IBIS
Kardinaal Pacelli tot Paus gekozen
SHAG
VRIJDAG 3 MAART 1939
EERSTE BLAD PAG 2
RONDBLIK
In de lijn van Pius XI
Het vraagstuk van de Pauskeuze heeft
ditmaal in de wereld een wijder belangstel
ling gewekt, dan door de religie use betee-
kenis van de R.K. Kerk op zichzelf te mo-
tiveeren zou zijn. Een overeenkomstig ver
schijnsel viel waar te nemen bij het ver
scheiden van Pius XI, toen zelfs uit da
Vereenigde Staten, die toch waarlijk over
het algemeen voor deze kerk niet bijster
veel welgezindheid aan den dag plegen te
leggen, opmerkelijke telegrammen kwamen
van rouwbeklag. Het verschijnsel is overi
gens eenvoudig te verklaren. Het opper
hoofd der Roomsch-hatholieken heeft de
laatste jaren, door kloekmoedig stelling te
nemen tegen staatkundige doctrines, welke
de waarde der menschelijke persoonlijk
heid aantasten en de gemeenschap ten
koste van alle andere levenswaarden ten
troon verheffen, zich alom sympathie we
ten te verwerven. Een sympathie, die eer
der berustte op het feit, dat men kloek
moedig in het geweer durfde te komen, dan
op genegenheid voor de principes, die
daarbij stuwkracht verleenden.
Merkwaardig vlug is ditmaal de Paus
keuze tot stand gekomen. Mogen wij ken
ners der Paus-geschiedenis gelooven, dan
zou een zoo snel beëindigd Conclaaf zelfs
zonder weerga zijn.
Nog een ander ding heeft scherp de aan
dacht getrokken, n.l. dat het card.nalen-
colleige blijkbaar met een traditie heeft ge
broken, hetwelk vooral voor dezen kring
heel wat zeggen wil. Er bestond tot op he
den zooiets als een ongeschreven wet, dat
een staatssecretaris van een overleden Paus
niet in aanmerking kwam, om na hem den
Pauszetel te bekleeden, omuat hij immers,
tengevolge van het mede door hem gevoer
de politieke beleid, niet meer in zekeren
zin een onbeschreven blad papier zou zijn.
Thans echter heeft men zich gehaast, kar
dinaal Pacelli tot de hoogste priesterlijke
waardigheid te verheffen, een prelaat m3t
duidelijk omschreven politieke anteceden
ten. een figuur, die een scherp'omschreven
programma beteekent. Hij immers was het,
die in Berlijn als nuntius zetelde, en het
concordaat met Duitschland hielp tot stand
brengen. Hij speelde eveneens een voor
name rol bij de verzoening van Quirinaal
en Vaticaan, gelijk hem beschoren was in
later jaren, zoowel tegen de politieke stre
vingen van Hitier als Mussolini, met kracht
stelling te nemen. Als rechterhand van
Pius XI heeft hij ongetwijfeld zijn stempel
gedrukt op een fase in de geechiedenis der
Roomsche kerk, welke uit dezen hoofde
politiek hoogst belangrijk en belangwek
kend moet worden geacht. Onder de leden
van het huidige cardinalen-college zou het
inderdaad moeilijk zijn, een man aan te
wijzen met zulk een veelzijdige diploma
tieke scholing, met zulk een bereisdheid
bovendien en kennis van menschheid en
toestanden. Door de keuze op Pacelli te
laten vallen heeft dit college er den nadruk
opgelegd, dat de Roomsche kerk onder het
nieuwe pontificaat een voortzetting van den
strijd om het behoud van haar rechten in
het vooruitzicht ziet, en dat zij zich erop
voorbereidt, dezen kamp met al de tot haar
beschikking staande krachten ten einde te
voeren. Dat daarbij eenzelfde lijn zal wor
den doorgetrokken, als reeds door Pius XI
begonnen, volgt uit de naamskeuze van dsn
nieuwen pontifex. Het is immers in kardi
naalskringen* de gewoonte, bij de pausvsr-
heffing den naam aan te nemen van
voorganger, wiens voetstappen men hoopt
te mogen drukken Welnu, Pacelli heeft
zich zonder aarzelen voor den Pius-naam
uitgesproken.
De nieuwe Roomsch-Katholieke opper
priester was tijdens de periode van zijn
staatssecretariaat in het Derde Riik om be
grijpelijke redenen allerminst een persona
grata. Dit kwam o.a. uit in den bijzonder
scherpen toon der Duitsche pers, toen kar
dinaal Innitzer, kort na de inlijving van
Oostenrijk, naar Rome werd ontboden, om
van zijn houding ten opzichte van het
nationaal-socialisme rekenschap af te
gen. Dat Innitzer sedertdien zoozeer van
optreden veranderd is, werd te recht of ten
onrechte aan den poiitieken invloed van
Pacelli geweten.
De pers in de autoritaire landen neemt
tot op heden ten opzichte van den nieuwen
Paus een zeer gereserveerde houding aan;
uit Londen, Genève, Parijs en Washington
hoort men echter van duidelijke ingeno
menheid met de Pauskeuze getuigen. Men
mag aannemen, dat in Berlijnsche regee-
ringskringen over dit alles een niet geringe
ontstemming heerscht, welke zeker bij de
eerste gelegenheid, welke zich voordoet, tot
uiting zal worden gebracht In de naaste
toekomst staat een nieuwe verscherping
van den kerkstrijd zeker te voorzien.
GARANTIE-STANDGRO EN
GARANTIE.STAND BRUIN
GARANTIE-STAND RO OD
GARANTIE-STANDZWART
GARANTIE-STANDBLAUW
ARCHITECTEN - HUISEIGENAREN
Vraagt Uw schilder bij alle buitenverf-
werken bovenstaande merken
Worden 5 Jaar gegarandeerd
Hij heeft den naam van
Pius Xll aangenomen
Gioot vreugdebetoon in
Rome
Gisteren werd hij juist 63 jaar
Reeds spoedig is het Conclaaf te
Rome tot een beslissing gekomen.
Gistermiddag om 17.30 uur Romein-
sche tijd toonden witte wolken uit
den schoorsteen der Sixtijnsche Ka
pel aan dat een nieuwe Paus geko
zen was en al spoedig werd bekend
gemaakt, dat de keus was gevallen
op den Kardinaal-Staatssecretaris
Pacelli, die den naam van Paus
XII heeft aangenomen.
De aankondiging
Onmiddellijk na T opstijgen van de witte
rookwolken bevestigden de luidsprekers op
de basiliek en op de zuilengang het heu
gelijke nieuws. De ontzaglijke menigte be
langstellenden, die van heinde en verre was
samengestroomd om deze historische
oogenbiikkwi bij te wonen, barstte in luid
gejuich uit.
Het gejuich duurde den geheelen tijd tot
op het oogenblik waarop de oudste kardi
naal-diaken in de loggia verscheen, ten
einde den naam van den gekozene bekend
te maken. Een diepe stilte daalde neer over
de massa en duidelijk weerklonk de stem
van den kardinaal over het onmetelijke St.
Pietersplein met de mededeeling dat de
Zeereerbiedwaardige heer Eugenio Pacelli
tot paus was gekozen en zich den naam
Pius XII had gegeven.
In den tijd tusschen den uitslag der
stemming en het moment waarop de nieu
we ipaus in de loggia verscheen om zijn
zegen „urbi et orbi" aan de menigte te
geven, werd de paus door de vier ceremo
niemeesters naar een afzonderlijk vertrek
geleid, waar hij in het witte ceremonieele
pauselijke gewaad gekleed werd.
De paus zette zich daarop op den ponti-
ficalen troon en nam de hulde der kardi
nalen in ontvangst Na deze plechtigheid
betrad de paus de loggia onder luid ge
juich van de menigte.
Urbi et orbi
Dan worden de eerste gebeden gezegd
voor den (pauselijken zegen en stilte daalt
over de enorme menschenmassa, welke op
de knieën zinkt. Plechtig geeft dan Pius
XII zijn zegen aan stad en land, urbi et
orbi. Na dit indrukwekkend oogenblik hef
fen de Romeinen het „Laudate Dominum"
nan, als slot van dit historisch moment En
als zij onder het beieren der tallooze kerk
klokken terugkeeren naar de stad zien zij
hoe overal reeds vlaggen uitgehangen wor
den als vreugdebetoon na de rouwdagen
van Februari.
Een merkwaardige bijzonderheid is wel
het feit, dat kardinaal Pacelli juist op zijn
verjaardag tot paus gekozen is. Kardinaal
Pacelli, thans paus Pius XII is gisteren 63
jaar geworden.
Algemeene indrukken
De keuze van den kardinaal-staatssecre
taris Pacelli is allerminst een verrassing.
Hoewel als regel do staatssecretaris van
den overleden Paus niet tot diens opvolger
gekozen wordt was in dit geval die keuze
bijna reeds waarschijnlijk, eensdeels omdat
bekend was, dat Pius XI Pacelli als opvol
ger gaarne zag, anderzijds, omdat Pacelli
door zijn vroegere ambt van nuntius te
Berlijn over de antecedenten beschikt, om
de in dezen tijd dubbel verantwoordelijke
positie van Paus met zelfverzekei'dheid tb
aanvaarden. Immers is het den nieuwen
Paus gegeven, tegelijk naar den kant van
de kerkelijke èn van de diplomatieke be
langen uitnemend georiënteerd te zijn. In
de Pauselijke vertrekken neemt hij zijn in
trek niet als een vreemdeling, evenmin als
in de atmosfeer, welke het bekleeden van
dit wereldwijfie ambt meebrengt. Het kan
dan ook op goeden grond vermoed worden,
dat de keuze van Pacelli tot Paus mede be-
invloed is geweest door den wensch, een
zekere continuïteit te bereiken, gelijk de
gekozene zelf heeft getoond door den naam
Pius aan te nemen.
De thans gedane Pauskeuze is wel heel
snel in haar werk gegaan; slechts drie
stemmingen zijn noodig geweest en binnen
drie dagen was de algeslotenheid der kar
dinalen en hun personeel ten einde. Ver
geleken bij vorige verkiezingen, kan men
deze wel als een record beschouwen.
Het zal uiteraard nog even duren, eer
van Paus Pius XII bekend is, wat men van
hem als de opperste kerkvorst van Rome
mag verwachten of niet verwachten. Het
ambtelijk verleden van den nieuwen Paus
geeft wel eenige aanwijzingen, en men
denkt daarbij onwillekeurig aan zijn stel
lige uitspraken tegen de rassenleer. Ander*
zijds is niet te vermoeden dat Pius XII een
minder evenwichtige politiek zal volgen
als door Pius XI werd gevolgd. In het al
gemeen heeft men van Pacelli als mensch
een iets scherper beeld voor zich dan van
den overleden Paus. die wel in bijzondere
mate man des vredes is geweest, zonder
daarin de propagandistische factor van
zijn taak uit het oog te verliezen.
De leeftijd van den nieuwen Paus, 63
jaar, is normaal te noemen voor het be
kleeden van een ambt. dat in hooge mate
gezag en ervaring vraagt. Dat zijn ervaring
ook omvat het aandeel, dat hij gehad heelt
in het totstandkomen van het concordaat
tusschen het Vaticaan en Duitschland,
kan een gunstige factor blijken.
De nieuwe Paus
Eugenio Pacelli werd te Rome op
2 Maart 1876 geboren uit een familie van
juristen. Hij ontving zijn wetenschappelijke
opleiding op het Collegio Capranica te
Rome en op het Seminano Romano, waar
hij als een uitstekend student uitmuntte,
vooral in de rechten en in de diplomati
sche wetenschap. Na zijn priesterwijding
werd hij reeds spoedig minutant op de con
gregatie der buitengewone kerkelijke aan
gelegenheden, zijn geheele carrière maakte
hij verder op de Staassecretarie, terwijl hij
ondertusschen nog les gaf aan de (pauselijke
20 weken thuis met rheumatiek
Vrouw dachtdat haar man nooit
meer zou kunnen werken
Toen haar man 20 weken thuis was ge
weest met rheumatisohe pijn in zijn rug,
begon deze vrouw te vreezen, dat hij nooit
meer zou kunnen werken. Ten einde raad
probeerde hij Kruschen en de verandering
as ,,als een wonder". Lees haar brief: „Mijn
man heeft rheumatiek en leed vreeselijkc
pijnen in zijn rug. Eenigen tijd geleden was
hij 20 weken thuis. Ik dacht werkelijk, dat
hij nooit meer zou kunnen werken. We
probeerden alles, wat we maar bedenken
konden en niets hielp. Toen nam hij Kru
schen en sindsdien weten we, dat Kruschen
zijn gewicht in goud waard is. De verande
ring die het teweeg bracht is als een won
der." Mevr. B.
Twee bestanddeelen in Kruschen zijn de
meest werkzame oplossingsmiddelen van
urinezuur, die de wetenschap kent. Het
ezuur en andere schadelijke afvalstof
fen worden door Kruschen Salts langs de
natuurlijke kanalen uit het lichaam ver
wijderd, waardoor de pijnen spoedig zullen
afnemen om tenslotte geheel te verdwijnen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en drogisten (Reel.)
De nieuwe Paus
Academie voor adellijke geestelijken. On
der den lateren paus Renedictus XV, Gia-
como Delia Chiesa, toen substituut aan de
pauselijke Staatssecretarie, werkte hij als
ondersecretaris en werd later tot pro-secre
taris benoemd.
In 1917, toen de post van nuntius te Mftn-
chen door het heengaan van den lateren
kardinaal Frühwirth leegkwam, werd hij
daar als nuntius benoemd en ontving uit
de handen van den paus Benedictus XV de
bisschopswijding.
In deze functie werkte hij veel voor het
uitwisselen van de krijgsgevangenen en
voor de oorlogsslachtoffers. Den 29en Juni
1917 had hij zijn eerste ontmoeting met dien
Duitschen keizer, hij speelde een groote rol
in de vredespogingen van den paus in dat
jaar.
In 1918, op het einde van den oor
log, was hij een van de weinigen van
het corps diplomatique, die in Duitsch
land achterbleef. Zijn groote taak was
het voorbereiden van een nieuw con
cordaat, dat het oude van 1817 moest
vervangen. Ondanks veel oppositie
slaagde hij erin dit concordaat in 1924
tot stand te brengen. Ondertusschen
was hij in 1920 benoemd tot nuntius te
Berlijn, waar hij ook het concordaat
met het Duitsche Rijk tot stand braofht.
In het consistorie van 16 December 1929
werd hij door Pius XI tot kardinaal be
noemd en volgde kard. Pietro Gasparri als
Staatssecretaris op in het jaar 1930, terwijl
hij een paar maanden later werd benoemd
als Aartspriester van de Aartsbasiliek Sint
Pieter.
In zijn functie van Staatssecretaris kwam
hij voor moeilijke vraagstukken. In 1931
wist hij de moeilijkheden over de katho-,
lielce actie tusschen Kerk en Italiaansche
Regeering in der minne te schikken. In
1933 en latere jaren volgden, ondanks het
concordaat tusschen het Derde Rijk en de
Kerk, de moeilijkheden tusschen het Vati
caan en de Duitsche Regeering.
Het groote vertrouwen, dat Pius XI in
hem stelde, bleek duidelijk uit de gewich
tige zendingen, welke de paus hem op
droeg.
Pius XII is de 262ste paus.
Evenals zijn voorganger is hij een zeer
sportief man, getuige de gymnastiekzaal in
de appartementen, over welke hij als staats
secretaris beschikte.
De Duitsche pers over de pauskeuze
BERLIJN, 3 Maart. De verkiezing van
kardinaal Pacelli tot Paus wordt door de
Duitsche pers uitvoerig besproken.
De Deutsche Allgemeine Zeitung schrijft,
dat aan de verkiezing een bespreking is
voorafgegaan of tot hoofd van de Katho
lieke Kerk een zielzorger en herder of een
politicus cn diplomaat gekozen zou moeten
worden. De beslissing is op het laatste ge
vallen, hetgeen natuurlijk geen invloed
heeft op de eigenschappen van zielzorger
van den nieuwen Paus. Het blad citeert
vervolgens' de woorden, welke de nieuwe
Paus eens tot Duitsche pelgrims heeft ge
richt:
„In moeilijke tijden leven is, in het licht
der eeuwigheid gezien, niet zoozeer ten
plaag als wel een genade van God. Held
haftig leven is meer waard dan gemakke
lijk leven".
Deze modern aandoende woorden zoo
schrijft het blad zijn karakteristiek voor
den mensch zoowel ais voor den kerkvorst
en wanneer zij een brug slaan tot het be
grijpen van de groote opgaven van onzen
tijd, dan zal de verkiezing van een (politi
cus gerechtvaardigd zijn.
Dc Fransche pers over de pauskeuze
PARIJS, 3 Maart (Havas). De Fransche
pers huldigt eensgezind de verkiezing van
kardinaal Pacelli tot paus.
„Le Matin" publiceert ©en artikel van
Stephane Lauzanne, waarin deze zegt, dat
de nieuwe paus den naam Pius XII heeft
aangenomen, niets is meer in den geest van
Pius XI. Het blad kondigt verder aan, dat
de nieuwe paus tot devies heeft gekozen
„opus justitiae pax" (de vrede is het werk
der rechtvaardigheid).
Donnadieu schrijft in de „Epoque" dat
hij evenals zijn voorganger een krachtig
waker voor de. eeuwige waarheid zal zijn.
Hij zal niet wankelen bij de verdediging
van de wetten der kerk tegen het materia
lisme en de goddelooze leer, hetzij deze
komt van Moskou, Berlijn of Rome.
Ongeveer honderd Engelsche werkloozcn
hebben gisteren een lig-bctooging gehouden
in de wandelgangen van het Lager-Huis.
Zij waren in kleine groepjes bij het Huis
gekomen en hadden gevraagd minister
Brown, den minister van arbeid te mogen
spreken. Terwijl zij moesten wachten,
gingen zij op den vloer liggen, bedekten
zich met biljetten met hun leuzen en rie
pen: „Wij willen werk!"
De betooging duurde slechts drie minu
ten, toen verwijderde de politie de
Vier Italiaansche lichtingen
onder de wapenen
,Volkomen normale oproeping"
Gisteren zijn in Italië de lichtingen 1915
lot en met 1918 onder de wapenen geroepen.
De schattingen van het aantal opgeroepen
manschappen varieeren tusschen 60.000 en
200.000. Van officieele zijde wordt gesproken
van de volkomen normale oproeping van de
lichting 1918 en manschappen van de drie
voorgaande jaren, die vroeger als ongeschikt
zijn afgekeurd. Tengevolge van het lager
geboortcijfer gedurende den wereldoorlog
zijn deze vier lichtingen de kleinste.
In niet-Italiaansche kringen meent men te
weten, dat de noodzakelijkheid van hand
having der legersterkte de eenige reden voor
het oproepen der lichtingen is. Men gelooft,
dat andere lichtingen gedemobiliseerd zijn.
VICTORIA-*—
WATER
veuw9' ECHT
GEZONDHEID
(Keel.)
Palestijnsche Arabieren willen
onmiddellijke onafhankelijkheid
Volgens Reuter brengt het onderzoek van
de tegenvoorstellen, door de Arabieren te
Londen gedaan, aan het licht, dat deze
verre van een compromis te zijn, nog eens
weer nadrukkelijk de eischen naar voren
brengen, welke Jemal Hoeseini tijdens de
openingszitting van de conferentie heeft
gesteld en men heeft weinig hoop dat deze
door de Britsche regeering zullen worden
aanvaard.
Hun practische uitwerking zou zijn, dat
onmiddeLijk een onafhankelijke Arabische
staat zou worden gesticht, waar een Arabi
sche meerderheid de volledige controle zou
uitoefenen. De tegenvoorstellen bevatten de
verwerping van het belangrijke Britsche
voorstel voor een Ronde Tafelconferentie op
een betrekkelijk spoedigen datum, hetgeen
door de Arabieren als onnoodig en over
bodig wordt beschouwd.
De Joodsche delegatie ter Palestijnsche
conferentie, met professor Weizmann
aan het hoofd, heeft gisteravond een bezoek
gebracht aan Chamberlain, dat een
goed uur geduurd heeft Weizmann deel
de Chamberlain mee, dat de voorstellen der
Engelsche regeering zelfs geen basis vorm
den op welke de Joden verder konden on
derhandelen. Zij moesten ze in dezen vorm
onvoorwaardelijk afwijzen.
Na het vertrek der delegatie verluidde
nochtans dat de informeele besprekingen
tusschen Joodsche gedelegeerden en ambte
naren van het departement van Mac Donald
zouden voortduren. De minister schijnt de
hoop op een compromis nog niet te hebben
opgegeven.
Van gezaghebbende zijde wordt voorts
vernomen, dat het Joodsche agentschap en
de Joodsche delegatie ter Ronde Tafelcon
ferentie uit alle deelen van dé wereld tele
grammen hebben ontvangen, waarin de
Joodsche gemeenten de aangenomen hou
ding volledig goedkeuren. Sommigen zijn
ondertusschen van meening, dat geen be
zwaar bestaat tegen het wachten op voort
zetten der besprekingen op een anderen
grondslag.
Polens koloniale eischen
Achttien „koloniale stellingen"
De kamp der Poolsche nationale unie heeft
achttien koloniale stellingen aangenomen,
waarbij in het bijzonder wordt geconstateerd,
dat Polen toegang moet hebben tot de kolo
niale gebieden op gelijke wijze als de andere
groote mogendheden in Europa. De Poolsche
deelneming in het bezit van koloniale ge
bieden over een behoorlijke uitgestrektheid
zal bijdragen tot de ontwikkeling van den
wereldvrede. De tegenwoordige economische
omstandigheden van Polen, voortvloeiend uit
het feit, dat Polen gescheiden is van de
bronnen der grondstoffen, maken een nor
male ontwikkeling van het land moeilijk ®n
staan de natuurlijke toeneming van de
Poolsche bevolking in den weg.
De Poolsche koloniale eischen berusten
ook op de overweging, dat in deze wereld,
in het bijzonder in Afrika, voldoende gebied
is, waarvan de ontginning en bevolking een
ernstige bijdrage zouden leveren voor de uit
breiding der cultuur en beschaving.
Overigens moet, aldus het kamp der na
tionale unie, het bezit van koloniale gebie
den niet worden bepaald door toeval en
voorrechten. Het recht koloniën te bezitten
moet vooral worden erkend tegenover de
naties, die er werkelijk behoefte aan hebben.
Do koloniale eischijn van Polen moeten
niet worden vereenzelvigd met den eisch ten
aanzien van de Joodsche emigratie.
CANADEESCH SCHIP IN NOOD
Het Amerikaansche vrachtschip „New-
Foundland" heeft geseind, dat het is aange
komen bij het Canadeesche schip „Ranger",
hetwelk berichten uitzond, dat het lek was
geraakt en in nood verkeerde. Volgens Radio
Corp. heeft de „New-Foundland" bij zware
zee 150 leden van de bemanning van de
„Ranger" aan boord genomen. Men zou
trachten het schip naar Halifax te sleepen.
Een levensmiddelenzaak zonder
verkooppersoneel
De klanten moeten zichzelf bedienen!
De levensmiddelenfirma Herbert Eklüh
te Osnabrück (Duits chl.), zoo schrijft
iemand aan het „Vaderland", laat sedert
eenige dagen haar klanten zichzelf bedie
nen. Het is een groote zaak. Voor kort wa
ren er 25 bedienden druk in de weer, thans
zijn zij verdwenen. Er is alleen nog toezicht-
en kaspersoneel. Vermoedelijk zal weldra de
helft van het personeel ontslagen kunnen
worden. Of, om in nationaal-socialistische
taal te spreken, voor andere bedrijven wor
den vrijgemaakt. Voorwerpen, die de huis
vrouw in den winket niet noodig heeft, kan
zij stallen (fietsen, kinderwagens, ene.) Dan
gaat zij door het drafiihek. Zij ontvangt van
den winkel een mand, waar zij de goederen,
die zij koopt, zelf in moet leggen. Vervol
gens komt zij in den eigenlijken winkel. Zij
mag alles wegnemen, wat zij noodig heeft.
Zij mag de goederen in de hand nemen.
Wat haar niet aanstaat mag zij wegleggen.
Immers, alles is uitstekend verpakt. Maar
de (producten moeten in de mand blijven.
Zij mogen bijv. niet in een tasch worden
gedaan. Zoo wordt iedere mand langzaam
gevuld. De huisvrouw kan er den tijd voor
nemen. En eindelijk komt zij met de mand
bij de kas. Daar wordt uitgerekend, hoe
veel zij moet betalen. Wanneer men dit
ensclit, wordt er een groot pakket van
gemaakt.
Voor den winkel in Osnabrück bestaat
groote belangstelling. Men vraagt natuur
lijk in de eerste plaats, of er niet veel ge
stolen wordt. Tot nog toe is hier evenwel
geen sprake van. Oneerlijke mensehen schij
nen er in Osnabrück weinig te zijn. Overi
gens, zoo werd ons verzekerd, is het niet
eens zoo gemakkelijk, goederen te stelen,
want er ziin nog talrijke scherpziende oogen,
die controle uitoefenen. Het groote voordeel
is niet alleen, dat er op de personeelrekc-
ning geweldig gespaard wordt wordt, maar
vooral, dat de capaciteit van den winkel
door het stelsel van zichzelf bedienen ver
viervoudigd wordt.
In een aparte afdeeling worden dc goede
ren ingepakt. De boter wordt verpakt in
pakjes van een kwart, een half pond en één
.poncl. De kaas is ook in dergelijke pakjes
te krijgen, de boontjes, de erwten, de sui
ker enz. eveneens. Op ieder pakje staat ge-
chreven, wat het voor een soort is, hoeveel
het gewicht bedraagt en wat het kost Dit
inpakken gaat nu natuurlijk vlugger dan
volgens het oude stelsel, waarbij iedere
klant individueel moest worden bediend.
Een groot gedeelte kan bovendien machi
naal worden gepakt.
Het staat vast, dat dit verkoopstelsel In
talrijke Duitsche steden zal worden gevolgd.
Wij vernemen, dat ook enkele groote Duit
sche winkelmaatschappijen er in de Duit
sche hoofdstad een proef mee zullen nemen.
Deze nieuwe verkoopmethode heeft de waar
deering van de Duitsche overheid, omdat dc
arbeidskrachten voor andere bedrijven vrij
komen. Er heerscht immers in Duitschland
een groot gebrek aan personeel. Bovendien
dalen de kosten. De winstmarge zal klei
ner kunnen zijn. De artikelen zullen dus
goedkooper kunnen worden geleverd.
Engelands fabelachtige
bewapeningskosten
Geen extra beroep op den belastingbetaler
Sir John Simon ziet zich geplaatst
voor de grootste uitgaven, welke in vredes
tijd ooit van de Britsche schatkist zijn ver
langd en die een bedrag van 1250 millioen
pond sterling te boven zullen gaan, wan
neer hij volgende maand de begrooting
voor het volgend jaar zal indienen.
Daar de regeering besloten heeft, een be
drag van 350 millioen pond van dit bedrag,
op grond van de wet op de defensieleenin-
gen op te nemen, zal het bedrag, waarvoor
de belastingbetaler verantwoordelijk is,
worden verminderd tot iets meer dan 900
millioen, of waarschijnlijk minder dan het
totaal der gewone uitgaven voor het loo
pende jaar, die geraamd worden op 945
millioen.
Om deze reden wordt het als zeker be
schouwd, dat er geen verhooging van de
inkomstenbelasting noodig zal zijn.
Met de begrooting voor de luchtmacht,
welke gisteren is gepubliceerd, heeft het
bedrag der uitgaven voor de militaire dien
sten een cijfer van 516 millioen bereikt,
doch het totaal voor de defensieve dien
sten, met inbegrip van de burgerverdedi
ging. wordt in het Witboek inzake de lands
verdediging geraamd op 580 millioen.
Gistermiddag is in het Japansohe dorp
Iligajiamagi, op het eiland Osjinia. tijdens
een zwaren storm een schoolgebouw inge
stort. Bij deze ramp werden 100 kinderen
onder het puin bedolven. Drie hunner
den gedood, tien gewond. Acht dezer
wonde kinderen zijn er ernstig aan toe. De
overige kinderen kondien ongedeerd bevrijd
worden.
'k Was per abuis
Op 't stadhuis
Gepijpesteeld gaan trouwen.
De ambtenaar
Maakt' geen bezwaafi
Ik mocht mijn vrouw
en Ibis houen.
VOORDEPIJP
Dobbelmannlekker, man
Echt Engelsche rechtspraak
Gegrond op een verordening uit.... 1445
Een Engelsche rechter heeft gisteren in
:n vrij onschuldige zaak een vonnis geveld,-
dat ver strekkende gevolgen kan hebben-
want bij zijn pogingen om een wetsartikel
te vinden, is de rechter tot diep in de mid
deleeuwen moeten teruggaan, toen, in do
diagen van de roofridders, een verordening
was uitgevaardigd, die natuurlijk nooit in
getrokken of herzien was en die hem prach
tig te stade is gekomen.
Een handelsreiziger had in het eenige
hotel van het plaatsje Bexley zijn auto ge
stald in de garage van het hotel, die in een
zelfstandig gebouw im den tuin was geves
tigd. In den nacht hebben dieven de garage
opengebroken en de auto gestolen en de
eigenaar had den herbergier om schadever
goeding aangesproken. Deze wilde wel de
aansprakelijkheid aanvaarden voor voor
werpen die onder zijn dak gestolen werden*
maar niet voor de vrijstaande garage, waar
hij anders verplicht zou zijn een nachtwacht
aan te stellen. Ofschoon ook nog bleek, dat
de hotelier den reiziger gewaarschuwd had,
dat alle risico voor zijn rekening was,
waarop beklaagde zich ook nog had beroe
pen, neeft de rechter den hotelhouder in
het ongelijk moeten stellen op grond vari
een verordening van het jaar 1445, en hem
veroordeeld tot een schadeloosstelling vau
52 pond.
Twee gevaarlijke misdadigers
gearresteerd
Eén wilde een schip laten ontploffen
De politie te Lyon heeft twee misdadit
gers gearresteerd, die bekend hebben drie
moorden te hebben gepleegd.
Bovendien heeft een van beiden, zekere
Louis Charles Philippa, toen hij militairen
dienst verrichtte aan boord van het advies
jacht „Bellatrix", geprobeerd dit schip in."
de lucht te laten vliegen. De ontploffing,
teweeggebracht door een kist met patronen,
heeft den commandant van het schip en
een mindere het leven gekost
Twaalf man werden min of meer ernstig
gewond.
De beide misdadigers hebben bekend nog
verdere moordaanslagen te hebben be
raamd.
Felle hotelbrand in Canada
Zes dooden, dertig gewonden
In de Canadeesche stad Halifax is heï
hotel „Queen" door een zeer feilen brand
verwoest. Het vuur deelde zich snel aiedej
aan in de nabijheid liggende huizen.
Minstens zes menschen zijn in de vlam-»
men omgekomen en 30 gewond.
Men vreest echter, dat het aantal slacht
offers aanzienlijk hooger zal zijn, daar 117
personen in het hotel verblijf hielden.
In een rede heeft de Amerikaansche onder-,
secretaris van oorlog Johnson meege
deeld dat de Amerikaansche legerautoritei-
ten 1000 fabrieken hebben aangewezen,
waarin munitie zal worden geproduceerd
zoodra dit noodig zou zijn. Hij zeide verder,
dat de vliegtuigbestellingen, welke gedaan
zullen worden na de aanvaarding van het
crediet van 376 millioen dollar voor de
defensie slechts een begin zullen vormen.
65. De opperlakei van de Koninklijke hof
houding had hevige ruzie met den stations
chef.
De koffers waren afgeladen.
En nu had één van de dienstdoende la
keien ontdekt, dat de allermooiste koffer, die
van de Prinses, helemaal was bekrast met
rare krijtkrabbels.
Ontsteld was hij naar zijn baas, den opper
lakei gelopen
Die had den chef er bij gehaald.
Deze arme man, nog maar een week in be
trekking, stond er wit van sohrik met een
beteuterd gezicht bij.
66. Hoe banger de chef keek, des te woe*
dender werd de opperlakei.
Hij stampte met z'n voeten op de grond
en balde zijn vuisten.
liet werd zo erg en hij maakte zulke drif
tige bewegingen, dat zijn prachtige, bepoe
derde pruik langzaam maar zeker achter
over gleed.
Toen de chef maar steeds bleef zwijgen,
werd de Koninklijke dienaar plotseling zó
kwaad, dat h,;j den man vóór hem bij de
arm pakte en heftig door elkaar schudde.
Op dat ogenblik hoorde men twee door
dringende kreten.