kam INDISCHE BEGROOTING 1939 AKKERTJES f&rtep.' GO - AL-PA en RA Ontvang hem waardigt\ TUNGSRAM VRIJDAG 24 FEBRUARI 1939 DERDE BEAD PAG. 9 Tweede Kamer Bevolkingsreservaat Generaal B a j e 11 o kwam nog eens Conflict over onderwijs en terug op den nood in Bodjonegoro. Wat j daar is geconstateerd komt gelukkig CUlltlUr weinig voor en gezien de sterkte der bevolking is het aantal hongerzieken betrekkelijk klein. Vergadering van 23 Februari 1939 pverzicht Minister Welter is soms een beeld rijk orator. Zoo wist hij ook gistermid- dag een markante typeering te vinden voor dat 'deel der redevoeringen van den vorigen dag, dat hij nog te beant woorden had. Naar het gevoelen van den minister >vas een te pessimistische beschrijving van 'den loontoestand gegeven door de hceren Serrarens en v. Gelderen. Zij maak ten er van „een schilderij zonder lucht". Zeker het is niet overal met de loonen Couleur de rose. Maar de heeren vergaten, dat op Java de looninkomsten veelal niet de ecnige inkomsten van den inheemschen arbeider zijn. Bijna allen zijn tevens boer er bij en halen ook uit hun bedrijfjes aller lei inkomsten, zoodat het verdiende loon niet zelden slechts een klein deel van hun Inkomsten vormt. Daar komt nog wat bij. De looncijfers, waarmee de critici voor 'den dag kwamen en die in vele gevallen belangrijk hooger zijn dan in 1936, betee- Senen niet veel, omdat de achtergrond er aan ontbreekt Die achtergrond moet wor- den gezocht in indexcijfers omtrent de kos ten van het levensonderhoud. En juist die zijn onbekend en gaat de Regeering samen stellen naar een gewijzigde methode, omdat men met de tot nu toe gevolgde het doel hiet voldoende kon benaderen. Intusschen voerde de minister het nog als een gunstig teeken aan, dat op Java de consumptiecijfers in de laatste jaren niet onbelangrijk zijn gestegen. Om al deze redenen kwam de minister met kracht op tegen overdrijving, die ont moedigend werkt en waartoe geen voldoen de gronden zijn aangevoerd. Maar het loon- fceilonderzoek gaat voort Voorts vernamen we, dat de uiterst inge wikkelde wettelijke regeling van de werk loosheidsverzekering in studie is. Trou wens, ook in ons land wordt daarop nog gestudeerd. Onze arbeidsinspectie is die van andere aangrenzende gebieden ver vooruit In Siam b.v. ontbreekt ze zelfs geheel. De mi nister herinnerde ook nog eens aan het rapport-Butler. We hebben daaruit reeds iWoensdag een en ander geciteerd, dat wo niet zullen herhalen. Over de afdeeling „Financiën'' werd Slechts kort gesproken. De heer E f f e n d i probeerde wel in de klgemeene Beschouwingen terug te grijpen maar daar stak de .voorzitter een Stokje voor. Overigens herhaalde de minister dat nivelleering van de Indische pensioenen een moeilijk vraagstuk is, vooral als we voor Indië er prijs op stellen steeds de beste ambtenaren te kunnen kiezen. Ar beidsvoorwaarden en pensioenen moeten 'dan behoorlijk zijn. Geen goed too goed als Novana- endergoed en niet daar. dat. is het Novana-devies voor 1938. Novana'onder goed voldoet elkeen i het is soepel, elegant, en degelijk. In wol. kunstzijde en katoen. Let op het Novana- eöket op elk stuk! (Reel.) Bodjonegoro heeft een reputatie. Regentengeslachten hebben er de bevol king tientallen jaren gekneveld. We hoor den den heer Effendi thans echter niet over „mijn volk" spreken. Dat volk is door het Nederlandsch bestuur van dergelijke onge rechtigheden verlost, al is daarmee niet direct alle armoede verdwenen. En zeker verandert de bodemgesteldheid er niet door. Ook is het kunnen voorkomen, dat niet zoo lang geleden het inheemsche hoofd van dit regentschap moest worden ontslagen we gens allerlei ongerechte handelingen. Het is zeer wel mogelijk, dat deze ambtenaar niet alleen zijn „volksgenooten" heeft be nadeeld, maar .ook onjuiste rapporten over zijn gebied heeft ingezonden. Het gebeurde, dat nader wordt onderzocht, terwijl de be volking met kracht geholpen wordt, be wijst, dat Indië nog niet rijp is voor een volledig inheemsch bestuur. Spoedig zou den dan de oude toestanden van geweld, onderdrukking en uitbuiting herleven tot schade van de groote massa™ Wie deze din gen nagaat, zal zich niet verrast toonen door de vraag: is misschien met de ver inheemsching hier en daar niet te ver ge gaan? In ieder geval vinden we hier en ook in allerlei andere symptomatische voor vallen, die uit Indië gemeld worden wel een bewijs hoe overdreven de aandrang is van degenen, die in snelle vaart de ver- inheemsching van het bestuursapparaat bepleiten. In het belang van Indié mag aan zulk een aandrang geen gehoor wor den gegeven. Zelfs de heer Bajetto zelf een Indo kwam tot de vraag, later door den minister herhaald: gaat de ont voogding van het inheemsch bestuur niet. in te snel tempo? Zeker is hier en daar meer controle gewenscht. Een niet onbelangrijke tegenstelling openbaarde zich tusschen de heeren v. Poll en v. Gelderen over een „bevolkingsreservaat" op Guinea, waar voor van een bepaalde zijde geijverd wordt. Men wil deze primitieven dan z.g. be schermen togen de Westersche cultuur en hen doen dienen als studieobject met het oog op hun eigen cultuur, zeden en ge woonten. Gewoonlijk komt dat er op neer we kennen zoo iets ook al van Bali dat de zending uit deze streken wordt ge weerd.-De heer v. Ge ld eren, die voor N. Guinea in deze richting een waarschu wing deed hooren, motiveerde deze, door er op te wijzen, dat Westersche invloeden het zedelijk peil van primitieven in bepaalde gevallen kunnen doen dalen. Kleeding het is een bekend verschijnsel b.v. maakt hen soms onzindelijker dan ze van nature reeds zijn. Minister We Iter noemde cultuur reservaten iets onmogelijks, al gaf hij toe, dat het toelaten van de westersche cultuur met beleid dient te geschieden. Maar zending en missie weten dat ook zeer wel. De vrees van den heer v. Gelderen ls dan ook ongegrond en toont, dat hij van de nieuwere zendingsmethoden niet op de hoogte is. Deze houden met het oude reke ning en streven naar veredeling van de symbolen en gebruiken der primitieven. Door de heeren v. Gelderen en Ef fendi was nog eens teruggekomen op het geval-v. Suchtelen, waarover ook verleden jaar vrij breed gesproken is. De communist wilde dezen oud-gouverneur van Sumatra's Oostkunst zelfs een standbeeld geven. Zoo ver zal het echter wel niet komen. De m i- n i s t e r oordeelde de critiek door den ge noemden gouverneur bij herhaling uitge oefend te goeder trouw, maar onmatig en te betreuren. Hij wilde den modernen Mui- Da koorts daalt onmiddellijk, De besmetting wordt gestuit, De siekte-duur wordt ingekort, Steeds goede resultaten met: Volgens recept van Apotheker Dumorrf tatuli spelen. Maai de basis daarvoor ont breekt, althans is omtrent het beweerde onrecht ten minste twijfel mogelijk. Nog maals verzekerde de minister, dat de rub- bergelden geheel hesteed worden ten bate van de bevolking. Na de jongste zcdenschandalen wordt zooveel mogelijk met de antecedenten in Nederland rekening gehouden; het is ech ter dikwijls moeilijk om daar achter te komen. Wat de mogelijkheid van inheemsche re sidenten en gouverneurs betreft, waarover de heer Effendi gesproken had, ver klaarde de m 1 n i s te r, dat deze daarop wel lang zal moeten wachten. Tegen dien tijd zullen zij niet meer noodig zijn, omdat clan het bestuursapparaat geheel zal zijn uitgegroeid en het dualisme in het bestuur inheemsche bestuurders onder Europee- sche controle van zélf zal vervallen. Niet gelijkheid, aldus de minister in dit vorband, is rechtvaardigheid, maar wel ge lijkwaardigheid. De schermutseling over Het cultuur reservaat op Nieuw-Guinea kreeg het karakter van een Inleiding tot een veel scherper botsing van meeningen, toen de afdeeling „Onderwijs en Eeredien- sten'' aan de orde was gesteld. Na de min of meer technische ondenvijs- beschouwingen van den heer v. S1 e e n was het diens partijgenoot Stokvis, die een aanval deed op het bijzonder onderwijs in Indië, dat door te grootcn steun zou worden bevoorrecht, zoodat dus het open baar onderwijs wordt benadeeld. Het is een oude en goedkoope beschuldiging, ook al komt zij van achter het masker der neu traliteit en al gaat er een buiging voor de rechtsgelijkheid aan vooraf. De heeren Meyerink en v. Poll lie ten het er niet bij zitten Scherp .gingen ze den aanvaller te lijf en wezen er op, dat in Indie vrijheid en gelijkheid bestaat. De ouders kunnen kiezen zonder eenigen dwang. Het bijzonder onderwijs heeft zich steeds groote persoonlijke en financieele opofferingen getroost. Wat deed de richting van den heer Stokvis voor het onderwijs? Zij liet en laat haar z.g. neutrale, d.w.z. op huma- nistischen grondslag staande, scholen uit de openbare kas betalen. Dat is goedkoop. Het bijzonder onderwijs, aldus de heer Meyerink, heeft in Indië zijn bestaans recht moeten aantoonen en veroverd. Het wordt in geen enkel opzicht bevoorrecht, maar is wel zeer gezocht en kan de toe- strooming niet verwerken. Het openbaar onderwijs, de vrijzinnige eenheidsschool, die men aan de bevolking wil opdringen de geschiedenis herhaalt zich gaat ech ter op verschillende plaatsen achteruit Het is onjuist te beweren, dat de waardeering der inheemsche gemeenschap vooral uit gaat tot het openbaar onderwijs. Met belangrijke en overtuigende uit spraken van inheemschen, leden van den Volksraad en anderen, werd deze uitspraak weerlegd. Van die zijde werd erkend, dat het bijzonder onderwijs dichter staat bij de mentaliteit en de behoeften der inheemsche bevolking dan het openbaar onderwijs. De heer v. Poll vond gelegenheid om nog eens, maar nu heel scherp van leer te trekken tegen de voorstanders van afslui ting van inheemsche cultuurkringen. Wat zij willen Bali diende opnieuw als voor beeld getuigt z.i. eer van cultuursnobbis- me en cultuurworteling. Wat het Wes tersche humanisme aan Indië brengt is Bescherm U bijtijds door flavin-pastiu es l Ken soms hemeltergend en erger en afzichte lijker dan de oud-heidensche gruwelen. Een voorbeeld diende ter illustratie. En dit schuim, dit zedelijk crapuul, zou de Bali- neesche cultuur willen beschermen en zen ding en missie weghouden! Zoo scherp striemde het felle en geladen betoog van den R.K. afgevaardigde, dat het in de Kamer stil werd. Prof. v. Gelderen vond het dan ook noodig in een soort „korte verklaring" het op te nemen voor wat dé heer v. Poll ver oordeeld had als ..agressief humanisme" en wat de soc.-denl. prolssor beschreef als „verdedigers van de Hindoe-cultuur". Hij wilde niet ontkennen, dat er schuim- elementen bij kunnen zijn zedelijk kwaad komt ook elders voor maar velen han delen uit volkomen eerbiedwaardige mo tieven. Het verhaal over een decadenten Duitscher en een inferieure Amerikaansche juffrouw werd allerminst in het algemeen beslissend geacht Afdoende is dit verweer niet Hier openbaarde zich een fundamenteel conflict. Christelijke levensopvatting en humanistische levensvisie botsten zoowel o pi school- als cultureel gebied diametraal op elkaar. Daardoor krijgt dit debat, dat morgen wordt voortgezet, een principieelen inslag. De antithese 1 e e f 11 Menschcultuur en Godserkenning op alle levensterrein zullen het nimmer eens wor den. De behandeling van deze Indische be grooting komt het ons opnieuw leeren. Verslag Nadat eenige kleinere ontwerpen z.h.s. zijn aangenomen. Is aan de orde de voortzetting van de beraadslaging over de Indische begroo- irt. 161 bis betreft. :cht inhoudt swart als verscheidene 'an het loonpeil schets .eliserdezenzeker >ell heeft atle ondervonden door het leidenden ambtenaar. Het o gens een gewijzigde methode izichte van de koster RUFFELRIJMEN HOLLAND NUMMER EEN Enkele dagen geleden werd te Caracas de aanbesteding gehouden voor een zeer groot waterbouwkun dig werk, n.L de verbetering en uitbreiding van de havenwerken :r La Guaira (Venezuela). Ondanks de scherpe bultenland- sche concurrentie wist de Neder- iandsehe firma de NV. Aannemers- bedrUf v.h. firma T. ten Breejer. van den Bout te Berg en Dal de belangrijke opdracht te verkrijgen. Het werk zal drie Jaar vorderen. De kosten zullen omgerekend :n Nederlandsche valuta ongeveer veertien millloen gulden bedragen. Je kan soms jaloersch zijn op landen Waar 't goed gaat in dagen van nood Omdat zij kanonnen verkoopen, Geweren en sabels en schroot. Dan flitst het soms door je gedachten Als toch van dat tuig ivordt gemaakt Dan bof je er bij als jouw land er Tot hoogere bloei door geraakt! Maar als je wat ernstiger doordenkt Dan staat het je klaar voor de, geest Dat Nederlands opgang gelukkig Steeds beter van aard is geweest. Dan lees je met innig genoegen Zoo'n waarlijk verblijdend bericht Dat Holland nog steeds kapitale Grootwaterbouivkunstwerken sticht. Dan vraag je, je neus naar de zolder: Zoo'n werkje van veertien miljoen Wie zou dat ter wereld al beter Dan wij, waterworstelaars, doen!? Ik kan me er echt in verheugen Dat, als men de wereld bekijkt, De Hollandsche waterwerkbouwer Als numero één is geijkt. van het levensonderhoud. De gelegde cijfers van de consumptie wUzen op verhoogde volkswelvaart Met voortvarendheid wordt het onderzoek in deze richting voortgezet. De heer SERKARENS (r.k.) meent, dat de minister het bewijs gele verd heeft voor de argumen' De heer VAN GELDEREN (s.d.) acht de •d gekeurd. Bij de afdeeling financiën merkt de hee ROEETAM EFFENDI (comm.) op. dat hii he Binnenlnndsdi Bestuur De heer BAJETTO (r.k.) is de eerste spre ker b(1 de behandeling van do afdeeling binnen landsch bestuur. Wat den noodtoestand in Bodjonegoro be treft, meent spr.. dat de regeering in dezei niet in gebreke mag worden gesteld. Veel t laat heeft men echter In Bodjonegoro de hel pende hand gereikt. Wat ls het verband val den toestand in dat regentschap en onregelma- roordeelden re- i binnenlandsch GRATIS het mooie CHINA-ALBUM Wij laten vóór uit Februari a.s. 4 ANNONCES plaatsen resp. gemerkt: Ieder die ons deze vier advertenties elk geplakt op ©en GOALPARA-OMSLAG onzer bekende theeverpakking Inzendt, sturen wij, zoolang de voorraad strekt GRATIS en FRANCO HUIS het schitterend uitgevoerde CHINA-ALBUM. GOALPARA-loodverpakking anders dan gewone thee! Alleen: Imp. SWEERS HANDEL MIJ, Heerengracht 451, Amsterdam-C. (Nadruk verboden) LEO LENS S"r°otere mate dan reeds geschiedt. In primitieve streken aan. _P* heer VAN POLL (r.k.) Juicht de benoe- 2L Soebroto als burgemeester v™ Si n. if' ?il ,s een verkeugend teeken owaf.» w^i.r|,iende ontvoogding. Spr. ver- «Mrt o I I!ven om van ^'euw-Guinea een soort ..Openlucht-museum vnn primitieve atam- er I"\ken- SPr" stelt Indië betrokk lette men hle: ding of mi: bii de jongste In verdenking. In den vervolge voor de uitzending. VAN GELDEREN (s.d kan zich wel vereenigen met de con- pport betreffende reservaten en zU zich be - - ing zending c primitieven kunnen hebben. De daarvan zön niet onverdeeld gunstig. Do aan- onffunstie. Voorshands lUkt het den minister aangewe zen. dat de gemeenteraad in westersche encla ves overwegend Europeesch is. De heer Effendi denkt dat gelijkheid, rechtvaardigheid ls. doch gelijkwaardigheid ls rechtvaardigheid. De afdeeling binnenlandsch bestuur wordt goedgekeurd. Onderwifs en eeredienst Thans wordt de afdeeling onderwijs en eere- wtjsultgi t peil van het zwarte jaar 1935. Naar spr.'s lening ls het tempo van het herstel te lang- volksonderwtJs i i de Hollandsch-Indischt 'che kraci school. Spr. bepleit delbaar en het Acht de minister het niet ontoelaatbaar, dat de onderwijzersopleiding slechts aan confessio neels kweekscholen kan plaats vinden? De heer STOKVIS (s d bespreekt de klacht, dat de openbare school wordt achtergesteld bij de bijzondere. Bestaan er in Indië principleele bezwaren tegen de openbare school? De voor keur van de Inheemschen gaat uit naar de openbare school. De belijders van den Islam geven den voorkeur daaraan boven het posi tief christelijk onderwijs. Spr. waarschuwt den minister geen kiemen te leggen voor een schoolstrlld In Indië. Hö vraagt den minister de openbare school het Juist zoo'n toeter, of hoe die dingen heeten, moet je góed hooren of niet hooren. Hoor 'm goed. Ontrang hem dus met RADIOLAMPEN ZATERDAG 25 FEBRUARI 103» HILVERSUM I. 1875 en 301.5 M. VARA-Ult- dlng. 10. OO10.20 v.m. en 7.308.00 VPRO. 8 00 Grajn.muziek (ca. 8.16 Eerichten). 10.00 Morgenwijding. 10.20 Voor Arbeiders in de Continubedrijven. 12.00 Gram.muziek. (eau 12.15 Berichten*. 2.00 Filmpraatje. 2 15 Es meralda. 3.00 Reportage. 3.30 Utrechtsch Stedel. Orkest, soliste en Aerdenhouts Vrou wenkoor (opn). 4.30 Schaakles. 4.50 UtTêchsch Stedelijk Orkest (opn.) 5.15 Gram. kest. 9.00 Radiotooneel. 9.15 En nuOké. 10.25 Toespraak: ..Nog twee maanden-, 10.30 Berichten ANP. 10.40 Community-Singing (opn.). 11.00 De Ramblers. 11.30—12.00 Gr. muziek. II.VERSUM II. 415,5 M. KRO-Ultzendlng. 8.009.15 Gram.muziek. (Om 8.15 Berichten). 10.00 Gram.muziek. 11.30 Godsdienstig half uurtje. 12.00 Berichten. 12.15 KRO-orlceat. 1.00 Gram.muziek. 1.20 KRO-Melodlsten en solist 2.00 Voor de rijpere Jeugd. 2.30 Gram. muziek. 2.45 Kinderuurtje. 4 00 KRO-orkest. 4.45 Gram.muziek. 5.00 KRO-Melodisten en solisten. 5.45 KRO-Nachtegaaltjes. 6.15 Gram. muziek. 6.20 Journalistiek weekoverzicht 6.45 Berichten, gram.muziek. 7.00 Berlohten 7.15 Causerie over de moderne Engelsclie letterkunde. 7.35 Actueele aether flitsen. R no Berichten ANP. mededeellngen. 8.15 Over peinzing met muzikale omlijsting. 8.35 Gra- mofoonmuziek. 8.45 KRO-orkest KRO-Melo disten en solisten. (Om 10.0" ..Wat nu"), 10.30 Berichten ANP. 10.40 Sportoverzicht. 10.55 Gram.muziek. 11.00 Declamatie met muzikale omlijsting. 11.30—12.00 Gram.muz. RUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 en 1.30 Orkest. 2.25 en 3.05 Orgel. 4 20 Orkest. 6.20 Orkest en koor. 8.30 Radiotooneel. 9.29 Ca baret 10.30 concert 484 M.: 3.20 Trio. 3.55 Accordeon en zang. 5.30 en 5.55 Orkest. 8.20 Variété. (9.109.30 Reportage). 10.30 Planokwartet laat een Üji iT&jkJdcjJ. jfcRAMOPOONPLAAJ OPNEMEN )i J tREFONISO€ BESPQEWHGGEWENSCHI -ynnlmaniM Binnenrotte 154 Tel' 5 2 599 De heer WENDELAAR (11b.) verklaart dat het z(jn instemming heeft, dat het volksonder wijs zal worden uitgebreid. Spr. inaakt geen bezwaar tegen de schokop- vangende taaJc en het doordringend karakter, dat zending en missie zullen hebben, mits bin nen zekere perken. telllke lec- zlch bin: behoefte aan onderwijs doet gevoelen. Spr. be pleit geld inspuitingen van braakliggend Ne derlandsch kapitaal ter bevordering van het onderwijs. Spr. vraagt den mlnlst In al zijn geledingen, groote beperkingen den opgelegd door den flnancleeien toes Het algemeen kinderaccres is beduidend het analphabetlsme wiekt humanist ■ende kracht uitgaan. opvoeden- bestaana- De bijzondere schot recht aangetoond. De heer Stokvis heeft voor ztin beweringen geen bewijzen gegeven. Van de zUde der tegenstanders van het bijzonder on derwijs ls nooit iets gedaan ten behoeve van het onderwijs in Indië. Spr. erkent niet, dat de openbare school zoo zeer gewaardeerd wordt. De vergadering wordt om 17.25 uur verdaagd tot Vrijdagmiddag 1 uur. Brinkman lacht eens hartelijk. Het was hem ook immers niet om speelsuiker te doen, doch om een aanknoopingspunt. v,Dat is nu eenmaal het stokpaardje van schoolmeesters' zegt hij, „aanknoopingspunten zoeken'Hij heeft nu meteen de ongedwongen sfeer, die hij gunstig acht voor het welsla gen van zijn plan. Hij werkt nu alweer heel wat jaren in Waterdam. Op hoevelerlei terrein heeft hij geen pioniers arbeid verricht? Een geslacht heeft hij nog wel niet zien op groeien. dat te beweren zou wat overdreven zijn. maar niet te veel gezegd is toch. dat hij schooljongens mannen heeft Zien worden. Op die mannen zal straks de taak rusten de rwaargedrukte schouders van de ouderen wat te ontlasten. Hij zal echter niet te lang uitweiden en kort en goed met zijn verzoek voor den dag komen: heeft Adriaan lust het presi dium van de jongelingsvereeniging van hem over te nemen? Dat deze eenigen tijd noodig zou hebben om van den schrik jte bekomen, om daarna tegenwerpingen te gaan maken, heeft hij verwacht. Doch Meester Brinkman kent zijn pappenhei mersen hij is tegen ze opgewassen. „Het postje is als geknipt voor je, Adriaan, of jij voor het postje, dat is maar net zooals je het bekijken wilt", zoo be toogt Brinkman. „Jij bent een der hunnen, dat is een factor van beteekenis. En tevens sta je door je ruime ontwikkeling boven ze". Dat Brinkman, die zoowaar al hier en daar een grijs haar begint te krijgen dat werk zoolang gedaan heeft, vindt uit sluitend zijn oorzaak in het feit, dat niet eerder kader uit de burgerij zelf ter beschikking stond, om de functie van hem over te nemen. „Leer van mij, jongen", doceert hij nog, „ini tiatief nemen, lijnen trekken, en dan zoo spoedig mogelijk je zelf overbodig zien te maken, dat is de weg". Brinkman zelf is den laatsten tijd vooral met dat laatste druk bezig. Zijn opgroeiende kinderen beginnen hem noodig te krijgen. De gemeenschap dienen en tegelijkertijd je gezin verwaarloozen, dat mag op den duur niet. In tijden van nood kan het eisch zijn voor een man. Doch heeft hij in de afge- loopen jaren niet bewezen voor geen offer terug te deinzen? De noodtoestand is nu voorbij. Nu mag ook hij eens even verademen, en wat meer dan tot nu toe aandacht gaan schenken aan zijn verplichtingen als echtgenoot en vader. Adriaan kan tegen 's meesters betoog niet veel inbrengen. Brinkman gaat dan ook de deur uit met de toezegging, dat Adriaan bereid is zich candidaat te laten stellen. Hij zal dus voorzitter van ..Onderzoekt de Schriften" wor den. Voorwaar een. eervolle post. Ook een niet te onder schatten afwisseling in zijn eentonig bestaandoch ook een verplichting, om zich te geven aan anderen. Wat zal hij op de jongelingsvereeniging? Heeft hij geen afkeer van theo logische samensprekingen, en is hij niet zwaar ter tale, gelijk Mozes? Is hij niet tevens een man, die een leven in terugge trokkenheid lief heeft? Ze moesten een jongen vlotten kerel zien te krijgen achter die bestuurstafel, geen Jan Klaassen. zooals hij is. Adriaan ziet werkelijk wel wat op tegen het baantje, en durft het toch ook niet bruut af te wijzen, vooral niet, wijl ook zijn vader hem sterk aanraadt het te aanvaarden. Spoedig zal blijken, dat Brinkman goed heeft gezien, toen hij de aandacht der leden op Wiechers vestigde. Adriaan betoont zich, ondanks de ontevredenheid over zichzelf, die hij na elke vergadering sterk gevoelt, de aangewezen man voor het voorzitterschap. Zijn bescheiden, bijna schuchter optreden en zijn rustige persoonlijkheid doen sympathiek aan, en wekken al spoedig het vertrouwen der leden. Op de eerste bestuursvergadering, welke hij presideert spreekt Adriaan er zijn verwondering over uit. dat op de vereeniging uitsluitend Bijbelsche geschiedenis wordt be handeld. waarop het de beurt der medebestuurders is. om verwonderd te wezen. Wat zou Wiechers dan nog meer wil len? Weet hij niet. dat toen meester Brinkman zich met den gang van zaken ging bemoeien, niet anders dan Bijbelbespre kingen over het OUDE Testament werden gehouden? Op verschillende vereeniqingen in de omliggende plaatsen is dat nog het geval. De aanvatting van het moeilijker Nieuwe Testament heeft indertijd nog heel wat protesten uitgelokt. Zè dachten dus nogal, dat ze zeer vooruitstrevend waren, en nu wil Wiechers nóg weer verder gaan. Hoe wil hij dat aan- leggen? Achter het Nieuwe Testament is toch niets meer? Toch geen wereldsche zaken op de werkroosters? Voorzichtig probeert Adriaan uit te leggen, dat het leven van dezen tijd, vooral van den Christen-jongeling veel vraagt. Enkelen hunner zullen wellicht later geroepen wor den, om leiding te geven in het kerkelijk en maatschappelijk leven. Nu is het de tijd om zich daartoe voor te bereiden. Hebben ze zonder zoo'n voorbereiding voldoende verweer tegen het snelopkomende socialisme, het nog altijd machtig en zelfverzekerd liberalisme en tegen de modernen en de ethischen op het kerkelijk erf? Wordt het geen tijd. dat allen zich als een man leeren te weer stellen? De vijanden worden zoo licht onderschat. Zij van hun kant zijn van hün beginselen terdege op de hoogte. Hoe gemakkelijk worden ook jongeren uit het Christelijk kamp door hun schoone leuzen meegesleept! Wij moeten lee ren onze mannetjes te staan. Zeker, allereerst door het ge loof. wat ons de verplichting oplegt grondig onzen Bijbel te bestudeeren. Dat blijft nummer één. Vanzelfsprekend. Maar daarnaast is toch wat studie van dogmatiek en kerkgeschie denis, en zeker ook van maatschappelijke vraagstukken hoogst noodzakelijk. Vooral het principieel doordenken van dat alles met het oog op de praktijk van het leven. Het Cal vinisme zoekt de eerc Gods op ALLE terrein des levens. Zijn we wel in voldoende mate zulke breede Calvinisten? Wordt vervolgd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 9