TRIUMPH ladÈO» Joden verwerpen de Britsche Palestina-voorstellen WOENSDAG AVOND IS TRIUMPH AVOND HOEST FAMEL AKKERTJES DE BESTE P SIGARET jecovV|9) 1 ywffcr W DINSDAG 28 FEBRUARI 1939 EERSTE BEAD PAG. a RONDBLIK De Poolsch-Duitsche incidenten Indien twee staatshoofden vriendschap Sluiten, is er daarom nog geen verbroedering tot stand gekomen tusschen hun beider volken, Een voorbeeld daarvan is 't Poolsch- Duitsche verdrag, kort na het aan de macht komen van Adolf Hitler door dezen met be hulp van maarschalk Pilsoedski tot aanzijn geroepen. De Polen en Duitschers zouden, zoo hoopte men in regeeringskringen, hier door hun geschillen vergeten, niet langer met scherpe aandacht zien naar wat verdee ling en onrust bracht, doch tot goede samen werking geraken. Inderdaad gelukte het aanvankelijk, over de vraagstukken van Danzig en den Poolsohen Corridor heen, el kander in vreedzame nabuurschap de hand te geven. Doch maarschalk Pilsoedski is vrij 6pcedig daarop overleden; het Derde Rijk heeft internationale successen geoogst, die het een zeer versterkt besef van eigenwaar de hebben verschaft, en het gekrakeel is ge leidelijk opnieuw aan de orde gekomen. In Danzig, de vrije stad, waar Polen en Duitschers naast elkander hebben te leven, heeft het nationaal-socialisme, met terzijde stelling van den Volkensbondsinvloed, de overhand genomen. Onder de Duitsche stu- 'deerende jeugd heeft dit een zekeren over moed veroorzaakt; zij heeft zich allengs aan gewend, de Polen weder als een natie van den tweeden rang te beschouwen. Op zeer hinderlijke manier kwam dit o.a. tot uiting in een Duitsche studentengrap, die den toe gang tot een bepaalde localiteit aan „hon den en Polen" verbood. Weinig fraai is een dergelijk 6oort humor te noemen, doch ge .vaarlijk en dom moet hij worden geacht te genover de leden van een volk, dat, gelijk de Poolsche natie, zeer gevoelig is op het punt van eer. Sinds de wederopstanding van den Poolschen staat heeft deze de eerzucht gehad, zich erkend te zien als een eerste rangs, als groote mogendheid. Overal waar dingen in internationaal verband ter bespre king kwamen, wenschte Polen daarin er kend te worden, zoo het ook maar eenigszins daarbij betrokken was. Het was daar te meer fel op, daar het land zoo hachelijk is gele gen, als het ware ingeklnmd tusschen twee aartsvijanden, Duitschland en Rusland. XJit dien hoofde heeft de Poolsche buitenland- sche politiek, ónder leiding va.n Minister Beek, steeds naar buiten den indruk van een onberekenbare tweeslachtigheid ge maakt Nu eens leek het erop, alsof dezo naar den kant van Hitier een vertrouwelijke knipoog maakte, dan weder brak de tijd aan, waarop de heer Beek „rust" ging ne men aan de Fransche Rivièra, vanwaar de ierugreis over Parijs werd genomen, waar aan de Quai d' Orsay geglimlacht werd en gebogen. Deze schijnbare of ónware tweeslachtig heid is allengs de onstuimige Poolsche jeugd, vooral die aan de academiën vertoeft, aan merkelijk beginnen te verdrieten. Er was dan ook niet veel toe noodig, om haar tot een uitbarsting te doen komen. Het hierboven vermelde Danzigsche incident is tenslotte de aanleiding geweest tot drukke demon straties van anti-Duitsche gezindheid. Men moge daarvan een zeker tarra aftrekken, da', op de jeugd en de begeerte naar gewichtig doen der betoogers mag worden geschreven, overig blijft toch in elk geval een aanmerke lijke mate van afkeer van het huidige Duit sche regiem, hetwelk men om zijn onvrijheid misprijst, en om zijn zucht tot buitenland- 6che successen wantrouwt. In dezen afkeer is minister Beck op in het oog loopende ma nier gaan deelen. Studenten van de univer siteit Krakau hebben zelfs zijn beeltenis door de straten gevoerd, met op den schou der daarvan een verkleinden Hitler, die hem in het oor fluistert, als ware deze zijn inspi- reerende genius. Er is in dit alles zeer veel, dat moet te leurstellen. Wie op vrede en nieuwe wel vaart voor Europa hopen, moet het onwel gevallig wezen, de animositeit tusschen de Duitsche en de Poolsche elementen, die in Velerlei opzicht op elkander zijn aangewe zen, te zien toenemen. Ter andere zijde ligt in dit alles toch ook weder een zekere mate van geruststelling. De geest onder het Pool sche volk wordt weder zóó anti-Duitsch, dat geen Poolsche bewindvoerder het momenteel zal aandurven, zijn natie al te zeer aan de befaamde as RomeBerlijn te verbinden Ciano moet dit, tijdens zijn verblijf te War schau, reeds hebben ondervonden. Als Italië zijn aanspraken tegenover Frankrijk binnen- Nieuwe terreurgolf over het heilige land De Amerikaansche gezant komt tusschenbeide Gisterochtend is de commissie van de Joodsche delegatie ter Palestina-con- ferentie bijeengekomen ter bespreking van de aanbeveling van den uitvoeren den raad van het Jewish Agency, om de voorstellen van de Britsche regee ring te verwerpen. De tegenstand tegen de voorstellen van de Britsche regee ring is in Joodsche kringen nog geste gen en er bestaat weinig twijfel, of de commissie zal de aanbeveling van den uitvoerenden raad aannemen. Het Joodsche comité heeft in zijn vergadering vastgesteld, dat de voor stellen der Britsche regeering geen grondslag bieden voor verdere onder handelingen. In de bijeenkomst, die twee uur duurde, werd eenstemmig be sloten, dat deze uitspraak ter kennis van de Britsche delegatie zou worden gebracht. Reuter verneemt nog in gezaghebbende kringen, dat het Joodsche besluit wordt ge motiveerd met de overweging dat de regee- ringsvoorsteilen zwijgen over de verkla ring van Balfour, dat zij geen rekening houden met de plannen voor een Joodsch nationaal tehuis in Palestina, dat zij een veroordeeling der Joden tot een permanen ten minderheidsstatus inhouden, dat zij geen melding maken van het beginsel van niet-overheersching door een der partijen, dat zij in het geheel geen aandacht schen ken aan de oude historische aanspraken der Joden in Palestina en dat zij een schen ding zijn van de Britsche en internationale beloften, aan het Joodsche volk gedaan. Groote opwinding in Joodsch Palestina De Joden in Palestina hebben reeds over al protestvergaderingen gehouden tegen de voorstellen der Britsche regeering. Het voornaamste onderwerp, dat besproken werd, is, dat de Joden niet zullen dulden, dat zij een minderheidspositie zullen inne men onder een Arabische meerderheid, waarbij geen rekening wordt gehouden met de garanties, welke werden gegeven. De burgemeester van Tel Aviv heeft een telegram gezonden aan Chamberlain en Mac Donald, waarin hij zegt, dat hij niet zal toestaan, dat de rechten, welke over de geheele wereld worden erkend, verkleind zullen worden. Hij vertrouwt, dat het Brit sche volk de beloften, aan de Joden gedaan zal nakomen. In een officiepl communiqué wordt ge zegd, dat sedert gisteren veertien aansla gen zijn gepleegd. Onder de Arabische be volking zijn 32 menschen om het leven komen en vijftig gewond. Verder zijn ook twee Joden gewond. Bij een botsing ten zuiden van Jaffa zijn gisteren twee Britsche soldaten gewond, een derde is gesneuveld. De Arabische tegen standers werden met zware verliezen terug gedreven. Volgens latere berichten zijn nog viei personen omgekomen en twee gewond bij nieuwe aanslagen. Het gemeentebestuur van Tel Aviv heeft de bevolking tot kalm te en tucht aangemaand. Gisteren is te Jeruzalem de advocaat, Washitz, leider der revisionistische partij, gearresteerd. Een verklaring van MacDonald In antwoord op vragen van A111 e e heeft minister MacDonald in het lagerhuis verklaard, dat de Britsche delegatie ter Palestijnsche conferentie den Arabischen en Joodschen delegaties afzonderlijk een reeks voorstellen had voorgelegd betreffen- kort gaat vernieuwen, zal het met dezen toe stand moeten rekening houden. Mede uit. deze gesteldheid in deaen hoek van Europa zal het een aanmaning tot zekere matiging kunnen putten! Ie oplossing van het Palestijnsche pro bleem. Deze voorstellen vormen nog het onderwerp van besprekingen in beide con ferenties. In het tegenwoordige stadium dier be prekingen, aldus de minister, ben ik niet in staat, een openbare mededeeling over de oorstellen te doen. Helaas zijn onvolledige en in eenige be langrijke opzichten misleidende berichten in de pers gepubliceerd, welke beweren den inhoud weer te geven van deze voorstellen. In Palestina zijn deze berichten reeds oor zaak geweest van ernstige incidenten. Ik zou op het lagerhuis en op het breede publiek hier en in Palestina een beroep willen doen, om een oordeel over de richt lijnen der thans overwogen oplossing op te schorten, tot een gezaghebbende verklaring daarover is afgelegd. Dit zal geschieden te juistertijd, wanneer de onderhandelingen met de Arabische en Joodsche delegaties verder gevorderd zijn. Op verdere vragen wees MacDonald er allereerst op, dat de onderhandelingen nog voortduren en vorderen. „Ik hoop", zoo zei- de hij, „dat geen gevolgtrekkingen zullen worden gemaakt in de eene of de andere richting uit mijn weigering, een verklaring af te leggen op dit oogenblik." MacDonald gaf de verzekering, dat de Palestijnsche politiek niet kan worden ge wijzigd, voor het lagerhuis zijn goedkeu ring daaraan had gehecht Een Amerikaansche tusschenkomst De Amerikaansche ambassadeur te Lon den, Kennedy, heeft gisteren een bezoek gebracht aan Lord Halifax en hem in lichtingen gevraagd over het verloop van de besprekingen inzake Palestina. Noch door het Foreign Office noch door Kennedy is over dit onderhoud een verklaring afge legd. Niettemin is volgens Havas de indruk van welingelichte politieke persoonlijkheden dat door de interventie van Kennedy bij Halifax, de balans weer in evenwicht is ge komen ten gunste der Joden, nadat deze de vorige week door den brief van Ibn Saoed aan Chamberlain ten gunste der Arabieren was doorgeslagen. Volgens betrouwbare bronnen zou Ken nedy inderdaad de aandacht van Halifax hebben gevestigd op den slechten indnik, die in Amerika was ontstaan door hetgeen was bekend geworden over de Britsche voorstellen en hij zou er krachtig op heb ben aangedrongen, dat het beginsel van het Joodsche nationale tehuis zou worden geëerbiedigd bij de komende oplossing van het probleem. Hoewel het Britsch-Ameri- kaansche verdrag van December 1934 alleen tot doel had voor de rechten der Ameri kaansche burgers in Palestina op te komen, legt men er in politieke kringen den na druk op, dat de Britsche regeering nood zakelijk rekening moet houden met de meening der Vereenigde Staten bij elke op lossing van het probleem en hoewel Ken nedy's interventie in geen enkel opzicht van dreigenden aard is. heeft het toch de bedoeling de Joden aan te moedigen bij hun houding om weerstand te bieden aan de Engeische voorstellen. Bomaanslagen te Haifa en Jeruzalem In de Arabische wijk van Haifa zijn twee bommen ontploft, waarbij 21 personen werden gedood en 44 gewond. Ook te Jeru zalem. op de markt in de oude stad, is een bom geëxplodeerd, waardoor 3 Arabieren werden gedood en 6 gewond Na dezen aan slag bood de plaats een afgriiseliiken aan blik. De groote massa groenten, waaronder VERKOUDHEID BRONCHITIS Sedert meer dan 30 jaar wordt Siroop Famel door doktoren gewaardeerd als een betrouw baar geneesmiddel ter bestrij ding van aandoeningen der ademhalingsorganen SIROOP Kleine flacon f 1.15 Groote flacon f 1.90 de bom verborgen lag, was oorzaak, dat niet nog veel meer dooden ziin te betreuren Bij de ontploffing werden groenten en men- schelijke lichaamsdeelen naar alle kanten in het rond geslingerd. Politie en militai ren hebben de markt afgesloten en stellen thans een onderzoek In. Het gaat den Roemeenschen Joden beter Maatregelen tegen hen aanzienlijk verzacht Naar de correspondent van de „Daily Te legraph" te Boekarest meldt, valt in geheel Roemenië een verzachting van de maatrege len tegen oe Joden waar te nemen. Het gevolg is, dat honderden Joden hun emigra tie-plannen hebben laten varen. In een door de regeering gepubliceerde rerklaring over 't vraagstuk der emigratie, is alleen sprake van Joden, die hun staats burgerschap hebben verloren. Van een uit drijving op groote schaal, een der belang rijkste punten van vroegere programma's, wordt niet meer gesproken. De herziening van het staatsburgerschap verloopt op redelijke en verzoenende wijze. Zelfs Joden, dJie betrekkelijk kort geleden in het land zijn gekomen en de Roemoensche natiohaliteit niet beizitten, kunnen arbei Is- ergunning krijgen. Honderden Joodsoha eigenaars van restaurants en koffiehuizen hebben hun vergunning tot den verkoop van wijn en sterken drank teruggekregen. Aan de bedreiging van sluiting der Jood sche café's is geen gevolg gegeven en de bepalingen, die den arbeid van Joodsche dokters, advocaten en ingenieurs moeten bemoeilijken, zijn terzijde gesteld. De bladen der regeeringspartij bevatten geen anti-Joodsche propaganda meer en Jo den worden zonder bezwaar aangenomen als m lid van het front der nationale wederge boorte, de regeeringsorganisatie, waarin do partijen zijn opgenomen. In den raad dezer organisatie, die uit 150 leden bestaat, hebben slechts twee personen zitting, die bekend zijn om hun anti-Joodsche gezindheid, n.l. Cuza en Micescu. Chamberlain en de wereldvrede Men heeft Chamberlain in t het lagerhuis gevraagd of hij bereid was,' een wereldconferentie ter bespreking van den internationalen toestand bijeen te roepen. De premier antwoordde, dat de Britsche regeering gelooft, dat een duurzame vrede slechts kan worden verzekerd door een re geling, welke beperking der wapening en verwijdering van de belemmeringen voor den internationalen handel inhoudt. Daar voor zou een aanzienlijke voorbereidende arbeid noodig zijn. Chamberlain herinnerde het huis er aan. dat hij reeds eerder uiteen gezet heeft, waarom hij het tijdstip voor een dergelijke conferentie nog niet gekomen acht. „Zoodra ik het mogelijk acht aldus de premier, een conferentie bijeen te roe pen, die eenige kans op succes kan hebben, zal ik het doen." Hij verklaarde, de zaak nog niet met de regeering der Vereenigde Staten te hebben besproken, doch daartoe te zullen overgaan zoodra hij het nuttig zou achten. De Japansch-Chineesche oorlog De verliezen der Japansche luchtmacht De woordvoerder van de Chineesche luchtmacht onthult, dat de Japansche lucht strijdkrachten zoowel die van het leger als die van de vloot tot nu toe 1034 vlieg' tuigen hebben verloren. Dit rapport is ge- baseerd op een recente mededeeling van he Japansche keizerlijke hoofdkwartier. Op 30 December 1938 heeft het bureau voor de statistiek te Tokio bekend gemaakt, dar het luchtwapen der Japansche marine 710 toestellen had verloren, terwijl 100 an dere volkomen onbruikbaar waren ge worden. Kabelballons brandend neergestort Een van de zes ballons van een kabel- versperring te Stanmoro in Middlesex gisteren door den bliksem getroffen en een brandende massa neergestort. Ook nabij Chigwell in Essex is een ballon bran dend neergestort. Te Stanmore kwam de brandende ballon op een hangar terecht, welke schade opliep, doch niemand werd overigens gedeerd. Ciano's bezoek aan Warschau Volgens Poolsche kringen zou het eenige resultaat van de politieke besprekingen tus schen Beek en Ciano een uitwisseling an informaties zijn geweest. In die kringen is men van meening, dat Polen Ciano duidelijk gemaakt zou hebben. 1. dat het niet wenscht en niet in staat om, welke koloniaal offensief ook, door de as-mogendheden te ondersteunen, daar Polen besloten is, om de Fransch-Poolsche allian- trouw te blijven; dat Polen niet gelooft aan de mogelijk heid A'an een „positieve actie" in het Donau- bekken, zoolang de Roet.heensche kwestie niet opgehelderd is en dat Polen daarom niet geneigd is, de huidige Tsjechische grenzen te garandeeren; 3. dat Polen van meening is, dat de Euro- peesche zaken momenteel zoo gecompliceerd zijn tengevolge van de geleidelijke cristalll- satie van de relaties in twee tegenovergestel de kampen, dat Polen zich zijn vrijheid van actie moet voorbehouden, zonder nieuwe ver plichtingen op zich te nemen. Volgens Italiaansche kringen zou Cianc hebben ■verzekerd, dat hij 't Poolsche stand punt geheel begreep. Hij zou er aan hebben toegevoegd, dat hij het feit, dat de Ita- liaansoh-Poolsche vriendschap zoo frappant opnieuw bevestigd is, ten zeerste apprecieer de, ofschoon zijn bezoek tot geen enkele nieuwe verplichting beiderzijds heeft geleid. De Iersclie terreur-actfe Zondagavond zijn te Belfast vier personen gewond door een bomontploffing op een bijeenkomst van een vereeniging waar ge danst werd. Resten van de bóm zijn tegen den buitenmuur van de danszaal gevonden. Zondagmiddag zijn twee mannen en een jongen betrapt bij de inbraak in een win kel, waar wapens en ammunitie verkocht worden. Zij hadden reeds voor een waarde van 200 pond uitgezocht, toen de gewaar schuwde politie het huis omsingelde. De Amerikaansche vlootmanoeuvres Bezoek aan St. Eustatins boord van de „Houston", waarop hij vlootmanoeuvres volgt, het eiland St. Eusta- tius (Nederlandsch West-Indië) aangedaan Admiraal Leahy en andere leden van zijn gevolg hebben zich op verzoek van den president aan wal begeven, om den admi nistrateur van het eiland de groeten van den president over te brengen. Volgens de radio van de „Houston" werd de Amerikaansche vlag in 1776 voor 't eerst officieel door een vreemde natie als zooda nig begroet door het afvuren van saluut schoten te Oranjestad. Roosevelt had van de brug. van de „Hous ton" de operaties van de zwarte of verdedl- gingsvloot tegen de witte of aanvallende vloot gadegeslagen. De strijd bereikte het hoogtepunt „op eenigen afstand van Puerto- rico" bij de Caribische manoeuvres, waar aan 100 oorlogsschepen deelnamen. In den voormiddag waren escadrilles van de verdedigingsvliegtuigen naar het Oosten gevlogen, om de „.aanvallende" vloot af te straffen en zoodoende de mogelijkheden vast te stellen van een invasie van een vreem de vloot in Amerikaansche wateren. Het vlapgeschip „Memphis", dat de ver- kenningsvlietgtuigen voor de verdediging commandeerde, vertrok naar de slaglinie. De radio van de „Houston" heeft ver klaard. dat de eenheden, die de kernen van beide vloten vormen langzaam zullen con- ■\ergeeren en men veronderstelt, dat zij Maandag in contact met elkander zullen ko men. waarop de grootste operaties van heide vloten zich zullen ontwikkelen. De radio voegt er aan toe, dat Roosevelt Dinsdag het hoofdcommando van de vloot zal ontvangen, om de resultaten van de manoeuvres te - er- De Italiaansche troepen verschepingen naar Libye Butler geeft opheldering In het lagerhuis heeft Butler mede gedeeld, dat Halifax, toen hij kennis kreeg van het Italiaansche voornemen tot versterking van het garnizoen in Libye den ambassadeur te Rome heeft opgedra gen te verklaren, dat de Britsche regeering het zou betreuren, indien de Italiaansche regeering zich verplicht zou voelen, af te wijken van het programma van verminde ring der troepensterkte in Libye, dat was aangekondigd in de notawisseling vai. April. De Italiaansche minister van buitenland- sche zaken heeft toen met klem verklaard, De koorts daalt onmiddellijk, De besmetting wordt gestuit, De ziekte-duur wordt ingekort, Steeds goede resultaten met: Volgens recept Per koker van 13 stuks 12 stuivers Per doos van 2 stuks 2 stuivers (Reel} 301.5 M. VARA-Ultie ding:. 10.0010.20 v.n:. VPRO. 6.307.00 u RVU. 7.30—8.00 VPRO. 8.00 Gram.muzi' (Om 8.16 Berichten). 9.30 Causerie „Or 10.00 Morgenwijding. 10.20 12.16 ralda" en solist. 12.45 Gram.muzlek. 1.00 Or gelspel. 1.301.45 Gram.muzlek. 2.00 Voog de vrouw. 3.15 Voor de kinderen. 5.30 VARA- Orkest. 6.28 Berichten. 6.30 Causerie „Tra ditie en Idealen". 7.00 VARA-Kalender. 7.05; Gelukwenschen. 7.10 Causerie vanwege het N.V.V. 7.30 Bijbelvertellingen. 8.00 Herha ling S.O.S.-berichten. Berichten ANP., VARA- Varia. 8.20 RadiotooneeL 9.20 „Esmeralda", en soliste. 10.00 Berichten ANP. 10.10 Cau serie over: „Schuldig of Onschuldig?". 10.15! 41 r,.r, NCRV-Ultzendlng< ▼aart. 8.00 Schriftlezing, meditatie. 8.15 Be richten, gram.muzlek. (9.305.45 Gelukwen- schen). 10.30 Morgendienst. 11.00 Gram.pla- ten. 11.20 Fluit en plano. 12.00 Berichten. 12.15 Graan.muziek. 12.30 Orgelconcert 1.30 Gram.muzlek. 2.00 Zang met planobegelei ding en graim.muzlek. 2.56 Chr. L«ectuur. S.3Q Piamovoordraoht en grjmuizlek. 4.15 Het Bloemendaalsohe meisjes-koor, met planobe geleiding en gram muziek. 4.45 Gelukwen hert Binnenaanvarlngsregle- ment 7.00 Berichten. 7.15 Berichten A. N. P< herhaling S.O.S.-berichten. 7.30 Koninklijke: Oratorlumvereeniging „Kerkgezang", Chr. Oratorium-vereeniglng, solisten en het Utrechtsch Stedelijk Orkest. 9.15 Declamatie 9.45 Graan.muziek. 10.00 Berichten ANP. ac tueel halfuur. 10.30 Gram.muzlek. 10.45 Gym- naMiekles. 11.00 Gra/m. muziek. ca. 11.50—» 12.00 Schriftlezing. DROITWICH 1500 M. 12.10 Orkest. 12.50 Plano, 1.20 Orkest 2.00 Declamatie. 3.20 Orkest* 4.20 Vesper. 5.20 Zigeunerorkest. 6.40 Viool en plano. 7.20 Orkest 8.05 Actueel overzicht* 8.35 Symphonie-orkest. 10.55 Band, en so listen BRUSSEL 322 en 4»4 M. 32 2 M« 12.50 en 1.30 Orkest 5.20 Zang. 6.50 en 7.20 Orkest 9.05 Symphonieorkest. 10.30 Orkest 48 1 Mi 5.20 Orkest. 6.35 Piano. 7.06 Zang, 9.05 Symphonieorkest DEUTSCHLANDSENDER 1571. M. 7.30 Militair orkest. 8.20 RadiotooneeL 9.55 Trio. 10.2Q Orkest. dat slechts defensie-doeleinden tot de ver sterking aanleiding gaven en dat de sterkt© van het garnizoen opnieuw onder de loupe zou worden genomen, wanneer de normale toestand zou teruggekeerd. De natuurlijke vitaminei zuivere levertraan zijn niet te vervangen. Jecovitol bevat per cm? een gegarandeerde minimum hoeveelheid van 600 Internationale Eenheden vita mine A en 100 Internationale Eenheden vitamine D. Let dus steeds op het merk: (35 XXVII Toch wordt de bruising van het jonge bloed Adriaan nog eenmaal te sterk. Het IS geen leven, dat hij leidt! Sander, de arme schoolmeester, die vost voor zijn taaiexamens tot in den nacht, Sander lééft Omdat hij op iets aan werkt, toekomst ziet Hij, Adriaan, hééft alles, maar hij lééft niet Waarom eischt Vader dit van hem? Is Vader zelf dan niet jong geweest? Verder komt Adriaan in zijn opstandigheid niet. Vader IS jong geweest en hij heeft er inderdaad wel eens zoo ongeveer voorgestaan als Adriaan thansmaar Vader zag wèl perspectief.;.... Vader had gevoel voor de zaak, HIJ NIET. Vader deed hetzelfde werk als hij nu, doch hij gevoelde dat als roeping. Hij, Adriaan, werkt uit plicht, uit slaafsche gehoorzaamheid. Daarom was Vader onder gelijksoortige omstandigheden heer, en is HIJ dienstknecht. Klaar en duidelijk staat Adriaan nu ook voor oogen, waar om Sanders voorstel toch praktisch onuitvoerbaar is. Ook daar in die andere zaak zou hij immers dienstknecht zijn, in de allerslechtste beteekenis van dit woord. Het zakendoen zal voor hem nooit of te nimmer kunnen zijn, wat het voor zijn voorgeslacht is geweest. Dat staat nu wel voor hem vast. Wellicht heeft hij in dit opzicht meer den aard van zijn Moeder Met een openhartigheid, waarvan hijzelf verwonderd staat, maakt hij Sander deelgenoot van zijn innerlijke over leggingen. Als een waar vriend tracht deze in de moeiten van den ander in te komen, wat hem ten deele gelukt. Even staat ook hij stom. Wat moet hij Adriaan onder deze omstandigheden aan raden? Wat zal HIJ weten, als de persoon, wien het aangaat, zelf geen gat ziet. Toch zal er iets moeten gebeuren, dat gevoe len beiden. „Ga er in elk geval uit, zoo gauw mogelijk". Dat is de raad, die Sander toch nog meent te moeten geven. „Nu kan het nog, maar al te lang moet je werkelijk niet meer wach ten. Je Vader wordt ook een dagje ouder; als hij vandaag of morgen niet meer kan, en jij hebt je eigen richting nog niet gekozen, dan zijn je kansen voor goed veikeken, en zie je voor je leven gevangen". Het is warme sympathie voor den persoon van Adriaan, dien hij in den korten tijd, dat hij met hem bevriend is, heeft leeren hoogachten, die Sander zoo met bes'istheid spr;ken doet. Het wil er maar niet bil hem in. dat het waarlijk de wil d^s I keren wezen kan, dat een ontwikkelde begaafde jonge nan tegen zijn ir kruidenier zou worden, alleen omdet zijn Vad.ei dat nu zoo wil. Zeker, Sandei erkent de geldigheid van het vijfde gebod, ook voor een vo'wassen zoon, msar dit gaat hem toch wel wat te ver Dat wordt tvrannie, waartegen de apostolische vermaning gericht is: „en gij vaders, tergt uw kinderen niet, opdat zij niet moedeloos worden". Neen, het ligt heelemaal niet in Sanders bedoeling, Adriaan tegen zijn Vader op te zetten, maar waarom zou hij hem niet mogen waarschuwen tegen een al te eenzijdige opvatting van het wetswoord? Sander kan van dit alles maar niet loskomen, en zoo zit hij nog midden in de problemen, als Adriaan zelf zich al weer voor de zooveelste maal in het onvermijdelijke heeft geschikt. Hij heeft zichzelf beloofd, niet te zullen rusten, voor hij een oplossing gevonden heeft. En hij vindt die. inderdaad. Een pracht-oplossing, waar tegen hij meent, zelfs de oude Wiechers niet veel bezwaren zal kunnen maken. En zoo komt hij dan op een avond met een voorstel voor den dag, dat zeker nooit in Adriaans eigen brein zou zijn opgekomen. „Als ik onder jouw omstandigheden verkeerde, zou ik het wel weten: een prachtige, voor jou buitengewoon geschikte studie, waarbij je bovendien nog een paar jaar thuis kunt blijven". Ondanks* het feit, dat Adriaan zijn verzet alweer op de lange baan geschoven heeft, gelukt het Sander toch zijn be langstelling te wekken. „Heb je er nooit eens over gedacht, de studie voor predi kant op te vatten?" „Neen. nooit. Geen oogenblik zelfs. Trouwens, dat is een studie waarvoor een gymnasiale opleiding vereischt is". „Je H.B.S.-diploma geeft je anders een serie vrijstellingen, waarop elke schoolmeester jaloersch is. Je doet eenvoudig aanvullend staatsexamen. Die oude talen werk je met jouw; capaciteiten in twee jaar zonder veel inspanning door. Dan staat de Universiteit voor je open. Je zult wat later klaar zijn, dan normaal het geval is. Dat is alles. Maar voor je dertigste sta je op den kansel. Naar mijn meening vroeg genoeg." „Dat is, laten we zeggen, de technische zijde van het vraagstuk. Die paar verloren jaren beteekenen niet zoo heel veel op een menschenleven. Accoord. Maar is dat het voor naamste?" „Het voornaamste zeker niet. Ik doe je dit voorstel ook niet aan de hand bij wijze van mogelijkheid zonder meer, maar omdat het mij voorkomt, dat dit ambt je zoo bijzonder moet liggen. Ik spreek eerlijk met je als vriend, en dan zou ik zeggen: een mode-dominée word je nooit. Daar ben je niet vurig genoeg voor. Het zal je nooit gelukken je gehoor op te zweepen of tot tranen te beroeren „Daar zou ik ook zeker nooit op werken „Juist, maar de menschen, die wat men noemt, een dege lijke, rustige prediking vragen, die zullen je waardeeren. Voor catechiseeren en vergaderingen leiden ben je ge knipt Schier tot legende geworden jeugddroomen flitsen even fel op in Adriaan. Heel even maar Hoe komt Sander eigenlijk aan zoo'n idéé? Spot hij misschien met hem? Maar het is Sander diepe ernst. Meteen komt ook de bezinning over Adriaan. Wordt vervolgd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 2