ASPIRIN
SCHUDT UW LEVER
WAKKER
£jt)eïh>o
WOENSDAG i MAART 1939
EERSTE BI .AD PAG. 2
NVv.hJ. GILTAY ZN
BOEKBINDERIJ
DE POOLSCH-DUITSCHE
STUDENTENBETOGINGEN
Polytechnische school te Danzig
gesloten
Politie-charges te Warschau
De politie heeft gisteren im de straten van
Warschau weder herhaaldelijk charges moe
ten uitvoeren, om lawaai veroorzakende stu
denten uiteen te jagen die poogden het de
partement van buitenlandsche zaken en 't
parlement te bereiken. Ze werden echter
naar de universiteitsgebouwen terugge
dreven en daar eenigen tyd onder politie
bewaking vastgehouden.
In den namiddag trok echter een duizend
tal studenten weer door de straten. Zy uit
ten vijandige kreten aan het adres van Beek.
Een groep, die de Duitfcche ambasiade wilde
naderen werd door de bereden politie uit
eengeslagen.
Versoheiden studenten en voorbijgangers
werden gewond.
In de straten wordt gepatrouilleerd door
bereden politie en de Duitsche ambassade
wordt door talrijke agenten bewaakt.
Gedurende de laatste dagen zijn verschei
den kranten der Duitsche minderheid, o.a.
de „Kattowitzer Zeitung" en het „Posener
Tageblat", in beslag genomen wegens het
publiceeren van een verslag over de anti-
Duit«che betoogingen.
Een Duitsch protest
Senator H a s b a c h, leider van de Duit
sche vereeniging in Polen, heeft aan
Sikladkowski, uen Poolschen minister
president, het volgende telegram doen toe
komen:
„Ik protesteer krachtig tegen de ongehoor
de excessen, waaraan zich Poolsche studen
ten te Poznan hebben schuldig gemaakt.
Duitsche eigendommen zijn vernield en
Duitsche mannen mishandeld. Ik verzoek u,
de schuldigen onmiddellijk te doen straffen
en maatregelen te nemen, om herhaling van
dergelijke gebeurtenissen te verhinderen en
de veiligheid der Duitsche bevolking te ver
zekeren."
Anderzijds hebben de rectoren van de
universiteiten van Warschau en de voorzit
ter van den atudentenbond stappen gedaan
by den minister van buitenlandsche zaken,
(teneinde garanties voor de veiligheid van
de Poolsche studenten te Danzig te ver
krijgen. Ook hebben de studenten van de
hoogescholen vergaderd.
Colleges te Danzlg gestaakt
De technische hoogeschool te Danzig is
gesloten nadat het verzoek van de Poolsche
(regeering was ontvangen, de colleges te
staken, ten einde verdere incidenten te
Voorkomen. Een aantal Poolsche studenten
ONS FEUILLETON
Korte inhoud van het voorafgaande
Tusschen twee groote moderne gebouwen
van een manufacturenmagazyn en een filiaal
van de Provinciale Bank, staat in het dorp
Waterdam het kleine antieke pandje De
Bloeyende Amandelboom, eigendom van den
ouden heer Wiechera.
Adriaan, eenig zoontje van den heer Wie-
chers, bekijkt zyn vader en tante Ditje, de
huishoudster op zijn eigen wy'ze.
Na de lagere school gaat hy naar de H.B.S.
van een naburig stadje.
Op de jaarlijksche kermis ontmoet hij
Deborah Olivier, dochter van een sectarist
in Waterdam. Sedert de schooljaren heeft
hy haar niet meer gezien. Hoewel hij niets
voor haar voelt, volgt er toch door dit kleine
voorval een ontwaking bij hem. Hij gaat zich
man voelen. Als hij dan naar de vierde klas
van de vijfjarige H.B.S. gaat, besluit hij zich
niet meer zoo afzijdig te houden van zijn
klassegenooten als voorheen. Hij zoekt een
beter ingerichte lunchroom en eet daar
's middags zijn brood op. Dit duurt echter
ook niet lang. Na een kort twistgesprek met
een der andere bezoekers, Rogier Blommen-
daal, die roode denkbeelden verkondigt, be
sluit hij weer te veranderen. Hij komt nu
in een Christelijk volkskoffiehuis terecht,
en juist hier maakt hij kennis met de ellende,
waarvan Rogier gesproken heeft
Na het eindexamen komt Adriaan in den
kruidenierswinkel van zijn vader. Op aan
dringen van Brinkman, zijn vroegeren onder
wijzer, wordt hij tevens voorzitter van de
Jongelingsvereeniging. Toch bevredigt hem
Idit leven niet. In een vertrouwelijk gebrek
(met Sander Witkop, een onderwijzer, vertelt
hij dezen iets van zyn moeilijkheden. Sander
vraagit of Adriaan er nooit aan gedacht heeft
predikant te worden.
(Zie vervolg hieronder)
is beboet wegens uitdagend gedrag jegens
de politie.
In een vergadering van Duitsche studenten
voor de sluiting heeft H u t h, de vice-presi
dent van den senaat, gezegd: „Wij zullen ons
niet laten provoceeren. We zullen echter ook
geen inbreuk laten maken op onze vrijheid
van handelen. Men zal van Danzig niet het
kruitvat maken, dat Europa in de lucht laat
vliegen. Er zyn redelijke menschen in Polen.
Wij rekenen op hen, om de kalmte te her
stellen en te verhinderen, dat de betrekkin
gen tusschen Danzig en Polen verstoord
worden
De Spaansche burgeroorlog
KIESTSPAANSCHE REPUBLIEK
NIEUW STAATSHOOFD?
Bevolking van Burgos defileert
Barrio, de voorzitter van de cortes, heeft
na het aftreden van Azana, tegenover den
vertegenwoordiger van Havas, de volgende
verklaring afgelegd:
„Ik heb de mededeeling van Azana ont
vangen. dat hij aftreedt als president van
de republiek. Ik heb minister-president Ne-
grin en de leden der republikeinsche regee
ring direct kennis gegeven van het besluit
van het hoofo van den staat en de regeering
verzocht, de cortes bij decreet bijeen te
roepen, om het ontslag van den president der
republiek te bekrachtigen.
Barrio wees erop, dat in de laatste bijeen
komst van de cortes te Figuera nog geen
honderd afgevaardigden bijeen waren.
Azana, de reeds geruimen tijd in Frankrijk
vertoevende president der Spaansche repu
bliek, die thans als zoodanig heeft ontslag
genomen. Zal hij in Madrid nog een opvolger
krijgen?
AIva ambassadeur te Londen?
In" Spaanschen kringen te Londen verwacht
men, dat de hertog van A 1 v a, die tot dus
verre algemeen agent der rechtsche regee
ring was, de eerste ambassadeur te Londen
van 't Franco-regime zal zijn.
De Britsche agent te Burgos Hodgson
heeft een buitengewoon hartelijk onderhoud
gehad met J'ordaha, die hem mededeelde,
dat de regeering van Franco hem met ge
noegen zal zien als Britsch zaakgelastigoe,
zoolang geen ambassadeur benoemd is.
De omzwaai te Parijs
Gisteravond om zes uur heeft de leider
van de Spaansche nationalistische delegatie
te Parijs, Quinones de Leon, gewezen
Spaansch ambassadeur aldaar, met de dele
gatie de lokalen der Spaansche ambassade
te Parijs in bezit genomen.
Bonnet heeft den republikeinschen ambas
sadeur van Spanje, Pascua, ten afscheid ont
vangen.
Défilé te Burgos
Ter gelegenheid van den terugkeer van
Franco na het offensief in Catalonië hebben
ongeveer 100.000 personen voor zijn residen
tie gedefileerd onder het zingen van natio
nale liederen en kreten als „Arriba Espana,
Franco!"
Franco verscheen op het balcon en hield
een toespraak, waarin hij o.a. zeide: „De
overwinning werd niet behaald op onze
broeders, doch op de internationale macht
en het communisme. Het is de overwinning
van de jeugd en van Spanje",
Tsjoengking wordt ontruimd
De Chineesc.he autoriteiten van Tsjoen-
king, de huidige nationalistische hoofdstad,
hebben maatregelen genomen om de bevol
king naar andere oorden over te brengen,
teneinde deze te vrijwaren voor Japansche
luchtaanvallen. Op 10 Maart zal met de
evacuatie een begin worden gemaakt.
Burgers, die niet noodzakelijk in de stad
behoeven te blijven, zullen moeten vertrelc-
Vier bankinstellingen zullen (personen,
die niet in staat zijn, de kosten van hun
vertrok te dragen, aan het noodige geld
helpen.
Zorg Aspirin in
huis te hebben!
HET BEPROEFDE GENEESMIDDEL BIJ GRIEPI
(Reel)
Duitsch-Italiaansche stap te Bern
Protest tegen den toon der Zwitsersche pers
Naar Reuter uit Bern meldt hebben de
gezanten van Duitschland en Italië in een
onderhoudt met den Zwitserschen minister
van buitenlandsche zaken erop aangedron
gen, dat de Zwitsersche pers haar toon ten
opzichte van de spil-mogendheden zal wijzi
gen.
De Belgische regeeringscrisis
Soudan formateur
De Belgische koning heeft aan den socia
list Dr Soudan opdracht gegeven een
nieuwe regeering te vormen. Soudan was
reeds eerder minister van financiën en
justitie; in het kabinetrPierlot zou hij de
portefeuille van buitenlandsche zaken be-
heeren. Hij spreekt zoowel Fransch als
Vlaamsch. Vermoedelijk zal hij trachten
wederom een drie-partijen-regeering op te
zetten. Alleen blijft de moeilijkheid, hoe te
voren de kwestie-Mnrtens uit den weg zal
moeten worden geruimd.
De defensie van Fransch
Noord-Afrika
Het „Petit Journal" bericht, dat Dinsdag
het zesde Fransche luchteskader, dat thans
te Chartres gestationneerd is, naar Algiers
zal gaan, waar het tezamen met achttien
andere vliegtuigen mobiele escadrilles zal
vormen.
Het blad noemt dit een gelukkigen maat
regel van den generalen staf op het oogen
blik, dat de Italiaansche troepen in Tripo
lis worden versterkt. De aanwezigheid van
talrijke snelle jachtvliegtuigen in Noord-
Afrika is een bewijs voor de zorg van
Frankrijk voor de landsverdediging.
Sitdownstakingen staan
buiten de wet
Het hooge gerechtshof te Washington
heeft een beslissing bekend gemaakt, vol
gens welke sitdownstakingen „in opzet en
uitvoering onwettig zijn", zoodat de natio
nale arbeidsraad geen werkgevers kan
dwingen, om arbeiders, die op grond van
deelneming aan stakingen met gekruiste
armen ontslagen werden, weer aan te stel
len.
De „Notre Dame" van Rouaan
en de duiven
De Normandische commissie voor schoone
kunsten heeft verslag uitgebracht over den
toestand van de kathedraal „Notre Dame''
te Rouaan.
In dit verslag wordt gezegd, dat de kost-
lare gevel van het gebouw en de beelden
aan den gevel met ondergang worden be
dreigd door de tallooze duiven, die er hui
zen. De laatste tien jaar zijn verscheiden
heiligenbeelden ernstig beschadigd, doordat
een duivenfamilie er haar nest heeft gelco-
Aangezien Rouaan vele duivenliefhebbers
herbergt, zoekt men thans naar een oplos
sing waardoor zoowel de kerk als de dui
ven géspaard zouden kunnein worden.
SLAKKENDOOD „RADICAAL"
een beslist afdoend middel en goedkoop:
p. k.g. 0.75; p. k.g. 0.40; p. Vi kg. 0.25;
per ons 0.15.
Van Namens
Zaden Dordrecht.
(Reel.)
DE BERLIJNER SLAAPT GRAAG
IN EEN BERLIJNSCH HOTEL
Statistiek brengt merkwaardige
dingen aan den dag
(Van onzen Duitschen corresponaent)
Wij menschen hebben nu eenmaal allen
onze eigenaardigheden, dus waarom zou ook
een Berlijner die niet hebben? Dat hij graag
uitgaat, is niets nieuws; dat hij graag laat
te bed gaat, is algemeen bekend en dat hij
van een stevigen mop houdt in het niet voor
iedereen verstaanbare Berlijnsche jargon, is
een eigenschap, die zelfs in onzen zwaar-op-
de-handschen tijd van problemen nog altijd
hoogtij viert. Maar dat hij ook gaarne bui
tenshuis slaapt, hoewel hij over een eigen
woning beschikt, ziedaar een eigenaarciig-
heid, waarvan we in onze rond twintigjarige
werkzaamheid te Berlijn nog nooit iets ge
merkt hebben. En toch is deze zonderling
aandoende karaktertrek thans officieel en
dus alleszins betrouwbaar, vastgesteld.
Het Bureau voor Statistiek geeft geregeld
economische berichten uit omtrent de hoofd
stad van het Derde Rijk en stelt in een van
zijn laatste nummers vast, dat het niet zel
den voorkomt, dat een Berlijner in zijn
eigen staa buitenshuis overnacht En zulks
niet tijdens een echtelijken twist of een sterf
geval of wegens een verhuizing, doch onder
doodgewone en dus normale omstandig
heden!
Deze statistiek loopt over de eerste vijf
maanden van het afgeloopen jaar en con-
stateet dat van Januari 1938 tot Mei van dat
zelfde jaar 51.760 Berlijners in Berlijnsche
hotels of pensions gelogeerd hebben. Iedere
maand telt men meer dan tienduizend hotel
gasten; alleen in de maand Februari be
draagt het aantal „slechts" 9219. Over de
maand Januari noteerde men per dag 336,
over April zelfs 363 Berlijnsche gasten in
Berlijnsche hotels. Het doorsnee-procent
dezer merkwaardige gasten bedraagt 1.7
tegenover 2.2 procent Duitsche gasten, die
van elders hierheen gekomen zijn.
En om nu iets naders vast te stellen
trent bepaalde dagen heeft men in de tweede
helft van Mei een veertigtal hotels en pen
sions nauwkeurig gecontroleerd, speciaal
logies, waarvan men weet, dat ze door den
Berlijner geprefereerd worden. Daarbij kon
worden vastgesteld, dat speciaal Vrijdag en
Zaterdag velen buitenshuis Iogeeren, terwijl
de Zondag geen eenheid van keuze aantoont.
Het ligt voor de hand, dat men ook is gaan
informeeren, om welke redenen de Berlijner
zoo graag en zoo vaak buitenshuis slaapt en
daarbij heeft men verschillende redenen
vastgesteld. Voor een belangrijk deel gaat
het hierbij om personen, die 's avonds laat of
's nachts van een reis zijn teruggekeerd of
ook om personen, die heel vroeg in den och
tend op reis moeten en de huiselijke orde
daardoor niet willen storen. Sommigen heb
ben een bepaalden trein gemist, hun woning
ligt veraf in een der voorsteden en ze geven
er de voorkeur aan, in een hotel te slapen.
Dat is niet slechts gemakkelijker, maar kan
vaak ook goedkooper zijn dan de reis naar
huis met 'n taxi. Want die zijn in Duitsch
land nog altijd hooger van tarief dan bij onsl
Ook kooplui, speciaal commis-voyageurs,
handwerkers, technici, monteurs en chauf
feurs van vrachtauto's en particuliere wa
gens, die tot laat in den nacht gezwoegd
hebben en 's morgens weer vroeg op weg
moeten, overnachten bij voorkeur in een
hotel, omdat ze dan tenminste een behoor
lijken tijd om te slapen hebben. Hetzelfde
geldt voor kooplui, die 's morgens in alle
vroegte in de markthal moeten zijn om hun
stano ln orde te brengen.
En natuurlijk komt het ook voor, dat
iemand zijn huissleutel vergeten heeft en uit
angst voor een minder vriendelijke begroe
ting dan maar een kamer huurt om in
alle vroegte huiswaarts te keeren met het
een of ander smoesje ter verontschuldiging
van zijn wegblijven! Men moet hierbij be
denken, dat vele Berlijnsche huurkazernes
geen bel aan de buitendeur hebben, daar
iedere etage haar eigen bel heeft, zoodat
zelfs de kans om naar binnen te komen,
uiterst gering isl
Tenslotte is vastgesteld, dat de eenvoudige,
ouderwetsche hotels nog altijd de voorkeur
genieten, waarbij de hotels in de omgeving
van den Alexanderplatz en den Stettiner
Bahnhof het hoogste aantal Berlijnsche gas
ten note eren.
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en D zult 's morgéns „kiplekker"
uit bed springen,
lederen dag moet Ow lever minstens een liter gal
ln Uw Ingewanden doen stroomen. Wanneer deze
stroom van gal onvoldoende is. verteert Uw voedsel
niet, het bederft. U voelt U opgeblazen. U raakt
verstopt. Uw lichaam ls vergiftigd en U bent
humeurig, voelt U ellendig en ziet alles somber ln.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen.
U moot CARTER'S LEVERPILLETJES nemen om
een liter gal vrij te doen stroomen en U zult weer
geheel fit zijn. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de gal te doen stroomen.
Elscht Carters Leverpilletjes bü apothekers ep
drogisten. L 0.75.
(Re cl.)
VERZET DER PALESTIJNSCHE
JODEN NEEMT TOE
De slachtofferslijst eveneens.
In Palestina neemt de protestbeweging der
Joden tegen de Britsche concessies aan de
Arabieren toe. Tengevolge van de aanslagen
de laatste dagen gepleegd, is bovendien in
heel het land de spanning gestegen.
Te Tel Aviv heeft het bestuur der Jood-
sche vakvereenigi-ngen vergaderd. Tot de
arbeidersleiders in Frankrijk, Engeland en
de Vereen. Staten werd een beroep gericht,
waarbij hun steun werd geëischt tegen het
Britsche plan.
De toestand in Haifa blijft kritiek. De
Arabieren hebben geprobeerd een synagoge
in het Oostelijk deel der stad in brand te
steken.
In een straat te Jerusalem werd een van
een tijdlont voorziene bom gevonden. De
autoriteiten hebben nu bepaald, dat de be
volking 24 uur in huis moet blijven.
In den afgeloopen nacht hebben, naar
Reuter nog meldt, gewapende Arabieren een
Joodsche boerderij buiten Rehovoth over
vallen. Zij schoten een moeder en haar roon
dood en verwondden een derde persoon.
Tenslotte ontvoerden zijn een 8-iarigen
jongen, doch toen zij merkten, dat zij door
politie achtervolgd werden, staken zij de>zen
dood.
Officieel wordt medegedeeld, dat op den
weg tusschen Acre en Safad de lijken zijn
gevonden van 16 gesneuvelde Arabieren,
De balans van de terreur
Minister Mac-Don aid heeft gisteren in
het Lagerhuis meegedeeld, dat tusschen 20
December en 20 Februari in Palestina wa
ren voorgekomen 348 gevallen, waarin uit
een hinderlaag was geschoten, 140 gevallen
van sabotage, 19 ontvoeringen, 23 rooverijen.
Voorts waren 9 landmijnen en 32 bommen
tot ontploffing gebracht
In het geheel werden in deze periode 18
manschappen der militaire politie gedood en
39 gewond, terwijl daarenboven 83 burgers
zijn gedood en 124 gewond.
Bij deze cijfers zijn niet mJbegrepen de
dooden en gewonden, die zijn voorgekomen
bij de benden. Hiervan zijn geen cijfers be
kend.
DE BEWAPENING DER VER. STATEN
Heftige oppositie tegen het regeerings
wetsontwerp op de herbewapening van lucht
macht en leger, waarmede een bedrag van
358 millioen dollar gemoeid is, is gisteren
in den Amerikaanschen senaat uitgesproken
door senator Worth Clark tijdens de voort
zetting der debatten. Clark zeide, dat de
Vereen. Staten niet in gevaar verkeeren en
stelde de „hysterie" aan de kaak, waarmede
naar zijn bewering het wetsontwerp is opge
steld.
Gelijke gevoelens werden tot uitdrukking
gebracht door Bor ah, die in een interview
het ontwerp niet meer dan een hoop bluf
noemde. Militaire deskundigen, zoo zeide
Borah, hebben mi] verklaard, dat de 3700
vliegtuigen, die men voorstelde voor de Ver-
eenigde Staten te koopen, meer zijn dan het
leger kan gebruiken.
Engelands nieuwe
marine-begrootin^
Een nieuw koninklijk Jacht op stapel
De nieuwe begrooting voor de Engelsche
vloot, welke gisteren is gepubliceerd, toont
een totaal van 153.666.681 pond sterling.
Het aantal officieren, matrozen, leerlin
gen en mariniers bedraagt 133.000, met 976
man van de marine-poli tie, in vergelijking
met 146.500 en 913 in 1938.
Van het bedrag van 153.066.681 pond ster
ling wordt 84.267.681 pond verstrekt bij een
resolutie, welke thans bij het parlement in
behandeling is. Dit laat nog over 69.399.000
pond sterling, een vermindering van
27.718.500 pond sterling bij de vorige be-
grooting.
Het bouwprogramma behelst twee slag
schepen, een vliegkampschip, vier kruisers,
twee flotilles torpedojagers (zestien sche
pen) vier onderzeeërs, twee escortevaartui
gen, tien mijnenvegers, een groote mijnen-
legger, een depotschip voor torpedobooten,
een kanonneerboot voor rivieren, een hos
pitaalschip, zes motor-torpedobooten, twee
verdedigingsschepen voor versperringen,
een sleepboot voor het sleepen van schiet
schijven en een aantal kleinere vaartuigen.
Ook zal een nieuw koninklijk jacht op
stapel worden gezet ter vervanging van de
„Victoria and Albert", welk jacht in 1901
gereed is gekomen.
Men stelt zich voor 80 millioen pond te
verkrijgen uit een leening, tegen 30 mil
lioen het vorig jaar.
Ter eere van het verblijf van den graaf en
gravin C i a n o in Polen is dezer dagen een
jachtpartij georganiseerd, welke aan 35 wil
de zwijnen, drie lynxen en een vos het leven
heeft gekost Gravin CianoMussolini heeft
voor het eerst in haar leven een zwijn ge
dood. Zij onderging den jachtdoop volgens
Poolsche tradities: een jachtopziener doopte
zijn vinger in het bloed van het slachtoffer
van mevrouw Ciano's schietkunst en streek'
vervolgens met dien vinger over het gezicht
van Mussolini's dochter.
De Italiaansche gasten hebben verder na
een bezoek aan een museum voor natuur
lijke historie, met Beek de lunch gebruikt
in het jachthuis van den president van da
republiek.
Vervolgens vertrok het gezelschap naar
Krakau.
De president der Poolsche republiek heeft
Ciano het grootkruis in de orde van den
Witten Adelaar toegekend.
Werk!
„Koopt tandpasta uit eigen land,
Dat geeft meer werk in Nederland.'1
„IVOROL" De Nederlandsche tandpasta*
(Reet
KIND VERDRONKEN
BORGERCOMPAGNIE, 1 Maart Gister»
middag is het driejarige dochtertje van'
den arbeider B. Dekker alhier, in een on
bewaakt oogenblik bij de ouderlijke
woning te water geraakt en verdronken.-
63. „Heila ho, lelike kwajong, sta stil
eeg ik je".
Maar Kwiebus hoorde niets.
Hij holde, holde, als e«n hert, dat door den
jager wordt vervolgd.
O, wat een steek in z'n zijl
Hij kon niet meer.
Even stond hij stil. Keek om.
Niemand volgde hem.
Kwiebus slaakte een zucht van verlich
ting.
Hij zag in de verte op het perron alle men
sen met hoeden zwaaien en hij kon ze hier
nog horen juichen.
Wat zou er toch te doen zijn?.
64. Op het perron bogen de deftige Sin
jeurs als knipmessen.
De voorname dames neigden.
Een jong paar vormden het middelpunt
van aller belangstelling.
Het waren
De Erfprins (later Koning Willem de der
de) met zijn jonge vrouw. Ze hadden Am
sterdam bezocht en nu wilden ze ook eens
graag met de nieuwe stoomwagen een reisje
maken.
Plechtig heette de burgemeester het
Koninklijk paar welkom.
Alle gezichten stonden deftig en strak. Op
eens grote sohrik! i
DOOR MARTHA VISSER
(36
„Zou Je denlcen, dat DIT het voornaamste was, geschikt.
Keid?"
Door déze vraag is Sènder weer even uit het veld geslagen.
Doch spoedig herstelt hij zich. „Voor jou. ja," antwoordt hij.
„Waarom voor mij en niet voor een ander?
„Och, jij bezit een zóó evenwichtige natuur, bij jou loopen
Ook de geestelijke zaken zóó glad. dat ik mij niet kan voor
stellen, dat er-voor jou nog iets anders noodig zou wezen
dan geschiktheid en praktische mogelijkheid, om een besluit
te nemen. In je werk op de vereeniging ligt voldoende
bewijs, dat het werk van predikant op zichzelf Je heel wat
nader ligt, dan wat je nu doet. Het bestaat eenvoudig niet,
dat jij déarin knechtschap gevoelen zou, zooals je je laatst
uitdrukte."
„Je kunt in het afgetrokkene gelijk hebben. Toch is het
ambt mij te heilig, om er naar te staan zonder roeping."
„Ik vraag me af. hoe iemand van jouw structuur zich een
^.roeping" voorstelt. Als een zwerver en tegenspreker als
Cuidergeteekende zich pp dte yflze uitliet. Maar jij, jij, die alle
gevoelsuitingen in godsdienstige aangelegenheden veraf
schuwt, jij, die de bezonnenheid zelf bent, jij, die altijd
„lijnen" ziet, als een ander nog niets dan een onontwarbaar
kluwen ontwaart
„Ik heb ook zeker geen bevindingen op het oog la
broeder Halbertsma, ik verwacht geen stem uit den hemel of
iets van dien aardmaar toch geloof ik in roeping. Hóe,
weet ik zelf ook niet. Dat ik het niet weet, is me een bewijs,
dat ik de roeping, althans op dit oogenblik, NIET heb."
„Denk er nog eens over na."
Dat wil Adriaan gaarne doen. En achteraf komt het hem
inderdaad een oogenblik voor, dat de inval van Sander op
zichzelf voor hem wel eens een roeping zou kunnen betee-
kenen.
De Heere gebruikt immers allereerst de middelen; niet in
het minst menschen en levensomstandigheden. Toch is het
voorloopig eindresultaat van Adriaans denken een afwijzing,
op het moment is zijn tegenzin in het kruideniersvak nog
steeds grooter dan zijn begeerte naar het ambt. Dat kan geen
fundament zijn, om op te bouwen. Alhoewel de idee van
Sander bij nader bezien toch niet zoo dwaas is, als het bij 't
eerste aanhooren leek
XXVIII
Min of meer om zich te ontlasten van een qedachte, die
hem toch niet geheel wil loslaten, informeert Adriaan eens
zoo schijnbaar terloops, wat zijn Vader er van zou denken
als hij eens voor zijn Staatsexamen zou gaan werken. Voor
loopig voornamelijk in de avonduren.
„Wel ja, nog maar meer in dat Hoofd stampen. Ver
moeienis des vleesches, wist de oude Salomo al. En als dat
dan klaar is, wat dèn weer?"
„H'm, het staatsexamen geeft toegang tot de Universiteit,
't vervangt voor bezitters van het diploma der vijfjarige het
gymnasium. Ik zou er bij voorbeeld te eeniger tijd de studie
voor predikant mee kunnen opvatten."
Adriaan probeert op lossen toon te spreken, alsof zijn
woorden minder beteekenen, dan ze feitelijk uitdrukken.
Maar op den ouden Wiechers werken ze, alsof ze méér be
doelen. Als hij van zijn verbazing bekomen is, barst hij in
lachen uit. Een harde, schampere lach. Reeds heel wat heeft
hij in zijn lange leven meegemaakt, doch dit overtreft wel al
het voorafgaande: zijn zoon Adriaan dominee! Nooit had hij
ook toe moeten geven aan die uitheemsche fratsen van door-
leeren. Al die geleerdheid maakt maar opgeblazen. Dat blijkt
nu meer weer zonneklaar. En wat doet een mensch er mee?
Heeft Adriaan er tot nog toe iets profijtelijks aan gehad?
Eigenwijsheid werkt het in de hand, zucht om veranderin
gen aan te brengen, nieuwigheden in te voeren, werk aan
te halen, dat tot niks leidt. En boven dat alles: het voedt
ontevredenheid. De Schrift spreekt niet voor niets van
„klagers over hunnen staat." Maar nu zal het dan toch uit
zijn, is hij vroeger te zwak geweest, dan zal hij nu, op zijn
ouden dag, sterk wezen. Adriaan, dominee, wat vermeet de
jongen zich, een mensch die nog geheel voor zijn eigen
rekening ligt, grijpen naar het allerhoogste. ZIJN zoon, die
het heilige wil aanvatten met onreine handen. Maar niet,
zoolang HIJ leeft
„Hoor eens Adriaan," zegt hij dan, „daar komt niets van
in. Predikanten zijn er meer dan genoeg, althans eigen ge
maakte predikanten, maar tevreden Christenen, die komen
we bij hoopen te kort. Later, als het den Heere nog eens
believen mag je tot waarachtige bekeering te brengen,
mogelijk dat je dan nog eens als een Petrus geroepen zult
worden, om de broeders te versterken, maar dan zeker niet
als een dominee met een geleerden bol, maar in alle nederig
heid en eenvoudigheid. En als het nog eens zoover met je
komen mag, dan zal het door diepe wegen moeten gaan. Op
het oogenblik heb je je wat je aardsche roeping betreft over
niets- te bekommeren. In dit opzicht behoef je niets meer te
wórden, alleen maar beter te beseffen, wat je bént, versta
je, wat je bént: zoon uit de Bloeyende Amandelboom. Zoek
een vrouw, die je past, daar doe je wijzer aan, dan je oogen
te laten hangen naar oproerige, goddelooze influisteringen.
De jongste dochter van Halbertsma zou je geen blauwtje
laten loopen, als je om haar kwam. Het zou ook in alle
opzichten goed voor je zijn, als je wat meer het gezelschap
zocht van de vromen
Zoo dreigt Adriaan de martelaar te worden van een ge
dachte, waarmee hij zelf nog heelemaal niet vertrouwd is-
Maar dat laatste weet zijn vader niet. Vanzelf niet. Die
neemt hem alleen op zijn wóórden. Daarom laat Adriaan de
bui gelaten over zich komen. Hij is trouwens niet gewoon,
vader met vele woorden tegen te spreken. Er wordt über
haupt niet veel gesproken tusschen vader en zoon. Het nood
zakelijke, veel meer niet. Uitbarstingen als deze zijn zeld
zaam in de Bloeyende Amandelboom. En zelfs nü denkt
Adriaan er nog niet over vaders woorden in den breede te
gaan weerleggen. Slechts één ding wil hij even zeggen: „als
het zoover is, zal hij zélf wel een vrouw zoeken, en dat zal
zeker Jetta Halbertsma niet zijn. Als ze de léétste vrouw
op aarde was, dèn nóg niet. Hij voelt niets voor een ver*
rwacering met AchabWorcff vervolgd j
