rege
ling goed, omdat daar ln den zomer geen
personen in dienst der gemeente worden
genomen. De werkzaamheden bij dc gcuneen-
le en bkxmbollenbedrijf zijn verschillend.
Het teren van wegen is bijv. een bij/tonder
slec'ht werk en geen werk om tot 7 uur door
te arbeiden.
De heer v. Zonneveld stemt toe dat
h<t teren van wegen een sleaht werk
Daarmede zou een uitzondering kunnen w
den gemaakt. Spr. wil echter geen toestand
schepjoen dat de menschen naar hem toeko
men en zeggen: ik werk liever bij de ge
meente. Ik verdien er hetzelfde en ga 2 uur
vroeger naar huis.
De Voorz. brengt het voorstel der
urige werkweek in stemming. Het voorstel
wordt aangenomen. Voor de R.K. Tegen A.R.
en C.H.
Burgerlijk Armbestuur
Tot lid van het Burgerlijk Armbestuur
wordt gekozen de heer M. A. van Breca
B. en W. worden gemachtigd tot het doen
aanleggen van parallelwegen in Ter Leede
langs den Provincialen weg met rioLeering,
gas en waterleiding.
Tot overdracht van 3206 m2 gemeente-
eigendom aan de provincie wordt besloten.
Woningcomplex „Amerika"
Van de 8 woningen van „Amerika" zijn er
thans 5 verhuurd. De Voorz. vraagt den
Raad of B. en W. moeten doorgaan met v
huren of de verhuring moeten stopzet!
en tot slooping overgaan.
Na eenige dicussie wordt besloten niet
meer te verhuren en langzamerhand tot af
breking over te gaan.
De heer V e r k 1 e y verzocht dat de W
monderdam wordt verbeterd. Het drukke
verkeer vanaf de nieuwe rijksweg eiecht
dit. Er moet daar iets gebeuren.
B. en W. zullen het nader bespreken.
De heer Van Breda wenscht dat de re
geling waterverbruik wordt nagezien. Er
zijn menschen die 250 per M3 water be
talen!
Dan wordt er vanwege de gemeente met
gasoventjes gevent. Deze artikelen worde,
opgedrongen tot schade van winkeliers, d e
zo zelf verhandelen en ergernis vai
bakkers.
De rioleering en de verlichting in de
Burchtstraat verdienen de aandacht.
De Menneweg dient eveneens onder han
den genomen te worden.
De heer D a n n ij s informeert naar de
Kooilaan.
De heer van R e i s e n wil de Iepenlaan
onder de aandacht van den burgemeester
brengen.
De voorzitter belooft de zaak te on
derzoeken.
Hierna geheime zitting.
1 Maart heeft de heer W. Verschoor af
scheid genomen van de C.J.V., nadat hij
ruim 27 jaar lid was geweest, waarvan 20
jaar le voorzitter.
Zeer vele vrienden wax-en opgekomen om
dezen avond tot een onvergetelijke te maken.
Namens het Nederlandsah Jongelingsver
bond overhandigde de heer H. Gordeau uit
Bussum een frsai uitgevoerd eere-diploma
r 27 jaren trouwen dienst Namens de
Vcreeniging zelf werd hem het eere-bestuur-
derschap aangeboden en als aandenken een
vulpen met insci-iptie alsmede het boekwerk
„Kerke-werk". Namens de Jongensclub werd
ook een boekwerk aangeboden, terwijl aan
mevr. Verschoor bloemen in de Sassenheim*
sche kleuren werden geschonken.
Vele sprekers voerden het woord. o.a. de
ee re-voorzit ter Ds. W. G. K r ij ka m p, die
den heer Verschoor dank bracht voor zijn
ele werk aan de jeugd gedaan en vol ver
wachting was voor het jverk op breed ere
basis, waarin hij nu zijn krachten zal geven,
nl. het ouderlingsahap in de Ned. Herv.
Kerk.
De scheidende voorzitter sprak woorden
ran dank tot alle aanwezigen en getuigde
ran het vele goede dat hij in de C.J.V. voor
geest en verstand ontvangen had. Nadat hij
zijn opvolger, den heer A. L. Dekker, geïn
stalleerd had, schonk hij als aandenken aan
de vereeniging een bijzonder uitgevoerden
vooi-zitters-bijhel.
VALKENBURG
GECOMBINEERDE JAARVERGADERING
J. V. en M. V.
In de zaal van den heer Romijn hielden
de C.J.V. Efz. 6 10a en de Chr. M.V., hun
gecombineerde jaarvergadex-ing. De eere
voorzitter van beide vereen. Ds. Veldkamp,
opende het :fimenzijn, en riep de talrijk
opgekomenen een hartelijk welkom toe, in
het bijzonder ook Burgemeester de Wilde.
Hij sprak den wensch uit dat de groote be
langstelling voor dezen avond haar grond
moge vinden in het feit. dat beide vereeni
gingen vóór alles bedoelen een licht op het
pad door dit leven.
De uitgebrachte jaarverslagen gaven
beeld van opgewekt verecnigingsleven, al
leen het aantal leden der C.J.V. moet groo-
ter worden.
Het kassaldo der J.V. bedraagt 71.51,
dat der M.V. 153.98.
Verder memoreeren wij nog uit het ver
lag van de J.V., dat de voorzitter dier
ereen. reeds geruimen tijd wegens ziekte
is verhinderd zijn functie waar te nemen.
Hoofdschotel voor dezen avond was wel
een samenspi-aak, getiteld „Het Leven",
waarin de arbeid der C.J.V. werd «voorge
steld.
Op verdienstelijke wijze werd hierin
weergegeven de arbeid welke de bond
verricht, en de doelstelling welke hij be
oogt.
Het verdere van den avond werd afge
wisseld door voordrachten, declamatie, ge-
lukwenschen, enz.
Ook Burgemeester de Wilde feliciteerde
beide vereen., den wensch uitsprekende,
dat ze ook in het nieuwe jaar zouden voort
bouwen op de rotssteen Christus, Wiens
werk volkomen is.
Tijdens de pauze werd namens de M. V.
aan mevr. Veldkamp een bloemenmand
aangeboden.
DE i-rtUf. ULUB OVER HET ONDERWERP
VAN DEN DAG
De A. R. Prop. Cluib hield een vergadering
bij de Vries.
Bij afwezigheid van den voorzitter, opende
de heer Binnekade op gebruikelijke wijze
de vergadering.
Als bestuursleden werden herkozen dc
heeren K. Binnekade, G. v. d. Eijkel en P.
Schoneveld.
Als inleider met het onderwerp „Onze
Defensie" trad op de heer C. Schoneveld.
Inleider bezag het betreffende Art. uit
„Ons Program', bijzonder in het licht van
onzen tijd niet zijn toenemende bewapening.
Daardoor werd het onderwerp zoo actueel
dat aan de bespreking om des tijds wil een
einde moest worden gemaakt
Onnoodig te zeggen, dat ook de C.D.U. in
die bespreking werd betrokken.
Ingekomen was nog een verzoek van den
burgemeester om 2 leden uit de club aan te
wijzen, die met andere vertegenwoordigers
een commissie zullen vormen tot het inza
melen van gelden voor de noodlijdenden
binnen de gemeente. Benoemd werden de
heeren H. v. Iterson en H. de Wit
Óp de volgende vergadering aal een lid
dor club van Katwijk aan Zee een inleiding
houden.
Daarna sluiting door den voorzitter.
NIEUWE KIEZERSLIJST
Volgens de nieuw vastgestelde kiezerslijst
bedraagt het aantal kiezers dezer gemeente
555.
VOORHOUT
BESTUUR LEGT HAAR FUNCTIE NEER
De afdeeling der .Chr. Hist. Kiesvereen.
belegde een vergadering in één der Dijza-
len van het gebouw der Ned. Herv. Ge
meente alhier. Bij monde van den \oorz
ter Ds J. J. H. Klomp, was openlijk v
klaard, dat het bestaande besttir zijn
functie zou neerleggen, om het nieuw te
kiezen bestuur de gelegenheid te geven,
méér activiteit te betoonen in verband met
de a.s. verkiezingen, hetwelk dringend
noodzakelijk werd geacht. De belangstel
ling voor deze vergadering was groot.
Na opening en een welkom door den
voorzitter Ds Klomp alhier, memoreerde
deze, dat het bestaande bestuur, vooral de
laatste jaren eenigszins in slaap was ge
vallen. Het meende goed te doen de func
ties aan jonge krachten af te staan. Even
wel stelden de aftredenden zich weder her
kiesbaar.
Hierna ging men over tot stemming,
waaruit geconcludeerd kon worden dat de
aanwezigen het voorstel van aftreding van
het bestaande bestuur goed keurden. Met
bijna alle stemmen werd Ds J. J. H. Klomp
weder tot voorzitter herkozen. Vervolgens
werden na eerste stemming gekozen als
secretaris de heer A. Eigenbrood, als pen
ningmeester H. J. Reneé en als leden de
heeren G. K. Spierenburg en P. v. Leeuwen
Jzn. Ook de heer G. K. Spierenburg was dus
herkozen,
VOORSCHOTEN
AANRIJDING
Gistermiddag omstreeks 3 uur heeft er op
dien Veurscheweg een aanrijding plaats ge
had, tusschen een vrachtauto, bestuurd
door J. C. S., wonende alhier, en een luxe
auto bestuurd door H. J. W. M. de L„ uit
Beverwijk. De aanrijding werd 'veroorzaakt,
doordat de vrachtauto achteruit reed. De
luxe-auto werd aan de voorzijde beschadigd.
Persoonlijke ongelukken kwamen er niet
voor. De politie heeft van het geval proces
verbaal opgemaakt.
DE DADERS GEVONDEN
De politie heeft naar aanleiding van de
ingekomen klacht van een landeigenaar bij
wien oen groote hoeveelheid grond ver
duisterd was, de hand kunnen leggen op
de daders. Het zijn D. A. D., J. A. v. D.,_J.
de V., allen hier woonachtig en G. v
wonende te Rotterdam. Zij zullen vervolgd
worden wegens stroaperij onder verzwaren
de omstandigheden. Zij hebben plm» 130 M3
grond zich wederrechtelijk toegeëigend.
WOUBRUGGE
IEPENBOOMEN VERKOCHT
Door het bestuur van den polder Vieram-
baoht werden in hotel Swama in het open
baar verkocht 253 iepenboomen, staande ïr
die polder onder de gemeente Ter Aar. Koo-
pcr werd de heer Van den Berg van Vieu-
werbrug voor 1200.
SLACHTOFFERS DER IEPZIEKTE
Met het rooien van de iepziekc hoornen
langs de provinciale wegen is een aanvang
gemaakt. Hierdoor ontstaan, in de mooie
lanen meerdere open plekken, wat voor het
natuurschoon zeer jammer is. De nood is
evenwel opgelegd, want vóór 1 April moet
dergelijk hout opgeruimd zijn.
INVLOED VAN DE DEMOGRA
FISCHE VERSCHUIVING OP
DE WERKLOOSHEID
Arbeidsvermogen neemt toe,
behoeften nemen af
Maatregelen daartegen zijn
noodig en mogelijk
U M. C. E Bongj
AMSTERDAMSGHF
GRONDBRIEFBANK
4 Obligation than* 100
(Reel.)
RIVIEREN
Keulen 87.97
Loblth 10.73
Nijmegen 8.38
St. Andrlee 3.05
Arnhem 8.41
Vreeswijk w. 0.52
Westervoort 8.98
Deventer 2.86
Kampen UJ06
Maastricht
Belfeld 42.36
Venfo 12.38
Graveslate 6.29
LI tb 1.78
WATERSTANDEN
Reden Vorig Heden Vorig
Hein felden 1.79 1.76 Keulen 37.97 87.W
Rrelsach 1.61 1.51 Loblth 10.73 10.76
Kehl 1.8f
Maxaa 3.2»
Mannheim 2.3'
Lohr 0.0<
Malnz 2.5;
Bingen 1.71
Caub 1.84
Cobient 2.21
Trier 1.21
Keulen 2.01
Dusseldorl MS
Kuhrort 0.6i
Wesel 0.41
Lmmerik 1.83 1.85
BINNENL. WATERSTANDEN
2 MAART
nnerdenIJsselkop 3.75
IJsselkopArnhem 8.26
ArnhemTVilk bü Durstede 2.55
WUk bO Durstede- -Vreeswijk ?.60
Wataerhoogte bü Arnhem 8.43r
IJsselkopDoesburg 2.66
DoesburgZutphen 3,06
ZutphenDeventer 3.16
interKaterveer 3.00
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
4 MAART
Delfztyl 10.11 22.27 Hellevoetal. 141 14.03
Terechellln. 7.24 19.43 Willemstad 2,30 14.57
llarllngen 8.»6 2 >.45 Brouwereh 06* iS.ift
Den Heidei 6.S0 l8.ift Herlkze»- l.»0 |3A6
IJmuiden 1.48 14.08 Wemeidlne» 1.4ö 4.14
H. v. Hol!. 0.57 13.1B Vllsslngen 12.22
Schevenlntpn 1.07 13,31 Terneuzeu 0.24 12.53
Rotterdam 2.17 16.30 Hansweert 1:05 13,44
's GRAVENHAGE, 3 Maart. Vandaag is te
's Gravenhage in een der zalen van het
partement van sociale zaken een algemeene
vergadering gehouden van den Neoerland-
schen werkloosheidsraad.
In de ochtendbij eenkomst werd het jaar
verslag over 1938 vastgesteld, alsmede den
penningmeester decharge verleend over het
financieel beheer 1938.
Daarna werd de wijziging van het huis
houdelijk reglement goedgekeurd.
Rede van Ir M. C. E. Bongacrts
De vergaaering werd daarna ge
schorst tot na den middag, waarna de
heer Ir M. C. E. B o n g a e r t s, lid
van de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal, een inleiding hield over den in
vloed van de demografische verschui
ving op de werkloosheid.
Allereerst wees
spr. er op, dat de
demografische
verschuivingen
zich ia andere
landen evei
doen gevoelen als
in ons land doch
dat zij daar een
ander aanzien
hebben, gezien 't
feit dat deze lan
den aan den
reldoorlog hebben
deelgenomen. Die
andere landen
hebben minder
huwelijken
minder geboorten
te registreeren gehad, terwijl voorts aan
dacht besteed moet worden aan het inzak
ken van de bedrijvigheid in geheel N.W.-
Europa. De werkloosheidsbestrijding is in
Nederland zeer intensief geweest, doch
Nederland moet als gevolg van de andere
omstandigheden wel dieper ingrijpende
maatregelen nemen, dan de ons omringende
landen.
Een verwrongen beeld
De vermindering van het aantal geboorten
is angstwekkend, te meer nog als men het
nog steeds stijgende aantal jonge huwbare
of gehuwde vrouwen in aanmerking neemt
De bevolkingspvramide in Nederland is
bezig een verwrongen beeld aan te nemen.
De fundeering. dat is de schijf beneden de
15 jaar krimpt in, de middelmoot van 15
tot 65 jaar verliest haar kegelvorm en gaat
de gedaante van een ton meer aannemen.
Voor den oorlog had het fundament een in
houd van ongeveer 35 procent der bevolking
thans is het reeds gedaald tot 30 procent en
de daling gaat snel voort
Dat wil zeggen, dat dat deel van de
bevolking, dat voor kleeding, voeding,
verzorging, ondenvijs enz. de hulp van
de ouderen noodig heeft, zonder zelf aan
het productieproces deel te nemen, thans
reeds voor een zevende deel is inge-
schrompeld.
De moot die de zorg voor de behoef-
tenbevredigiag van de heele bevolking
draagt is uitgezet met nagenoeg 5 pro
cent der bevolking. Dat beteekent dat
het potentieele arbeidsvermogen in re
latieven zin is toegenomen met 8.5 pro
cent en dat daartegen de reëele behoef
ten ia het fundament en in den top der
pyramide zijn afgenomen met 14 pet
Een andere gedragslijn
Spr. bezag vervolgens de tegenwoordige
werkloosheidscijfers, die al hoog genoeg
zijn, tenvijl daar nu nog bij komt de werk
gelegenheid vernietigende invloed van
demografische verschuivingen. Deze uit
zich eenerzijds in relatief meer arbeids
aanbod van volwassenen en anderzijds >n
relatief minder vraag om behoeftenbevre-
diging van de jongeren en de jongsten. In
dien men zondermeer dit proces zich laat
voltrekken, zal 't op den duur vanzelf lei
den tot een herstellen van het evenwicht
op de arbeidsmarkt. Doch daar zal een
menschenleeftijd van werkloosheid aan
heengaan.
Het volgen van een andere gedragslijn
evenwel noodig en mogelijk, n.l. deze t
de vraag naar arbeidsaanbod wordt g
muleerd en dat de beschikbare arbeid
wordt uitgebreid. De pogingen der regee
ring om te komen tot een verkleining vnn
de arbeidsschijf gaan al in deze richting.
Daaraan zullen zich moeten aansluiten
maatregelen als het invoeren van een rou
leersysteem van ploegen arbeiders of, a s
dat beter uitkomi, verkorting van den ar
beidsduur met 2 of 3 uur per week.
Onverwijlde invoering van dergelijke
maatregelen is vereischt. Men kan hier niet
wachten tot dergelijke maatregelen inter
nationaal naar voren komen.
Deze inleiding gaf aanleiding tot een
levendige gedachtenwisseling.
Radiorede van Paus Pius XII
VATIKAANSTAD, 3 Maart (Reuter). Van
middag te negen minuten over twaalf (Itu-
liaanschcn tijd) sprak Paus Pius XII zijn
eerste boodschap lot het geheele R.K. volk
uit voor de radio. De Paus sprak vier en
een halve minuut, waarna hij zijn zegen
gaf. Hij hield een hartstochtelijk pleidooi
voor den vrede tusschen alle landen, als
mede voor rechtvaardigheid, liefde en eenspe
zindheid. Hij bad. zeide hij. dat alle volken
mogen komen tot welvaart en vooruitgang
in de beschaving. De Paus sprak met een
heldere, duidelijke stem.
Na oen pauselijken zegen werd een korte
Latijnsche hymne gezongen.
Baron de Smeth overleden
's-GRAVENHAGE, 3 Maart. Mr F. F,
Baron de Smeth, die vannacht op dc
Koningskade door een auto werd aan
gereden (zie het bericht op pag. 1), is
vanmiddag te half twee in het Ge
meenteziekenhuis aan den Zuidwal
overleden.
Mr F. F. Baron de Smeth is in 18S7 gebo
ren. In 1912 werd hij commies ter provin
ciale griffie van Overijssel. In 1915 volgde
zijn benoeming tot burgemeester van Fer-
werderadeel, in 1918 tot burgemeester van
Sassenheim, in welke functie hij tot 1920
bleef. In de jaren 1922 en 1923 was hij secrc-
taris en procuratiehouder van de Holland-
sche Bank voor de Middellandsche Zee tc
Constantinopel.
Van 1922 tot 1924 was hij gezantschaps
attaché, werkzaam gesteld aan het kabinet
van den minister van buitcnlandsche za
ken. In 192-4 was hij burgemeester van
Schoonhoven. In 1925 volgde zijn benoe
ming tot kamerheer en hotmaarschalk van
H. M. de Koningin.
Baron de Smeth was oud-reserve-ritmees
ter van het eerste regiment huzaren. Hij
was lid van den hoogen raad van adel, of
ficier in de orde van Wasa van Zweden,
ridder in de orde Polonia Restituta, groot
officier van de eikenkx-oon van Luxemburg
en drager van het grootkruis van de orde
van Leopold II van België.
Een nijverheidsschool voor de
Rijn- en Binnenvaart
Het Onderwijsfonds voor de Scheep
vaart heeft besloten bij het gemeente-
«bestuur van Rotterdam ingevolge art.
25 der Nijverheidsonderwijswet een
aanvraag in te dienen voor de oprich
ting en instandhouding van een Dag
nijverheidsschool te Rotterdam voor de
Rijn- en Binnenvaart
GRINDELWALD, 3 Maart Prins Bern-
hard heeft deelgenomen aan een afdalings
wedstrijd op het Standaardtraject van
Wengen. Z.K.H. maakte een tijd van 4 min.
53.8 sec., een uitstekende prestatie, ondanks
een val vlak voor de finish. Om het oudste
Standaardinsigne van Zwitserland, de „zil
veren sneeuwvlok van Wengen" te verkrij
gen was de verrichting van Prins Bernhard
ruim voldoende, zoodat de skicapaciteiten
van Z.K.H. uitstekend mogen worden ge
noemd.
Algemeen weerbericht
De ontwikkeling van het gebied van hoo
gen luchtdruk in Duitschland en rond do
Oostzee had aog verder voortgang. Over
Frankrijk veranderde de luchtdruk weinig,
zoodat thans over West-Europa warme
droge luchtmassa's in noordelijke richting
getransporteerd worden. Het weer is over
het algemeen helder tot licht bewolkt ge
worden. Tengevolge van uitstraling zijn de
nachtelijke minima laag; in Duitschland
onder het vriespunt, ia Noord-Frankriik
tegen het vriespunt aan.
Overdag stijgt de temperatuur echter
onder invloed van de zonnestraling overal
sterk. De scheidingslijn van deze warme
luchtmassa's en de koudere, welke in ooste
lijke richting van den Oceaan aangevoerd
werden, liep hedenmorgen van de zuidwest-
punt van Engeland naar Schotland. De sta
tions, waarover deze scheidingslijn gepas
seerd is, meldden zware regen.
Dit regenfront verplaatst zich echter nau
welijks meer. Op den Oceaan trok weer een
zeer diepe depressie van New Foundland
oostwaarts. Deze bevond zich hedenmorgen
op 52 gr. n.b. en 25 gr. w.l., met een baro
meterstand van 960 millibar (720 m.m.) zij
beweegt zich thans nog in oostelijke rich
ting, doch zal zeer spoedig, evenals de vo
rige. naar het noorden afbuigen en het
weer ten onzent yoorloopig niet kunnen
beïnvloeden.
UNIVERSITEIT VAN LEIDEN
Gesl.Rechten: doet. ex de heer F. H. Fries.
Hengelo.
neeskunde: artaex. le ged.. de heeren E
G. v. Doorn. Den Haag: M. L. J. Vaessen. Kern-
rade; J. M. Mowoka Leiden; artseex.. de heerefi
A. B. v. Haaften .Oeg^cest; A P. Kalis. Den
Haag; L. D. J. Reeser, t^lderdór»; mej. C. J.
Buurman, Rotterdam.
Nagekomen Marktberichten
LEIDEN, 3 Maart. Vee. Aanvoeren cn prtl-
r.en: 14 stieren «310—860 (52—58 ct pc-r kg.
schoon gewicht) matig. 158 kalf- en melkkoeien
f190280 matig, lil varekocien e. a. f 110—155
tnmelUk. 126 vette koelen 1 810—290 (48—72 ct
per kg. schoon gewicht) tamelijk vlug 22 vette
kalveren f 60—110 (60—93 ct per kg. schoon ge
wicht) stroef, 431 nuchtere slacht- en fokkal-
veren f 4—8. stroef. 200 vette schapen f 16—25
134(6 ct per kg. schoon gewiwcht matig, 1311
vette lammeren 1 10—20 (42—52 ct p. rkg. sch.
gewicht) matig, 43 zeugen f 4065 iets vlugger.
403 mestvarkens f 18—35 matig. 385 biggen f S—
LEEUWARDEN, 3 Maart. De F N Z.-not«
3—34. ld. volvet 43—45. Edammer 20+ 17—18.
lem 40+ 33—34, broodkaas 40+ 34—35, Leld-
che 20+ 48—19. Stemming kalm
lUnnrr.GE, Maart. (Elerenveilingl De
prUzen waren: Kipeieren 2.90—3.10, eenden-
n 2.602.60, por 100 stuks. Aangevoerd
rijzen waren: Kipeleren
leren 3.10—3.80. per 10o st
65. duiven 0.12—0.18, kon I
ROTTERDAM 3 MAART
MAIS op term tin Vrorgkoersen van heden:
Maart 90fc. Mei 90«4. Juli 88. Sept. 88
KATOEN. (Vereen, voor den Katoenl:
merlk. Loco middling universal 28 m m.
0.11% P" H kg. (vor. nott. f0 21>j)